Podsumowanie 10 lat funkcjonowania

ustawy o pożytku publicznym i o wolontariacie

Dr Andrzej BulzakRadny Województwa MałopolskiegoCzłonek Małopolskiej Rady Pożytku Publicznego II kadencji

Od początku swojego istnienia Samorząd Województwa współpracuje z organizacjami pozarządowymi. Znaczenie współpracy pomiędzy samorządem a organizacjami pozarządowymi nabrało znaczenia wraz z wejściem w życie ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie w 2003 roku, która to stworzyła podstawy prawne i procedury takiego partnerstwa.

Oprócz ustawy OPP podstawą programową wszelkich działań podejmowanych przez Województwo Małopolskie jest Strategia Rozwoju WM na lata 2011-2020, Wieloletni program współpracy na lata 2013-2017 oraz roczne Programy współpracy.

Od 1999 r. Województwo Małopolskie, przekazało ponad 130 mln zł na wsparcie działań prowadzonych przez organizacje pozarządowe w ramach otwartych konkursów ofert. Województwo Małopolskie przekazuje również środki finansowe organizacjom pozarządowym w ramach innych programów tj.: "Małopolska Nasz Region, Nasza Szansa"; Program INTERREG IVC, PO KL, MRPO, PROW oraz inne.

W ramach współpracy pozafinansowej Województwo Małopolskie podejmuje szereg przedsięwzięć i inicjatyw, mających na celu promocję działalności sektora pozarządowego w Małopolsce, oraz zwiększenie udziału NGO w realizację zadań publicznych, na rzecz rozwoju dialogu obywatelskiego oraz wolontariatu.

Do najważniejszych przedsięwzięć należą: Małopolskie Forum Organizacji Pozarządowych , Małopolska Rada Pożytku Publicznego, Kampania 1% - promująca ideę odpisu 1 % podatku na rzecz małopolskich organizacji , Nagroda AMICUS HOMINUM dla osób czyniących dobro oraz KRYSZTAŁY SOLI dla najlepszych organizacji pozarządowych.

Strategy

for Malopolska

2011 – 2016

2/12

Co zmieniła ustawa ?

1. Najważniejszą kwestią w ustawie o pożytku jest uregulowanie relacji organizacji pozarządowych z administracją – zwłaszcza samorządową i nazwanie jej współpracą.

Ustawa zmieniła pozycję organizacji obywatelskich. Takie działania jak wymiana informacji, konsultacje społeczne, rady pożytku publicznego czy inicjatywa lokalna są jedną z form współpracy z NGO.

Ustawa wprowadziła również inne, ważne dla organizacji instrumenty współpracy, przede wszystkim finansowej. Ustawa zobowiązała samorządy do przekazywania organizacjom środków publicznych w drodze konkursowej na ważne społecznie projekty.

Program współpracy - Ustawa zobowiązuje również samorząd do tworzenia i konsultowania z lokalnymi organizacjami rocznych programów współpracy, które regulują współpracę tych dwóch sektorów. Rok po wejściu w życie ustawy- 2004 ten obowiązkowy dokument uchwaliło niespełna 50% samorządów, w ubiegłym roku (2012) - prawie 90%.

2. Inną kwestią, która reguluje ustawa są same organizacje pozarządowe i ich prawa tj. wolontariat, status OPP czy możliwość odpisu 1 % podatku na NGO

Strategy

for Malopolska

2011 – 2016

4/12

Wolontariat

55 % stowarzyszeń i fundacji korzysta ze wsparcie wolontariuszy

po kilkuletnim kryzysie powoli odradza się zainteresowanie wolontariatem w Polsce

najczęściej w wolontariat angażują się

osoby z wyższym wykształceniem oraz uczniowie i studenci

Województw o Małopolskie promuje ideę wolontariatu m.in.: poprzez otwarty konkurs ofert z dziedziny promocji i organizacji wolontariatu oraz konkurs Amicus Hominum.

Uregulowano zasady wolontariatu tj. zawieranie pisemnego porozumienia, ubezpieczenia wolontariusza i przygotowania zaświadczenia o wykonywaniu pracy

Dynamika III sektora W ciągu 10 lat (2002 - 2012) liczba zarejestrowanych

organizacji pozarządowych wzrosła o ponad 100 %

2002 2012

Polska 41 859 83 000

Małopolska 3 853 7 500

2002 2004 2006 2008 2012

1 % podatku na NGO

Województwo Małopolskie od kilku lat realizuję Kampanię 1 % – poświęconą popularyzacji mechanizmu odpisu 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego 

Z roku na rok coraz więcej podatników i więcej środków finansowych w ramach odpisu 1 % podatku jest przekazywanych na organizacje pozarządowe

Ustawa umożliwiła podatnikom przekazywanie 1 % podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego

Inicjatywa Lokalna

Sejmik Województwa Małopolskiego w 2012 r. przyjął uchwałę w sprawie trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej

Ustawa umożliwiła mieszkańcom lokalnych społeczności podejmowanie działań z pomocą władz w najbliższym otoczeniu.

Ustawa umożliwiła mieszkańcom lokalnych społeczności podejmowanie działań z pomocą władz w najbliższym otoczeniu

W dniu 24 września 2012 r. Sejmik Województwa Małopolskiego podjął uchwałę przyjmującą tryb i szczegółowe kryteria oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej.

Inicjatywa lokalna jest jedną z dostępnych form współpracy przy realizacji zadań publicznych określonych w ustawie o pożytku. Katalog zadań możliwych do realizacji w ramach inicjatywy lokalnej jest określony w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Istotą tych działań jest wykorzystanie potencjału społecznego i zaangażowania mieszkańców. Inicjatywa lokalna jest więc z jednej strony nowym narzędziem realizacji zadań publicznych, a z drugiej strony wspieraniem lokalnej energii i aktywności obywatelskiej.

Zgodnie z zapisami ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz przyjętej przez Województwo Małopolskie uchwały, mieszkańcy Małopolski mogą samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji pozarządowych złożyć wniosek do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego o realizację zadania publicznego.

Strategy

for Malopolska

2011 – 2016

9/12

Konsultacje społeczne

Dzięki nowym zapisom organizacje pozarządowe mają możliwość wypowiedzenia się na temat ważnych spraw, które mają wpływ na życie mieszkańców.

Sejmik Województwa Małopolskiego w 2010 r. przyjął uchwałę w sprawie określenia szczegółowego sposobu konsultowania projektów aktów prawa miejscowego z Małopolską Radą Pożytku Publicznego lub organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami działającymi w sferze działalności pożytku publicznego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej

W 2012 roku Województwo Małopolskie skonsultowało z sektorem pozarządowym ponad 50 aktów prawnych, strategii, programów oraz innych ważnych dokumentów

Ustawa wprowadziła również obowiązek konsultacji społecznych z sektorem pozarządowym

Małopolska Rada Pożytku Publicznego

Małopolska Rada Pożytku Publicznego powstała w 2005 roku z inicjatywy Samorządu Województwa Małopolskiego, wyprzedzając tym samym zapisy z ustawy

Rada była pierwszym tego typu zespołem w województwie, i jedna z pierwszych w kraju

Rada jest zespołem o charakterze opiniodawczo-doradczym w zakresie współpracy samorządu województwa z organizacjami pozarządowymi

W 2010 roku ustawa wprowadziła możliwość tworzenia wojewódzkiej rady działalności pożytku publicznego

Małopolska Rada Pożytku Publicznego Współpraca samorządu województwa z NGO

13/12

Małopolska Rada Pożytku Publicznego Profesjonalizacja sektora pozarządowego

• Rada na swoich posiedzeniach oraz na Małopolskich Forach Organizacji Pozarządowych dyskutowała również na tematy związane z profesjonalizacją III sektora mi.in.:

• promocja organizacji pozarządowych, • public relation w III sektorze, • Wizerunek organizacji pozarządowych • kampanie społeczne, • społeczna odpowiedzialność biznesu a

współpraca BIZNES – NGO,• czy kwestie zw. z wolontariatem.

Strategy

for Malopolska

2011 – 2016

14/12

Małopolska Rada Pożytku Publicznego Wieloletni Program współpracy z NGO

, WM w 2012 roku przyjęło Wieloletni program współpracy z organizacjami pozarządowymi na lata 2013-2017, który jest dokumentem regulującym długofalowe kierunki współpracy WM z organizacjami pozarządowymi w pięcioletnim horyzoncie czasowym. Prace nad Wieloletnim programem rozpoczęły się we wrześniu 2011 r, kiedy to MRPP przeprowadziła analizę stanu trzeciego sektora w Małopolsce oraz powołała zespół zadaniowy. Zakończeniem prac zespołu zadaniowego było zorganizowanie

Warsztatów dot. wieloletniego programu współpracy, na których wspólnie z MRPP, przedstawicielami NGO, radnymi SWM, pracownikami Urzędu oraz przedstawicielami wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych stworzono wizję i cele szczegółowe, które stały się podstawą tego programu.

Program został przyjęty w listopadzie 2012 r. po konsultacjach społecznych, w których wzięło udział ponad 200 organizacji pozarządowych.

Małopolska Rada Pożytku Publicznego Rada doceniając wagę wolontariatu postanowiła utworzyć zespół ds. wolontariatu.

Podczas spotkań rozmawiano na temat sytuacji wolontariatu w Małopolsce. Na podstawie zgłoszonych uwag i propozycji został opracowywany Raport – Wolontariat w Województwie Małopolskim, który jest swego rodzaju punktem wyjścia i kierunkiem działań mających na celu podkreślenie najważniejszych obszarów działania w zakresie rozwoju wolontariatu w Małopolsce.

Raport został przedstawiony jako rekomendacja rady dla Zarządu Województwa Małopolskiego.

Sytuacja Wolontariatu w Małopolsce

17/12

Małopolska Rada Pożytku Publicznego Konsultacje społeczne

z udziałem członków Rady

Małopolska Rada Pożytku Publicznego Przedstawiciele MRPP w innych zespołach i komisjach

Przedstawiciele Rady uczestniczyli również w pracach zespołów i komisji tj.:

Kapituła Amicus Hominum,

Kapituła Kryształy Soli,

Rada Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia,

Małopolska Rada ds. Społeczeństwa Informacyjnego,

komisja oceniająca projekt „Konserwator”

Dziękuję za uwagę