2015-11-25

1

Pośrednictwo w turystyce

Justyna Zając-Wysockaradca prawny, doradca podatkowy 11664Dyrektor Departamentu Doradztwa PodatkowegoMałopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych

USTAWA O USŁUGACH TURYSTYCZNYCH

6) pośrednik turystyczny - przedsiębiorca, którego działalność polega nawykonywaniu, na zlecenie klienta, czynności faktycznych i prawnych związanych zzawieraniem umów o świadczenie usług turystycznych;7) agent turystyczny - przedsiębiorca, którego działalność polega na stałympośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzeczorganizatorów turystyki posiadających zezwolenia w kraju lub na rzecz innychusługodawców posiadających siedzibę w kraju;

Dla Vat kluczowe znaczenie ma sprzedaż usług w imieniu i na rzecz podmiotutrzeciego.

art. 8 ust. 2a W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale narzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że tenpodatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

2015-11-25

2

Rozliczenia podatku VAT

Ustawa o VAT

Art. 119. 1. Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marżypomniejszona o kwotę należnego podatku, z zastrzeżeniem ust. 5.(…)3. Przepis ust. 1 stosuje się bez względu na to, kto nabywa usługę turystyki, w przypadkugdy podatnik:

1) (uchylony);2) działa na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek;3) przy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla

bezpośredniej korzyści turysty;4) (uchylony).

I SA/Łd 1416/07; wyrok WSA w Łodzi; 2008.02.27

Podatnik świadczący usługi turystyczne, aby korzystać z opodatkowania tzw.marży, powinien faktycznie świadczyć usługę turystyczną - nie może byćwyłącznie pośrednikiem przy świadczeniu takiej usługi, musi występować wewłasnym imieniu wobec nabywców oraz wykorzystywać do realizacji podróżytowary dostarczane i usługi świadczone przez innych podatników.Warunek korzystania z usług innych podatników oznacza, że podatnik możestosować procedurę szczególną z art. 119 ustawy z 2004 r. o podatku odtowarów i usług tylko wtedy, jeśli w zakresie swojej działalności posiłkuje siętzw. podwykonawstwem.

2015-11-25

3

Interpretacja indywidualna z dnia 2 czerwca 2014 r. IPTPP2/443-239/14-2/PR,Dyrektor Izby Skarbowej w ŁodziZe szczególnej formy opodatkowania zawartej w art. 119 UoVAT nie mogą natomiastkorzystać agenci turystyczni, którzy działają w imieniu i na rzecz innych organizatorówimprez turystycznych. Tego typu agenci świadczą na zlecenie innych podmiotówczynności w zakresie pozyskiwania klientów - turystów i sprzedaży usług turystycznychoferowanych przez zleceniodawców - organizatorów imprez turystycznych. Czynnościwykonywane przez tych agentów nie mają również charakteru bezpośredniej korzyścidla turysty, a sami agenci nie są stroną transakcji świadczenia usług turystycznych.Mając na uwadze powyższe, szczególna procedura przy świadczeniu usług turystykizawarta w art. 119 UoVAT nie ma zastosowania do podmiotów, które działają wyłączniew imieniu i na rzecz touroperatorów, których wynagrodzeniem jest kwota prowizji.Potwierdza to K. Lewandowski, P. Fałkowski w komentarzu do art. 306 Dyrektywy Rady2006/112/WE, (Legalis 2014). Jeżeli bowiem biuro podróży działa w imieniu i na rzeczosoby trzeciej, to nie jest ono stroną transakcji podstawowej (świadczenia usługi lubdostawy towarów). W takiej sytuacji biuro jedynie pośredniczy między stronami umowy,a więc świadczy usługę pośrednictwa, a nie usługę turystyki. Oczywiste jest więc, że niemoże ono skorzystać ze szczególnej procedury, która dotyczy usług turystyki.

Rozliczenia podatku VAT

Rodzaje pośredników

• Nabywający usługi turystyczne, a następnie sprzedający je na własną rzecz iwe własnym imieniu -> świadczą usługi turystyczne -> zastosowanieznajdzie VAT marża

• Nabywający usługi turystyczne, a następnie sprzedający je w imieniu innychprzedsiębiorców za prowizją – nie świadczą usług turystycznych -> zasadyogólne VAT

2015-11-25

4

Rozliczenia podatku VATI SA/Op 650/14 - Wyrok WSA w Opolu z dnia 17.12.2014 (orzeczenie nieprawomocne)

„Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy usługisprzedaży imprez turystycznych świadczone przez agentów turystycznych, działających wimieniu i na rzecz wnioskodawcy powinny być opodatkowane stawką podatku w wysokości23%.Zdaniem wnioskodawcy, usługi świadczone przez agentów turystycznych działających wjego imieniu i na jego rzecz powinny być opodatkowane według reguł ogólnych, czylistawką podatku od towarów i usług w wysokości 23%.Organ podzielił to stanowisko w zakresie stawki dla usługi sprzedaży imprez turystycznychświadczonych przez agentów turystycznych, działających w imieniu i na rzeczwnioskodawcy na terytorium Unii Europejskiej, uznając jednocześnie, że stanowisko to jestnieprawidłowe w zakresie stawki dla usługi sprzedaży imprez turystycznych świadczonychprzez agentów turystycznych poza terytorium Unii Europejskiej.”

Rozliczenia podatku VATI SA/Op 650/14 - Wyrok WSA w Opolu z dnia 17.12.2014 (orzeczenie nieprawomocne)

„Jak wynika z przedstawionego przez stronę stanu faktycznego agenci turystyczni nieświadczą usług turystyki, ponieważ nie są stroną transakcji zawieranej międzyorganizatorem imprezy turystycznej a jej nabywcą. Usługa turystyki jest świadczona przezorganizatora imprezy turystycznej na rzecz nabywcy tej usługi, a agenci turystyczni jedyniepośredniczą w sprzedaży usług turystyki.Słusznie zatem zauważył wnioskodawca we wniosku o wydanie interpretacji, że do usługtych nie mają zastosowania szczególne regulacje dotyczące opodatkowania usług turystyki,bowiem to nie one są przedmiotem opodatkowania zgodnie z przedstawionym stanemfaktycznym. Stąd też bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostajeregulacja zawarta w art. 28 n ust. 1 u.p.t.u. dotycząca określenia miejsca świadczenia dlausług turystyki opodatkowanych w szczególny sposób - w procedurze opodatkowaniamarżą, podobnie jak i pozostałe regulacje odnoszące się do opodatkowania usług turystykii przywołane przez skarżącą orzecznictwo.”

2015-11-25

5

Rozliczenia podatku VATI SA/Op 650/14 - Wyrok WSA w Opolu z dnia 17.12.2014 (orzeczenie nieprawomocne)

„Ustawodawca, zarówno w treści ustawy, jak również w przepisach wykonawczychprzewidział obniżone stawki podatku od towarów i usług oraz zwolnienia w postaci 0 %stawki podatku. Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku odtowarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, obniżoną do wysokości0% stawkę podatku stosuje się również do usług świadczonych przez pośrednikówdziałających w imieniu i na rzecz osób trzecich, jeżeli pośredniczą oni w transakcjachdokonywanych poza terytorium Unii Europejskiej.(…)W ocenie Sądu, z przedstawionego przez stronę stanu faktycznego niewątpliwie wynika, żeagent turystyczny jest pośrednikiem w sprzedaży usług turystycznych organizowanychprzez skarżącą. Zatem, stosownie do przywołanych przepisów prawa usługi świadczoneprzez agenta, który w opisanej sytuacji występuje jako pośrednik działający w imieniu i narzecz wnioskodawcy, będą opodatkowane obniżoną do wysokości 0% stawką podatkuVAT, jeżeli pośredniczy w transakcjach dokonywanych poza terytorium Unii Europejskiej.”

Miejsce świadczenia usług pośrednictwa przy usługach noclegowych – art. 31rozp. 282/2011

Usługi świadczone przez pośredników, którzy działają w imieniu i na rzecz innych osób,polegające na pośrednictwie w świadczeniu usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lubw sektorach o podobnej funkcji są objęte zakresem stosowania:

a) art. 44 dyrektywy 2006/112/WE, jeśli usługobiorca jest podatnikiem działającym w takimcharakterze lub osobą prawną niebędącą podatnikiem uznaną za podatnika;

b) art. 46 tej dyrektywy, jeśli usługobiorca nie jest podatnikiem.

Wyżej wymieniony art. 44 dyrektywy 2006/112/WE jest odpowiednikiem art.28b polskiej ustawyo VAT i stanowi, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takimcharakterze jest co do zasady miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojejdziałalności gospodarczej.

Natomiast art.46 dyrektywy jest odpowiednikiem art.28d ustawy o VAT i stanowi, że miejscemświadczenia usług na rzecz osób niebędących podatnikami przez pośrednika działającego wimieniu i na rzecz osób trzecich jest miejsce, w którym dokonywana jest podstawowa transakcja.

2015-11-25

6

Międzynarodowy transport – art. 83 ust. 3

2) przewóz lub inny sposób przemieszczania osób środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego:

a) z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,b) z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,c) z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt);

3) usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związane z usługami, o których mowa w pkt 1 i 2.

§ 9 ust. 1 pkt 7 Obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się również do usług świadczonych

przez pośredników działających w imieniu i na rzecz osób trzecich, jeżeli pośredniczą oni w transakcjach dokonywanych poza terytorium Unii Europejskiej.

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, świadczący usługi związane z odsprzedażą biletów międzynarodowych (z narzutem) na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku od towarów i usług również opodatkują dokonywaną sprzedaż stawką 0%. W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W praktyce zdarzają się również przypadki, gdy pośrednik może nie znaleźć się w posiadaniu dokumentu, który zgodnie z art. 83 ustawy o VAT uprawniałby go do zastosowania stawki podatku w wys. 0% (głównie z powodu coraz częściej stosowanych elektronicznych metod sprzedaży biletów lotniczych). W takim przypadku dokumentem potwierdzającym prawo do zastosowania stawki 0% do usług transportu międzynarodowego będzie mogło być potwierdzenia rezerwacji udostępniane do wydrukowania przez przewoźników, w szczególności przez linie lotnicze.

interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 2 września 2008 r., ILPP2/443-514/08-6/ISN

2015-11-25

7

Sprzedaż jako agent w imieniu i na rzecz linii lotniczych (krajowych i zagranicznych) biletów nie dokonywana w ramach zdefiniowanego przez ustawę o VAT transportu międzynarodowego

• Sprzedaż biletów lotniczych przez agenta na rzecz zagranicznych nie-podatników. Zgodnie z art. 28d ustawy o VAT miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami przez pośredników działających w imieniu i na rzecz osób trzecich jest miejsce, w którym dokonywana jest podstawowa transakcja. Jak zostało wspomniane miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości. Ponieważ nie mamy do czynienia z transportem międzynarodowym - nie znajdzie zastosowanie § 4 rozporządzenia wykonawczego. Wynika zatem z tego, że takiego rodzaju usługi nie będą podlegały opodatkowaniu w kraju.

• Sprzedaż biletów lotniczych przez agenta na rzecz zagranicznych podatników spowoduje opodatkowanie transakcji, zgodnie z art. 28b ustawy o VAT.

• Ustawodawca nie przewidział opodatkowania stawkami obniżonymi lub zwolnieniem od podatku dla usług pośrednictwa w sprzedaży biletów na usługi przewozów lotniczych na trasach krajowych (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi IPTPP2/443-818/11-4/IR z dnia 15.03.2012 r.).

Dziękuję za uwagę

Justyna Zając – Wysockaj.zajac-wysocka@misp-modzelewski.pl

tel./fax: (12) 422 42 55 w. 33tel. kom. 606 609 883

Grupa Instytutu Studiów Podatkowych