Pomiary za pomocą GPS

38
2005 Protokół pomiarów GPS GPS Konrad Bajer Uniwersytet Warszawski [email protected] Instytut Geofizyki www.igf.fuw.edu.pl Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym odiee.geo.uw.edu.pl Center for Small-Scale Atmospheric Research cessar.fuw.edu.pl Pomiary za pomocą GPS

description

Pomiary za pomocą GPS. Konrad Bajer Uniwersytet Warszawski [email protected] Instytut Geofizyki www.igf.fuw.edu.pl Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym odiee.geo.uw.edu.pl Center for Small-Scale Atmospheric Research cessar.fuw.edu.pl. Cel zajęć warsztatowych. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Pomiary za pomocą GPS

Page 1: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Konrad Bajer

Uniwersytet [email protected]

Instytut Geofizykiwww.igf.fuw.edu.pl

Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczymodiee.geo.uw.edu.pl

Center for Small-Scale Atmospheric Researchcessar.fuw.edu.pl

Pomiary za pomocą GPS

Page 2: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Cel zajęć warsztatowych

•Dlaczego naukę posługiwania się GPS i wykonywanie pomiarów nazywamy badaniem•Naukowe podstawy działania GPS i wykonywania pomiarów•Procedury pomiarowe•Wprowadzanie i analiza danych

Page 3: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Do czego potrzebujemy GPS w badaniach GLOBE?

Podajemy lokalizację szkoły i lokalizacje poszczególnych stanowisk pomiarowych

Wprowadzamy dokładne współrzędne, które umożliwiają przestrzenną analizę danych

Lokalizacja podana jest w formacie, który jest jednakowy dla całego świata (w przeciwieństwie do współrzędnych mapy

Page 4: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Czym jest GPS ?

24 satelity na orbitach wokółziemskich

Wyznaczanie pozycji, nawigacja i precyzyjny pomiar czasu

Działają 24 godziny na dobę przy każdej pogodzie

Używane wszędzie tam, gdzie potrzebna jest dokładna znajomość położenia

NAVSTAR GPS

Navigation Satellite Timing

And Ranging System

Page 5: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Z czego składa się GPS?

ww

w.m

ont

ana

.edu

/pla

ces/

gp

s

Satelity na orbicie

Kontrola naziemna

Użytkownicy

1978 Pierwszy satelita Block 1 umieszczony na orbicie w roku.

1986 Katastrofa Challengera opóźnia budowę systemu.

1989 Pierwszy satelita Delta 2.

System GPS jest pod kontrolą Departamentu Obrony USA

Page 6: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

•Okres obiegu ok. 12 h

•Codziennie wyłaniają się znad horyzontu o 4 min. wcześniej

• 24 satelity w sześciu płaszczyznach orbitalnych nachylonych pod kątem 55 do płaszczyzny równika. Wysokie orbity są stabilne

• Odległość od Ziemi ok. 20 000 km.

• Dla porównania satelity TV (geostacjonarne) 42,245 km

28 na orbicie

(maj 2003)

minimum: 24

Page 7: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Orbity są tak zaprojektowane, że w każdym miejscu na Ziemi, w każdym momencie „widać” conajmniej 4 satelity

Satelity nadają zsynchronizowany sygnał czasu co 15 sekund Odbiornik GPS oblicza swoje położenie na podstawie względnych

opóźnień między sygnałami, które do niego docierają Odbiornik musi „widzieć” minimum 3 satelity, żeby obliczyć

długość i szerokość geograficzną, a 4 satelity, żeby obliczyćrównież wysokość

Sygnały czasu są zsynchronizowane z dokładnością do nanosekund(0,000000001 s). W czasie jednej ns sygnał przebywa ok. 30cm

Dokładność pomiaru ręcznym odbiornikiem jest na całym świecienie mniejsza niż 10-15m a zwykle jest znacznie lepsza

Jak działa GPS?

Page 8: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Długość i szerokość geograficzna

1° długości geograficznej = ~111 km

1° szerokości geograficznej = ~111 km

1° długości geograficznej = 0 km

Deklinacja magnetyczna

Bieguny magnetyczne nie pokrywają się z geograficznymi. Bieguny magnetyczne powoli się przemieszczają

Page 9: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS — e

diti

on

.cn

n.c

om

/inte

ract

ive

/te

ch/0

20

3/n

ort

h.p

ole

/fra

me

set.

exc

lud

e.h

tml/

Ruch wiekowy

Ruch dobowy

ww

w.geolab.nrcan.gc.ca/g

eomag/daily_m

vt_nmp_e

.shtml

Zmiany polaryzacji

Ruch bieguna magnetycznego

Page 10: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

http://napieraj.pl/xoops/modules/wfsection/article.php?articleid=121

Mapa deklinacjimagnetycznej.W Polsce deklinacja jest niewielka, ale np.w Nowej Zelandiisięga 20°

Mapa deklinacji magnetycznej

Page 11: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

http://gsc.nrcan.gc.ca/geomag/field/mdcalc_e.phpZnajomość deklinacji w miejscupomiaru GPS jest nam potrzebna

1) przy pomiarze pośrednim GPS (jesli jest potrzebny)

2) w protokole pomiaru ozonu (badania atmosfery)

Można też pobrać globalny modelpola magnetycznego i uruchomićna własnym komputerze

Kalkulator deklinacji magnetycznej

Page 12: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Jaką wysokość mierzy GPS?

GPS mierzy wysokośćwzględem elipsoidy

Wysokość topograficznajest mierzona względem geoidy

Page 13: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Elipsoida i geoida

1. Ocean2. Elipsoida3. Pion lokalny4. Kontynent5. Geoida

Geoida jest teoretyczną powierzchnią, na której potencjał siły ciężkości Ziemi jest stały, równy potencjałowi siły ciężkości na średnim poziomie mórz otwartych i przedłużoną umownie pod powierzchnią lądów.

Model geoidy jest zbyt skomplikowany by byłzapisany w GPS.Dlatego używa sięelipsoidy

Page 14: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

http://sps.unavco.org/geoid/

Your Input Coordinates and GPS Height:

Latitude = 52.25° N = 52° 15' 0" N Longitude = 16.2° E = 16° 11' 60" E GPS ellipsoidal height = 280 (meters) Geoid height = 37.054 (meters) Orthometric height (height above mean sea level) = 242.946 (meters) (note: orthometric Height = GPS ellipsoidal height - geoid height)

Kalkulator geoidy oblicza dla danych współrzędnych geograficznych wysokość geoidy względem elipsoidy

(elewacja GPS) – (wysokość geoidy)= (wysokość ortometryczna)

Kalkulator geoidy

-106 m < Wysokość geoidy < 85 m

Page 15: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Przyrządy: odbiornik GPS i kompas

Page 16: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Pomiary

Pomiary za pomocą GPS Szerokość geograficzna Długość geograficzna Wysokość (nad elipsoidą)

Pomiar pośredni GPS(jeśli konieczny)

Północ geograficzna („prawdziwa”) Szerokość geograficzna

(z uwzględnieniem poprawki) Długość geograficzna Wysokość

Page 17: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Odbiorniki GARMIN

GPS 12 GPS 72

Page 18: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Ekrany GARMINa 12

Page 19: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Klawisz “Quit” wybiera ekran “Status” Klawisz „Page” wybiera ekran „Position”

Ekran „status” i „position”

Page 20: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

GarminGPS 12

tuż po włączeniu

Page 21: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

W miarę jak satelity są odbieranewyświetlana jest ich pozycja na niebie i siła odbieranego

sygnału

Szare słupki pokazują satelity,które są odbierane, ale nie sązarejestrowane („lock in”)

Page 22: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Kiedy 4 satelity są zarejestrowane

(„locked in”), odbiornikmoże obliczyć położenie

Słupki stają się czarne.

Page 23: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Jeśli liczba zarejestrowanych satelitów jest zbyt mała lub ich geometria jest niekorzystna pojawia się napis „2D Navigation”. Wtedy wysokość nie jest obliczana.

Page 24: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

“3D Navigation”oznacza, że odbiór jest dobry i wysokość jest obliczana

Page 25: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Na ekranie (stronie) “Position Page” ważne są

• Kurs (bearing)• Wysokość• Szerokość i długość geograficzna• Czas (UT)

Page 26: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Zbieranie danych: Instrukcje i Arkusze pomiarowe

Instrukcje (Field/Lab Guides):• Instrukcja do protokołu pomiaru GPS

(GPSField Guide)• Instrukcja do protokołu pomiaru pośredniego GPS

(Offset GPS Protocol Field Guide)

Arkusze pomiarowe (Data Sheets):• Arkusz danych stanowiska badań GPS

(GPS Investigation Site Location Data Sheet)• Arkusz danych badania GPS

(Investigation Data Sheet)• Arkusz danych pomiarów pośrednich GPS

(Offset GPS Measurements Data Work Sheet)

Page 27: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Protokół pomiaru GPS

• Trzymaj odbiornik pionowo z dala od ciała• Zaczekaj aż odbiornik zarejestruje sygnał

co najmniej 4 satelitów• Dokonaj 5 pomiarów w odstępach 1 min.

• Szerokości geograficznej• Długości geograficznej• Wysokości• Czasu• Liczby satelitów• 2D czy 3D

• Uśrednij wyniki pomiarów

Page 28: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Arkusz pomiarowy GPS

Należy wykonać pięć pomiaróww odstępach ok. 1 minutyi w odległości nie większej niż 1 m

Page 29: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Arkusz danych stanowiska pomiarowego

Rodzaj stanowiska (pomiary atmosferyczne, hydrologiczne, etc.)

Opis stanowiska (max 25 znaków

Średnia szerokość geograficzna (w formacie 56.8462 N)

Średnia długość geograficzna (w formacie 102.9073 W)

Czas (uniwersalny) pierwszego pomiaru (w formacie 18:47:78)

Typ odbiornika GPS (producent, numer seryjny)

Page 30: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Protokół pomiaru pośredniego GPS

• Wyznacz „prawdziwy” kierunek północny (północ geograficzna)

• Idź dokładnie na północ lub dokładnie na południe od stanowiska badawczego, aż odbiornik GPS pokaże dobry odbiór

• Zmierz odległość od miejsca pomiaru pośredniego, w którym się znajdujesz do stanowiska badawczego, z którego wyszedłeś

• Podziel przez (11 metrów/.0001 stopnia) aby otrzymać poprawkę do szerokości geograficznej

• Na półkuli północnej dodaj (jeśli pomiar wykonałeś na południe od stanowiska badawczego) lub odejmij (jeśli pomiar wykonałeś na północ od stanowiska badawczego) poprawkę do zmierzonej szerokości geograficznej

• Zanotuj skorygowane pomiary GPS

Page 31: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Arkusz pomiaru pośredniego

Page 32: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Wprowadzanie danych

Krok 1: Wybierz “Define, Edit lub Update a Site” formularza danych stanowiska badawczego

Step 2: Wybierz stanowisko badawcze, dla którego chcesz wprowadzać dane

Step 3: Wprowadź dane z pomiaru GPS

Step 4: Potwierdź wprowadzone dane na stronie weryfikacyjnej

Page 33: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Wprowadzanie danych

Page 34: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Wprowadzanie danych

Page 35: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Wprowadzanie danych

Page 36: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Wprowadzanie danych

Page 37: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Wprowadzanie danych

Page 38: Pomiary za pomocą GPS

2005

Protokół pomiarów GPS

GPS —

Graficzne przedstawianie danych