PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015...

74
PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W GŁUBCZYCACH Stan sanitarny powiatu głubczyckiego w roku 2015 Głubczyce luty 2016

Transcript of PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015...

Page 1: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR

SANITARNY W GŁUBCZYCACH

Stan sanitarny powiatu

głubczyckiego

w roku 2015

– Głubczyce luty 2016 –

Page 2: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

Strona | 2

Spis treści

1. Struktura organizacyjna i podstawa działania str. 5

2. Główny cel działalności Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej

w Głubczycach

str. 7

3. Działalność kontrolno-represyjna str. 8

I. Ocena sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych str. 10

1.1. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych str. 10 1.2. Zakażenia szerzące się drogą pokarmową str. 12 1.3. Zakażenia szerzące się drogą kropelkową str. 13 1.4. Choroby wieku dziecięcego str. 15 1.5. Zakażenia krwiopochodne str. 16 1.6. Choroby odzwierzęce (zoonozy) str. 17 1.7. Pozostałe jednostki chorobowe notowane w okresie sprawozdawczym str. 18 1.8. Nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych str. 20 1.9. Stan zaszczepienia osób dorosłych str. 21 1.10. Szczepienia zalecane str. 22 1.11. Podsumowanie str. 23

II. Jakość wody przeznaczonej do spożycia str. 24

2.1. Wprowadzenie str. 24

2.2. Zaopatrzenie ludności w wodę str. 25

2.3. Analiza przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych str. 26

2.4. Analiza przekroczeń parametrów fizykochemicznych str. 26

2.5. Badania bakterii Legionella w wodzie ciepłej str. 27

2.6. Podsumowanie str. 27 III. Zapobiegawczy nadzór sanitarny str. 28

IV. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej str. 31

4.1. Wprowadzenie str. 31

4.2. Stan sanitarny wybranych obiektów str. 32

4.2.1 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej oraz

świadczące łącznie powyższe usługi

str. 32

4.2.2 Domy Pomocy Społecznej oraz obiekty noclegowe str. 32

4.2.3 Tereny rekreacyjne str. 33

4.2.4 Inne obiekty użyteczności publicznej str. 33

4.2.5 Cmentarze, domy pogrzebowe str. 33

4.3. Stan sanitarny kąpielisk i basenów str. 34

4.3.1 Kąpielisko str. 34

4.3.2 Baseny str. 34

V. Ocena stanu sanitarnego podmiotów wykonujących działalność leczniczą str. 36

5.1. Wstęp str. 36

5.2. Podmioty wykonujące działalność leczniczą polegającą na udzielaniu

stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych

str. 37

5.2.1 Samodzielny Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych

im. Ks. Biskupa Józefa Nathana w Branicach

str. 37

5.2.2 Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej w Branicach str. 37

Page 3: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

Strona | 3

5.2.3 Szpital Powiatowy w Głubczycach str. 37

5.3. Podmioty wykonujące działalność leczniczą polegającą na udzielaniu

ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych i praktyki zawodowej

str. 38

5.3.1 Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne str. 38

5.3.2 Praktyka zawodowa lekarska i pielęgniarska str. 39

5.4. Podsumowanie i wnioski str. 40

VI. Zagrożenia występujące w środowisku pracy str. 42

6.1. Wprowadzenie str. 42

6.2. Nadzór bieżący nad zakładami pracy str. 42

6.3. Nadzór nad czynnikami biologicznymi, rakotwórczymi i mutagennymi

w środowisku pracy

str. 44

6.4. Substancje chemiczne i ich mieszaniny, produkty biobójcze i prekursory

narkotyków

str. 45

6.5. Nadzór nad warunkami pracy podczas zabezpieczenia /usuwania wyrobów

zawierających azbest z terenu powiatu głubczyckiego

str. 45

6.6. Choroby zawodowe str. 46

6.7. Podsumowanie i wnioski str. 46

VII. Ocena warunków sanitarnych w szkołach i innych placówkach

oświatowo-wychowawczych

str. 48

7.1. Informacje ogólne str. 48

7.2. Stan techniczno- sanitarny obiektów str. 48

7.3. Ergonomia mebli w szkołach i rozkłady zajęć lekcyjnych str. 49

7.4. Możliwość pozostawienia podręczników w szkole str. 49

7.5. Dożywianie dzieci i młodzieży str. 50

7.6. Wypoczynek dzieci i młodzieży str. 51

7.7. Żłobki i kluby dziecięce str. 51

7.8. Placówki opiekuńczo-wychowawcze z pobytem całodobowym str. 52

7.9. Podsumowanie str. 52

VIII. Stan sanitarny zakładów żywności, żywienia i przedmiotów użytku str. 53

8.1. Wstęp str. 53

8.2. Jakość zdrowotna środków spożywczych str. 55

8.3. Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte str. 56

8.4. RASFF str. 57

8.5. Interwencje str. 58

8.6. Współpraca z innymi jednostkami str. 58

Podsumowanie str. 59

IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia str. 60

9.1. Wstęp str. 60

9.2. Działania programowe str. 60

9.3. Kampanie i akcje prozdrowotne str. 66

9.4. Podsumowanie i wnioski str. 69

XI. Zakończenie str. 70

Page 4: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

W p r o w a d z e n i e

Przedkładam Państwu ocenę stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej powiatu

głubczyckiego za rok 2015 zgodnie z art. 12a ust. 3 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej

Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2015r. poz. 1412).

Jest to coroczne opracowanie będące kompendium informacji oceniające sytuację

minionego roku w zakresie zdrowia publicznego zawierające dane statystyczne oraz analizy w tym

zakresie.

Misją Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest realizacja zadań z zakresu zdrowia publicznego.

W celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości

środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.

Inspekcja jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności

poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:

1. higieny środowiska,

2. higieny pracy w zakładach pracy,

3. higieny procesów nauczania i wychowania,

4. higieny wypoczynku i rekreacji,

5. zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,

6.zdrowotnymi wody przeznaczonej do spożycia, wody w kąpieliskach

i na pływalniach,

7. higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt

oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne.

Podejmowane działania służą zapewnieniu bezpieczeństwa sanitarnego na podległym

terenie poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie

działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych chorób

powodowanych warunkami środowiska.

Szczególne działania o szerokim zakresie prowadzone są w kierunku szerzenia oświaty

zdrowotnej.

Niniejsze opracowanie stanowi kompendium wszystkich działań podjętych przez Państwową

Inspekcję Sanitarną na terenie powiatu głubczyckiego w 2015. na rzecz poprawy stanu sanitarnego

i sytuacji epidemiologicznej w powiecie.

Prezentowane dane pochodzą ze sprawozdań statystycznych za rok 2015 , jak również z

systemu monitoringu PIS.

Mam nadzieję, że zainteresują się Państwo efektami naszej codziennej, często

niedostrzegalnej i niedocenionej pracy.

Page 5: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 5

1. Struktura organizacyjna i podstawa działania.

System zarządzania jakością Podległość

Page 6: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 6

Państwowa Inspekcja Sanitarna działa na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985r. o

Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. 2011r., nr 212, poz. 1263 z póź. zm).

Państwową Inspekcją Sanitarną kieruje Główny Inspektor Sanitarny jako centralny organ

administracji rządowej. Jest on powoływany przez Prezesa Rady Ministrów, na wniosek Ministra

Zdrowia.

Państwowa Inspekcja Sanitarna podlega Ministrowi Zdrowia.

Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni wchodzą w skład rządowej administracji

zespolonej w powiecie, natomiast finansowanie powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych

należy do zakresu działania wojewody.

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Głubczycach, jest jednostką budżetową

będącą podmiotem leczniczym, w stosunku do którego uprawnienia organu założycielskiego

posiada Wojewoda Opolski. Stacja prowadzi działalność w formie jednostki budżetowej i jest

dysponentem środków budżetowych trzeciego stopnia.

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Głubczycach posiada w trwałym zarządzie

nieruchomość stanowiącą własność Skarbu Państwa położoną w Głubczycach przy ul.

Grunwaldzkiej 1 b o powierzchni 0,0591 ha wraz z zabudowaniami.

Działalnością PSSE w Głubczycach kieruje Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w

Głubczycach, który pełni jednocześnie funkcję dyrektora Stacji.

Obszarem działania PSSE w Głubczycach jest powiat głubczycki, w skład powiatu wchodzą 4

gminy:

gminy miejsko-wiejskie: Baborów, Głubczyce, Kietrz

gminy wiejskie: Branice

miasta: Baborów, Głubczyce, Kietrz

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Głubczycach wdrożyła, utrzymuje i

doskonali zintegrowany System Zarządzania Jakością w zakresie normy: PN-EN ISO 9001:2008

Stacja prowadzi niewyodrębnioną organizacyjnie działalność wykraczającą poza zakres

działalności podstawowej określonej w statucie, polegającą na świadczeniu usług w zakresie poboru

próbek do badań sanitarno-epidemiologicznych oraz poborze prób wody.

Stacja nie posiada własnej bazy laboratoryjnej. Próby dostarczane są własnym środkiem

Page 7: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 7

transportu do Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Opolu Oddział Laboratoryjny w

Kędzierzynie – Koźlu.

Wykonywanie badań laboratoryjnych odbywa się zgodnie z ustalonymi metodami i

normami w ramach działalności nadzorowej i usługowej.

2. Główny cel działalności Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej

w Głubczycach

Głównym celem działalności na terenie powiatu głubczyckiego jest promowanie

zdrowotnego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem żywności, żywienia oraz zdrowotnym

wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez

sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności

zapobiegawczej i przeciwepidemicznej.

Stacja nasza realizowała działania zgodnie z Planem Zasadniczych Przedsięwzięć,

obejmującym główne kierunki działania, zasadnicze zamierzenia oraz harmonogram nadzoru nad

obiektami.

Ponadto przeprowadzono szereg kontroli ponadplanowych, na podstawie otrzymywanych

wytycznych, zawiadomień i zgłoszeń.

W celu oceny realnych i potencjalnych zagrożeń mogących wpływać na stan warunków

zdrowotnych ludności m.in. nadzorowano i monitorowano:

sytuację epidemiologiczną chorób zakaźnych

jakość wody przeznaczonej do spożycia

jakość wody w basenach

bezpieczeństwo żywności, żywienia i przedmiotu użytku

środowisko pracy, w którym występowały czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia

wprowadzanie substancji i preparatów chemicznych, w tym produktów biobójczych, do

obrotu oraz stosowania ich w działalności zawodowej

stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych, zakładów opieki zdrowotnej,

placówek nauczania i wychowania, obiektów turystyczno-wypoczynkowych i innych

obiektów użyteczności publicznej

Skala realnych i potencjalnych zagrożeń decyduje o tym, jakie czynniki środowiskowe

powinny być przedmiotem systematycznego nadzoru i wynikających z nich działań represyjnych

Page 8: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 8

i interwencyjnych.

Dla oceny warunków zdrowotnych ludności znaczenie mają te elementy otoczenia, które

związane są z masową i długotrwałą ekspozycją na czynniki patogenne, jak. np.:

żywność, której zanieczyszczenia chemiczne i mikrobiologiczne implikują istotne skutki

zdrowotne;

woda przeznaczona do spożycia przez ludzi, która może być źródłem groźnych zakażeń lub

zatruć;

środowisko pracy, w którym występują czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia;

stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych, zakładów opieki zdrowotnej,

placówek nauczania i wychowania i innych obiektów użyteczności publicznej.

3. Działalność kontrolno-represyjna

W ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego na terenie nadzorowanym przez

Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Głubczycach w roku 2015:

przeprowadzono ogółem 1011 kontroli sanitarnych (1217 w 2014r.)

wydano 131 decyzji administracyjnych ( 216 w 2014r.),

wydano 82 decyzje płatnicze,(97 w 2014r.)

wydano 10 postanowień ( 13 w 2014r.),

nałożono 27 mandatów karnych na kwotę 6200,00 zł ( 28 na kwotę 5850 zł w 2014r.)

Rok

Liczba

kontroli

Liczba

decyzji

merytorycznych

Liczba

decyzji

płatniczych

Liczba

postanowień

Liczba

mandatów

Kwota

mandatów

2014 1217 216 97 13 28 5850

2015 1011 131 82 10 27 6200

Zestawienie kontroli obiektów przez jednostki PIS – powiat Głubczyce

Rok Nadzór

sanitarny

Liczba obiektów

ujęta w wykazie

Liczba obiektów

poddanych

kontroli

/wizytacji

Liczba obiektów,

w których

stwierdzono

nieprawidłowości

2014 Ogółem 1038 993 87

2015 Ogółem 1058 940 93

Page 9: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 9

Działalność laboratoryjna

Rok

Liczba

pobranych

próbek

Próbki

wody

Próbki

żywności

Próbki

kału

2014 529 332 188 9

2015 605 349 188 68

W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody oraz prowadzonego

nadzoru epidemiologicznego chorób zakaźnych pobrano 605 próbek do badań.

Prowadzenie systematycznych badań, nadzór nad obiektami oraz analiza sprawozdań z

badań a także dokonywanie okresowych ocen stanu sanitarnego umożliwia monitorowanie sytuacji

epidemiologicznej i sanitarnej oraz podejmowanie niezbędnych działań interwencyjnych.

Page 10: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 10

I. Ocena sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych

Działania podejmowane w zakresie zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych wynikają z

ustawy z dnia 05 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u

ludzi (Dz. U. z 2013r. Poz. 947). Zadania te realizowane są poprzez:

monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w zakresie występowania chorób zakaźnych

przeprowadzanie wywiadów i dochodzeń epidemiologicznych

nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych,

1.1 Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych

Celem nadzoru epidemiologicznego jest monitorowanie sytuacji epidemiologicznej chorób

zakaźnych oraz wczesne wykrywanie zagrożeń, w celu ich skutecznego zwalczania.

Tabela 1. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie wybranych chorób zakaźnych w powiecie głubczyckim w latach 2014 –

2015.

Lp

Jednostka chorobowa

2014

2015

Powiat głubczycki Powiat głubczycki

Liczba zachorowań Zapadalność na 100tys. Liczba zachorowań Zapadalność na 100 tys.

1. Dur brzuszny 0 0 0 0

2. Dury rzekome ABC 0 0 0 0

3. Salmonelozy- zatrucia pokarmowe 2 4,18 6 12,53

4. Gronkowcowe zatrucia pokarmowe 0 0 0 0

5. Zakażenia jelitowe wywołane przez

Clostridium difficile

5 10,44 20 41,76

6. Czerwonka bakteryjna 0 0 0 0

7. Zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 21 43,84 39 81,43

8. Biegunki wywołane przez rotawirusy 47 98,13 53 110,66

9. Biegunki o prawdopodobnie zakaźnym

pochodzeniu

110 229,66 116 242,19

10. Krztusiec 0 0 4 8,35

11. Tężec 0 0 0 0

12. Odra 0 0 0 0

13. Różyczka 3 6,26 0 0

14. Ospa wietrzna 172 359,11 145 302,74

15. Świnka 5 10,44 3 6,26

16. Wirusowe zapalenie wątroby typu A 0 0 0 0

17. Wirusowe zapalenie wątroby typu B 1 2,09 3 6,26

18. Wirusowe zapalenie wątroby typu C 6 12,53 3 6,26

19. Borelioza 27 56,37 16 33,40

Page 11: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 11

20. Styczność i narażenie na

Wściekliznę

2 4,18 3 6,26

21. Kleszczowe

zapalenie mózgu

0 0 0 0

22. Płonica 9 18,79 8 16,70

23. Róża 9 18,79 8 16,70

24. Zapalenie opon mózgowych

(bakteryjne, wirusowe, nie określone)

1 6,26 0 0

25. Grypa 0 0 0 0

26. Lamblioza 15 31,32 12 25,05

27. Gruźlica 19 39,67 8 16,70

Ponadto odnotowano pojedyncze przypadki chorób zakaźnych występujących rzadko:

-Zapalenie mózgu inne i nieokreślone – 1

- Streptococcus pneumoniae - 1

- Choroba Croutzfeldta Jacoba – 1

* Dane dotyczące zachorowań na choroby zakaźne przedstawione zostały na podstawie zgłoszeń

dokonanych przez lekarzy z placówek Ochrony Zdrowia wg. stanu na dzień 31.12.2015r.

W 2015r. w porównaniu z rokiem 2014r. sytuacja epidemiologiczna powiatu głubczyckiego

w zakresie chorób zakaźnych kształtowała się na podobnym poziomie jak w latach ubiegłych.

Odnotowano wzrost zapadalności na 100 tys. mieszkańców w przypadku następujących

jednostek chorobowych:

zakażenia jelitowe wywołane przez Clostridium difficile (2014r. 10,44; 2015 r. 41,76);

zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 (2014r. 43,84; 2015r. 81,43);

Salmonellozy zatrucia pokarmowe – (2014r. 4,18; 2015r. 12,53);

Krztusiec – (2014r. 0; 2015r. 8,35);

Wykres nr 1. Wzrost zapadalności na wybrane choroby zakaźne w latach 2014 – 2015.

Page 12: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 12

Odnotowano spadek zapadalności na 100 tys. mieszkańców w przypadku następujących jednostek

chorobowych:

Różyczka (2014r. 6,26; 2015r. 0);

Borelioza (2014r. 56,37 2015r. 33,40);

Zapalenie opon mózgowych (bakteryjne, wirusowe, nie określone) (2014r. 6,26; 2015r. 0);

Gruźlica (2014r. 39,67; 2015r. 16,70);

Wykres nr 2. Spadek zapadalności na wybrane choroby zakaźne w latach 2014 – 2015.

Tak jak w roku ubiegłym nie odnotowano zachorowań na – inwazyjną chorobę

meningokokową.

W przypadku pozostałych jednostek chorobowych współczynnik zapadalności kształtował

się na podobnym poziomie.

1.2 Zakażenia szerzące się droga pokarmową.

Do chorób szerzących się drogą pokarmową należą między innymi: Salmonellozy, zatrucia

enterotoksyną gronkowcową, zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2, biegunki wywołane przez

rotawirusy i biegunki o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu.

W 2015r. w powiecie głubczyckim obserwowano wzrost liczby bakteryjnych zatruć i zakażeń

pokarmowych.

Page 13: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 13

Wśród przyczyn zatruć pokarmowych najczęstszą było zatrucie wywołane pałeczkami

Salmonella. W 2015r. zarejestrowano 6 przypadków Salmonelloz (wsp. zapad./100 tys. 12,53),

podczas gdy w 2014r. zarejestrowano 2 przypadki (wsp. zapad./100 tys. 4,18).

W 2015r. podobnie jak w 2014r. nie odnotowano wystąpienia zbiorowych zatruć

pokarmowych.

W roku sprawozdawczym zarejestrowano 53 przypadki wirusowych zakażeń jelitowych (wsp.

zapadalności wyniósł 110,66), co stanowi wzrost w porównaniu do 2014r. (47 przypadków, wsp.

zapadalności 98,13).

W roku sprawozdawczym zaobserwowano znaczny wzrost ilości zachorowań na wirusowe

zakażenie jelitowe u dzieci do lat 2 - odnotowano 39 przypadków (wsp. zapadalności 81,43),

natomiast w 2014r. - 21 przypadków (wsp. zapadalności 43,84 ).

Czynnikiem etiologicznym wywołującym ww. zachorowania w 87% przypadków był Rotawirus.

Zakażenia rotawirusami stanowią najczęstszą przyczynę ciężkiej biegunki u niemowląt i małych

dzieci. Aby uniknąć zakażeń można poddać dziecko szczepieniom ochronnym. Szczepienie należy

objąć niemowlęta od 6 – 24 tygodnia życia.

W porównaniu z rokiem 2014, w roku sprawozdawczym wzrosła liczba dzieci zaszczepionych

p/rotawirusom.

Tabela 2. Stan zaszczepienia p/rota wirusom

Rok Ilość dzieci zaszczepionych p/rotawirusom

2014 50

2015 70

1.3 Zakażenia szerzące się drogą kropelkową.

Gruźlica

Gruźlica jest jedną z najstarszych chorób towarzyszących człowiekowi i wciąż pozostaje

istotnym problemem zdrowotnym w skali globalnej. Obecnie szacuje się, że trzecia część populacji

ludzkiej zakażona jest prątkiem gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis).

Podstawową metodą walki z gruźlicą jest szybkie wykrywanie zachorowań i zapewnienie

wszystkim chorym skutecznego leczenia. Nadzór nad gruźlicą sprawuje PIS na podstawie ustawy o

Page 14: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 14

zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Na poziomie krajowym dane

liczbowe dotyczące zachorowań zbierane są i analizowane przez Instytut Gruźlicy Chorób Płuc w

Warszawie.

W roku sprawozdawczym odnotowano 8 przypadków, natomiast w 2014r. - 19 przypadków, co

świadczy o wyraźnym spadku zachorowań.

Podobnie jak w poprzednim roku sprawozdawczym w 2015r. zachorowania częściej dotyczyły

mężczyzn niż kobiet (6 przypadków) w przedziale wiekowym od 18 do 82 roku życia.

Grypa i infekcje grypopochodne

Rejestracja przypadków zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne odbywa się na

podstawie zgłoszeń dokonywanych przez lekarzy.

Zgodnie z definicją przyjętą na potrzeby nadzoru nad chorobami zakaźnymi w krajach Unii

Europejskiej (Dz.U. L 159 z 18.06.2008) w meldunku MZ-55 wykazuje się grypę (rozpoznaną

klinicznie i/lub laboratoryjnie) oraz wszystkie rozpoznane klinicznie zachorowania grypopodobne i

ostre zakażenia dróg oddechowych.

W porównaniu z rokiem ubiegłym w 2015r. również nie odnotowano zachorowań i podejrzeń

zachorowań na grypę. Nie zarejestrowano potwierdzonego przypadku zachorowania na grypę.

W 2015r. zaobserwowano wzrost zachorowań grypopodobnych w stosunku do 2014r.-

zarejestrowano 3065 przypadków natomiast w 2014r. 1561,

Tabela 3. Liczba zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę/ infekcje grypopodobne w poszczególnych

kwartałach 2015r.

Wiek

Liczba zachorowań oraz podejrzeń zachorowań

I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał

0 – 4 119 75 102 90

5 – 14 233 121 153 121

15 – 64 715 225 150 415

65 i więcej 240 128 61 117

Razem 1307 549 466 743

Page 15: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 15

Wykres nr 3. Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w 2015r.

Podobnie jak w latach ubiegłych w sezonie 2014/2015 kontynuowano nadzór epidemiologiczny

i wirusologiczny nad grypą oparty na systemie SENTINEL.

Zgodnie z zaleceniami ekspertów najskuteczniejszym sposobem ochrony przed grypą oprócz

unikania dużych skupisk ludzkich oraz utrzymania właściwego poziomu higieny osobistej i

środowiska jest poddawanie się szczepieniom ochronnym.

Tabela 4. Szczepienia przeciwko grypie w latach 2014– 2015

Rok

Przedział wiekowy

Razem 0-4 lat 5-14 lat 15-64 lat 65 lat i <

2014 3 37 437 472 949

2015 2 36 458 471 962

1.4 Choroby zakaźne wieku dziecięcego

Do tej grupy chorób zalicza się między innymi: nagminne zapalenie przyusznic (świnkę), ospę

wietrzną, krztusiec, odrę i różyczkę, czyli choroby, które przenoszone są drogą kropelkową.

W zakresie chorób wieku dziecięcego, przeciwko którym prowadzi się obowiązkowe

szczepienia ochronne sytuacja w 2015r. była korzystna. Nie odnotowano zachorowań na odrę,

tężec, błonicę oraz poliomyelitis. W przypadku pozostałych chorób wieku dziecięcego, odnotowano

Page 16: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 16

spadek zachorowań na świnkę i zachorowań na ospę wietrzną. W 2014r. zgłoszono 5 przypadków

zachorowania na świnkę (wsp. zap./100tys. - 10,44 ) w 2015r. – 3 przypadków (wsp. zap./100tys.-

6,26) oraz 172 przypadki zachorowań na ospę wietrzną (wsp. zapadalności 359,11), w 2015r. - 145

przypadki (wsp. zapadalności 302,74).

Od roku 2008 do kalendarza szczepień wprowadzono szczepienia p/ospie wietrznej u dzieci z grup

ryzyka.

W przypadku krztuśca sytuacja pogorszyła się w stosunku do roku ubiegłego, w 2014r. nie

odnotowano przypadków zachorowania natomiast w 2015 zarejestrowano 4 przypadki

zachorowania (wsp. zapadalności 8,35). Porównując z sytuacją epidemiologiczną na przestrzeni

województwa opolskiego ( 62 przypadki) zachorowania na krztusiec stanowiły 6,45%.

Zaobserwowano spadek zachorowań na różyczkę, w porównaniu z ubiegłym rokiem.

W 2014r. wystąpiły 3 przypadki (wsp. zap./100tys. 6,26) natomiast, w roku 2015 nie odnotowano

zachorowań na różyczkę.

1.5 Zakażenia krwiopochodne

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B

Od chwili wprowadzenia obowiązkowych szczepień przeciw wirusowemu zapaleniu

wątroby typu B, obserwuje się obniżenie zachorowalności. W okresie sprawozdawczym w roku

2015 odnotowano 3 przypadki zachorowania na WZW typu B. Ogółem w województwie opolskim

zarejestrowano 80 przypadków zachorowań.

Z uwagi na dostęp i powszechność szczepień ochronnych zauważalny jest fakt obniżenia

zachorowań na WZW B w populacji objętej obowiązkowymi szczepieniami.

W przypadku bezobjawowego nosicielstwa antygenu Hbs odnotowano porównywalną ilość

zgłoszeń jak w roku poprzednim. W 2014r. zarejestrowano 3 nowo wykrytych nosicieli wirusa

HBV, natomiast w 2015r. 4 przypadki. Nosicielstwo antygenu HBV dotyczyło mężczyzn w

przedziale wiekowym 55 – 75. Biorąc pod uwagę powyższe dane nadal istotnym działaniem w

zapobieganiu zakażeniom wirusem HBV jest informowanie społeczeństwa o możliwości

podejmowania działań profilaktycznych, w postaci szczepień ochronnych osób z grup wiekowych,

które nie były poddane tym szczepieniom.

Page 17: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 17

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu C

Zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu C należą do zachorowań szerzących się

drogą krwi poprzez naruszenie ciągłości tkanek skórnych. HCV znajduje się we krwi i innych

tkankach osoby zakażonej. Do zakażenia dochodzi, gdy wirus ten przedostanie się z krwi osoby

zakażonej do krwi osoby zdrowej, poprzez naruszenie ciągłości skóry lub błon śluzowych

(czynności takie jak: wstrzyknięcie, nakłucie, nacięcie, uraz ciała powodujący rany). Ryzyko

zakażenia HCV, ale również innymi wirusami przenoszonymi drogą krwi, takimi jak HBV (wirus

zapalenia wątroby typu B) czy HIV, istnieje wówczas, gdy w trakcie wykonywania medycznych

lub niemedycznych zabiegów np. kosmetycznych, którym towarzyszy przerwanie ciągłości tkanek,

nie są przestrzegane standardy higieniczno-sanitarne. Ryzyko zakażenia wiąże się z czynnościami,

które niewielu osobom kojarzą się z jakimkolwiek ryzykiem, jak np.: manicure, pedicure, tatuaż,

peercing, zabiegi odmładzające skórę ciała i twarzy (np. mikrodermabrazja, usuwanie zmarszczek,

botoks).

Wysokie ryzyko zakażenia HCV może dotyczyć również domowników osób zakażonych

(najczęściej nieświadomych zakażenia) w wyniku używania wspólnych szczoteczek do zębów,

cążek do paznokci, maszynek do strzyżenia lub golenia itp.

W porównaniu z ubiegłym rokiem zaobserwowano znaczny spadek ilości zachorowań o

50%. w stosunku do roku 2014. W 2014r. odnotowano 6 przypadków zachorowania na WZW typu

C (współczynnik zapadalności wyniósł 12,53) natomiast, w 2015r. 3 przypadki ( współczynnik

zapadalności wyniósł 6,26).

Wykryto 5 przypadków bezobjawowego nosicielstwa wirusa zapalenia wątroby typu C (w

2014r. odnotowano 3 przypadki).

Z uwagi na brak swoistych metod zapobiegania zakażeniom HCV, np. w drodze szczepień

ochronnych, jedynie działania nieswoiste, polegające na wdrażaniu i utrzymywaniu wysokich

standardów higieniczno- sanitarnych wykonywania świadczeń medycznych oraz innych zabiegów

przebiegających z naruszeniem ciągłości tkanek, mogą zapobiec nowym zakażeniom oraz szerzeniu

się zachorowań na WZW typu C.

1.6 Choroby odzwierzęce (zoonozy)

Zgodnie z definicją Komitetu Ekspertów WHO/FAO choroba odzwierzęca (zoonoza) to

choroba zakaźna lub zakażenie, które w warunkach naturalnych może być przenoszona na ludzi ze

zwierząt kręgowych. Tak jak w latach ubiegłych w ramach współpracy z Państwową Inspekcją

Page 18: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 18

Weterynaryjną prowadzono monitoring nad występowaniem zoonoz.

Pokąsania

W porównaniu z rokiem ubiegłym odnotowano porównywalną ilość przypadków pokąsań

przez zwierzęta – 77 (w 2014r. - 75). Odnotowano 68 przypadków pokąsań przez psa i 9

przypadków pokąsań przez kota, w tym 5 pokąsań z udziałem kota niezaszczepionego i 4

spowodowane przez kota nieznanego.

Po przeprowadzeniu dochodzeń epidemiologicznych ustalono, że w 3 przypadkach pokąsań

konieczne było zastosowanie u ludzi szczepień przeciw wściekliźnie ( w 2014r. – 2). Większość

pogryzień spowodowana była przez zwierzęta, których właściciele wypuszczali je bez nadzoru,

smyczy i kagańców. Poważnym problemem w sprawowaniu nadzoru epidemiologicznego nad

osobami narażonymi/pokąsanymi w dalszym ciągu jest bagatelizowanie obowiązku poddawania

psów szczepieniom p/wściekliźnie.

Borelioza

W roku sprawozdawczym zarejestrowano znacznie niższą ilość zachorowań na boreliozę

niż w roku ubiegłym. Odnotowano 16 przypadków Boreliozy (wsp. zap./100tys. wyniósł 33,40),

natomiast w 2014r. 27 przypadki (wsp. zap./100tys. wyniósł 56,37). W większości przypadków

głównym objawem zachorowania był rumień na skórze. Do zakażenia dochodziło w trakcie

pobytów w lesie, podczas wykonywania prac w ogródkach przydomowych lub na działkach

rekreacyjnych. Istotnym problemem, który potęguje problem i uniemożliwia szybkie jego

opanowanie, jest brak szczepionki przeciwko tej chorobie. Dlatego niezwykle ważna jest wczesna

diagnostyka oraz edukacja społeczeństwa na temat nieswoistych metod zapobiegania zakażeniom.

1.7 Pozostałe jednostki chorobowe notowane w okresie sprawozdawczym.

Choroby inwazyjne

Wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego obligują organy Inspekcji Sanitarnej do

szczególnego nadzoru nad przypadkami inwazyjnych chorób określanych jako posocznice,

zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych lub zapalenie mózgu wywołanych przez Neisseria

meningitidis, Streptococcus pneumoniae i Haemophilus Influenzae typ B.

Page 19: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 19

W bieżącym roku sprawozdawczym w powiecie wystąpił 1 (wsp. zap./100tys. wyniósł 6,26)

przypadek inwazyjnej choroby wywołanej przez Streptococcus pneumoniae (w 2014r – 0).

W 2015 roku zarejestrowano 1 przypadek wirusowego zapalenia mózgu o nieokreślonej

etiologii oraz 1 przypadek choroby wywołanej przez Streptococcus pneumoniae.

Znikomy odsetek zachorowań na choroby inwazyjne wynika zapewne z większego dostępu

do szczepień ochronnych. W ramach Programu Szczepień Ochronnych dla dzieci z grup ryzyka

istnieje możliwości skorzystania z bezpłatnej szczepionki p/pneumokokom. W roku 2015

p/pneumokokom zaszczepiono 73 dzieci (w 2014r. - 64).

Streptococcus pneumoniae (pneumokok, dwoinka zapalenia płuc) to Gram-dodatnia,

katalazo-ujemna dwoinka, wytwarzająca otoczkę wielocukrowa, która stanowi jeden z

najważniejszych czynników zjadliwości pneumokoków. Szczepy S. pneumoniae są najczęstszą

przyczyną zachorowalności i umieralności w skali świata, powodując około 3,5 mln zgonów

rocznie, z czego około 1 mln z powodu zapalenia płuc. Do najczęstszych chorób inwazyjnych

wywoływanych przez pneumokoki należą: zapalenie płuc z bakteriemią, sepsa i zapalenie opon

mózgowo rdzeniowych, określane mianem inwazyjnej choroby pneumokokowej. Drobnoustrój ten

odpowiada również za zakażenia nieinwazyjne do których zaliczamy zapalenie ucha środkowego,

zatok, zaostrzenia POChP oraz zapalenie spojówek. U człowieka naturalnym miejscem bytowania

pneumokoków jest jama nosowo-gardłowa, a kolonizacja dotyczy około 5–10% zdrowych osób

dorosłych i 20–60% zdrowych dzieci. Pneumokoki są przenoszone drogą kropelkową lub przez

kontakt bezpośredni. Zachorowania najczęściej występują w miesiącach zimowych i wczesną

wiosną, co koreluje ze wzrostem zakażeń wirusowych dróg oddechowych (wg danych Krajowego

Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń OUN).

Jedyną skuteczną metodą zapobiegania zakażeniom pneumokokowym jest szczepienie

ochronne, ponieważ bakteria ta występuje powszechnie i kontakt z nią jest nieunikniony. Wg. PSO

szczepionka w Polsce jest nieodpłatna tylko dla dzieci do 5 roku życia z grup ryzyka (chorych

przewlekle) oraz dla wcześniaków. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała powszechne

szczepienia przeciwko pneumokokom za działanie priorytetowe w zakresie szczepień ochronnych u

dzieci we wszystkich krajach.

W powszechnym dostępie znajdują się także szczepionki p/meningokokom z grupy C, które

zalecane są corocznie przez Ministra Zdrowia w ramach Programu Szczepień Ochronnych.

Szczepionki skoniugowane p/meningokokom zalecane są dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

W porównaniu z rokiem ubiegłym w 2015r. znacznie spadł poziom zaszczepienia dzieci przeciwko

chorobie meningokokowej, ogółem zaszczepiono 12 dzieci (w 2013r. - 56).

Page 20: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 20

W latach 2014 - 2015 nie występowały lokalne ogniska zachorowań na inwazyjną chorobę

meningokokową.

Dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (Neisseria meningitidis - meningokok) są

powszechnie występującymi drobnoustrojami kolonizującymi nos i gardło (kolonizacji ulega ok. 5–

10% populacji), wywołującymi sporadyczne zachorowania na inwazyjną chorobę meningokokową.

Najczęstszymi w Polsce czynnikami wywołującymi zachorowania sporadyczne są dwoinki

zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych z gr. B i gr. C. Przyjmuje się, że epidemiczne zachorowania

występują przy przekroczeniu odsetka 20–25% osób skolonizowanych przez meningokoki w

ogólnej populacji. Polska jest jednym z krajów, w których w ostatniej dekadzie wzrosła liczba

zakażeń wywołanych przez dwoinkę zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych z gr. C, która obecnie

jest przyczyną ok. 60% zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową (wg danych Krajowego

Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń OUN). Wpływ na obniżenie się

liczby epidemicznych zachorowań wywołanych przez meningokoki z gr. C mają podobnie, jak w

ubiegłych latach: poprawiający się nadzór epidemiologiczny nad zachorowaniami na inwazyjną

chorobę meningokokową i wdrażanie działań profilaktycznych zapobiegających kolonizacji

dwoinką zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u osób mających styczność z osobą chorą. Nie bez

znaczenia pozostaje dostępność szczepień ochronnych przeciw meningokokom gr. C (szczepienie

zalecane w ramach PSO), a także działania edukacyjne na temat sposobów ochrony przed

zakażeniami meningokokowymi, w tym w drodze szczepień ochronnych i profilaktycznego

leczenia osób ze styczności. Dla osób podróżujących, które udają się do krajów o wysokiej

zapadalności na inwazyjną chorobę meningokokową wywołaną meningokokami z gr. A zalecane

jest szczepienie szczepionką skojarzoną przeciwko meningokokom z gr. A i C. Na początku 2014

roku została zarejestrowana w Unii Europejskiej szczepionka przeciw meningokokom grupy B.

Tabela 5. Stan zaszczepienia p/Neisseria Meningitidis i p/Streptococcus pneumoniae.

Rodzaj szczepienia Rok 2014 Rok 2015

Szczepienie p/meningokokom 56 12

Szczepienie p/pneumokokom 64 73

1.8 Nadzór nad wykonawstwem szczepień ochronnych

Szczepienia ochronne są najskuteczniejszą formą zapobiegania chorobom zakaźnym, jak

również powikłaniom, które mogą wystąpić w wyniku zachorowania. Wszystkie osoby, które

Page 21: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 21

przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane do poddawania się

szczepieniom ochronnym.

W powiecie głubczyckim w 2015r., szczepieniom ochronnym w ramach realizacji Programu

Szczepień Ochronnych podlegało 7476 dzieci i młodzieży w wieku do 19 roku życia.

Szczepieniami ochronnymi objęto roczniki 2015r., 2014r., 2010r., 2006r., 2002r., 1997r. Łącznie

zaszczepiono 2246 dzieci i młodzieży w 16 punktach szczepień.

Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży podlegających obowiązkowym szczepieniom w

dalszym ciągu oscyluje na wysokim poziomie powyżej 90% wyszczepialności. Biorąc pod uwagę

wszelkie ruchy antyszczepionkowe, które każdego roku mają coraz więcej zwolenników, sytuacja

w zakresie szczepień ochronnych wygląda bardzo dobrze.

W roku 2015 uzupełniono zaległe szczepienia z 2014r. osiągając stopień zaszczepienia na

podobnym poziomie - średnio 99,5% , co przedstawiono w poniższej tabeli.

Tabela 1. Stan wyszczepienia dzieci i młodzieży (wg MZ-54 za 2015r.)

Lp. Rodzaj szczepienia Odsetek (%) wyszczepienia dzieci

i młodzieży w wieku do 19lat.

1. Przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi 99,6%

2. Przeciwko poliomyelitis 99,6%

3. Przeciwko odrze, śwince i różyczce 99,1%

4. Przeciwko błonicy i tężcowi 99,8%

6. Stan zaszczepienia w 2015r. Średnio: 99,5%

Tabela 2. Stan wyszczepienia dzieci i młodzieży w 2014r. (wg MZ-54 za 2014r.)

Lp. Rodzaj szczepienia Odsetek (%) wyszczepienia dzieci

i młodzieży w wieku do 19lat.

1. Przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi 99,4%

2. Przeciwko poliomyelitis 99,4%

3. Przeciwko odrze, śwince i różyczce 99,9%

4. Przeciwko błonicy i tężcowi 99,3%

5. Stan zaszczepienia w 2014r. Średnio: 99,5%

Page 22: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 22

Wykres nr 1. Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży w latach 2014-2015

W 2015r. (analogicznie jak w 2014r.) wszystkie noworodki w liczbie 304 zostały

zaszczepione przeciwko gruźlicy.

Stan zaszczepienia osób dorosłych

W porównaniu z rokiem ubiegłym, w 2015r. odnotowano wzrost ilość szczepień osób

dorosłych p/tężcowi 756 (w 2014r. 271). Szczepienia te były wykonywane szczególnie u osób

narażonych z powodu uszkodzenia skóry (skaleczenia, rany, nieszczęśliwe wypadki, pokąsania

przez psy i inne zwierzęta).

Tabela 3. Stan zaszczepienia p/tężcowi

Rok Przedział wiekowy

Razem 0 - 19 20-29 lat 30 lat i powyżej

2014 1 27 243 271

2015 0 102 654 756

Szczepienia zalecane

W związku z faktem, iż szczepienia zalecane są odpłatne i często bardzo drogie, pacjenci z

nich rezygnują. Szczepionki te zakupywane są przeważnie wtedy gdy występuje konieczność ich

podania, czy to z powodu choroby, wykonywanej pracy lub innych powodów. W porównaniu z

Page 23: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 23

rokiem 2014 wyszczepialność szczepionkami zalecanymi znacznie zmalała, co przedstawia

zamieszczona poniżej tabele.

Tabela 4. Stan zaszczepienia p/wirusowe zapalenie wątroby typu A

Rok Przedział wiekowy Razem

0-19 lat 20 lat i powyżej

2014 0 11 11

2015 1 4 5

1.9 Podsumowanie

Analizując sytuację epidemiologiczną w latach 2014 – 2015 w powiecie głubczyckim

zauważono:

Spadek zachorowań na choroby zakaźne przenoszone drogą kropelkową.

Pozytywny aspekt wynikający z braku zgłoszeń zbiorowych zatruć pokarmowych. Brak

występowania tych chorób, zwanych „chorobami brudnych rąk”, zależy w dużym stopniu

od stanu sanitarnego, poziomu świadomości i higieny osobistej. Wskaźniki tych chorób są

czułymi miernikami poziomu higieny przygotowania posiłków w zakładach żywienia

zbiorowego i środowiskach domowych.

Znaczny wzrost zakażeń jelitowych wywołanych przez Clostridium difficile oraz zakażeń

jelitowych u dzieci do lat 2 i zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki Sallmonella.

Wzrost zachorowań na Krztusiec w 2015r. w porównaniu do 2014r.

Duży problem stanowi występowanie chorób pasożytniczych u dzieci w wieku

przedszkolnym oraz dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Obserwuje się ciągły wzrost

oraz nawracające przypadki zachorowań na glistę ludzką oraz Lambliozę. Choroby

pasożytnicze u dzieci wynikają często z niestosowania podstawowych zasad higieny. Dzieci

nie zdają sobie sprawy z konsekwencji, jakie może wywołać np. unikanie mycia rąk. Ważne

jest, aby rodzice starali się wykształcić w dziecku podstawowe nawyki higieniczne, a także,

na ile jest to możliwe, sami dbali o czystość środowiska, w jakim przebywa ich dziecko.

Wysoki odsetek stanu zaszczepienia dzieci i młodzieży oscylujący powyżej 90%.

Niezwykle istotne jest podejmowanie szeregu działań w celu utrzymanie tak wysokiego

odsetka wszczepialności w rocznikach podlegających szczepieniom w danym roku

kalendarzowym.

Page 24: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 24

II. Jakość wody przeznaczonej do spożycia

2.1 Wprowadzenie

Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi sprawowany jest na

podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2015r., poz.

1412) i ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym

odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015r., poz. 139) oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia

13 listopada 2015 r., w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z

2015r., poz. 1989).

Woda wykorzystywana do zbiorowego zaopatrzenia ludności pochodzi z ujęć podziemnych.

Liczba wodociągów na terenie powiatu w 2015 roku:

22 wodociągi o produkcji poniżej 100 m3/dobę,

7 wodociągów o produkcji od 100 do 1 000 m3 wody na dobę,

2 wodociągi produkujące od 1 000 do 10 000 m3 wody na dobę.

W ramach prowadzonego monitoringu jakości wody pobrano 163 próbek do badań

fizykochemicznych i 203 do badań mikrobiologicznych. Przeprowadzono 28 kontroli stanu

sanitarno-technicznego urządzeń wodociągowych oraz 88 kontroli związanych z pobieraniem

próbek wody do badania.

W celu poprawy jakości wody Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głubczycach

wydał na przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne 4 decyzje nakazowe, 7 finansowych i 1

upomnienie.

Wykres nr 2.1. Liczba wodociągów na terenie powiatu głubczyckiego w 2015 roku wg wielkości produkcji wody

Page 25: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 25

2.2. Zaopatrzenie ludności w wodę

Możliwość korzystania z wody wodociągowej posiadają mieszkańcy wszystkich

miejscowości położonych na terenie powiatu (ok. 47 000 osób).

Nadzorem sanitarnym objęte są zbiorowe systemy zaopatrzenia w wodę. Cześć

mieszkańców dobrowolnie korzysta z wody pochodzącej ze studni przydomowych. Brak jest

informacji dotyczących liczby takich gospodarstw.

Na koniec 2015r. wodę spełniającą wymagania Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13

listopada 2015 r., w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015r.,

poz. 1989). dostarczało 30 wodociągów czyli 97% systemów zbiorowego zaopatrzenia w wodę.

Odsetek ludności korzystającej z odpowiedniej jakości wody na koniec 2015 roku

analogicznie jak w roku poprzednim wynosił 99,9% i kształtował się następująco w poszczególnych

gminach:

Głubczyce: 100% (w 2014r. 100%),

Kietrz: 99,6% (w 2014r. 99,6%),

Baborów: 100% (w 2014r. 100%),

Branice: 100% (w 2014r. 100%).

Wodę nieodpowiadającą wymaganiom produkował wodociąg (Gniewkowice). Z wody

korzystała 0,1% mieszkańców powiatu. Jakość wody kwestionowano ze względu na przekroczone

stężenie azotanów.

Wykres 2.2. Liczba wodociągów podających wodę warunkowo dopuszczoną do spożycia ze względu na nieodpowiednie

parametry fizykochemiczne w latach 2013- 2015

Page 26: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 26

2.3. Analiza przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych

W roku 2015 na terenie powiatu głubczyckiego nastąpiło krótkotrwałe pogorszenie się

jakości wody w zakresie mikrobiologicznym. Krótkotrwałe zanieczyszczenia wody bakteriami

grupy coli, escherichia coli wykryto w 5 wodociągach.

W sytuacji, gdy rodzaj i ilość mikroorganizmów nie stanowiły bezpośredniego zagrożenia

dla zdrowia ludzi stwierdzono przydatność wody do spożycia pod warunkiem prowadzenia ciągłej

dezynfekcji wody do czasu eliminacji zanieczyszczenia.

W przypadku stwierdzenia przekroczeń wskaźników mikrobiologicznych wydawano

decyzje stwierdzające brak przydatności wody do spożycia i obligujące administratora wodociągu

do podjęcia natychmiastowych działań naprawczych. Skuteczność tych działań była potwierdzana

uzyskaniem pozytywnego wyniku badań mikrobiologicznych po przeprowadzonej dezynfekcji.

2.4. Analiza przekroczeń parametrów fizykochemicznych

O walorach smakowych i jakościowych wody decyduje jej skład. Konsument przede

wszystkim ocenia jakość wody po jej smaku, barwie i zapachu czyli wskaźnikach

organoleptycznych pozwalających na sklasyfikowanie wody przez konsumenta jako bezpiecznej i

zdrowej. W wodach podziemnych bardzo często spotyka się wyższe stężenia m.in. żelaza, manganu

czy azotanów.

W 2015 roku nie wykryto trwałych, ponadnormatywnych parametrów fizykochemicznych w

wodzie rozprowadzanej przez nadzorowane wodociągi.

W wodociągu publicznym Gniewkowice nadal obowiązuje wydane w 2013 roku odstępstwo

od maksymalnego dopuszczalnego stężenia azotanów w wodzie do listopada 2016r. Administrator

wodociągu w celu poprawy jakości wody jest w trakcie realizacji podłączenia wsi Gniewkowice do

sieci wodociągu publicznego Chróścielów-Nasiedle.

Zalecane dopuszczalne stężenie azotanów w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi,

ustalono w celu zapobiegania methemoglobinemii. Zbyt duża koncentracja azotanów w pożywieniu

człowieka może stwarzać zagrożenia zdrowotne i być niebezpieczna szczególnie dla populacji

wrażliwych takich jak niemowlęta i małe dzieci. W okresie przyznanego odstępstwa woda z ujęcia

w Gniewkowicach nie powinna być spożywana przez kobiety w ciąży oraz być używana do

przygotowywania posiłków dla niemowląt i małych dzieci.

Page 27: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 27

2.5. Badania bakterii Legionella w wodzie ciepłej

W 2015 roku przeprowadzono badania na zawartość bakterii Legionella sp. w 3 instalacjach

wody ciepłej:

Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej w Branicach,

Hotel DOMINO w Głubczycach,

Kryta pływalni w Kietrzu (jacuzzi)

We wszystkich obiektach zawartość bakterii Legionella spełniała obowiązujące normy

zdrowotne.

2.6. Podsumowanie

W 2015r. około 99,9% mieszkańcom powiatu głubczyckiego dostarczano wodę w ramach

zbiorowego zaopatrzenia zgodną z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia

w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Mieszkańcom Gniewkowic w

gminie Kietrz (ok. 0,1% ludności powiatu) nadal dostarczono wodę na warunkach przyznanego w

2013r. odstępstwa od maksymalnego dopuszczalnego stężenia azotanów.

Problemem zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie powiatu jest nie zawsze skuteczne

zarządzanie bezpieczeństwem zdrowotnym wody w małych wodociągach produkujących >100m3

wody na dobę. Wśród nich stwierdza się wyższą /w stosunku do większych wodociągów/ liczbę

przekroczeń parametrów mających wpływ na jakość wody.

Na przestrzeni ostatnich lat na terenie powiatu obserwuje się tendencję spadkową liczby

małych wodociągów w wyniku ich przyłączania do większych wodociągów, co przedstawia

poniższy wykres. Proces ten jest korzystny i pożądany, ponieważ przyczynia się do lepszego

nadzoru nad jakością wody. Duże wodociągi dostarczają wodę o stabilnej jakości.

W gminach prowadzących zaopatrzenie wodę przy pomocy własnych jednostek (zakłady

budżetowe, spółki), kontrola wewnętrzna oparta jest przede wszystkim na ocenie realnych

zagrożeń, brak jest natomiast możliwości przeciwdziałania potencjalnym zdarzeniom w procesie

zarządzania systemem wodociągowym z uwzględnieniem oszacowania ryzyka.

Wzrasta również świadomość konsumentów na temat wymagań, jakie powinna spełniać

bezpieczna i „zdrowa” woda do spożycia.

Page 28: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 28

III. Zapobiegawczy nadzór sanitarny

Działalność Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego miała na celu zapewnienie właściwego

stanu sanitarno-zdrowotnego w nowo realizowanych oraz przebudowanych obiektach, poprzez

egzekwowanie rozwiązań technicznych gwarantujących zachowanie w nich odpowiednich

warunków higienicznych i zdrowotnych, a także poprzez zapobieganie pogorszeniu standardów

jakości środowiska w zakresie warunków zdrowotnych dla osób zamieszkujących oraz

przebywających w sąsiedztwie obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

Zapobiegawczy nadzór sanitarny był realizowany w szczególności poprzez opiniowanie lub

uzgadnianie pod względem sanitarno-higienicznym:

warunków realizacji przedsięwzięć,

dokumentacji projektowych inwestycji, w szczególności projektów budowlanych,

wniosków dotyczących konieczności wykonania raportu o oddziaływaniu inwestycji na

środowisko i jego zakresu na etapie środowiskowych uwarunkowań,

projektów planów zagospodarowania przestrzennego.

Ponadto organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej uczestniczyły w dopuszczeniu do

użytkowania obiektów budowlanych jak również stwierdzały spełnienie wymagań higienicznych i

zdrowotnych w obiektach, które nie wymagały uzyskania pozwolenia na użytkowanie.

Do inwestycji opiniowanych, czy uzgadnianych w 2015r. pod względem sanitarno-

zdrowotnym lub oddawanych do użytkowania na terenie naszego powiatu przez organy Państwowej

Inspekcji Sanitarnej należały m.in.:

obiekty handlowe,

obiekty przemysłowe,

budowle rolnicze,

sieci kanalizacji wodociągowej, sanitarnej, deszczowej,

obiekty ochrony zdrowia (przychodnie, pomieszczenia indywidualnej praktyki

lekarskiej),

obiekty usługowe,

obiekty gastronomiczne,

Mając na uwadze ochronę zdrowia publicznego oraz konieczność zapewnienia ludziom

zdrowych warunków życia w miejscu ich zamieszkania i pobytu, przy uzgadnianiu warunków

realizacji inwestycji lub modernizacji istniejących obiektów, zwracano szczególną uwagę na

Page 29: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 29

projektowane rozwiązania techniczne w aspekcie:

zabezpieczenia ludzi przed uciążliwością związaną z hałasem poprzez zastosowanie

odpowiednich rozwiązań technicznych,

zabezpieczenia ludzi przed wpływem zanieczyszczonego powietrza emitowanego przez

zakłady przemysłowe poprzez zastosowanie odpowiednich urządzeń,

zagwarantowania odpowiednich zdrowotnych warunków pobytu ludzi w budynkach

poprzez zastosowanie m.in. materiałów budowlanych, a także zapewnienia prawidłowej

funkcji oraz programu pomieszczeń z punktu widzenia wymagań sanitarno-

higienicznych.

Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i

jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na

środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 ze zmianami), Państwowa Inspekcja

Sanitarna uzgadniała warunki realizacji dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na

środowisko.

W 2015 r. wydano 5 opinii przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a

także 13 opinii, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na

środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby, co do zakresu raportu o oddziaływaniu

przedsięwzięcia na środowisko.

W procesie inwestycyjnym, na etapie uzyskiwania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz

zmiany sposobu użytkowania organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej opiniowały na podstawie

ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jednolity Dz. U. z 2015r.,

poz. 1412 ze zmianami), projekty budowlane związane z realizacją nowych inwestycji lub

modernizacją istniejących obiektów; w zakresie tym wydano 6 opinii sanitarnych.

W trakcie uzgadniania lub opiniowania dokumentacji budowlanej zwracano szczególną

uwagę na takie zagadnienia, jak zapewnienie właściwych warunków sanitarno-zdrowotnych w

miejscach pobytu ludzi (zamieszkania i przebywania), a także zapewnienie odpowiednich

warunków pracy osobom zatrudnionym w zakładach pracy.

W roku 2015 pion zapobiegawczego nadzoru sanitarnego uczestniczył w oddawaniu do

użytku obiektów budowlanych, działając w oparciu o ustawę z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo

budowlane ( tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 1409 ze zmianami), wydając w tym zakresie 7

stosownych decyzji, w tym 7 pozytywnych. Ponadto uczestniczył w 6 kontrolach dot. stwierdzenia

wymagań higienicznych i zdrowotnych w obiektach, które nie wymagały uzyskania pozwolenia na

użytkowanie.

Page 30: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 30

Podsumowanie

Zapobiegawczy nadzór sanitarny sprawowany przez organy Państwowej Inspekcji

Sanitarnej realizuje ustawowe obowiązki i zadania w zakresie ochrony zdrowia publicznego.

Stanowiska organów PIS w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego zajmowane są

wyłącznie na wniosek zainteresowanych podmiotów lub w związku z wystąpieniem organów

prowadzących postępowanie główne i dotyczą planowanych inwestycji lub zagospodarowania

terenu. Ocena projektowanych rozwiązań skupiała się w szczególności na ocenie ryzyka narażenia

ludności na czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne, uciążliwe dla zdrowia człowieka w miejscu

jego zamieszkania i przebywania.

Page 31: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 31

IV. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej

4.1 Wprowadzenie

W roku 2015 skontrolowano 99 obiektów użyteczności publicznej, co stanowi 47%

obiektów będących w ewidencji. Obiekty te stanowią różnorodną grupę, co powoduje

zróżnicowanie wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać obiekty należące do

poszczególnych kategorii.

Kontrolami objęto:

zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej oraz zakłady świadczące

kompleksowo ww. usługi,

obiekty świadczące usługi noclegowe,

domy pomocy społecznej i inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej,

ustęp publiczny,

zakłady pogrzebowe,

cmentarze,

tereny rekreacyjne,

inne obiekty użyteczności publicznej: domy pogrzebowe, domy kultury, hala sportowa,

boiska i stadiony, zakład karny.

Przeprowadzono ogółem 111 kontroli sanitarnych.

Stan sanitarno-techniczny obiektów użyteczności publicznej w porównaniu do roku

poprzedniego nie uległ zmianie. Place, ulice i przystanki były sprzątane na bieżąco, a kosze na

odpady komunalne regularnie opróżniane.

Gminy określają szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku, które wprowadzają

również obowiązek selektywnej zbiórki odpadów.

Problemem są zanieczyszczone odchodami zwierzęcymi chodniki i skwery.

Kontrole obiektów użyteczności publicznej nie wykazały nieprawidłowości zagrażających

bezpośrednio życiu i zdrowiu ludzi.

Obiekty użyteczności publicznej i tereny rekreacyjne na terenach wiejskich wykazywały

zadawalający stan sanitarno-porządkowy.

Page 32: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 32

Wykres nr 4.1. Liczba obiektów skontrolowanych w stosunku do liczby obiektów zewidencjonowanych w 2015 roku

4.2 Stan sanitarny wybranych obiektów

4.2.1 Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej oraz świadczące

łącznie powyższe usługi

Stanowią najliczniejszą grupę obiektów znajdujących się w ewidencji. Jest to dynamicznie

rozwijająca się grupa obiektów w ostatnich latach w dużej mierze z powodu możliwości uzyskania

dotacji ze środków Unii Europejskiej na rozpoczęcie działalności gospodarczej tego rodzaju.

Należy podkreślić, że obiekty te z reguły charakteryzują się dobrym stanem technicznym. Warunki

sanitarno-higieniczne w kontrolowanych zakładach z roku na rok ulegają poprawie. Oprócz

środków dezynfekcyjnych o szerokim spektrum działania właściciele zakładów zakupują autoklawy

i urządzenia do higienicznego przechowywania narzędzi fryzjerskich.

4.2.2 Domy pomocy społecznej oraz obiekty noclegowe

Placówki tej grupy charakteryzują się dobrym stanem technicznym, będącym wynikiem

realizacji wymogów ich standaryzacji. Pomieszczenia i urządzenia placówek utrzymane były w

dobrym stanie sanitarnym. Standard świadczonych usług utrzymany jest na wysokim poziomie. Nie

stwierdzono zaniedbań w postępowaniu z bielizną czystą i brudną, utrzymaniu bieżącej czystości

Page 33: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 33

obiektów oraz otoczenia.

Nieprawidłowości stwierdzono w trzech domach pomocy. Uchybienia dotyczyły:

nieodpowiedniego stanu sanitarnego ścian w pomieszczeniach, brak pomieszczenia do mycia i

dezynfekcji sprzętu porządkowego, nieodpowiedniego usytuowania palarni oraz automatycznych

systemów dozowania środków czystości. W związku z powyższym wszczęto postępowania

administracyjne i wydano 3 decyzje administracyjne.

Pobrane w trzech obiektach próbki wody do badania w kierunku oznaczenia bakterii

Legionella sp. wykazały jej odpowiednią jakość.

4.2.3 Tereny rekreacyjne

Grupa ta obejmuje obiekty przeznaczone do wypoczynku między innymi: ogólnodostępne

place zabaw, skwery, parki, piaskownice. Stwierdzono, że tereny te są zadbane, zieleń

pielęgnowana, zarządcy wymieniali piasek w piaskownicach, dokonywano przeglądu technicznego

urządzeń zabawowych, ławek, pojemników na odpady. Na podstawie prowadzonego bieżącego

nadzoru nad obiektami stwierdzono, że tereny te są zadbane, zieleń pielęgnowana, zarządcy

wymieniali piasek w piaskownicach. Obiekty z tej grupy oceniono pozytywnie.

4.2.4 Inne obiekty użyteczności publicznej

Do tej grupy zalicza się między innymi: domy pogrzebowe, domy kultury, hale sportowe,

boiska, stadiony, targowisko, zakład karny.

W obiektach tej grupy stwierdzono pogorszenie stanu sanitarno-technicznego obiektów

sportowych (stadionów) głównie z uwagi na nieodpowiedni stan sanitarno-techniczny ścian,

stolarki okienno-drzwiowej, podłóg i wyposażenia. W stosunku do jednego obiektu prowadzone jest

postępowanie administracyjne.

4.2.5 Cmentarze, domy pogrzebowe

Kontrole cmentarzy dotyczą głównie utrzymania porządku w ich obrębie, właściwego

postępowania w zakresie gromadzenia i odbioru odpadów komunalnych, a także właściwego stanu

punktów poboru wody i ogrodzenia.

W jednym obiekcie prowadzone jest postępowanie administracyjne dotyczące zapewnienia

pełnego ogrodzenia cmentarza.

Page 34: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 34

4.3 Stan sanitarny kąpielisk i basenów

4.3.1 Kąpielisko

Nadzór sanitarny nad kąpieliskiem ma na celu eliminowanie zagrożeń dla zdrowia

użytkowników, jakie mogą wynikać z nieodpowiedniej jakości wody oraz z niewłaściwego stanu

sanitarnego i higieny samego obiektu oraz jego otoczenia.

Do najistotniejszych elementów nadzoru sanitarnego nad kąpieliskiem należy ocena jakości

wody prowadzona zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. w sprawie

nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli.

Jakość wody była oceniana przed rozpoczęciem sezonu kąpieliskowego oraz trzykrotnie w

trakcie jego trwania. Ponadto organizator kąpieliska był zobowiązany do ustalenia z właściwym

inspektorem sanitarnym harmonogramu pobierania próbek i wykonywania badań wody.

W ocenie przydatności wody do kąpieli wydawanej w formie komunikatu uwzględniano

przede wszystkim wskaźniki mikrobiologiczne kałowego zanieczyszczenia wody oraz zakwity

sinic.

W ramach kontroli urzędowej pobrano do badań mikrobiologicznych 4 próbki przed

sezonem letnim oraz 8 próbek ujętych w kontroli wewnętrznej administratora obiektu.

Jakość wody w trakcie całego sezonu kąpielowego spełniała obowiązujące wymagania

zdrowotne. Stan sanitarny zalewu, zaplecza higienicznego oraz otoczenia kąpieliska nie budził

zastrzeżeń.

W celu zapewnienia aktywnego rozpowszechniania informacji dotyczących jakości wody w

kąpieliskach oraz dostępnej infrastrukturze Główny Inspektor Sanitarny prowadził Serwis

Kąpieliskowy w oparciu o dane z 16 WSSE. Dostępny jest on na stronie internetowej Głównego

Inspektora Sanitarnego. Aktualizacja danych w Serwisie kąpieliskowym odbywa się na bieżąco.

4.3.2 Baseny

Państwowa Inspekcja Sanitarna mając na względzie bezpieczeństwo osób kąpiących się w

basenach, nadzoruje jakość wody basenowej.

Nadzór nad basenami kąpielowymi prowadzony jest w oparciu o ustawę z dnia 14 marca

1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawę z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz

zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych.

W ewidencji stacji znajdują się 2 kryte pływalnie w Głubczycach i Kietrzu oraz 2 baseny

kąpielowe otwarte w Głubczycach i Branicach. Próbki wody pobierano regularnie co dwa tygodnie

Page 35: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 35

z basenów odkrytych oraz raz w miesiącu z basenów krytych. Łącznie pobrano 86 próbek do badań

mikrobiologicznych i 10 do badań fizykochemicznych.

W jednym obiekcie stwierdzono nieprawidłowości dotyczące nieodpowiedniego stanu

sanitarno-technicznego pomieszczeń Stacji Uzdatniania Wody, sposobu prowadzenia dezynfekcji

oraz gospodarki odpadami komunalnymi. Nieprawidłowości na skutek prowadzonego

postępowania administracyjnego usunięto.

W analizowanym okresie wydano 4 zalecenia dot. poprawy jakości wody pod względem

mikrobiologicznym. W wyniku podejmowanych przez administratorów pływalni działań kontrolno-

naprawczych zanieczyszczenia wyeliminowano.

Wykres nr 4.2. Ilość obiektów kąpielowych na terenie powiatu głubczyckiego w 2015r.

Page 36: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 36

V. Ocena stanu sanitarnego podmiotów wykonujących

działalność leczniczą

5.1 Wstęp

W 2015 roku kontrolę stanu sanitarnego przeprowadzono w 46 placówkach wykonujących

działalność leczniczą. Stanowi to 54% obiektów ujętych w ewidencji.

Podczas kontroli sanitarnych szczególną uwagę zwracano na stan sanitarno-techniczny

placówek oraz utrzymanie bieżącej czystości i porządku.

Zakres nadzoru nad obiektami obejmował również:

przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki,

ocenę procedur sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań,

zaopatrzenie w materiały sterylne, w tym prawidłowość przygotowania do sterylizacji,

skuteczność procesów sterylizacyjnych oraz właściwego postępowania ze sprzętem

medycznym po sterylizacji,

ocenę procedur dezynfekcyjnych z uwzględnieniem prawidłowości doboru środków

dezynfekcyjnych, przygotowania roztworów i sposobu przechowywania preparatów

stężonych,

opracowanie i stosowania procedur higienicznych,

postępowanie z bielizna zakładową,

postępowanie z odpadami pochodzenia medycznego.

Zwracano uwagę na zaopatrzenie w środki ochrony osobistej oraz ich stosowanie na

stanowisku odpowiednio do zagrożenia.

Wykres nr 5.1. Liczba obiektów wykonujących działalność leczniczą na terenie powiatu głubczyckiego w 2015r.

Page 37: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 37

5.2 Podmioty wykonujące działalność leczniczą polegającą na udzielaniu

stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych

Na terenie powiatu głubczyckiego stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne udzielane

są w 3 szpitalach. Szpitale to jedne z najważniejszych i największych jednostek organizacyjnych w

służbie zdrowia, w których udziela się świadczeń zdrowotnych w warunkach zamkniętych.

Wszystkie obiekty zostały skontrolowane.

5.2.1 Samodzielny Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. Ks. Biskupa

Józefa Nathana w Branicach

Stan techniczny pomieszczeń i wyposażenia Samodzielnego Wojewódzkiego Szpitala dla

Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach z roku na rok ulega poprawie.

W okresie sprawozdawczym na Oddziałach Psychiatrii Ogólnej B i Sądowo - Psychiatrycznym

D1 i D2 doprowadzono do odpowiedniego stanu sanitarno-technicznego stolarkę okienną i

drzwiową w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, zorganizowano prawidłowy brudownik i

składzik porządkowy, zapewniono odpowiednią wentylację w pomieszczeniach brudownika i w

magazynie bielizny brudnej.

Wyposażenie pomieszczeń szpitala utrzymane w dobrym stanie technicznym, meble o

powierzchniach zmywalnych, armatura sanitarna sprawna. Gospodarowanie odpadami medycznymi

oraz bielizną odpowiednie. Zaopatrzenie w preparaty myjące, higieniczne i dezynfekcyjne oraz

sprzęt porządkowy i środki ochrony indywidualnej pracowników było wystarczające do potrzeb.

Placówka utrzymana w odpowiednim stanie sanitarno - porządkowym.

5.2.2 Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej w Branicach

W roku 2015 kontrolę sanitarną przeprowadzono w kuchenkach oddziałowych szpitala.

Do badania pobrano również 5 próbek wody cieplej w kierunku oznaczenia bakterii Legionella Sp.

z kabin prysznicowych łazienek oddziałowych. Uchybień nie stwierdzono.

5.2.3 Szpital Powiatowy w Głubczycach

W 2015r. przeprowadzono kontrolę pomieszczeń Oddziału Ginekologiczno-Położniczego i

Pediatrycznego, Oddziału Neonatologicznego, Izby Przyjęć i Punktu Szczepień POZ.

W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano decyzję nakazową i finansową dot.

przeprowadzania na Oddziałach Szpitalnych m.in. Pediatrycznym i Ginekologiczno-

Page 38: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 38

Położniczym kontroli wewnętrznych zgodnie z obowiązującymi przepisami,

wyposażenia pomieszczenia do mycia i dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego na

Oddziale Ginekologiczno-Położniczym w blaty robocze dla zapewnienia cyklu

technologicznego przygotowania narzędzi do ponownego ich użycia.

W dalszym ciągu prowadzone jest postępowanie administracyjne w zakresie poprawy stanu

sanitarno-technicznego oraz funkcjonalności pomieszczeń Szpitala.

Jakość wody z wodociągu lokalnego Szpitala spełnia wymagania sanitarne.

5.3 Podmioty wykonujące działalność leczniczą polegającą na udzielaniu

ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych i praktyki zawodowej

Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne

Do obiektów tej grupy wliczono takie podmioty jak: przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia,

stacje opieki Caritas, gabinety rehabilitacyjne, medyczne laboratoria diagnostyczne, gabinety

medycyny szkolnej, placówki udzielające świadczeń z zakresu pielęgniarskiej opieki

długoterminowej.

W poradniach, przychodniach i ośrodkach zdrowia udzielane są przede wszystkim świadczenia

zdrowotne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, specjalistycznej opieki zdrowotnej i

stomatologii.

Stan porządkowy obiektów w porównaniu do roku poprzedniego nie uległ zmianie. Placówki

utrzymane w odpowiedniej czystości. W roku 2015 w jednym obiekcie stwierdzono

nieprawidłowości dot. nieodpowiedniego stanu sanitarnego powłok malarskich ścian i sufitów

pomieszczeń izby chorych i izolatki, nieodpowiedni sposób postępowania z odpadami medycznymi.

Na skutek prowadzonego postępowania administracyjnego nieprawidłowości usunięto.

Wszystkie obiekty posiadają wydzielone pomieszczenia lub miejsca do przechowywania

sprzętu porządkowego, środków czystości i środków dezynfekcyjnych. Zapas środków

higienicznych, myjących i dezynfekcyjnych był wystarczający. Postępowanie z bielizną zakładową

i odpadami medycznymi prawidłowe.

W 2015 roku przeprowadzono modernizację Przychodni INTER-MED Sp. z o.o. w

Głubczycach polegającą na zamontowaniu windy dla pacjentów oraz zaadoptowaniu pomieszczeń I

piętra budynku na poradnie specjalistyczne.

Stan sanitarno-techniczny skontrolowanych obiektów ocenia się jako dobry. Obiekty utrzymane

Page 39: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 39

były w odpowiednim stanie porządkowym.

Wykres nr 5.3.1. Liczba obiektów świadczących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne na terenie powiatu

głubczyckiego w 2015r.

0

5

10

15

20

25

Prz

ych

odnie

, pora

dnie

, o

śro

dki

zd

row

ia

Labo

lato

ria

dia

gnost

ycz

ne

Reh

abilita

cja

leczn

icza

Sta

cje

Op

ieki

Carita

s

Gabin

ety

medycy

ny

szk

oln

ej

Inn

e p

odm

ioty

leczn

icze

Praktyka zawodowa lekarska i pielęgniarska

Prywatne praktyki lekarskie i pielęgniarskie stanowiły największą grupę placówek

udzielających świadczeń zdrowotnych. Praktyki lekarskie i lekarzy dentystów stanowią 92%,

pozostałe 8% to praktyki pielęgniarskie.

Ocena stanu sanitarnego powyższych obiektów to sprawdzenie zaopatrzenia w wodę, sposobu

odprowadzania nieczystości płynnych, warunków sanitarno- technicznych pomieszczeń i ich

funkcjonalność, w tym wykończenie ścian i podłóg, wyposażenie w umywalki, dozowniki, mydła,

ręczniki jednorazowe, ocena postępowania z bielizną czysta i brudną oraz z wytwarzanymi

odpadami. Kontrola obejmowała także opracowane procedury, dotyczące powyższych zagadnień.

Page 40: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 40

Wykres nr 5.3.2. Liczba praktyk zawodowych na terenie powiatu głubczyckiego w 2015roku

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Indywidualne praktyki lekarskie

Indywidualne praktyki lekarzy

dentystów

Grupowe praktyki lekarskie

Grupowe praktyki lekarzy

dentystów

Indywidualne praktyki

pielęgniarek

Grupowe praktyki

pielęgniarek

W roku 2015 skontrolowano 18 obiektów tej grupy, co stanowi 38% obiektów ujętych w

ewidencji stacji.

Obiekty utrzymane były w odpowiednim stanie sanitarno- porządkowym. Sprzątaniem zajmują

się osoby zatrudnione w placówce, bądź sami lekarze.

Odpady na miejscu wytwarzania przechowywane zgodnie z obowiązującymi wymaganiami

prawnymi. Do czasu odbioru przez firmę, magazynowane w przeznaczonych do tego celu

lodówkach. Placówki posiadają opracowane stosowne procedury i instrukcje.

W prywatnych gabinetach lekarskich stosowana jest bielizna jednorazowego użytku. Czysta

bielizna gromadzona jest w przeznaczonych do tego celu szafkach. Zapas bielizny był odpowiedni

do potrzeb.

5.4 Podsumowanie i wnioski

Ocena stanu sanitarno- technicznego obiektów wykonujących działalność leczniczą została

dokonana w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012r. w

sprawie szczegółowych wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu

wykonującego działalność leczniczą oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010r. w

sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi.

Część obiektów, które obecnie nie spełniają wymagań, a posiadają przygotowany program

dostosowawczy powinny dostosować pomieszczenia i urządzenia do wymagań określonych w

Page 41: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 41

rozporządzeniu Ministra Zdrowia do dnia 31.12.2016r.

Nadzór sanitarny nie wykazał nieprawidłowości bezpośrednio zagrażających życiu lub zdrowiu

ludzi. W 2 obiektach stwierdzono nieodpowiedni stan sanitarno-techniczny, co stanowiło ok. 4%

skontrolowanych placówek.

Page 42: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 42

VI. Zagrożenia występujące w środowisku pracy.

6.1. Wprowadzenie

Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie higieny pracy jest

prowadzenie nadzoru nad higienicznymi warunkami środowiska pracy oraz ochrona zdrowia

pracowników przed niekorzystnym wpływem środowiskowych czynników szkodliwych i

uciążliwych w środowisku pracy.

W 2015 roku prowadzono działania kontrolne w zakresie nadzoru nad stosowaniem i

wprowadzaniem do obrotu substancji chemicznych i ich mieszanin oraz produktów biobójczych i

detergentów. Celem nadzoru było ustalenie, czy substancje chemiczne i ich mieszaniny znajdujące

się w obrocie na rynku, zostały odpowiednio zarejestrowane, czy są odpowiednio sklasyfikowane i

oznakowane, jak również właściwie przechowywane.

Ponadto prowadzono nadzór nad warunkami pracy i przestrzeganiem przez pracodawców

obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego pracowników zatrudnionych w narażeniu

na rtęć i jej związki oraz kontynuowano nadzór w zakładach przemysłu spożywczego. Prowadzono

również działanie pod kątem przestrzegania przepisów i zasad bhp w zakładzie podczas prac

polegających na usuwaniu lub zabezpieczaniu wyrobów zawierających azbest.

6.2. Nadzór bieżący nad zakładami pracy

Oddział Higieny Pracy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Głubczycach

prowadzi nadzór nad 142 zakładami pracy, w których ogółem zatrudnionych jest 4485 osób.

Wykres 1 Struktura zatrudnienia wg klasyfikacji PKD

Page 43: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 43

PKD01 – Uprawy rolne, chów i hodowla zwierząt, łowiectwo, włączając działalność usługową

PKD08 – Wydobywanie kamienia, piasku i gliny

PKD09 – Działalność usługowa wspomagająca pozostałe górnictwo i wydobywanie

PKD10 – Przetwarzanie i konserwowanie mięsa, z wyłączeniem mięsa z drobiu

PKD11 – Produkcja napojów

PKD13 – Produkcja wyrobów tekstylnych

PKD14 – Produkcja odzieży dzianej

PKD16 – Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy

i materiałów używanych do wyplatania

PKD23 – Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych

PKD25 – Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń

PKD27 – Produkcja urządzeń elektrycznych

PKD31 – Produkcja mebli

PKD32 – Pozostała produkcja wyrobów

PKD36 – Pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody

PKD38 – Działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów; odzysk

surowców

PKD41 – Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków

PKD42 – Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej

PKD43 – Roboty budowlane specjalistyczne

PKD45 – Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych

PKD46 – Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi

PKD47 – Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi

PKD49 – Transport lądowy oraz transport rurociągowy

PKD84 – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne

PKD85 – Edukacja

PKD86 – Opieka Zdrowotna

PKD87 – Pomoc społeczna z zakwaterowaniem

PKD88 – Pomoc społeczna bez zakwaterowania

PKD93 – Działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna

PKD94 – Działalność organizacji członkowskich

Page 44: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 44

Tabela 1. Liczba podmiotów gospodarczych działających w powiecie głubczyckim w stosunku do ogólnej liczby

zakładów pracy pozostających w rejestrze obiektów w zależności od zatrudnienia:

Liczba zatrudnionych

w zakładach pracy

Liczba zakładów

znajdujących się

w ewidencji

Odsetek całkowitej liczby

zakładów nadzorowanych

do 9 osób 68 48,5%

10 – 49 osób 54 38,0%

50 – 249 osób 15 10,0%

250 i powyżej 5 3,5%

W 2015r. zaplanowano do kontroli 75 zakładów, spośród których w przeważającej mierze

figurowały następujące zakłady:

Zakłady produkcji rolnej (Kombinaty Rolne, Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne) – 414

zatrudnionych w 7 zakładach

Zakłady przemysłu spożywczego (cukiernie, piekarnie, masarnie) – 457 zatrudnionych w 11

zakładach

Zakłady produkujące wyroby z metalu (bojlery, ogrzewacze wody itp.) – 1096

zatrudnionych w 4 zakładach

Zakłady opieki zdrowotnej – 352 zatrudnionych w 3 zakładach

6.3. Nadzór nad czynnikami biologicznymi, rakotwórczymi i mutagennymi

w środowisku pracy

W powiecie głubczyckim prowadzi działalność 68 podmiotów, w których występują szkodliwe

czynniki biologiczne. W roku 2015 przeprowadzono kontrole w 35 podmiotach, gdzie

zatrudnionych było 1133 pracowników. Szkodliwe czynniki biologiczne występują najczęściej w

zakładach opieki zdrowotnej, jednak ich obecność jest znacząca również w podmiotach

odpowiedzialnych za gospodarkę wodno-ściekową oraz związanych z odbieraniem i składowaniem

śmieci.

Narażenie na czynniki rakotwórcze i mutagenne występuje w 9 podmiotach, gdzie ogółem

zatrudnionych jest 43 osoby (w tym 6 kobiet). W narażeniu na pyły drewna twardego (dębu)

pracuje podobnie jak w latach poprzednich 20 osób.

Drugim czynnikiem rakotwórczym są pyły azbestu. Czynnik ten występuje w 8 zakładach

zatrudniających 15 osób. W dwóch przypadkach stwierdzono narażenie na obecność w środowisku

Page 45: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 45

pracy promieniowania jonizującego (pracownia RTG zakładu opieki zdrowotnej, gdzie

zatrudnionych jest 2 pracowników; urządzenie do prześwietlania w Zakładzie Karnym, gdzie

narażonych jest 6 osób).

6.4. Substancje chemiczne i ich mieszaniny, produkty biobójcze

i prekursory narkotyków

W zakresie nadzoru nad gospodarką substancjami chemicznymi i ich mieszaninami oraz

wprowadzaniem ich do obrotu przeprowadzono 17 kontroli w podmiotach stosujących substancje

chemiczne i ich mieszaniny oraz u 12 dystrybutorów. W 3 przypadkach stwierdzono

nieprawidłowości dotyczące sporządzonych etykiet. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy mają

świadomość zagrożeń ze strony substancji chemicznych i ich mieszanin, stosowna jest odpowiednia

odzież ochronna.

Na terenie powiatu głubczyckiego prowadzi działalność 7 podmiotów stosujących prekursory

narkotyków. Przeprowadzono kontrole we wszystkich podmiotach. W zakresie stosowania

prekursorów nie stwierdzono nieprawidłowości.

6.5. Nadzór nad warunkami pracy podczas zabezpieczenia /usuwania

wyrobów zawierających azbest

W powiecie głubczyckim obecnie znajduje się 8 podmiotów zajmujących się rozbiórką

wyrobów zawierających azbest, z czego w roku 2015 skontrolowano 5 podmiotów. Prace polegały

na rozbiórce i usuwaniu wyrobów zawierających azbest (płyty faliste). Pracodawcy przesłali do

Opolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego informację o substancjach

chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu

rakotwórczym lub mutagennym za rok 2015. W jednym przypadku stwierdzono, nie dopełnienie

tego obowiązku.

W jednym przypadku, stwierdzono uchybienia w zakresie spełnienia wymagań dotyczących

bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest.

W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami polegającymi na spożywaniu posiłków i

piciu napojów w trakcie pracy, nałożono mandat karny.

Page 46: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 46

6.6. Choroby zawodowe

W roku 2015 przygotowano ogółem 4 karty oceny narażenia na wnioski PPIS spoza powiatu

głubczyckiego. Wydano jedną decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej

(przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym trwającym co

najmniej 15 lat – pozycja 15 wykazu chorób zawodowych). Nie wydano decyzji stwierdzającej

chorobę zawodową.

Wykres 2. Struktura stwierdzanych chorób zawodowych na terenie powiatu głubczyckiego w okresie od roku 2005

do roku 2015

6.7. Podsumowanie i wnioski

Liczba zakładów pracy ujętych w rejestrze obiektów oddziału higieny pracy w roku 2015

zwiększyła się w stosunku do roku 2014 o 4 podmioty (ze 138 do 142). Przeprowadzono ogółem 80

kontroli w zakładach zatrudniających 3063 pracowników. W roku 2014 było to 95 kontroli w

zakładach zatrudniających 3955 osób.

W konsekwencji prowadzonych działań kontrolnych wydano 7 decyzji administracyjnych

oraz 13 decyzji finansowych, w roku 2014 było to odpowiednio: 10 decyzji administracyjnych oraz

Page 47: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 47

13 finansowych. Ponadto w roku 2014 wydano jedną decyzję umarzającą. Obniżenie liczby

wydanych decyzji administracyjnych w roku 2015 wynikało z faktu wykonania przez pracodawców

decyzji wydanych w latach poprzednich.

Najczęściej powtarzające się uchybienia i wydane nakazy:

w zakresie substancji chemicznych i ich mieszanin – 2 nakazy,

dotyczące badań i pomiarów środowiska pracy – 2 nakazy,

w zakresie oceny ryzyka zawodowego – 2 nakazy,

dotyczące poprawy stanu sanitarnego pomieszczeń zaplecza higienicznego – 4 nakazy,

dotyczący poprawy stanu technicznego pomieszczeń pracy – 1 nakaz,

dotyczący zapewnienia oświetlenia dziennego na stanowiskach pracy – 1 nakaz,

zapewnienia odpowiedniej stanowiskowej wentylacji mechanicznej – 1 nakaz.

Największy odsetek stwierdzanych uchybień dotyczył nieodpowiedniego stanu sanitarnego

pomieszczeń.

Zmniejszyła się natomiast w roku 2015, w porównaniu do roku 2014, liczba zakładów, w

których stwierdzano przekroczenia NDS i NDN czynników szkodliwych. W 2015 pracę w

przekroczeniach wykonywało 84 osoby w 7 zakładach, natomiast w roku 2014 było to 96 osób

zatrudnionych w 9 zakładach.

W przeważającej mierze prowadzono kontrole dotyczące przestrzegania wymogów w

zakresie występowania w środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych oraz ochrony

zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. Ponadto prowadzono kontrole w

ramach nadzoru nad produktami biobójczymi oraz substancjami chemicznymi i ich mieszaninami.

W trakcie prowadzonych kontroli stwierdzono, że właściciele firm przestrzegają zakazu

palenia tytoniu w miejscach pracy.

Analizując wyniki kontroli w zakładach pracy należy stwierdzić, że wśród pracodawców

wzrosła świadomość zagrożeń wywoływanych przez hałas w miejscu pracy. Wiedza na temat

przekroczeń NDN - hałasu na stanowiskach pracy jest pogłębiana. Pracodawcy zaopatrują

pracowników w dobrane indywidualne ochrony słuchu, prowadzą rotację pracowników na

stanowiskach pracy oraz organizują systematyczne szkolenia pracowników przez odpowiednie

ośrodki szkoleniowe. Jednocześnie prowadzony jest monitoring stanowisk pracy z przekroczeniami

przez wykonywanie pomiarów środowiskowych.

Page 48: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 48

VII. Ocena warunków sanitarnych w szkołach i innych

placówkach oświatowo-wychowawczych

7.1 Informacje ogólne

W roku 2015 skontrolowano 54,71% (29) placówek stałych i 14 sezonowych. Spośród

skontrolowanych obiektów 6,9% stanowiły żłobki i kluby dziecięce, do których uczęszczało 42

podopiecznych, 34,48% przedszkola oraz inne formy wychowania przedszkolnego, gdzie

sprawowano opiekę nad 652 dziećmi oraz 44,83% szkół ,w których uczyło się 3628 uczniów.

7.2 Stan techniczno- sanitarny obiektów

W placówkach nauczania i wychowania nie stwierdzono budynków nieprzystosowanych. 2

placówki (Szkoła Podstawowa i Zespół Szkół) znajdowały się w złym stanie technicznym oraz 1

placówka pozostawała w złym stanie sanitarno-higienicznym oraz technicznym. W tych

placówkach wszczęto postępowanie administracyjne. Wydano 3 decyzje merytoryczne, 3 decyzje

finansowe, nałożono mandat karny na kwotę 100zł. 24,14% (7) placówek usytuowanych na

terenach wiejskich nie posiada podłączenia do sieci kanalizacyjnej - stosowane są zbiorniki na

nieczystości ciekłe (szamba).

Poprawa stanu sanitarnego placówek oświatowych nastąpiła w wyniku sprawowanego nadzoru,

prowadzonego postępowania administracyjnego oraz współpracy z dyrektorami placówek i

samorządami terytorialnymi.

W 2015 roku przeprowadzono ogółem 43 kontrole sanitarne w placówkach nauczania i

wychowania, wydano 3 decyzje administracyjne, 3 decyzje finansowe dotyczące poprawy stanu

sanitarno-technicznego i higienicznego pomieszczeń.

W 2015r pracownicy Oddziału Higieny Dzieci i Młodzieży Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-

Epidemiologicznej w Opolu skontrolowali 2 zespoły szkół, specjalny ośrodek szkolno-

wychowawczy, dom dziecka oraz placówkę z pobytem całodobowym.

Zespół Szkół Mechanicznych w Głubczycach - w trakcie kontroli stwierdzono

nieprawidłowy stan sanitarno-higieniczny ścian, sufitów i podłogi w sali gimnastycznej.

Wdrożono postępowanie administracyjne.

Warsztaty przy ZSM w Głubczycach – placówka prowadzi kształcenie w zawodach

Page 49: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 49

ślusarz, elektryk, technik pojazdów samochodowych. Warunki sanitarno-higieniczne w

budynku właściwe. Poza tym w trakcie czynności kontrolnych stwierdzono właściwy stan

sanitarno-higieniczny oraz techniczny obiektu. Zapewniono prawidłowe warunki do

utrzymania higieny osobistej.

Zespół Szkół Ogólnokształcących w Głubczycach – w trakcie kontroli stwierdzono

nieprawidłowy stan sanitarno-higieniczny ścian, sufitów i podłóg w 10 klasopracowniach,

sufitów i ścian części korytarzy oraz nawierzchni przejścia do budynku szkoły. Wdrożono

postępowanie administracyjne. Poza tym w trakcie czynności kontrolnych stwierdzono

właściwy stan sanitarno-higieniczny oraz techniczny obiektu. Zapewniono prawidłowe

warunki do utrzymania higieny osobistej.

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Gubczycach – w trakcie kontroli nie

stwierdzono nieprawidłowości stan sanitarno-higieniczny oraz techniczny obiektu

prawidłowy, warunki do utrzymania higieny osobistej właściwe.

7.3 Ergonomia mebli w szkołach i rozkłady zajęć lekcyjnych

Na właściwy rozwój ucznia wpływa m.in. organizacja procesu nauczania i wychowania w

szkołach, zwłaszcza zaś planowanie nauki i wypoczynku. Skontrolowano meble stanowiące

wyposażenie szkół i przedszkoli ze szczególnym uwzględnieniem ergonomii, czyli funkcjonalności.

W zakresie użytkowania mebli szkolnych dostosowanych do wzrostu dzieci i młodzieży

stwierdzono, iż szkoły z roku na rok nabywają umiejętności w prawidłowym dostosowaniu mebli

do wysokości uczniów.

Przeprowadzono ocenę dostosowania mebli szkolnych i przedszkolnych do wzrostu uczniów

oraz analizę rozkładów lekcji. Nieprawidłowości dotyczących higieny procesu nauczania,

niezgodności w ocenianym zakresie stwierdzono tylko w 1 placówce w 4 oddziałach.

W dalszym ciągu trudności z ułożeniem w w/w placówkach higienicznego rozkładu zajęć

związane są z dowożeniem dzieci do szkoły oraz z brakiem zatrudnionej w pełnym wymiarze kadry

pedagogicznej.

7.4 Możliwość pozostawienia podręczników w szkole

Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia

31.12.2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i

Page 50: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 50

placówkach w pomieszczeniach szkoły lub placówki zapewnia się uczniom możliwość

pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych.

Z przeprowadzonych kontroli placówek wynika, iż możliwość pozostawienia w szkole części

podręczników i innych przyborów szkolnych zapewniły uczniom 100% szkół.

Uczniowie szkół podstawowych głównie korzystają z indywidualnych półek, szuflad

usytuowanych w klasach lub szafek indywidualnych na korytarzach szkolnych, natomiast

uczniowie gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych korzystają z szafek zbiorczych

zlokalizowanych w klasach lub szafek indywidualnych ustawionych na korytarzach szkolnych.

7.5 Dożywianie dzieci i młodzieży

W placówkach oświatowo-wychowawczych prowadzone były następujące formy żywienia:

obiady jedno lub dwudaniowe przygotowywane w stołówkach szkolnych;

obiady dostarczane w systemie cateringowym;

tzw. drugie śniadania ( pieczywo cukiernicze, napój).

W skontrolowanych szkołach podstawowych, gimnazjach oraz zespołach szkół pod kątem

prowadzonego dożywiania dzieci i młodzieży ustalono, że z ciepłego posiłku skorzystało 1170

dzieci i młodzieży. Spośród skontrolowanych placówek w 1 sporządza się śniadania dla 37

uczniów.

W 10 placówkach dzieci otrzymują mleko z programu „Szklanka mleka”.

Mając na uwadze, że duża liczba dzieci nie ma zapewnionego w domu obiadu a także nie

spożywa przed wyjściem do szkoły śniadania należy zwracać uwagę, aby jak najwięcej dzieci

mogło korzystać w szkołach i przedszkolach z ciepłych posiłków. Dzieci i młodzież powinny

spożywać regularnie 5 posiłków w ciągu dnia. Dla prawidłowego funkcjonowania organizmu

konieczne jest zdrowe odżywianie. Należy dostarczyć organizmowi dobrej jakości białek,

węglowodanów i tłuszczów oraz minerałów, witamin i wody.

Należy zadbać, żeby w sklepiku szkolnym sprzedawano produkty sprzyjające zdrowiu.

Dyrektorzy placówek powinni zwracać większą uwagę na asortyment artykułów spożywczych

oferowanych przez kioski spożywcze działające na terenie szkół. Nie powinno tam zabraknąć

warzyw i owoców sezonowych. Nie należy sprzedawać żywności typu fast-food. Dobrze jest

zastąpić je kanapkami z dużą ilością świeżych warzyw.

W miejsce chipsów, słodyczy, napojów gazowanych powinny być sprzedawane napoje

mleczne, soki, woda, owoce.

Page 51: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 51

7.6 Wypoczynek dzieci i młodzieży

W czasie ferii zimowych, jak również wakacji prowadzono kontrole warunków sanitarnych

placówek, w których wypoczywały dzieci i młodzież. W 2015r. skontrolowano 14 placówek

wypoczynku dzieci i młodzieży, w których wypoczywało 501 uczestników.

W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba dzieci wypoczywających na terenie powiatu

głubczyckiego zmniejszyła się o 711 osób. Wypoczynek organizowany był zarówno

w miejscu zamieszkania, jak i w postaci różnego rodzaju form wyjazdowych. Wypoczynek w

miejscu zamieszkania organizowany był na bazie Świetlic Szkolnych, Świetlicy Środowiskowej w

Baborowie, Świetlicy Środowiskowej Ziarenko w Branicach, Ratusza Miejskiego w Głubczycach.

Formy wyjazdowe wypoczynku zorganizowane były w Stanicy Harcerskiej w Ściborzycach

Małych.

W czasie trwania wypoczynku przeprowadzono 5 kontroli wypoczynku zimowego oraz 9

kontroli wypoczynku letniego. Wypoczynek zimowy jak i letni przebiegał bez zastrzeżeń.

7.7 Żłobki i kluby dziecięce

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 04.04.2011r. o opiece nad dziećmi do lat 3,

kontroli poddano warunki higieniczno-sanitarne w placówkach sprawujących opiekę nad dziećmi

do lat 3. Zgodnie z obowiązującymi przepisami osoba zamierzająca rozpocząć taką działalność ma

obowiązek uzyskać pozytywną opinię właściwego miejscowo Państwowego Powiatowego

Inspektora Sanitarnego oraz właściwego miejscowego Komendanta Straży Pożarnej. Pracownicy

PIS dokonują przeglądu pomieszczeń pod względem warunków higieniczno- sanitarnych a

następnie wydają opinie sanitarne.

W przypadku nie spełnienia wymagań higieniczno-sanitarnych wynikających z

obowiązujących przepisów prawa Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydaje negatywną

opinię bądź wstrzymuje się z wydaniem opinii do czasu spełnienia wymogów sanitarnych przez

osobę ubiegającą się o zgodę na otworzenie żłobka lub klubu dziecięcego.

W 2015r. nie wydano negatywnych opinii sanitarnych. Skontrolowano 2 żłobki.

Nieprawidłowości w kontrolowanym zakresie nie stwierdzono.

Page 52: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 52

7.8 Placówki opiekuńczo-wychowawcze z pobytem całodobowym

Na terenie powiatu głubczyckiego działają 2 domy dziecka.

Stan sanitarno-higieniczny placówek nie budził zastrzeżeń, wszystkie pomieszczenia

utrzymane w stanie czystości i porządku. Standardy dostępności do urządzeń sanitarnych

zachowane, bieżąca ciepła i zimna woda zapewniona. Meble i sprzęt w prawidłowym stanie,

zapewniające możliwość bezpiecznego użytkowania. Aneksy kuchenne odpowiednio wyposażone

w produkty żywnościowe zapewnione przez całą dobę, przechowywane zgodnie z zaleceniami

producenta.

7.9 Podsumowanie

Przeprowadzane corocznie kontrole placówek nauczania i wychowania pozwalają

wyciągnąć następujące wnioski:

Pod względem sanitarno-higienicznym stan nadzorowanych obiektów był zadowalający.

Sukcesywnej poprawie ulega stan sanitarno - techniczny placówek.

We wszystkich placówkach prace konserwatorskie odbywają się stale, co przyczynia się do

podnoszenia ich standardu.

Wypoczynek dla dzieci i młodzieży został zorganizowany prawidłowo i nie budził

zastrzeżeń.

Do negatywnych zjawisk należy zaliczyć praktyki polegające na przeprowadzaniu różnego

rodzaju prac remontowych w ciągu roku szkolnego, co stanowi istotny problem i

przeszkodę w zapewnieniu bezpiecznego pobytu dzieci w placówkach oświatowo-

wychowawczych.

W wyniku przeprowadzonych kontroli, w żadnej z placówek nie stwierdzono łamania

zakazu palenia tytoniu.

Page 53: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 53

VIII. Stan sanitarny zakładów żywności, żywienia i przedmiotów

użytku

8.1 Wstęp

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głubczycach prowadzi ustawowy nadzór nad

bezpieczeństwem żywności w oparciu o określone przepisy prawa. Zgodnie z obowiązującym

prawem żywnościowym obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do

obrotu żywności spoczywa na przedsiębiorcach branży spożywczej – operatorach żywności. Stan

sanitarny nadzorowanych obiektów oceniany jest zgodnie z jednolitymi procedurami urzędowej

kontroli żywności oraz materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością uwzględniającymi przepisy

w zakresie wymagań higieniczno-sanitarnych. Realizacja zadań odbywa się na dwóch

płaszczyznach – prowadzeniu kontroli sanitarnych (w oparciu o roczny plan kontroli) w obiektach

podległych tut. Stacji w zakresie spełniania obowiązujących wymagań sanitarno-higienicznych oraz

pobierania do badań laboratoryjnych środków spożywczych, materiałów i wyrobów do kontaktu z

żywnością, substancji pomagających w przetwarzaniu oraz kosmetyków.

W 2015r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głubczycach objął nadzorem 423

obiekty w tym:

obiekty produkcji żywności - wytwórnia lodów (1) oraz automaty do lodów (2),

wytwórnia tłuszczów roślinnych (1), piekarnie (9), ciastkarnie (7), przetwórnia warzywna

(1) zakład garmażeryjny (1), browar (1), wytwórnia suplementów diety (1), zakład

konfekcjonowania i dystrybucji soli (1) oraz gospodarstwa rolne prowadzących produkcję

m.in. zbóż (17).

obiekty obrotu żywnością oraz materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością -

sklepy spożywcze (192), kioski (14), magazyny hurtowe (16), inne obiekty (punkty

sprzedaży na stacjach paliw, w Urzędach Pocztowych, w handlu obwoźnym - 21),

obiekty żywienia zbiorowego (65 obiektów żywienia zbiorowego otwartego) –

restauracje i pizzerie (19), zakłady małej gastronomii głownie obiekty typu fast-food (16),

pijalnie piwa (14), ogródki piwne (12);

obiekty żywienia zbiorowego zamkniętego (41 obiektów żywienia zbiorowego

zamkniętego) – bloki żywienia w szpitalach (2), w domach opieki społecznej (4),

w Zakładzie Karnym (1), w świetlicy dla dzieci (1), stołówki szkolne (20), stołówka w

Page 54: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 54

internacie (1), stołówki w przedszkolach (11),

obiekty produkcji kosmetyków ( 2 zakłady).

W 2015r. przeprowadzono w obiektach żywnościowych łącznie 348 kontroli i rekontroli.

W obiektach produkcji kosmetyków przeprowadzono 4 kontrole.

Tabela: Odsetek obiektów żywności i żywienia o stanie sanitarnym niezgodnym z wymaganiami w latach 2014 i 2015.

Rok

Liczba

obiektów

zarejestrowanyc

h

Liczba obiektów

skontrolowanych %

Obiekty

uznane za złe %

Liczba

kontroli

2014 400 250 62,3 42 10,5 431

2015 423 239 56,5 38 8,9 348

Spośród 239 skontrolowanych obiektów w 38 obiektach stwierdzono naruszenie wymagań

sanitarno-higienicznych. W celu poprawy warunków sanitarnych obiektów wydano 9 decyzji

administracyjnych, 44 decyzje finansowe. Winnych zaniedbań higieniczno-sanitarnych ukarano 22

mandatami karnymi na łączną kwotę 5700,00 zł.

Tabela: Stan sanitarny zakładów ogółem w latach 2014 – 2015.

Rok Decyzje

adm. i fin. Mandaty Na kwotę

Średnia

kwota

Próby

zbadane

Próby

kwest. %

2014 181 25 5550,00 222 187 - -

2015 53 22 5700,00 259 188 - -

Organy urzędowej kontroli żywności w powiecie głubczyckim wydały mniej niż w roku

ubiegłym decyzji administracyjnych i finansowych, nałożyły mniej mandatów karnych lecz na

wyższą kwotę.

W grupie obiektów produkcji żywności najczęściej stwierdzane uchybienia to:

niewłaściwy stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń i wyposażenia zakładów,

brak opracowania i wdrożenia dokumentacji dobrej praktyki higienicznej /GHP/, dobrej

praktyki produkcyjnej /GMP/ oraz systemu HACCP /System Analizy Zagrożeń i

Krytycznych Punktów Kontroli/.

W grupie obiektów obrotu żywnością najczęściej stwierdzane uchybienia to:

oferowanie do sprzedaży środków spożywczych po upływie terminu przydatności do

spożycia,

brak czystości i porządku w pomieszczeniach sklepu,

sprzedaż mrożonego nieoznakowanego mięsa drobiowego,

Page 55: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 55

nieodpowiedni stan sanitarno-higieniczny obiektów i wyposażenia.

W grupie obiektów obiekty żywienia zbiorowego najczęściej stwierdzane uchybienia to:

niewłaściwy stan sanitarno-higieniczny wyposażenia zakładów,

niewłaściwy stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń zakładów,

brak opracowania i wdrożenia dokumentacji dobrej praktyki higienicznej /GHP/, dobrej

praktyki produkcyjnej /GMP/ oraz systemu HACCP /Analizy Zagrożeń i Krytycznych

Punktów Kontroli/.

Tabela: wdrożenie zasad GHP i GMP oraz systemu HACCP w latach 2011 – 2015.

Lata Ogólna liczba

obiektów

Liczba obiektów z

wdrożonymi

zasadami GMP/GHP

Liczba obiektów z

wdrożonym

systemem HACCP

2015 423 409 65

2014 400 370 59

2013 379 350 55

2012 393 340 48

2011 382 333 40

8.2 Jakość zdrowotna środków spożywczych.

W trakcie bieżącego nadzoru sanitarnego pobrano do badań 174 próbki żywności, 4 próbki

materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz 7 próbek kosmetyków.

Próbki badano w kierunkach:

zanieczyszczeń mikrobiologicznych (65 próbek żywności oraz 7 próbek kosmetyków),

obecności metali szkodliwych dla zdrowia (18 próbek),

pozostałości pestycydów (10 próbek),

obecności mikotoksyn (5 próbek),

obecności azotanów (2 próbki),

zawartości substancji dodatkowych (14 próbek),

obecności organizmów genetycznie modyfikowanych oraz identyfikacji modyfikacji

genetycznej,

(GMO) (1 próbka)

zawartości jodu w soli spożywczej (1 próbka),

do badań organoleptycznych (16 próbek),

obecności wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych WWA (5 próbek),

Page 56: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 56

napromieniania żywności (2 próbki),

obecności oleju mineralnego w oleju roślinnym (1 próbka),

wybranych parametrów w środkach specjalnego żywieniowego przeznaczenia i

suplementach diety - (21 próbek),

zawartości składników mineralnych w żywności wzbogacanej (3 próbki),

zafałszowania substancjami farmakologicznie czynnymi suplementu diety (1 próbka),

obecności furanu (1 próbka),

obecności 3 MPCD (1 próbka),

oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u bakterii zoonotycznych i komensalnych (3

próbki),

obecności glutenu (1 próbka).

Zarówno w 2015 jak i w 2014r. nie zakwestionowano żadnej z pobranych próbek.

8.3 Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte.

Bardzo istotne z punktu widzenia zdrowia człowieka jest niewątpliwie regularne spożywanie

posiłków. Ma to istotne znaczenie szczególnie wobec konieczności wielogodzinnego przebywania

dzieci i młodzieży poza domem z racji pobytu w przedszkolach, szkołach, czy stałego przebywania

mieszkańców w Domach Pomocy Społecznej.

W ramach prowadzonych działań kontrolnych w 2015r. oceniono teoretycznie 25 jadłospisów

w 19 obiektach żywienia zbiorowego zamkniętego. Zakwestionowano 2 jadłospisy i wniesiono

następujące uwagi:

powtarzalność serwowanych zup,

brak źródła pełnowartościowego białka oraz dodatku warzywnego w niektórych zestawach

obiadowych,

brak określenia rodzaju napojów podawanych do większości posiłków obiadowych,

brak urozmaicenia napojów podawanych do zestawów śniadaniowych,

mały udział owoców w posiłkach,

mała częstotliwość podawania posiłków z udziałem ryb i przetworów rybnych,

jadłospisy opracowane były bardzo ogólnie i nie sprecyzowano sposobu przygotowania

potrawy (używano określeń np.: „schab”, „pierś”, „buraczki”, „marchew”).

Analizując teoretycznie pozostałe dekadowe jadłospisy nie stwierdzono nieprawidłowości i

wad jadłospisów. Serwowane posiłki były urozmaicone i unikano powtarzalności zestawów. Posiłki

Page 57: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 57

zawierały dodatki produktów sezonowych, dodatki warzywne, źródła pełnowartościowego białka.

Opolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny przeprowadził w 2015r. kontrolę

sanitarną w czterech Domach Pomocy Społecznej podl. DPS „Klisino”. W trakcie kontroli

przeprowadzano teoretyczną ocenę jadłospisów, które sporządzane są przez pracownika DPS-u w

Klisinie dla wszystkich podległych domów i przesyłane drogą elektroniczną do realizacji.

W wyniku teoretycznej oceny jadłospisów wniesiono następujące uwagi:

brak określenia w śniadaniu asortymentu pieczywa,

brak dodatku warzyw do śniadań i kolacji,

brak uwzględnienia owoców w posiłkach,

brak urozmaicenia napojów podawanych do kolacji,

Brak urozmaicenia smarowidła do pieczywa (w jadłospisie wpisano jedynie margarynę).

Opolski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny przeprowadził w 2015r. kontrole

sanitarne w domu Dziecka w Krasnym Polu oraz Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w

Głubczycach ul. Raciborska 17. W trakcie kontroli przeprowadzano również teoretyczną ocenę

jadłospisów i nie wniesiono uwag.

8.4 RASFF.

Bezpieczeństwo żywności i paszy stanowi podstawowy przedmiot troski publicznej.

Kluczowym narzędziem stosowanym w celu szybkiego informowania o incydentach w zakresie

tego bezpieczeństwa jest System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach

(RASFF). W przypadku zidentyfikowania jakiegokolwiek zagrożenia zdrowia konsumentów

umożliwia on sprawne i szybkie przekazywanie informacji między Komisją Europejską, urzędami

ds. kontroli żywności i pasz oraz organizacjami Państw Członkowskich. Informacje są

przekazywane w celu dokonania oceny czy istnieje zagrożenie na terenie kraju i ewentualnego

podjęcia działań określonych procedurami systemowymi.

W roku 2015 otrzymano ogółem 17 powiadomień w systemie RASFF, wśród których 9

stanowiły powiadomienia alarmowe, 5 powiadomień informacyjnych dotyczących żywności i 3

powiadomienia typu NEWS. Zakwestionowanej żywności dotyczyło 14 powiadomień, 1

powiadomienie dotyczyło substancji dodatkowej dodawanej do żywności, natomiast 2

powiadomienia dotyczyły materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością (stwierdzono migrację

ołowiu i kadmu z kubka szklanego dekorowanego w obszarze obrzeża i ryzyko rozbicia butelki

produktu w momencie jego otwierania).

Page 58: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 58

8.5 Interwencje.

W powiecie głubczyckim w 2015r. przyjęto 4 interwencje (w 2014r. wpłynęło 8 interwencji).

Wniesione interwencji były anonimowe i dotyczyły:

niewłaściwych warunków sanitarno-higienicznych w jednej z kuchenek oddziałowych

w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach,

nieprawidłowości przy produkcji pomidorów w tunelach foliowych w jednym

z gospodarstw ogrodniczych,

nieprawidłowości podczas hodowli i uboju świń oraz hodowli kur w jednym z gospodarstw

oraz sprzedaży jaj na miejscu targowym w Kietrzu,

niewłaściwej sprzedaży artykułów nabiałowych (bezpośrednio przy kasie) w 1

z supermarketów.

Zarzuty podniesione przez skarżących nie zostały potwierdzone (w 2014r. potwierdzono

zarzuty w 4 przypadkach).

8.6 Współpraca z innymi jednostkami.

W 2015r. współpracowano na bieżąco z Powiatowym Lekarzem Weterynarii

w Głubczycach w ramach porozumienia o współpracy Państwowej Inspekcji Sanitarnej

i Inspekcji Weterynaryjnej.

W związku z pismem Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego nr

HŻ.9011.105.2015.TD z dnia 15.05.2015r. przeprowadzono 3 kontrole producentów produkcji

pierwotnej wspólnie z pracownikami:

Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Opolu – oddział

w Głubczycach – przeprowadzono 2 kontrole w gospodarstwach rolnych należących do

rolników indywidualnych. Podczas kontroli w gospodarstwie rolnym należącym do Pana

Tomasza Kałwa w Baborowie ul. Wiejska 13 pobrano bezpośrednio z pola próbkę marchwi,

którą przekazano do badan w kierunku obecności metali szkodliwych dla zdrowia w ramach

urzędowej kontroli żywności. Próbka nie została zakwestionowana.

Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Opolu – kontrolę w Top Farms

„Głubczyce” Spółka z o.o., 48-100 Głubczyce ul. Chrobrego 23.

Page 59: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 59

8.7 Podsumowanie.

Prowadzony nadzór sanitarny nad obiektami produkcji i obrotu żywnością wykazuje, iż w

ostatnich latach w znacznym stopniu wzrósł poziom ochrony zdrowia i interesów konsumentów.

Coraz większa grupa operatorów żywności dostosowuje obiekty, w których prowadzi działalność

do wymagań higieniczno-sanitarnych oraz wdraża zasady dobrych praktyk GHP, GMP oraz system

HACCP. Te działania zapewniają produkcję żywności bezpiecznej dla zdrowia i prawidłowo

oznakowanej, a w przypadku pojawienia się w obrocie środków spożywczych niewłaściwej jakości

zdrowotnej operatorzy żywności uruchamiają procedury wycofywania tych produktów z rynku, co

gwarantuje bezpieczeństwo zdrowotne konsumentom.

Page 60: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 60

IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia

9.1. Wstęp

Zadania przyjęte do realizacji przez pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej w roku 2015

wynikały z zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zdrowia publicznego w tym promocji

zdrowia i profilaktyki chorób, wytycznych Departamentu Promocji Zdrowia, Biostatystyki i Analiz

w Głównym Inspektoracie Sanitarnym, założeń Narodowego Programu Zdrowia a także z sytuacji

epidemiologicznej kraju i potrzeb zdrowotnych ludności powiatu.

Działania podejmowano w ramach współpracy lokalnej z realizatorami programów

edukacyjnych oraz przedsięwzięć prozdrowotnych poprzez: organizowanie szkoleń i narad,

udostępnianie materiałów, udzielanie pomocy merytorycznej i metodycznej, publikacje w środkach

masowego przekazu.

9.2. Działania programowe:

9.2.1 Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce.

Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce, którego celem

jest zapobieganie paleniu tytoniu przez dzieci i młodzież. Szczególnie zmniejszenie odsetka dzieci

narażonych na dym tytoniowy oraz zwiększenie odsetka osób nigdy nie palących. Zadania te

realizowane są poprzez dążenie do ograniczenia palenia tytoniu w ramach programów edukacji

antytytoniowej „Czyste Powietrze Wokół Nas”, „ Nie Pal Przy Mnie Proszę”, „Znajdź Właściwe

Rozwiązanie”. Ponadto podejmowane są interwencje nieprogramowe tj. „Światowy Dzień bez

Tytoniu” w dniu 31 maja oraz „Światowy Dzień Rzucania Palenia” 19 listopada 2015 r. mające na

celu przekazywanie wiedzy o szkodliwości palenia i ochronę przed biernym paleniem

9.2.2 „Czyste Powietrze Wokół Nas” przedszkolny program edukacji antytytoniowej.

Przeznaczony dla dzieci przedszkolnych w wieku 5-6 lat, ich rodziców i opiekunów.

W ocenie nauczycieli program oddziałuje na postrzeganie świata przez dzieci w prosty

dostosowany do dzieci sposób prezentuje tematykę zdrowia i profilaktyki. Dzieci chętnie

angażowały się w zajęcia programowe, w ramach których zdobyły umiejętności rozpoznawania

różnych źródeł dymów, pozyskały podstawową wiedzę na temat konieczności ochrony przed

szkodliwym wpływem dymu tytoniowego.

Page 61: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 61

Zasięg programu w roku szkolnym 2014/2015 objął 25 przedszkoli i oddziałów

przedszkolnych w powiecie głubczyckim. Edukacją objęto 594 dzieci i 452 rodziców

uczestniczących w programie.

„Dzień czystego powietrza” w Przedszkolu nr.3 w Głubczycach. Pracownik PSSE zademonstrował

ćwiczenia oddechowe i opowiedział jak należy dbać o czyste powietrze.

9.2.3 „Nie Pal Przy Mnie Proszę” program edukacji antytytoniowej dla uczniów klas I-III

szkół podstawowych

Celem głównym programu jest zmniejszenie narażenia dzieci na bierne palenie tytoniu.

Ponadto ma za zadanie podnoszenie wiedzy na temat skutków zdrowotnych palenia tytoniu

oraz uświadamiania rodzicom i innym osobom z najbliższego otoczenia dzieci, konsekwencji

biernego palenia. Adresatami są uczniowie młodszych klas szkół podstawowych i ich rodzice. W

realizacji uczestniczyło 16 szkół podstawowych, zasięgiem objęto 750 uczniów oraz 285 rodziców.

Program został dobrze oceniony przez nauczycieli, uczniów i rodziców. Pomoce dydaktyczne

są dobrze przygotowane, propozycje scenariuszy zajęć, które umieszczono w poradniku dla

nauczyciela są atrakcyjne i dobrze dostosowane do wieku odbiorców.

Page 62: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 62

Kampania antytytoniowa w Szkole Podstawowej w Pilszczu

9.2.4 „Znajdź właściwe rozwiązanie” program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów

starszych klas szkoły podstawowej i gimnazjum.

Celem programu jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół

podstawowych i gimnazjum poprzez zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu

tytoniowego i kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich.

Ponadto kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego

palenia.

W powiecie głubczyckim program zrealizowany został w 19 szkołach (w 10 szkołach

podstawowych, w 9 gimnazjach). Objął swoim zasięgiem 1067 uczniów i 248 rodziców.

Rajd harcerski- punkt profilaktyczny w Równem PSSE w Głubczycach, KPP w Głubczycach

Page 63: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 63

9.2.5 „Trzymaj Formę!”

Program zapobiegania nadwadze i otyłości, promujący zdrowe

odżywianie i aktywność fizyczną.

Program realizowany jest we współpracy z „Polską Federacją Producentów Żywności”.

Głównym jego celem jest pogłębienie wiedzy w zakresie znaczenia zbilansowanej diety i

aktywności fizycznej wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad zdrowego stylu życia.

Program przeznaczony jest dla uczniów szkół gimnazjalnych i starszych klas szkół

podstawowych w roku szkolnym realizowany był w 20 szkołach w powiecie głubczyckim (7

gimnazjach i 13 szkołach podstawowych) w roku 2015 edukacją objęto 1248 uczniów.

Program „Trzymaj Formę” jest wartościowy i atrakcyjny przez co spotyka się z bardzo

dobrym przyjęciem ze strony uczniów uczestniczących w zajęciach. Realizowany jest metodą

projektu co stanowi duże wyzwanie dla realizatorów. Nagłośnienie tematyki przez uczniów w

środowisku domowym sprzyja promocji zdrowego stylu życia w rodzinie i w społeczeństwie

lokalnym.

Wnioski: Dodatkowym wzmocnieniem realizacji programu był konkurs zorganizowany przez

PSSE w Głubczycach na prezentację multimedialną pt. „Trzymaj Formę i ciesz się zdrowiem ”.

Prezentacje opracowane przez uczestników konkursu stanowią gotowy materiał edukacyjny,

przeznaczony do wykorzystania podczas spotkań organizowanych dla uczniów i rodziców w

zakresie promocji zdrowia i propagowania zdrowego stylu życia. Dzięki zaangażowaniu uczniów

przy dużym wsparciu ze strony nauczycieli można będzie wykorzystać materiały edukacyjne, które

pozwolą na zmianę zachowań, wprowadzając w życie zasady prawidłowej diety i aktywności

fizycznej w środowisku domowym. Laureaci i uczestnicy konkursu otrzymali nagrody ufundowane

przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Głubczycach o łącznej wartości 650 zł.

Podsumowanie konkursu „Trzymaj Formę i ciesz się zdrowiem ”.

Page 64: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 64

Strona internetowa www.trzymajforme.pl

9.2.6 „Podstępne WZW”

W roku 2015 podjęto realizację programu edukacyjnego pt. „Podstępne WZW” skierowanego

do uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Na terenie powiatu głubczyckiego do realizacji programu

pozyskano 2 szkoły ponadgimnazjalne, w których dyrektorzy wyznaczyli szkolnych koordynatorów

programu. Wybrani nauczyciele uczestniczyli w szkoleniu prowadzonym przez partnera programu

Fundację „Gwiazda Nadziei” oraz odebrali materiały edukacyjne niezbędne w realizacji programu.

Celem programu jest upowszechnienie wśród młodzieży wiedzy na temat czynników ryzyka i

sposobów skutecznego zapobiegania wirusowemu zapaleniu wątroby typu B i C. Program

zrealizowano w Zespole Szkół Mechanicznych i Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w

Głubczycach. Edukacją objęto 256 uczniów.

9.2.7 „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i

innych środków psychoaktywnych” współfinansowany w ramach Szwajcarsko-Polskiego

programu współpracy.

Głównym celem projektu jest ograniczenie używania substancji psychoaktywnych szczególnie

przez kobiety w wieku prokreacyjnym

9.2.8 „ARS czyli jak dbać o miłość?”

Program realizowany jest w ramach Projekt KIK/68 „Profilaktyczny

program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i

innych środków psychoaktywnych” współfinansowanego ze środków

Szwajcarsko – Polskiego Programu Współpracy. Głównym celem programu

jest edukacja w zakresie skutków zdrowotnych i społecznych używania

substancji psychoaktywnych. Grupą docelową są uczniowie szkół ponadgimnazjalnych w roku

2015 w programie uczestniczyło 284 uczniów z 4 szkół ponadgimnazjalnych powiatu

głubczyckiego.

Page 65: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 65

Wnioski: Realizacja programu wsparta została przez organizację spotkań edukacyjnych o

charakterze warsztatowym. Spotkania zorganizowano we współpracy pomiędzy Powiatową

Komendą Policji w Głubczycach a Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Głubczycach.

Podczas spotkań poza częścią edukacyjną prowadzono pomiar tlenku węgla w wydychanym

powietrzu (PSSE/OPZ Głubczyce), ćwiczenia z zastosowaniem alkogogli (policjanci Komisariatu

Policji w Głubczycach). Podczas spotkania z policjantami omówiono odpowiedzialność prawną

oraz skutki wiążące się z piciem alkoholu, paleniem tytoniu, używaniem lub posiadaniem substancji

psychoaktywnych w tym tzw. dopalaczy przez osoby młode.

Zajęcia warsztatowe w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Zespole Szkół Mechanicznych

9.2.9 „Moje Dziecko Idzie Do Szkoły”

Program skierowany jest do dzieci i rodziców dzieci w wieku 5-

6 lat, które przygotowują się do rozpoczęcia nauki w szkole

podstawowej. Jego celem jest dostarczenie podstawowej wiedzy na temat przygotowań do

rozpoczęcia nauki w szkole czyli zainteresowanie się stanem zdrowia, kondycją psycho-fizyczną

dziecka. Porusza temat żywienia dziecka w wieku szkolnym, higieny wzroku, prawidłowego

rozwoju mowy, zabezpieczenia higienicznych i bezpiecznych warunków pracy ucznia w szkole i w

domu. W powiecie głubczyckim program zrealizowano w 27 przedszkolach i oddziałach

przedszkolnych. W programie uczestniczyło 370 dzieci i 130 rodziców.

Przy realizacji programu nawiązano współpracę z Powiatowym Ośrodkiem Kształcenia

nauczycieli i Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego w Głubczycach.

Page 66: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 66

9.2.10 Krajowy program zwalczania AIDS i zapobiegania zakażeniom

HIV

Zainicjowanie kampanii „Jeden test dwa życia” – we współpracy z 2

placówkami: Poradnia dla Kobiet przy SP ZOZ Głubczycach i Poradnią dla

Kobiet w Kietrzu. Kampania mająca na celu nakłonienie młodych kobiet, przyszłych matek do

wykonania testu w kierunku HIV. Do placówek przekazano informacje i przekazano ulotki.

„Mój Walenty jest the best, idzie ze mną zrobić test” – kampania skierowana jest do

młodych odbiorców. Materiały zamieszczono na stronie internetowej. Informację o kampanii wraz

z kartkami „walentynkowymi” przekazano do szkół ponadgimnazjalnych.

Światowy Dzień AIDS 1 grudnia

W zakresie edukacji młodzieży zorganizowano warsztaty szkoleniowo-edukacyjne w Zespole

Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Głubczycach. Grupę docelową stanowili uczniowie (60

osób). Organizatorem i realizatorem spotkań z młodzieżą była Powiatowa Stacja Sanitarno-

Epidemiologiczna w Głubczycach i Powiatowa Komenda Policji w Głubczycach.

Spotkanie edukacyjne 1 XII Światowy Dzień AIDS w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego

9.2.11 Kampania „Znam rekomendacje PTN AIDS. Zalecam test na HIV”

Kampania skierowana jest do personelu medycznego, szczególnie lekarzy pierwszego

kontaktu, ginekologów, pielęgniarek i położnych ma za zadanie zachęcać do wykonania testu w

kierunku zakażenia wirusem HIV. Do placówek medycznych przekazano materiały edukacyjne.

Page 67: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 67

9.3 Kampanie i akcje prozdrowotne

9.3.1 Kampania zdrowotna pt. „Bezpieczne wakacje”

Tematyka spotkań i prezentacji dotyczyła dbałości o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci w okresie

wakacji a w szczególności:

profilaktyka zatruć pokarmowych

choroby przenoszone przez kleszcze

profilaktyka grypy

zagrożenia związane z barszczem sosnowskiego

pierwsza pomoc w nagłych wypadkach

profilaktyka uzależnień w tym środki zastępcze tzw. dopalacze

W okresie od czerwca do września 2015r. ogółem edukacją w ramach interwencji „Bezpieczne

Wakacje” objęto 75 dzieci uczestniczących w zorganizowanych formach wypoczynku letniego na

terenie powiatu. Zorganizowano 2 spotkania edukacyjne wykorzystując prezentację multimedialną,

zakończone warsztatami aktywizującymi. Wszystkie podjęte działania edukacyjne miały na celu

zapewnienie dzieciom i młodzieży bezpieczeństwa podczas wypoczynku.

Warsztaty „Bezpieczne wakacje” w Szkole Podstawowej w Gołuszowicach.

9.3.2 „NOWE NARKOTYKI” kampania profilaktyczno-edukacyjna

Celem działań edukacyjnych jest zapobieganie przyjmowania środków psychoaktywnych w

tym nowych narkotyków tzw. dopalaczy. Grupę docelową stanowią uczniowie szkół gimnazjalnych

i ponadgimnazjalnych, nauczyciele, pedagodzy szkolni.

Liczba odbiorców 360 osób na terenie powiatu głubczyckiego.

Page 68: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 68

Debata społeczna „ Problemy patologii i uzależnień wśród młodzieży” 29.04.2015 w

Starostwie Powiatowym w

Głubczycach organizatorzy Powiatowa

Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we

współpracy z Komendą Powiatową

Policji w Głubczycach. W debacie

udział wzięli przedstawiciele placówek

oświatowo-wychowawczych,

pedagodzy szkolni, nauczyciele – 40

osób.

3 spotkania edukacyjne w szkołach (20.10.2015r. Zespół Gimnazjalno-Szkolny Gimnazjum

w Branicach – 50 osób, 16.11.2015r. Zespół Szkół Mechanicznych (2 klasy policyjne) – 60

osób, 01.12.2015r. Zespół Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego w Gł-cach – 60 osób,

Happening propagujący modę na życie wolne od uzależnień- 01.06.2015r. Happening -

akcja profilaktyczna w parku miejskim w Głubczycach w ramach programu PaT (

profilaktyka a Ty), propagujący modę na życie wolne od uzależnień. Organizatorzy

Komenda Powiatowa Policji w Głubczycach, Zespół Szkół w Pietrowicach, szkoły

ponadgimnazjalne, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Głubczycach.

Działania edukacyno-profilaktyczne prowadzono w ramach współpracy z Komendą Powiatową

Policji w Głubczycach i PSSE w Głubczycach, realizatorami działań są policjanci KPP, pracownik

OPZ / PSSE a partnerami są nauczyciele i pedagodzy szkolni.

Akcja profilaktyczna w parku miejskim 01.06.2015r. Spotkanie edukacyjne w Zespole Gimnazjalno- Szkolnym w

Branicach

Page 69: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 69

9.4 Podsumowanie i wnioski

W roku 2015 działania oświatowo-zdrowotne skierowane były do:

dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym,

młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych,

nauczycieli, wychowawców i pedagogów szkolnych,

rodziców i opiekunów dzieci,

kobiet w wieku rozrodczym, personelu i pacjentów zakładów opieki zdrowotnej

społeczeństwa powiatu

Stoiska profilaktyczne we współpracy z SP ZOZ w Głubczycach 08-09.05.2015r. Dni Unii Europejskiej

Wszelkie działania interwencyjne programowe i nieprogramowe podejmowane były na rzecz

mieszkańców powiatu, przy zaangażowaniu placówek samorządu terytorialnego, placówek

oświatowo-wychowawczych, zakładów opieki zdrowotnej. Działalność z zakresu promowania

zdrowego stylu życia wśród współpracujących instytucji oraz w środowisku lokalnym spotyka się z

pozytywnym przyjęciem.

Page 70: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 70

X. Zakończenie

W działalności kontrolnej organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej w 2015 roku

stosowane były w skali całego kraju ujednolicone procedury kontroli oraz ich dokumentowanie.

Sprawowanie przez PIS zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego przyczyniło się do

stabilizacji sytuacji sanitarnej w powiecie.

W porównaniu z rokiem ubiegłym w większości obszarów objętych nadzorem nie

odnotowano istotnych zmian, a większość działań stanowiła kontynuację już rozpoczętych w

ubiegłych latach. Obserwowany wzrost na niektóre choroby zakaźne miał podobnie jak w

latach ubiegłych charakter sezonowy obserwowany wcześniej w epidemiologii tych chorób.

Analizując sytuację epidemiologiczną w latach 2014 – 2015 w powiecie głubczyckim

zauważono:

Spadek zachorowań na choroby zakaźne przenoszone drogą kropelkową.

Pozytywny aspekt wynikający z braku zgłoszeń zbiorowych zatruć pokarmowych. Brak

występowania tych chorób, zwanych „chorobami brudnych rąk”, zależy w dużym

stopniu od stanu sanitarnego, poziomu świadomości i higieny osobistej. Wskaźniki tych

chorób są czułymi miernikami poziomu higieny przygotowania posiłków w zakładach

żywienia zbiorowego i środowiskach domowych.

Znaczny wzrost zakażeń jelitowych wywołanych przez Clostridium difficile oraz

zakażeń jelitowych u dzieci do lat 2 i zatruć pokarmowych wywołanych przez pałeczki

Sallmonella.

Wzrost zachorowań na Krztusiec w 2015r. w porównaniu do 2014r.

Duży problem stanowi występowanie chorób pasożytniczych u dzieci w wieku

przedszkolnym oraz dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Obserwuje się ciągły wzrost

oraz nawracające przypadki zachorowań na glistę ludzką oraz Lambliozę. Choroby

pasożytnicze u dzieci wynikają często z niestosowania podstawowych zasad

higieny. Dzieci nie zdają sobie sprawy z konsekwencji, jakie może wywołać np.

unikanie mycia rąk. Ważne jest, aby rodzice starali się wykształcić w dziecku

podstawowe nawyki higieniczne, a także, na ile jest to możliwe, sami dbali o czystość

środowiska, w jakim przebywa ich dziecko.

Page 71: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 71

Wysoki odsetek stanu zaszczepienia dzieci i młodzieży oscylujący powyżej 90%.

Niezwykle istotne jest podejmowanie szeregu działań w celu utrzymania tak wysokiego

odsetka wszczepialności w rocznikach podlegających szczepieniom w danym roku

kalendarzowym.

Sytuację epidemiologiczna w powiecie należy ocenić jako dobrą.

Ludność naszego powiatu jest zaopatrywana w wodę o właściwej jakości.

W ramach prowadzonego monitoringu jakości wody pobrano 163 próbek do badań

fizykochemicznych i 203 do badań mikrobiologicznych. Przeprowadzono 28 kontroli stanu

sanitarno-technicznego urządzeń wodociągowych oraz 88 kontroli związanych z pobieraniem

próbek wody do badania.

W celu poprawy jakości wody Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Głubczycach

wydał na przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne 4 decyzje nakazowe, 7 finansowych i 1

upomnienie.

W 2015r. około 99,9% mieszkańcom powiatu głubczyckiego dostarczano wodę pitną

zgodną z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody

przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Mieszkańcom Gniewkowic w gminie Kietrz (ok. 0,1%

ludności powiatu) nadal dostarczono wodę na warunkach przyznanego w 2013r. odstępstwa od

maksymalnego dopuszczalnego stężenia azotanów. W omawianym okresie nie stwierdzono nowych

zanieczyszczeń fizykochemicznych wody.

Problemem zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie powiatu jest skuteczne zarządzanie

bezpieczeństwem zdrowotnym wody w wodociągach produkujących >100m3 wody na dobę.

Wśród małych wodociągów obserwuje się wyższą w stosunku do większych wodociągów

liczbę przekroczeń parametrów mających wpływ na jakość wody.

Na przestrzeni ostatnich lat na terenie powiatu zauważono spadek liczby małych

wodociągów w wyniku ich przyłączania do większych sieci wodociągowych.

Zjawisko to przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa zdrowotnego wody, lepszego

nadzoru nad jakością wody oraz zarządzaniem bezpieczeństwem zdrowotnym.

W zakresie oceny stanu sanitarno- technicznego obiektów wykonujących działalność

leczniczą zaobserwowano poprawę stanu sanitarnego. Nadzór sanitarny nie wykazał

nieprawidłowości bezpośrednio zagrażających życiu lub zdrowiu ludzi.

Liczba zakładów pracy ujętych w rejestrze obiektów oddziału higieny pracy w roku 2015

zwiększyła się w stosunku do roku 2014 (ze 138 do 142). W wyniku działalności kontrolnej

Page 72: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 72

przeprowadzono ogółem 80 kontroli w zakładach zatrudniających 3063 pracowników.

W konsekwencji prowadzonych działań kontrolnych wydano 7 decyzji administracyjnych

oraz 13 decyzji finansowych o naruszeniu przepisów higieniczno-sanitarnych.

Zmniejszyła się w porównaniu do roku 2014 liczba zakładów, w których stwierdzano

przekroczenia NDS i NDN czynników szkodliwych. W 2015 pracę w przekroczeniach wykonywało

84 osoby w 7 zakładach, natomiast w roku 2014 było to 96 osób zatrudnionych w 9 zakładach.

W przeważającej mierze prowadzono kontrole dotyczyły przestrzegania wymogów w

zakresie występowania w środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych oraz ochrony

zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. Ponadto prowadzono kontrole w

ramach nadzoru nad produktami biobójczymi oraz substancjami chemicznymi i ich mieszaninami.

W zakresie nadzoru nad środowiskiem pracy należy stwierdzić, że wśród pracodawców

wzrosła świadomość zagrożeń wywoływanych przez hałas w miejscu pracy. Wiedza na temat

przekroczeń NDN- hałasu na stanowiskach pracy jest stale pogłębiana. Pracodawcy zaopatrują

pracowników w dobrane indywidualne ochrony słuchu, prowadzą rotację pracowników na

stanowiskach pracy oraz organizują systematyczne szkolenia pracowników przez odpowiednie

ośrodki szkoleniowe.

Działania Inspekcji Sanitarnej w zakresie kompetencji pionu higieny pracy przyczyniły się

do poprawy warunków pracy, oraz zwiększenia poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

pracowników.

Przeprowadzane corocznie kontrole placówek nauczania i wychowania pozwalają

wyciągnąć następujące wnioski:

Pod względem sanitarno-higienicznym stan nadzorowanych obiektów był zadowalający.

Sukcesywnej poprawie ulega stan sanitarno - techniczny placówek.

We wszystkich placówkach prace konserwatorskie odbywają się stale, co przyczynia się do

podnoszenia ich standardu.

Wypoczynek dla dzieci i młodzieży został zorganizowany prawidłowo i nie budził

zastrzeżeń.

Do negatywnych zjawisk należy zaliczyć praktyki polegające na przeprowadzaniu różnego

rodzaju prac remontowych w ciągu roku szkolnego, co stanowi istotny problem i przeszkodę

w zapewnieniu bezpiecznego pobytu dzieci w placówkach oświatowo-wychowawczych.

W wyniku przeprowadzonych kontroli, w żadnej z placówek nie stwierdzono łamania

Page 73: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 73

zakazu palenia tytoniu.

W zakresie nadzoru nad stanem sanitarnym zakładów żywności, żywienia i przedmiotów

użytku możemy stwierdzić poprawę stanu sanitarnego w stosunku do lat wcześniejszych. Poprawa

ta osiągana jest poprzez modernizację obiektów oraz wprowadzanie systemów zapewnienia jakości.

Większość obiektów wdraża zasady GHP i GMP a także system HACCP.

W celu zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności

w produkcji i w obrocie w dalszym ciągu będzie kontynuowany bieżący nadzór sanitarny obiektów

szczególnie w kierunku:

wdrażania i skutecznego stosowania systemów kontroli wewnętrznej w obiektach

żywności i żywienia, zasad dobrej praktyki higienicznej /GHP/, dobrej praktyki

produkcyjnej /GMP/ oraz systemu HACCP /System Analizy Zagrożeń i Krytycznych

Punktów Kontroli/ wraz z niezbędną dokumentacją. Korzystając z ułatwień

przewidzianych przez Komisję Europejską we wdrażaniu procedury HACCP w małych

przedsiębiorstwach (małe sklepy, punkty małej gastronomii bazujące na półproduktach)

przestrzeganie zasad dobrej praktyki higienicznej /GHP/, dobrej praktyki produkcyjnej

/GMP/ uznaje się za wystarczające dla kontroli zagrożeń bezpieczeństwa żywności.

zachowania łańcucha chłodniczego na drodze od surowca do gotowego produktu

wydawanego konsumentom, co ma szczególne znaczenie w przypadku środków

spożywczych łatwo psujących się,

zachowania higieny osobistej i higieny miejsca pracy,

identyfikowalności surowców i półproduktów,

poprawy funkcjonalności obiektów,

stosowania prawidłowych procesów mycia i dezynfekcji.

W roku 2015 działania oświatowo-zdrowotne skierowane były do środowisk :

rodziców i opiekunów dzieci,

dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym,

młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych,

nauczycieli, wychowawców i pedagogów szkolnych,

kobiet w wieku rozrodczym,

personelu i pacjentów zakładów opieki zdrowotnej

Page 74: PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W … · żywności Próbki kału 2014 529 332 188 9 2015 605 349 188 68 W zakresie urzędowej kontroli żywności, monitoringu jakości wody

stan sanitarny powiatu w roku 2015

Strona | 74

Wszelkie działania interwencyjne programowe i nieprogramowe podejmowane były na

rzecz mieszkańców powiatu, przy zaangażowaniu placówek samorządu terytorialnego, placówek

oświatowo-wychowawczych, zakładów opieki zdrowotnej.

Działalność z zakresu promowania zdrowego stylu życia wśród współpracujących instytucji

oraz w środowisku lokalnym spotyka się z pozytywnym przyjęciem. Dużym ułatwieniem w

realizacji zadań byłaby lepsza współpraca z instytucjami samorządowymi, które wsparłyby

finansowo zadania z zakresu promocji zdrowia, co spowodowałoby wsparcie merytoryczne i

zwiększenie zainteresowania w społeczeństwie.

Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej psse.glubczyce.pis.gov.pl, która jest

na bieżąco aktualizowana i zawiera ważne informacje na temat działalności naszej stacji.