Poszukiwany - przepis na dobrego diagnostę: poszukują badacze, dydaktycy i praktycy

panelKształcenie ustawiczne psychologów w

obszarze diagnostyki – pytania o u Ŝyteczne treści programowe oraz zasady organizacji i

wdra Ŝania systemu kształcenia

Wprowadzenie: prof. dr hab. J.W. Paluchowski

Rodzaj wstępuRodzaj wstępuczyli

kilka słów o ankiecie

Ankieta – opis zadania

• Przedstawiono listę 62 kompetencji (nie tylko diagnostycznych), które powinien posiadać psycholog, zawartych m. in. w róŜnych polskich i zagranicznych naukowych opracowaniach, w celach kształcenia opisanych w KRK oraz we wskazaniach róŜnych korporacji zawodowych. UłoŜone były w porządku losowym.

• Opisano je w takim języku, jak występują w oryginalnych źródłach.• Opisano je w takim języku, jak występują w oryginalnych źródłach.• Zadaniem osoby badanej było określenie, jak bardzo kaŜda z

poniŜszych cech jest waŜna zaraz po ukończeniu studiów psychologicznych, a na ile w praktycznych działaniach psychologa.

• WaŜność określano na skali:• kompetencja nie jest waŜna• kompetencja jest mało znacząca• kompetencja jest dość waŜna• kompetencja jest bardzo waŜna

Ankieta - wygląd

Ankieta – opis grupy

• Badania prowadzono wśród słuchaczy kursu specjalizacji w psychologii klinicznej (26 ankiet) oraz w Internecie (21 osób).

• W grupie badanej było 85% kobiet i 15% • W grupie badanej było 85% kobiet i 15% męŜczyzn.

• Średnia liczba lat praktyki zawodowej wyniosła 7,4 roku (odchylenie standardowe 4,6; mediana 6 lat)

Ankieta – najwyŜej oceniane kompetencje diagnostyczne

1. Ma szacunek dla wiedzy naukowej, metod zbierania danych i ich analizy, zwłaszcza w odniesieniu do wiedzy psychologicznej

2. Stosuje refleksj ę nad własn ą praktyk ą powiązaną z krytycyzmem oraz otwartością na wiedzę i zmiany treści zawodu

3. Potrafi ocenić, na czym polegają problemy etyczne związane z diagnozowaniem 4. Rozumie związek pomi ędzy diagnoz ą i interwencj ą5. Potrafi dostrzec popełniane bł ędy oraz rozpoznać ich potencjalny wpływ na przebieg 5. Potrafi dostrzec popełniane bł ędy oraz rozpoznać ich potencjalny wpływ na przebieg

i efekty diagnozowania; potrafi je korygować6. Potrafi zaplanowa ć przebieg procesu diagnostycznego7. Potrafi integrowa ć dane uzyskane za pomocą róŜnych metod diagnostycznych8. Zna zasady formułowania problemu i stawiania hipotez diagnostycznych9. Posiada umiejętność nawi ązywania oraz podtrzymania współpracy podczas

profesjonalnej relacji, w tym takŜe diagnozowania10. Zna zasady doboru narz ędzi diagnostycznych odpowiednio do celu diagnozy i

stosownie do okoliczności11. Zna zasady komunikowania wyników badania; wie, jak dostarczać zrozumiałych i

uŜytecznych informacji zwrotnych

Ankieta – najniŜej oceniane kompetencje diagnostyczne

1. Prowadzi badania psychologiczne rozwijające teorie psychologiczne2. Przygotowuje naukowe referaty i raporty 3. Umie posłuŜyć się kryteriami rozpoznawania wartości podstawowych metod

diagnostycznych pod kątem jakości psychometrycznej i diagnostycznej oraz zakresu ich stosowania

4. Ma wiedzę w zakresie podstaw psychometrii5. Czyta czasopisma psychologiczne6. Potrafi korzysta ć z róŜnych narz ędzi psychologicznych, by dociec, z jakim 6. Potrafi korzysta ć z róŜnych narz ędzi psychologicznych, by dociec, z jakim

problemem klient przychodzi7. Posiada umiej ętność doboru technik diagnostycznych, które mogą być uŜyte w

ocenie jednostek, grup lub organizacji8. Potrafi określić specyfik ę podstawowych metod diagnostycznych, wskazać ich

moŜliwości i ograniczenia oraz źródła potencjalnych błędów9. Potrafi interpretowa ć i ocenia ć wyniki testów i udzielać na ich podstawie porad

psychologicznych (doświadczenie*waŜność=-0,38)10. Potrafi definiowa ć podstawowe poj ęcia związane z diagnozą psychologiczną;

omówić kroki i etapy procesu diagnozowania 11. Ma wiedzę na temat naukowych, teoretycznych i empirycznych podstaw diagnozy

psychologicznej

Wnioski

• kompetencje wysoko oceniane mają charakter ogólnych deklaracji

• nisko oceniane są kompetencje korzystania z testów, szczególnie jako korzystania z testów, szczególnie jako integralnego elementu działań interwencyjnych

• testy widziane są w izolacji od ich teoretycznego zaplecza

Ankieta – zmiana wagi kompetencji między studiami a praktyką (+)

1. Posiada umiejętności oceny wielorakich ról, kontekstów i relacji, w których funkcjonują zarówno klient, jak i psycholog oraz umiejętność rozpoznania wzajemnego wpływu tych ról, kontekstów i relacji na proces diagnozowania (ranga 17!)

2. Potrafi integrować dane uzyskane za pomocą róŜnych metod diagnostycznych (ranga 26)

3. Potrafi korzystać z róŜnych narzędzi psychologicznych, by dociec, z 3. Potrafi korzystać z róŜnych narzędzi psychologicznych, by dociec, z jakim problemem klient przychodzi

4. Posiada umiejętność doboru technik diagnostycznych, które mogą być uŜyte w ocenie jednostek, grup lub organizacji

5. Posiada umiejętność nawiązywania oraz podtrzymania współpracy podczas profesjonalnej relacji, w tym takŜe diagnozowania (ranga 31!)

Wnioski

• doświadczenie praktyczne podnosi deklarowaną ocenę waŜności kompetencji interwencyjnych bardziej, niŜ diagnostycznychniŜ diagnostycznych

• doświadczenie praktyczne podnosi deklarowaną ocenę waŜności wieloaspektowego diagnozowania

Ankieta – zmiana wagi kompetencji między studiami a praktyką (-)

1. Ma wiedzę w zakresie podstaw psychometrii (!!!)2. Czyta czasopisma psychologiczne3. Ma wiedzę na temat naukowych, teoretycznych i empirycznych

podstaw diagnozy psychologicznej4. Potrafi definiować podstawowe pojęcia związane z diagnozą

psychologiczną; omówić kroki i etapy procesu diagnozowaniapsychologiczną; omówić kroki i etapy procesu diagnozowania5. Posiada kompetencje pozwalające na samodzielne i krytyczne

doskonalenie wiedzy teoretycznej poprzez korzystanie z literatury, kursów i szkoleń

6. Zna zasady formułowania problemu i stawiania hipotez diagnostycznych

Wnioski

• waŜność wiedzy z psychometrii większa jest na studiach niŜ w praktyce psychologicznej

• niską wartość mają działania „samokształ-• niską wartość mają działania „samokształ-ceniowe” (korzystanie z literatury, kursów i szkoleń)

Ankieta – grupowanie kompetencji (1A)

Diagram dla "po studiach"

Pełne wiązanie

Kwadratowe odl. euklidesowe

150

200

Odległość wiąz.

0

50

100

PA36

PA33

PA39

PA38

PA37

PA32

PA24

PA18

PA15

PA5

PA27

PA49

PA25

PA34

PA30

PA28

PA26

PA31

PA19

PA7

PA4

PA3

PA35

PA61

PA6

PA48

PA47

PA46

PA52

PA50

PA40

PA14

PA54

PA53

PA62

PA41

PA21

PA20

PA56

PA55

PA45

PA11

PA9

PA8

PA13

PA2

PA60

PA59

PA58

PA57

PA43

PA51

PA42

PA22

PA17

PA16

PA23

PA12

PA44

PA29

PA10

PA1

grupa 1

• PA36 Potrafi stosować poradnictwo psychologiczne słuŜące zapobieganiu przestępstwom i reedukacji przestępców

• PA33 Potrafi prowadzić szkolenia nauczycieli w zakresie rozwiązania problemów niedostosowania społecznego, niepowodzeń szkolnych, narkomanii i innych zjawisk patologicznych w szkole

• PA39 Umie stosować psychoterapię w leczeniu schorzeń somatycznych • PA38 Umie stosować psychoterapię w leczeniu schorzeń neurologicznych • PA37 Umie stosować psychoterapię w leczeniu chorób psychicznych

• PA32 Potrafi prowadzić szkolenia dla innych specjalistów

PSYCHOTERAPIA, PORADNICTWO

grupa 2

• PA24 Potrafi opracowywać programy szkoleń i warsztatów w zakresie problematyki psychologicznej

• PA18 Przygotowuje naukowe referaty i raporty

• PA15 Samodzielnie konstruuje metody diagnostyczne • PA15 Samodzielnie konstruuje metody diagnostyczne poprawne metodologicznie

• PA5 Prowadzi badania psychologiczne rozwijające teorie psychologiczne

KOMPETENCJE „AKADEMICKIE” (NAUKOWE)

grupa 3

• PA27 Umie posłuŜyć się kryteriami rozpoznawania wartości podstawowych metod diagnostycznych pod kątem jakości psychometrycznej i diagnostycznej oraz zakresu ich stosowania

• PA49 Ma wiedzę w zakresie podstaw psychometrii• PA49 Ma wiedzę w zakresie podstaw psychometrii• PA25 Potrafi pisać raporty w celu poinformowania

klientów o wynikach interwencji

PSYCHOMETRIA

grupa 4• PA34 Potrafi przygotować i przeprowadzić interwencję odpowiednią dla wyznaczonych celów oraz zgodnie z

oceną sytuacji• PA30 Potrafi prowadzić poradnictwo i/lub zajęcia terapeutyczne z jednostkami i grupami

• PA28 Potrafi projektować ewaluacje interwencji, zawierające kryteria pochodzące z planu interwencji i ustalonych celów

• PA26 Potrafi podjąć decyzję, czy klient kwalifikuje się do grupy terapeutycznej o określonych cechach

• PA31 Potrafi prowadzić rehabilitację psychologiczną chorych po przebytych ostrych chorobach internistycznych lub chirurgicznychlub chirurgicznych

• PA19 Potrafi ocenić moŜliwości usługi, jej niezawodność i inne cechy, biorąc pod uwagę sytuację organizacyjną i prawną, w której dana usługa ma być wykonana

• PA7 Potrafi definiować cel usługi psychologicznej, analizować profesjonalne i rynkowe wymagania i ograniczenia oraz sporządzić szczegółowy opis usługi, biorąc pod uwagę warunki organizacyjne i prawne, w których usługa ma być wykonana

• PA4 Potrafi badać i analizować psychologiczne konsekwencje chorób przewlekłych• PA3 Potrafi badać i analizować psychologiczne czynniki wpływające na zaburzenia psychosomatyczne

SPECJALISTYCZNE PORADNICTWO I REHABILITACJA, PROWADZENIE USŁUG

grupa 5• PA35 Stosuje refleksję nad własną praktyką powiązaną z krytycyzmem oraz otwartością na wiedzę i zmiany treści zawodu• PA61 Posiada zdolność do współpracy, w tym równieŜ interdyscyplinarnej• PA6 Czyta czasopisma psychologiczne

• PA48 Ma wiedzę na temat naukowych, teoretycznych i empirycznych podstaw interwencji psychologicznej• PA47 Ma wiedzę na temat naukowych, teoretycznych i empirycznych podstaw diagnozy psychologicznej• PA46 Swoje usługi opiera na psychologicznych teoriach i metodach• PA52 Potrafi zapewnić klientowi poczucie bezpieczeństwa i komfortu psychicznego• PA50 Posiada wraŜliwość na róŜnorodność jednostek i kultur• PA40 Ma szacunek dla innych specjalistów• PA14 Posiada kompetencje pozwalające na samodzielne i krytyczne doskonalenie wiedzy teoretycznej poprzez korzystanie z literatury, kursów i

szkoleń

• PA54 Zna zasady doboru narzędzi diagnostycznych odpowiednio do celu diagnozy i stosownie do okoliczności• PA53 Potrafi zaplanować przebieg procesu diagnostycznego• PA62 Rozumie związek pomiędzy diagnozą i interwencją• PA41 Ma szacunek dla wiedzy naukowej, metod zbierania danych i ich analizy, zwłaszcza w odniesieniu do wiedzy psychologicznej• PA21 Potrafi ocenić, na czym polegają problemy etyczne związane z interwencją • PA20 Potrafi ocenić, na czym polegają problemy etyczne związane z diagnozowaniem• PA56 Zna zasady komunikowania wyników badania; wie, jak dostarczać zrozumiałych i uŜytecznych informacji zwrotnych• PA55 Zna zasady formułowania problemu i stawiania hipotez diagnostycznych• PA45 Posiada umiejętność nawiązywania oraz podtrzymania współpracy podczas profesjonalnej relacji, w tym takŜe diagnozowania• PA11 Potrafi informować klienta o wynikach badania i interwencji psychologicznej w zrozumiałym języku

• PA9 Potrafi dostrzec popełniane błędy oraz rozpoznać ich potencjalny wpływ na przebieg i efekty diagnozowania; potrafi je korygować• PA8 Potrafi definiować podstawowe pojęcia związane z diagnozą psychologiczną; omówić kroki i etapy procesu diagnozowania• PA13 Potrafi interpretować i oceniać wyniki testów i udzielać na ich podstawie porad psychologicznych• PA2 Potrafi analizować wpływ dziedziczności oraz czynników społecznych, na sposób myślenia i zachowania osoby badanej

RACJONALNE PODSTAWY USŁUGI PSYCHOLOGICZNEJ

grupa 6• PA60 Potrafi zawodowo współpracować z personelem lekarskim przy diagnozowaniu, leczeniu i prewencji chorób

• PA59 Potrafi zastosować metody działania, które umoŜliwiają jednostkom, grupom lub organizacjom uczenie się i podejmowanie decyzji w ich własnym interesie, zgodnie z planem interwencji

• PA58 Potrafi zastosować metody działania, które mają bezpośredni wpływ na wybrane aspekty sytuacji, zgodnie z planem interwencji

• PA57 Potrafi zastosować metody działania, które bezpośrednio wpływają na osobę lub osoby zgodnie z planem interwencji

• PA43 Posiada umiejętności oceny wielorakich ról, kontekstów i relacji, w których funkcjonują zarówno klient, jak i psycholog oraz umiejętność rozpoznania wzajemnego wpływu tych ról, kontekstów i relacji na proces diagnozowania

• PA51 Umie wyciągać wnioski na temat skuteczności własnej interwencji

• PA42 Posiada umiejętności oceny efektów psychoterapii i interwencji

• PA22 Potrafi określić specyfikę podstawowych metod diagnostycznych, wskazać ich moŜliwości i ograniczenia oraz źródła • PA22 Potrafi określić specyfikę podstawowych metod diagnostycznych, wskazać ich moŜliwości i ograniczenia oraz źródła potencjalnych błędów

• PA17 Projektuje lub elastycznie dostosowuje usługę specjalnie dla klienta, biorąc pod uwagę jego sytuację, moŜliwości i ograniczenia

• PA16 Potrafi korzystać z róŜnych narzędzi psychologicznych, by dociec, z jakim problemem klient przychodzi

• PA23 Potrafi opracować plan interwencji, odpowiednio dla osiągnięcia ustalonych celów

• PA12 Potrafi integrować dane uzyskane za pomocą róŜnych metod diagnostycznych

• PA44 Posiada umiejętność doboru technik diagnostycznych, które mogą być uŜyte w ocenie jednostek, grup lub organizacji

• PA29 Potrafi proponować i negocjować cele z klientem, ustanawiać dopuszczalne i moŜliwe cele oraz określać kryteria oceny osiągnięcia celu w późniejszym czasie

• PA10 Potrafi gromadzić informacje na temat zapotrzebowania klienta za pomocą odpowiednich metod, wyjaśnić i analizować je w celu podjęcia dalszych działań psychologicznych

• PA1 Potrafi analizować i wyciągać wnioski na temat skuteczności interwencji

OCENA EFEKTÓW INTERWENCJI,

ELASTYCZNOŚĆ DZIAŁANIA

Ankieta – grupowanie kompetencji (1B)

Diagram dla "doświadczony praktyk"

Pełne wiązanie

Kwadratowe odl. euklidesowe

100

120

140

Odległość wiąz.

0

20

40

60

80

PB49

PB28

PB27

PB18

PB15

PB5

PB36

PB33

PB32

PB39

PB38

PB37

PB31

PB24

PB59

PB25

PB6

PB19

PB7

PB4

PB26

PB23

PB16

PB13

PB8

PB60

PB44

PB34

PB48

PB47

PB61

PB62

PB50

PB41

PB29

PB14

PB54

PB53

PB52

PB20

PB17

PB12

PB55

PB30

PB22

PB10

PB56

PB57

PB58

PB46

PB45

PB43

PB11

PB9

PB3

PB2

PB40

PB35

PB51

PB42

PB21

PB1

grupa 1

• PB49 Ma wiedzę w zakresie podstaw psychometrii• PB28 Potrafi projektować ewaluacje interwencji,

zawierające kryteria pochodzące z planu interwencji i ustalonych celów

• PB27 Umie posłuŜyć się kryteriami rozpoznawania • PB27 Umie posłuŜyć się kryteriami rozpoznawania wartości podstawowych metod diagnostycznych pod kątem jakości psychometrycznej i diagnostycznej oraz zakresu ich stosowania

PSYCHOMETRIA, PODEJŚCIE ILOŚCIOWE

grupa 2

• PB18 Przygotowuje naukowe referaty i raporty • PB15 Samodzielnie konstruuje metody

diagnostyczne poprawne metodologicznie • PB5 Prowadzi badania psychologiczne rozwijające

teorie psychologiczneteorie psychologiczne

KOMPETENCJE „AKADEMICKIE” (NAUKOWE)

grupa 3• PB36 Potrafi stosować poradnictwo psychologiczne słuŜące zapobieganiu

przestępstwom i reedukacji przestępców• PB33 Potrafi prowadzić szkolenia nauczycieli w zakresie rozwiązania problemów

niedostosowania społecznego, niepowodzeń szkolnych, narkomanii i innych zjawisk patologicznych w szkole

• PB32 Potrafi prowadzić szkolenia dla innych specjalistów

• PB39 Umie stosować psychoterapię w leczeniu schorzeń somatycznych • PB38 Umie stosować psychoterapię w leczeniu schorzeń neurologicznych • PB37 Umie stosować psychoterapię w leczeniu chorób psychicznych • PB31 Potrafi prowadzić rehabilitację psychologiczną chorych po przebytych ostrych

chorobach internistycznych lub chirurgicznych• PB24 Potrafi opracowywać programy szkoleń i warsztatów w zakresie problematyki

psychologicznej

PSYCHOTERAPIA, PORADNICTWO

grupa 4• PB59 Potrafi zastosować metody działania, które umoŜliwiają jednostkom,

grupom lub organizacjom uczenie się i podejmowanie decyzji w ich własnym interesie, zgodnie z planem interwencji

• PB25 Potrafi pisać raporty w celu poinformowania klientów o wynikach interwencji

• PB6 Czyta czasopisma psychologiczne

• PB19 Potrafi ocenić moŜliwości usługi, jej niezawodność i inne cechy, biorąc pod uwagę sytuację organizacyjną i prawną, w której dana usługa ma być wykonana

• PB7 Potrafi definiować cel usługi psychologicznej, analizować profesjonalne i rynkowe wymagania i ograniczenia oraz sporządzić szczegółowy opis usługi, biorąc pod uwagę warunki organizacyjne i prawne, w których usługa ma być wykonana

• PB4 Potrafi badać i analizować psychologiczne konsekwencje chorób przewlekłych

RACJONALNE PODSTAWY USŁUGI PSYCHOLOGICZNEJ

grupa 5a• PB26 Potrafi podjąć decyzję, czy klient kwalifikuje się do grupy terapeutycznej o określonych cechach • PB23 Potrafi opracować plan interwencji, odpowiednio dla osiągnięcia ustalonych celów• PB16 Potrafi korzystać z róŜnych narzędzi psychologicznych, by dociec, z jakim problemem klient przychodzi• PB13 Potrafi interpretować i oceniać wyniki testów i udzielać na ich podstawie porad psychologicznych• PB8 Potrafi definiować podstawowe pojęcia związane z diagnozą psychologiczną; omówić kroki i etapy procesu diagnozowania

• PB60 Potrafi zawodowo współpracować z personelem lekarskim przy diagnozowaniu, leczeniu i prewencji chorób• PB44 Posiada umiejętność doboru technik diagnostycznych, które mogą być uŜyte w ocenie jednostek, grup lub organizacji• PB34 Potrafi przygotować i przeprowadzić interwencję odpowiednią dla wyznaczonych celów oraz zgodnie z oceną sytuacji• PB47 Ma wiedzę na temat naukowych, teoretycznych i empirycznych podstaw diagnozy psychologicznej• PB48 Ma wiedzę na temat naukowych, teoretycznych i empirycznych podstaw interwencji psychologicznej [po studiach]• PB61 Posiada zdolność do współpracy, w tym równieŜ interdyscyplinarnej• PB62 Rozumie związek pomiędzy diagnozą i interwencją• PB50 Posiada wraŜliwość na róŜnorodność jednostek i kultur• PB50 Posiada wraŜliwość na róŜnorodność jednostek i kultur• PB41 Ma szacunek dla wiedzy naukowej, metod zbierania danych i ich analizy, zwłaszcza w odniesieniu do wiedzy psychologicznej• PB29 Potrafi proponować i negocjować cele z klientem, ustanawiać dopuszczalne i moŜliwe cele oraz określać kryteria oceny osiągnięcia celu w późniejszym

czasie• PB14 Posiada kompetencje pozwalające na samodzielne i krytyczne doskonalenie wiedzy teoretycznej poprzez korzystanie z literatury, kursów i szkoleń• PB52 Potrafi zapewnić klientowi poczucie bezpieczeństwa i komfortu psychicznego• PB53 Potrafi zaplanować przebieg procesu diagnostycznego• PB54 Zna zasady doboru narzędzi diagnostycznych odpowiednio do celu diagnozy i stosownie do okoliczności• PB20 Potrafi ocenić, na czym polegają problemy etyczne związane z diagnozowaniem• PB17 Projektuje lub elastycznie dostosowuje usługę specjalnie dla klienta, biorąc pod uwagę jego sytuację, moŜliwości i ograniczenia• PB12 Potrafi integrować dane uzyskane za pomocą róŜnych metod diagnostycznych• PB55 Zna zasady formułowania problemu i stawiania hipotez diagnostycznych• PB30 Potrafi prowadzić poradnictwo i/lub zajęcia terapeutyczne z jednostkami i grupami• PB22 Potrafi określić specyfikę podstawowych metod diagnostycznych, wskazać ich moŜliwości i ograniczenia oraz źródła potencjalnych błędów• PB10 Potrafi gromadzić informacje na temat zapotrzebowania klienta za pomocą odpowiednich metod, wyjaśnić i analizować je w celu podjęcia dalszych działań

psychologicznych

INNE

grupa 5b• PB56 Zna zasady komunikowania wyników badania; wie, jak dostarczać zrozumiałych i uŜytecznych informacji zwrotnych• PB57 Potrafi zastosować metody działania, które bezpośrednio wpływają na osobę lub osoby zgodnie z planem interwencji• PB58 Potrafi zastosować metody działania, które mają bezpośredni wpływ na wybrane aspekty sytuacji, zgodnie z planem interwencji• PB46 Swoje usługi opiera na psychologicznych teoriach i metodach• PB45 Posiada umiejętność nawiązywania oraz podtrzymania współpracy podczas profesjonalnej relacji, w tym takŜe diagnozowania• PB43 Posiada umiejętności oceny wielorakich ról, kontekstów i relacji, w których funkcjonują zarówno klient, jak i psycholog oraz umiejętność

rozpoznania wzajemnego wpływu tych ról, kontekstów i relacji na proces diagnozowania• PB11 Potrafi informować klienta o wynikach badania i interwencji psychologicznej w zrozumiałym języku• PB9 Potrafi dostrzec popełniane błędy oraz rozpoznać ich potencjalny wpływ na przebieg i efekty diagnozowania; potrafi je korygować• PB3 Potrafi badać i analizować psychologiczne czynniki wpływające na zaburzenia psychosomatyczne• PB2 Potrafi analizować wpływ dziedziczności oraz czynników społecznych, na sposób myślenia i zachowania osoby badanej• PB40 Ma szacunek dla innych specjalistów• PB35 Stosuje refleksję nad własną praktyką powiązaną z krytycyzmem oraz otwartością na wiedzę i zmiany treści zawodu• PB51 Umie wyciągać wnioski na temat skuteczności własnej interwencji • PB42 Posiada umiejętności oceny efektów psychoterapii i interwencji• PB21 Potrafi ocenić, na czym polegają problemy etyczne związane z interwencją • PB1 Potrafi analizować i wyciągać wnioski na temat skuteczności interwencji [po studiach]

INNE

WnioskiGrupy kompetencji:• po (na) studiach

• racjonalne podstawy usługi psychologicznej (ok. 39%)• ocena efektów interwencji, elastyczność działania (ok. 26%) • specjalistyczne poradnictwo i rehabilitacja, prowadzenie usług (ok. 14,5%) • psychoterapia, poradnictwo (ok. 10%)• kompetencje „akademickie” (naukowe) (ok. 6%)• psychometria (ok. 5%)

• doświadczony praktyk• inne (ok. 67%) • psychoterapia, poradnictwo (ok. 13%)• racjonalne podstawy usługi psychologicznej (ok. 10%)• kompetencje „akademickie” (naukowe) (ok. 5%)• psychometria, podejście ilościowe (ok. 5%)

Wnioski

• kompetencje diagnostyczne nie stanowią oddzielnej grupy kompetencji

• w efekcie doświadczenia • w efekcie doświadczenia kompetencje są trochę mniej ustrukturowane

Elementy wprowadzenia do dyskusjidyskusji

Czym jest kompetencja?

• klasyczna definicja: „Kompetencja to taka dyspozycja danej osoby, która prowadzi do zachowań zgodnych z wymogami stanowiska pracy określonymi przez parametry środowiska organizacyjnego, co z kolei przynosi poŜądane wyniki” (Richard Eleftherios Boyatzis )przynosi poŜądane wyniki” (Richard Eleftherios Boyatzis )

• mniej klasyczna definicja: „wiedza, sprawno ść i gotowo ść do wykonywania zadań na rzecz pracodawcy na określonym poziomie jakościowym”

Kształcenie ustawiczne – nie jest dobrze!

• Średni poziom uczestnictwa w róŜnych formach edukacji i szkolenia w 15 krajach Unii Europejskiej wynosi 8.5%.

• W Polsce jest to 4,7% dla kobiet i 3,9% dla męŜczyzn.• W Polsce jest to 4,7% dla kobiet i 3,9% dla męŜczyzn.• Zgodnie z dostępnymi szacunkami, w Polsce kaŜdy

zatrudniony poświęca na szkolenie w formach zorganizowanych średnio ok. 2 godz. rocznie , w krajach rozwiniętych pracownicy kształcą się średnio 50-70 godz. rocznie.

Problemy do dyskusji

1) kogo szkolić:2) w jakim zakresie, kiedy i w jakiej formie

edukować, a w jakim szkolić3) jak zmotywować do kształcenia:4) rola PTP w kształceniu ustawicznym 4) rola PTP w kształceniu ustawicznym

psychologów (oraz pozytywy i negatywy poniŜszych rozwiązań)

5) rola e-learningu i cyfrowej infrastruktury dla podnoszenia kwalifikacji, jakości usług oraz wymiany doświadczeń

Kogo szkolić?

• psychologów:• licencjat, SUM?

• pedagogów, lekarzy itp. ?• wszystkich chętnych?

Czy przyjąć klasyfikację Komisji do spraw Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego?

Jeśli nie, to jaki rodzaj kwalifikacji zawodowych przyjąć jako poziom brzegowy, niezbędny do rozpoczęcia dokształcania?

W jakim zakresie, kiedy i w jakiej formie edukować, a w jakim szkolić

• edukowa ć czyli dostarczać wiedzy podczas szkoleń/studiów podyplomowych; w tych obszarach, w których sprawność zdobywana jest w praktycznych działaniach – np. poradnictwo, psychoterapia czy generalnie interwencjapsychoterapia czy generalnie interwencja

• szkoli ć czyli doskonalić umiejętności zawodowe podczas warsztatów/kursów; tam, gdzie jest odpowiedni poziom wiedzy akademickiej, ale brak umiejętności

• łączyć czy rozdzielać te formy? jeśli łączyć, to w jakiej proporcji?

• czas sensownego szkolenia? jeden/dwa dni? 10/15/20 godzin?

Formy kształcenia

• Szkolenia to najczęściej werbalne (wykładowe) formy doskonalenia umiejętności, podnoszenia wiedzy i kwalifikacji zawodowych w wielu obszarach, prowadzone w określonym miejscu i czasie, wg określonej metodyki i zgodnie z przyjętym programem, którego celem jest zgodnie z przyjętym programem, którego celem jest dostarczenie wiedzy i/lub kształtowanie / zmiana postaw, czyli zwiększenie poziomu/zakresu kompetencji uczestników

• Kurs/warsztat to nabycie nowych umiejętności lub rozwijanie i ulepszanie juŜ istniejących; powinien być zaplanowany i organizowany z zamysłem nauczania; forma doskonalenia się w pewnej dziedzinie w formie praktycznych ćwiczeń

Jak zmotywować do kształcenia?

MoŜna mówić o strategii kształcenia pull i push. Strategia pull zakłada oddziaływanie na odbiorcę działań edukacyjnych (np. pracodawcę). To w efekcie on wymusza kształcenie się pracownika.

Strategia push polega na wzbudzeniu w jednostce potrzeby lub chęci do dobrowolnego kształcenia się. Większy jest tu udział motywacji wewnętrznej i nastawieniu na osiąganie standardów mistrzostwa.wewnętrznej i nastawieniu na osiąganie standardów mistrzostwa.

MoŜliwości:• przez wymóg punktów edukacyjnych• kształcenie odbiorców pracy diagnostów (tych, których działania są

legitymizowane przez orzeczenia psychologów)• wprowadzenie kursów kwalifikacyjnych (dających certyfikat do

kupna/stosowania testu)• tworzenie kultury uczenia się (nadanie wysokiej rangi uczeniu się;

obraz eksperta)

Zasady przyznawania punktów edukacyjnych w medycynie

Punkty przyznaje się za (przykładowo):• udział w szkoleniu/warsztatach

wewnętrznym/zewnętrznym• bierny/czynny udział w konferencji naukowej• bierny/czynny udział w konferencji naukowej• bierny/czynny udział w zjeździe towarzystwa naukowego• członkostwo w towarzystwach naukowych (korporacjach

zawodowych)• publikowanie w krajowych/zagranicznych czasopismach

naukowych • publikację monografii/rozdziału• indywidualną prenumeratę czasopism naukowych

Rola PTP w kształceniu ustawicznym psychologów

jako:• twórcy programów (efektów kształcenia) i np. systemu

punktów (akredytacja ośrodków, certyfikowanie szkoleń)

• organizatora szkoleń (np. szkolenia nadające • organizatora szkoleń (np. szkolenia nadające uprawnienia do nabywania w PTP PTP wybranych testów psychologicznych)

• organu wydającego certyfikaty (zawodowe) na podstawie szkoleń

• wydawcy czasopisma „Nowiny psychologiczne” (o profilu diagnostycznym) NB – EBD: ile jest polskich tekstów naukowych dotycz ących diagnozowania?

Pozytywy i negatywy powyŜszych rozwiązań.

Rola e-learningu i cyfrowej infrastruktury dla:

• podnoszenia kwalifikacji, • podnoszenia jakości usług,• podnoszenia jakości usług,• wymiany doświadczeń

Forum - propozycja

zaczynamy panel

• Szkolenia e-learningowe• E-learning rozumiany jest jako wykorzystanie technik

multimedialnych i internetu do• ulepszenia jakości nauczania.• E-learning umoŜliwia współpracę i wymianę informacji na odległość,

a co za tym idzie uczącya co za tym idzie uczący• się ma dostęp do naukowców i zasobów wiedzy z całego świata.

Wyrównuje takŜe szanse• edukacyjne umoŜliwiając szeroki, publiczny dostęp do treści.