Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów...

16
.

Transcript of Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów...

Page 1: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

.

Page 2: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

Otwarty dostęp do zbiorów bibliotecznych w dobie pandemii

doświadczenia z pracy zdalnejw Oddziale Zbiorów Cyfrowych

Biblioteki Jagiellońskiej

dr Leszek Szafrański

uj.edu.pl

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

Biblioteka w internecie - zdalna praca bibliotekarzy w celu wsparcia studentów i wykładowców w zakresie kształcenia na odległość

23 kwietnia 2020 r.

Page 3: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Oświadczenie ICOLC

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

Oświadczenie ICOLC (International Coalition of Library Consortia) w sprawie globalnej pandemii COVID-19 i jej wpływu na usługi i zasoby biblioteczne oraz związane z tym wezwanie do wydawców, aby otworzyli swoje publikacje dla wszystkich, w tych wyjątkowych okolicznościach, aby stawić czoła, zjednoczonemu, bezprecedensowemu globalnemu kryzysowi zdrowotnemu: https://icolc.net/statement/statement-global-covid-19-pandemic-and-its-impact-library-services-and-resources

Do wezwania dołączyły również inne europejskie organizacje.

Page 4: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

W tle wydarzeń jest PLAN S

cOAlition S ogłasza zaktualizowane kryteria dotyczące czasopism transformacyjnych

„cOAlition S popiera kilka strategii zachęcających wydawców subskrypcji do przejścia do pełnego i natychmiastowego otwartego dostępu (OA), z modelem biznesowym, w którym pobierane są opłaty za świadczenie usług wydawniczych zamiast opłat za czytanie. W ramach tego modelu wszystkie opublikowane artykuły badawcze mogą być swobodnie dostępne, czytane i rozbudowywane.”

Wsparcie finansowe dla czasopism w modelu transformacyjnym zakończy się w grudniu 2024 r.

https://www.coalition-s.org/coalition-s-publishes-updated-criteria-for-transformative-journals/?fbclid=IwAR0UMTeThyqr1zeCnCdzsdOqRGYVMMTicJkLgE84WgDuU0BKgm5nQMYTIow

Page 5: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Dostęp do zagranicznych baz danych realizowany przez pracowników Biblioteki Jagiellońskiej dla społeczności akademickiej UJ

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

Trzy rodzaje dostępu:

• Dostęp w pełni otwarty• Dostęp zdalny (rejestracja pracowników i studentów UJ na podstawie

domeny uj.edu.pl)• Dostęp za pomocą sieci UJ (logowanie przez VPN)

Plik z pełnym tekstem artykułu na życzenie

Obraz IO-Images z Pixabay: https://pixabay.com/pl/vectors/na-znak-adres-e-mail-aktualno%C5%9Bci-1083508/Obraz mohamed Hassan z Pixabay: https://pixabay.com/pl/illustrations/laptop-beach-podr%C3%B3%C5%BCy-lato-komputer-2452176/Obraz mohamed Hassan z Pixabay: https://pixabay.com/pl/illustrations/urz%C4%85d-cyfrowy-tablet-ludzie-2585036/

Page 6: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Skanowanie na życzenie ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

Ekspertyza prawna przygotowana dla Biblioteki Jagiellońskiej przez Dziekana Wydziału Prawa i Administracji

lub zgoda wydawcy lub zgoda autora

Obraz mohamed Hassan z Pixabay: https://pixabay.com/pl/illustrations/skanowanie-systemu-chrz%C4%85szcz-owad-3963099/

Udostępnianieonline

Page 7: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Praca zdalna w Oddziale Zbiorów Cyfrowych

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

https://pixabay.com/pl/illustrations/zdalnego-praca-wolny-zaw%C3%B3d-sieci-4561363/https://pixabay.com/pl/illustrations/wideo-konferencja-wezwanie-online-5055130/

Spotkania zespołu online

Sekcja RUJ

Sekcja JBC

Sekcja DA

Realizacja projektu pt.:

Repozytorium otwartego dostępu do

dorobku naukowego i

dydaktycznego UJ

Obróbka graficzna i edycja plików w różnych

formatach

Dodawanie metadanych

Zarządzanie stronami RUJ i JBC

Zarządzanie dostępem do

kolekcji cyfrowych

Katalogowanie dokumentów w

katalogu komputerowym

biblioteki (rekordy

bibliograficzne, zasobu,

egzemplarza, opracowanie

rzeczowe i przedmiotowe)

Negocjowanie umów Open

Access z wydawcami

polskimi i zagranicznymi

Testy i rozbudowa

oprogramowania Repozytorium UJ

Udostępnianie publikacji i

danych badawczy

użytkownikom

Projektowanie okładek do

książek

Analiza dostępu pod kątem prawa autorskiego

Page 8: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Biblioteka Jagiellońska

Przebudowa interfejsu RUJ w ramach projektu

Page 9: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Biblioteka Jagiellońska

Rozbudowa systemu RUJ w ramach projektu

RUJOPEN

CONFERENCESYSTEMS

ARCHIWUMPRAC

DYPLOMOWYCH

OPENJOURNAL SYSTEMS

USOSSAP

Publikacje pracowników i doktorantów

Wydaw

nictwo UJ

Page 10: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Jak pracujemy w Oddziale Zbiorów Cyfrowych

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

https://pixabay.com/pl/illustrations/zdalnego-praca-wolny-zaw%C3%B3d-sieci-4561363/

Zaleta: pracę można wykonywać z każdego miejsca na świecie, bez pogorszenia jej jakości Wada: więcej pracy niż w tradycyjnej formie

RUJ

Page 11: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Dla użytkowników

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

• W Repozytorium UJ w otwartym dostępie udostępniamy miesięcznie około 2000 publikacji naukowych pracowników UJ. Obecnie dajemy dostęp do prawie 30 tysięcy publikacji naukowych w otwartym dostępie. Wielu naukowców wspiera nas w tych działaniach przesyłając swoje publikacje do repozytorium.

• W Jagiellońskiej Bibliotece Cyfrowej udostępniamy około 1600 publikacji miesięcznie, a w sumie dajemy dostęp do ponad 750 tysięcy dokumentów, głównie w domenie publicznej.

• W marcu przeprowadziliśmy 201 konsultacji telefonicznych i 1119 konsultacji mailowych

• Tworzenie bibliografii publikacji pracowników UJ

• Przygotowanie ewaluacji jednostek UJ (rocznej, czteroletniej w PBN, praca w HUB-ie migracyjnym PBN)

Page 12: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

StatystykiUniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

*Wykresy: Google Analytics

Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego – wzrost użytkowników o ponad 4 tys.

Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa – wzrost użytkowników o ponad 3 tys.

Page 13: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Promocja zasobów na Facebooku

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

pracownicy BJ promują zasoby znajdujące się w Jagiellońskiej Bibliotece Cyfrowej

Page 14: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

Aspekt prawnyUniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

• Bieżące konsultacje z Zespołem Prawników UJ, prawnikiem specjalizującym się w prawie autorskim, własne analizy na podstawie informacji dostępnych w internecie i na publikacjach

• Pozyskiwanie zgód od wydawców, redaktorów, autorów

• Skany dla studentów po konsultacji lub na prośbę wykładowców

• Udostępnianie literatury do sylabusów na podstawie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Art. 28. Dozwolony użytek publiczny bibliotek, archiwów i szkół: biblioteki, muzea oraz archiwa mogą:

3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek

Jednak:Zwielokrotnianie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie może prowadzić do zwiększenia liczby egzemplarzy utworów i powiększenia zbiorów, odpowiednio użyczanych i udostępnianych na podstawie ust. 1 pkt 1 i 3.

Page 15: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

uj.edu.pl

DZIAŁAJ,robimy szybciej i więcej

Uniwersytet Jagielloński, Biblioteka Jagiellońska

Page 16: Otwarty dostęp do zbiorów - EBSCO · 2020. 4. 24. · 3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali)

Dziękuję za uwagę, wszystkim życzę zdrowia i dobrej formy

dr Leszek Szafrański

[email protected]