PLAN DZIAŁA NA RZECZ ZRÓWNOWA ONEJ ENERGII (SEAP) DLA ... · Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej...

Zał cznik Nr 1 do Uchwały nr

PLAN DZIAŁA NA RZECZ ZRÓWNOWA ONEJ ENERGII

(SEAP)

DLA MIA STA I GMINY PIASECZNO

PROJEKT

Piaseczno, listopad 2012 r.

Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej Energii (SEAP) dla Miasta i Gminy Piaseczno

2

Opracowano na podstawie umowy z dnia 2 sierpnia 201 2 zawartej pomi dzy Gmin Piaseczno a Consus Carbon Engineering sp. z o.o., a tak e aneksem do umowy z dnia 31 pa dziernika 2012 r. Autorzy opracowania: Zespół Consus Carbon Engineering sp. z o.o.: Andrzej Hara ny Katarzyna Juras Tomasz Pawelec (kierownik projektu)


3

SPIS TRE CI

SKRÓTY I DEFINICJE .................................................................................................................... 4

1. SYNTEZA ............................................................................................................................ 5

2. WST P ............................................................................................................................... 7

3. STRATERGIA W ZAKRESIE OCHRONY KLIMATU I POPRAWY JAKO CI POWIETRZA. 9

Cele ..................................................................................................................................... 9

Obecna sytuacja i wizja na przyszło w dokumentach planistycznych ............................. 10

Uwarunkowania lokalne – stan obecny .............................................................................. 13

Aspekty organizacyjne i finansowe .................................................................................... 17

Współpraca z interesariuszami .......................................................................................... 19

4. BAZOWA INWENTARYZACJA EMISJI ............................................................................. 20

Wprowadzenie ................................................................................................................... 20

Metodologia ....................................................................................................................... 20

Wyniki ................................................................................................................................ 27

Prognoza emisji na rok 2020 ............................................................................................. 29

5. PLANOWANE DZIAŁANIA DO ROKU 2020 ...................................................................... 31

Strategia długoterminowa, cele i zobowi zania do roku 2020 ............................................ 31

Potencjał ograniczania emisji ............................................................................................. 32

Planowane działania .......................................................................................................... 38

6. PODSUMOWANIE ............................................................................................................ 62

7. LITERATURA I RÓDŁA ................................................................................................... 64

ZAŁ CZNIK I - Potencjalne ródła finansowania dla działa przewidzianych w SEAP ................. 66

ZAŁ CZNIK II – Szczegółowe wytyczne do stosowania zielonych zamówie publicznych ........... 75


4

SKRÓTY I DEFINICJE

BAT Best Available Techniques

COMO Sekretariat Porozumienia mi dzy Burmistrzami (Covenant of Mayors Office)

GHG Gazy cieplarniane (ang. Greenhouse Gases)

GUS Główny Urz d Statystyczny

Mg CO2e Tony ekwiwalentu dwutlenku w gla

NGO Organizacje pozarz dowe

NFO iGW Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej

OZE Odnawialne ródła energii

Plan Plan działa na rzecz zrównowa onego zu ycia energii (SEAP)

PONE Program Ograniczenia Niskiej Emisji Dla Gminy Piaseczno

Porozumienie Porozumienie mi dzy Burmistrzami

SEAP Plan działa na rzecz zrównowa onego zu ycia energii (ang. Sustainable Energy Action Plan)

UE Unia Europejska

WFO iGW Wojewódzki Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej

ZTM Zarz d Transportu Miejskiego w Warszawie

Jednostki miejskie Wydziały Urz du Miasta i Gminy, jednostki bud etowe, zakłady bud etowe, samorz dowe instytucje kultury, spółki z udziałem miasta

Interesariusze zewn trzni

Mieszka cy miasta i gminy, biznes, instytucje publiczne, organizacje pozarz dowe i in. nie b d ce jednostkami miejskimi

kilo (k) = 103 = tysi c mega (M) = 106 = milion giga (G) = 109 = miliard tera (T) = 1012 = bilion peta (P) = 1015 = biliard

g = gram W = wat kWh = kilowatogodzina MWh = megawatogodzina (tysi c kilowatogodzin) MJ = megad ul = tysi c kJ GJ = gigad ul = milion kJ TJ = terad ul = miliard kJ Uwaga: w opracowaniu, do celów przeliczeniowych przyj to 1 TJ = 277,78 MWh


5

1. SYNTEZA Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej Energii (ang. Sustainable Energy Action Plan – SEAP) jest kluczowym dokumentem pokazuj cym sposób, w jaki miasto (gmina), sygnatariusz Porozumienia mi dzy Burmistrzami, zamierza osi gn cele wyznaczone do realizacji do roku 2020.

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie planu działa i jego uwarunkowa , słu cych redukcji zu ycia energii finalnej na terenie gminy Piaseczno, a przez to redukcji emisji gazów cieplarnianych (CO2). Potrzeba przygotowania Planu wynika ze zobowi zania, jakie poczyniło miasto i gmina Piaseczno przyst puj c do Porozumienia mi dzy Burmistrzami, w ramach którego członkowie przyjmuj na siebie obowi zek realizacji unijnej polityki klimatyczno-energetycznej „3x20”. Tym samym Miasto i Gmina Piaseczno zobowi zało si do ograniczenia wielko ci emisji gazów cieplarnianych z obszaru miasta i gminy o minimum 20% w roku 2020, w stosunku do roku bazowego, za który przyj to rok 2008.

Podstawowym dokumentem wykorzystanym przy opracowaniu SEAP był Program Ograniczenia Niskiej Emisji Dla Gminy Piaseczno z grudnia 2009 roku. W ramach przygotowania niniejszego dokumentu, wykonano inwentaryzacj emisji gazów cieplarnianych z obszaru miasta i gminy, a tak e na podstawie dost pnej dokumentacji przeanalizowano uwarunkowania i mo liwo ci redukcji zu ycia energii, mo liwe scenariusze działa , wraz z ocen ich efektywno ci ekologiczno-ekonomicznej. Dla wybranego wariantu działa opracowano ogólny harmonogram realizacji z okre leniem odpowiedzialno ci za realizacj . Oszacowano równie koszty i przedstawiono potencjalne ródła finansowania zaplanowanych działa . SEAP zawiera działania przewidziane w PONE (przedstawione w kontek cie efektywno ci energetycznej oraz ograniczania emisji gazów cieplarnianych), a tak e inne działania realizuj ce te cele.

Polityka energetyczno-klimatyczna dla Miasta i Gminy Piaseczno zawarta w SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno poza celem ochrony klimatu i redukcji emisji gazów cieplarnianych realizuje równie lokalne cele w zakresie:

• Poprawy lokalnej jako ci powietrza i realizacji wojewódzkiego programu ochrony powietrza; • Realizacji działa na rzecz efektywno ci energetycznej (m.in.: wynikaj ce z prawa); • Zapewnienia bezpiecze stwa energetycznego; • Łagodzenia skutków wzrostu cen energii; • Zapobiegania wyczerpywaniu si zasobów; • Zapewnienia konkurencyjno ci gospodarki; • Adaptacji do skutków zmian klimatu.

Wizja

Piaseczno gmin stwarzaj c warunki dla rozwoju niskoemisyjnej gospodarki i dbaj c o wysok jako ycia mieszka ców poprzez ograniczanie emisji gazów do powietrza i efektywne wykorzystanie energii.

Cel

Ograniczenie emisji CO2 o 20% do 2020 roku, w stosunku do roku bazowego (2008 rok).


6

Podsumowanie planowanych działa

Planowane do realizacji działania w poł czeniu z trendami jakie wyst pi niezale nie od działa miasta i gminy pozwol osi gn w Piasecznie redukcj emisji o 133 064 Mg CO 2e (w wymiarze rocznej wielko ci emisji, od roku 2011 do roku 2020), co stanowi o graniczenie emisji do poziomu ni szego o 23,88% w stosunku do roku bazowego (2008 ro k). Przewidywana emisja w roku 2020, z uwzgl dnieniem rezultatów Planu wyniesie 502 132 Mg CO2e.

Przewiduje si , e na skutek:

• wdro enia do prawa polskiego dyrektyw UE dotycz cych efektywno ci energetycznej, • wdro enia działa przewidzianych w polityce transportowej UE, • naturalnego trendu wymiany sprz tu AGD, RTV i ITC, • wdro enia nowego prawa dot. OZE w Polsce, przewiduj cego wsparcie mikrogeneracji

w OZE, • wzrostu udziału energii z OZE w energii elektrycznej w Polsce, • modernizacji sektora elektroenergetycznego w Polsce,

emisje z terenu miasta i gminy zostan ograniczone o 108 709 Mg CO2e. Natomiast na skutek działa przewidzianych dla miasta i gminy Piaseczno emisje zostan ograniczone o 24 355 Mg CO2e. Szacunkowe koszty realizacji zaplanowanych działa dla gminy wynios ok. 19,6 mln zł, przy całkowitym koszcie działa ok. 133 mln zł.

Ł cznie szacowane oszcz dno ci dla całej gminy z tytułu zaoszcz dzonej energii szacuje si na co najmniej 23,6 mln zł rocznie (według cen energii z 2011 roku). Dodatkowym efektem, którego nie da si bezpo rednio wyrazi w warto ci pieni nej jest poprawa stanu rodowiska i komfortu ycia, poprzez:

• ograniczenie emisji zanieczyszcze do powietrza (ze ródeł indywidualnych, z transportu) – zmniejszenie st e zanieczyszcze pyłu zawieszonego, benzo-a-pirenu, tlenków azotu i siarki, co przyczyni si do poprawy stanu zdrowia mieszka ców; jednocze nie realizowane przez to b d zobowi zania nało one na gmin w ramach programu ograniczenia niskiej emisji;

• upłynnienie ruchu i usprawnienie komunikacji publicznej na terenie miasta – zmniejszy to czas potrzebny na dojazdy, ograniczy hałas komunikacyjny;

• poprawi si bezpiecze stwo energetyczne mieszka ców, a tak e niezawodno infrastruktury komunalnej (dostawy ciepła, dostawy wody, odbiór cieków i odpadów).

Realizuj c Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej Energii dla Miasta i Gminy Piaseczno (SEAP), a tak e na skutek uwarunkowa zewn trznych, Piaseczno osi gnie

w 2020 roku 23,88% redukcji emisji CO 2 w stosunku do roku bazowego.


7

2. WST P Celem dokumentu Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej Energii (SEAP) dla Miasta i Gminy Piaseczno na lata 2012-2020, jest okre lenie koniecznej do osi gni cia redukcji emisji gazów cieplarnianych z miasta i gminy Piaseczno oraz przedstawienie działa , które pozwol osi gn wymagan wielko redukcji.

Wymóg ograniczenia wielko ci emisji gazów cieplarnianych z obszaru miasta i gminy Piaseczno wynika bezpo rednio z przyst pienia przez Miasto i Gmin Piaseczno do Porozumienia mi dzy Burmistrzami, którego członkowie sygnatariusze zobowi zuj si dobrowolnie do realizacji celów unijnej polityki energetyczno-klimatycznej. Cele te zakładaj osi gni cie do 2020 roku 20% redukcji emisji gazów cieplarnianych w całej Unii Europejskiej w stosunku do emisji z roku 1990.

W wyniku dokonanej przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony rodowiska oceny jako ci powietrza w ramach pa stwowego monitoringu rodowiska stwierdzono przekroczenie w powietrzu na terenie Powiatu Piaseczy skiego dopuszczalnych poziomów pyłu zawieszonego PM101. Zgodnie z art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o ochronie rodowiska (tj. Dz. U. z 2008r. Nr 25 poz. 150 ze zm.) stwierdzone przekroczenia nakładaj na marszałka województwa obowi zek sporz dzenia programu ochrony powietrza. Wobec powy szego Uchwał Nr 234/08 z dn. 17 listopada 2008r. (Dziennik Urz dowy Nr 216 z dn. 15.12.2008 poz. 9141) Sejmiku Województwa Mazowieckiego okre lono program ochrony powietrza dla strefy powiat piaseczy ski (obecnie jest ju nieaktualny). Maj c na uwadze kierunki działa naprawczych okre lonych w ww. programie na zlecenie Gminy Piaseczno opracowano „Program ograniczenia niskiej emisji dla Gminy Piaseczno”. Celem programu jest zmniejszenie emisji zanieczyszcze do atmosfery i poprawa jako ci powietrza atmosferycznego na terenie Gminy poprzez dofinansowanie likwidacji dotychczasowego, nie ekologicznego ródła ciepła (w glowe kotły komorowe, piece ceramiczne) i monta u innego ródła ciepła tj.: kotły na paliwa gazowe, w zły cieplne zasilane z sieci ciepłowniczej, kotły na paliwa płynne, energi elektryczn i in. Jednocze nie program zakłada dofinansowanie monta u kolektorów słonecznych na potrzeby ciepłej wody u ytkowej. Realizacja programu dotyczy wył cznie budynków mieszkalnych b d cych własno ci osób fizycznych. Ł cznie w okresie 8 lat przewiduje si wymian ródeł ciepła w 40 budynkach wielorodzinnych (wspólnotach), 400 budynkach jednorodzinnych oraz monta 160 instalacji kolektorów słonecznych. Szacunkowy ł czny koszt realizacji ww. programu wynosi 9 600 000 zł, z czego 240 000 b d stanowiły rodki własne gminy (koszt Operatora Programu), a pozostała kwota stanowi b dzie po yczka z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej2.

Jednocze nie Marszałek Województwa Mazowieckiego wyst pił do Burmistrza Miasta i Gminy Piaseczno z propozycj przyst pienia do porozumienia: „Porozumienie Burmistrzów dla poprawy klimatu”. Przyst pienie do ww. porozumienia wraz z realizacj PONE (jako elementu planu działa Porozumienia) zostało pozytywne zaopiniowane przez Komisj Ochrony rodowiska Rady Miejskiej w Piasecznie.

1 Wyja�nienie i rozwini�cie poj�cia pył PM10, znajduje si� na stronie 7, w podpunkcie Zanieczyszczenie powietrza – problem „niskiej emisji”

2 Ze wzgl�du na zmiany w Prawie ochrony �rodowiska i brak mo�liwo�ci dotowania osób fizycznych w roku 2010 PONE nie było realizowane zgodnie z pierwotnymi zało�eniami – realizacja została zawieszona do czasu pozyskana �rodków na sfinansowanie programu.


8

Działania przyj te do realizacji celu koncentruj si na zrównowa onym u ytkowaniu energii przez wszystkich jej u ytkowników na terenie miasta. Plan ten eksponuje kluczow rol władz miasta w ograniczaniu emisji (m.in.: poprzez realizacj PONE), realizuje tym samym wytyczne dyrektyw UE oraz polskiego prawa w zakresie wiod cej roli sektora publicznego w zakresie działa na rzecz efektywno ci energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Potrzeba prowadzenia przez Miasto i Gmin Piaseczno polityki energetyczno-klimatycznej

Potrzeba przygotowania i realizacji polityki energetyczno-klimatycznej (Plan działa na rzecz zrównowa onej energii dla Miasta i Gminy Piaseczno) nie wynika wył cznie z przyst pienia miasta do Porozumienia mi dzy Burmistrzami oraz konieczno ci realizacji programu ochrony powietrza. Realizacj strategii energetyczno-klimatycznej przez miasto nale y rozpatrywa równie w kontek cie:

• realizacji działa na rzecz efektywno ci energetycznej – zarówno wynikaj cych z wymogów polskiego jak i europejskiego prawa, ale te ze zwykłego rachunku ekonomicznego;

• zapewnienie bezpiecze stwa energetycznego – wzrost efektywno ci energetycznej oraz energetyka rozproszona oparta na OZE zapewniaj wi ksz stabilno dostaw energii i mniejsz podatno miasta na awarie systemu energetycznego (sie krajowa i du e ródła wytwórcze);

• wzrost cen energii – koszt energii elektrycznej, ciepła, gazu oraz paliw transportowych b dzie systematycznie rósł, ze wzgl du na wyczerpywanie si złó tych surowców oraz regulacje administracyjne w zakresie ich u ytkowania; oszcz dno energii zapewni minimalizacj kosztów dla miasta i mieszka ców;

• wyczerpywanie si zasobów – paliwa kopalne, na których opiera si obecnie gospodarka s wyczerpywalne, nale y przygotowa si do stosowania w jak najszerszym stopniu odnawialnych ródeł energii;

• zapewnienie konkurencyjno ci gospodarki – europejska gospodarka ‘zazielenia’ si – stosuje si coraz bardziej ekologiczne (niskoemisyjne, energooszcz dne) technologie, sektory produkcyjny i usługowy równie oferuj coraz szerzej niskoemisyjne produkty – nale y wspiera w mie cie przestawianie si gospodarki zgodnie z europejskimi trendami (energooszcz dno , OZE);

• adaptacja do skutków zmian klimatu (zjawiska ekstremalne) – zapewnienie w mie cie korzystania z lokalnych zasobów energii odnawialnej, ograniczanie zapotrzebowania energetycznego oraz efektywna gospodarka wodna czyni miasto bardziej odpornym na skutki zmieniaj cego si klimatu, tj. nasilenie wyst powania zjawisk ekstremalnych (np.: fale upałów, fale intensywnych mrozów, tr by powietrzne i huraganowe wiatry, które mog uszkadza m.in.: infrastruktur energetyczn ).


9

3. STRATERGIA W ZAKRESIE OCHRONY KLIMATU I POPRAWY JAKO CI POWIETRZA

Cele Strategia „Europa 2020” okre la drog wzrostu Unii Europejskiej na lata 2011-2020 w kierunku inteligentnej i zrównowa onej gospodarki sprzyjaj cej wł czeniu społecznemu. Równoległa praca nad tymi trzema priorytetami powinna pomóc UE i pa stwom członkowskim w uzyskaniu wzrostu zatrudnienia oraz zwi kszeniu produktywno ci i spójno ci społecznej. UE wyznaczyła konkretny plan obejmuj cy pi celów – w zakresie zatrudnienia, innowacji, edukacji, wł czenia społecznego oraz zmian klimatu/energii – które nale y osi gn do 2020 r. W ka dym z tych obszarów wszystkie pa stwa członkowskie wyznaczyły z kolei własne cele krajowe. Konkretne działania na poziomie zarówno unijnym, jak i krajowym wzmacniaj realizacj strategii. Jednym z priorytetów tej strategii jest zrównowa ony rozwój, co oznacza m.in.:

• budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki niskoemisyjnej, która b dzie korzysta z zasobów w sposób racjonalny i oszcz dny,

• ochron rodowiska naturalnego, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zapobieganie utracie bioró norodno ci,

• wprowadzenie efektywnych, inteligentnych sieci energetycznych, • pomaganie konsumentom w dokonywaniu wiadomych wyborów.

Unijne cele słu ce zapewnieniu zrównowa onego rozwoju obejmuj :

1. do 2020 r. ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20%. w stosunku do poziomu z 1990 r.

2. zwi kszenie do 20 proc. udziału energii ze ródeł odnawialnych w ogólnym zu yciu energii, 3. d enie do zwi kszenia efektywno ci wykorzystania energii o 20%.

Wy ej wymienione cele potocznie zwane s pakietem „3 x 20”. Działania zwi zane z realizacj ambitnych celów pakietu oraz innych inicjatyw spadaj w du ej mierze na jednostki samorz du terytorialnego. To wła nie władze lokalne miast, w których yje 75% mieszka ców Unii i w których konsumuje si 80% energii przekładaj cej si na emisj gazów cieplarnianych, stoj przed najwi kszymi wyzwaniami, ale mog te najwi cej zmieni . Władze lokalne, mog odnie najwi ksze sukcesy, korzystaj c ze zintegrowanego podej cia w zarz dzaniu rodowiskiem miejskim poprzez przyjmowanie długoterminowych i rednioterminowych planów działa i ich aktywn realizacj .

Celem sygnatariuszy Porozumienia mi dzy Burmistrzami jest zrealizowanie, a nawet przekroczenie unijnego celu, zmniejszenia do 2020 roku emisji CO2 o 20% poprzez wdro enie planu działa na rzecz zrównowa onej energii (SEAP) dotycz cego efektywno ci energetycznej i wykorzystywania lokalnych odnawialnych ródeł energii.

Cele wynikaj ce dla Piaseczna z przyst pienia do Porozumienia Burmistrzów:

Cel główny: ograniczenie emisji CO2 o 20% do 2020 roku, w stosunku do roku bazowego (2008 rok)


10

Wielko emisji z obszaru miasta w roku bazowym (2008 r.) wynosiła 659 687 Mg CO2e. Celem miasta i gminy Piaseczno jest redukcja emisji gazów cieplarnianych do 2020 roku o co najmniej 20% w stosunku do roku 2008, czyli do poziomu 527 749 Mg CO2e. Wyniki kontrolnej inwentaryzacji emisji pokazuj , e wielko emisji gazów cieplarnianych z obszaru miasta i gminy w roku 2011 wynosiła 635 196 Mg CO2e, co oznacza, e do osi gni cia celu konieczne jest ograniczenie emisji o minimum 107 447 Mg CO2e. Przy wyznaczaniu celu uwzgl dniono wszystkie emisje wynikaj ce z ko cowego zu ycia energii na terenie gminy (równie z działalno ci przemysłowej, poza instalacjami obj tymi systemem handlu emisjami).

Tabela 1. Cel dla Piaseczna w zakresie emisji CO2 (cel obowi zkowy).

Wska nik Warto bazowa

(2008 rok) Warto obecna

(2011 rok) Warto docelowa

(2020 rok)

Wielko emisji CO2 (Mg CO2e/rok)

659 687 635 196 527 749

�ródło: obliczenia własne

Obecna sytuacja i wizja na przyszło w dokumentach planistycznych „Strategia Zrównowa onego Rozwoju Miasta i Gminy Piaseczno” do roku 2015, przyj ta w 2005 roku przez Rad Miejsk , wytycza podstawowe kierunki oraz wizj rozwoju miasta. Dzi ki społecznej partycypacji, w powstawaniu strategii, wykreowana została misja (cel nadrz dny) czyli kierunki rozwoju. Opieraj si one na rozwoju gospodarki przyjaznej rodowisku przyrodniczemu, skutecznej ochronie i efektywnym wykorzystaniu walorów przyrodniczo-kulturowych, zdrowych i aktywnych mieszka cach gminy, maj cych poczucie bezpiecze stwa i stabilizacji yciowej, sprawnym funkcjonowaniu Urz du i skutecznej realizacji zada własnych gminy.

Uszczegółowienie strategii zawarte jest w „Planie Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Piaseczno na lata 2004-2015”. Plan Rozwoju Piaseczna to podstawowy dokument, słu cy optymalnemu zarz dzaniu rozwojem Piaseczna. Jest on redniookresowym planem realizacyjnym. Jest on tak e podstaw przy ubieganiu si o rodki z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Ponadto stanowi podstaw do konstruowania rocznych planów i bud etów miasta.

Misja Miasta i Gminy Piaseczno wg Strategii Zrównowa onego Rozwoju Miasta i Gminy z 2004 roku:

Piaseczno to Gmina zrównowa onego rozwoju, atrakcyjna dla mieszka ców, go ci oraz inwestorów bogactwem terenów zielonych oraz terenów inwestycyjnych w bezpo rednim s siedztwie stolicy.

Piaseczno to lider gospodarczy w bezpo redniej blisko ci Warszawy, Gmina otwarta dla inwestorów, z dobrym układem komunikacy jnym, rozwini t baz usług turystycznych i rekreacyjnych, bezpieczna i g o cinna, spełniaj ca oczekiwania mieszka ców .

Dokumenty te nie zawieraj bezpo rednich odwoła do celów ochrony klimatu, w zwi zku z tym w kontek cie przyj tych zobowi za podj tych poprzez przyst pienie do Porozumienia mi dzy Burmistrzami oraz ich realizacji w najbli szych o miu latach mo na nakre li wizj dla miasta, zwi zan z szeroko rozumianym zagadnieniem ochrony klimatu:


11

Piaseczno gmin stwarzaj c warunki dla rozwoju niskoemisyjnej gospodarki i dbaj c o wysok jako ycia mieszka ców poprzez ograniczanie emisji gazów do powietrza i efektywne wykorzystanie energi i.

Dla celów planowania działa wykonano analiz SWOT, w kontek cie przyj tego celu dla miasta i gminy Piaseczno. Tabela 2. prezentuje najistotniejsze uwarunkowania.

Tabela 2. Wyniki analizy SWOT mo liwo ci realizacji działa w celu ograniczania emisji w Piasecznie.

UW

AR

UN

KO

WA

NIA

WE

WN

TR

ZN

E

(S) SILNE STRONY (W) SŁABE STRONY

• Aktywna postawa władz miasta w zakresie działa na rzecz ochrony rodowiska,

• Jednostki komunalne działaj ce na rzecz racjonalnego zu ycia energii (modernizacja sieci ciepłowniczej: zwi kszenie liczby odbiorców, wymiana starych i nie ekologicznych ródeł cieplnych oraz instalacji),

• Istniej ca sie ciepłownicza na terenie miasta,

• Du y potencjał ograniczenia zu ycia energii w obiektach publicznych i komunalnych,

• Du y udział powierzchni gminy (ponad połowa) terenów zielonych (dobry stan terenów le nych i obszarów chronionych).

• Obecno dokumentów planistycznych wspieraj cych działania na rzecz ochrony klimatu.

• Dobra sytuacja finansowa gminy, • Przebieg przez teren Piaseczna linii

kolejowej,

• Niewielki potencjał energii odnawialnej na terenie miasta i gminy,

• Wysoki udział indywidualnego ogrzewania w glowego w zaspokajaniu potrzeb grzewczych mieszka ców, cz sto z zastosowaniem paliwa złej jako ci,

• Du e straty energii cieplnej z budynków, spowodowane ich złym stanem technicznym,

• Niski poziom wiadomo ci ekologicznej społecze stwa,

• Marginalizacja transportu zbiorowego (m.in.: osobowego transportu kolejowego) na rzecz wzrastaj cego udziału transportu indywidualnego, brak infrastruktury umo liwiaj cej rozwój transportu rowerowego (mała liczba cie ek rowerowych).

• Lokalizacja obiektów przemysłowych w centrum miasta.

• Mała przepustowo układu komunikacyjnego,

• Niskie wykorzystanie przewozów kolejowych w ruchu pasa erskim,

• Du e odległo ci mi dzy przystankami na linii kolejowej,

• Brak parkingów typu „Park & Ride” i „Bike & Ride”,

• Brak priorytetów dla komunikacji publicznej,


12

UW

AR

UN

KO

WA

NIA

ZE

WN

TR

ZN

E

(O) SZANSE (T) ZAGRO ENIA

• Krajowe zobowi zania dotycz ce zapewnienia odpowiedniego poziomu energii odnawialnej i biopaliw na poziomie krajowym, w zu yciu ko cowym,

• Wymagania dotycz ce efektywno ci energetycznej (dyrektywy UE),

• Wsparcie finansowe dla inwestycji w OZE, termomodernizacj , rozbudow sieci ciepłowniczej oraz wymian ródeł ciepła na bardziej ekologiczne, fundusze zewn trzne na działania na rzecz efektywno ci energetycznej i redukcji emisji (fundusze europejskie, rodki krajowe),

• Wzrastaj ca presja na racjonalne gospodarowanie energi i ograniczanie emisji w skali europejskiej i krajowej,

• Rozwój technologii energooszcz dnych oraz ich coraz wi ksza dost pno (np.: tanie wietlówki energooszcz dne, o wietlenie LED),

• Naturalna wymiana floty transportowej na pojazdy zu ywaj ce coraz mniej paliwa, a tak e rozwój pojazdów elektrycznych i hybrydowych (coraz wi ksza dost pno ), rozwój transportu rowerowego,

• Wzrost cen no ników energii powoduj cy presj na ograniczenie ko cowego zu ycia energii,

• Wzrost wiadomo ci ekologicznej społecze stwa.

• Dostosowanie linii Warszawa - Radom i bocznicy kolejowej dla potrzeb szybkiej kolei podmiejskiej, ze stworzeniem dwóch przystanków kolejowych (wraz z budow parkingów);

• Koncepcja poł czenia tramwajowego Warszawy z Piasecznem wzdłu ul. Puławskiej

• Planowana budowa drogi ekspresowej S-7

• Brak kompromisu w skali globalnej co do porozumienia w sprawie celów redukcji emisji GHG i osłabienie roli polityki klimatycznej UE,

• Ogólnokrajowy trend wzrostu zu ycia energii elektrycznej,

• Wzrost udziału transportu indywidualnego i tranzytu w zu yciu energii i emisjach z sektora transportowego na terenie miasta i gminy (nadmierny rozwój komunikacji drogowej),

• Znaczna i nadmierna urbanizacja terenów w otoczeniu gminy.


13

• Współpraca z lokalnymi organizacjami pozarz dowymi, działaj cymi w dziedzinie ochrony rodowiska

Planowane działania koncentruj si na wykorzystaniu szans i mocnych stron, przy jednoczesnym nacisku na minimalizacj zagro e .

Uwarunkowania lokalne – stan obecny

Rysunek 1. Plan gminy Piaseczno ( ródło: maps.google.com)

Piaseczno jest gmin miejsko-wiejsk poło on w centralnej Polsce. Le y s siedztwie południowej cz ci Warszawy oraz gmin powiatu piaseczy skiego (Konstancina-Jeziorny, Góry Kalwarii, Tarczyna, Lesznowoli i Pra mowa). Na terenie gminy, prócz miasta Piaseczna, znajduj si 32 sołectwa. S to: Antoninów, Baszkówka, B kówka, Bobrowiec, Bogatki, Chojnów, Chylice, Chyliczki, Głosków, Głosków-Letnisko, Gołków, Grochowa, Henryków-Urocze, Jastrz bie, Jazgarzew, Jesówka, Józefosław, Julianów, Kamionka, Kuleszówka, Łbiska, Mieszkowo, Nowinki, Orzeszyn, P chery, P chery-Łbiska, Pilawa, Pólko, Robercin, Runów, Runów-Osada, Siedliska, Szczaki, Wola Gołkowska, Wólka Kozodawska, Wólka P cherska, Wólka Pracka, Zalesie Górne, Złotokłos, abieniec.


14

Ludno i migracje

W latach 2004-2012 liczba mieszka ców miasta wzrosła w wyniku przede wszystkim migracji do gminy o ok. 8 500 mieszka ców, czyli o ok. 26%. W tym samym okresie ludno gminy wzrosła o ok. 17 000, czyli ok. 31%. Obecnie gmina Piaseczno liczy 69 637 mieszka ców, natomiast miasto Piaseczno 40 8443 Przewiduje si , e liczba ludno ci b dzie systematycznie rosła. Prognozuje si dalszy, dynamiczny wzrost populacji Piaseczna. Przyrost ludno ci b dzie wynikał z tzw. suburbanizacji, czyli zjawiska przenoszenia si mieszka ców z du ego miasta w rejony podmiejskie, do pobliskich miasteczek i wsi. Jak pokazuj powy sze dane, Piaseczno staje si sypialn Warszawy i w najbli szych latach zjawisko to b dzie si nasila . Proces ten generuje jednak problemy urbanistyczne. Rozwój sieci komunikacyjnej miasta mo e nie nad y za przyrostem liczby mieszka ców. Jak pokazuj dane nat enie ruchu samochodowego systematycznie ro nie za spraw dojazdu mieszka ców Piaseczna do pracy w stolicy.

Transport drogowy

Układ drogowy Piaseczna tworzy sie dróg, podzielona na kategorie: • krajowa – DK-79 Bytom – Warszawa; • wojewódzkie – DW-721 Nadarzyn – Brzeziny, DW-722 Grójec – Piaseczno; • powiatowe i gminne.

Główny ruch tranzytowy odbywa si DK-79 (SDR 2010 r. na odcinku Piaseczno – Warszawa 54 812 poj./dob ; na odcinku Piaseczno – Góra Kalwaria SDR 17 603 poj./dob ) oraz drogami wojewódzkimi nr 721 i 722. Ł czna długo sieci dróg (krajowe, wojewódzkie, powiatowe oraz gminne) w gminie Piaseczno wynosi 557,3 km. Powy sze poł czenia drogowe, zapewniaj dogodne powi zania zewn trzne z krajow i regionaln sieci dróg. Długo dróg ze wzgl du na rodzaje:

• krajowe – 18 km; • wojewódzkich – 23.3 km; • powiatowe – 83 km; • gminne – 433 km, w tym 111,5 km na terenie miasta.

Projektowana jest droga ekspresowa S-7, która na odcinku Warszawa – Grójec b dzie przechodziła przez zachodni cz gminy Piaseczno. Na terenie gminy znajd si dwa w zły umo liwiaj ce wjazd na drog S-7. Na terenie miasta podstawowy układ drogowy stanowi :

• ul. Asfaltowa stanowi ca przedłu enie drogi krajowej nr 79; • ul. L. Okulickiego, jako cz drogi wojewódzkiej nr 721 na terenie miasta,

prowadz ca z Magdalenki do Konstancin Jeziornej; • ul. Puławska prowadz ca ruch przez centrum Piaseczna do Warszawy; • ul. Armii Krajowej oraz Wojska Polskiego jako obwodnice centrum miasta; • ul. Stołeczna i jej przedłu enie ul. Pod Bateriami; • ul. Jana Pawła II; • ul. Julianowska; • ul. Geodetów.

Najbardziej ucz szczan drog jest ul. Puławska, która ł czy Piaseczno i Warszaw . Ruch generowany jest przez tranzyt oraz dojazdy do pracy. W odniesieniu do 2005 r. ruch wzrósł na tym 3 www.piaseczno.eu, 02.07.2012 r.


15

odcinku o 9%. Najwi kszy wzrost SDR nast pił na drodze wojewódzkiej 722 od strony Bogatki i wyniósł 52%. Droga wojewódzka nr 721 jest poł czeniem Piaseczna z Konstancinem-Jeziorn a tak e drog krajow nr 7. Przenosi ruch w wysoko ci ok. 17,5 tys. pojazdów na dob . W porównaniu do 2005 r., ruch na tej drodze wzrósł o 2%. Na odcinku drogi krajowej DK-79 od strony Góry Kalwarii ruch wzrósł 15% (szczegółowe zestawienie przedstawiono w tabeli 3.). Tabela 3. redni ruch dobowy pojazdów samochodowych i wska niki wzrostu ruchu w latach

2005-2010 w Piasecznie

Drogi SDR 2010 SDR 2005 Wska nik wzrostu

2010/2005

DK 79 ul. Puławska (pomi dzy ul. Geodetów a ul.

Agaty) 54812 50330 +9%

DW 721 (Chyliczki) 17603 17248 +2%

DK 79 (od strony Góry Kalwarii)

14383 12485 +15%

DW 722 (Bogatki) 6989 4591 +52% DW 721 (od strony Leszno

Woli) 15787 14950 +6%

�ródło: opracowanie własne na podstawie Studium układu komunikacyjnego gminy Piaseczno i Generalnego Pomiaru Ruchu 2010 r. W opracowaniu Studium układu komunikacyjnego gminy Piaseczno zawarto wyniki badania opinii publicznej mieszka ców, dotycz cego preferencji i opinii na temat płatnego parkowania, transportu rowerowego, pieszego oraz kluczowych inwestycji w analizowanym regionie. W cz ci dotycz cej ruchu rowerowego, prawie 60% badanych zadeklarowało korzystanie z roweru a ponad 2/3 jest gotowa doje d a na rowerze do stacji PKP, gdyby tylko pojawiły si w tym miejscu odpowiednie parkingi. Przyczynami dla których mieszka cy rezygnuj z jazdy na rowerze to brak cie ek i zagro enie ze strony samochodów. 80% ankietowanych poparło wprowadzenie stref ograniczonej pr dko ci na terenie miasta a tak e ustanowienia priorytetu dla pieszych i rowerów. Wyniki pokazuj potrzeb zmian w układzie komunikacyjnym miasta i gminy Piaseczno a tak e posłu w celu wyznaczenia odpowiednich działa w Planie.

Komunikacja zbiorowa

Przez teren gminy Piaseczna przebiega linia kolejowa o znaczeniu pa stwowym nr 8 relacji Warszawa – Radom oraz niezeletryfikowana bocznica kolejowa Piaseczno – Jeziorna – Elektrociepłownia Siekierki. Zapewnione s poł czenia Piaseczna z Warszaw oraz województwem mazowieckim. Wprowadzenie zintegrowanego biletu dla Kolei Mazowieckich, Warszawskiej Kolei Dojazdowej i komunikacji Zarz du Transportu Miejskiego przyczyniło si do systematycznego wzrostu udziału kolei w bilansie ruchu dojazdowego do stolicy. Bilet obejmuje stacje w Piasecznie i Zalesiu Górnym. Wpływ na popularno tego rozwi zania ma na pewno stale rosn ce zatłoczenie na drogach w kierunku Warszawy.

Komunikacja autobusowa w gminie obsługiwana jest obok Zarz du Transportu Miejskiego w Warszawie przez czterech przewo ników prywatnych. Ze strony ZTM Piaseczno jest


16

obsługiwane przez 8 linii dziennych i 1 lini nocn . ZTM obsługuje te lokalne linie dowozowe L-2 i L-5, komunikuj ce Złotokłos i Bobrowiec z Piasecznem. W 2010 r. została uruchomiona linia dowozowa L-13 ł cz ca Zalesie Górne z PKP Piaseczno, obsługiwana przez Przedsi biorstwo Komunikacji Samochodowej z Grodziska Mazowieckiego.

Zanieczyszczenie powietrza – problem „niskiej emisj i”

Zanieczyszczenia powietrza coraz cz ciej s nie tylko domen wielkich miast i konurbacji, ale staj si tak e istotnym problem mniejszych miejscowo ci, ze wzgl du na rozproszony charakter zabudowy, szybki charakter urbanizacji, który znacznie wyprzedza etap planowania i uwzgl dniania wszystkich aspektów, w tym rodowiskowych, a tak e nadmiern popularno transportu prywatnego. Trzeba podkre li fakt, e w tym przypadku miasto stołeczne Warszawa, ma po redni wpływ na jako powietrza w mie cie i gminie Piaseczno.

Uchwała Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 17 listopada 2008 r. jako przyczyny przekroczenia dopuszczalnych warto ci pyłu zawieszonego PM10 podała m.in.:

• emisja ze ródeł powierzchniowych zwi zanych ze zu yciem paliw na cele komunalne i bytowe;

• emisja liniowa zwi zana z ruchem samochodowym (w tym wtórny unos pyłu); • emisja o pochodzeniu technologicznym; • emisja z centralnych ródeł ciepła.

Jest to nast pstwem niekorzystnych zjawisk takich jak: • stosowanie przestarzałych instalacji niewielkiej mocy o niskiej sprawno ci; • du y udział ogrzewania indywidualnego w glowego – widoczny szczególnie w dzielnicach,

gdzie wyst puje przekroczenie norm; • zła i nie dostosowana jako paliw do rodzaju kotła; • niewła ciwa lokalizacja obiektów przemysłowych.

Po redni wpływ na powstaj ce przekroczenia maj : • niski stan wiadomo ci ekologicznej mieszka ców; • niska stopa ycia – spalanie paliwa gorszej jako ci lub ‘tym co jest po r k ’; • tworzenie si korków, wzmo ony ruch samochodowy generowany przez dojazdy do

Warszawy; • niedostateczny poziom finansowania działa maj cych na celu ograniczenie emisji;

Głównym ródłem tzw. „niskiej emisji”, s rozproszone, niskoefektywne ródła ciepła, których emitory s ni sze ni 40 m. S to wi c kotły i piece głównie budynków mieszkalnych jedno i kilkurodzinnych. W rzeczywisto ci znakomita wi kszo zanieczyszcze emitowana jest kominami na wysoko ciach 10 – 15 m nad poziomem gruntu. Jest to odczuwalna zwłaszcza w okresie zimowym przy bezwietrznej, wy owej pogodzie.

Na obszarach wyst powania przekrocze , głównym paliwem jest w giel kamienny o postaci pierwotnej, ale równie złej jako ci muł w glowy. Zanieczyszczenia emitowane w urz dzeniach o niskiej sprawno ci, bez systemów oczyszczania spalin, czyli domowe kotły c.o., piece kaflowe i in., składaj si z takich substancji jak: CO, SO2, NOx, pyły, silnie rakotwórcze wielopier cieniowe w glowodory aromatyczne (WWA), wł cznie z benzo ( )-pirenem, dioksyny i furany, oraz w glowodory alifatyczne, aldehydy i ketony, a tak e metale ci kie. Dodatkowym negatywnym czynnikiem jest spalanie odpadów komunalnych, głównie w celu szukania


17

oszcz dno ci na paliwie odpowiedniej jako ci. Podsumowuj c, główne ródła „niskiej emisji” w Piasecznie, to:

• wytwarzanie ciepła grzewczego na potrzeby budynków mieszkalnych jedno i kilkurodzinnych;

• wytwarzanie ciepła grzewczego i technologicznego w przemy le; • emisja ze ródeł liniowych.

Aspekty organizacyjne i finansowe Koordynacja i struktury organizacyjne przeznaczone do realizacji planu

Realizacja SEAP podlega władzom miasta. Zadania wynikaj ce z Planu s przypisane poszczególnym jednostkom podległym władzom miasta, a tak e interesariuszom zewn trznym. Jednostk koordynuj c i monitoruj c realizacj Planu Działa powinno by powołane stanowisko specjalisty ds. zarz dzania energi (ł cz cego kompetencje przypisane obecnie m.in.: wydziałom Ochrony rodowiska i Gospodarki Rolnej oraz Infrastruktury i Transportu Publicznego, a tak e Wydziału Kadr i Administracji). Monitoring realizacji Planu oraz jego aktualizacja podlega b dzie koordynatorowi.

Rol koordynatora Planu jest dopilnowanie, aby cele i kierunki działa wyznaczone w Planie były:

• przyjmowane w odpowiednich zapisach prawa lokalnego, • uwzgl dniane w dokumentach strategicznych i planistycznych, • uwzgl dniane w wewn trznych instrukcjach Urz du Gminy.

Zaleca si równie powołanie jednostki opiniuj co-doradczej składaj cej si z przedstawicieli jednostek gminnych oraz interesariuszy zewn trznych, która powinna działa w formie okresowych spotka w formie „Rady Energii”. Głównym celem działania takiej jednostki powinno by opiniowanie i doradzanie władzom gminy w realizacji polityki energetyczno-klimatycznej (SEAP).

Zasoby ludzkie

Do realizacji SEAP przewiduje si zaanga owanie obecnie pracuj cego personelu w Urz dzie Gminy oraz jednostkach gminnych. Koordynacj realizacji polityki klimatycznej b dzie kierowa specjalista ds. zarz dzania energi , lub inna wyznaczona osoba.

Zakres czynno ci osoby koordynuj cej, to w szczególno ci:

• koordynacja, opiniowanie, doradztwo ws. działa dotycz cych planowania energetycznego, tworzenia strategii gospodarowania energi , „Zało e do planu zaopatrzenia w ciepło, energi elektryczn i paliwa gazowe” i „Planu zaopatrzenia…”;

• prowadzenie spraw zwi zanych z pakietem klimatyczno-energetycznym 3x20 i zwi zan z tym realizacj SEAP;

• koordynowanie planów termomodernizacyjnych dla obiektów gminnych i powiatowych; • prowadzenie działalno ci informacyjnej w dziedzinie efektywnego wykorzystania energii,

wydawania zalece maj cych na celu uzyskiwanie oszcz dno ci; • współpraca z przedsi biorstwami energetycznymi, organizacjami i instytucjami

propaguj cymi racjonalne u ytkowanie i nowoczesne rozwi zania w zakresie zarz dzania energi ;

• propagowanie stosowania odnawialnych ródeł energii na terenie gminy;


18

• oszcz dzanie energii w działaniach inwestycyjnych przez proponowanie stosowania nowoczesnych rozwi za technicznych oraz odnawialnych ródeł energii;

• prowadzenie całokształtu spraw zwi zanych z uczestnictwem gminy w Stowarzyszeniu Gmin Polska Sie „Energie Cités”;

Bud et i przewidziane finansowanie działa

Działania przewidziane w SEAP b d finansowane ze rodków zewn trznych i własnych miasta. rodki na realizacj powinny by zabezpieczone głównie w programach krajowych i europejskich,

a we własnym zakresie – konieczne jest wpisanie działa długofalowych do wieloletnich planów inwestycyjnych oraz uwzgl dnienie wszystkich działa w bud ecie na ka dy rok. Przewiduje si pozyskanie zewn trznego wsparcia finansowego (w formie bezzwrotnych dotacji i preferencyjnych po yczek) dla prowadzonych działa .

Kwoty przewidziane na realizacj poszczególnych zada nale y traktowa jako szacunkowe zapotrzebowanie na finansowanie, a nie planowane kwoty do wydatkowania. W ramach corocznego planowania bud etu na kolejny rok, wszystkie jednostki wskazane w Planie jako odpowiedzialne za realizacj działa powinny zabezpieczy w bud ecie rodki na realizacj odpowiedniej cz ci zada przewidzianych w Planie. Pozostałe działania, dla których finansowanie nie zostanie zabezpieczone w bud ecie, powinny by brane pod uwag w ramach pozyskiwania rodków z dost pnych funduszy zewn trznych.

Obecnie ko czy si okres programowania finansowego 2007-2013, st d te dost pno funduszy zewn trznych (europejskich) jest znacznie ograniczona, gdy wiele ródeł zostało ju wyczerpanych. Od roku 2014 b d dost pne fundusze z kolejnego okresu programowania.

Monitoring i aktualizacja Planu

Realizacja planu powinna podlega stałemu monitoringowi. Wytyczne Porozumienia definiuj dwa rodzaje sprawozda :

• Raport z działa („Action Report” – bez inwentaryzacji po redniej), zawieraj cy jako ciowe informacje o implementacji SEAP wraz z analiz istniej cej sytuacji i wskazaniem ewentualnych działa koryguj cych.

• Raport implementacyjny („Implementation Report” – z wynikami inwentaryzacji po redniej), zawieraj cy ilo ciowe informacje, takie jak:

• kontrolna inwentaryzacja emisji (roczne zestawienie) – MEI (Monitoring Emission Inventory),

• informacje na temat działa realizowanych i ich wpływie na zu ycie energii i wielko emisji CO2 (m.in.: oszcz dno energii, produkcja energii odnawialnej, redukcja emisji CO2),

• analiz procesu wdra ania SEAP, wł cznie ze rodkami naprawczymi i zapobiegawczymi, gdy jest to wymagane.

Raport Implementacyjny jest podstawowym raportem wymaganym przez COMO i powinien by przedkładany co dwa lata od przyj cia SEAP. Poniewa jest to obszerny raport, wytyczne wskazuj , e Sygnatariusz mo e przygotowywa ten raport co cztery lata, zamiast co dwa. W takim wypadku, w pierwszej kolejno ci nale y przygotowa i przekaza do Porozumienia Raport z Działa (Action Report), a nast pnie po dwóch latach Raport Implementacyjny.


19

W zwi zku z powy szym zaleca si aby co dwa lata była sporz dzana kontrolna inwentaryzacja emisji GHG, która pozwoli precyzyjnie okre li efekty realizacji działa i zachodz ce trendy w zakresie u ytkowania energii na terenie całej gminy. Wyniki inwentaryzacji powinny słu y ocenie realizacji zało onych w Planie celów. Na podstawie tych raportów powinien by sporz dzony Raport Implementacyjny. W razie zaistnienia takiej potrzeby Plan powinien by aktualizowany.

Współpraca z interesariuszami Pod poj ciem interesariuszy nale y rozumie jednostki, czy grupy i organizacje, na które SEAP bezpo rednio, b d po rednio oddziałuje. Interesariuszami SEAP s wszyscy mieszka cy gminy, firmy działaj ce na terenie gminy, a tak e mieszka cy powiatu. Dwie główne grupy interesariuszy to:

Jednostki miejskie Wydziały Urz du Miasta i Gminy, jednostki bud etowe, zakłady bud etowe, samorz dowe instytucje kultury, spółki z udziałem gminy;

Interesariusze zewn trzni

Mieszka cy gminy, biznes, instytucje publiczne, organizacje pozarz dowe i in. nie b d ce jednostkami miejskimi.

Niezwykle istotna jest współpraca lokalna mi dzy poszczególnymi interesariuszami, zarówno ze strony jednostek miejskich, jak i zewn trznymi. Wiele z po ród działa zaproponowanych w Planie, b dzie realizowana wła nie poprzez współprac . Jednym z takich przykładów mo e by powołanie w mie cie „Rady Energii” – grona osób reprezentuj cych ró ne rodowiska (interesariuszy wewn trznych i zewn trznych), które b d si spotyka w ustalonym czasie (np.: raz na pół roku) w kontek cie realizacji w gminie działa na rzecz zrównowa onej energii i ochrony klimatu. Rada powinna mie funkcj opiniuj co-doradcz w zakresie polityki energetyczno-klimatycznej gminy, a wnioski z obrad Rady powinny by przekazywane władzom.


20

4. BAZOWA INWENTARYZACJA EMISJI

Wprowadzenie Porozumienie mi dzy Burmistrzami wymaga od sygnatariuszy redukcji emisji z obszaru miasta o minimum 20% w stosunku do roku bazowego. Zalecanym rokiem bazowym jest 1990 r., natomiast dopuszcza si wybór innego roku, dla którego sygnatariusz dysponuje pełnym zestawem wiarygodnych danych do okre lenia emisji. Jako podstaw do opracowania działa w SEAP dla Piaseczna przyj to:

• wyniki inwentaryzacji emisji z roku 2008 – jest to inwentaryzacja bazowa, tzw. BEI – na podstawie wyników tej inwentaryzacji okre lono docelowy poziom emisji w roku 2020;

• wyniki inwentaryzacji emisji z roku 2011 – jako inwentaryzacja kontrolna, tzw. MEI – ta inwentaryzacja posłu yła do okre lenia obecnego celu redukcji wyra onego w tonach emisji CO2,na jej podstawie równie sporz dzono prognozy emisji.

Inwentaryzacja emisji obejmuje swoim zakresem wszystkie emisje dwutlenku w gla z obszaru miasta oraz emisje metanu, wyra onego jako ekwiwalent dwutlenku w gla (dotyczy to przede wszystkim emisji z transportu). Wielko emisji została okre lona na podstawie ko cowego zu ycia energii na terenie miasta. Oblicze emisji dokonano według wytycznych Porozumienia mi dzy Burmistrzami, bior c pod uwag zu ycie energii finalnej we wskazanych latach.

Wyniki inwentaryzacji pozwalaj na identyfikacj głównych antropogenicznych ródeł emisji gazów cieplarnianych (CO2) oraz na nadanie priorytetów odpowiednim działaniom na rzecz redukcji emisji. Inwentaryzacja uwzgl dnia nast puj ce emisje wynikaj ce ze zu ycia energii:

• emisje bezpo rednie wynikaj ce ze spalania paliw – budynki, urz dzenia i wyposa enie, transport,

• emisje (po rednie) wynikaj ce z procesu wytwarzania energii elektrycznej, ciepła, chłodu.

Tabele 4 - 7 prezentuj wyniki inwentaryzacji według szablonu Porozumienia mi dzy Burmistrzami.

Metodologia W celu oszacowania wielko ci emisji gazów cieplarnianych przyj to nast puj ce zało enia metodologiczne:

Zasi g terytorialny inwentaryzacji

Inwentaryzacja obejmuje obszar w granicach administracyjnych gminy Piaseczno (128 km2). Do obliczenia emisji przyj to zu ycie energii finalnej w obr bie granic gminy.

Zakres inwentaryzacji

Inwentaryzacj obj te s wszystkie emisje gazów cieplarnianych wynikaj ce ze zu ycia energii finalnej na terenie miasta. Poprzez zu ycie energii finalnej rozumie si zu ycie:

• energii paliw kopalnych (na potrzeby gospodarczo-bytowe, transportowe), • ciepła sieciowego, • energii elektrycznej, • energii ze ródeł odnawialnych.


21

Ze wzgl du na potrzeb unikni cia podwójnego liczenia emisji, z inwentaryzacji wył czony został w cało ci przemysł obj ty wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji CO2 – s to:

• ciepłownia PC-U Sp. z o.o., • ciepłownia TDP Sp. z o.o.

Ciepłownia PC-U, jako główny dostawca ciepła sieciowego dla Piaseczna została po rednio uwzgl dniona w inwentaryzacji poprzez zastosowane wska niki emisji (Mg CO2/MWh) dla ciepła sieciowego.

Wska niki emisji

Wykorzystano standardowe wska niki emisji (według wytycznych Mi dzyrz dowego Panelu ds. Zmian Klimatu oraz Porozumienia, wska niki przedstawione s w tabeli 5. i 6.).

Dla energii elektrycznej przyj to wska niki emisji: 0,982 Mg CO2/MWh dla roku 2008 podawane przez KCIE (w projekcie planu rozdziału uprawnie na lata 2008-2012) oraz 0,89 Mg CO2/MWh dla roku 2011 wg. Metodologii obliczania efektu ekologicznego dla Systemu Zielonych Inwestycji (za NFO iGW).

Dla miejskiej sieci ciepłowniczej zastosowano wska nik emisji obliczony na podstawie wielko ci emisji CO2 z ciepłowni PC-U oraz wielko ci produkcji ciepła. Wska niki emisji dla pozostałych paliw przyj to zgodnie z wytycznymi Porozumienia.

Metodologia oblicze

Do oblicze wykorzystano podstawowy wzór obliczeniowy:

ECO2 = C x EF

gdzie: ECO2 – oznacza wielko emisji CO2 [Mg] C – oznacza zu ycie energii (elektrycznej, ciepła, paliwa) [MWh] EF – oznacza wska nik emisji CO2 [MgCO2/MWh]

Ekwiwalent CO 2

W celu przedstawienia wielko ci emisji gazów cieplarnianych innych ni CO2 zastosowano (zgodnie z wytycznymi) przeliczniki oparte na potencjale globalnego ocieplenia dla poszczególnych gazów, opracowanego przez IPCC.

ródła danych

W celu okre lenia emisji dla roku 2008 oraz 2011 wykorzystano nast puj ce ródła danych: • dane zawarte w PONE (opracowanie z roku 2009, zawiera dane za 2008 rok), • dane zawarte w Aktualizacji zało e do planu zaopatrzenia w ciepło, energi elektryczn

i paliwa gazowe dla Gminy Piaseczno (opracowanie z roku 2012, zawiera dane za rok 2011 i 2010),

• dane udost pnione przez Urz d Gminy (zawarte w dokumentach planistycznych), • wyniki pomiarów ruchu udost pniane przez GDDKiA, • dane dost pne w statystyce publicznej (GUS).


22

Sposób oszacowania emisji w poszczególnych kategori ach Budynki, wyposa enie/urz dzenia komunalne

• zu ycie energii elektrycznej oszacowano na podstawie rednich wska ników zu ycia energii elektrycznej dla poszczególnych kategorii obiektów,

• zu ycie gazu okre lono na podstawie wielko ci zu ycia przedstawionej w Aktualizacji zało e do planu zaopatrzenia w ciepło, oraz na podstawie mocy zainstalowanej kotłów gazowych, szacunek dla roku 2008 oparto o dane GUS dotycz ce zmian zu ycia paliw w województwie mazowieckim,

• zu ycie ciepła sieciowego okre lono na podstawie mocy zamówionej;

Budynki, wyposa enie/urz dzenia usługowe (niekomunalne)

• struktur i zu ycia paliw oparto na danych zawartych w PONE oraz Aktualizacji zało e …,


• zu ycie energii elektrycznej okre lono na podstawie Aktualizacji zało e …,z uwzgl dnieniem korekty wg danych GUS,

Budynki mieszkalne • struktur i zu ycia paliw oparto na danych zawartych w PONE oraz Aktualizacji zało e …,



Komunalne o wietlenie publiczne • zu ycie energii elektrycznej oszacowano na podstawie danych udost pnionych przez Urz d

Przemysł • struktur i zu ycia paliw oparto na danych zawartych w PONE oraz Aktualizacji zało e …, z wył czeniem instalacji obj tych systemem handlu emisjami


Transport • oszacowano wielko emisji na podstawie danych o nat eniu ruchu, dla roku 2008 przyj to o 10% mniejsze nat enia ni dla 2011 roku.


23

Tabela 4. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2008 – bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) – ko cowe zu ycie energii

� � � � � � � � �

KO COWE ZU YCIE ENERGII [MWh]

Energia elektrycz

na

Ciepło/chłód

Paliwa kopalne Energia odnawialna

Razem Gaz ziemny

Gaz ciekły

Olej opałow

y

Olej nap do

wy Benzyna

W giel

brunatny

W giel kamien

ny

Inne paliwa kopaln

e

Olej ro linn

y

Biopaliwo

Inna biomas

a

Słoneczna

cieplna

Geotermiczna

BUDYNKI, WYPOSA ENIE/URZ DZENIA I PRZEMYSŁ:

Budynki, wyposa� enie/urz dzenia komunalne

1 178 23 594 18 623 43 395

Budynki, wyposa� enie/urz dzenia usługowe (niekomunalne)

162 966 17 236 41 223

3 745

8 863

234 033

Budynki mieszkalne 69 277 56 391 305 706 1 050 3 007 197 225 632 656 Komunalne o wietlenie publiczne 4 015 4 015

Przemysł 111 175 81 043 71 158 263 376

Budynki, wyposa enie/urz dzenia i przemysł razem

348 611 97 221 446 595 1 050 77 910 0 0 0 206 088 0 0 0 0 0 0 1 177 475

TRANSPORT: Tabor gminny 0

Transport publiczny 0

Transport prywatny i komercyjny

60 116

186 030 199 973

446 119

Transport razem 0 0 0 60 116 0 186 030 199 973 0 0 0 0 0 0 0 0 446 119

Razem 348 611 97 221 446 595 61 166 77 910 186 030 199 973 0 206 088 0 0 0 0 0 0 1 623 594

ródło: obliczenia własne


24

Tabela 5. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2008 – bazowa inwentaryzacja emisji (BEI) – emisje CO2e

Kategoria

Emisje CO2 [t]/emisje ekwiwalentu CO2 [t]

Energia elektrycz

na

Ciepło/chłód


Razem Gaz ziemny

Gaz ciekły

Olej opałowy

Olej nap � do

wy Benzyna

W� giel brunatn

y

W� giel kamienn

y

Inne paliwa

kopalne

Biopaliwo

Olej ro linny

Inna biomasa

Słoneczna

cieplna

Geotermiczna


Budynki, wyposa� enie/urz� dzenia komunalne 1 157 5 450 3 743 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10 350

Budynki, wyposa� enie/urz� dzenia usługowe (niekomunalne) 160 033 3 982 8 286 0 1 034 0 0 0 3 022 0 0 0 0 0 0 176 356

Budynki mieszkalne 68 030 13 026 61 447 238 830 0 0 0 67 254 0 0 0 0 0 0 210 825

Komunalne o� wietlenie publiczne 3 943 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 943

Przemysł 109 174 0 16 290 0 19 640 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 145 103


342 336 22 458 89 766 238 21 503 0 0 0 70 276 0 0 0 0 0 0 546 577

TRANSPORT:

Tabor gminny 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Transport publiczny 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Transport prywatny i komercyjny 0 0 0 13 646 0 49 670 49 793 0 0 0 0 0 0 0 0 113 110

Transport razem 0 0 0 13 646 0 49 670 49 793 0 0 0 0 0 0 0 0 113 110

INNE:

Gospodarowanie odpadami

Gospodarowanie � ciekami Tutaj nale � y wskaza � inne emisje

Razem 342 336 22 458 89 766 13 885 21 503 49 670 49 793 0 70 276 0 0 0 0 0 0 659 687

Odno ne współczynniki emisji CO2 w [t/MWh] 0,982 0,231 0,201 0,227 0,276 0,267 0,249 0,341 0,381 0 0 0 0 0



25

Tabela 6. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2011 – kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) – ko cowe zu ycie energii

Kategoria

KO COWE ZU YCIE ENERGII [MWh]

Energia elektryczna

Ciepło/chłód


Razem Gaz ziemny

Gaz ciekły

Olej opałow

y

Olej nap do

wy

Benzyna

W giel brunat

ny

W giel kamien

ny

Inne paliwa kopaln

e

Olej ro linn

y

Biopaliwo

Inna biomas

a

Słoneczna

cieplna

Geotermiczna


Budynki, wyposa� enie/urz� dzenia komunalne

1178 21002 22019

44 199

Budynki, wyposa� enie/urz� dzenia usługowe (niekomunalne)

155120 15343 48741 3 932 8 863 231 999

Budynki mieszkalne 73312 50196 368320 1 050 3 007 197 225 693 110

Komunalne o� wietlenie publiczne 4015

4 015

Przemysł 100042 85320 53 369 238 731


333 667 86 541 524 400 1 050 60 308 0 0 0 206 088 0 0 0 0 0 0 1 212 054

TRANSPORT: Tabor gminny 0

Transport publiczny 0

Transport prywatny i komercyjny 66 796 206 700 222 193 495 689

Transport razem 0 0 0 66 796 0 206 700 222 193 0 0 0 0 0 0 0 0 495 689

Razem 333 667 86 541 524 400 67 846 60 308 206 700 222 193 0 206 088 0 0 0 0 0 0 1 707 743



26

Tabela 7. Wyniki inwentaryzacji emisji za rok 2011 – kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) – emisje CO2e

Kategoria

Emisje CO2 [t]/emisje ekwiwalentu CO2 [t]

Energia elektryc

zna

Ciepło/chłód


Razem Gaz ziemny

Gaz ciekły

Olej opałowy

Olej nap � do

wy Benzyna

W� giel brunatn

y

W� giel kamienn

y

Inne paliwa

kopalne

Biopaliwo

Olej ro linny

Inna biomasa

Słoneczna

cieplna

Geotermiczna



1 048 4 851 4 426 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 10 326

Budynki, wyposa� enie/urz� dzenia usługowe (niekomunalne)

138 057 3 544 9 797 0 1 085 0 0

3 022 0 0 0 0 0 0 155 505

Budynki mieszkalne 65 248 11 595 74 032 238 830 0 0 67 254 0 0 0 0 0 0 219 197

Komunalne o� wietlenie publiczne 3 573 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 573

Przemysł 89 037 0 17 149 0 14 730 0 0 0 0 0 0 0 0 0 120 917 Budynki, wyposa enie/urz dzenia i przemysł razem

296 964 19 991 105 404 238 16 645 0 0 0 70 276 0 0 0 0 0 0 509 518

TRANSPORT:

Tabor gminny 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Transport publiczny 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Transport prywatny i komercyjny 0 0 0 15 163 0 55 189 55 326 0 0

0 0 0 0 0 125 678

Transport razem 0 0 0 15 163 0 55 189 55 326 0 0 0 0 0 0 0 0 125 678

INNE:

Gospodarowanie odpadami

Gospodarowanie � ciekami Tutaj nale � y wskaza � inne emisje

Razem 296 964 19 991 105 404 15 401 16 645 55 189 55 326 0 70 276 0 0 0 0 0 0 635 196

Odno ne współczynniki emisji CO2 w [t/MWh] 0,89 0,231 0,201 0,227 0,276 0,267 0,249

0,341 0,381 0 0 0 0 0



27

Tabela 8. Podsumowanie wyników inwentaryzacji emisji za lata 2008 i 2011 – emisje CO2e

INWENTARYZACJE EMISJI [Mg CO2e]

BEI MEI Zmiana (%)

2008 2011 2011/2008

Budynki, wyposa enie/urz dzenia komunalne 10 350 10 326 -0,24%

Budynki, wyposa enie/urz dzenia usługowe (niekomunalne) 176 356 155 505 -11,82%

Budynki mieszkalne 210 825 219 197 3,97%

Komunalne o wietlenie publiczne 3 943 3 573 -9,37%

Przemysł 145 103 120 917 -16,67%

Budynki, wyposa �enie/urz �dzenia i przemysł razem 546 577 509 518 -6,78%

Transport prywatny i komercyjny 113 110 125 678 11,11%

Transport razem 113 110 125 678 11,11%

RAZEM: 659 687 635 196 -3,71%

�ródło: opracowanie własne

Wyniki Syntetyczne podsumowanie wyników inwentaryzacji prezentuje tabela 8. oraz rysunki 2. i 3.

Rok bazowy - 2008

Dla celów opracowania SEAP, zgodnie z wytycznymi Porozumienia jako bazowy przyj to rok 2008. Decyzj tak podj to poniewa dla wcze niejszych lat brakowało kompletnych informacji pozwalaj cymi oszacowa wielko emisji.

Sumaryczna, oszacowana, wielko emisji CO2 ekwiwalentnego dla roku 2001 wynosi 659 687 Mg CO2, Wielko ci emisji w roku bazowym w poszczególnych sektorach inwentaryzacji, zgodnych z wytycznymi Porozumienia przedstawia tabela 8., procentowe udziały poszczególnych ródeł przedstawiono na rys. 2.


28

Rysunek 2. Udział emisji z poszczególnych sektorów w roku bazowym ródło: opracowanie własne

Rok kontrolny - 2011

Poniewa w trakcie opracowania SEAP najbardziej kompletnymi danymi były te za rok 2011, przyj to ten wła nie rok jako kontroln inwentaryzacj emisji.

Sumaryczna, oszacowana, wielko emisji CO2 ekwiwalentnego dla roku 2011 wynosi 635 196 Mg CO2, Wielko ci emisji w roku bazowym w poszczególnych sektorach inwentaryzacji, zgodnych z wytycznymi Porozumienia przedstawia tabela 8., procentowe udziały poszczególnych ródeł przedstawiono na rys. 3.

Rysunek 3. Udział emisji z poszczególnych sektorów w roku kontrolnym ródło: opracowanie własne


29

Podsumowanie

Emisje z całego miasta w porównaniu do roku 2008 zmalały o 3,71%. W znacznej mierze spowodowane było to kryzysem gospodarczym i ograniczeniem zu ycia energii w sektorach usług (około 9% redukcji) i przemysłu (ponad 16% redukcji). W sektorze mieszkaniowym emisje wzrosły, co nale y wi za przede wszystkim ze wzrastaj c liczb ludno ci gminy, nale y si spodziewa , e trend ten raczej b dzie si utrzymywał. Ponadto, emisje z transportu wzrosły, co nale y wi za

równie ze wzrastaj c liczb mieszka ców, a tak e wzrastaj c liczb samochodów w przeliczeniu na 1000 mieszka ców (ogólnie w Polsce obserwowany trend). W transporcie wzrasta równie cz stotliwo korzystania z samochodów, co równie powoduje wzrost emisji. Znaczenie dla ograniczenia emisji miało równie zastosowanie ni szego wska nika emisji dla energii elektrycznej (0,89 Mg CO2/MWh w roku 2011 w stosunku do 0,982 Mg CO2/MWh w roku 2008).

Prognoza emisji na rok 2020 Planuj c działania do roku 2020 koniecznym było okre lenie wpływu czynników zewn trznych na ko cowe zu ycie energii i wielko emisji z obszaru miasta w roku 2020, bez uwzgl dnienia działa realizowanych przez samorz d. W tym celu opracowano dwa scenariusze prognozy:

• scenariusz 0 (BAU) – czyli biznes jak zwykle, zało ono, e nie zajd adne istotne zmiany w trendach konsumpcji energii, przyj to zało enia prognozy wykorzystanej w Polityce Energetycznej Polski do 2030 roku (zało enia dotycz ce wzrostu zapotrzebowania na energi w poszczególnych sektorach gospodarki oraz udziału poszczególnych paliw w strukturze zu ycia – tab. 9.);

• scenariusz 1 – czyli scenariusz uwzgl dniaj cy zmiany jakie zajd w otoczeniu wpływaj ce na wzorce konsumpcji energii na terenie miasta, z uwzgl dnieniem nast puj cych czynników:

o wzrost liczby ludno ci; o brak zmian w zakresie zu ycia energii i emisji w segmencie samorz dowym; o wdro enia do prawa polskiego dyrektyw UE dotycz cych efektywno ci

energetycznej – zakłada si pełne wdro enie i egzekucj celów wynikaj cych z dyrektywy dotycz cej efektywno ci energetycznej (przyj tej we wrze niu 2012 roku) oraz dyrektywy dotycz cej efektywno ci energetycznej budynków (tzw. EPBD);

o wdro enia działa przewidzianych w polityce transportowej UE – zakłada si , e działania zaproponowane w Białej Ksi dze Strategii Transportowej UE b d

stopniowo wdra ane w celu ograniczania emisji; o naturalnego trendu wymiany sprz tu AGD, RTV i ITC – przyj to, e u ytkowany

sprz t b dzie stopniowo wymieniany na bardziej efektywny; o wdro enia nowego prawa dot. OZE w Polsce, przewiduj cego wsparcie

mikrogeneracji w OZE – zało ono, e na skutek proponowanych systemów wsparcia znacznie wzro nie udział energii elektrycznej wytwarzanej w indywidualnych ródłach, przez co spadnie zapotrzebowanie na energi elektryczn z sieci krajowej;

o wzrostu udziału energii z OZE w energii elektrycznej w Polsce – zakłada si wypełnienie przez Polsk unijnego celu wyznaczonego dla kraju na poziomie 15%


30

udziału OZE w ko cowym zu yciu energii, co przeło y si na ograniczenie wska nika emisji dla energii elektrycznej;

o modernizacji sektora elektroenergetycznego w Polsce – realizowane stopniowo inwestycje w nowe moce wytwórcze o wysokiej sprawno ci pozwol ograniczy wska nik emisji dla energii elektrycznej.

Tabela 9. Prognoza zapotrzebowania na energi finaln według polityki Energetycznej Polski do 2030 roku

2010 r. [Mtoe]

2020 r. [Mtoe]

Zmiana [%]

W podziale na sektory przemysł 18,2 20,9 +14,84%

transport 15,5 18,7 +20,65%

usługi 6,6 8,8 +33,33% gospodarstwa domowe 19 19,4 +2,11%

W podziale na no niki w giel 10,9 10,3 -5,50% produkty naftowe 22,4 24,3 +8,48% gaz ziemny 9,5 11,1 +16,84% energia odnawialna 4,6 5,9 +28,26% energia elektryczna 9 11,2 +24,44% ciepło sieciowe 7,4 9,1 +22,97% pozostałe paliwa 0,5 0,8 +60,00%

�ródło: Polityka energetyczna Polski do 2030 roku

Tabela 10. Wyniki prognoz wielko ci emisji w roku 2020 w analizowanych scenariuszach.

Scenariusz 0 (BAU) Scenariusz 1

Emisja całkowita w 2020 roku (Mg CO2e) 749 029 526 487

Poziom docelowy – 80% emisji z roku 2005 (Mg CO2e) 527 749

Ró nica w stosunku do poziomu docelowego (Mg CO2e) 194 668 -1 262

Ró nica emisji w stosunku do roku bazowego (%) + 17,83% -20,19%

�ródło: obliczenia własne

Do celów planowania działa zało ono, e Scenariusz 1 odzwierciedla faktyczne trendy jakie wyst pi i b d miały wpływ na zu ycie energii i emisj z terenu Miasta i Gminy Piaseczno. Z rezultatów prognozy wynika, e Gmina Piaseczno osi gnie w roku 2020 redukcj emisji CO2 o ponad 20%, tym samym realizuj c cele Porozumienia. Jednak ze wzgl du na fakt, e prognoza została wykonana w oparciu o emisje z roku „kryzysowego”, to zmieniaj ca si sytuacja gospodarcza mo e spowodowa wzrost emisji i tym samym ograniczenie efektu redukcji.

W zwi zku z tym, proponuje si działania dla samorz du w celu jeszcze wi kszego ograniczenia zu ycia energii i emisji z terenu gminy, tak aby mie pewno e cel ograniczenia emisji zostanie osi gni ty do roku 2020. Pozwoli to uzyska równie wi ksze


31

oszcz dno ci ekonomiczne zwi zane z ograniczeniem zu ycia energii dla Miasta i Gminy Piaseczno, a tak e wpłynie korzystnie na jako ycia mieszka ców.

5. PLANOWANE DZIAŁANIA DO ROKU 2020

Strategia długoterminowa, cele i zobowi zania do roku 2020 Realizuj c wyznaczone dla miasta cele na rok 2020, polityka władz miasta b dzie ukierunkowana na osi gni cie w dłu szej perspektywie czasu (rok 2030 i kolejne lata):

• neutralnego wpływu działa Urz du Miasta i Gminy na emisj gazów cieplarnianych; • maksymalnego ograniczenia emisji z sektora mieszkalnego poprzez realizacj PONE oraz

wsparcie termomodernizacji; • zapewnienia jak najwi kszego udziału dostaw niskoemisyjnego ciepła sieciowego do jak

najwi kszej liczby odbiorców (przy maksymalnym ograniczeniu indywidualnych ródeł ciepła opartych na paliwach kopalnych);

• zapewnienia bezpiecze stwa dostaw ciepła i energii elektrycznej.

Zobowi zania te b d realizowane na płaszczy nie polityki władz miasta, poprzez:

• realizacj PONE; • przyjmowanie odpowiednich zapisów prawa lokalnego; • uwzgl dnienie celów SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno w dokumentach strategicznych

i planistycznych; • uwzgl dnienie celów SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno w wewn trznych instrukcjach

Urz du Miasta i Gminy; • podejmowanie na szerok skal działa promocyjnych i aktywizuj cych mieszka ców,

przedsi biorców i jednostki publiczne.

Dla skutecznej realizacji celów wybrano nast puj ce priorytetowe obszary działa , które charakteryzuj si najwi kszym potencjałem ograniczania emisji:

1. Jednostki miejskie Jest to sektor maj cy stosunkowo niewielki udział w emisji z terenu miasta (ok. 3% w 2011 roku), lecz wi kszo budynków z tego sektora nale y do najwy szej klasy energochłonno ci. Jest to sektor szczególnie istotny ze wzgl du na łatwo implementacji działa oraz znaczenie w propagowaniu działa i postaw w ród mieszka ców miasta (urz d i jednostki podległe powinny by przykładem i wzorem do na ladowania). Europejskie dyrektywy dotycz ce efektywno ci energetycznej podkre laj wzorcow rol sektora publicznego w tym zakresie.

2. Mieszkalnictwo Jest to sektor, który ma najwi kszy udział w wielko ci emisji (ok. 34%), na który władze miasta maj istotny wpływ (zwłaszcza zasób budynków komunalnych) – szczególnie poprzez prowadzenie działa podnosz cych wiadomo korzystania z energii, a tak e wprowadzanie systemów zach t finansowych (PONE). Mieszkalnictwo cechuje si bardzo du ym potencjałem redukcji emisji.

3. Transport Intensywny, dotychczasowy i prognozowany, wzrost liczby pojazdów i nat enia ruchu wymaga od władz miasta zdecydowanych działa w celu minimalizacji jego wpływu na rodowisko i klimat. Transport cechuje si te istotnym potencjałem redukcji. Jednocze nie w zakresie kształtowania


32

układu komunikacyjnego i zasad ruchu oraz transportu publicznego (komunikacja miejska) władze miasta i gminy maj du e mo liwo ci implementacji działa słu cych redukcji zu ycia energii i emisji CO2, a prowadzone działania maj du e znaczenie promuj ce idee zrównowa onej energii.

Potencjał ograniczania emisji Mo liwo ci ograniczania emisji gazów cieplarnianych z obszaru miasta i gminy Piaseczno zwi zane s przede wszystkim z zastosowaniem rodków poprawy efektywno ci energetycznej, zastosowaniem nowych technologii niskoemisyjnych, pozyskiwaniem energii ze ródeł odnawialnych. Równie istotny potencjał tkwi w ograniczaniu ruchu pojazdów samochodowych.

W zakresie wdro enia technologii niskoemisyjnych (produkcja ciepła) i zastosowania OZE mo liwo ci redukcji emisji zostały przeanalizowane w PONE.

Efektywno energetyczna

Jak podaje Ministerstwo Gospodarki, efektywno ci energetyczn nazywamy wielko zu ycia energii odniesion do uzyskiwanej wielko efektu u ytkowego. Wprowadzenie rodków wspomagaj cych efektywno energetyczn , ułatwi osi gni cie celu zmniejszenia zu ycia paliw kopalnych i redukcji emisji GHG. Teren miasta posiada kilka ródeł potencjału poprawy efektywno ci energetycznej. W poni szym rozdziale skupiono si na:

1. termomodernizacji budynków jednostek podległych Urz dowi; 2. optymalizacji o wietlenia ulic; 3. promocji o wietlenia energooszcz dnego; 4. wymianie o wietlenia na energooszcz dne w budynkach jednostek podległych Urz dowi

Miasta (pod warunkiem zachowania komfortu wietlnego zgodnego z przepisami). Poni ej zaprezentowano analiz wybranych działa słu cych poprawie efektywno ci energetycznej miasta oraz redukcji emisji CO2. Budynki

Podstawowym narz dziem słu cym poprawianiu efektywno ci energetycznej w r kach gminy jest termomodernizacja. W celu oszcz dnego gospodarowania energi i rodowiskiem, powinna by przeprowadzona w taki sposób, aby poza wymaganiami poprawy jego cech u ytkowych zapewni wymagany poziom izolacyjno ci cieplnej. Kompleksowa termomodernizacja obejmuje zwykle nast puj ce działania:

• zwi kszenie izolacyjno ci cieplnej przegród zewn trznych, • zwi kszenie szczelno ci przegród zewn trznych, • modernizacj systemu grzewczego i wentylacyjnego, poł czone z dostosowaniem instalacji

grzewczej do obni onego zapotrzebowania na ciepło, • modernizacj systemu przygotowania ciepłej wody u ytkowej, • modernizacj systemu o wietlenia i innych urz dze wykorzystuj cych energi elektryczn • ewentualnie zamian konwencjonalnego ródła ciepła na ródło niekonwencjonalne

(energia z biomasy, wody, wiatru, geotermalna , słoneczna itp.).


33

Tabela 11. pokazuje jakie wska niki obni enia zu ycia ciepła mo na osi gn dzi ki modernizacji poszczególnych elementów. Tabela 11. Ilo ciowe efekty wybranych przedsi wzi termomodernizacyjnych

Sposób uzyskania oszcz dno ci Obni enie zu ycia

ciepła Wprowadzenie w w le cieplnym automatyki i urz dze steruj cych 5 ÷ 15 %

Wprowadzenie hermetyzacji instalacji, przeprowadzenie regulacji hydraulicznej i zamontowanie zaworów w pomieszczeniach

10 ÷ 20 %

Wprowadzenie podzielników kosztów 10 % Wprowadzenie ekranów za grzejnikami 2 ÷ 3 %

Uszczelnienie drzwi i okien 3 ÷ 5 % Wymiana okien na okna o ni szym współczynniku przenikania ciepła 10 ÷ 15 %

Izolacja zewn trznych przegród budowlanych 10 ÷ 15 % �ródło: Dr hab. in�. Jan Norwisz, dr in�. Aleksander D. Panek . Poprawa efektywno�ci u�ytkowania ciepła grzewczego elementem wdra�ania zasad zrównowa�onego rozwoju.

Poni sza tabela przedstawia chronologicznie wprowadzone zmiany wybranych wymaga budowlanych.

Tabela 12. Zmiany w przepisach i normach budowlanych w odniesieniu do poziomu zu ycia energii na ogrzewanie

Budynki budowlane

Przepis i data wprowadzenia

Wymagany współczynnik przenikania U

dla ciany zewn trznej

[W/m 2K]

Przeci tne roczne zu ycie na ogrzanie 1m 2

energii bezpo redniej

[kWh]

energii pierwotnej

[GJ]

Do 1966

W rodkowej i wschodniej cz ci Polski mur 2 cegły

1,16 240 ÷ 280 1,31 ÷ 1,61

W zachodniej cz ci Polski mur 1½ cegły

1,40 300 ÷ 350 1,76 ÷ 2,05

1967-85 PN-64/B-03404 od 1966 PN-74/B02020 od 1976

1,16 240 ÷ 280 1,31 ÷ 1,61

1986 - 92 PN-82/B02020 od 1983 0,75 160 ÷ 200 0,88 ÷ 1,17

1993- 96 PN-91/B02020 od 1992 0,55 120 ÷ 160 0,73 ÷ 0,88

Po 1997 PN-91/B02020 0,30 90 ÷ 120 0,56 ÷ 0,88 �ródło: Małgorzata Popiołek, Narodowa Agencja Poszanowania Energii Praca zbiorowa pod red. dr hab. in�. Jana Norwisza, prof. AGH: Termomodernizacja budynków dla poprawy jako�ci �rodowiska. Poradnik dla audytorów energetycznych, inspektorów �rodowiska, projektantów oraz zarz�dców budynków i obiektów budowlanych, Biblioteka Fundacji Poszanowania Energii, Gliwice 2004.

O wietlenie uliczne Wymiana o wietlenia ulicznego, na najnowocze niejsze dost pne technologie, w skali Europy mo e zapewni oszcz dno ci rz du 1-2 mld € rocznie, co odpowiada redukcji emisji CO2 o 4-8 mln ton, ograniczeniu zu ycia ropy naftowej o 14-18 mln baryłek rocznie lub oszcz dno ci energii


34

równej rocznej produkcji 5-10 elektrowni o mocy 2 TWh/rok (co odpowiada jednemu blokowi o mocy ok. 230 MW). W 27 pa stwach Unii Europejskiej o wietlenie ulic pochłania blisko 27% całkowitego zapotrzebowania na energi elektryczn . Stan obecny:

• w gminie zamontowanych jest 9 533 lamp ulicznych, z czego ok. 2 500 stanowi lampy rt ciowe;

• roczny koszt o wietlenia ulic wynosi ok. 4,5 mln zł. Mo liwo ci: • wymiana lamp rt ciowych i sodowych na oprawy LED; • finansowanie dalszej wymiany opraw, dzi ki oszcz dno ciom uzyskanym z eksploatacji

nowoczesnego o wietlenia; • dynamicznie dostosowywanie o wietlenia do warunków i zapotrzebowania na wiatło.

Transport

Istniej du e mo liwo ci ograniczenia emisji z transportu, szczególnie drogowego prywatnego, który stanowi ok. 80% całego ruchu na drogach gminy Piaseczno. Sytuacja ta jest spowodowana dojazdami mieszka ców Piaseczna do miejsc pracy w Warszawie. Potencjał ten istnieje zarówno w rozbudowie i modernizacji sieci drogowej, wi kszego wykorzystania komunikacji zbiorowej, zarówno autobusowej jak i kolejowej ale równie działania mi kkie np.: podwózki s siedzkie zwane carpooling.

Wybudowanie drogi ekspresowej S-7 powinno ograniczy ruch na drodze krajowej DK-79, która jest główn tras tranzytow przez Piaseczno. Nat enie ruchu spadnie jednak nie znacznie, szacunkowo 5-10 %, gdy 81% ruchu generowane jest przez transport prywatny. Planowana jest rozbudowa odcinka DK-79 od skrzy owania ulicy Energetycznej w Piasecznie do skrzy owania z drog krajow nr 50 w Górze Kalwarii, wraz z obwodnic Góry Kalwarii. Odcinek w Piasecznie ma mie dwie jezdnie po trzy pasy ruchu. W sieci drogowej gminy Piaseczno, zauwa alny jest brak dogodnych poł cze wschód-zachód. Stan ten mog poprawi planowane remonty drogi wojewódzkiej nr 721 na odcinku ul. Mleczarska – ul. Julianowska do przekroju 2x2 oraz budowa nowego przebiegu DW-721 na odcinku od ul. Julianowskiej do granicy z gmin Konstancin Jeziorna.

W zwi zku z przewidywanym wzrostem liczby mieszka ców gminy, Studium Uwarunkowa i Kierunków Zagospodarowania Miasta i Gminy Piaseczno planuje zwi kszenie wykorzystania transportu szynowego, integracji linii nr 8 Warszawa-Radom z kolej w skotorow oraz odtworzenie Kolei Dojazdowej. Szczegółowy zakres przedsi wzi zostanie przedstawiony w rozdziale Planowane działania.

Stan obecny: • północno-wschodnia cze gminy nie jest obsługiwana przez adn z kursuj cych obecnie

linii autobusowych. Mo liwo ci:

• remonty i modernizacje dróg krajowych i wojewódzkich;

• zwi kszenie wykorzystania transportu kolejowego (w tym tak e tramwajowego);

• wdro enie programu podwózek s siedzkich tzw. carpooling;


35

• do realizacji autobusowej komunikacji na północno-wschodnim obszarze gminy.

Odnawialne ródła energii

Na terenie zabudowanym, zwłaszcza w budownictwie, istniej warunki do wykorzystania odnawialnych ródeł energii. Technologie, które mog by wykorzystane w tym obszarze to:

• panele fotowoltaiczne (PV); • kolektory słoneczne (termiczne); • ródła geotermiczne; • biomasa.

Fotowoltaika (PV) i kolektory słoneczne

Fotowoltaika doskonale nadaje si do zastosowania na terenie miasta. Dachy budynków, ciany oraz niezagospodarowane powierzchnie gruntów s dobrym miejscem do instalacji paneli PV i kolektorów. Głównie ze wzgl du na wysokie koszty inwestycji oraz nisk sprawno instalacji fotowoltaika obecnie w Polsce nie jest powszechnie stosowana.

Obecnie na rynku dost pne s ogniwa produkowane w ró nych technologiach, o sprawno ciach od kliku procent (np.: ogniwa z tellurku kadmu) do kilkudziesi ciu procent (krzem monokrystaliczny – ok. 25%), w praktyce rzeczywiste sprawno ci w warunkach u ytkowych s ni sze. Najpowszechniej stosowane s ogniwa mono- i polikrystaliczne (krzemowe).

Instalacje fotowoltaiczne mog by przył czone do istniej cej sieci zasilania lub funkcjonowa oddzielnie (tzw. systemy wyspowe), jednak musz one wtedy by zwymiarowane tak, aby pokrywa całe zapotrzebowanie na energi elektryczn obiektu. W przypadku budynków o du ym zapotrzebowaniu na energi elektryczn PV pełni jedynie funkcj uzupełniaj c . Przeci tnie, koszt paneli stanowi ok. 60% kosztu całej instalacji (koszty monta u zawarte s w pozostałej cz ci kosztów), natomiast koszty operacyjne stanowi ok. 2 – 3% kosztu instalacji, w zale no ci od wielko ci instalacji, moduły mog by u ytkowane ok. 20-30 lat. Oszcz dno z wykorzystania instalacji PV b dzie wynikiem obni onego zu ycia energii z sieci (ni sze koszty zakupu).

Kolektory słoneczne równie doskonale nadaj si do wykorzystania w terenie miejskim (do ogrzewania wody oraz uzupełniaj co do ogrzewania budynków). Jest ona jednak zdecydowania bardziej rozpowszechniona w Polsce, ze wzgl du na wi ksz opłacalno ekonomiczn (ni sze koszty technologii). Podobnie jak w instalacjach PV, konieczna jest stosunkowo du a powierzchnia do zabudowy instalacji o wi kszej mocy (dachy, ciany, grunt).

Obecnie na rynku dost pne s dwa typy kolektorów – płaskie oraz pró niowe. Oba typy nadaj si do stosowania w taki sam sposób, ró ni si jednak sprawno ci . Kolektory pró niowe, dzi ki swojej konstrukcji maj wi kszy uzysk energii w ci gu całego roku, nieco mniejszy natomiast w lecie ni panele płaskie. Sprawno paneli zmniejsza si wraz ze wzrostem ró nicy temperatur pomi dzy kolektorem (absorberem) a otoczeniem. Kolektory pró niowe s mniej wra liwe na to zjawisko. rednioroczny uzysk energii dla kolektorów płaskich, w warunkach polskich mie ci si w zakresie 300 – 500 kWh/m2 na rok natomiast dla kolektorów pró niowych jest on wy szy i mie ci si w zakresie 600 – 900 kWh/m2 rocznie (dane producentów kolektorów). Oszcz dno z wykorzystania kolektorów b dzie polegała na obni eniu kosztów zakupu energii potrzebnej do podgrzewania wody lub ogrzewania budynku.


36

Stan obecny:

• udost pnienie pod budow około 10 tys. m2 dachów, co pozwoli na zainstalowanie PV o mocy 500 kW;

• w latach 2012-2017 planowana instalacja 120 kolektorów w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych.

Mo liwo ci:

• szacunkowa produkcja energii z OZE - min. 440 MWh rocznie.

Panele słoneczne . Podczas projektowania tego typu instalacji, istotne jest kilka czynników takich jak: k t nachylenia, orientacje w stosunku do sło ca, stopie zacienienia, wytrzymało na obci enia jak równie zapotrzebowanie na c.w.u. czy mo liwo współpracy układu z podstawowym ródłem ciepła. Innymi rzeczami, na które warto zwróci uwag , jest wła ciwy dobór wielko ci zasobnika i miejsce dla niego. Nie wskazane jest nadmierne rozbudowywanie instalacji, poniewa sprawno systemu maleje ze wzrostem powierzchni kolektorów.

Fotowoltaika. Ogniwa PV nie b d miały znacz cej pozycji w bilansie rozproszonych ródeł energii w gminy, dopóki nie spadn koszty jednostkowe wytworzenia energii. Wpływ na bilans energetyczny miasta jest mo liwy przy instalacji kilku tysi cy paneli wraz ze zmniejszeniem jednostkowych kosztów inwestycyjnych.

ródła geotermiczne

Geotermia, zarówno płytka jak i gł boka, jest technologi , która ma du e mo liwo ci zastosowania na terenie gminy.

Geotermia gł boka to instalacje du ej skali, które nie s przeznaczone jako ródło ciepła do pojedynczych budynków. Aby oceni potencjał gł bokiej geotermii, niezb dne jest uzyskanie informacji o: temperaturze wody, gł boko ci, z której woda taka b dzie wypompowywana oraz jej składu chemicznego.

Geotermia płytka nadaje si bardzo dobrze do zastosowa w pojedynczych budynkach mieszkalnych czy te biurowych – do tych ródeł zalicza si pompy ciepła. Tego typu ródła s obecnie coraz bardziej powszechne w Polsce ze wzgl du na stosunkowo du ich opłacalno (jest to technologia rynkowa, która nie wymaga wsparcia). Pompa ciepła jest wykorzystywana do wspomagania centralnego ogrzewania budynku. Jest to ródło, które wymaga jednak zewn trznego zasilania (pompa obiegowa).

Mo liwo ci: • Do zastosowania w zabudowie jednorodzinnej lub szeregowej, gdzie pomp ciepła mo na

by zastosowa do ogrzewania lub przygotowania c.w.u. Zainstalowanie pomp ciepła w domach, gdzie pompa ciepła współpracowałaby z innym ródłem ciepła (np.: kocioł na biomas ).


37

Energia biomasy Biomasa – substancje pochodzenia ro linnego lub zwierz cego, które ulegaj biodegradacji, pochodz ce z produktów, odpadów i pozostało ci z produkcji rolnej oraz le nej, a tak e przemysłu przetwarzaj cego ich produkty oraz inne cz ci odpadów, które ulegaj biodegradacji4.

Potencjalnie najwi ksze ródło energii na wiecie, równie w Polsce. Bilans CO2 powstaj cego podczas spalania biomasy równa si zero, poniewa jest on pochłaniany podczas przez ro liny podczas ich wzrostu w procesie fotosyntezy. Dodatkowo, wykorzystanie biomasy powoduje znacznie mniejsz emisj SO2 ni spalanie paliw kopalnych takich jak w giel czy olej opałowy.

Specyficzne cechy biomasy tj.: du a obj to biomasy w postaci nieprzetworzonej, szeroki przedział wilgotno ci, niskie ciepło spalania na jednostk masy i du ró norodno technologii produkcji energii biomasa powinna by wykorzystywana lokalnie, w granicach opłacalno ci ekonomicznej. Prócz biomasy odpadowej, wykorzystywana jest te biomasa z upraw energetycznych, czyli upraw ro lin szybko rosn cych o znacznym potencjale energetycznym.

Istnieje kilka ródeł pozyskiwania biomasy na terenie miasta:

• odpady le ne, • odpady z sadów, ogródków, zakrzewie , • odpady z przycinki drzew rosn cych wzdłu dróg, • odpady z terenów zieleni w gestii samorz du miasta – parki spacerowo – wypoczynkowe,

ziele ce. Szczególn czujno nale y zachowa podczas pozyskiwania drewna z odpadów budowlanych lub rozbiórki. Niektóre powłoki i impregnaty mog zawiera metale ci kie lub zwi zki chlorowcoorganiczne. Drewno takie nie powinno by spalane jako paliwo. Stan obecny:

• Spalanie drewna w gospodarstwach domowych nie jest rozpowszechnione, barier jest tu du a obj to drewna w stosunku do w gla o takiej samej warto ci energetycznej, a tak e tradycyjne przyzwyczajenie do w gla

Mo liwo ci: • Produkcja brykietów i sprzeda biomasy drewnianej na rynku lokalnym – mo liwo

zagospodarowania li ci

Zanieczyszczenie powietrza – „niska emisja”

Miasto i Gmina Piaseczno ma bardzo du y potencjał redukcji emisji w obszarze mieszkaniowym, nie tylko w sektorze domów jedno i kilkurodzinnych, ale tak e w budownictwie wielorodzinnym, zarz dzanym przez Wydział Polityki Mieszkaniowej oraz budynków wspólnot mieszkaniowych, które zasilane s ogrzewaniem mieszanym (głównie piece w glowe, gazowe kotły eta owe, elektryczne piece akumulacyjne). By skutecznie przeciwdziała zjawisku niskiej emisji, nale y

4Rozporz dzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 maja 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowi zku zakupu energii elektrycznej i ciepła z odnawialnych ródeł energii


38

wdro y działania naprawcze wymienione w uchwale5 a tak e zaimplementowa działania zaproponowane w Planie.

Stan obecny: • przekroczenia norm dopuszczalnego st enia pyłu PM10; • nadmierna emisja ze ródeł liniowych – transport drogowy; • du y udział ogrzewania indywidualnego w bilansie energetycznym miasta; • szybki proces urbanizacji, generuj cy dodatkowe, rozproszone emisje.

Mo liwo ci: • rozbudowa centralnych systemów ciepłowniczych, ograniczanie emisji ze ródeł

rozproszonych; • zmniejszanie zapotrzebowania na ciepło i zwi kszanie efektywno ci energetycznej

budynków; • promowanie indywidualnego wykorzystania OZE; • promowanie transportu zbiorowego, d enie do zmniejszania ruchu drogowego.

Planowane działania Dla ka dego działania zaplanowanego do realizacji oszacowano efekty jego realizacji, dotycz ce redukcji emisji GHG, oszcz dno ci energii ko cowej i wzrostu produkcji energii ze ródeł odnawialnych. Szacunki te zostały wykonane na podstawie przyj tego zakresu działa . Ponadto, ka de działanie ma okre lon jednostk , która organizacyjnie odpowiada za jego realizacj , planowany okres realizacji (w latach) oraz szacunkowy bud et niezb dny do realizacji zadania.

Działania opisane poni ej nale y traktowa jako zbiorcze grupy pojedynczych zada do realizacji – w ramach implementacji planu działa ka da jednostka realizuj ca powinna zaplanowa szczegółowo zadania z uwzgl dnieniem aktualnie dost pnego bud etu i mo liwo ci technicznych i organizacyjnych. Plan uwzgl dnia:

• działania wynikaj ce z zapisów Programu Ograniczania Niskiej Emisji dla Gminy Piaseczno;

• działania wynikaj ce z podejmowanych inicjatyw w Piasecznie; • działania wynikaj ce z do wiadcze ekspertów opracowuj cych niniejszy dokument.

Planowane efekty działa przez Miasto i Gmin Piaseczno:

• ograniczenie emisji CO2 o 24 355 Mg CO2e rocznie w roku 2020; • ograniczenie zu ycia energii o 632 499 MWh rocznie w roku 2020; • wzrost produkcji energii z OZE o 440 MWh rocznie w roku 2020.

Tabela 13 prezentuje syntetyczne zestawienie działa w układzie raportowania Porozumienia mi dzy Burmistrzami. Rozbudowany opis działa przedstawiono poni ej.

5 Uchwała Nr 234/08 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 17 listopada 2008 r. w sprawie okre lenie programu ochrony powietrza dla strefy powiat piaseczy ski;


39

Tabela 13. Planowane działania do realizacji przez Miasto i Gmin Piaseczno w ramach SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno na lata 2012-2020. Układ według szablonu zgłaszania SEAP.

SEKTORY

i obszary działania

GŁÓWNE działania/ rodki

na obszar działania

Odpowiedzialny wydział, osoba lub firma (w przypadku

zaanga owania osób trzecich)

Wdro enie [termin

rozpocz cia i zako czenia]

Szacowane koszty

na

akcj / rodek [tys. PLN]

Oczekiwane oszcz dno ci energii na

rodek [MWh/r]

Oczekiwane wytwarzanie

energii odnawialnej na rodek [MWh/r]

Oczekiwana redukcja

emisji CO2 na rodek

[t/r]

Cel w zakresie

oszcz dno ci energii

na sektor [MWh]

w 2020 r.

Cel w zakresie

lokalnego wytwarzania

energii odnawialnej

na sektor [MWh]

w 2020 r.

Cel w zakresie redukcji

emisji CO2 na sektor [t]

w 2020 r.

BUDYNKI, WYPOSA ENIE/URZ DZENIA I PRZEMYSŁ: 10 380 0 3 412


Zastosowanie � rodków poprawy efektywno� ci

energetycznej budynków u� yteczno� ci publicznej w

zakresie ogrzewania

Wydział Kadr i Administracji

2013-2020 18 750 2 800 562


Stopniowa wymiana w biurach sprz� tu biurowego

(ITC), urz� dze� elektrycznych (klimatyzatory,

podgrzewacze wody, AGD)

Wydział Kadr i Administracji 2013-2020

w ramach bie� � cej

działalno� ci 117 83


Inteligentne o� wietlenie wewn� trz budynków (fotokomórki, czujniki

nat� � enia � wiatła)

Wydział Kadr i Administracji 2013-2020 675 59 42


Wprowadzenie monitoringu energetycznego budynków – budynki publiczne, w tym

audyty energetyczne

Wydział Kadr i Administracji 2013-2020 250 117 83


Budowa nowych i modernizacja budynków

publicznych z uwzgl� dnieniem koncepcji

„zielonych dachów” i „� yj� cych � cian”

Wydział Inwestycji 2013-2020

brak istotnego wzrostu kosztów

inwestycji

wspomagaj� co

wspomagaj� co

wspomagaj� co

Budynki mieszkalne

Termomodernizacja budynków mieszkalnych -

realizacja projektu Urb Energy

inwestorzy prywatni 2007-2015 12 500 5 280 1 220


40

Komunalne o� wietlenie publiczne

Modernizacja o� wietlenia ulicznego - wymiana na

bardziej efektywne energetycznie LED,

zastosowanie automatyki sterowania o� wietleniem,

wykorzystanie OZE do o� wietlania pojedynczych

latarni lub znaków drogowych

Wydział Infrastruktury i Transportu Publicznego

2009-2020 7 000 2 007 1 422

TRANSPORT: 50 065 0 12 694

Transport publiczny

Rozwój sieci transportu publicznego, nowe linie

komunikacji, budowa P+R


2013-2020 72 520 49 569 12 568

Transport prywatny i komercyjny

Budowa � cie� ek rowerowych oraz

niezb� dnej infrastruktury, wdro� enie roweru

miejskiego


2013-2020 2 000 496 126

LOKALNE WYTWARZANIE ENERGII: 0 176 125

Fotowoltaiczna

Budowa elektrowni fotowoltaicznych na dachach budynków

publicznych

Wydział Inwestycji inwestorzy prywatni

2014-2020 2 500 176 125

LOKALNE CIEPŁOWNICTWO/CHŁODNICTWO KOMUNALNE, KOGENE RACJA: 833 0 192

Ciepłownia miejska

Modernizacja sieci i w� złów cieplnych

PC-U sp. z o.o. 2013-2020 6 300 833 192

ZAMÓWIENIA PUBLICZNE NA PRODUKTY I USŁUGI: 221 0 51

Wymogi/normy w zakresie efektywno� ci energetycznej i energii odnawialnej

Stosowanie w ramach procedur zamówie�

publicznych kryteriów „zielonych zamówie�

publicznych”

Referat Zamówie� Publicznych

2013-2020

brak istotnego wzrstu

kosztów zamówie�

221 51

WSPÓŁPRACA Z OBYWATELAMI I ZAINTERESOWANYMI STRONAM I: 2 000 264 7 881

Wsparcie finansowe i dotacje

Kontynuacja programu ograniczania niskiej emisji –

dofinansowanie zamiany paliwa na mniej emisyjne

oraz dofinansowanie

Wydział Ochrony

� rodowiska i Gospodarki Rolnej

2012-2017 5 928 800 264 3 152


41

zastosowania OZE (kolektory słoneczne)

Wsparcie finansowe i dotacje

Kontynuacja programu ograniczania niskiej emisji –

dofinansowanie wymiany kotłów na bardziej

efektywne

Wydział Ochrony


2012-2017 3 672 1 200 4 729

Podnoszenie

� wiadomo� ci i tworzenie lokalnych sieci kontaktów

Zach� ty do podwózek s� siedzkich tzw. carpooling


2013-2020 100 uwzgl� dnione

w innych działaniach

uwzgl� dnione


Podnoszenie


Akcje informacyjne i promocyjne skierowane do mieszka� ców, konferencje,

działania promocyjne w ramach realizowanych

projektów

Wydział Ochrony


2013-2020 800 uwzgl� dnione


uwzgl� dnione


Podnoszenie


Powołanie Rady Energetycznej, składaj� cej si� z przedstawicieli NGO, Radnych, Przedsi� biorstw

Komunalnych

Burmistrz 2013-2020 80 uwzgl� dnione


uwzgl� dnione w innych

działaniach

uwzgl� dnione w innych

działaniach

RAZEM: 63 499 440 24 355

ródło: opracowanie własne na podstawie wytycznych COMO


42

Numer: 1

Obszar: Budynki, wyposa enie/urz dzenia komunalne (budynki publiczne)

Działanie: Zastosowanie rodków poprawy efektywno ci energetycznej budynków u yteczno ci publicznej w zakresie ogrzewania

Opis:

Budynki publiczne odpowiadaj za zu ycie ok 44,2 tys. MWh energii (w tym 1 178 MWh energii elektrycznej) w 2011 roku. W ramach tej grupy budynków realizowano ju działania w zakresie termomodernizacji – głównie wymiany stolarki okiennej oraz docieplenia cian i stropodachów. Szacunkowy potencjał termomodernizacji według szacunków wykonanych w ramach opracowania Zało e do planu zaopatrzenia w ciepło… wynosi ok 2 800 MWh. W ramach zada realizowanych przez koordynatora SEAP nale y przewidzie wykonanie szczegółowej inwentaryzacji budynków wraz z okre leniem zakresu mo liwej termomodernizacji. Na podstawie takiego opracowania nale y przyj plan termomodernizacji uwzgl dniaj cy mo liwo ci techniczne i finansowe gminy.

Modernizacja wewn trznych instalacji centralnego ogrzewania dostosowuj cych je do reagowania na zmienne potrzeby cieplne poszczególnych pomieszcze : wyposa enie ich w termostatyczne zawory grzejnikowe oraz dodatkowe urz dzenia poprawiaj ce prac zmodernizowanych instalacji (np.: filtry, automatyczne odpowietrzniki pionów, podpionowe, regulatory ró nicy ci nienia lub przepływu). Szacunkowy efekt to obni enie zu ycia energii cieplnej z tytułu monta u zaworów termostatycznych, wynosi od 10 do 20% pierwotnego zu ycia energii cieplnej w tych instalacjach.

Redukcja emisji (Mg CO 2e/r) Ograniczenie zu ycia energii

(MWh/r) Produkcja energii z OZE

(MWh/r) 562 2 800 -

Korzy ci społeczne: poprawa komfortu u ytkowania budynków

Korzy ci ekonomiczne: obni enie rachunków za energi elektryczn

Korzy ci rodowiskowe: niewielkie ograniczenie emisji do atmosfery GHG, zwi zków siarki, tlenków azotu i pyłów

Okres realizacji Jednostka koordynuj ca Szacowany koszt (tys. zł)

2013-2020 Wydział Kadr i Administracji 18 750

Przewidywany sposób finansowania działania:

tys. zł % ródło 3 750 20 bud et gminy , bud ety jednostek i spółek 15 000 80 rodki zewn trzne

kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni sponsorzy inne


43

Numer: 2


Działanie: Stopniowa wymiana w biurach sprz tu biurowego (ITC), urz dze elektrycznych (klimatyzatory, podgrzewacze wody, AGD)

Opis:

Na podstawie do wiadcze europejskich wida , e wprowadzaj c proste metody oszcz dzania, budynki u ytkowe s w stanie zaoszcz dzi do 40% energii elektrycznej. Takim działaniem jest stopniowa wymiana wyposa enia budynków zu ywaj cego energi elektryczn na energooszcz dne. Urz dzenia biurowe, AGD, klimatyzacja odpowiadaj za około 60% zu ycia energii. Systematyczna wymieniana urz dze (zakłada si czas ycia przeci tnego urz dzenia na 5 lat) mo na uzyska 10% oszcz dno energii elektrycznej.



(MWh/r) 83 117 -

Korzy ci społeczne: poprawa komfortu pracy i jako ci obsługi petentów




2013-2020 Wydział Kadr i Administracji w ramach bie cej działalno ci


tys. zł % ródło 100 bud et gminy , bud ety jednostek i spółek rodki zewn trzne kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni sponsorzy inne

Numer: 3


Działanie: Inteligentne o wietlenie wewn trz budynków (fotokomórki, czujniki nat enia wiatła)

Opis:

Działanie polega na instalacji czujników ruchu steruj cych o wietleniem w takich miejscach jak toalety, rzadko ucz szczane korytarze, parkingi, wej cia budynków. Dodatkowo, mo na


44

zainstalowa czujniki nat enia wiatła, reguluj ce o wietlenie pomieszcze z oknami. Działania te, w poł czeniu z nowoczesnym o wietleniem LED, s wstanie wygenerowa znaczne oszcz dno ci energii elektrycznej – szacunkowo o 5%. Zalecany monta o wietlenia i automatyki we wszystkich budynkach publicznych, przy zachowaniu odpowiednich norm o wietlenia dla danej funkcji obiektu. Szacunkowy koszt wdro enia – około 15 tys. zł dla jednego obiektu.



(MWh/r) 42 59 -

Korzy ci społeczne: poprawa komfortu u ytkowania budynków




2013-2020 Wydział Kadr i Administracji 675


tys. zł % ródło 270 40 bud et gminy 405 60 rodki zewn trzne


Numer: 4


Działanie: Wprowadzenie monitoringu energetycznego budynków – budynki publiczne, w tym audyty energetyczne

Opis:

Działanie polega na wprowadzeniu monitoringu zu ycia i sposobu korzystania z energii elektrycznej i cieplnej w budynkach urz du oraz placówkach edukacyjnych. Zebrane i zanalizowane dane, pozwol zidentyfikowa budynki o najwi kszych mo liwo ciach oszcz dno ci. Pozwoli to zaplanowa działania, których celem jest zmniejszenie dostarczanej mocy cieplnej, regulacje zu ycia energii oraz inwestycje słu ce poprawie efektywno ci energetycznej. Najprostszym i najwygodniejszym rozwi zaniem jest zainstalowanie urz dze , które automatycznie przesyłaj dane o zu yciu energii do komputerowej bazy danych. Innym rozwi zaniem s manualne odczyty i pomiary, lub u ywanie faktur za media energetyczne jako ródła danych. Docelowo, monitoringiem powinny by obj te wszystkie budynki publiczne

w zakresie:


45

• analiza i aprobata umów na dostaw ciepła, energii elektrycznej i gazu, • analizowanie zapotrzebowania placówek gminnych w media w celu prawidłowego doboru

taryfy, optymalizacji zu ycia, oraz usuni cia nieprawidłowo ci w systemie, • analiza zu ycia energii w obiektach miasta (bie cy rejestr kosztów i wielko ci

energetycznych, informacja ogólna o obiektach), • monitorowanie budowlanych zmian termomodernizacyjnych i zwi zanych z sieciami

energetycznymi w miejskich obiektach publicznych, • monitorowanie temperatur wewn trznych w budynkach publicznych oraz temperatur

zewn trznych. Ponadto wszystkie budynki publiczne powinny by poddane audytom energetycznym (stopniowo), a zalecenia z nich wynikaj ce powinny by wdra ane przez poszczególne jednostki – rozpoczynaj c od działa niskonakładowych, ko cz c w miar mo liwo ci finansowych na działaniach inwestycyjnych o du ym koszcie. Działanie nie dotyczy budynków, które zostały poddane termomodernizacji do roku 2012 (wraz z przeprowadzeniem audytów). Oszcz dno ci wynikłe z realizacji działa zaleconych w wynikach audytu ocenia si na minimum 5% zu ycia energii. Koszty audytów, w zale no ci od budynku 2-6 tys. zł.

Szacowany efekt ograniczenia emisji i zu ycia energii przy kompleksowym wdro eniu monitoringu energetycznego oraz audytów energetycznych to ok. 10%.



(MWh/r) 83 117 -

Korzy ci społeczne: podniesienie poziomu wiedzy, zwi kszenie kwalifikacji pracowników, nowe miejsca pracy, wzrost wiadomo ci społecznej korzystania z energii

Korzy ci ekonomiczne: obni enie rachunków za energi elektryczn i ogrzewanie



2013-2020 Wydział Kadr i Inwestycji 250




Szacowany koszt nie obejmuje wydatków na realizacj działa przewidzianych jako zalecenia audytów energetycznych.


46

Numer: 5


Działanie: Budowa nowych i modernizacja budynków publicznych z uwzgl dnieniem koncepcji „zielonych dachów” i „ yj cych cian”

Opis:

Miasto i Gmina Piaseczno jako członek Stowarzyszenia Gmin Polskich "Energie Cities" i Porozumienia Burmistrzów, otrzymała mo liwo uczestnictwa w projekcie „ogród nad głow ”.

Realizacja projektu „Ogród nad głow - czyli szwajcarskie „zielone dachy” i „ yj ce ciany” modelem i inspiracj dla innowacyjnych działa polskich samorz dów (gmin) na rzecz oszcz dno ci energii i ochrony klimatu”, współfinansowanego przez Szwajcari w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.

Celem projektu jest przekazanie pro-klimatycznego, szwajcarskiego know-how, poprawiaj cego efektywno energetyczn budynków dzi ki „ogrodom na dachach i cianach”. W ramach projektu b dzie opracowany podr cznik dot. zasad wprowadzania i projektowania „zielonych dachów” i „ yj cych cian”, których celem b dzie: redukcja emisji CO2, zwi kszenie efektywno ci energetycznej budynków, retencji wody opadowej dla oszcz dno ci energii w systemach wodoci gowych, zwi kszenie bioró norodno ci i odtwarzanie strat powierzchni zielonej zw. z intensywn zabudow .

Nowe lub gruntownie modernizowane budynki od 2014 roku powinny by wykonywane z uwzgl dnieniem wytycznych odno nie zasad realizacji dachów zielonych, zawartych w podr czniku. Działanie nie powinno istotnie zwi ksza kosztów budowy, b d modernizacji budynków.



(MWh/r) wspomagaj co wspomagaj co -

Korzy ci społeczne: poprawa wygl du przestrzeni miejskiej

Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci z rachunków za wod , energi elektryczn i ciepło

Korzy ci rodowiskowe: niewielkie ograniczenie emisji do atmosfery zwi zków GHG siarki i pyłów, dodatkowa absorpcja CO2 przez rosn c ro linno , odtwarzanie strat powierzchni zielonej

Okres realizacji Jednostka koordynu j ca Szacowany koszt (tys. zł)

2013-2020 Wydział Inwestycji brak istotnego wzrostu

kosztów realizacji modernizacji


tys. zł % ródło bud et gminy rodki zewn trzne


47


Numer: 6

Obszar: Budynki mieszkalne

Działanie: Wsparcie termomodernizacji budynków - realizacja projektu Urb Energy

Opis: Termomodernizacja budynków mieszkalnych (tj. docieplenie cian zewn trznych, stropodachów oraz stropów nad piwnicami oraz wymiana stolarki okiennej). Pomi dzy styczniem 2009 r. i styczniem 2012 r. realizowany był w Piasecznie europejski projekt Urb.Energy (Efektywno energetyczna i zintegrowany rozwój miejski) finansowany z funduszy unijnych Baltic Sea Region Programme 2007-2013. Przedmiotem koncepcji była termomodernizacja budynków mieszkalnych wielorodzinnych zlokalizowanych na starym osiedlu mieszkaniowym w Piasecznie, w kwartale ulic Fabryczna, Puławska, Kusoci skiego, i Wojska Polskiego, dla którego sporz dzana została równolegle koncepcja zintegrowanego rozwoju urbanistycznego. Celem sporz dzenia koncepcji było zwymiarowanie inwestycji słu cych zmniejszeniu zapotrzebowania na ciepło na cele ogrzewania i przygotowanie ciepłej wody u ytkowej w 26 budynkach powstałych w latach 1961-1974 o ł cznej powierzchni mieszkalnej 40 000 m2, zamieszkałych przez ok. 2 000 osób. Osiedle to zostało zakwalifikowane jak obszar wsparcia ze rodków Unii Europejskiej. Wsparcie obejmowało m.in.: dofinansowanie koncepcji Zintegrowanego Rozwoju Urbanistycznego i Koncepcji Energetycznie Modernizacji Budynków na tym obszarze; wykonania aktualnych audytów energetycznych dla 26 wielorodzinnych budynków mieszkalnych oaz dokumentacji projektowo-kosztorysowej ocieplenia cian zewn trznych dla 7 wytypowanych budynków z teog obszaru. Powy sze działania były m.in.: podstaw do podj cia przez wła cicieli 8 z tych budynków decyzji o wykorzystaniu polskiego systemu wspierania przedsi wzi termomodernizacyjnych do sfinansowania kompleksowej termomodernizacji obejmuj cej docieplenie cian, stropodachów, wymian okien na klatkach schodowych i w nieogrzewanych piwnicach, drzwi wej ciowych i wymian centralnego ogrzewania. Ł czna warto inwestycji termomodernizacyjnych zidentyfikowanych w audytach energetycznych sporz dzonych dla wszystkich 26 budynków z tego obszaru wyniosła 12,5 mln złotych, a oszcz dno ci mieszka ców wszystkich budynków z tytułu wykonania prac ma wynie ok. 0,63 mln zł. redni okres zwrotu nakładów z oszcz dno ci wynosi dla całego osiedla ok. 20 lat. Obliczeniowe oszcz dno ci z realizacji projektowanych przedsi wzi termo modernizacyjnych wynosz rednio 35,1% dla wszystkich budynków, a maksymalnie 51,3%. W ród ródeł finansowania termomodernizacji w omawianych budynkach przeanalizowano rodki własne, kredyt termomodernizacyjny oraz rodki Unii Europejskiej. Przedstawiono równie zgrubny harmonogram realizacji.



(MWh/r) 1 220 5 280

Korzy ci społeczne: poprawa standardu ycia


48

Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci z korzystania z ocieplonych budynków

Korzy ci rodowiskowe: du e ograniczenie emisji do atmosfery GHG, zwi zków siarki i pyłów – zmniejszenie st enia zanieczyszcze w powietrzu


2007-2012 Referat ds. pozyskiwania

rodków zewn trznych 12 500


tys. zł % ródło bud et gminy rodki zewn trzne kredyty, po yczki, obligacje

12 500 100 inwestorzy zewn trzni sponsorzy Inne

Numer: 7

Obszar: Komunalne o wietlenie publiczne

Działanie: Modernizacja o wietlenia ulicznego - wymiana na bardziej efektywne energetycznie LED, zastosowanie automatyki sterowania o wietleniem, wykorzystanie OZE do o wietlania pojedynczych latarni lub znaków drogowych

Opis:

Piaseczno jest jedn z gmin, które s członkiem konsorcjum badaj cego praktyczne wykorzystanie najnowszych technologii w zakresie o wietlenia ulicznego. Piaseczno stało si polem do wiadczalnym projektu Led-based Intelligent street lighting for Energy Saving (LITES), w ramach którego przewidziane jest zamontowanie ok. 50 opraw wietlnych zbudowanych z diod LED. Pozwoliły one na przetestowanie ró nych schematów sterowania o wietleniem, co w przyszło ci da mo liwo jeszcze bardziej efektywnego o wietlania ulic. Oprawy LED zbudowane s z kilkudziesi ciu 5 mm diod, gdzie pojedyncza dioda pobiera ok. 1 W energii elektrycznej i wieci przez ok. 50 tys. godzin (ok. 14 lat). Pobiera ok. 50% mniej energii ni lampy sodowe i prawie 70% mniej energii ni ci gle stosowane w gminie oprawy rt ciowe. Program trwał od stycznia 2009 r. do czerwca 2011 r. Szacowany efekt redukcji zu ycia energii elektrycznej wyniósł 50-80%. System umo liwia pełn regulacj intensywno ci wiecenia lamp i nat enia o wietlenia do warunków atmosferycznych i obecno ci u ytkowników o wietlanego obszaru. Jako kontynuacj nale y przewidzie sukcesywn wymian starych lamp, finansowanej poprzez uzyskane oszcz dno ci na zmniejszonym zapotrzebowaniu na energi elektryczn . Poprzez sukcesywn wymian starych, rt ciowych lamp b dzie mo na całkowicie wyeliminowa szkodliwe dla zdrowia i rodowiska zwi zki rt ci. Ponadto zmniejszy si ilo emisji CO2 i emitowanego przez oprawy ciepła. Całkowity koszt projektu dla Piaseczna wyniósł prawie 70 tys. euro, połowa tej kwoty pochodziła ze rodków Unii Europejskiej.


49

Dla pojedynczych znaków drogowych i latarni, mo na zastosowa zasilanie z OZE, stosuj c panele PV lub małe elektrownie wiatrowe. Pomysł jest z powodzeniem stosowany w wielu miejscach w Polsce. Mo e tak e słu y jako uzupełnienie energii pobieranej z sieci.



(MWh/r) 1 422 2 007 -

Korzy ci społeczne: poprawa jako ci o wietlenia dróg i bezpiecze stwa kierowców

Korzy ci ekonomiczne: obni enie opłat za energi elektryczn

Korzy ci rodowiskowe: ograniczenie emisji do atmosfery zwi zków GHG siarki i pyłów

Okres rea lizacji Jednostka koordynuj ca Szacowany koszt (tys. zł)

2009-2020 Wydział Infrastruktury i Transportu Publicznego

7 000



kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni sponsorzy

6 160 88 inne

Finansowanie działa ze rodków uzyskanych z oszcz dno ci – przewiduje si realizacj działania w formule ESCO.

Numer: 8

Obszar: Transport – transport publiczny

Działanie: Rozwój sieci transportu publicznego, nowe linie komunikacji, budowa P+R

Opis:

Działanie ma na celu usprawnienie funkcjonowania i rozwój sieci komunikacji publicznej. Cel ten mo na zrealizowa m.in.:

1. Wydzielenie pasów jezdni dla komunikacji publicznej na drodze DK-79 w kierunku Warszawy (buspasy) – Szybka Linia Autobusowa Warszawa – Piaseczno, koszt inwestycji byłby znacz co ni szy ni wybudowanie linii tramwajowej, przy porównywalnej zdolno ci transportowej i czasie dojazdu. Działanie mogłoby zosta zrealizowane przy planowej rozbudowie DK-79. Dodatkowymi czynnikami przemawiaj cymi na korzy tego rozwi zania, jest bardzo du a elastyczno autobusu, umo liwiaj ca modyfikowanie i dostosowywanie trasy do bie cych potrzeb.


50

2. Rozbudowa sieci przystanków kolejowych, zgodnie z zało eniami Studium układu komunikacyjnego, które sugeruje dwie nowe lokalizacje:

• Piaseczno Północ – powi zania nowym przebiegiem DW 721, pobliskimi osiedlami (osiedle Słowicza) oraz centrum logistycznym. Lokalizacja przystanku została uwzgl dniona w opracowywanym studium wykonalno ci pn. ”Modernizacja Warszawskiego W zła Kolejowego”;

• Jesówka/ abieniec – obsługa komunikacyjn południowej cz ci miasta Piaseczna, północnych terenów Zalesia Górnego oraz wsi Jesówka i abieniec. W zadaniu nale y uwzgl dni budow parkingu P&R i B&R.

3. Budow parkingów P&R zach caj cych do korzystania z komunikacji publicznej – parkingi powinny by lokalizowane na obrze ach miasta – przy głównych drogach dojazdowych, przy p tlach autobusowych oraz przy dworcu PKP; wst pnie proponowane lokalizacje to:

• parking naziemny (Park&Ride) na 200 pojazdów przy ul. Towarowej; • parking naziemny (Park&Ride) przy planowanym przystanku Piaseczno Północ; • parking naziemny (Park&Ride) przy planowanym przystanku Jesówka/ abieniec.

By zach ci mieszka ców do korzystania z system P&R, proponuje si aby wraz z rozszerzeniem funkcjonalno ci karty miejskiej, parkowanie na parkingach typu P&R było darmowe.

Dodatkowo, w zamian za ograniczenie ruchu w centrum miasta, nale y zaplanowa wybudowanie wielopoziomowych parkingów w ró nych cz ciach Piaseczna:

• Parking naziemny, 3 – poziomowy na 300 pojazdów pomi dzy ul. Zgoda a J.Sierakowskiego w strefie A II;

• Parking podziemny, 2 - poziomowy na 200 pojazdów zlokalizowany pod Skwerem St. Kisielewskiego w strefie A I;

• Parking naziemny, 2 – poziomowy na 200 pojazdów przy ul. Jana Pawła II w strefie A II;

• Parking naziemny, 2 – poziomowy na 200 pojazdów pomi dzy ul. L. Czajewicza a cmentarzem w strefie B;

4. W Studium układu komunikacyjnego zostało zaproponowane wykorzystanie bocznicy kolejowej biegn cej od stacji Warszawa Ok cie do EC Siekierki przez Konstancin Jeziorn dla ruchu pasa erskiego. Umo liwi to szybki dojazd do stacji kolejowej Nowa Iwiczna oraz dogodne skomunikowanie szybko rozbudowuj cych si rejonów Józefosławia, Chyliczek i Julianowa. Proponowane lokalizacje przystanków to:

• Nowa Iwiczna – planuje si , aby pełnił on funkcj w zła przesiadkowego dla pasa erów podró uj cych w kierunku Warszawy;

• Mleczarska – lokalizacja przy granicy z Lesznowol i planowanym centrum handlowym na terenie starej zajezdni trolejbusowej;

• Energetyczna – blisko projektowanego centrum handlowego i terenów przemysłowych;

• Julianów – lokalizacja umo liwi obsług komunikacyjn mieszka ców Julianowa, Józefosławia i Chyliczek.

• Chyliczki – obsługa komunikacyjna rejonu Chyliczek oraz Józefosławia.


51

Przy ka dym z przystanków mo na przewidzie budow parkingów P&R oraz B&R, co przyczyni si do jeszcze wi kszej dost pno ci kolei.

Poprzez usprawnienie komunikacji publicznej oraz udost pnienie parkingów umo liwiaj cych podró nym skorzystanie w wygodny sposób z komunikacji publicznej zamiast prywatnej, zakłada si , e nast pi ograniczenie nat enia ruchu na drogach o co najmniej 10%, przez co emisje z transportu prywatnego równie zostan ograniczone o 10%.



(MWh/r) 12 568 49 569 -

Korzy ci społeczne: poprawa jako ci i zasi gu komunikacji zbiorowej, zmniejszenie nat enia ruchu na drogach

Korzy ci ekonomiczne: poprawa dost pno ci usług, poprawa wizerunku gminy, lepsza oferta inwestycyjna dla inwestorów, nowe miejsca pracy, ograniczenie zniszczenia nawierzchni dróg

Korzy ci rodowiskowe: ograniczenie emisji zanieczyszcze z transportu samochodowego do atmosfery (tlenki azotu, tlenek w gla)


2013-2020


Wydział Inwestycji

72 520


tys. zł % ródło 11 328 15 bud et gminy 8 192 12 rodki zewn trzne

kredyty, po yczki, obligacje 53 000 73 inwestorzy zewn trzni

sponsorzy Inne

Numer: 9

Obszar: Transport – transport prywatny i komercyjny

Działanie: Budowa cie ek rowerowych oraz niezb dnej infrastruktury, wdro enie roweru miejskiego

Opis:

Powi kszanie sieci cie ek rowerowych (układ koncentryczny i pier cieniowy), razem z infrastruktur (m.in.: stojaki, luzy na skrzy owaniach, oznakowanie tras, parkingi Bike&Ride przy du ych przystankach komunikacji autobusowej, p tlach i stacjach PKP – lokalizacje zaproponowane we wcze niejszym działaniu). Wi ksze wykorzystanie "Wspólny bilet ZTM-KM-


52

WKD", zach caj c do zabierania ze sob roweru do poci gu (rower jest zwolniony z opłat) i kontynuowania podró y rowerem po Warszawie. Podczas planowanej modernizacji drogi DK-79, nale y rozwa y utworzenie cie ki rowerowej przylegaj cej do niej. Razem ze spójnym system cie ek w Piasecznie, działanie to stworzyłoby alternatywny sposób dotarcia do południowych

dzielnic Warszawy. Utworzenie miejskiej sieci wypo yczalni rowerów tzw. rower miejski. Efekt redukcji zu ycia energii i emisji – ok. 0,1% w sektorze transportu prywatnego.



(MWh/r) 51 221

Korzy ci społeczne: poprawa komfortu podró owania na rowerze, zmniejszenie nat enia ruchu na drogach, promocja zdrowego stylu ycia

Korzy ci ekonomiczne: spadek zu ycia paliwa w sektorze transportu prywatnego

Korzy ci rodowiskowe: niewielkie ograniczenie emisji spalin samochodowych do atmosfery


2013-2020 Wydział Infrastruktury

i Transportu Publicznego 2 000


tys. zł % ródło 400 40 bud et gminy

1 600 60 rodki zewn trzne kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni sponsorzy inne

Numer: 10

Obszar: Lokalne wytwarzanie energii - fotowoltaika

Działanie: Budowa elektrowni fotowoltaicznych na dachach budynków publicznych

Opis:

Działanie zakłada powołanie spółki celowej (lub wykorzystanie istniej cej spółki z udziałem gminy), która zrealizuje inwestycje elektrowni fotowoltaicznych (PV) na dachach budynków publicznych. Zakłada si udost pnienie pod budow około 4 tys. m2 dachów, co pozwoli na zainstalowanie PV o mocy 200 kW. Koszt inwestycji – około 2,5 mln zł. Funkcjonuj ce obecnie i planowane systemy wsparcia małych ródeł OZE pozwol na stosunkowo szybki czas zwrotu z inwestycji, a rodki ze sprzeda y energii oraz wiadectw pochodzenia mog zasili bud et gminy w dłu szej perspektywie. Szacunkowa produkcja energii z OZE – ok. 176 MWh rocznie. Działanie to nale y poprzedzi odpowiednimi pracami studialnymi. Alternatywnym rozwi zaniem jest u yczenie


53

dachów budynków publicznych dla przedsi biorców prywatnych do realizacji tego typu inwestycji. Działanie jest równie zale ne od funkcjonuj cych ram prawnych wsparcia OZE w Polsce – w przypadku zmiany prawa mo e nast pi polepszenie, lub pogorszenie warunków realizacji inwestycji.



(MWh/r) 176

Korzy ci społeczne: nowe miejsca pracy

Korzy ci ekonomiczne: zysk ze sprzeda y wyprodukowanej energii; rozwój nowych firm, szansa na rozwój istniej cych firm

Korzy ci rodowiskowe: ograniczenie emisji do atmosfery zanieczyszcze wynikaj cych z produkcji energii z w gla kamiennego


2014-2020 Wydział Inwestycji,

inwestorzy prywatni 2 500


tys. zł % ródło 250 10 bud et gminy

rodki zewn trzne 2 250 90 kredyty, po yczki, obligacje

inwestorzy zewn trzni sponsorzy inne

Numer: 11

Obszar: Lokalne ciepłownictwo

Działanie: Modernizacja sieci i w złów cieplnych

Opis:

Szacuje si , e wyposa enie w złów cieplnych w niezb dne urz dzenia automatycznej regulacji dadz w efekcie około 10% obni enie obecnego zu ycia energii cieplnej przez w zły bez tych urz dze . Modernizacji powinny by poddane sieci cieplne wykonane w technologii kanałowej, które znajduj si na terenie miasta Piaseczna. Do wymiany pozostała cz sieci wysokoparametrowych. Szacunkowy efekt modernizacji tych sieci mo e przynie zmniejszenie strat ciepła w wysoko ci: około 3000 GJ/rok.


54



(MWh/r) 192 833 -

Korzy ci społeczne: poprawa niezawodno ci systemu ciepłowniczego

Korzy ci ekonomiczne: obni enie kosztów funkcjonowania sieci ciepłowniczej, utrzymanie cen ciepła na niezmienionym poziomie



2013-2020 PC-U Sp. z o.o. 6 300


tys. zł % ródło 2 205 35 bud et gminy (spółki) 4 095 65 rodki zewn trzne


Numer: 12

Obszar: Wymogi/normy w zakresie efektywno ci energetycznej i energii odnawialnej

Działanie: Stosowanie w ramach procedur zamówie publicznych kryteriów „zielonych zamówie publicznych”

Opis:

Polskie prawo przewiduje mo liwo zdefiniowania wymogów dotycz cych zagadnie ochrony rodowiska w zestawieniu niezb dnych wymaganiach oferty przetargu. Te zagadnienia s

regulowane ustaw Prawo Zamówie Publicznych, a w szczególno ci art. 30 ust. 6 i art. 91 ust. 2. Komisja Europejska wydała równie dokument, który zawiera wskazówki co do przeprowadzania „zielonych” przetargów. Wszystkie zadania w ramach tego działania mog by wykonane własnym nakładem Urz du Miasta i mog one dotyczy nie tylko przetargów, ale równie zakupów „z wolnej r ki”.

Ide „zielonych zamówie publicznych” jest m.in.:

• wprowadzanie aspektów rodowiskowych podczas zamówie publicznych dotycz cych sprz tu IT, AGD, instalacji energetycznych w budynkach czy rodków transportu;

• realizacji działa wprowadzaj cych zielone zamówienia do procedur przeprowadzanych przez zamawiaj cego, które przeło si na korzy ci finansowe oraz rodowiskowe:

o termomodernizacja obiektów o wiatowych wraz z wykorzystaniem OZE,


55

o zast pienie energochłonnych urz dze i technologii wysoce efektywnymi energetycznie oraz wykorzystywanie produktów przyjaznych rodowisku naturalnemu,

• upowszechnianie procedur zielonych zamówie w post powaniach przeprowadzanych przez zamawiaj cego poprzez:

o zapisy uwzgl dniaj ce rozwi zania rodowiskowe dla przyszłego wykonawcy, o stosowanie materiałów np.: wpływaj cych korzystnie na charakterystyk cieplna

budynków, nie powoduj cych zanieczyszczenia wód i powietrza (zakaz stosowania niektórych materiałów o niekorzystnych cechach),

o stosowanie instalacji wodo- i energooszcz dnych, o ograniczenie ilo ci odpadów oraz recykling lub ponowne wykorzystanie materiałów,

• stosowanie dodatkowej punktacji w przetargach w oparciu o kryteria rodowiskowe np.: o promowanie wykorzystywania przez wykonawc nietoksycznych materiałów

budowlanych, o dost pno materiałów budowlanych na bazie surowców odnawialnych.

Szacunkowy efekt oszcz dno ci – 0,5% dodatkowo zaoszcz dzonej energii w sektorze budynków publicznych, urz dze i wyposa enia. Dodatkowe informacje dotycz ce zamówie publicznych zawarto w Zał czniku II.

Redukcja emisji (Mg CO 2e/r) Ograni czenie zu ycia energii


(MWh/r) 51 221

Korzy ci społeczne: promowanie odpowiedzialnego modelu konsumpcji

Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci ze zmniejszonego zu ycia energii elektrycznej i cieplnej, wysoka jako zamawianych materiałów, produktów itd., stymulowanie lokalnego rynku usług



2013-2020 Referat Zamówie Publicznych

Minimalny wzrost kosztów zamówie równowa ony

oszcz dniejszym kosztem u ytkowania


tys. zł % ródło bud et gminy rodki zewn trzne kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni sponsorzy inne


56

Działanie nie spowoduje istotnego wzrostu kosztów w dłu szej perspektywie czasu.

Numer: 13

Obszar: Wsparcie finansowe i dotacje

Działanie: Kontynuacja programu ograniczania niskiej emisji – dofinansowanie zamiany paliwa na mniej emisyjne oraz dofinansowanie zastosowania OZE (kolektory słoneczne)

Opis:

Działanie zaplanowane w PONE6, zakłada, e w latach 2012-2017 rocznie zostanie wymienionych po 50 ródeł ciepła oraz po 20 układów kolektorów słonecznych do przygotowania ciepłej wody u ytkowej. Suma: 300 gazowych, 120 kolektorów. Oszacowano wysoko nakładów na zakup i wymian ródła ciepła na poziomie 10 000 zł na jeden obiekt. Przy takich parametrach ł czny koszt Programu na zakup i obsług wymiany ródeł ciepła w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych wyniesie ok.: 5 928 000 zł, w tym koszt Operatora Programu: 168 000 zł ( rodki własne gminy). Produkcja energii z OZE wyniesie 264 MWh rocznie.


(MWh/r) Produkcj a energii z OZE

(MWh/r) 3 152 880 264


Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci z korzystania z nowocze niejszego ródła energii



2012-2017 Wydział Ochrony rodowiska

i Gospodarki Rolnej 5 928


tys. zł % ródło 168 2,8 bud et gminy

rodki zewn trzne 4 150 70 kredyty, po yczki, obligacje 1 610 27,2 inwestorzy zewn trzni

sponsorzy Inne

6 Dane do działania zaczerpni to z PONE


57

Numer: 14

Obszar: Wsparcie finansowe i dotacje

Działanie: Kontynuacja programu ograniczania niskiej emisji – dofinansowanie wymiany kotłów na bardziej efektywne

Opis:

Realizacja działa zawartych w PONE7. Likwidacja istniej cego ogrzewania kotłami w glowymi komorowymi lub pieców ceramicznych i monta innego ródła ciepła, którego konstrukcja uniemo liwia spalanie odpadów. Oszacowane koszty to 90 000 zł na jeden obiekt. Przewiduje si , e modernizacji b dzie podlega po 5 budynków w ka dym roku (od 2012-2017 30 budynków).

Ł czny koszt Programu na zakup i obsług wymiany ródeł ciepła w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych wyniesie ok.: 3 672 000 zł, w tym koszt Operatora Programu: 216 000 zł ( rodki własne gminy).



(MWh/r) 4 729 1 200


Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci z korzystania z nowocze niejszego ródła energii


Okres realizacji Jednostka koord ynuj ca Szacowany koszt (tys. zł)


i Gospodarki Rolnej 3 672


tys. zł % ródło 216 5,8 bud et gminy

rodki zewn trzne 2 570 70 kredyty, po yczki, obligacje 886 24,2 inwestorzy zewn trzni

sponsorzy Inne

Numer: 15

Obszar: Podnoszenie wiadomo ci i tworzenie lokalnych sieci kontaktów

Działanie: Zach ty do podwózek s siedzkich tzw. carpooling

7 Dane do działania zaczerpni to z PONE


58

Opis:

Ze wzgl du na fakt, i główny potok samochodów, generowany jest przez mieszka ców Piaseczna doje d aj cych do pracy w Warszawie, rekomendowane jest by Urz d miasta powinien utworzy program „s siedzkich podwózek”. Jednym z działa mogłoby by utworzenie specjalnego portalu dla miesza ców miasto i gminy Piaseczno, na wzór popularnej strony www.carpooling.pl, gdzie kierowcy mogliby oferowa miejsce w swoim samochodzie a potencjalni pasa erowie ch odbycia podró y. Jedn z opcji działania systemu jest wymiana mi dzy kierowcami, przykładowo, gdy do jednego miejsca pracy lub w jeden rejon doje d a zawsze czterech mieszka ców, mog oni co tydzie robi zamiany i pełni tygodniowe ‘dy ury’.

Kierowcy i ich pasa erowie zapisywaliby si do programu, deklaruj c, e b d podwozi kilka osób lub b d korzysta z zaoferowanego miejsca w samochodzie np.: w drodze do pracy, dojazd do centrum handlowego itp. Miasto, w ramach promocji i wynagrodzenia działa , mogłoby przydziela , przykładowo karnety na parkingi, bilety do kina, ulgi podatkowe, dopłaty do paliwa rozliczane kilometrowo na podstawie faktur itp. Nagrody fundowane byłyby przez sponsorów, którzy mieliby dzi ki temu mo liwo reklamowania si . Działanie ma charakter promocyjny i wspomagaj cy inne działania (inwestycyjne) w sektorze transportu.

Redukcja emisji (Mg CO 2e/r) Ogran iczenie zu ycia energii


(MWh/r) Uwzgl dniono w innych

działaniach dot. transportu Uwzgl dniono w innych

działaniach dot. transportu

Korzy ci społeczne: spadek nat enia ruchu na drogach lokalnych, budowanie społecze stwa obywatelskiego

Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci na mniejszym zu yciu paliwa w sektorze transportu prywatnego, mo liwo promocji lokalnych firm

Korzy ci rodowiskowe: niewielkie ograniczenie emisji spalin samochodowych do atmosfery

Okres realiza cji Jednostka koordynuj ca Szacowany koszt (tys. zł)

2013-2020 Wydział Infrastruktury

i Transportu Publicznego 100


tys. zł % ródło bud et gminy rodki zewn trzne kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni

100 100 sponsorzy inne

Numer: 16


59

Obszar: Współpraca z obywatelami i zainteresowanymi stronami – podnoszenie wiadomo ci i tworzenie lokalnych sieci kontaktów

Działanie: Akcje informacyjne i promocyjne skierowane do mieszka ców, konferencje, działania promocyjne w ramach realizowanych projektów, współpraca z lokalnymi NGO

Opis:

Działania w tym zakresie realizowane b d przede wszystkim przez Wydział Ochrony rodowiska i Gospodarki Rolnej, we współpracy z innymi jednostkami. Działanie to obejmuje prowadzenie kampanii informacyjnych i promocyjnych w zakresie szeroko rozumianego zrównowa onego korzystania z energii, w szczególno ci nale y wskaza takie wydarzenia jak:

• Tydzie Zrównowa onej Energii; • Tydzie Zrównowa onego Transportu (m.in.: dzie bez samochodu); • Godzina dla Ziemi; • Dzie Czystego Powietrza; • Dzie Ziemi, Sprz tanie wiata i in.

Działania powinny by realizowane cyklicznie i konsekwentnie, by swoim zasi giem obj jak najwi ksz liczb odbiorców. Istotne jest informowanie i promowanie SEAP. Mieszka cy musz by wiadomi, e taki plan istnieje i jest realizowany. Administracja samorz dowa swoimi działaniami powinna dawa dobry przykład dla mieszka ców. Dodatkowo, w ramach akcji informacyjnych, nale y przewidzie działania promocyjne realizowanych przez Urz d projektów europejskich (w szczególno ci konferencje i warsztaty skierowane do mieszka ców oraz inne formy bezpo rednio anga uj ce, zwłaszcza przedsi biorców z miasta. Konsekwentnie realizowane działania informacyjno-promocyjne mog przynie szacunkowy efekt ograniczenia zu ycia energii i emisji o ok. 1% (sektor mieszkaniowy i transport prywatny). Przy realizacji działa edukacyjnych oraz wdra aniu SEAP, zaleca si tak e cisł współprac z lokalnymi organizacjami pozarz dowymi, działaj cymi w obszarze ochrony rodowiska.



(MWh/r) wspomagaj co dla pozostałych działa

wspomagaj co dla pozostałych działa


Korzy ci społeczne: promocja dobrych nawyków dot. efektywno ci energetyczne i OZE, tworzenie społecze stwa obywatelskiego, zwi kszanie integracji społecznej

Korzy ci ekonomiczne: szansa na rozwój istniej cych firm i powstanie nowych ‘zielonych’ miejsc pracy i usług

Korzy ci rodowiskowe: ograniczenie emisji do atmosfery GHG, zwi zków siarki i pyłów, tlenków azotu, ograniczenie zu ycia wody, redukcja wytwarzanych odpadów


60



i Gospodarki Rolnej, NGO 800




Numer: 17

Obszar: Podnoszenie wiadomo ci i tworzenie lokalnych sieci kontaktów

Działanie: Powołanie Rady Energetycznej, składaj cej si z przedstawicieli NGO, Radnych, Przedsi biorstw Komunalnych

Opis:

Rada zbierałaby si , np.: co pół roku i omawiała istotne problemy energetyczne gminy, sektory, w których mo liwa jest oszcz dno , planowała działania. Ustalenia Rady byłyby dokumentowane w formie sprawozdania, raportu z zebrania. W ramach działalno ci Rady Energetycznej, dodatkowo mo na uj uruchomienie konsultacji – wiadczenia usług doradczych dla mieszka ców z zakresu efektywno ci, ograniczania emisji oraz zastosowania odnawialnych ródeł energii. Doradztwo powinno by wiadczone bezpo rednio (np.: w ramach wyznaczonych godzin, w urz dzie), a tak e po rednio poprzez uruchomienie specjalnych, tematycznych serwisów internetowych dla mieszka ców. Jest to działanie wspieraj ce realizacj innych działa – efekty s uwzgl dnione w działaniach informacyjnych i promocyjnych.

Redukcja emisji (Mg CO 2e/r) Ograniczenie z u ycia energii


(MWh/r) wspomagaj co dla pozostałych działa



Korzy ci społeczne: zwi kszanie wiadomo ci dot. efektywno ci energetycznej i OZE, szersza partycypacja społecze stwa w samorz dzie

Korzy ci ekonomiczne: oszcz dno ci mieszka ców i instytucji publicznych

Korzy ci rodowiskowe: ograniczenie emisji do atmosfery GHG, zwi zków siarki, tlenków azotu i pyłów



61

2013-2020 Burmistrz 80


tys. zł % ródło 80 100 bud et gminy rodki zewn trzne kredyty, po yczki, obligacje inwestorzy zewn trzni sponsorzy inne

Rada funkcjonowa powinna na zasadzie społecznego pełnienia funkcji. Koszty organizacji spotka pokrywa Urz d Gminy.


62

6. PODSUMOWANIE Miasto i Gmina Piaseczno dzi ki realizacji przedstawionego w niniejszym dokumencie planu działa ma szanse na osi gni cie wyznaczonych celów w ramach Porozumienia, a nawet ich przekroczenie (szacowane efekty redukcji emisji w gminie to prawie 23,9%). Warunkiem osi gni cia celu jest jednak konsekwentna i skuteczna realizacja zaplanowanych działa – zwłaszcza w zakresie ograniczania emisji w budownictwie (realizacja PONE) oraz w transporcie prywatnym. Działania zaplanowane do realizacji (koordynowane przez gmin ) na najbli sze lata do roku 2020 pozwol na ograniczenie emisji o 24 355 Mg CO2e (w skali roku), wymaga to szacunkowych inwestycji na 133,075 mln zł, z czego rodki wydatkowane z bud etu gminy to ok. 19,6 mln. Podsumowanie efektów realizowanych działa przedstawiono w tabeli 14.

Całkowita redukcja jaka zostanie osi gni ta z obszru gminy to 133 064 Mg CO2 – 108 709 ton redukcji wynika z przewidywanych trendów jakie nast pi do roku 20208. Działania gminy maj istotne znaczenie, dla osi gni cia zamierzonych rezultatów planu. Szczególnie istotne s działania, które b d promowały i pokazywały wiod c rol samorz du w dziedzinie efektywno ci energetycznej i ochrony klimatu na poziomie lokalnym – samorz d powinien da odpowiedni przykład mieszka com i przedsi biorcom.

Tabela 14. Podsumowanie planowanych efektów realizacji działa zaplanowanych w ramach SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno

SEKTORY

i obszary działania

Cel na 2020 rok w zakresie

oszcz dno ci energii [MWh]

lokalnego wytwarzania

energii odnawialnej [MWh]

redukcji emisji CO2 [Mg]

Budynki, wyposa enie/urz dzenia i przemysł

9 578 - 1 990

Transport 50 065 - 12 694

Lokalne wytwarzanie energii elektrycznej

- 176 125

Lokalne ciepłownictwo/chłodnictwo komunalne, kogeneracja

833 - 192

Zagospodarowanie przestrzenne - - -

Zamówienia publiczne na produkty i usługi

221 - 51

Współpraca z obywatelami i zainteresowanymi stronami

2 000 264 7 881

Inne sektory - - -

SUMA 63 499 440 24 355

�ródło: opracowanie własne

8 Oznacza to, e w roku 2020 roczna wielko emisji gazów cieplarnianych b dzie o 133 064 tony (24 355 w wyniku działa Samorz du i 108 709 ton w wyniku działa niezale nych od władz) mniejsza ni roczna wielko emisji w roku bazowym


63

Całkowity koszt działa przewidzianych w planie to 133 75 mln zł, z tej kwoty ponad 51% przypada na inwestorów zewn trznych, 23% to bezzwrotne rodki zewn trzne, a jedynie 15% (19,6 mln zł) obci y bezpo rednio bud et gminy. Przewiduje si , e pozostałe rodki b d pochodzi z innych ródeł (m. i.: od sponsorów). W zwi zku z tym mo liwo realizacji działa jest uzale niona od

pozyskania zewn trznych rodków finansowych na realizacj zada , st d te nale y przewidzie realizacj zada szczególnie na okres 2014 – 2020, czyli now perspektyw finansow UE, w ramach której znaczne rodki maj by przewidziane na finansowanie zada w zakresie efektywno ci energetycznej.

Działania w ramach SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno to równie wymierne oszcz dno ci dla gminy i jej mieszka ców na kwot ponad 23,66 mln zł w skali roku (według cen energii z 2011 roku) wynikaj ce z zaoszcz dzonej energii (elektryczna, cieplna, paliwa transportowe i in.). Rzeczywiste oszcz dno ci b d zapewne wi ksze, ze wzgl du na rosn ce na przestrzeni lat ceny paliw i energii elektrycznej i cieplnej. Ponadto nale y podkre li inne po rednie korzy ci takie jak ograniczenie emisji zanieczyszcze do rodowiska (m.in.: pyły, benzo-a-piren oraz tlenki azotu i siarki) co b dzie miało wpływ na zdrowie i popraw jako ci ycia mieszka ców.

Poprzez ograniczenie zu ycia energii i wzrost produkcji energii z OZE, realizacja SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno przyczynia si równie do poprawy bezpiecze stwa energetycznego Piaseczna. Przedstawione w Planie Działa na Rzecz Zrównowa onej Energii dla Miasta i Gminy Piaseczno cele oraz działania przyczyniaj si do realizacji krajowej i unijnej strategii ochrony klimatu.

Nale y równie podkre li fakt, e realizacja SEAP dla Miasta i Gminy Piaseczno powinna pomaga utrzymaniu konkurencyjno ci gospodarki Piaseczna. Realizacja polityki klimatyczno-energetycznej na poziomie lokalnym to szansa dla gospodarki miasta, któr nale y wykorzysta poprzez konsekwentne działania skierowane na ‘zazielenienie’ lokalnej gospodarki – władze miasta powinny si zaanga owa i wspiera podobne inicjatywy jak opisane powy ej, a tak e inne które b d wpisywały si w polityk niskow glowego rozwoju. W tym celu wskazane równie jest powołanie „Rady Energii” skupiaj cej przedstawicieli ró nych rodowisk miejskich jako organu opiniuj co-doradczego dla władz miasta.


64

7. LITERATURA I RÓDŁA • Aktualizacja programu ochrony rodowiska dla miasta i gminy Piaseczno na lata 2010-2013

z perspektyw na lata 2014-2017; • Audyt zrównowa onego rozwoju – analiza wska nikowa gmina Piaseczno; • Biała Ksi ga - Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – d enie do

osi gni cia konkurencyjnego i zasobo-oszcz dnego systemu transport KOM(2011) 144; • bip.mazowieckie.pl; • Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.

w sprawie wysiłków podj tych przez pa stwa członkowskie, zmierzaj cych do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowi za Wspólnoty dotycz cych redukcji emisji gazów cieplarnianych;

• Dyrektywa 2002/91/We Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków;

• Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 pa dziernika 2003 r. ustanawiaj ca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniaj ca dyrektyw Rady 96/61/WE;

• Dyrektywa 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywno ci ko cowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylaj ca dyrektyw Rady 93/76/EWG;

• Dyrektywa 2009/28/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze ródeł odnawialnych zmieniaj ca i w nast pstwie uchylaj ca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE;

• Dyrektywa 2010/30/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie wskazania poprzez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie, zu ycia energii oraz innych zasobów przez produkty zwi zane z energi ;

• Dyrektywa EED Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie efektywno ci energetycznej oraz uchylaj ca dyrektywy 2004/8/WE i 2006/32/WE;

• http://www.gddkia.gov.pl/; • http://www.interreg4c.net/; • http://www.wwpe.gov.pl/; • IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories, IPCC 2006; • Krajowa inwentaryzacja emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych za rok 2007. Raport

wykonany na potrzeby Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz Protokołu z Kioto, Krajowy Administrator Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji, Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji, maj 2009 (Krzysztof Olendrzy ski, Iwona Kargulewicz, Jacek Sko kiewicz, Bogusław D bski, Joanna Cie li ska, Anna Olecka, Monika Kanafa, Katarzyna Kania, Paweł Sałek);

• Plan działania prowadz cy do przej cia na konkurencyjn gospodark niskoemisyjn do 2050 r. KOM(2011) 112;

• Plan rozwoju lokalnego dla miasta i gminy Piaseczno 2004-2015; • Polityka klimatyczna Polski. Strategie redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do

roku 2020, Ministerstwo rodowiska, Warszawa pa dziernik 2003. Dokument przyj ty przez Rad Ministrów dnia 04.11.2003 roku;


65

• Program ochrony rodowiska i gospodarki odpadami dla gminy Piaseczno na lata 2007-2010;

• Program ograniczania niskiej emisji dla gminy Piaseczno; • Projekt zało e do planu zaopatrzenia w ciepło, energi elektryczn i paliwa gazowe dla

gminy Piaseczno; • Protokół z Kioto do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu,

sporz dzony w Kioto dnia 11 grudnia 1997 r.; • Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu, sporz dzona

w Nowym Jorku dnia 9 maja 1992 r.; • Raport pt.: “Koszty ponoszone przez europejskie systemy transportu z powodu

ekstremalnych warunków pogodowych” VTT Technology 36; • Report on the proposal for a directive of the European Parliament and of the Council on

energy efficiency and repealing Directives 2004/8/EC and 2006/32/EC[COM(2011)0370 - C7-0168/2011 - 2011/0172(COD)];

• Rozporz dzenie (WE) nr 614/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 maja 2007 r. w sprawie instrumentu finansowego na rzecz rodowiska (LIFE+), Rozporz dzenie Rady Ministrów z dnia 20 pa dziernika 2009 r. w sprawie rodzajów programów i projektów przeznaczonych do realizacji w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji;

• Strategia zrównowa onego rozwoju miasta i gminy Piaseczno do 2015 r.; • Studium układu komunikacyjnego gminy Piaseczno; • Uchwała Nr 234/08 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 17 listopada 2008 r.

w sprawie okre lenie programu ochrony powietrza dla strefy powiat piaseczy ski; • Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywno ci energetycznej (Dz.U. 2011 nr 94 poz. 55) • Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarz dzania emisjami gazów cieplarnianych

i innych substancji (Dz. U. Nr 130, poz. 1070 z pó n. zm.); • Ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów

cieplarnianych i innych substancji. (Dz. U. Nr 281, poz. 2784 z pó n. zm.); • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25,

poz. 150 z pó n. zm.); • Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów

cieplarnianych (Dz.U. 2011 nr 122 poz. 695); • www.piaseczno.eu; • www.stat.gov.pl; • Zmiana studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta

i gminy Piaseczno; • Dane z Systemu Monitoringu Jako ci Powietrza w województwie mazowieckim, • Zmiana klimatu 2007. Raport syntetyczny, Mi dzyrz dowy Zespół ds. Zmian Klimatu, 2008.

Podczas przygotowania dokumentu korzystano tak e z Planów na rzecz zrównowa onej energii innych miast nale cych do Porozumienia mi dzy Burmistrzami.


66

ZAŁ CZNIK I - Potencjalne ródła finansowania dla działa przewidzianych w SEAP

Działania inwestycyjne zwi zane z oszcz dno ci energii

1. System białych certyfikatów

Mo na sfinansowa : działania słu ce poprawie efektywno ci energetycznej – termomodernizacja, wymiana sprz tu energochłonnego itp.

Charakterystyka: system wprowadzony ustaw o efektywno ci energetycznej z dnia 15 kwietnia 2011 roku; zgodnie z zapisami ustawy min. raz w roku Prezes URE powinien ogłosi konkurs na inwestycje oszcz dno ciowe, w obszarze ko cowego u ytkowania energii, kwalifikuj ce si do wydania białych certyfikatów do otrzymania certyfikatów kwalifikuj si zgłoszone do konkursu inwestycje o najwi kszym współczynniku uzyskanych oszcz dno ci; inwestor po otrzymaniu prawa do certyfikatów mo e sprzeda je na rynku w ten sposób uzyskuj c finansowanie inwestycji; wymagany jest audyt energetyczny przed i po inwestycji

Wielko dofinansowania: zale ne od wielko ci inwestycji (osi gni te efekty oszcz dno ci) oraz od ceny białych certyfikatów na rynku

Kto mo e skorzysta : ka dy

Terminy: konkurs ogłasza Prezes URE

Uwaga: wymagane audyty energetyczne przed i po inwestycji; system dotychczas w Polsce nie funkcjonował

2. System Zielonych Inwestycji – program prioryteto wy „Zarz dzanie energi w budynkach u yteczno ci publicznej” [NFO iGW]

Mo na sfinansowa : termomodernizacja budynków u yteczno ci publicznej, w tym zmiany wyposa enia obiektów w urz dzenia o najwy szych, uzasadnionych ekonomicznie standardach efektywno ci energetycznej zwi zanych bezpo rednio z prowadzon termomodernizacj obiektów w szczególno ci:

a) ocieplenie obiektu,

b) wymiana okien,


67

c) wymiana drzwi zewn trznych,

d) przebudowa systemów grzewczych (wraz z wymian ródła ciepła),

e) wymiana systemów wentylacji i klimatyzacji,

f) przygotowanie dokumentacji technicznej dla przedsi wzi cia,

g) zastosowanie systemów zarz dzania energi w budynkach,

h) wykorzystanie technologii odnawialnych ródeł energii;

wymiana o wietlenia wewn trznego na energooszcz dne (jako dodatkowe zadania realizowane równolegle z termomodernizacj obiektów)

Charakterystyka: dzi ki uzyskaniu dofinansowania z tego programu, mo liwe jest zmniejszenie zu ycia energii w budynkach b d cych w u ytkowaniu samorz dów, zakładów opieki zdrowotnej, uczelni wy szych. Program jest wdra any w latach 2010-2014, konkursy b d ogłaszane do roku 2013 wł cznie, a wydatkowanie rodków do 2014 r. Nabór wniosków odbywa si w trybie konkursowym. Ogłoszenia b d zamieszczone na stronie www.nfosigw.gov.pl

Wielko dofinansowania: dotacja (do 30% kosztów kwalifikowanych) lub po yczka (do 60% kosztów kwalifikowanych); minimalny kosz całkowity przedsi wzi cia powy ej 2mln zł. W przypadku projektów grupowych ł czny koszt całkowity przedsi wzi cia wynikaj cy z umowy o dofinansowanie w formie dotacji i po yczki lub po yczek musi by wy szy ni 5 mln zł; po yczka mo e by udzielona na okres nie dłu szy ni 15 lat

Kto mo e skorzysta : dofinansowanie mo e by udzielone na realizacj przedsi wzi w budynkach u yteczno ci publicznej

Terminy: nabór wniosków odbywa si w trybie konkursowym. Ogłoszenie o naborze wniosków i jego warunkach zostanie zamieszczone w dzienniku o zasi gu ogólnopolskim i na stronie internetowej NFO iGW

Uwaga: wymagane audyty energetyczne przed i po inwestycji. Okres kwalifikowalno ci kosztów od 01.01.2007r do 31.12.2014r., w którym poniesione koszty mog by uznane za kwalifikowane


68

3. System Zielonych Inwestycji – program prioryteto wy „Elektrociepłownie i ciepłownie na biomas ”

Mo na sfinansowa : budowa, przebudowa lub rozbudowa obiektów wytwarzania energii elektrycznej lub cieplnej (kogeneracja) z zastosowaniem wył cznie biomasy ( ródła rozproszone o nominalnej mocy cieplnej poni ej 20 MWt)

Charakterystyka: celem programu jest wspieranie realizacji przedsi wzi obejmuj cych modernizacj lub budow ciepłowni i elektrociepłowni opalanych biomas o mocy cieplnej poni ej 20 MWt. Program jest wdra any w latach 2010-2013, konkursy b d ogłaszane do roku 2012 wł cznie, a wydatkowanie rodków do 2013 r. Nabór wniosków odbywa si w trybie konkursowym. Ogłoszenia b d zamieszczone na stronie www.nfosigw.gov.pl

Wielko dofinansowania: dotacja (do 30% kosztów kwalifikowanych) lub po yczka (do 45% kosztów kwalifikowanych); minimalny kosz całkowity przedsi wzi cia powy ej 2mln zł

Kto mo e skorzysta : podmioty (osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadaj ce osobowo ci prawnej, którym ustawa przyznaje zdolno prawn )

Terminy: nabór wniosków odbywa si w trybie konkursowym. Ogłoszenie o naborze wniosków i jego warunkach zostanie zamieszczone w dzienniku o zasi gu ogólnopolskim i na stronie internetowej NFO iGW

Uwaga: mo liwo dofinansowania projektów dotycz cych wył cznie biomasy

4. Fundusz Remontów i Termomodernizacji BGK

Mo na sfinansowa : budowa, przebudowa lub rozbudowa obiektów wytwarzania energii elektrycznej lub cieplnej (kogeneracja) z zastosowaniem wył cznie biomasy ( ródła rozproszone o nominalnej mocy cieplnej poni ej 20 MWt)


69

Charakterystyka: podstawowym celem Funduszu Termomodernizacji i Remontów jest pomoc finansowa dla Inwestorów realizuj cych przedsi wzi cia termomodernizacyjne z udziałem kredytów zaci ganych w bankach komercyjnych. Pomoc ta zwana „premi termomodernizacyjn ", stanowi ródło spłaty cz ci zaci gni tego kredytu na realizacj przedsi wzi cia lub remontu. Premia termomodernizacyjna przysługuje w przypadku realizacji przedsi wzi termomodernizacyjnych, których celem jest:

• zmniejszenie zu ycia energii na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody u ytkowej w budynkach mieszkalnych, zbiorowego zamieszkania oraz budynkach stanowi cych własno jednostek samorz du terytorialnego, które słu do wykonywania przez nie zada publicznych,

• zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do w/w budynków - w wyniku wykonania przył cza technicznego do scentralizowanego ródła ciepła w zwi zku z likwidacj lokalnego ródła ciepła,

• zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilaj cych je lokalnych ródłach ciepła,

• całkowita lub cz ciowa zamiana ródeł energii na ródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji – z obowi zkiem uzyskania okre lonych w ustawie oszcz dno ci w zu yciu energii

Wielko dofinansowania: warto przyznawanej premii termomodernizacyjnej wynosi 20% wykorzystanego kredytu, nie wi cej jednak ni 16% kosztów poniesionych na realizacj przedsi wzi cia termomodernizacyjnego i dwukrotno przewidywanych rocznych oszcz dno ci kosztów energii, ustalonych na podstawie audytu energetycznego; Zniesiony został wymóg minimalnego wkładu własnego Inwestora (20% kosztów przedsi wzi cia) oraz ograniczenia do 10 lat maksymalnego okresu spłaty kredytu

Kto mo e skorzysta : o premi termomodernizacyjn mog si ubiega wła ciciele lub zarz dcy: budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania, budynków u yteczno ci publicznej stanowi cych własno jednostek samorz du terytorialnego i wykorzystywanych przez nie do wykonywania zada publicznych, lokalnej sieci ciepłowniczej, lokalnego ródła ciepła. Premia nie przysługuje jednostkom bud etowym i zakładom bud etowym

Terminy: mo na składa wnioski


70

Uwaga: warunkiem kwalifikacji przedsi wzi cia jest przedstawienie audytu energetycznego i jego pozytywna weryfikacja przez BGK

5. Bank BO – „Kredyt z Klimatem”: Program Efektywno ci Energetycznej w Budynkach

Mo na sfinansowa : termomodernizacja budynków mieszkalnych lub obiektów usługowych i przemysłowych, instalacja kolektorów słonecznych, instalacja pomp ciepła, modernizacja systemów grzewczych

Charakterystyka: udzielany ze rodków rz dowego banku niemieckiego KfW Bankengruppe w ramach Mechanizmu Wspólnych Wdro e (Joint Implementation), polegaj cego na uzyskaniu jednostek redukcji emisji CO2 poprzez inwestycje przyjazne rodowisku

Wielko dofinansowania: max kwota kredytu – 85% kosztów zadania (maksymalna kwota przyznanego kredytu to 500 000 EUR lub jej równowarto w PLN), minimalny okres kredytowania tylko 4 lata, maksymalny okres finansowania - 10 lat

Kto mo e skorzysta : jednostki samorz du terytorialnego


Uwaga: warunkiem kwalifikacji przedsi wzi cia jest przedstawienie audytu energetycznego

6. Bank BO – „Kredyt z Klimatem”: Program Modernizacji Kotłów

Mo na sfinansowa : modernizacja lub wymiana kotłów wodnych lub parowych

Charakterystyka: udzielany ze rodków rz dowego banku niemieckiego KfW Bankengruppe w ramach Mechanizmu Wspólnych Wdro e (Joint Implementation), polegaj cego na uzyskaniu jednostek redukcji emisji CO2 poprzez inwestycje przyjazne rodowisku.


71

Wielko dofinansowania: max kwota kredytu – 85% kosztów zadania (maksymalna kwota przyznanego kredytu to 1 000 000 EUR lub jej równowarto w PLN), minimalny okres kredytowania tylko 4 lata, maksymalny okres finansowania - 10 lat

Kto mo e skorzysta : spółki komunalne


Uwaga: warunkiem kwalifikacji przedsi wzi cia jest przedstawienie audytu energetycznego

Działania nieinwestycyjne (mi kkie) zwi zane z oszcz dno ci energii:

7. Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finanso wy Europejskiego Obszaru Gospodarczego – obszar programowy C „Efektywno energetyczna i odnawialne ródła energii”

Mo na sfinansowa : europejski tydzie zrównowa onego transportu; działania edukacyjne i promocyjne w zakresie efektywno ci energetycznej oraz wykorzystania odnawialnych ródeł energii, wł czaj c ide domów przyjaznych rodowisku

Charakterystyka: okres przyznawania dofinansowania upłynie 30 kwietnia 2014 r., natomiast okres kwalifikowalno ci wydatków w ramach wyłonionych projektów zako czy si 30 kwietnia 2016

Wielko dofinansowania: dotacja – szczegóły zostan ustalone w programach operacyjnych

Kto mo e skorzysta : wnioskodawcami mog by podmioty prywatne czy te publiczne, komercyjne b d niekomercyjne, oraz organizacje pozarz dowe ustanowione jako podmiot prawny w Polsce, jak równie organizacje mi dzyrz dowe działaj ce w Polsce

Terminy: prawdopodobnie, pierwsze nabory wniosków mog rozpocz si pod koniec 2012 roku


72

Uwaga: obecnie trwaj prace nad przygotowaniem programów operacyjnych dla poszczególnych obszarów programowych - Program operacyjny b dzie precyzowa m.in.: szczegółowy opis obszarów priorytetowych, katalog beneficjentów, zasady naboru i oceny wniosków, koszty kwalifikowane itd.

8. Program LIFE+

Mo na sfinansowa : pomoc w budowaniu potencjału instytucjonalnego, szkolenia, warsztaty i spotkania, działania informacyjne i komunikacyjne, w tym kampanie na rzecz zwi kszania wiadomo ci społecznej, demonstracja innowacyjnych podej , technologii, metod i instrumentów dotycz cych kierunków polityki

Charakterystyka: w realizacji projektu mo e uczestniczy kilka podmiotów, w ród których, poza beneficjentem głównym (koordynuj cym), mog si znale partnerzy (współbeneficjenci) oraz współfinansuj cy. Tworzenie partnerstw (np.: instytucji publicznych - wła cicieli terenu na którym realizowany jest projekt i podmiotów wywodz cych si ze rodowisk naukowych, odpowiedzialnych za stron merytoryczn

projektu) jest powszechnie stosowan w innych pa stwach praktyk , pozwalaj c na lepsze zaplanowanie i skuteczniejsz realizacj projektu

Wielko dofinansowania: dotacja 50% kosztów kwalifikowanych; nie ma minimalnej warto ci projektu ( rednia warto pojedynczego projektu w pa stwach UE wyniosła około 2 milionów euro)

Kto mo e skorzysta : beneficjentem programu mo e by ka dy podmiot (jednostki, podmioty i instytucje publiczne lub prywatne)

Terminy: nabór w trybie konkursowym ogłaszany corocznie (najbli szy w 2012 r.)

Uwaga: wa ne jest, aby przed zło eniem wniosku do Komisji Europejskiej, beneficjenci dokładnie sprawdzili, czy działania przedstawione we wniosku, w ramach ich projektu, istotnie nie mog by lub nie s finansowane z innych rodków europejskich

9. Finansowanie w formule ESCO


73

ESCO - „przedsi biorstwo usług energetycznych” :

przedsi biorstwo wiadcz ce usługi energetyczne lub dostarczaj ce innych rodków poprawy efektywno ci energetycznej w zakładzie lub w pomieszczeniach u ytkownika, bior c przy tym na siebie pewn cz ryzyka finansowego. Zapłata za wykonane usługi jest oparta (w cało ci lub w cz ci) na osi gni ciu poprawy efektywno ci energetycznej oraz spełnieniu innych uzgodnionych kryteriów efektywno ci.

• ESCO oferuj eksperckie w zakresie energetyki na zasadzie finansowania projektów energetycznych przez tzw. stron trzeci (TPF - Third Party Funding ).

• Ten typ finansowania ma wiele zalet – umowy z firm ESCO, oparte o kontrakty wykonawcze, to umowy o efekt energetyczny – z gwarancj uzyskania oszcz dno ci; nie wymaga anga owania własnych rodków za system energetyczny/grzewczy jest serwisowany przez specjalistyczn firm .

Formuła ESCO mo e by realizowana w wielu sektorach: budownictwie, gospodarce komunalnej, przemy le itp. Firma typu ESCO zobowi zuje si do sfinansowania całego zadania ze rodków własnych lub pozyskanych.

Czym charakteryzuje si działalno firmy ESCO?

• ESCO oferuje kompletn usług energetyczn , w tym badanie mo liwo ci, zaprojektowanie przedsi wzi cia, instalowanie, finansowanie, eksploatacj i naprawy oraz monitorowanie energooszcz dnych technologii,

• ESCO oferuje kontrakt na podział kwoty zaoszcz dzonego rachunku, w którym klient-u ytkownik energii płaci za usług z cz ci rzeczywi cie zaoszcz dzonego rachunku,

• ESCO istnieje dzi ki wynikom ze zrealizowanego przedsi wzi cia, chocia s ró ne metody ich okre lania,

• ESCO przejmuje najwi ksze ryzyko przedsi wzi cia: techniczne, finansowe i eksploatacyjne.

Jak firma ESCO zarabia pieni dze?

• Firma ESCO ponosi koszty wdro enia energooszcz dnych przedsi wzi , które przynosz oszcz dno energii. W zale no ci od mechanizmów finansowych stosowanych do sfinansowania inwestycji, tj. umowy o podziale oszcz dno ci, spłaty z oszcz dno ci lub dzier awy, firma ESCO uczestniczy w podziale korzy ci z energooszcz dnych inwestycji, przejmuj c wszystkie lub cz korzy ci w okresie trwania kontraktu.

• Je eli przepływ pieni dzy do firmy ESCO z oszcz dno ci energii w okresie trwania kontraktu jest wi kszy ni wszystkie poniesione koszty, to firma ESCO zyskuje, je eli nie, to ponosi straty.

Informacje uzupełniaj ce

• Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko - IX Priorytet - infrastruktura energetyczna przyjazna rodowisku i efektywno energetyczna Obecnie nie planuje si naboru wniosków w działaniu 9.1 (Wysokosprawne wytwarzanie energii) oraz 9.2 (Efektywna dystrybucja energii) oraz 9.4 (Wytwarzanie energii ze ródeł


74

odnawialnych), natomiast alokacja w działaniu 9.3 (Termomodernizacja obiektów u yteczno ci publicznej) została wyczerpana. Wi cej informacji na: http://pois.nfosigw.gov.pl/pois-9-priorytet/

• Mechanizm Joint Implementation (JI) oraz Clean Deve lopment Mechanism (CDM) jako posiadaj ce marginalne znaczenie dla jednostek samorz du nie został uwzgl dniony w ródłach finansowania

• Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) finansuje głównie du e projekty inwestycyjne (>25 mln EUR); finansowanie w formie rednio-i długoterminowych kredytów o stałej lub zmiennej stopie procentowej w euro lub innych walutach

• Mechanizm finansowy ELENA - ten mechanizm nie jest praktycznie dost pny dla polskich miast (jest to pomoc techniczna do przygotowania projektów o bud ecie min 50mln EUR na 3 lata - mog to by du e projekty infrastrukturalne). Finansuje do 90% kosztów koncepcyjnych – nie finansuje kosztów inwestycyjnych.

• Siódmy Program Ramowy – finansuje projekty badawczo-rozwojowe i innowacyjne, we współpracy mi dzynarodowej.


75

ZAŁ CZNIK II – Szczegółowe wytyczne do stosowania zielonych zamówie publicznych

Zielone zamówienia publiczne nabrały szczególnego znaczenia w znowelizowanych dyrektywach zamówieniowych (2004/17/WE i 2004/18/WE), poniewa w ich preambułach podkre lono, e wymogi ochrony rodowiska powinny by wł czane w okre lanie i wdra anie wspólnotowych

polityk i działa . W zwi zku z tym instytucje zamawiaj ce, zaspokajaj c potrzeby odbiorców publicznych, powinny uwzgl dnia równie istotne potrzeby w zakresie ochrony rodowiska.

Podstawowym celem realizowanym przez zielone zamówienia publiczne jest osi gni cie zrównowa onego rozwoju oraz uzyskanie bezpo rednich korzy ci dla rodowiska, które mog polega na:

1. redukcji dwutlenku w gla, 2. zmniejszeniu ilo ci substancji szkodliwych dla rodowiska, 3. ochronie zasobów naturalnych w tym energetycznyc h, 4. zmniejszeniu ilo ci odpadów, 5. tworzeniu rodowiska pracy lub wypoczynku przyjaznego i bezpie cznego

dla człowieka.

Przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówie publicznych (dalej uPzp, tekst jedn. z 2010r. Dz. U. Nr 113, poz. 759 ze zm.) daj mo liwo wł czenia aspektów rodowiskowych m.in.: w takich punktach dokumentacji jak:

1) okre lenie przedmiotu zamówienia:

Nale y podkre li , i okre lenie przedmiotu zamówienia nie powinno zawiera informacji dyskryminuj cych okre lony produkt lub wykonawc , gdy stanowi to naruszenie podstawowych zasad zamówie publicznych. Wła ciwe okre lenie przedmiotu zamówienia to takie, z którego wprost wynika, jakie aspekty rodowiskowe uwzgl dnione zostan w zamówieniu (np.: dostawa papieru pochodz cego z recyklingu).

2) opis przedmiotu zamówienia:

W praktyce opis przedmiotu zamówienia przyjmuje najcz ciej form wykazu parametrów technicznych produktu lub usługi, które musz by spełnione. Okre lone parametry mog obejmowa opis oddziaływania na rodowisko np.: w formie charakterystyki lub wymaga w zakresie funkcjonalno ci. Parametry powinny by okre lone dostatecznie precyzyjnie, tak aby umo liwi wykonawcom identyfikacj przedmiotu zamówienia, a zamawiaj cemu dokonanie oceny ofert.

Zamawiaj cy formułuj c parametry techniczne, mo e uwzgl dni wymagania ekologiczne, których ródłem s m.in.: ekoetykiety (eco-labels). Korzystaj c z parametrów zawartych w ekoetykietach

mo na wskaza , i jednym z dowodów potwierdzaj cych spełnienie przez oferowany produkt wymaga b dzie oznaczenie tego produktu ekoetykiet . Nale y jednak dopu ci inne mo liwo ci potwierdzenia przez wykonawc spełnienia okre lonego warunku.

Do najbardziej znanych ekoetykiet, z pomocy których mo na korzysta to:


76

• ISO 14020, • ISO 14021, • ISO 14024.

Zamawiaj cy mo e równie opisa przedmiot zamówienia przez wskazanie wymaga funkcjonalnych, z uwzgl dnieniem opisu oddziaływania na rodowisko. Dokonuj c opisu przedmiotu zamówienia poprzez wskazanie jego funkcjonalno ci i wydajno ci, zamawiaj cy nie musi zawiera zbyt wielu szczegółów. Jednak e przedmiot zamówienia powinien opisa w taki sposób, aby umo liwiło to identyfikacj przedmiotu zamówienia przez wykonawców. Zamawiaj cy powinien uwa a aby nie narazi si na zarzut, i opis przedmiotu zamówienia uniemo liwia zło enie przez wykonawców porównywalnych ofert.

Opisuj c przedmiot zamówienia zamawiaj cy mo e równie zawrze wymagania rodowiskowe dotycz ce metod i procesu produkcji, a tak e materiałów lub substancji, które zamawiany produkt musi lub nie mo e zawiera .

Trzeba jednak zaznaczy , i opis przedmiotu zamówienia nie mo e prowadzi do nieuzasadnionego ograniczenia konkurencji.

3) warunki udziału w post powaniu i opis sposobu dokonywania oceny ich spełni enia:

Aspekty rodowiskowe (tzn. zielone wymagania) dotycz ce warunków udziału w post powaniu najcz ciej dotycz posiadania odpowiedniego potencjału technicznego (np.: specjalistycznego sprz tu), personalnego (posiadania personelu odpowiednio przeszkolonego, legitymuj cego si odpowiednim do wiadczeniem). Opisuj c wymagania dotycz ce wykonawcy, nale y pami ta aby były one adekwatne do przedmiotu zamówienia. Elementy rodowiskowe mog by wykorzystane jako warunki udziału w post powaniu, je li jest to niezb dne do prawidłowego wykonania zamówienia.

Zamawiaj cy mo e równie wymaga od wykonawców stosowania systemów zarz dzania rodowiskiem, jednak tylko w przypadkach, w których charakter zamówienia uzasadnia

zastosowanie takich systemów do realizacji zamówienia.

4) okre lenie kryteriów oceny ofert:

UPzp nie okre la zamkni tego katalogu kryteriów, jakimi mo e posłu y si zamawiaj cy, lecz jedynie przykładowo wymienia kryteria oceny ofert. Tworz c kryteria rodowiskowe nale y pami ta o zasadzie, i kryteria powinny by :

• powi zane z przedmiotem zamówienia, • obiektywnie wymierne, • zgodne z prawem krajowym oraz wspólnotowym.

Wprowadzenie aspektów rodowiskowych do kryteriów oceny ofert mo e by dobrym rozwi zaniem dla zamawiaj cego, je li nie posiada dostatecznej wiedzy na temat dost pno ci, kosztów produktu lub usługi bardziej przyjaznej rodowisku.

Do najbardziej popularnych rodowiskowych kryteriów oceny ofert mo na zaliczy :

1) jako , 2) wydajno , 3) funkcjonalno , 4) parametry techniczne,


77

5) zastosowanie najlepszych dost pnych technologii w zakresie oddziaływania na rodowisko,

6) koszty eksploatacji, 7) serwis.

5) okre lenie sposobu wykonywania zamówienia:

Poprzez sposób wykonania zamówienia nale y rozumie zasady (reguły), zgodnie z którymi zamówienie musi by realizowane. Wykonawca jest zobowi zany do przestrzegania tych zasad

w trakcie realizacji umowy. Je li tego nie czyni zamawiaj cemu przysługuj okre lone rodki prawne zawarte w umowie np.: kary umowne, prawo odst pienia od umowy, powierzenie wykonania dalszej cz ci umowy innemu wykonawcy na jego koszt itp.

Do najcz ciej stosowanych w umowach zapisów proekologicznych mo na zaliczy np.: wymagania, aby przedmiot umowy dostarczony był:

• poza godzinami szczytu, • w opakowaniach zwrotnych, wielokrotnego u ytku, podlegaj cych recyklingowi, • w pojemnikach o wi kszej pojemno ci, odpowiednio du ymi partiami, aby zminimalizowa

liczb kursów itp.

Od Zamawiaj cego zale y, w których cz ciach dokumentacji uwzgl dnione zostan aspekty rodowiskowe. Nale y pami ta , e wymagania te nie mog prowadzi do naruszenia zasady

uczciwej konkurencji oraz zasady równego traktowania wykonawców.

PLAN DZIAŁA NA RZECZ ZRÓWNOWA ONEJ ENERGII (SEAP) DLA ... · Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej...

Documents

Transcript of PLAN DZIAŁA NA RZECZ ZRÓWNOWA ONEJ ENERGII (SEAP) DLA ... · Plan Działa na Rzecz Zrównowa onej...