Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o...

INFORMACJA

Podlaskiego Wojewódzkiego

Inspektora Ochrony Środowiska

o stanie środowiska na terenie

powiatu monieckiego

WIOŚ BIAŁYSTOK, grudzień 2017

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku

15-264 Białystok, ul. Ciołkowskiego 2/3 tel. 85 742-53-78 fax 85 742-21-04

e-mail: [email protected]

spis treści

2

WSTĘP ............................................................................................................................................................. 3

Podstawowe informacje o powiecie .................................................................................................................. 3

Działalność inspekcyjno–kontrolna i badawcza ................................................................................................. 4

POWIETRZE ..................................................................................................................................................... 5

Presje – emisja zanieczyszczeń do powietrza ..................................................................................................... 5

Stan – ocena jakości powietrza .......................................................................................................................... 6

Przeciwdziałania – działalność kontrolna ........................................................................................................... 6

STAN CZYSTOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH ................................................................................................ 6

Presje – źródła zanieczyszczeń wód ................................................................................................................... 6

Stan – ocena jakości wód powierzchniowych .................................................................................................... 7

Przeciwdziałania – działalność kontrolna ......................................................................................................... 12

WODY PODZIEMNE ....................................................................................................................................... 14

Stan - ocena jakości wód podziemnych............................................................................................................ 14

GOSPODARKA ODPADAMI ............................................................................................................................ 15

Presje ................................................................................................................................................................ 15

Stan .................................................................................................................................................................. 17

Przeciwdziałania – kontrole składowisk i zakładów przemysłowych ............................................................... 18

HAŁAS KOMUNIKACYJNY I PRZEMYSŁOWY ................................................................................................... 19

Presje – źródła hałasu ...................................................................................................................................... 19

Stan – pomiary hałasu ...................................................................................................................................... 20

Przeciwdziałania ............................................................................................................................................... 22

PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE ....................................................................................... 23

Presje – źródła promieniowania elektromagnetycznego .................................................................. 23

Stan – pomiary monitoringowe ............................................................................................................... 24

OCHRONA ŚRODOWISKA PRZED AWARIAMI................................................................................................. 24

Niebezpieczne substancje chemiczne w zakładach przemysłowych ................................................................ 25

Transport .......................................................................................................................................................... 25

Zdarzenia awaryjne .......................................................................................................................................... 25

Informacja o stanie środowiska na terenie powiatu monieckiego WIOŚ Białystok

3

WSTĘP

PODSTAWOWE INFORMACJE O POWIECIE

Położenie

Powiat moniecki leży w centralnej części województwa

podlaskiego, wśród bardzo cennych pod względem

przyrodniczym obszarów. Powierzchnia powiatu wynosi

138,2 km², co stanowi 6,8% powierzchni województwa.

Od zachodu znaczną cześć powiatu obejmuje Biebrzański

Park Narodowy, część wschodnia wchodzi w skład Parku

Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej, krańce południowe

stanowią natomiast fragment Obszaru Chronionego

Krajobrazu „Dolina Narwi” i stykają się z otuliną

Narwiańskiego Parku Narodowego. Obiekty o szczególnym

znaczeniu przyrodniczym zajmują ponad 32,1% ogólnej

powierzchni.

Struktura administracyjna i ludność

W skład powiatu wchodzi 7 gmin: miejsko-wiejskie (Goniądz, Knyszyn, Mońki) i wiejskie (Jasionówka, Jaświły,

Krypno, Trzcianne). Powiat zamieszkuje 41 254 osób (3,5 % ludności województwa). Gęstość zaludnienia

wynosi 30 os./km2.

Gospodarka

Obszar powiatu jest typowo rolniczy. Około 60% powierzchni stanowią użytki rolne. Blisko 21% pokrywają lasy.

Rozwojowi rolnictwa sprzyja nieznacznie zanieczyszczone środowisko i warunki glebowe. Działalność rolnicza

ukierunkowana jest na uprawę zbóż i ziemniaków oraz hodowlę drobiu i bydła mlecznego.

Na terenie powiatu zarejestrowanych było 2 392 podmiotów gospodarczych w tym 128 z publicznego sektora

własności i 2 246 z sektora prywatnego. Największe zakłady należą do branży przetwórstwa rolno-

spożywczego.

Walory przyrodnicze

Szczególnie cenne obszary są objęte siecią Natura 2000, za które uznaje się tereny najważniejsze dla

zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin, zwierząt czy charakterystycznych siedlisk

przyrodniczych, mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych Europy. Podstawą utworzenia sieci są

2 dyrektywy unijne tzw. „Dyrektywa Ptasia” i „Dyrektywa Siedliskowa. Na terenie powiatu obszary chronione

zajmują 32,1% powierzchni. Są to:

Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO): Ostoja Biebrzańska (149929 ha), Puszcza Knyszyńska (136145 ha), Bagienna Dolina Narwi (23471 ha);

Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SOO) to: Dolina Biebrzy (121 003 ha), Narwiańskie Bagna (6823 ha), Ostoja Knyszyńska (136084 ha).

Na terenie powiatu znajdują się:

Biebrzański Park Narodowy - jedyny w tej części kontynentu naturalny obszar bagienny, z unikalną, charakterystyczną dla tego typu terenów florą i fauną. Największy w Polsce park narodowy leży w dorzeczu Biebrzy, drugim pod względem wielkości po Bugu dopływu Narwi. Obszar ma rekomendacje do uznania go za obiekt Światowego Dziedzictwa Ludzkości wydany przez Komisję Parków Narodowych i Obszarów Chronionych IUCON.

Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej - wielki kompleks leśny, stanowiący pozostałość rozległych puszcz oddzielających niegdyś Koronę Polską od Wielkiego Księstwa Litewskiego. Posiada wiele gatunków borealnych. Na uwagę zasługuje „Wielki Las” - rezerwat przyrody utworzony w roku 1990 w celu


4

zachowania fragmentów Puszczy Knyszyńskiej charakteryzującej się dużym stopniem naturalności z roślinnością o charakterze borowym.

DZIAŁALNOŚĆ INSPEKCYJNO–KONTROLNA I BADAWCZA

Prawne podstawy funkcjonowania Inspekcji Ochrony Środowiska określono w ustawie z dnia 20 lipca 1991 r.,

która nałożyła na nią obowiązek:

kontrolowania przestrzegania przepisów prawa o ochronie środowiska przez podmioty gospodarcze,

prowadzenia badania stanu środowiska,

informowania społeczeństwa o wynikach tych badań.

Szczegółowe cele działalności inspekcyjno–kontrolnej WIOŚ są corocznie ustalane w planach pracy,

tworzonych na podstawie wytycznych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, analizy wyników

dotychczasowej działalności, propozycji przekazanych przez Marszałka, Wojewodę oraz przez organy

samorządowe.

ZAKRES DZIAŁALNOŚCI INSPEKCYJNO-KONTROLNEJ

Podstawowym celem kontroli jest wymuszenie na kontrolowanym podjęcie działań, które w konsekwencji

spowodują zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko. Inspekcja Ochrony Środowiska zgodnie

z kompetencjami może zastosować następujące środki dyscyplinujące:

wydanie zarządzeń pokontrolnych,

wydanie decyzji z wyznaczeniem terminu usunięcia zaniedbań, a w przypadku stwierdzenia zagrożenia

życia lub zdrowia czy znacznych szkód w środowisku, w porozumieniu z Wojewodą, decyzji wstrzymującej

działalność,

wymierzenie kary pieniężnej za naruszanie warunków korzystania ze środowiska,

skierowanie wystąpienia do innych organów administracji państwowej, rządowej i samorządu

terytorialnego z wnioskiem o podjęcie działań zgodnie z ich właściwościami,

nałożenie kary grzywny w postaci mandatu karnego,

skierowanie wniosku do organów ścigania.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na duże możliwości prawne działań własnych samorządów, zbieżnych

z kompetencjami lub celami działań przypisanymi Inspekcji Ochrony Środowiska, które pozwalają

przeciwdziałać negatywnemu oddziaływaniu na środowisko, a także minimalizować problemy środowiskowe.

W okresie od listopada 2016 r.1 na terenie powiatu przeprowadzono łącznie 39 kontroli w najbardziej

uciążliwych podmiotach i obiektach. W przypadkach stwierdzanych przekroczeń, wymierzono kary pieniężne za

naruszenie warunków korzystania ze środowiska.

MONITORING ŚRODOWISKA

W ramach działalności badawczej, główny zakres prac Inspekcji Ochrony Środowiska prowadzony jest

w oparciu o Program Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ), którego koordynatorem jest Główny

Inspektorat Ochrony Środowiska. System PMŚ składa się z 3 głównych bloków - zagadnień: jakość środowiska,

emisja oraz oceny i prognozy.

Zadania PMŚ realizowane są przez różnorodne instytucje w kraju, a w znacznym zakresie przez Wojewódzkie

Inspektoraty Ochrony Środowiska. Dane uzyskiwane w Programie PMŚ tworzą wojewódzką bazę informacji

o stanie środowiska.

1 okresu opublikowania poprzedniej wersji „Informacji o stanie środowiska na terenie powiatu…”


5

Program badawczy realizowany przez WIOŚ obejmuje następujące komponenty środowiska:

monitoring powierza atmosferycznego,

monitoring wód powierzchniowych płynących i stojących,

monitoring hałasu,

monitoring pól elektromagnetycznych.

W każdym podsystemie badawczym, na potrzeby wykonywanych ocen, wyszczególnia się 3 elementy: presje,

stan i przeciwdziałanie. Aktualne wyniki kontroli i badań stanu środowiska przedstawiono poniżej.

POWIETRZE

PRESJE – EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ DO POWIETRZA

Substancjami zanieczyszczającymi, mającymi największy udział w emisji zanieczyszczeń, pochodzącymi głównie

z procesów spalania energetycznego są: tlenki azotu (NO-NO2), dwutlenek siarki (SO2), tlenek węgla (CO) i pyły.

Od środków transportu największy udział w emisji zanieczyszczeń mają: tlenek węgla (CO), tlenki azotu (NO-

NO2) i benzen (C6H6).

Głównymi źródłami zanieczyszczeń atmosfery na

terenie powiatu są rozproszone źródła emisji z

sektora komunalno – bytowego, a także

zanieczyszczenia komunikacyjne związane z

ruchem pojazdów, głównie na trasie

samochodowej Białystok – Mońki – Grajewo.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego

w 2016 r. emisja zanieczyszczeń pyłowych

ogółem z terenu powiatu monieckiego wyniosła

15 ton. W ostatnich latach obserwuje się

pozytywny trend malejący.

Emisja zanieczyszczeń gazowych ogółem w 2016

r. wynosiła 29 290 ton. W ostatnim roku

zanotowano wzrost emisji, a na przestrzeni

ostatnich kilku lat utrzymuje się trend rosnący.

Wielkości emisji podstawowych zanieczyszczeń z

powiatu na tle województwa przedstawiono w

tabeli.

EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA Z ZAKŁADÓW SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH

J. m.

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Emisja zanieczyszczeń pyłowych

woj. podlaskie ogółem

t/r 1 748 1 324 1 146 1 096 977 919 874 934 921 815

Powiat moniecki ogółem

t/r 51 42 40 18 15 20 19 19 16 15

ze spalania paliw t/r 50 41 39 17 15 19 18 18 15 14

Emisja zanieczyszczeń gazowych


t/r 1 716 244 1 602 796 1 597 587 1 616 560 1 646 078 1 480 002 1 974 984 2 014 565 1 978 194 2 208 086

Powiat moniecki ogółem

t/r 27 782 26 858 28 647 25 564 20 295 25 590 23 313 27 767 27 044 29 290


6

ogółem (bez dwutlenku węgla)

t/r 203 206 211 101 100 177 130 139 209 277

dwutlenek siarki t/r 64 69 71 20 22 47 36 36 32 33

tlenki azotu t/r 48 48 47 27 22 34 32 32 24 23

tlenek węgla t/r 91 89 93 54 56 96 62 71 153 221

dwutlenek węgla t/r 27 782 26 858 28 436 25 463 20 195 25413 23183 27 628 26 835 29 013

Zanieczyszczenia zatrzymane lub zneutralizowane w urządzeniach do redukcji


t/r 117 089 83 472 68 884 86 589 98 981 84 857 85 518 84 926 88 011 88 588

Powiat moniecki pyłowe

t/r 230 225 224 78 60 94 96 96 63 71

dane: GUS

STAN – OCENA JAKOŚCI POWIETRZA

Ocena stopnia zanieczyszczenia powietrza na terenie woj. podlaskiego dokonywana jest w oparciu o pomiary

kontrolne głównych zanieczyszczeń bezpośrednio emitowanych do atmosfery (emisja) oraz badania

monitoringowe substancji powstających w atmosferze (imisja).

Na terenie „Strefy Podlaskiej”, która obejmuje wszystkie, za wyjątkiem Aglomeracji Białostockiej, powiaty

województwa podlaskiego, wykonywana corocznie (zgodnie art. 89 Ustawy Prawo ochrony środowiska)

„Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref województwa podlaskiego” wykazała za rok 2016

przekroczenia normy pyłu PM2,5 dla kryterium oceny - ochrona zdrowia.

Do oceny jakości powietrza na terenie całego województwa służą również pomiary na potrzeby oceny

narażenia ekosystemów (kryterium oceny - ochrona roślin). Badania prowadzone są na stacji tła wiejskiego w

m. Borsukowizna (gm. Krynki) gdzie wykonywane są automatyczne pomiary dwutlenku siarki, tlenków azotu i

ozonu. W ocenie za 2016 r. stwierdzono przekroczenia poziomów celów długoterminowych dla ozonu.

PRZECIWDZIAŁANIA – DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA

Na terenie powiatu największymi źródłami zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego są ciepłownie miejskie

i osiedlowe oraz zakłady przemysłowe zlokalizowane w Mońkach. Wyniki ostatnich kontroli opisano poniżej:

Moniecka Spółdzielnia Mleczarska (kontrola: lipiec – sierpień 2017 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeń jest kotłownia zakładowa wyposażona w trzy kotły o łącznej moc nominalnej 11,2 MW. Zakład posiada pozwolenie zintegrowane na eksploatację instalacji - przetwórstwa mleka i produkcji wyrobów mleczarskich. Wywiązuje się z obowiązku prowadzenia, dwukrotnie w ciągu roku, pomiarów stężeń substancji zanieczyszczających w gazach odlotowych z eksploatowanych kotłów. Badania wykonane w dniach: 07.06.2016 r., 20.12.2016 r., 23.05.2017 r., wykazały przekroczenia wartości dopuszczalnych emisji pyłu. Przeprowadzone w trakcie kontroli pomiary emisji nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych określonych w pozwoleniu zintegrowanym. W efekcie kontroli, ze względu na przekroczenia poprzednich pomiarach wydano decyzję o karze.

Pozostałe skontrolowane zakłady, w których nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie emisji zanieczyszczeń to: Ferma Drobiu w Krypnie Wielkim (kontrola: październik 2016 r.), Firma przeładunkowa „ELTRAS” w Mońkach (kontrola: styczeń – luty 2017 r.), Ferma Drobiu w m. Kołodzież (kontrola: czerwiec – lipiec 2017 r.), AGROHURT Sp. z o.o. w Mońkach (kontrola: lipiec – sierpień 2017 r.), Piaskowanie M. Waszkiewicz (kontrola: sierpień – wrzesień 2017 r.).

STAN CZYSTOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH

PRESJE – ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEŃ WÓD

Wielkość presji na wody prezentuje stopień wyposażenia w infrastrukturę wodno-ściekową.

Długość czynnej sieci wodociągowej w 2016 roku w powiecie monieckim wynosiła 732,7 km. W 2016 roku

80,8% ludności powiatu korzystało z sieci wodociągowej, najwięcej w gminie Knyszyn – 91,6%, najmniej

w gminie Trzcianne – 68,2%.


7

Korzystający z sieci wodociągowej w % ogółu ludności

Jednostka terytorialna 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Powiat moniecki 78,1 78,3 78,4 78,6 79,2 79,1 79,3 80,4 80,6 80,8

Mońki 82,3 82,5 82,6 82,7 82,9 83,0 83,2 83,7 83,9 84,1

Goniądz 71,6 72,0 72,1 72,2 72,2 72,9 73,5 74,7 75,3 75,4

Jasionówka 68,0 68,4 68,5 68,9 71,8 69,5 69,6 70,9 71,0 71,1

Jaświły 74,9 74,9 75,0 75,4 78,4 77,1 77,1 77,9 78,0 78,1

Knyszyn 86,1 86,1 86,3 86,4 86,5 86,6 86,7 91,2 91,3 91,6

Krypno 84,4 84,5 84,9 85,0 85,2 85,4 85,6 85,9 86,1 86,2

Trzcianne 67,4 67,5 67,6 67,7 67,8 67,9 68,2 68,2 68,2 68,2

Długość czynnej sieci kanalizacyjnej w 2016 roku wynosiła 185,7 km. Korzystało z niej 45,4% ludności powiatu,

najwięcej w gminie Knyszyn – 62,0%, natomiast najmniej w gminie Jasionówka – 21,7%.

Korzystający z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności


Powiat moniecki 37,8 38,0 38,8 39,7 42,0 42,7 43,2 45,6 45,3 45,4

Mońki 60,4 60,6 60,6 60,7 61,0 61,1 61,3 61,1 61,1 61,1

Goniądz 20,6 20,7 20,9 22,9 25,8 26,8 27,1 27,9 27,7 27,6

Jasionówka 15,1 15,1 15,1 15,8 20,9 21,4 21,6 21,7 21,7 21,7

Jaświły 20,0 20,3 20,3 21,1 26,8 29,6 29,8 30,0 30,0 30,1

Knyszyn 45,7 46,0 46,2 46,4 46,7 47,0 47,4 61,5 61,7 62,0

Krypno 32,2 32,9 33,6 34,5 37,1 37,8 40,3 47,0 47,6 47,9

Trzcianne 12,7 12,7 18,7 21,0 27,2 27,2 27,3 27,6 23,5 23,6

W 2016 roku na obszarze powiatu funkcjonowało 11 oczyszczalni ścieków. Dwie oczyszczalnie komunalne

i jedna przemysłowa były wyposażone w system podwyższonego usuwania biogenów.

Komunalne i przemysłowe oczyszczalnie ścieków - ogółem ilość obiektów


Powiat moniecki 10 10 10 10 10 10 12 12 11 11

Mońki 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

Goniądz 2 2 2 2 2 2 3 3 2 2

Jasionówka 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Jaświły 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

Knyszyn 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Krypno 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2

Trzcianne 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

W 2016 roku 47,1% mieszkańców powiatu korzystało z oczyszczalni ścieków.

Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczby ludności


Powiat moniecki 40,64 40,72 41,90 42,2 43,2 44,5 45,6 46,2 46,5 47,1

Ogólna liczba mieszkańców obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków - dane GUS


Powiat moniecki 17340 17334 17687 17735 18460 18877 19206 19326 19322 19441

Mońki 8000 8000 8000 8000 8304 8400 8450 8492 8537 8 577

Goniądz 1944 1924 1924 1910 1922 2100 2088 2069 2045 2032

Jasionówka 473 473 473 473 473 530 550 550 550 550

Jaświły 1042 1066 1066 1066 1126 1148 1188 1188 1188 1 188

Knyszyn 3124 3058 2980 2990 2995 2995 3020 3035 3060 3 084

Krypno 1876 1920 1971 2023 2140 2183 2389 2451 2401 2 469

Trzcianne 881 893 1273 1273 1500 1521 1521 1541 1541 1 541

dane: GUS

STAN – OCENA JAKOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH

Zasady monitoringu wód uwzględniają badania i ocenę jakości wód w sposób odpowiedni do celów jej

użytkowania i prowadzonej działalności na obszarze zlewni. Na terenie powiatu badania objęły:

monitoring wód dla celów ogólnej oceny jakości wody,

monitoring wód do oceny stopnia eutrofizacji na zanieczyszczenia ze źródeł komunalnych.


8

KLASYFIKACJE WÓD

Zakres, częstotliwość i sposób prowadzenia badań monitoringowych wód powierzchniowych oraz sposób oceny wód zależy od sposobu ich użytkowania i charakterystyki zagrożenia. Ocen jakości wód dokonuje się w tzw. Jednolitej Części Wód Powierzchniowych2. Rodzaje sporządzanych ocen to:

• Ocena stanu wód. Stan wód jest definiowany jako dobry lub zły. Aby stan wód uznano za dobry musi być spełniony warunek, iż oceniony stan ekologiczny (lub potencjał ekologiczny w przypadku wód sztucznych

lub silnie zmienionych3) jest dobry lub powyżej dobrego oraz stan chemiczny wód oceniono jako dobry.

- Stan ekologiczny określa się w ciekach naturalnych, jeziorach lub innych zbiornikach naturalnych, wodach przejściowych oraz przybrzeżnych. Ocena dokonywana jest na podstawie wyników klasyfikacji

elementów fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych. Stan ekologiczny jest

definiowany jako: bardzo bobry, dobry, umiarkowany, słaby i zły.

- Potencjał ekologiczny określa się dla wód sztucznych lub silnie zmienionych. Ocena dokonywana jest na podstawie wyników klasyfikacji zbadanych elementów biologicznych, fizykochemicznych i hydromorfologicznych. Potencjał ekologiczny jest definiowany jako: maksymalny, dobry, umiarkowany, słaby, zły.

- Stan chemiczny wód klasyfikuje się na podstawie chemicznych wskaźników jakości wód. Stan chemiczny jest definiowany jako dobry oraz poniżej dobrego.

• Ocena spełnienia wymogów dla obszarów chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych. Ocena polega na sprawdzeniu wartości kryterialnych wskaźników charakteryzujących zjawisko eutrofizacji wody. Parametrami branymi pod uwagę są: fitoplankton (wskaźnik fitoplanktonowy - IFPL), fitobentos (wskaźnik okrzemkowy - IO), makrofity (makrofitowy indeks rzeczny - MIR), Biologiczne Zapotrzebowanie Tlenu (BZT5), OWO (mg/l), azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosforany, fosfor ogólny.

KLASYFIKACJE WÓD

Zakres, częstotliwość i sposób prowadzenia badań monitoringowych wód powierzchniowych oraz sposób oceny wód zależy od sposobu ich użytkowania i charakterystyki zagrożenia. Ocen jakości wód dokonuje się w tzw. Jednolitej Części Wód Powierzchniowych

4. Rodzaje sporządzanych ocen to:

• Ocena stanu wód. Stan wód jest definiowany jako dobry lub zły. Aby stan wód uznano za dobry musi być spełniony warunek, iż oceniony stan ekologiczny (lub potencjał ekologiczny w przypadku wód sztucznych lub silnie zmienionych) jest dobry lub powyżej dobrego oraz stan chemiczny wód oceniono jako dobry.

- Stan ekologiczny określa się w ciekach naturalnych, jeziorach lub innych zbiornikach naturalnych, wodach przejściowych oraz przybrzeżnych. Klasyfikacja dokonywana jest na podstawie wyników

elementów fizykochemicznych, biologicznych i hydromorfologicznych. Stan ekologiczny jest

definiowany jako: bardzo bobry, dobry, umiarkowany, słaby i zły.

- Potencjał ekologiczny określa się dla wód sztucznych lub silnie zmienionych. Ocena dokonywana jest na podstawie wyników klasyfikacji zbadanych elementów biologicznych, fizykochemicznych i hydromorfologicznych. Potencjał ekologiczny jest definiowany jako: maksymalny, dobry, umiarkowany, słaby, zły.

- Stan chemiczny wód klasyfikuje się na podstawie chemicznych wskaźników jakości wód. Stan chemiczny jest definiowany jako dobry oraz poniżej dobrego.

Ocena spełnienia wymagań w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych. Polega na sprawdzeniu wartości kryterialnych wskaźników charakteryzujących zjawisko eutrofizacji wody. Parametrami branymi pod uwagę są:

2Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) - oznacza oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych, taki jak: jezioro lub inny naturalny zbiornik wodny, sztuczny zbiornik wodny, struga, strumień, potok, rzeka, kanał, lub ich części, morskie wody wewnętrzne, wody przejściowe lub przybrzeżne. 3wody te zostały tak przekształcone przez człowieka, że niemożliwe jest przywrócenie im stanu naturalnego. 4

Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) - oznacza oddzielny i znaczący element wód powierzchniowych, taki jak: jezioro lub inny

naturalny zbiornik wodny, sztuczny zbiornik wodny, struga, strumień, potok, rzeka, kanał, lub ich części, morskie wody wewnętrzne, wody przejściowe lub przybrzeżne.


9

fitoplankton (wskaźnik fitoplanktonowy - IFPL), fitobentos (wskaźnik okrzemkowy - IO), makrofity (makrofitowy indeks rzeczny - MIR), Biologiczne Zapotrzebowanie Tlenu (BZT5), ogólny węgiel organiczny (OWO), azot amonowy, azot Kjeldahla, azot azotanowy, azot ogólny, fosforany, fosfor ogólny.

OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAŃ RZEK

Badania jakości wód w systemie Państwowego Monitoringu Środowiska są realizowane w 6-cio letnich cyklach

pomiarowych. Aktualnie realizowany jest program badań w latach 2016-2021, w ramach opracowanego

Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa podlaskiego na lata 2016-2020. W latach

2011-2016 na terenie powiatu monieckiego w ramach programu monitoringu wód płynących prowadzono

badania w wybranych JCWP następujących rzek: Narwi, Jaskrance, Nereśli, Biebrzy, Ełku, Czarnej Strugi,

Kosódki, Biebły, Boberki i Brzozówki. Wyniki klasyfikacji i oceny stanu wód przedstawia tabela poniżej.

Klasyfikacja stanu/potencjału ekologicznego, stanu chemicznego i ocena stanu wód za lata 2011-2016

Lp. Nazwa ocenianej JCWP Kod JCWP STAN / POTENCJAŁ

EKOLOGICZNY STAN

CHEMICZNY STAN wód

1 Narew od Lizy do Biebrzy PLRW20002426199 SŁABY DOBRY ZŁY

2 Jaskranka PLRW200017261749 SŁABY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

3 Nereśl od źródeł do Rumejki PLRW200017261889 UMIARKOWANY DOBRY ZŁY

4 Biebrza od Hordonianki do Ełku bez Ełku PLRW20002426279 UMIARKOWANY DOBRY ZŁY

5 Biebrza od Ełku do ujścia PLRW200024262999 UMIARKOWANY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

6 Ełk od wypływu z jeziora Ełckiego do ujścia PLRW2000192628999 UMIARKOWANY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

7 Czarna Struga PLRW20001726276 SŁABY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

8 Kosódka PLRW200017262949 UMIARKOWANY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

9 Biebła PLRW200017262569 UMIARKOWANY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

10 Boberka PLRW200017262729 UMIARKOWANY PONIŻEJ

DOBREGO ZŁY

11 Brzozówka od źródeł do Popiołówki PLRW200017262429 UMIARKOWANY - ZŁY

Poniżej omówiono szczegółowo klasyfikację jakości wód w poszczególnych jednolitych częściach wód (JCWP) na terenie powiatu.

NAREW jest prawostronnym dopływem Wisły I rzędu o powierzchni zlewni 75175,2 km2. Długość całkowita

rzeki wynosi 484 km, w tym długość odcinka płynącego na terenie Polski 455 km. Rzeka bierze początek na terenie Białorusi w bagnach wschodniego skraju Puszczy Białowieskiej. Zlewnię górnej Narwi stanowią tereny stosunkowo słabo uprzemysłowione o charakterze typowo rolniczym oraz duże obszary leśne. Przy granicy białoruskiej zlokalizowano zbiornik zaporowy Siemianówka, pełniący obecnie funkcje rekreacyjne. Ocena JCWP Narew od Lizy do Biebrzy (kod: PLRW20002426199),

Klasyfikacja stanu ekologicznego - wody zakwalifikowano do IV klasy – stan słaby. O klasyfikacji zadecydowały wskaźniki biologiczne: makrobezkręgowce bentosowe (indeks MMI) i ichtiofauna.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan dobry.

Stan wód ze względu na uzyskaną klasyfikację stanu ekologicznego i stanu chemicznego określono jako zły.

Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi

ze źródeł komunalnych wykazała, iż JCWP jest wrażliwa na eutrofizację komunalną.

JASKRANKA jest prawobrzeżnym dopływem Narwi o długości 22,2 km i powierzchni zlewni 120 km2. W zlewni

dominują tereny użytkowane rolniczo (33% grunty orne, 41% pastwiska). Zalesienie jest niskie i wynosi 15%. Powierzchnia zurbanizowana - 8%. Rzeka Jaskranka stanowi odbiornik ścieków z Krypna i Knyszyna.


10

Ocena JCWP Jaskranka (kod: PLRW200017261749),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do IV klasy – stan słaby. O klasyfikacji zadecydował wskaźnik biologiczny - ichtiofauna.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan poniżej dobrego ze względu na ponadnormatywną wartość: nonylofenoli oraz benzo(a)pirenu.

Stan wód - oceniono jako zły.

Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi

ze źródeł komunalnych wykazała, iż JCWP jest wrażliwa na eutrofizację komunalną.

NEREŚL jest prawobrzeżnym dopływem Narwi, o całkowitej długości 40,4km i powierzchni zlewni 291 km2.

Zlewnia rzeki jest typowo rolniczą: 60% stanowią grunty orne i 22% pastwiska. Zalesienie sięga 10%, a powierzchnia zurbanizowana – 10%. Nereśl przepływa przez jezioro Zygmunta Augusta. Poniżej jeziora do rzeki uchodzi dopływ Targonka będący odbiornikiem ścieków z Moniek.

Ocena JCWP Nereśl od źródeł do Rumejki (kod: PLRW200017261889),

Klasyfikacja potencjału ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – potencjał umiarkowany. O wyniku klasyfikacji zadecydowało ponadnormatywne stężenie fosforu fosforanowego oraz fosforanów.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan dobry.

Stan wód - ze względu na uzyskaną klasyfikację stanu ekologicznego i stanu chemicznego określono jako zły.

BIEBRZA jest prawobrzeżnym dopływem Narwi o długości ok. 165 km i powierzchni zlewni 7051km². Swoje źródła ma w okolicach m. Nowy Dwór. Uchodzi do Narwi w okolicy m. Wizna. Zlewnię charakteryzuje asymetria dorzecza, bardziej rozwinięte jest dorzecze prawobrzeżne. Biebrza stanowi największy w Polsce region bagien gdzie występuje wiele rzadkich zbiorowisk roślinnych oraz gatunków zwierząt, zwłaszcza ptaków. Dolina rzeki jest lęgowiskiem ptaków związanych ze środowiskiem bagiennym. Większość terenów bagiennych w zlewni to tereny Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Ocena JCWP Biebrza od Hordonianki do Ełku bez Ełku (kod: PLRW20002426279),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O wyniku klasyfikacji zadecydowały wskaźniki biologiczne: makrobezkręgowce bentosowe (indeks MMI) oraz ichtiofauna.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wykazała stan dobry.

Stan wód - ze względu na uzyskaną klasyfikację stanu ekologicznego i stanu chemicznego, określono jako zły.

Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż JCWP jest wrażliwa na eutrofizację komunalną.

Ocena JCWP Biebrza od Ełku do ujścia (kod: PLRW200024262999),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O klasyfikacji zadecydował wskaźnik biologiczny - ichtiofauna.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan poniżej dobrego ze względu na ponadnormatywną wartość: difenyloeterów bromowanych, rtęci i jej związków oraz heptachloru.

Stan wód - ze względu na uzyskaną klasyfikację stanu ekologicznego i stanu chemicznego, określono jako zły.


EŁK jest prawobrzeżnym dopływem Biebrzy o długości 113,6 km i powierzchni zlewni 1524,5 km2. Swój

początek bierze w okolicach miasta Gołdap, a uchodzi do Biebrzy w okolicach miejscowości Osowiec. Do głównych lewobrzeżnych dopływów Ełku należą: Mazurka, Połomska Młynówka, Karmelówka, Kanał Kuwasy, a prawobrzeżnych: Gawlik, Różanica i Binduga. W strukturze użytkowania zlewni największy udział mają lasy oraz grunty orne.

Ocena JCWP Ełk od wypływu z jeziora Ełckiego do ujścia (kod: PLRW2000192628999),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O klasyfikacji zadecydowały wskaźniki biologiczne - makrofity oraz makrobezkręgowce bentosowe.


11

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan poniżej dobrego ze względu na ponadnormatywną wartość: rtęci i jej związków.

Stan wód - będący wypadkową stanu ekologicznego i stanu chemicznego oceniono jako zły.


CZARNA STRUGA jest lewobrzeżnym dopływem Biebrzy, której zlewnia jest położona na terenach Biebrzańskiego Parku Narodowego. Rzeka jest odbiornikiem ścieków z m. Goniądz.

Ocena JCWP Czarna Struga (kod: PLRW20001726276),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do IV klasy – stan słaby. O klasyfikacji zadecydował wskaźniki biologiczne: fitobentos i makrobezkręgowce bentosowe oraz ponadnormatywne stężenia wskaźników fizykochemicznych.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan poniżej dobrego ze względu na ponadnormatywną wartość: rtęci i jej związków oraz benzo(a)pirenu.

Stan wód - będący wypadkową stanu ekologicznego i stanu chemicznego, oceniono jako zły.


KOSÓDKA jest lewobrzeżnym dopływem Biebrzy, której zlewnia jest położona na terenach Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Ocena JCWP Kosódka (kod: PLRW200017262949),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O klasyfikacji zadecydowały ponadnormatywne stężenia badanych wskaźników fizykochemicznych.

Klasyfikacja stanu chemicznego - wskazała stan poniżej dobrego ze względu na ponadnormatywną wartość: difenyloeterów bromowanych, rtęci i jej związków, benzo(a)pirenu oraz heptachloru.

Stan wód - będący wypadkową stanu ekologicznego i stanu chemicznego oceniono jako zły.

BIEBŁA jest lewobrzeżnym dopływem Biebrzy o długości 16,00 km i powierzchni zlewni 36,57 km2, której

zlewnia jest położona na terenach Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Ocena JCWP Biebła (kod: PLRW200017262569),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O klasyfikacji zadecydowały wskaźniki biologiczne: fitobentos i ichtiofauna oraz ponadnormatywne stężenia wskaźników fizykochemicznych.


Stan wód - oceniono jako zły. BOBERKA jest dopływem Biebrzy o długości 7,25 km i powierzchni 24,24 km

2, której zlewnia jest położona na

terenach Ocena JCWP Boberka (kod: PLRW200017262729),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O klasyfikacji zadecydowały wskaźniki biologiczne: makrofity i ichtiofauna oraz ponadnormatywne stężenia wskaźników fizykochemicznych.


Stan wód - oceniono jako zły. BRZOZÓWKA lewostronny dopływ Biebrzy o długości 49,74 km o powierzchni zlewni 138,15 km

2. Część zlewni

położona jest w obszarze kompleksów leśnych Puszczy Knyszyńskiej.

Ocena JCWP Brzozówka od źródeł do Popiołówki (PLRW200017262429),

Klasyfikacja stanu ekologicznego – wody zakwalifikowano do III klasy – stan umiarkowany. O klasyfikacji zadecydowały ponadnormatywne stężenia wskaźników fizykochemicznych.

Stan wód - oceniono jako zły.

Ocena w obszarach chronionych wrażliwych na eutrofizację wywołaną zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł komunalnych wykazała, iż JCWP nie jest wrażliwa na eutrofizację komunalną.


12

PRZECIWDZIAŁANIA – DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA

Poniżej opisano ostatnie wyniki kontroli podmiotów na terenie powiatu w zakresie gospodarki wodno-ściekowej:

Gmina Jaświły – oczyszczalnia ścieków w Dolistowie (kontrola: październik - grudzień 2016 r.). Stan formalnoprawny w zakresie warunków odprowadzania oczyszczonych ścieków do rzeki Biebrza został uregulowany. Podmiot wykonywał obowiązkowe badania automonitoringowe odprowadzanych ścieków, zgodnie z warunkami pozwolenia i przekazywał wyniki do WIOŚ. Analizy wyników nie wykazała przekroczeń wartości dopuszczalnych ustalonych w pozwoleniu wodnoprawnym. W dniu przeprowadzonej wizji terenowej, urządzenia oczyszczające ścieki pracowały prawidłowo. Podmiot przedstawił wyniki badań automonitoringowych odprowadzanych ścieków, które także nie wykazały przekroczeń. Średnia ilość odprowadzanych ścieków nie przekroczyła wartości dopuszczalnych. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.

Ferma Drobiu Karol Molski, Ruda, gm. Krypno (kontrola: październik 2016 r.). Wodę pobierano z sieci wodociągowej i zużywano do pojenia drobiu, na cele porządkowe oraz na potrzeby socjalne. W wyniku eksploatacji instalacji powstawały ścieki socjalno-bytowe oraz technologiczne (z płukania kurników po zakończonym cyklu hodowlanym). Budynki były myte myjką ciśnieniową bez użycia środków chemicznych. Zużyta woda była gromadzona w zbiornikach bezodpływowych. Ścieki z fermy odbierała firma asenizacyjna. Wody opadowe i roztopowe nie były ujęte systemem kanalizacji. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.

Markel Sp. z o.o., m. Krypno Kościelne, gm. Krypno (kontrola: listopad 2016 r., marzec-kwiecień 2017 r., sierpień 2017 r.). Wodę na potrzeby socjalno-sanitarne i przemysłowe pobierano z wodociągu gminnego. Ścieki sanitarne oraz odprowadzano do miejskiej kanalizacji sanitarnej, a ścieki przemysłowe - po wcześniejszym podczyszczeniu w separatorze substancji ropopochodnych. W trakcie kontroli ustalono, że podmiot nie posiadał pozwolenia wodnoprawnego w zakresie wprowadzania ścieków przemysłowych, zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, do urządzeń kanalizacyjnych będących we władaniu innych podmiotów. W związku z powyższym wydano zarządzenie pokontrolne obligujące podmiot do usunięcia nieprawidłowości. Ponowne kontrole przeprowadzone w marcu i sierpniu 2017 nie wykazały nieprawidłowości.

AGROHURT Sp. z o.o. m. Mońki, gm. Mońki (kontrola: lipiec-sierpień 2017 r.). Wodę na potrzeby zakładu pobierano z miejskiej sieci wodociągowej i zużywano na cele socjalne i technologiczne. Powstające w wyniku działalności zakładu ścieki socjalne, produkcyjne i opadowe odprowadzano sieci kanalizacyjnej. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. BUDROMAT Kostka Brukowa i Galanteria Betonowa Leszek Kuprel, m. Mońki, gm. Mońki (kontrola: kwiecień 2017 r.). Kontrola miała charakter interwencyjny. Przeprowadzono ją w wyniku skargi dotyczącej spływu wód opadowych zanieczyszczonych cementem oraz ścieków powstających podczas produkcji z ternu zakładu. Zgodnie z oświadczeniem właściciela teren został utwardzony w części betonem, a w części kostką brukową. Podczas wizji nie ustalono jednoznacznie czy zanieczyszczenie nawierzchni pochodziło z komponentów wykorzystywanych do produkcji. Teren zakładu nie posiadał systemu zbierania wód opadowych i roztopowych. Spływ wód poza teren zakładu następował w wyniku ukształtowania terenu. Ponadto ustalono, że wodę na potrzeby socjalno-bytowe oraz produkcyjne pobierano z wodociągu gminnego i zużywano w węzłach betoniarskich do produkcji betonu oraz kostki brukowej, a także do mycia zbiorników pojazdów przewożących beton. Ścieki powstające podczas mycia pojazdów, po odstaniu, wykorzystywano ponownie w węźle betoniarskim. Ścieki socjalno-bytowe gromadzono w zbiorniku bezodpływowym, a następnie w zależności od potrzeb, były wywożone przez ZGKiM w Mońkach na oczyszczalnie ścieków w Mońkach. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.

Ferma Drobiu Daniel Biedrzycki, m. Kołodzież, gmina Mońki (kontrola: czerwiec-lipiec 2017 r.). Właściciel prowadził hodowlę drobiu w dwóch instalacjach, nie powiązanych ze sobą technologicznie: nr 1- „MOŃKI” i nr 2- „KOŁODZIEŻ”. Wodę pobierano z wodociągu gminnego i zużywano do pojenia drobiu, na cele porządkowe, do nawilżania pomieszczeń w czasie upałów oraz na potrzeby socjalne. W wyniku eksploatacji ww. instalacji powstawały jedynie ścieki socjalne, które gromadzono w zbiornikach bezodpływowych, opróżnianych w miarę potrzeb przez firmę asenizacyjną. Ścieki technologiczne nie były wytwarzane ze względu na sposób czyszczenia budynków hodowlanych (przy użyciu środków chemicznych z dodatkiem niewielkiej ilości wody, która podlegała odparowaniu). Wody opadowe i roztopowe nie były ujęte w system kanalizacji. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.


13

Ubojnia Drobiu Wojszki - S. Biedrzycki, L. Prończuk sp. j., m. Wojszki, gm. Mońki (kontrola: kwiecień 2017 r.). Wodę na potrzeby zakładu pobierano z wodociągu gminnego Kołodzież i zużywano na cele technologiczne i socjalno-bytowe pracowników. W wyniku działalności ubojni powstawały ścieki socjalno-bytowe i ścieki technologiczne (z mycia drobiu i maszyn). Ścieki oczyszczano na własnej oczyszczalni ścieków przemysłowych. Stan formalnoprawny w zakresie odprowadzania oczyszczonych ścieków przemysłowych został uregulowany. Ilość ścieków odprowadzanych podległa kontroli za pomocą przepływomierza. Wyniki badań ścieków nie wykazały przekroczeń wskaźników określonych w pozwoleniu wodnoprawnym. Osady ściekowe z oczyszczania ścieków odwadniano na prasie, a następnie gromadzono na płycie obornikowej, z zamiarem wykorzystywania do nawożenia pól. Wody opadowe i roztopowe nie były ujęte w system kanalizacji. Ponadto ustalono, że kontrolowany podmiot realizował obowiązek przedkładania Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska okresowych pomiarów jakości ścieków z przyzakładowej oczyszczalni. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości.

Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Mońkach (kontrola: lipiec-sierpień 2017 r.). Stan formalnoprawny w zakresie eksploatacji oczyszczalni ścieków w Mońkach nie został uregulowany (podmiot nie posiadał ważnego pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie oczyszczonych ścieków. Zaskarżona decyzja udzielająca pozwolenia wodnoprawnego została skierowana do powtórnego rozpatrzenia do Starosty Monieckiego). Oczyszczone ścieki odprowadzono poprzez wylot kanalizacyjny zlokalizowany na działce, która została wydzierżawiona od właściciela przez Gminę Mońki w celu użytkowania urządzeń wodnych do odprowadzania ścieków oczyszczonych do cieku Targonka. Zgodnie z wymogami pozwolenia wodnoprawnego, podmiot prowadził badania ścieków (we własnym laboratorium oraz zlecał badania laboratorium posiadającemu akredytację). Analiza przedstawionych wyników nie wykazała przekroczeń w zakresie wskaźników zanieczyszczeń określonych w nieprawomocnym pozwoleniu wodnoprawnym. W trakcie kontroli ustalono, że zakład nie zrealizował obowiązku przekazywania do WIOŚ wyników badań ścieków. W związku z powyższym udzielono instruktażu.

Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach (kontrola: lipiec-sierpień 2017 r., wrzesień-październik 2017 r.). Stan formalno-prawny w zakresie poboru wody z własnego ujęcia i odprowadzania ścieków został uregulowany. Wodę pobierano z własnego ujęcia, składającego się z trzech studni głębinowych i zużywano na cele technologiczne, do płukania odżelaziaczy, na potrzeby socjalne pracowników, do kotłów centralnego ogrzewania i podlewania zieleni. Wodę uzdatniano poprzez odżelazianie i odmanganianie. Podmiot monitorował ilości pobieranej wody codzienne przy użyciu wodomierzy przy studniach i dokumentował w rejestrze. Ustalono, że wyniki badań wód nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń. Nie zostały przekroczone limity ilości pobieranej wody. W wyniku działalności podmiotu powstawały ścieki technologiczne, z myjni samochodowej, z płukania odżelaziaczy, socjalno-bytowe, opadowe i roztopowe. Wszystkie rodzaje ścieków (oprócz deszczowych i roztopowych) odprowadzano na własną, mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków, a następnie po oczyszczeniu do cieku Targonka (dopływ Nereśli). Kontrolowany prowadził pomiary ilości i badania jakości ścieków surowych i oczyszczonych z częstotliwością raz na dwa miesiące oraz badania jakości ścieków deszczowych dwa razy w roku. Stan formalnoprawny w zakresie odprowadzania wód opadowych i roztopowych był uregulowany. Wody opadowe i roztopowe były odprowadzane (poprzez sieć deszczową uzbrojoną w studzienki rewizyjne i wpusty deszczowe z osadnikami) kanałem krytym do cieku Targonka. Analiza wyników badań ścieków oczyszczonych, odprowadzanych z zakładowej oczyszczalni, wykazała przekroczenie wartości dopuszczalnej określonej pozwoleniem dla fosforu ogólnego. W związku z powyższym wydano zarządzenie pokontrolne obligujące podmiot do usunięcia nieprawidłowości. Podczas ponownej kontroli interwencyjnej przeprowadzonej wrzesień-październik 2017 r. stwierdzono, iż wylotu ścieków z MSM Mońki płyną ścieki o lekko mętnej barwie. W związku z powyższym ponownie zostało wydane zarządzenie pokontrolne.

OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW W KRUSZYNIE (kontrola: kwiecień-maj 2017 r.). Biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia ścieków typu M-BOŚ 150 zlokalizowana we wsi Kruszyn odbierała ścieki bytowe pochodzące z budynków mieszkalnych położonych w miejscowości Kruszyn. Stan formalnoprawny w zakresie eksploatacji oczyszczalni został uregulowany. Ścieki oczyszczone odprowadzano do rowu melioracyjnego, a następnie do rzeki Nereśl. Jakość odprowadzanych ścieków, nie we wszystkich wartościach spełniała narzucone przez pozwolenie minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach. Kontrolowany podmiot przedkładał Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska okresowe pomiary jakości ścieków z oczyszczalni ścieków w Kruszynie. W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej.


14

WODY PODZIEMNE

PRESJE

Wody podziemne należące do zasobów naturalnych, coraz bardziej zagrożone są zanieczyszczeniami z powierzchni ziemi. Konieczna jest ich szczególna ochrona, gdyż są to zasoby nieodnawialne. W szczególności niezbędna jest ochrona obszarów, pod którymi znajdują się Główne Zbiorniki Wód Podziemnych. W Polsce jest ich około 180, a obszar obejmuje ponad 52 % powierzchni naszego kraju.

Wody podziemne zanieczyszczone są rozmaitymi substancjami chemicznymi, najczęściej są to: substancje ropopochodne azotany, fosforany, chlorki, siarczany i inne. Najpowszechniej występującymi przyczynami zanieczyszczeń wód podziemnych są wycieki z nieizolowanych składowisk odpadów, z baz magazynowania i dystrybucji paliwowych do pojazdów samochodowych. Zanieczyszczenia azotanami i fosforanami występują przede wszystkim na terenach rolniczych (związki te są także przyczyną eutrofizacji wód powierzchniowych.

STAN - OCENA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH

KLASYFIKACJA WÓD PODZIEMNYCH5

Klasyfikacja elementów fizykochemicznych stanu wód podziemnych obejmuje pięć klas jakości:

Klasa I – wody bardzo dobrej jakości, w których:

wartości elementów fizykochemicznych są kształtowane wyłącznie w efekcie naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych i mieszczą się w zakresie tła hydrogeochemicznego;

wartości elementów fizykochemicznych nie wskazują na wpływ działalności człowieka;

Klasa II – wody dobrej jakości, w których:

wartości niektórych elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych;

wartości elementów fizykochemicznych nie wskazują na wpływ działalności człowieka albo jest to wpływ bardzo słaby;

Klasa III – wody zadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych lub słabego wpływu działalności człowieka;

Klasa IV – wody niezadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych oraz wyraźnego wpływu działalności człowieka;

Klasa V – wody złej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych potwierdzają znaczący wpływ działalności człowieka

Ocenę stanu chemicznego wód podziemnych w punkcie pomiarowym przeprowadza się, ustalając klasę

jakości wód podziemnych przez porównanie wartości badanych elementów fizykochemicznych z wartościami

granicznymi elementów fizykochemicznych określonymi w załączniku do rozporządzenia.

Klasy jakości wód podziemnych I, II, III oznaczają dobry stan chemiczny, a klasy jakości wód podziemnych IV, V oznaczają słaby stan chemiczny.

Oceny stanu chemicznego wód podziemnych w Jednolitej Części Wód Podziemnych (JCWPd) dokonuje się porównując wartości średnich arytmetycznych stężeń badanych elementów fizykochemicznych ze zbadanych punktów pomiarowych, które są reprezentatywne dla jednolitej części wód podziemnych, z wartościami granicznymi elementów fizykochemicznych określonych w załączniku do rozporządzenia.

Monitoring jakości wód podziemnych prowadzi Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy w sieci otworów badawczych obejmujących wszystkie JCWPd na obszarze kraju.

5na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych

(Dz. U. 2016 nr 0 poz. 85).


15

Ostatnie badania stanu chemicznego, w ramach monitoringu diagnostycznego, PIG przeprowadził w 2016 roku. Wyniki badań prezentuje tabela poniżej.

Klasyfikacja stanu chemicznego wód podziemnych w powiecie monieckim wg badań PIG

Numer otworu

Miejscowość Gmina JCWPd

Głębokość do stropu warstwy wodonośnej [m]

Użytkowanie

Klasa jakości wody w punkcie

wskaźniki w granicach stężeń II klasy jakości

wskaźniki w granicach stężeń III klasy jakości

wskaźniki w granicach stężeń IV klasy jakości

wskaźniki w granicach stężeń V klasy jakości

1827 Gugny Trzcianne 32 20 Lasy I Mn - - -

1828 Gugny Trzcianne 32 1,6 Lasy I Fe, Mn - - -

1693 Zajki Trzcianne 52

1,3 Grunty orne IV SO4, HCO3, Ca

NH4, Mn Fe TOC

Klasyfikacja wskaźników fizykochemicznych wód podziemnych z otworu pomiarowego w Zajkach odpowiadała

IV klasie - wody o niezadowalającej jakości. Na wynik miały wpływ podwyższona zawartość ogólnego węgla

organicznego i żelaza. Wody podziemne badane w m. Gugny oceniono jako wody bardzo dobrej jakości.

Należy podkreślić, że przedstawiona klasyfikacja wód podziemnych skierowana jest na ocenę stopnia

zanieczyszczenia wód i nie obejmuje oceny stanu sanitarnego oraz badań pod kątem przydatności wody do

picia (po uzdatnieniu). Oceny te wykonuje Państwowa Inspekcja Sanitarna.

GOSPODARKA ODPADAMI

PRESJE

ODPADY PRZEMYSŁOWE

Ilość odpadów wytworzonych (z wyłączeniem odpadów komunalnych), na terenie powiatu monieckiego w

2016 r. wyniosła 126,1 tys. ton co stanowiło 19 % odpadów wytworzonych na terenie całego województwa.

Odpady wytworzone (z wyłączeniem odpadów komunalnych) w ciągu roku (tys. ton)

źródło: GUS

W 2016 r. ilość odpadów przemysłowych poddanych procesom odzysku wyniosła 99%.

ODPADY KOMUNALNE

Głównymi źródłami wytwarzania odpadów komunalnych są gospodarstwa domowe oraz obiekty handlowo-

usługowe, szkoły, przedszkola, obiekty turystyczne i targowiska. W 2016 r. zebrano 6443,87 ton zmieszanych

odpadów komunalnych, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca wyniosło 155,5 kg/rok.

Jednostka terytorialna

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

powiat moniecki 102,0 106,2 118,2 112,2 112,5 123,1 127,2 119,3 125,1 126,1

woj. podlaskie 1057,2 838,3 737,9 713,5 707,6 1467,5 1827,5 1266,7 871,1 662


16

Ilość zmieszanych odpadów komunalnych zebranych na terenie

powiatu monieckiego w latach 2007-2016 (tys. ton)

źródło: GUS

Odpady komunalne zmieszane muszą być poddawane przetworzeniu w instalacjach do mechaniczno-

biologicznego przetwarzania odpadów. W wyniku mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów

komunalnych wydziela się frakcje dające się wykorzystać materiałowo lub energetycznie. Po procesie

mechanicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych powstaje frakcja, która wymaga dalszego

biologicznego przetworzenia. Pozostałości z sortowania po przetworzeniu, w postaci stabilizatu, mogą być

kierowane na składowiska odpadów spełniające określone wymagania.

Od 1 stycznia 2012 r. obowiązuje ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Gmina ma za zadanie

zapewnić odbieranie i właściwe - ekologicznie bezpieczne zagospodarowanie wszystkich odpadów

komunalnych powstających na jej terenie. Obowiązkiem Gminy jest zorganizowanie i nadzorowanie sprawnego

systemu selektywnej zbiórki odpadów, które powinny zostać poddane odzyskowi lub recyklingowi.

Zgodnie z głównymi założeniami nowelizacji przepisów ustawy, zmieszane odpady komunalne oraz odpady

zielone (z pielęgnacji terenów zielonych oraz targowisk) należy kierować do regionalnych instalacji do

przetwarzania odpadów komunalnych (tzw. RIPOK). Odpady te muszą zostać zagospodarowane w regionie

gospodarki odpadami, na którym zostały wytworzone. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy instalacja w regionie

uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn. Wówczas odpady należy skierować do

instalacji zastępczej wyznaczonej w uchwale sejmiku województwa w sprawie wykonania Planu Gospodarki

Odpadami.

Odpady od właścicieli nieruchomości zamieszkałych może odbierać wyłącznie wyłoniona w drodze przetargu

firma. Odpady z nieruchomości niezamieszkałych mogą być odbierane przez przedsiębiorcę wpisanego do

rejestru działalności regulowanej w danej gminie i spełniającego określone wymagania. Istnieją dwa modele

wyboru przez gminę instalacji przetwarzania ze względu na rodzaj ogłoszonego przetargu. W przypadku

przetargu na odbieranie odpadów podmiot odbierający będzie przewoził je do instalacji wskazanych przez

gminę. Gmina ma obowiązek zawrzeć w SIWZ wymóg dotyczący przekazywania odpadów komunalnych

zmieszanych oraz odpadów zielonych do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych

wskazanych w uchwale sejmiku województwa w sprawie wykonania planu gospodarki odpadami. W przypadku

przetargu na odbieranie i zagospodarowanie podmiot odbierający będzie wybierał i wskazywał w ofercie

instalację, do której przekazywał będzie odebrane odpady komunalne (akceptacja instalacji poprzez wybór

oferty przez gminę).

Jednostka terytorialna

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

powiat moniecki 4,9 4,5 4,4 4,3 4,96 5,07 5,37 5,36 6,28 6,44

woj. podlaskie 254,8 235,9 235,9 232,6 236,9 229 233,3 236,6 233,3 235,1


17

Za odbiór odpadów wszyscy mieszkańcy gminy uiszczają jedną podstawową stawkę, dzięki czemu nikomu nie

powinno „opłacać się” wyrzucanie odpadów do lasu. Ponadto osoby, które nie będą segregowały odpadów

będą płacić więcej.

Do połowy 2013 r. gminy miały termin na wprowadzenie na swoim terenie nowego systemu gospodarowania

odpadami. Do gmin należy edukacja mieszkańców w tym przekazanie informacji na temat obowiązujących

zasad. Dzięki nowej ustawie gminom określono nowe obowiązki, kompetencje i narzędzia do działania.

Dysponując środkami z opłat od mieszkańców, pokrywają z nich koszty obsługi całego systemu

gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym np. tworzenie i utrzymanie punktów selektywnego zbierania

odpadów komunalnych oraz edukację ekologiczną w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami.

STAN

SKŁADOWISKA

Zasady prowadzenia monitoringu składowisk określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 30 kwietnia

2013 r. w sprawie składowisk odpadów (Dz. U. z 2013 r.poz.523).

Ocenę wyników badań przedstawiono w tabeli.

Wyniki badań wód podziemnych przy składowiskach przekazane do WIOŚ w Białymstoku za 2016 rok

Lp. Nazwa składowiska

Data pobrań prób do badań

Monitoring wód podziemnych

1 SOK w Zastoczu maj, listopad 2016 r.

Wody podziemne w najbliższym otoczeniu składowiska odpadów monitorowane były za pomocą

piezometrów: P1, P2 oraz P3 w dwóch seriach badań. Z piezometru P3 nie pobrano wody, gdyż był

suchy. Analizy laboratoryjne próbek przeprowadzono w zakresie: pH, ogólnego węgla organicznego

(OWO), zawartości metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr (VI), Hg), sumy wielopierścieniowych

węglowodorów aromatycznych (WWA) oraz przewodności elektrolitycznej właściwej (PEW). Wodę

podziemną ujmowaną piezometrem P1 sklasyfikowano jako wodę V klasy jakości ze względu na

wartości OWO. Pozostałe parametry posiadały wartości kształtujące się na poziomie klas I-III. Wodę

podziemną z piezometru P2 sklasyfikowano jako wodę II klasy jakości, którą zdeterminowała wartość

cynku (Zn). Pozostałe parametry posiadały wartości mieszczące się w granicach klasy I.*

2 SOK w m. Świerzbienie

maj, listopad 2016 r.

Wody podziemne w najbliższym otoczeniu składowiska odpadów monitorowane były za pomocą 3

piezometrów: P1, P2 oraz P3 w dwóch seriach badań. Analizy laboratoryjne próbek przeprowadzono w

zakresie: pH, ogólnego węgla organicznego (OWO), zawartości metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr (VI),

Hg), sumy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) oraz przewodności

elektrolitycznej właściwej (PEW). Wodę podziemną ujmowana piezometrem P1 sklasyfikowano jako

wodę V klasy jakości, ze względu na wartości cynku (Zn) oraz WWA. Pozostałe parametry posiadały

wartości mieszczące się w granicach klas I-III. Wodę podziemną ujmowana piezometrem P2

sklasyfikowano jako wodę III klasy jakości. Wodę podziemną ujmowana piezometrem P3

sklasyfikowano jako wodę V klasy jakości, ze względu na wartość cynku (Zn) w II serii badań. Pozostałe

parametry posiadały wartości mieszczące się w granicach klas I-IV.*

3 SOK w Jasionówce kwiecień, październik 2016 r.

Wody podziemne w najbliższym otoczeniu składowiska monitorowane były za pomocą piezometrów:

P1, P2 i P3 w dwóch seriach badań. Analizy laboratoryjne pobranych próbek wody obejmowały

podstawowy zakres wskaźników (Dz. U. 2002, Nr 220, poz.1858,§ 3.1., pkt. 3 i 4 Rozporządzenia

Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków

prowadzenia monitoringu składowisk odpadów). Wody z piezometrów P1, P2 oraz P3 odpowiadały I

klasie jakości wód.*

4 SOK w Jaświłach maj, październik 2016 r.

Wody podziemne w najbliższym otoczeniu składowiska odpadów monitorowane były za pomocą 3

piezometrów: P1, P2 oraz P3 w dwóch seriach badań. Analizy laboratoryjne próbek przeprowadzono w

zakresie: pH, ogólnego węgla organicznego (OWO), zawartości metali ciężkich (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr (VI),

Hg), sumy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) oraz przewodności

elektrolitycznej właściwej (PEW). W ocenie nie brano pod uwagę wyników kadmu (Cd), ponieważ

granica oznaczalności tego pierwiastka była zbyt wysoka w odniesieniu do granic oznaczalności klas

jakości wód. Na całej sieci monitoringowej wartości ołowiu (Pb) kształtowały się na poziomie poniżej

granicy właściwej dla klasy III, a wartości rtęci (Hg) poniżej granicy klasy IV. W P1oraz P3 w I serii badań

wartość miedzi (Cu) odpowiadała III klasie jakości. Pozostałe parametry posiadały wartości mieszczące

się w granicach klas I-II.*

* Na podstawie klasyfikacji wg RMŚ z dnia 21 grudnia 2015 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu jednolitych części wód podziemnych (Dz. U. 2016 Poz.

85.)., opracowanie: WIOŚ Białystok


18

ODPADY NIEBEZPIECZNE

W bazie WSO6 w 2016 roku zgromadzono informacje o 69 producentach odpadów niebezpiecznych. Pod

względem ilości najwięcej odpadów wytworzyło przedsiębiorstwo Innowacje i Środowisko Sp. z o.o. – 75,8 oraz

”PRO-EKO SERWIS” Sp. z o.o. – 68,3 ton. Do znaczących wytwórców odpadów należało również

Przedsiębiorstwo ”TOOLCO” Kazimierz Mitroszewski – 30,5 ton oraz Samodzielny Publiczny Zakład Opieki

Zdrowotnej w Mońkach – 16,2 ton.

Na terenie powiatu wytworzono 213,9 ton odpadów niebezpiecznych, zebrano 259,5 ton, natomiast

odzyskano w instalacji 288,3 ton. Zbieraniem zajmowały się 4 specjalistyczne firmy posiadające odpowiednie

zezwolenia, a unieszkodliwianiem w instalacjach – 1 firma. Największą grupę stanowiły materiały izolacyjne

oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest– 147,5 ton.

PRZECIWDZIAŁANIA – KONTROLE SKŁADOWISK I ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

W omawianym okresie Inspektorat przeprowadził następujące kontrole podmiotów pod kątem gospodarki

odpadami:

Składowisko odpadów w Zastoczu (kontrola: październik-listopad 2016 r.). Zarządzającym zamkniętym i zrekultywowanym składowiskiem odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w miejscowości Zastocze jest gmina Krypno. Teren kontrolowanego składowiska wyposażony został w: 3 piezometry, 3 studnie odgazowujące, zbiornik odcieku, ogrodzenie, dwie bramy. Ponadto zgodnie z harmonogramem działań związanych z rekultywacją, na terenie składowiska wykonano: formowanie skarp i wierzchowiny składowiska, wykonanie warstwy wyrównawczej, wykonanie warstwy izolacyjnej z gliny oraz iłów, wykonanie warstwy okrywowej, wykonanie warstwy humusowej i wysiew mieszanki traw zadarniających. Zgodnie z decyzją Marszałka Województwa Podlaskiego, rekultywacja składowiska została przeprowadzona zgodnie z harmonogramem działań i została zakończona dnia 31 października 2015 r. W toku kontroli stwierdzono brak wykonywania pełnych badań automonitoringowych dla składowiska w fazie poeksploatacyjnej. Pouczono kontrolowanego.

Andrzej Orłowski w m. Szorce (kontrola interwencyjna: październik 2016 r.). Kontrolę przeprowadzono w związku z otrzymaniem skargi dotyczącej prowadzenia na posesji kontrolowago demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Przed podjęciem kontroli ustalono, że kontrolowany nie prowadził działalności gospodarczej oraz nie posiadał żadnych zezwoleń na gospodarowanie odpadami. Podczas oględzin posesji ujawniono obecność odpadów złomu oraz używanych części samochodowych. Nie znaleziono wystarczających dowodów, potwierdzających prowadzenie przez kontrolowanego demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Stwierdzono natomiast zbieranie odpadów metali żelaznych bez wymaganego zezwolenia, w wyniku czego wydano decyzję wymierzającą karę pieniężną.

Składowisko Odpadów Komunalnych w Knyszynie (kontrola: grudzień 2016 r.). Właścicielem składowiska jest Gmina Knyszyn. Wyposażenie i urządzenia techniczne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składowiska to: uszczelnienie kwatery do składowania odpadów, drenaż odcieków, zbiornik na odcieki, instalacja do odgazowania składowiska z emisją do atmosfery, brodzik dezynfekcyjny, waga wozowa najazdowa, zbiornik podziemny p.poż., ogrodzenie z zamykaną bramą wjazdową, zasiek na surowce wtórne i 3 piezometry. Składowisko nie posiada instalacji umożliwiającej oczyszczanie i wykorzystanie gazu składowiskowego do celów energetycznych lub spalenia w pochodni. Dojazd do składowiska odbywa się drogą gruntową na nieutwardzony plac manewrowy, które były drożne podczas oględzin. Nie stwierdzono zaśmiecenia terenów wokół składowiska. Ustalono, że zarządzający składowiskiem nie posiadał świadectwa kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami. Badania automonitoringowe przeprowadzono niezgodnie z przepisami prawa. W wyniku kontroli pouczono kontrolowanego oraz wydano zarządzenie pokontrolne obligujące do wyeliminowania nieprawidłowości.

Oczyszczalnia ścieków w Kruszynie (kontrola: kwiecień-maj 2017 r.). W toku kontroli ustalono, że powstające na oczyszczalni osady ściekowe, skratki oraz zawartość piaskowników odbierane są przez firmę MPO Sp. z o.o, na podstawie umowy zawartej z gminą Krypno. Ewidencję odpadów prowadzono zgodnie

6 Wojewódzki System Odpadowy; Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskieg; stan na 08.11.2016 r.


19

z obowiązującymi wzorami dokumentów. Zbiorcze zestawienie danych o odpadach za rok 2016 zostało złożone w terminie do Urzędu Marszałkowskiego woj. Podlaskiego. W zestawieniu ujęto wszystkie odpady wytwarzane na oczyszczalni. Kontrolowany nie zrealizował obowiązku sporządzenia i złożenia do Urzędu Marszałkowskiego sprawozdania za rok 2015, w wyniku czego pouczono kontrolowanego oraz wydano zarządzenie pokontrolne.

AGROHURT Sp. z o.o. w Mońkach (kontrola: lipiec-sierpień 2017 r.). W toku kontroli ustalono, że ewidencję ilościową i jakościową wytwarzanych odpadów prowadzono w sposób prawidłowy, z wykorzystaniem kart ewidencji i kart przekazania opadów. Wypełniano obowiązki z zakresu przestrzegania przepisów dotyczących opłaty produktowej i depozytowej. Przedłożono do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego informacje o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi za okres 2013 – 2016 przy czym sprawozdania za lata: 2013, 2015 i 2016 zostały złożone terminowo, natomiast za rok 2014 nieterminowo. W związku z powyższym wydano decyzję wymierzającą administracyjną karę pieniężną.

Piaskowanie Marcin Waszkiewicz w Jaświłach (kontrola interwencyjna: sierpień-wrzesień 2017 r.). W toku kontroli ustalono, że w zakładzie nie była prowadzona ilościowa i jakościowa ewidencja wytwarzanych odpadów, zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów i wzorami dokumentów, stąd nie było możliwe również określenie rodzajów oraz rzeczywistej ilości wytwarzanych odpadów. Kontrolowany nie zrealizował obowiązku sporządzenia zbiorczego zestawienia danych o wytworzonych odpadach i sposobach gospodarowania nimi za rok 2016 oraz obowiązku przedłożenia zestawienia do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego. W związku z powyższym wydano decyzję wymierzającą administracyjną karę pieniężną.

Pozostałe skontrolowane zakłady, w których nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie gospodarki odpadami to: Ferma Drobiu Karol Molski w Krypnie (kontrola: październik 2016 r.), Gmina Jaświły-oczyszczalnia ścieków Dolistowie (kontrola: październik-grudzień 2016 r.), Markel Sp. z o.o. - stacja demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji w Krypnie Kościelnym (kontrola: listopad 2016 r., kontrola interwencyjna: marzec-kwiecień 2017 r., kontrola: sierpień 2017 r.), Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. dr E. Jelskiego w Knyszynie (kontrola: luty 2017 r.), Ubojnia Drobiu Wojszki Biedrzycki, Prończuk Sp. J. w Wojszkach (kontrola: kwiecień 2017 r.), Ferma Drobiu Daniel Biedrzycki w m. Kołodzież (kontrola: czerwiec-lipiec 2017 r.), Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Mońkach – oczyszczalnia ścieków w Mońkach (kontrola: lipiec-sierpień 2017 r.), Moniecka Spółdzielnia Mleczarska (kontrola: lipiec-sierpień 2017 r.), Markel Sp. z o.o. - zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektrycznego (kontrola: sierpień 2017 r.).

HAŁAS KOMUNIKACYJNY I PRZEMYSŁOWY

PRESJE – ŹRÓDŁA HAŁASU

Hałas jest powszechnie występującym zanieczyszczeniem środowiska i jednym z poważniejszych problemów

obniżających jakość życia. Są to wszelkiego rodzaju niepożądane, nieprzyjemne i uciążliwe dźwięki w danym

miejscu i czasie. Hałas w środowisku powodowany jest głównie przez ruch transportowy (drogowy, kolejowy,

lotniczy), działalność przemysłową oraz aktywność związaną z rekreacją.

Na terenie województwa najistotniejsze źródła hałasu to transport drogowy oraz w niedużym stopniu zakłady

przemysłowe. Także na terenie powiatu monieckiego wpływ na klimat akustyczny ma dynamiczny rozwój

motoryzacji.

Wraz ze wzrostem ilości pojazdów wzrasta znacznie

natężenie ruchu drogowego, a tym samym wzrasta

uciążliwość hałasowa.

Źródło: Główny Urząd Statystyczny;

opracowanie WIOŚ w Białymstoku


20

Hałas przemysłowy obejmuje dźwięki emitowane przez różnego rodzaju maszyny i urządzenia oraz części

procesów technologicznych, instalacje i wyposażenie zakładów przemysłowych i usługowych. Do hałasu

przemysłowego zalicza się również dźwięki emitowane z obiektów handlowych takie jak: urządzenia

klimatyzacyjne, wentylatory itp., a także urządzenia nagłaśniające w lokalach rozrywkowych i

gastronomicznych. W odróżnieniu od hałasu komunikacyjnego, hałas przemysłowy ma na ogół zasięg lokalny i

często w bardzo ograniczonym stopniu kształtuje klimat akustyczny środowiska.

Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego

stanu akustycznego środowiska poprzez utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub, co najmniej

na tym poziomie oraz zmniejszenie poziomu hałasu, co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on

dotrzymany.

Aktualne normy hałasu w środowisku określa rozporządzenie Ministra Środowiska7 z 2012 roku, w którym

podwyższono wartości dopuszczalne w odniesieniu do lat poprzednich.

STAN – POMIARY HAŁASU

Na terenie powiatu monieckiego w roku 2016 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska przeprowadził

pomiary hałasu komunikacyjnego w Mońkach. Pomiary zaplanowano w „Programie Państwowego Monitoringu

Środowiska Województwa podlaskiego na lata 2016 – 2020”. Wykonane badania8 umożliwiły sporządzenie

mapy akustycznej, której przedmiotem mapowania był odcinek drogi krajowej Nr 65 przebiegającej przez

miasto Mońki. Badania na potrzeby sporządzenia mapy obejmowały przeprowadzenie, w jednym punkcie

pomiarowym długookresowych pomiarów poziomu hałasu (LDWN/LN) oraz przeprowadzenie, w czterech

punktach krótkookresowych pomiarów poziomu hałasu (LAeqD/LAeqN).

Na potrzeby wyliczenia wskaźników długookresowych LDWN i LN wykonywano łącznie badania przez 8 dób

pomiarowych, z czego: 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu w okresie wiosennym

(marzec – czerwiec), 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu w okresie jesienno-zimowym

(wrzesień – luty), 1 doba w dni powszednie i 1 doba w weekend w porze letniej (lipiec – sierpień). W trakcie

pomiarów, każdorazowo prowadzono rejestrację warunków meteorologicznych oraz natężenia ruchu

pojazdów (z podziałem na pojazdy lekkie i ciężkie).

Pomiary krótkookresowe, służące do wyznaczenia poziomów LAeqD, LAeqN, posłużyły do przeprowadzenia

kalibracji modelu obliczeniowego. Każdy z tych pomiarów wykonany był podczas 1 doby i podobnie jak

w przypadku pomiarów długookresowych, także prowadzono rejestrację natężenia ruchu pojazdów i

warunków meteorologicznych.

Poniżej zestawiono dane o lokalizacji punktów pomiarowych, terminach wykonania pomiarów, natężeniu

ruchu pojazdów oraz wartości dopuszczalne hałasu w miejscach przeprowadzanych pomiarów.

Tabela Zestawienie wyników badań hałasu komunikacyjnego w Mońkach w 2016 r.

POMIARY DŁUGOOKRESOWE

Adres punktu pomiarowego Data pomiaru

LD

[d

B]

LW [dB] LN [dB] LDWN

[dB]

Wartość

dopuszczalna

LDWN [dB]

Wartość

dopuszczal

na LN [dB]

Mońki, ul. Białostocka 25

07-08.04.2016

65,

0 63,2 59,6 67,6 68 59

26-27.04.2016

10-11.06.2016

21-22.07.2016

7 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów

hałasu w środowisku (Dz. U. 2012 Nr 0, poz. 1109).

8 Pomiary hałasu i natężenia ruchu wykonano w terenie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 czerwca 2011 roku w

sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów w środowisku substancji lub energii przez zarządzającego drogą, linią

kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. Nr 140, poz. 824).


21

26-27.08.2016

15-16.09.2016

20-21.09.2016

25-26.11.2016

POMIARY KRÓTKOOKRESOWE

Adres punktu pomiarowego Data pomiaru LAeqD [dB] LAeqN [dB]

Wartość

dopuszczalna

LAeqD [dB]

Wartość

dopuszczalna

LAeqN [dB]

Mońki, ul. Ełcka 20 10-11.05.2016 66 57,8 65 56

Mońki, ul. Ełcka 23 04-05.05.2016 65,6 56,4 65 56

Mońki, ul. Białostocka 36 27-28.10.2016 69,4 62,6 65 56

Mońki, ul. Białostocka 63 31.03-01.04.2016 66,3 58,3 65 56

NATĘŻENIE RUCHU POJAZDÓW

Adres punktu pomiarowego Data pomiaru

Pora

dnia

[poj/12

h]

Pora

wieczor

u

[poj/4h

]

Pora

nocy

[poj/8h

]

Procentowy udział pojazdów

ciężkich

Pora dnia

[%]

Pora

wieczoru

[%]

Pora nocy

[%]

Mońki, ul. Białostocka 25

07-08.04.2016 8400 1661 506 10 7 18

26-27.04.2016 7990 1563 563 9 8 24

10-11.06.2016 7768 1632 801 4 2 10

21-22.07.2016 8055 1623 538 14 14 28

26-27.08.2016 8554 2146 952 2 2 29

15-16.09.2016 9043 1436 528 14 10 20

20-21.09.2016 8640 1470 732 8 4 14

25-26.11.2016 11551 1461 624 3 3 12

NATĘŻENIE RUCHU POJAZDÓW

Adres punktu pomiarowego Data pomiaru Pora dnia

[poj/16h] Pora nocy [poj/8h]

Procentowy udział

pojazdów ciężkich

Pora dnia [%] Pora nocy

[%]

Mońki, ul. Ełcka 20 10-11.05.2016 7017 376 12 23

Mońki, ul. Ełcka 23 04-05.05.2016 6504 266 12 31

Mońki, ul. Białostocka 36 27-28.10.2016 7304 691 13 17

Mońki, ul. Białostocka 63 31.03-01.04.2016 7453 423 12 17

Wykonane mapy imisyjne hałasu w Mońkach umożliwiły określenie liczby mieszkańców narażonych na hałas

drogowy. Z map wynika, że 2,8 % ogólnej liczby mieszkańców eksponowanych jest na hałas dla wskaźnika LDWN

>55dB, a 2,2% ogólnej liczby mieszkańców eksponowanych jest na hałas dla wskaźnika LN >50dB.

Mapa imisyjna dla wskaźnika LDWN (pora

dzienno-wieczorno-nocna)

Mapa imisyjna dla wskaźnika LN (pora nocna)


22

Prezentowana mapa jest fragmentem całościowego opracowania pt. „Mapa akustyczna odcinka drogi krajowej

Nr 65 przebiegającej przez m. Mońki, wykonana na podstawie pomiarów WIOŚ” dostępnego jest na stronie

internetowej Inspektoratu www.wios.bialystok.pl w dziale: Publikacje.

PRZECIWDZIAŁANIA

HAŁAS KOMUNIKACYJNY

Największy wpływ na kształtowanie poziomu hałasu przy drogach mają parametry źródła, tzn. parametry ruchu

drogowego, do których należą: natężenie ruchu, udział pojazdów ciężkich i motocykli oraz prędkość potoku

pojazdów. Bardzo duży wpływ odgrywa stan techniczny pojazdów. Poza wymienionymi czynnikami dodatkowy

wpływ na poziom emitowanego hałasu w warunkach miejskich ma też płynność ruchu, a także styl jazdy.

O wielkości natężenia hałasu decydują również: pochylenie odcinka, wysokość odbiorcy nad jezdnią, odległość

odbiorcy od jezdni, kształt i sposób pokrycia terenu (asfalt, beton, trawa itp.), ukształtowanie terenu i sposób

jego zagospodarowania oraz ewentualne przeszkody.

Ochrona przed hałasem drogowym dotyczy metod i sposobów zarówno w strefie emisji (powstawania) jak

i imisji (odbioru) hałasu.

EFEKTYWNE METODY OCHRONY PRZED HAŁASEM (tzw. metody ograniczające hałas u źródła)

Działania w strefie emisji dotyczą zmniejszenia efektu generowania hałasu przez pojazdy u źródła, czyli

w przekroju drogi.

Metody i środki związane z pojazdem i kierowcą,

Metody i środki związane ze sposobem projektowania dróg i doborem poszczególnych elementów drogi (lokalizacja drogi i jej otoczenie, pochylenie drogi, przekrój poprzeczny drogi, nawierzchnia),

Metody i środki związane z organizacją ruchu (natężenie ruchu pojazdów, struktura pojazdów, płynność ruchu z najmniejszą liczbą zatrzymań, koncentracja ruchu na określonych drogach – obwodnice, uspokojenie ruchu, utrzymanie prędkości w zakresie 30-50 km/h).

OCHRONA PRZED HAŁASEM W STREFIE IMISJI (tzw. ograniczanie hałasu u odbiorcy)

Działania w strefie imisji dotyczą stosowania odpowiednich środków ochrony odbiorcy i powinny mieć na celu

ograniczenie hałasu do wartości dopuszczalnych.

Metody i środki związane z ograniczeniem hałasu za pomocą urządzeń zlokalizowanych na drodze fali dźwiękowej pomiędzy źródłem hałasu a odbiorcą (ekrany akustyczne, wały ziemne, kombinacje ekranu ziemnego z ekranem akustycznym, pasy zieleni izolacyjnej),

Metody i środki związane z lokalizacją i odpowiednim ukształtowaniem budynku oraz jego izolacją przed oddziaływaniami akustycznymi (lokalizowanie budynków mieszkalnych w odpowiedniej odległości od tras komunikacyjnych),

Wymiana stolarki okiennej i izolacja ścian budynków – metody te ograniczają jedynie hałas wewnątrz budynku.

HAŁAS PRZEMYSŁOWY – DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA

Zagrożenie hałasem przemysłowym jest związane głównie z niekorzystną lokalizacją zabudowy mieszkaniowej,

w pobliżu zakładów. Emisja hałasu przemysłowego jest uzależniona w dużym stopniu od procesu

technologicznego i wykorzystywanych w nim maszyn i urządzeń, których ilość, stan techniczny, poziom

nowoczesności, a także izolacyjność akustyczna i lokalizacja są czynnikami decydującymi o stopniu uciążliwości.

W opisywanym okresie, na terenie powiatu Inspektorat przeprowadził kontroli 5 podmiotów, w których nie

stwierdzono nieprawidłowości. Były to: Ferma Drobiu w Rudzie, gm. Krypno; Firma Przeładunkowa „ELTRAS”,

ul. Szkolna 30 w Mońkach; Ferma Drobiu w Kołodzieży, Piaskowanie M. Waszkiewicz Dolistowo Stare 59, gm.

Jaświły; Moniecka Spółdzielnia Mleczarska, ul. Mickiewicza 62 w Mońkach.

http://www.wios.bialystok.pl/


23

PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE

PRESJE – ŹRÓDŁA PROMIENIOWANIA ELEKTROMAGNETYCZNEGO

Pole elektromagnetyczne (PEM) jest zjawiskiem fizycznym złożonym z układu dwóch pól: elektrycznego

i magnetycznego. Zmiany pola elektrycznego i magnetycznego rozchodzą się w przestrzeni w postaci fal

elektromagnetycznych.

W środowisku występują dwa rodzaje źródeł PEM: naturalne (pole magnetyczne Ziemi, pole wytwarzane przez

wyładowania atmosferyczne, promieniowanie kosmiczne i promieniowanie Słońca) oraz sztuczne (powstające

wokół radiolinii i wytwarzane przez instalacje służące do komunikacji za pomocą fal (np. stacje radarowe,

anteny nadawcze radiowo – telewizyjne, aparaty CB-radio, stacje telefonii komórkowej), napowietrzne linie

przesyłowe wysokiego napięcia, stacje elektroenergetyczne oraz urządzenia elektryczne codziennego użytku

takie jak: telefony, kuchenki mikrofalowe, telewizory itp.).

Niewątpliwie najbardziej niebezpiecznymi źródłami PEM oddziałującymi negatywnie na środowisko i zdrowie

są stacje radiowe i telewizyjne, nadajniki GSM, linie wysokiego napięcia.

W Polsce obowiązują niezależne przepisy ochronne związane z narażeniem na promieniowanie

elektromagnetyczne dotyczące ochrony środowiska. Wartości dopuszczalne zostały określone

w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku9. Dopuszczalne poziomy PEM

wyznaczone zostały dla terenów przeznaczonych pod zabudowę oraz miejsc dostępnych dla ludności i odnoszą

się do różnych zakresów częstotliwości. Parametry PEM określa się zależnie od częstotliwości. Dla małych

częstotliwości rzędu kilku – kilkuset herców można zmierzyć zarówno wielkości składowej elektrycznej

(natężenie określane w woltach na metr – V/m) jak i składowej magnetycznej (natężenie określane w

amperach na metr – A/m). Dla wyższych częstotliwości (np. radiowych) jako parametr podaje się gęstość mocy

wyrażaną w watach na metr kwadratowy – W/m2. W każdym z dwóch przypadków można wyliczyć wielkość

składowej elektrycznej i magnetycznej.

Zakres częstotliwości PEM, dla których określa się parametry fizyczne charakteryzujące oddziaływanie pól elektromagnetycznych na środowisko, dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową

Zakres częstotliwości pola elektromagnetycznego

Parametr fizyczny

Składowa elektryczna Składowa magnetyczna Gęstość mocy

Lp. 1 2 3 4

1 50 Hz 1 kV/m 60 A/m -

Zakres częstotliwości PEM, dla których określa się parametry fizyczne charakteryzujące oddziaływanie pól elektromagnetycznych na środowisko, dla miejsc dostępnych dla ludności.

Parametr fizyczny Zakres częstotliwości pola elektromagnetycznego

Składowa

elektryczna

Składowa

magnetyczna

Gęstość mocy

Lp. 1 2 3 4

1 0 Hz 10 kV/m 2.500 A/m -

2 od 0 Hz do 0,5 Hz - 2.500 A/m -

3 od 0,5 Hz do 50 Hz 10 kV/m 60 A/m -

4 od 0,05 kHz do 1 kHz - 3/f A/m -

5 od 0,001 MHz do 3 MHz 20 V/m 3 A/m -

6 od 3 MHz do 300 MHz 7 V/m - -

7 od 300 MHz do 300 GHz 7 V/m - 0,1 W/m2

Objaśnienia: Podane w kolumnach 2 i 3 tabeli wartości graniczne parametrów fizycznych charakteryzujących oddziaływanie pól elektromagnetycznych odpowiadają:

9 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w

środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U Nr 192, poz. 1883).


24

a) wartościom skutecznym natężeń pól elektrycznych i magnetycznych o częstotliwości do 3 MHz, podanym z dokładnością do jednego miejsca znaczącego, b) wartościom skutecznym natężeń pól elektrycznych o częstotliwości od 3 MHz do 300 MHz, podanym z dokładnością do jednego miejsca znaczącego, c) wartości średniej gęstości mocy dla pól elektromagnetycznych o częstotliwości od 300 MHz do 300 GHz lub wartościom skutecznym dla pól elektrycznych o częstotliwościach z tego zakresu częstotliwości, podanej z dokładnością do jednego miejsca znaczącego po przecinku, d) f - częstotliwość w jednostkach podanych w kolumnie 1, e) 50 Hz - częstotliwość sieci elektroenergetycznej

STAN – POMIARY MONITORINGOWE

Od roku 2008 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku realizuje program badań pól

elektromagnetycznych opracowany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska10. Program zakłada

skoncentrowanie pomiarów na obszarach dostępnych dla ludności tj. w centralnych dzielnicach lub osiedlach

miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys. oraz w pozostałych miastach i na terenach wiejskich.

Zakres badań obejmuje pomiary natężenia składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego w przedziale

częstotliwości, co najmniej od 3 MHz do 3000 MHz.

W ramach wieloletniego programu pomiarowego, Inspektorat corocznie przeprowadza pomiary w 45 punktach

pomiarowych rozmieszczonych na terenie całego województwa.

W roku 2016 na obszarze powiatu monieckiego pomiary przeprowadzono w 3 miejscowościach: w Jaświłach,

Goniądzu i Krypnie.

Wyniki pomiarów pól elektromagnetycznych wykonanych na terenie powiatu w roku 2016.

Lp. Lokalizacja punktu Współrzędne

Średnia arytmetyczna zmierzonych wartości skutecznych

natężeń pól elektrycznych promieniowania elektromagnetycznego [V/m]

Wartość niepewności

pomiaru [V/m]

Procent wartości

dopuszczalnej [%]

1 Jaświły, Jaświły 20A N 53º28’32,5’’

E 22º57’14,8’’ ≤ 0,2* - -

2 Goniądz, Plac 11 Listopada N 53º29’19,8’’

E 22º44’09,5’’ ≤ 0,2* - -

3 Krypno, Krypno 31 N 53º16’47,1’’

E 22º52’24,7’’ ≤ 0,2* - -

≤0,2 – wartość poniżej dolnego progu oznaczalności sondy

źródło: WIOŚ

Na podstawie przeprowadzonych pomiarów stwierdza się, iż w żadnym z punktów nie odnotowano

przekroczeń dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych. W każdym punkcie pomiarowym uzyskano

wartość poniżej dolnego progu oznaczalności sondy pomiarowej.

Należy podkreślić, że przeprowadzone pomiary na terenie całego województwa podlaskiego, nie wykazały

występowania przekroczeń norm w żadnym z punktów pomiarowych (norma wynosi 7 V/m).

W roku 2017 Inspektorat zaplanował wykonanie pomiarów w Mońkach i Jasionówce. Wyniki zostaną

przedstawione w kolejnej Informacji o stanie środowiska na terenie powiatu.

OCHRONA ŚRODOWISKA PRZED AWARIAMI

Pod pojęciem poważnej awarii rozumie się zdarzenie, w szczególności emisję, pożar lub eksplozję, powstałe

w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub więcej

niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi

lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem.

10 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów

pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr221, poz. 1645).


25

Poważne awarie mogą powstawać w przypadku awarii i katastrof w obiektach przemysłowych zlokalizowanych

na terenach powiatu oraz w wyniku wypadków kolejowych i drogowych z udziałem cystern i autocystern

przewożących materiały niebezpieczne. Zdarzenia te charakteryzują się specyficznymi cechami takimi jak

niepewność ich wystąpienia, złożoność przyczyn, różnorodność bezpośrednich skutków oraz indywidualnym,

niepowtarzalnym przebiegiem.

NIEBEZPIECZNE SUBSTANCJE CHEMICZNE W ZAKŁADACH PRZEMYSŁOWYCH

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku prowadzi rejestr i kontrole obiektów mogących

spowodować poważne awarie w środowisku (zakłady dużego i zwiększonego ryzyka powstania poważnej

awarii oraz inni wytypowani potencjalni sprawcy), a także kontroluje te obiekty.

Na terenie powiatu nie występują zakłady dużego ryzyka powstania poważnej awarii przemysłowej, jak

również zakłady zwiększonego ryzyka powstania poważnej awarii przemysłowej 11

.

Jedynym zakładem, który jest brany pod uwagę w zakresie poważnych awarii, poza stacjami paliw płynnych,

jest Moniecka Spółdzielnia Mleczarska, ul. A. Mickiewicza 62. Głównym źródłem zagrożenia na terenie zakładu

jest instalacja chłodnicza, w której stosowanym czynnikiem jest amoniak. Maksymalna pojemność instalacji

amoniakalnej to ok. 10 Mg amoniaku. Instalacja posiada całodobową obsługę maszynistów chłodniczych. Na

bieżąco prowadzone są badania zaworów bezpieczeństwa instalacji amoniakalnej. Na terenie zakładu

zainstalowano stacjonarny system kontroli stężenia oparów amoniaku. Detektory sygnalizują dwa poziomy

stężenia amoniaku: 20 mg NH3/m3 i 100 mg NH3/m

3. Pomieszczenia maszynowni chłodniczej wyposażone

zostały w oświetlenie awaryjne oraz zasilane bateryjnie.

Ponadto w zakładzie, do celów mycia i dezynfekcji, stosowane są substancje niebezpieczne. Substancje

magazynowane są w sposób prawidłowy, w oznakowanych pojemnikach. Kontrolowana jednostka posiadała

wymagane karty charakterystyk substancji niebezpiecznych.

W trakcie przeprowadzonych kontroli, w zakresie przeciwdziałania poważnym awariom, nie stwierdzono

uchybień mających wpływ na bezpieczeństwo jak i zagrożenie skażeniem środowiska. Przedmiotowa instalacja

wyposażona jest w systemy alarmowe, zawory bezpieczeństwa i innego rodzaju zabezpieczenia, reagujące na

zaistniałe sytuacje awaryjne w trakcie jej eksploatacji, zabezpieczające przed wystąpieniem poważnej awarii.

Na terenie powiatu monieckiego znajduje się kilkanaście stacji paliw. Eksploatacja ich stwarza lokalne

zagrożenie dla środowiska np. możliwości awarii czy pożary. Według danych posiadanych przez WIOŚ

w omawianym okresie stan ilościowy i jakościowy stacji paliw płynnych nie uległ zmianie.

TRANSPORT

Poważne źródło zagrożenia na terenie powiatu, oceniane nawet na większe niż pochodzące od obiektów

stacjonarnych, mogą stwarzać katastrofy kolejowe oraz wypadki drogowe środków transportu, przewożących

materiały niebezpieczne. Szczególnie groźne są awarie w rejonach przepraw mostowych na tych trasach,

grożące bezpośrednim skażeniem wód płynących.

ZDARZENIA AWARYJNE

W rozpatrywanym okresie na terenie powiatu monieckiego nie odnotowano poważnych awarii jak również zdarzeń o znamionach poważnych awarii, zarówno na terenie zakładów będących potencjalnymi sprawcami jak i w transporcie drogowym i kolejowym towarów niebezpiecznych.

11

kryteria zakwalifikowania zakładu zawarte w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie rodzajów i ilości

znajdujących się w zakładzie substancji niebezpiecznych, decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej; Dz.U. z 2016 r. poz. 138.

Opracował:

Wydział Monitoringu Środowiska

Akceptował

Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o...

Documents

Transcript of Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o...