Pomiar kapitału ludzkiego - staff.uz.zgora.plstaff.uz.zgora.pl/kmazur/Pomiar_kap_int/pki_w4.pdf ·...
Transcript of Pomiar kapitału ludzkiego - staff.uz.zgora.plstaff.uz.zgora.pl/kmazur/Pomiar_kap_int/pki_w4.pdf ·...
Pomiar kapitału ludzkiego
Pojęcie kapitału ludzkiego
Kapitał ludzki
Ludzie stanowią kapitał
Wiedza
i umiejętności to kapitał
Czym jest kapitał ludzki
• Kapitał - majątek dający wzrost dochodu (czy ludzie to majątek?)
• Grodzki: kapitał ludzki to zasób wiedzy i umiejętności o określonej wartości i będący źródłem przyszłych zarobków… czy satysfakcji
• Davenport:
Kapitał ludzki=(zdolności+zachowanie)-wysiłek-czas
Wymiary kapitału ludzkiego
Kapitał ludzki
Wymiar rynkowy
Wymiar osobisty
Wymiary kapitału ludzkiego - skala
Kapitał ludzki
Wymiar makroekonomiczny
Wymiar mikroekonomiczny
INWESTYCJE W HC
Inwestycje w kapitał ludzki
• Człowiek/rodzina/społeczność ponoszą koszty dotyczące kształtowania kapitału ludzkiego
• Dlaczego?
• Bo oczekują zwrotu?
• Co może być zwrotem?
Prywatna stopa zwrotu według Psacharopoulosa 1982
Kapitał ludzki jako efekt inwestycji - Inwestycje
Inwestycje rządowe
Wydatki rządowe na
edukację
Wydatki rządowe na
naukę
Wydatki rządowe na
ochronę zdrowia
Inwestycje na poziomie
organizacji
Learning by doing
Koszty rozwoju (szkoleń) w
miejscu pracy
Koszty rozwoju (szkoleń) poza
miejscem pracy
Wydatki ponoszone
przez rodzinę
Czesne i koszty utrzymania
Koszty alternatywne
Wartość dodana edukacji wyższej
• P. Mc Geevora i wsp. 1990 – porównanie wyników ocen – zwana komparatywną wartością dodaną (Comparative Value
Added – CVA)
• R. Blundell i wsp. 2000 • powszechna koncepcja wartości dodanej edukacji wyższej:
– przyrost kompetencji mierzonych średnim wynikiem testu
• Koncepcja nowoczesna: – wartość edukacji wyższej może być mierzona za pomocą
wzrostu wynagrodzeń uzyskanego w wyniku studiowania na danej uczelni
– musi być rozpatrywane lokalnie/regionalnie
Wartość dodana edukacji wyższej
• Rodgers – Relative Economic Value Added Premium:
G_k=G_ki-G ̅
• gdzie:
– Gk – grupa referencyjna o określonym poziomie ocen,
– ( G) ̅ – przeciętne dochody absolwenta z danej grupy referencyjnej,
– Gki – oczekiwane dochody absolwenta k, który ukończył studia z poziomem ocen i.
POMIAR KAPITAŁU LUDZKIEGO
Rodzaje metod pomiaru kapitału ludzkiego
• Metody dochodowe
• Metody kosztowe
• Pozostałe
METODY DOCHODOWE
Istota metod dochodowych
• Wyrażają wartość w jednostkach pieniężnych
• Założenie (Le, Gibson 2003):
– Wartość kapitału ludzkiego może być wyrażona za pomocą zdyskontowanych przyszłych dochodów
Metoda Dublina i Lotka
• na potrzeby polis ubezpieczeniowych (na życie, odszkodowania za utratę zdrowia)
• gdzie:
– V0-wartość kapitału ludzkiego w chwili urodzenia, – i – stopa procentowa, – Po,x –prawdopodobieństwo dożycia jednostki do wieku x, – yx - roczne dochody jednostki w wieku x do x+1, – Ex-stopa bezrobocia w wieku x, – cx-roczne koszty utrzymania jednostki w wieku x do x+1.
Metoda Farra
• Podobnie, jak u Dablina i Lotka • Uwzględnia pojawienie się jednostki bezrobocia
w okresie aktywności zawodowej
• gdzie: • Va-wartość kapitału ludzkiego w danym wieku a, • Pa,x –prawdopodobieństwo dożycia jednostki do
wieku x, • yx, i, Ex, cx - jak w poprzednim wzorze.
Metoda Flamholtza
• Tzw. stochastyczny model wyceny nagród • Zakłada zmianę stanowisk o określonych dochodach (tzw. ścieżkę kariery)
gdzie: • E(CV) – oczekiwana wartość osoby dla organizacji • Ri – wartość, jaką organizacja spodziewa się osiągnąć dla każdego
z możliwych stanowisk i, • P(Ri) – prawdopodobieństwo, że pracownik obejmie stanowisko Ri, • t-czas • m- stanowisko końcowe • r – stopa dyskontowa
Model Flamholtza - procedura
1. Zdefiniować wzajemnie wykluczające się stanowiska, jakie osoba może zajmować w organizacji,
2. Określić wartość każdego ze stanowisk (wartości, jakich organizacja spodziewa się uzyskać z zajmowania danego stanowiska przez pracownika)
3. Zidentyfikować najwyższe stanowisko, jakie dana osoba może zajmować w organizacji
4. Oszacować prawdopodobieństwo zajmowania przez daną osobę każdego z możliwych stanowisk przez określony czas
5. Zdyskontować spodziewane w przyszłości wpływy z zajmowania określonego stanowiska
Metoda Leva i Schwartza
gdzie: Vr – wartość kapitału ludzkiego w wieku r, It – roczne wynagrodzenie osoby aż do emerytury, t-wiek przejścia na emeryturę i-stopa dyskontowa
METODY KOSZTOWE
Istota metod kosztowych
Założenie:
Kapitał ludzki to nagromadzone w człowieku zdolności, wiedza, zdrowie czy umiejętności, do których osiągnięcia potrzebne są wydatki pieniężne. Skapitalizowana suma owych wydatków daje nam w efekcie wartość kapitału ludzkiego (Łukasiewicz, 2009)
Metoda Engla
gdzie: cx-wartość kapitału ludzkiego w wieku x, coi-koszty poniesione do momentu urodzin dziecka, i-1,2,3 oznaczają klasy w społeczeństwie, ki-procentowy roczny wzrost kosztów utrzymania
Metoda Dobii (naprawdę tak piszemy) • Wartość kapitału ludzkiego obejmuje:
– skapitalizowane koszty utrzymania (K), – skapitalizowane koszty profesjonalnej edukacji (E) – wartość uzyskaną przez doświadczenie (krzywa uczenia się) Q(T)
H(T) = (K+E)(1+Q(T))
• gdzie: • H(T) – wartość kapitału ludzkiego, • T – liczba lat pracy • w – współczynnik uczenia się
POZOSTAŁE METODY
Metoda z Saarbrucken
gdzie: • HC – wartość kapitału ludzkiego, • i – grupy pracowników wyróżnione na podstawie wykształcenia, miejsc pracy
czy zajmowanej hierarchii, • FTEi – liczba pracowników (etatów) w poszczególnych grupach pracowników, • Li-wysokość płacy rynkowej dla pracowników w danej grupie, • wi-średni czas aktualności wiedzy pracowników w danej grupie, • bi- średni czas zatrudnienia pracowników w danej grupie, • PEi – roczne koszty poniesione na rozwój w danej grupie, • Mi – indeks motywacji pracowników.
Monitor Kapitału Ludzkiego (MKL) Mayo
gdzie: HAW – wartość kapitału ludzkiego (Human Assets Worth) EC – koszty zatrudnienia pracownika (Employment Cost) IAM – Indywidualny mnożnik wartości (Individual Asset Multiplier)
HAW=EC•IAM/1,000
MIERNIKI KAPITAŁU LUDZKIEGO
System mierników kapitału ludzkiego
Mierniki stanu (zasobu) kapitału
ludzkiego
tzw. stock
Mierniki inwestycji
w kapitał ludzki
tzw. input
Mierniki efektów inwestycji w kapitał ludzki
tzw. output
Mierniki stanu (zasobu) kapitału ludzkiego
Przykładowy miernik Sposób obliczania
Wykształcenie różnych grup społecznych Udziały procentowe różnych grup ze względu na wiek, wykształcenie lub dochody
Struktura społeczeństwa według poziomów wykształcenia
Udziały procentowe osób o różnych poziomach wykształcenia
Mierniki inwestycji
Przykładowy miernik Sposób obliczania
Udział PKB przeznaczonego na edukację i szkolenia
Wydatki publiczne i prywatne na edukację i szkolenia
Infrastruktura edukacyjna Liczba szkół danego rodzaju, wyposażenie w aparaturę naukową
Mierniki efektów
Przykładowy miernik Sposób obliczania
Wynagrodzenia osób w zależności od wykształcenia
Średnie wynagrodzenie przypadające na jedna osobę
Liczba dni chorobowych wykorzystywanych przez pracowników
Liczba dni chorobowych na jednego pracownika