Postmodernizm w zarządzaniu

Czyli metafory organizacji

Kasia Cholawo

POSTMODERNIZM

Jest to taki nurt w nauce, który neguje wszystkie prawdy, definicje które udało się stworzyć, ponieważ zamykają one pole naszego widzenia a przez to nie opisują trafnie rzeczywistości w jakiej przyszło nam żyć. Twierdzi on, że wszelka próba systematyzacji pojęć niszczy te pojęcia oraz rzeczy, stany które próbuje opisać.

Kasia Cholawo

MORGAN

Głównym przedstawicielem tego nurtu jest Gareth Morgan, który w swojej książce „Obrazy organizacji” próbuje opisać organizację poprzez różne metafory. Różnią się one tym od definicji, że otwierają nowe możliwości patrzenia na dotąd oczywiste rzeczy,a poprzez to zmuszają do dyskusji i rozmowy.

Kasia Cholawo

Postmodernizm w zarządzaniu

Spróbuj znaleźć metaforę, która Twoim zdaniem najtrafniej opisuje dobrze prosperujące przedsiębiorstwo.

Pod uwagę weź przede wszystkim: wyniki cele otoczenie spróbuj od swojej strony opisać PWr

Kasia Cholawo

Możliwe metafory:(według Morgana)

MASZYNA ORGANIZM

MÓZG KULTURA

SYSTEMPOLITYCZNY

WIĘZIENIEPSYCHICZNE

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Japonia USAKasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

Kasia Cholawo

MECHANIZMPrzedsiębiorstwa opisywane tą metaforą sprawdzają się gdy: otoczenie jest pewne, niezmienne, właściwie można pominąć

jego oczekiwania produkt jest prosty, nie wymaga innowacji zadania do wykonania przez pracowników są proste, lub dają

się na takie podzielić są ściśle określone normy oraz sposoby wykonywania działań cele określone ściśle, najlepiej liczbowo ciągłość produkcji (ciągle produkowane jest to samo) kiedy pracownicy są ulegli i zachowują się tak, jak

zaplanowano

Kasia Cholawo

MECHANIZM - Metoda Człowiekowi zależy wyłącznie na zarobkach, więc będzie pracował tym

więcej i wydajniej im więcej damy mu pieniędzy wysoki stopień hierarchizacji i centralizacji szkolenie pracowników by znaleźli najlepszą metodę pracy ustalenie ścisłych reguł postępowania w każdej sytuacji ciągłe kontrolowanie pracowników i ich ocenianie opłacanie pracowników za ich wydajność a nie czas pracy skrajny podział pracy, by ruch był jak najprostszy podporządkowanie interesu jednostek interesowi ogółu ścisłe ustalenie zależności, stanowisk , sieci powiązań, komórek cała odpowiedzialność na kierownictwo z robotnika dobór pracowników odpowiednich do stanowiska człowiek to trybik w maszynie, nie ma prawa się popsuć, zmęczyć

Kasia Cholawo

MECHANIZM

POZYTYWY: zwrócenie uwagi na sposób wykonania

(jedna najlepsza metoda) skonkretyzowane oczekiwania od

pracowników szybkość douczania nowych ludzi obniżanie kosztów produkcji łatwość kierowania i kontrolowania,

łatwy opis działania firmy skonkretyzowany system norm,

wartości

NEGATYWY: człowiek to trybik w maszynie, a nie

myśląca osoba z potrzebami nuda i rutyna w pracy prowadząca do

apatii i chęci buntu brak przystosowywania się do zmian

w otoczeniu (pomijane zupełnie wysoki stopień biurokratyzacji,

hierarchizacji błędne założenie dążenia do zysku za

wszelką cenę

Kasia Cholawo

ORGANIZM

Dzięki tej metaforze zdajemy sobie sprawę, że zarówno każda część (człowiek, system, zespół, otoczenie)mają swoje potrzeby które należy zaspokajać.W odniesieniu do organizmu możemy porównać:

KOMÓRKA - to każdy człowiek UKŁAD - to zespół ludzi ORGANIZM - to przedsiębiorstwo POPULACJA - to organizacje tego samego typu działające obok

siebie GATUNEK - to podobna forma organizacyjna EWOLUCJA - to proces przystosowywania swoich celów i środków

do zmian zachodzących w otoczeniu DOBÓR NATURALNY - to eliminowanie najsłabszych,

nieprzystosowanych do zmian otoczenia-

Kasia Cholawo

ORGANIZMZałożenia organizacji jako organizm: systemy SOCJOTECHNICZNE - zmiany w systemie technicznym bądź

społecznym powodują zmiany w drugim systemie Pracownik to cenny zasób, który może wzbogacać działania organizacji, nie

jest trybikiem, ma swoje potrzeby które należy zaspokajać należy równoważyć wewnętrzne potrzeby, by przystosować je do warunków gatunek organizacji zależy od otoczenia w jakim funkcjonuje należy uzdrawiać chore sytuacje poprzez porównywanie sposobu zarządzania

do stabilności otoczenia, w razie niezgodności - dopasować zarządzanie aby przedsiębiorstwo mogło działać musi konkurować z rywalami, a wygra

tylko to, które jest najlepiej przystosowane do zmiennego otoczenia czasami populacja (czyli najbliższe otoczenie przedsiębiorstwa, inni

przedstawiciele tego gatunku) mogą naciskać, by coś zmienić, bądź by czegoś nie zmieniać

organizacja tworzy swoje otoczenie i na odwrót czasem należy współpracować z innymi by osiągnąć cel

Kasia Cholawo

GATUNKI ORGANIZACJI

Biurokracjamaszynowa

Biurokracjaprofesjonalna

Strukturaprosta

Adhokracja

Cecha Efektywność Autonomia Szybkośćdecyzji

Tymczasowość

Otoczenie Stabilne Stabilne Niepewne Burzliwe

Zadania Proste Skomplikowane Trudniejsze Skomplikowane

Struktura Wysokacentralizacja

Decentralizacja,spłaszczonastruktura

Wysokacentralizacja

Samoorganizacjaw zespołach

Przykład Produkcjamasowa,fastfoody

Szpitale, szkoływyższe

Małeorganizacje,zarządzaneprzez 1 osobę

Prace badawczo-rozwojowe

Kasia Cholawo

ORGANIZM

POZYTYWY: nastawienie na otoczenie są otwarte na zmiany zaspokajane potrzeby by przetrwać elastycznie wprowadzane potrzeby podsystemy i jednostki mają swoje

potrzeby które realizują relacje z innymi organizacjami:

konkurencja i współpraca ciągłe reagowanie na potrzeby

wewnętrzne i zewnętrzne wybór odpowiedniego gatunku

NEGATYWY: jest to wytwór społeczeństwa a nie

natury, więc nie wszystko się sprawdza tak jak powinno

niepewna struktura -zmienni ludzie zależność od zdolności twórczych

człowieka organizacje tworzą swoje otoczenie,

więc mogą kreować przyszłość trudno utrzymać jedność organizacji nie można traktować ludzi jak

niezmienne podsystemy, zasoby

Kasia Cholawo

MÓZG

Metafora mózgu pozwala nam patrzeć na organizację jako na samoorganizującą się jednostkę, która uczy się oraz uczy się jak się uczyć. Potrafi ona też tak rozłożyć zadania poszczególnym jednostkom, by pomimo specjalizacji potrafiły one działać osobno lub bez pomocy któregoś z pomocniczych jednostek.

Kasia Cholawo

MÓZG - Metody podejścia Uczenie się poprzez ciągłe porównywanie założeń-norm ze stanem

faktycznym CYBERNETYKA: uczenie się jak się uczyć poprzez korygowanie

norm ujemne sprzężenie zwrotne:wytyczanie obszarów których chcemy

unikać a nie celów (korygowanie przez przeciwieństwo, co zmniejsza błąd)

REDUNDANCJA: tworzenie o wiele więcej powiązań niż by to było potrzebne w danej chwili dzięki czemu możliwe jest przystosowywanie się do losowych błędów oraz rozwój nowych działań, jest podstawą do holografii

HOLOGRAFIA : pomimo specjalizacji każda jednostka może działać osobno, bez pomocy innych działów, ma informacje o całości

Kasia Cholawo

MÓZGPOZYTYWY: jednostka samoorganizująca się uczenie się jak się uczyć dociekliwość samokontrola wykorzystanie intuicji rozłożenie zadań by mogły

funkcjonować osobno, pomimo specjalizacji

ciągłe zbieranie informacji i porównywanie ich z założeniami

NEGATYWY: możliwość przeoczenia różnic

między założeniami a realiami realizacji ich

coraz mniejsza kontrola przełożonych nad działaniami pracowników

długi czas przestawiania się postawy pracowników na nowy sposób myślenia i pracowania

Kasia Cholawo

KULTURAOrganizacja jest częścią otaczającej nas kultury, a

także sama tworzy swoją kulturę. Jest ona pojmowana jako wspólne poczucie celów, znaczeń, rozumienie.

Organizacje mają więc różnych charakter zależnie od:

kraju w jakim działają jednostki gospodarczej (gospodarstwo domowe

czy organizacja) stylu kierowania

Kasia Cholawo

Skrajne przykłady kulturyJAPONIA: tradycyjnie chłopi uprawiali

ryż a samuraj był karmiony za ich obronę

system feudalny uległość posłuszeństwo rządzą wybrane rody praca dla kolektywu, wysiłek

by wszystkim było dobrze

USA: jednostki muszą się

wyróżniać-indywidualności sukces bardzo mocno

nagradzany dzieci mają się popisywać by

uwierzyły w siebie wyścig szczurów do stołków

dyrekcyjnych maksymalizacja zysków

Kasia Cholawo

KULTURA - sposoby

Zwarta kultura stworzona przez kierownictwo poprzez styl zarządzania

subkultury - wytworzone przez odrębne systemy wartości w różnych grupach (działy firmy, grupy etniczne, koalicje)

dostosowywanie się do istniejących norm (odwzorowywanie rzeczywistości)

ustalenie pryzmatu prze który patrzymy na organizacje (finanse, polityka, reguły, cele, misje)

Kasia Cholawo

KULTURAPOZYTYWY: rozumienie znaczenia podstawowych,

rutynowych czynności oddziaływanie poprzez zmiany języka,

norm, zwyczajów spaja organizację społeczne konstruowanie rzeczywistości jasne formułowanie strategii ustalanie wspólnych celów kształtowanie otoczenia ustalenie celów powoduje zmiany w

otoczeniu zmiany w organizacji są wynikiem zmian

celów, wartości, postaw

NEGATYWY: może zmienić sztukę zarządzania w

proces kontroli ideologicznej tworzeniu sztucznej, ideologicznej

kultury może towarzyszyć opór, niechęć kulturą nie da się sterować jak innymi

elementami nie bierze pod uwagi metody

rozwiązywania problemów uwagę przyciągają elementy mniej

istotne, nie fundamentalne brak wyraźnie zaznaczonego wymiaru

władzy

Kasia Cholawo

SYSTEM POLITYCZNY Polityka organizacyjna jest wszechobecna sprzeczność między demokracją państwa a

hierarchią w organizacji władza jest głównym motorem do działań tworzenie koalicji i grup nacisku dążenie do realizacji własnych celów ciągła walka o władzę formalną lub nie wszystkie działania oparte są na interesach

Kasia Cholawo

SYSTEM POLITYCZNYOpiera się on na założeniu posiadania władzy nad innym

człowiekiem. Władza ta jest (miedzy innymi): formalna nad zasobami nad informacjami i wiedzą nad rzadkimi zasobami nad strukturą i przepisami nad procesem podejmowania decyzji zdolność radzenia sobie z niepewnością nad techniką nad nieformalnymi siłami nacisku nad płciami

Kasia Cholawo

SYSTEM POLITYCZNY

POZYTYWY: tworzy ład społeczny wiemy skąd się bierze władza i jakie ma

znaczenie organizacja nie jest racjonalna ze

wszystkich punktów widzenia rozumiemy powód dezintegracji

pomiędzy różnymi układami interesów każdy człowiek uprawia jakąś politykę,

by pogodzić interesy swoje i organizacji organizacja w społeczeństwie spełnia

ważną rolę

NEGATYWY: wzrost upolitycznienia organizacji

przez szukanie jej wszędzie, nawet gdzie jej nie ma

cynizm i nieufność wobec wszystkich

zamiana ładu na „dżunglę” w której każdy jest zagrożeniem

gra o sumie zerowej pozorność władzy całkowitej niedocenianie dynamiki systemu

Kasia Cholawo

WIĘZIENIE PSYCHICZNE Organizacje, pomimo,że stworzone przez człowieka, mogą go więzić w

sobie, ponieważ są odrębnymi bytami człowiek ma zdolności do wpadania w sieci, które sam zastawił pomylenie rzeczywistości z pozorami może doprowadzić do

niezrozumienia otaczającego świata i reguł nim rządzących nasze rozumienie jest cząstkowe i jednostronne najgłębsze potrzeby są wypierane do podświadomości musimy zrozumieć w jaki sposób przeszłość na nas wpływa (głównie

stosunki z rodziną, ulubionymi zabawkami itp.) nieświadomość społeczna, przeczucia, magia normalnie ukryte

wyłaniają się na tle organizacji

Kasia Cholawo

WIĘZIENIE PSYCHICZNEPOZYTYWY: ludzie tworzą otaczający ich świat, ale

nie mają nad nim całkowitej kontroli wpadamy w pułapki które sami

zastawiamy odkrywanie nieświadomych procesów nowe wzorce kontroli lepsze rozumienie następstw naszych

działań krytyczne spojrzenie na otoczenie pod racjonalnością może ukrywać się

irracjonalność etyczna postawa rozumienie barier na drodze do zmian

NEGATYWY: jesteśmy zamknięci, bo tak jest dobrze

dla pewnych osób trzymających władzę

samo rozumienie roli podświadomości nie wystarczy do zmian

zbyt duży nacisk na fizyczność człowieka

pomija się realia faktycznej władzy próba kierowania podświadomością i

innymi osobami brak rozwiązania problemów

Kasia Cholawo

Inne metafory:(według Kostery, Czerniawskiej i innych)

TEATR NARZĘDZIE WŁADZY TEKST ŚWIĄTYNIA DŻUNGLA PRZEPŁYW I TRANSFORMACJA ITP, ITD

Kasia Cholawo

TEATR Najważniejsza jest technika prezentacji a nie „naga

prawda” media mają ogromny wpływ na naszą wiedzę każdy udaje kogoś innego każdy odgrywa swoją rolę i od tego jak dobrym jest

aktorem zależy jego powodzenie w firmie widownia to otoczenie istnienie teatru uwarunkowane jest finansami (aktorzy,

dekoracje, scenariusz)

Kasia Cholawo

NARZĘDZIE WŁADZY

Organizacja jest po to, by osiągać pewne cele jest jakieś odgórne zapotrzebowanie

(społeczne), określenie roli w społeczeństwie organizacja podzielona na grupy, które

konkurują ze sobą o największe korzyści otoczenie jest ważniejsze niż interesy lokalne,

bo organizacja jest częścią większej całości próba zrewolucjonizowania

Kasia Cholawo

TEKST Najważniejsza w organizacji jest komunikacja wysyłane są tony maili, pism, rozmawia się telefonicznie,

na gg, w cztery oczy analizując te teksty możemy ocenić organizacje (żargon,

jez. Potoczny, specjalistyczny itp.) porozumienie pomiędzy grupami, stołkami w hierarchii ,

z otoczeniem jak pisać raporty, by wszyscy je zrozumieli tworzenie własnego języka

Kasia Cholawo

ŚWIĄTYNIA Organizacje zastępują instytucje religijne zapewniają poczucie własnej wartości, tożsamości,

sensu istnienia, są stylem życia oddziałuje na całokształt życia pracowników Bóstwem jest rozum a kapłani to kierownicy długowieczność organizacji jest nieśmiertelnością jest ostoją prawd, kultury, kodeksów etycznych ma własne mity, bohaterów opatrzność - racjonalność ekonomiczna organizacja ma swoją misję

Kasia Cholawo

DŻUNGLA Otoczenie jest bardzo niestabilne żeby przetrwać trzeba walczyć nigdy nie wiadomo, co przyniesie następny

dzień, wszystko się może zdarzyć wszędzie czyha niebezpieczeństwo ale też łatwy

łup do zdobycia szybko zyskujesz, szybko tracisz

Kasia Cholawo

DIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

ANNA CHUDOBA

KASIA CHOLAWO

`

Kasia Cholawo