Slajd 1

Parlament EuropejskiRola i funkcje w UEInstytucje UEParlament EuropejskiRada EuropejskaRadaKomisja EuropejskaTrybuna Sprawiedliwoci UEEuropejski Bank CentralnyTrybuna ObrachunkowyOglny zakres funkcjiParlamentu EuropejskiegoParlament Europejski wraz z Rad peni funkcj prawodawcz oraz budetow. Parlament peni rwnie funkcj kontroli politycznej i funkcj konsultacyjne podczas wsppracy z innymi instytucjami Unii. Parlament Europejski jako przedstawiciel 500 milionw obywateliSpord wszystkich instytucji tylko czonkowie Parlamentu Europejskiego wybierani s w wyborach bezporednich, ich kadencja trwa pi lat.Czynne i bierne prawo wyborcze przysuguje wszystkim obywatelom Unii bez wzgldu na miejsce zamieszkania. Obywatele mieszkajcy w pastwie czonkowskim innym ni pastwo pochodzenia maj prawo kandydowa lub wybiera swoich przedstawicieli na tych samych prawach jak obywatele pastwa, w ktrym przebywaj.Parlament Europejski jako przedstawiciel 500 milionw obywateliZgodnie z Traktatem Lizboskim liczba czonkw Parlamentu Europejskiego nie moe przekracza 750 posw nie liczc przewodniczcego Parlamentu, ktry podczas penienia swej funkcji nie moe bra czynnego udziau w gosowaniu. Liczba przedstawicieli pojedynczego pastwa nie moe by mniejsza ni 6 i nie moe przekracza 96.

Jednake podzia mandatw poselskich na lata 2009-2014 jest zgodny z postanowieniami wczeniejszego Traktatu z Nicei, poniewa Traktat Lizboski zosta ratyfikowany dopiero po zakoczeniu wyborw parlamentarnych. Z tego powodu obecna kadencja skada si z 736 posw.Podzia miejsc w PEw zalenoci od pastwaKrajLiczba miejsc po Traktacie NicejskimLiczba miejsc po Traktacie w LizbonieMalta56Cypr66Estonia66Luksemburg66Sowenia78otwa89Irlandia1212Litwa1212Dania1313Irlandia1313Sowacja1313Bugaria1718Austria1719Podzia miejsc w PEw zalenoci od pastwaKrajLiczba miejsc po Traktacie NicejskimLiczba miejsc po Traktacie w LizbonieSzwecja1820Belgia2222Republika Czeska2222Grecja2222Wgry2222Portugalia2222Holandia2526Rumunia3333Polska5051Hiszpania5054Francja7273Wochy7273Wielka Brytania7274Niemcy9976Podzia miejsc w PEw zalenoci od pastwaPodzia iloci mandatw poselskich ma charakter degresywnie proporcjonalny - w bardziej licznych pastwach liczba obywateli przypadajcych na jednego posa jest wiksza ni w tych mniej licznych. Podzia zosta opracowany w taki sposb, aby nawet najmniejsze pastwa mogy odgrywa wiksz rol oraz strzec swoich narodowych interesw w Unii Europejskiej.Kompetencje ParlamentuCzynny udzia w prawodawstwie Unii wraz z Rad.Udzia w tworzeniu aktw legislacyjnych, majcych wpyw na codzienne ycie obywateli, na przykad w dziedzinie ochrony rodowiska, praw konsumenta, rwnoci szans, transportu oraz swobodnego przepywu pracownikw, kapitau, usug i towarw.Moliwo zgaszania do Komisji wasnych propozycji ustawodawczych.Opiniowanie projektw ustaw zgoszonych przez Komisj Europejsk.Kompetencje ParlamentuUchwalanie budetu Unii wraz z Rad.Wybr przewodniczcego Komisji EuropejskiejSprawowanie funkcji kontrolnych nad Komisj Europejsk. Warto wspomnie, e to wanie do Komisji naley gwna inicjatywa ustawodawcza i to w niej rozpoczynaj si prace nad wieloma projektami ustaw Unijnych.Przyjmowanie i ocenianie rocznego raportu z dziaalnoci Komisji.Rozpatrywanie wnioskw o wotum nieufnoci dla Komisji.Kompetencje ParlamentuPowoywanie Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, ktry jest odpowiedzialny za przyjmowanie skarg zgaszanych przez Obywateli Unii dotyczcych przypadkw niewaciwej administracji w dziaaniach instytucji, organw lub jednostek administracyjnych Unii.Wnoszenie do Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej skarg podnoszcych zarzut braku kompetencji, naruszenia wymogw proceduralnych, naruszenia traktatw, lub jakichkolwiek zasad prawa Unii Europejskiej, w tym zasad pomocniczoci oraz proporcjonalnoci.Rozpatrywanie petycji zoonych przez obywateli pastw czonkowskich.Rola ustawodawczaW pocztkach swojego istnienia Parlament Europejski, zwany dawniej Zgromadzeniem, odgrywa marginaln rol w kwestiach ustawodawczych. Wpywy Parlamentu Europejskiego rosy z ratyfikowaniem kolejnych Traktatw. Na skutek ratyfikacji Traktatu Lizboskiego i ustanowienia wspdecyzji zwyk procedur ustawodawcz, rola Parlamentu Europejskiego w kwestiach ustawodawczych wzrosa do tego stopnia, e mona stwierdzi, i stoi on na rwni z Rad.Rola ustawodawczaWspdecyzja nie jest jedyn procedur z jakiej moe korzysta Parlament Europejski w celu brania udziau w tworzeniu prawa Unijnego, moe on rwnie skorzysta z jednej z innych dostpnych procedur: Procedury zgodnej opinii; Procedury wsppracy; Procedury konsultacyjnej.Mimo tego rola Parlamentu podczas stosowania tych procedur jest zdecydowanie mniejsza ni w przypadku procedury wspdecyzji.Procedura wspdecyzji

rdo: http://eur-lex.europa.eu/pl/droit_communautaire/procedure_de_codecision.gifProcedura zgodnej opinii

rdo: http://eur-lex.europa.eu/pl/droit_communautaire/procedure_avis_conforme.gif [Pobrano: 5.7.2010]Procedura wsppracy

rdo: http://eur-lex.europa.eu/pl/droit_communautaire/procedure_de_cooperation.gif [Pobrano: 5.7.2010]Procedura konsultacyjna

rdo: http://eur-lex.europa.eu/pl/droit_communautaire/procedure_de_consultation.gif [Pobrano 5.7.2010]Rola budetowaBudet Unijny wydawany jest midzy innymi na rolnictwo, rybowstwo, budow drg, mostw, linii kojowych, edukacj, pomoc spoeczn, ochron rodowiska naturalnego, ochron konsumentw, ochron zdrowia oraz na wiele innych celw.Budet na rok 2010 wynosi 141,5 miliarda euro, z czego a 45% zostanie przekazane na rozwj rynku pracy oraz rozwj gospodarczy Pastw Czonkowskich. A 52% z caego budetu jest przeznaczone dla pastw EU-12, w tym Polski.Duy nacisk jest kadziony na odbudow gospodarcz Europy. W tym celu, dziewi milionw mieszkacw otrzyma pomoc z Europejskiego Funduszu Socjalnego oraz zostanie stworzonych ponad 400,000 miejsc pracy w maych i rednich przedsibiorstwach.Cz budetu zostanie przeznaczona na remont i budow 25000 km drg. Rola budetowaDo kompetencji Parlamentu Europejskiego w kwestiach budetowych nale:Uchwalanie budetu wraz z Rad;Ostateczne zatwierdzanie budetu;Kontrola wykonania budetu;Udzielanie absolutorium z wykonania budetu;Posiadanie decydujcego gosu w sprawie wydatkw nieobowizkowych (DNO), w ktrych skad wchodz midzy innymi fundusze strukturalne.Struktura budetu UErdo: http://ec.europa.eu/budget/img/budget_detail/budg_2010_pie_s.gif [Pobrano: 5.7.2010]

Schemat uchwalania budetu

Rola w kontrolowaniu Komisji:Historia Rocco ButiglioneW 2004 Jos Manuel Barroso uwzgldni woskiego polityka Rocco Butiglione na licie nominowanych na stanowisko w Komisji Europejskiej. Butiglione mia peni rol Komisarza do Spraw Sprawiedliwoci.Kandydatura ta spotkaa si ze stosunkowo duym sceptycyzmem Parlamentu Europejskiego, po tym jak Butiglione oznajmi, i rol kobiet w rodzinie jest rodzenie dzieci, a homoseksualizm to grzech.Z powodu braku moliwoci zgoszenia wotum nieufnoci dla kandydatury pojedynczego nominowanego, nad Komisj Barroso zawisa groba odrzucenia caego skadu Komisji przez Parlament.Mimo wszystko zastosowanie tak radykalnych rozwiza nie byo konieczne, poniewa w wyniku nacisku politycznego ze strony Parlamentu Europejskiego Rocco Butiglione wycofa swoj kandydatur na stanowisko Komisarza.

rdo: http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/3734572.stm [pobrano: 5.7.2010]Porzdek prac w PEPosowie bdcy czonkami Parlamentu Europejskiego bior udzia w posiedzeniach plenarnych oraz pracach Komisji Parlamentarnych.Obecnie w Parlamencie Europejskim dziaa 20 komisji staych oraz 2 komisje specjalne odpowiedzialnych za poszczeglne dziedziny kompetencji Unii Europejskiej. Posiedzenia komisji odbywaj si przez cay rok, przewanie w Brukseli.Pena lista komisji wraz z harmonogramami posiedze oraz porzdkami spotka dostpna jest na stronie Parlamentu Europejskiego. Mona tam rwnie znale informacje na temat skadu komisji, protokoy z posiedze, dokumenty robocze, informacje o przesuchaniach i opracowania merytoryczne (wykaz komisji Parlamentu Europejskiego).Posiedzenia plenarne s zwieczeniem prac komisji i grup politycznych. Posowie maj wwczas okazj do debaty z innymi osobami wpywajcymi na ksztat Unii Europejskiej. Sesje plenarne odbywaj si gwnie w Strasburgu, w siedzibie Parlamentu Europejskiego, cz spotka ma miejsce w Brukseli. Wykona:Wojciech Kwiatkowski

Dla:Biura Europosanki Danuty Jazowieckiejw Opolu