Portable Document Format

PDF (ang. Portable Document Format, przenony for-mat dokumentu) format plikw sucy do prezentacji,przenoszenia i drukowania treci tekstowo-graficznych,stworzony i promowany przez firm Adobe Systems.Jzyk opisu pliku PDF jest okrojon wersj jzy-ka programowania PostScript wzbogacon o elementyhipertekstowe.Dostpna jest bezpatnie pena specyfikacja formatuPDF. 29 stycznia 2007 firma Adobe postanowia w cao-ci otworzy format PDF i przekaza jego pen specyfi-kacj organizacji AIIM[1]. 2 lipca 2008 MidzynarodowaOrganizacja Normalizacyjna ogosia uznanie PDF 1.7 zaobowizujcy standard ISO 32000-1:2008[2].

1 Oprogramowanie

Czytnik tego formatu (program Acrobat Reader) jestudostpniany za darmo przez firm Adobe na wiele plat-form sprztowo-programowych, natomiast oprogramo-wanie suce do modyfikowania tych plikw jest rozpo-wszechniane patnie. Istnieje jednak szereg aplikacji pat-nych i darmowych, w rnym stopniu (i z rnym skut-kiem) mogcych wywietla, tworzy i modyfikowa pli-ki w tym formacie najbardziej znanym pakietem jestGhostscript, na ktrym opieraj si niektre sterownikido tworzenia PDF (programy dziaajce jak wirtualnadrukarka), istniej rwnie aplikacje on-line napisane wPHP, suce do tworzenia PDF, np. FPDF.Wiele programw o innym przeznaczeniu dysponujefunkcj eksportu swoich dokumentw do formatu PDF w tym wikszo pakietw biurowych oraz praktyczniewszystkie wspczesne programy DTP, ponadto oprogra-mowanie DTP ma obecnie jako standard rwnie importtych dokumentw, a niektre z tych programw wyko-rzystuj pdf jako swj podstawowy format.Dla polskiego uytkownika istotna jest moliwo po-prawnego generowania polskich liter w dokumenciePDF. W rodowisku Windows moliwo t zapewnia-j takie sterowniki, jak darmowe (freeware) GhostScript+ Redmon, CutePDF Printer, Free EasyPDF, PDF995SuitePDF Creator, Primo PDF, RoboPDF Home Edi-tion, PDFCreator, a take patne (shareware) 602Print-Pack, eDoc Printer PDF Pro, FinePrint pdfFactory Pro,Jaws PDF Creator, MakePDF forWord czy BullZip PDFPrinter.

2 Bezpieczestwo

Istnieje moliwo szyfrowania dokumentw PDF i spe-cyfikowania ogranicze czynnoci, ktre nie mog bydokonywane przez uytkownika (DRM)[3].eby otworzy zaszyfrowany dokument naley zna ha-so uytkownika. Pierwotnie stosowany by szyfr o 40-bitowym kluczu, co nie zapewniao jednak wystarczaj-cego bezpieczestwa. W nowszych wersjach uywa siszyfru o kluczu 256-bitowym, co czyni go znacznie od-porniejszym na prby zamania.Pozostae zabezpieczenia polegaj na tym, e bez podaniahasa gwnego oprogramowanie Adobe nie pozwoli nawykonywanie czynnoci zabronionych w odpowiednimpolu dokumentu PDF. Mog to by: kopiowanie tekstui obrazkw (poza system PDF, gdzie mona je np. wkle-i do e-maila, umieci na stronie WWW itd.), drukowa-nie, modyfikacja, wypenianie formularzy i kilka innych.Funkcja ta nie ma jednak adnych kryptograficznych za-bezpiecze i z atwoci mona te zabezpieczenia obejotwierajc dokument w innym programie lub modyfiku-jc dokument celem zmiany listy zabronionych czynnociza pomoc jednego z wielu przeznaczonych do tego na-rzdzi.Obchodzenie tych zabezpiecze samow sobie nie stanowinaruszenia praw autorskich.

3 Problemy z uytecznoci doku-mentw PDF

Format PDF powsta jako format wynikowy, majcy za-chowa peny wygld dokumentu po wydrukowaniu. Do-kumenty zapisane jako PDF czytane s na ekranie moni-tora stwarzaj wiele problemw uytecznoci:

W darmowym czytniku dla systemu Windows Adobe Reader nie mamoliwoci dodania zakadek.

Nie mona powikszy rozmiaru wycznie tekstu,jedyna moliwo to zoom caego dokumentu, alewtedy z ekranu znika cz przegldanej strony czytelnik musi korzysta z paskw przewijania (pro-blem ten zosta naprawiony w programach AdobeReader od wersji 7, ktre zawieraj funkcj Reflowdostosowujc tekst dokumentu do rozmiarw ekra-nu).

1

https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielskihttps://pl.wikipedia.org/wiki/Adobe_Systemshttps://pl.wikipedia.org/wiki/PostScripthttps://pl.wikipedia.org/wiki/Hiper%C5%82%C4%85czehttps://pl.wikipedia.org/wiki/29_styczniahttps://pl.wikipedia.org/wiki/2007https://pl.wikipedia.org/wiki/AIIMhttps://pl.wikipedia.org/wiki/2_lipcahttps://pl.wikipedia.org/wiki/2008https://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Organizacja_Normalizacyjnahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Mi%C4%99dzynarodowa_Organizacja_Normalizacyjnahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Adobe_Readerhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Ghostscripthttps://pl.wikipedia.org/wiki/Sterownik_PDFhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Wirtualna_drukarkahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Wirtualna_drukarkahttps://pl.wikipedia.org/wiki/FPDFhttps://pl.wikipedia.org/wiki/DTPhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Freewarehttps://pl.wikipedia.org/wiki/Ghostscripthttps://pl.wikipedia.org/wiki/Redmonhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Sharewarehttps://pl.wikipedia.org/wiki/Digital_rights_managementhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_autorskiehttps://pl.wikipedia.org/wiki/U%C5%BCyteczno%C5%9B%C4%87_(informatyka)https://pl.wikipedia.org/wiki/Microsoft_Windowshttps://pl.wikipedia.org/wiki/Adobe_Reader

2 6 LINKI ZEWNTRZNE

Trudnoci napotyka skopiowanie tekstu z dokumen-tu. W przypadku tekstw polskojzycznych traci siniekiedy polskie znaki. Wielu twrcw dokumen-tw w formacie PDF naduywa te ochrony przedkopiowaniem.

Standardowe narzdzia wyszukiwawcze w systemieWindows nie potrafi przeszukiwa plikw PDF.Czciowo robi to aplikacje takie jak Google De-sktop.

Niektrzy zalecaj (por. np. Nielsen[4]), by dokumentyPDF byy tworzone wtedy i tylko wtedy, gdy:

dokument jest przeznaczony wycznie do druku,nie do czytania na ekranie monitora,

chce si zachowa jednolity wygld takiego doku-mentu,

istnieje potrzeba skorzystania z powyej opisanychzabezpiecze.

Niemniej moliwo zapisania obszernych dokumentww jednym pliku PDF, po ktrym poruszanie si dzi-ki zakadkom (bookmarks) i wewntrznym odnonikom(hiperczom) jest uatwione, sprawia, e format corazczciej stosowany jest rwnie do prezentacji on-line(czytania na ekranie). Odpowiednio przygotowany PDFotwarty w nowszych wersjach czytnika Adobe Reader(7+), pozwala nie tylko na kopiowanie i wyszukiwanietekstw, ale rwnie na wprowadzanie przez uytkowni-ka komentarzy.

4 Zobacz te

eBook

Help & Manual

Envoy

sterownik PDF

WordPerfect

Xpdf

Replica

Common Ground

Adobe Reader

XML Paper Specification

PDF-XChange Viewer

5 Przypisy[1] Adobe to Release PDF for Industry Standardization

(ang.). Adobe.com, 29-01-2007. [dostp 2008-07-03].

[2] PDF format becomes ISO standard (ang.). Internatio-nal Organization for Standardization, 02-07-2008. [do-stp 2008-07-03].

[3] Bezpieczestwo dokumentw Adobe PDF. Security Stan-dard, 2008.

[4] Jacob Nielsen: PDF: Unfit for Human Consumption(ang.). Alertbox, 14-07-2003. [dostp 2008-07-03].

6 Linki zewntrzne Format PDF

specyfikacje formatu PDF (ang.) PDF: Unfit for Human Consumption (ang.) artyku Jacoba Nielsena nt. uytecznoci do-kumentw PDF

Lista wolnych czytnikw PDF (ang.)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Microsoft_Windowshttps://pl.wikipedia.org/wiki/Google_Desktophttps://pl.wikipedia.org/wiki/Google_Desktophttps://pl.wikipedia.org/wiki/Hiper%C5%82%C4%85czehttps://pl.wikipedia.org/wiki/Adobe_Readerhttps://pl.wikipedia.org/wiki/E-bookhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Help_&_Manualhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Envoyhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Sterownik_PDFhttps://pl.wikipedia.org/wiki/WordPerfecthttps://pl.wikipedia.org/wiki/Xpdfhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Replicahttps://pl.wikipedia.org/wiki/Common_Groundhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Adobe_Readerhttps://pl.wikipedia.org/wiki/XML_Paper_Specificationhttps://pl.wikipedia.org/wiki/PDF-XChange_Viewerhttp://www.adobe.com/aboutadobe/pressroom/pressreleases/200701/012907OpenPDFAIIM.htmlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielskihttp://www.iso.org/iso/pressrelease.htm?refid=Ref1141https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielskihttp://www.securitystandard.pl/news/172792/Bezpieczenstwo.dokumentow.Adobe.PDF.htmlhttp://www.useit.com/alertbox/20030714.htmlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielskihttp://www.adobe.com/devnet/pdf/pdf_reference.htmlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielskihttp://www.useit.com/alertbox/20030714.htmlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielskihttps://pl.wikipedia.org/wiki/U%C5%BCyteczno%C5%9B%C4%87_(informatyka)http://www.pdfreaders.org/https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99zyk_angielski

3

7 Text and image sources, contributors, and licenses

7.1 Text Portable Document Format rdo: http://pl.wikipedia.org/wiki/Portable%20Document%20Format?oldid=40978862Autorzy:Taw, Be-

no, Rdrozd, Olaf,Wojciech mula, Matthias gor, Tawbot, Kalium, Vindicator, Kravietz, Robbot, Tsca,Wilinckx, Robaczek, Kocio, Tsca.bot,Wimmer, Sobi3ch, Ejdzej, ABach, Ivellios1988, Helio, Zeus, Mix321, Powerek38, Yurik, Skalee, LION, Pawe ze Szczecina, Szoltys,Wiktoryn, Chobot, Leafnode, FlaBot, YurikBot, Nux, RooBot, MonteChristof, Margoz, Dij Schdzjarvk, MTM, Allgau, Salicyna, UgurBasak Bot, Wpedzich, DodekBot, Lolek01, Thijs!bot, Alessia, Escarbot, JAnDbot, Grotesque, Sappy, DanielMJ, Rozek19, PC, Gtworek,Beau, Tdc6502, Stv.bot, Serdelll, Matma Rex, VolkovBot, Aibot, TXiKiBoT, YonaBot, SieBot, Loveless, MastiBot, Michal-100, Japaja,PixelBot, NickyBot, MatmaBot, KamikazeBot, Chinskimandaryn, Alexbot, Segu, Snoflaxe, Krawmag, Luckas-bot, Outslider, ArthurBot,Yonidebot, DSisyphBot, Xqbot, ToBot, BartomiejB, RibotBOT, Azureus, BenzolBot, DixonDBot, Dinamik-bot, Marcin ukasz Kiejzik,Keisyz, EmausBot, Alan ffm, ChuispastonBot, WikitanvirBot, Tues, MerlIwBot, Vagobot, MagnusA.Bot, Sebada11, YFdyh-bot, TarBot,Addbot oraz Anonimowy: 37

7.2 Images Plik:Disambig.svg rdo: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Disambig.svg Licencja: Public domain Autorzy: Praca

wasna. Original Commons upload as Logo Begriffsklrung.png by Baumst on 2005-02-15. Artysta: Stephan Baum (converted to SVG bydifferent users, see below)

Plik:Gnome-pdf.png rdo: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Gnome-pdf.png Licencja: GPL Autorzy: http://www.opendesktop.org/content/show.php?content=72618 Artysta: DBGthekafu

Plik:WiktionaryPl_nodesc.svg rdo: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg Licencja: CCBY-SA 3.0 Autorzy:

WiktionaryPl.svg Artysta: WiktionaryPl.svg: *WiktionaryFr.svg: User:Smurrayinchester

7.3 Content license Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0

http://pl.wikipedia.org/wiki/Portable%2520Document%2520Format?oldid=40978862http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Disambig.svg//commons.wikimedia.org/w/index.php?title=File:Begriffskl%25C3%25A4rung.png&action=edit&redlink=1//commons.wikimedia.org/wiki/User:Baumst//commons.wikimedia.org/wiki/User:Baumsthttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Gnome-pdf.pnghttp://www.opendesktop.org/content/show.php?content=72618http://www.opendesktop.org/content/show.php?content=72618http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/WiktionaryPl_nodesc.svg//commons.wikimedia.org/wiki/File:WiktionaryPl.svg//commons.wikimedia.org/wiki/File:WiktionaryPl.svg//commons.wikimedia.org/wiki/File:WiktionaryFr.svg//commons.wikimedia.org/wiki/User:Smurrayinchesterhttp://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/

Oprogramowanie Bezpieczestwo Problemy z uytecznoci dokumentw PDF Zobacz te Przypisy Linki zewntrzne Text and image sources, contributors, and licensesTextImagesContent license