1

ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010

KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA KLAS I-III SZKOY PODSTAWOWEJ

Cel oglny spotkania Przyblienie witoci Jana Pawa II, ktrego ycie byo wzorem odwanego wyznawania wiary i wypenieniem nauki Jezusa. Cele szczegowe Treci: ucze poznaje nauczanie Jana Pawa II o osiganiu witoci i wydarzenia z ycia pa-

piea potwierdzajce jego odwag witoci. Umiejtnoci: ucze potrafi omwi pojcie odwagi witoci jako realizacji Chrystusowej

nauki i rozpozna je w yciu papiea-Polaka Postawy: ucze stara si na co dzie postpowa w zgodzie z wyznawan wiar.

Metody i formy pracy Pogadanka, czytanie tekstw, rozsypanki lub rebusy, gra dydaktyczna z wykorzystaniem rymowa-nek i uzupenianie drzewka; piew. rodki dydaktyczne Pismo wite (ewentualnie cytaty J 15, 7 oraz Mt 10, 32 na duych kartkach, schowane w kopercie zaadresowanej: do odwanych); zdjcie Jana Pawa II (ewentualnie obrazy wymienianych witych kanonizowanych przez Jana Pawa II), rozsypanki lub kartki z rebusami (ewentualnie tablica i kre-da), fragment wspomnie o Janie Pawle II, fragmenty nauczania Jana Pawa II: homilii kanoniza-cyjnej w. Kingi, przemwienia do dzieci pierwszokomunijnych w Zakopanem, Listu do dzieci; rymowanki o Janie Pawle II (ewentualnie kartki z drzewkami witoci), pyta cd, odtwarzacz. Wstp Modlitwa: Ojcze nasz Jedno z wezwa odmwionej przez nas modlitwy brzmi: przyjd Krlestwo Twoje. Zada-niem chrzecijan jest staranie si, by Krlestwo Boe nastpio jeszcze na ziemi. Jest to trudne za-danie, a jego realizacja wymaga odwagi. I wanie o odwadze bdziemy rozmawia na dzisiejszej lekcji. Co to znaczy, e kto jest odwany? W razie potrzeby naprowadzamy uczniw na odpowie-dzi: nie boi si niczego, ratuje innych i pomaga, przyznaje si, robi co niezwykego. Kto odwany zwykle kojarzy nam si z jakim super-bohaterem. Wasze ksiki lub bajki, kreskwkach s na pewno pene takich postaci jakich znacie bohaterw?1 Zapisujemy na tablicy wymienionych przez

1 Spodziewamy si odpowiedzi: Superman (Clark Kent - super-czowiek: jako dziecko (super-Boy) pomaga ludziom, w

dorosym yciu wykorzystywa swe szczeglne umiejtnoci do obrony Ziemi); Czowiek-Pajk (Peter Parker modzieniec, ktry w szkolnym laboratorium zaprojektowa swe wyposaenie dodajce mu cech pajka. Walczy z licznymi zoczycami); Batman (czowiek, ktry nie posiada szczeglnych mocy, a swe nadzwyczajne zdolnoci zawdzicza treningowi i gadetom; walczy ze zem i pomaga ludziom); Ben 10 (10letni chopiec, ktry dziki zna-lezionemu urzdzeniu podobnemu do zegarka wciela si w 10 kosmitw. Pod ich postaciami broni wiat przed zem), Atomwki (trzy dziewczynki obdarzone szczegln moc; ich zadaniem jest walka z przestpczoci); Cza-rodziejki z Ksiyca (nastolatki, reinkarnacje opiekunek planet, wojowniczek z Ksiycowego Krlestwa; walcz z wrogami zagraajcymi pokojowi w kosmosie); WITCH (pi dziewczt posiadajcych szczeglne moce kada inne, odpowiadajce rnym ywioom; wsplnie walcz ze zymi mocami).

2

uczniw bohaterw i po przeciwnej stronie wpisujemy, w czym tkwi moc danej postaci. Podkrela-my, e kady z tych bohaterw jest odwany, a jego odwaga jest wspierana przez posiadany dar szczegln moc, akcesoria itp. Jednak odwaga nie jest wycznie cech wymylonych bohaterw. Kogo z waszych bliskich lub znajomych uwaacie za odwanego? Kadego wybranego ucznia prosimy o krtkie uzasadnie-nie. Na pewno niektrzy z was a moe nawet wszyscy wykazali si odwag w jakiej trudnej sytuacji. I wcale nie potrzebowalicie do tego stroju nietoperza, sieci pajka, mocy ywiow czy czarodziejskiego klejnotu. A to dlatego, e odwaga wcale nie zaley od naszego wieku, stroju czy zawodu. Kady moe by odwany bdc tym, kim jest. Mona nawet powiedzie, e odwag jest wanie bycie sob. Strj Supermana czy Czarodziejki z Ksiyca nie sprawi, e bdziemy bohate-rami bohaterem za to mona by jako syn czy crka, brat lub siostra, ucze czy uczennica, kolega lub koleanka. A jeli kto bohatersko wypenia swe obowizki w domu, szkole, na podwrku czy w kociele, mona o nim powiedzie to prawdziwy ucze Jezusa! A nie ma przecie wikszego bohatera ni Jezus. Wiedzia o tym dobrze nasz papie, Jan Pawe II. Zawsze wypenia nauk Jezu-sa i dlatego wiele razy w yciu wykazywa szczegln odwag odwag witoci (wieszamy zdj-cie Jana Pawa II).

Rozwinicie Przypominamy uczniom, jaka wedug nich jest odwana osoba: nie boi si niczego, ratuje innych i pomaga, przyznaje si, robi co niezwykego. Czy to samo mona powiedzie o witym? Jan Pawe II ogosi wiele osb witymi, take wielu Polakw, a ogaszajc wit ksin King mwi, jak mocno wi si ze sob odwaga i wito. (Czytamy fragment homilii:)

Jeeli dzi mwimy o witoci, o jej pragnieniu i zdobywaniu, to trzeba pyta, w jaki sposb tworzy wa-nie takie rodowiska, ktre sprzyjayby deniu do niej. Co zrobi, aby dom rodzinny, szkoa, zakad pracy, biuro, wioski i miasta, w kocu cay kraj staway si mieszkaniem ludzi witych, ktrzy oddziaywuj do-broci, wiernoci nauce Chrystusa, wiadectwem codziennego ycia, sprawiajc duchowy wzrost kadego czowieka? () potrzeba wiadectwa. Potrzeba odwagi, aby nie stawia pod korcem wiata swej wiary2.

Na czym polega odwaga witoci wg papiea Polaka? (dawaniu wiadectwa, wiernoci nauce Jezusa, dobroci). Kiedy Jan Pawe II ogasza kolejne osoby witymi, zwraca uwag na t cech dlatego te do grona witych doczy m.in. o. Maksymiliana Kolbego, ktry odwanie wstawi si za innym czowiekiem i odda za niego ycie; w. Jadwig Krlow, ktra w latach swego panowania ya pobonie i skromnie, pomagajc potrzebujcym, czym wypeniaa nauk Jezusa; w. Jzef Pelczar podobnie jak krlowa Jadwiga zrobi wiele dobrych rzeczy dla potrze-bujcych, troszczy si te o wyksztacenie ludzi take religijne; w. Faustyna wiernie przeka-zywaa ordzie Boego Miosierdzia jak chcia tego od niej Jezus mimo, e niektrzy nie wierzyli jej i spotykay j przykroci3 (wymieniajc te postaci mona pokaza ich obrazy). Jan Pawe II po-trafi w wielu wspaniaych osobach odnale cechy charakterystyczne dla witego t odwag witoci. Rwnie sam j posiada, co okaza wiele razy w swoim yciu ju jako ucze, a potem - ksidz, papie. Nie brakowao mu nigdy odwagi, by przyzna si do Chrystusa i wyrazi wiar w Niego. Co byo jego szczegln si, moc? O tym mwili ci, ktrzy go znali, a take on sam. (Czytamy fragment wywiadu z Eugeniuszem Mrozem, szkolnym koleg Karola Wojtyy:

Pamitam, wdrapywalimy si na Czerwone Wierchy. Z przodu szed ojciec Lolka, my w pewnej odlegoci za nim. Bylimy ju niedaleko szczytu, kiedy niespodziewanie pojawia si gsta mga. Pan Karol znikn nam z oczu. Wygldao to tak, jakby rozpyn si gdzie w tej mgle. Zaczli my go szuka, woa. Bez re-zultatu. Lolek by niemal zrozpaczony. Pamitam, jak uklkn na kamieniach i zacz si arliwie modli. Ja

2 Jan Pawe II, Homilia wygoszona podczas Mszy w. kanonizacyjnej w Starym Sczu 16 VI 1999,

http://www.centrum.stary.sacz.pl/pl/8225/0/Homilia.html (stan z dn. 10.09.2010). 3 Jeeli lekcja odbywa si w miejscu, z ktrym zwizany jest inny wity lub bogosawiony ogoszony przez Jana Paw-

a II, warto wspomnie take o nim.

3

poszedem za jego przykadem. Modlilimy si obydwaj. Kiedy zeszlimy do schroniska, jego ojciec ju tam na nas czeka4.

Co dodawao Lolkowi odwagi w dziecistwie, a potem w caym yciu? (rozdajemy rozsypanki ze sowem modlitwa lub przypinamy do tablicy kartki z uoonymi w dowolnej kolejnoci sylabami: twa, mo, dli. Zalenie od zdolnoci plastycznych mona roz-da dzieciom na kartkach lub narysowa na tablicy rebus: narysowane mydo, y=o, o=li; naryso-wana twarz i przekrelone rz).

Jan Pawe II bardzo kocha dzieci, lubi z nimi rozmawia w czasie pielgrzymek, a nawet napisa do nich list. W tym Licie do dzieci przyzna sam, co byo jest rdem odwagi odwagi witoci, co potwierdzili ci, ktrzy dzi yj w niebie z Bogiem (Czytamy fragment przemwienia do dzieci pierwszokomunijnych w Zakopanem i Listu do dzieci:

Pan Jezus na tym wiecie mia niewiele rzeczy, ktre mgby ofiarowa apostoom. Jednak da im co naj-wikszego da im samego siebie. Odtd, przyjmujc ten najwitszy pokarm, mogli by stale z Panem Je-zusem. On sam mieszka w ich sercach i napenia je witoci. Oto, co znaczy, e Pan Jezus przyszed do waszych serc. Pan Jezus was kocha. Pan Jezus was kocha. On jest w was, Jego mio was napenia i spra-wia, e stajecie si coraz bardziej do Niego podobne, coraz bardziej wite. Jest to, moje dzieci, wielka aska, ale te wielkie zadanie. Aby Pan Jezus mg w nas zamieszka, musimy stara si, by nasze serce byo zawsze dla Niego otwarte. Wasze zadanie jest wic nastpujce: zawsze ko-cha Pana Jezusa, mie dobre i czyste serce i jak najczciej zaprasza, aby On przez Komuni w. w was zamieszka. Nigdy nie czycie tego, co jest ze. To czasem moe by trudne. Pamitajcie jednak, e Pan Je-zus was kocha i pragnie, abycie i wy kochay Go ze wszystkich si5.

List do dzieci: Dla ilu dzieci w dziejach Kocioa Eucharystia bya rdem duchowej siy, czasem wrcz bohaterskiej! Jake nie wspomnie na przykad tych witych chopcw i dziewczt z pierwszych wiekw, jeszcze dzisiaj znanych i czczonych w caym Kociele? Wystarczy tu przypomnie w. Agnieszk, ktra ya w Rzymie, w. Agat, umczon na Sycylii oraz w. Tarsycjusza chopca, ktrego susznie mona nazwa mczenni-kiem Eucharystii, gdy wola powici ycie ni odda Pana Jezusa, ktrego przenosi pod postaci chleba. I tak, poprzez wieki a do naszych czasw nie brak dzieci, nie brak chopcw i dziewczt wrd witych i bogosawionych Kocioa. Tak jak w Ewangelii Pan Jezus okazuje im szczeglne zaufanie, tak rwnie Jego Matka Maryja w cigu dziejw nieraz czynia mae dzieci powiernikami swej matczynej troski. Przypomnij-cie sobie w. Bernadett z Lourdes, dzieci z La Salette, czy te ju w naszym stuleciu ucj, Franciszka i Hiacynt z Fatimy6.

Co nam dodaje odwagi poza modlitw? (analogicznie rozdajemy rozsypanki ze sowem Eucharystia lub zapisujemy na tablicy: ry, Eu, stia, cha lub zadajemy rebus: due E, na-rysowane ucho, o= a, narysowana ryba, b= sti. Modlitwa i Eucharystia s rdem siy dla tych, ktrzy d do witoci, czyli wdruj ku Bogu sam Jezus obieca t pomoc (odczytujemy J 15, 7: Jeeli we Mnie trwa bdziecie, a sowa moje w was, poprocie, o cokolwiek chcecie, a to wam si speni. Chocia naladowanie Jezusa jest czym dobrym i piknym, niektrzy boj si lub wstydz swej wiary kochaj Jezusa, ale nie mwi o tym, nie nosz znakw przynalenoci do Niego, nie chwal Go przechodzc koo kocioa lub mijajc ksidza, katechet. Jan Pawe II nie ba si wiadczy o Jezusie, dlatego zasuy na obiecan nagrod, o ktrej czytamy w Ewangelii (odczy-tujemy Mt 10, 32): Do kadego wic, ktry si przyzna do Mnie przed ludmi, przyznam si i Ja przed moim Ojcem, ktry jest w niebie. W yciu Jana Pawa II byo wiele wydarze potwierdzajcych jego odwag przez ponad 25 lat jako nastpca witego Piotra odwiedzi wiele krajw i mwi tam o Jezusie, spotyka si z rnymi ludmi i dla wszystkich mia dobre sowo, umiech. Przypomina wszystkim, e powinni traktowa si jak bracia i pomaga sobie wzajemnie. Sam da przykad mioci na wzr Jezusa przebaczy temu, ktry prbowa go zabi. Wypenia nauk Jezusa gdy chcia, by szanowa ludzi sabych, chorych, najstarszych i najmodszych. Nie wszystkim podobay si jego sowa, ale papie 4 http://www.niedziela.pl/artykul_w_niedzieli.php?doc=nd200341&nr=35 (stan z dn. 10.09.2010). 5 http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/zakopane_07061997.html (stan z dn.

10.09.2010). 6 http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/do_dzieci.html (stan z dn. 10.09.2010).

4

mia odwag, by nie chowa pod korcem wiata swej wiary dokadnie tak, jak ci, ktrych ogo-si witymi. Dzi moemy powiedzie, e to bya odwaga witoci zaraz po mierci papiea wiele osb woao: Subito Santo! czyli: wity natychmiast. Teraz czekamy na potwierdzenie tej odwagi Jana Pawa II i beatyfikacj, czyli ogoszenie papiea Polaka bogosawionym. Jan Pawe II pokaza nam, e kady czowiek z Bo pomoc moe w sobie odnale si do dawania wiadec-twa. Warto, abymy o tym pamitali i starali si postpowa zgodnie z nauk Jezusa. To wielka odwaga, ale i czeka nas za ni jeszcze wiksza nagroda wito, czyli rado na zawsze z Bo-giem w niebie. Zakoczenie Jan Pawe II wiele razy odwanie mwi o Jezusie nie tylko sowem, ale i czynem, posta-w. Sprbujemy na podstawie ycia papiea uzupeni drzewko witoci wskaza cechy lub czynnoci, ktre s drogowskazami do nieba (katecheta rysuje na tablicy drzewko z kilkoma pu-stymi miejscami, np. w ksztacie owocw, w ktre nastpnie bdzie wpisywa cechy lub czynnoci opisane w wierszykach. Ewentualnie drzewko mona wykona na kartkach i rozda uczniom do uzupeniania). Odczytujemy wierszyki, a po kadym uczniowie odpowiadaj, jaka cecha lub czyn-no jest ich treci:

Chocia mia niewiele lat, may Karol to by chwat! Nim do szkoy przeby drog, porozmawia zdy z Bogiem. (modlitwa) Czy to biedni, czy bogaci w oczach Lolka nikt nie traci. On si z kadym kolegowa i jak brata go traktowa. (przyja, mio bliniego) Karol jako ucze pilny, musia mie charakter silny. Nie pozwala na ciganie, bo to innych okamanie. (uczciwo) Gdy opuszcza szkolne mury, bya pika, kajak, gry Chwali wtedy Karol mody Boga za pikno przyrody. (chwalenie Boga) Od dziecistwa by przejty, gdy przyjmowa sakramenty. Wreszcie odda los swj Panu postanowi by kapanem. (sakramenty) Papie zwiedza strony wiata, chwali w kadym kcie brata. Ewangeli wszdzie gosi i by Pana przyj prosi. (goszenie Ewangelii) Papie wszystkim przypomina, e i dziadek i dziecina, To osoba i dlatego, troszczy chce si o kadego. (obrona praw, wstawianie si za innymi) Wiara to nie tylko sowa - papie w czynach j zachowa: Z Alim Agc si zobaczy i ze czyny mu wybaczy. (przebaczenie)

Mona poprosi uczniw o podanie jeszcze innych cech, ktre wedug nich s wyrazem od-wagi witoci. Jeli drzewko witoci jest narysowane na tablicy, uczniowie przerysowuj je do zeszytw. Praca domowa Uczniowie do kadego z hase z drzewka witoci dopisuj jeden ze sposobw realizacji w swoim yciu, np.: przebaczenie zaproponuj wspln zabaw koledze, ktry mnie wymiewa, obawia.

5

Modlitwa Odwaga witoci to wspaniaa cecha - posiadao j wielu dzisiejszych witych, posiada te Jan Pawe II. Take ci, ktrych spotykamy na co dzie maj w sobie tak odwag. A na pewno powinni j mie wszyscy przyjaciele Boga, bo kto wierzy Jezusowi, ten nigdy nie jest sam i dziki Niemu moe duo wicej uczyni. O tym niech przypomni nam wsplny piew prawdy zawartej w Pimie witym: (uczymy piewu z gestami: Ci, co zaufali Panu)

Ci, co zaufali Panu (wskazujemy rk na niebo) Odzyskuj siy (podnosimy zacinite pici) Otrzymuj skrzyda jak ory (naladujemy machanie skrzydami) Biegn bez zmczenia (biegniemy w miejscu).

opracowali: Aneta Razyacher-Majewska,

ks. Sawomir Kielczyk, ks. Arkadiusz Szczesny.

6

ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010

KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA KLAS IV-VI SZKOY PODSTAWOWEJ

Cel oglny spotkania Przyblienie witoci Jana Pawa II, ktrego ycie byo wzorem odwanego wyznawania wiary i wypenieniem nauki Jezusa. Cele szczegowe Treci: ucze poznaje nauczanie Jana Pawa II o osiganiu witoci i posta papiea jako czo-

wieka odwanego. Umiejtnoci: ucze potrafi omwi pojcie odwagi witoci jako realizacji Chrystusowej

nauki i rozpozna je w yciu papiea-Polaka Postawy: ucze stara si na co dzie postpowa w zgodzie z wyznawan wiar.

Metody i formy pracy Skojarzenia, pogadanka, refleksja, praca z tekstem i wykad rodki dydaktyczne Ilustracje dzieci z rnych czci wiata, rzutnik multimedialny, dostp do Internetu, teksty do pracy w grupach. Pismo wite Starego i Nowego Testamentu. Materiay zgromadzone na stro-nie www.czuwamy.org.pl. Wstp Katecheta umieszcza na tablicy przygotowane ilustracje dzieci z rnych stron wiata (mo-na posuy si ilustracjami z oficjalnych stron internetowych np. Papieskie Dziea Misyjne). In-formuje, e s to chrzecijanie z rnych czci wiata. (Jeli nie uda si przygotowa fotografii mona skorzysta z klipartw Zacznik 1). Pytamy w czym s podobni a w czym rni, co kady z nich robi kadego dnia, co ich ze sob czy? Staramy si doprowadzi uczniw do wniosku, e tym co ich czy to po pierwsze pragnienie szczcia i bycia kochanym. Staramy si rwnie na-prowadzi uczniw, aby zobaczyli, e s takie okolicznoci ycia w rnych czciach wiata, ktre napeniaj dzieci lkiem albo przeszkadzaj w szczliwym yciu. Konkluzja tej czci jest pokaza-nie, e pragnienie bycia szczliwym moemy utosami z pragnieniem bycia witym. Ukazujemy naturalnoci i zwyczajno drogi witoci.

Rozwinicie Teraz chcc rozwin temat wprowadzamy uczniw w zagadnienie odwagi. Zapisujemy na tablicy sowo odwaga, dzieci podaj propozycje co to znaczy by odwanym, czy byli kiedy odwani. Rozdajemy dzieciom diagram (Zacznik 2, grafiki pochodz z darmo-wych stron z Internetu) przedstawiajcy cztery postacie (policjant, straak, lekarz, dziecko). Przy kadej postaci znajduje si stwierdzenie, kiedy te osoby s odwane. Moemy poprosi dzieci, aby w miejsce kropek wpisay jeszcze jak cech. Najwaniejsza jest ostatnia posta, przy ktrej pyta-my kiedy dziecko jest odwane?. Po chwili prosimy kilka osb o zaprezentowanie swoich propo-

7

zycji. Konkluzj jest pokazanie, e odwaga to nie jest nieodczuwalnie strachu, ale ten jest prawdzi-wie odwany, kto prawdziwie kocha drugiego czowieka i jest wierny autentycznemu dobru. Aby poczy oba zagadnienia odczytujemy tekst Ewangelii o kroczeniu Piotra po wodzie (Mt 14, 22-33) dobrze jest przeczyta go bezporednio z Biblii uczniowie mog ledzi tekst rozdany na kartkach (Zacznik 3). Po nim krtka rozmowa o zachowaniu w. Piotra. Staramy si pokaza, e Piotr wyszed z odzi na sowo Jezusa i by bezpieczny dopki na Niego patrzy. Zacz ton jak straci Jezusa sprzed swoich oczu i skupi si na falach. Mwimy, e wito wymaga bycia odwanym. Tylko z Jezusem jestemy bezpieczni. Dzi bardzo potrzeba ludzi odwanych, ktrzy potrafi da wiadectwo o swojej wierze. Potrzeba wreszcie, aby w sercach ludzi wierzcych zagocio to pragnienie witoci (JPII). Po przeczytaniu tekstu Ewangelii rozdajemy uczniom kartki (Zacznik 4), na ktrym znaj-duj si wizerunki trzech osb: w. Piotr (rysunek pochodzi ze strony Maego Gocia Niedzielnego http://malygosc.pl/grafika/2006/08/29/1156853776/1156853799.jpg), Jan Pawe II, i dziecko. M-wimy, e ju wiemy, skd pochodzia odwaga witego Piotra z zaufania do Jezusa. Z tego same-go rda odwag czerpa Jan Pawe II. Widzielimy go (dzieci pewnie ju tylko w TV) jak si mo-dli, jak pociesza paczcych, pomaga innym, dopomina si wolnoci dla zniewolonych, przeba-czy zamachowcy, (katecheta moe poda wicej przykadw z ycia papiea). Podobnie jak przy poprzedniej planszy moemy doda jedn cech danej postaci. Podsumowujc zaznaczamy, e Koci oczekuje na beatyfikacj Jana Pawa II, poniewa widzi, e ten papie mia odwag w byciu witym. Droga witoci, czyli droga stawania si osob prawdziwie szczliw, jest osigalna dla kadego z nas. Cho wydaje si ona trudna i wymagajca, to jednak prowadzi do szczcia. Zapraszamy uczniw do zastanowienia si, czy maj w sobie od-wag, aby by witym. Przytaczamy sowa papiea nie l kajcie si chcie witoci! Nie lkajcie si by witymi! Uczycie koczcy si wiek i nowe tysiclecie er ludzi witych! Zakoczenie Jako prac domow, prosimy, aby dzieci wybray sobie jakiego witego i napisay (bd narysoway) w czym by odwany. Moemy te poprosi uczniw, aby uoyli modlitw o odwag bycia witym. Moemy te, jako podpowied w byciu odwanym, puci piosenk Tomka Kamiskiego (Zacznik 5). Na zakoczenie zapraszamy dzieci do modlitwy. Moemy wykorzysta refren przed chwil usyszanej piosenki.

8

Zacznik 1:

Zacznik 2:

ODWANY

- api przestpcw - strzeg prawa - jestem uczciwa -

- ratuje ludzi w wypadkach - lecz powicajc czas - jestem troskliwa -

- ratuj ludzi - gasz poary - pomagam podczas powodzi i innych kata-strof -

- staje w obronie sab-szych - pomagam innym - mwi prawd -

9

Zacznik 3:

Zaraz te przynagli uczniw, eby wsiedli do odzi i wyprzedzili Go na drugi brzeg, zanim odprawi tumy. Gdy to uczyni, wyszed sam jeden na gr, aby si modli. Wieczr zapad, a On sam tam przebywa. d za bya ju sporo stadiw oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr by przeciwny. Lecz o czwartej stray nocnej przyszed do nich, kroczc po je-ziorze. Uczniowie, zobaczywszy Go kroczcego po jeziorze, zlkli si mylc, e to zjawa, i ze strachu krzyknli. Jezus zaraz przem-wi do nich: Odwagi! Ja jestem, nie bjcie si! Na to odezwa si Piotr: Panie, jeli to Ty jeste, ka mi przyj do siebie po wodzie! A On rzek: Przyjd! Piotr wyszed z odzi, i kroczc po wodzie, przyszed do Jezusa. Lecz na widok silnego wiatru ulk si i gdy zacz ton, krzykn: Panie, ratuj mnie! Jezus natychmiast wycign rk i chwyci go, mwic: Czemu zwtpie, maej wiary? Gdy wsiedli do odzi, wiatr si uciszy. Ci za, ktrzy byli w odzi, upadli przed Nim, mwic: Prawdziwie jeste Sy-nem Boym. (Mt 14, 22-33)

Zacznik 4:

Jestem odwany. Nie wstydz si Boga, mo-dlitwy czy znaku krzya. Staram si poma-ga innym. Jestem uczynny i miy. Nie ci-gam, nie kami, .. ..

ODWANY WITY Jestem odwany. Ufam Jezusowi i Jego sowu. Nie boj si wyj

z odzi. Gdybym nie myla tylko o sobie, a o Jezusie, na pewno nie zaczbym ton. -

Jestem odwany. Ufam Jezusowi i Jego sowu. Dopominaem si poszanowania godnoci kadego czowieka. Bg by dla mnie naj-waniejszy. -

10

Zacznik 5:

Ty tylko mnie poprowad s. Tomek Kamiski, pyta Mae Mioci. http://www.kaminski.net.pl/ (teledysk mona znale na youtube.pl) Gdy drogi pomyli los zy I oczy mg zasnuje Miej w sobie t ufno Nie lkaj si A kiedy gniew wiat ci przesoni I zazdro jak chwast zakiekuje Miej w sobie t ufno Nie lkaj si Ref.:

Ty tylko mnie poprowad Tobie powierzam m drog Ty tylko mnie poprowad Panie mj

2. Poprowad jak jego prowadzisz Przez drogi najprostsze z moliwych I poka mi jedn T jedn z nich A kiedy ju gos twj usysz I karmi si bd nim co dzie Miej w sobie t ufno Nie lkaj si

Opracowali: Ks. Tomasz Moch

Ks. Mariusz Czyewski

11

ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010

KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA GIMNAZJUM

Cel oglny spotkania Przyblienie uczniom idei witoci oraz wskazanie na powszechne do niej powoanie chrzecijan oraz przygotowanie uczniw do przeycia Dnia Papieskiego. Cele szczegowe Treci: ucze przyswaja pojcia witoci oraz fakty z ycia niektrych witych i bogosawio-

nych z okresu pontyfikatu Jana Pawa II. Umiejtnoci: scharakteryzowa osob wit, nabywa zdolnoci dostrzegania witych w swo-

im otoczeniu oraz podejmuje refleksj nad wasnym yciem wiary. Postawy: podejmuje konkretne zadania pogbiajce wiar oraz szuka drg odpowiedzialnoci

za dawanie wiadectwa wiary innym.

Metody i formy pracy Wykad, praca w grupach, praca z tekstem, praca z fotografiami, pogadanka, dialog, roz-mowa kierowana. rodki dydaktyczne Zeszyt, tablica, kreda, wydruki zacznikw: modlitwy, fragmenty homilii Jana Pawa II, zdjcia przedstawiajce osoby nalece do rnych stanw, logo dnia papieskiego, zdjcie Jana Pawa II. Wstp Pierwsz czynno jak podejmujemy podczas lekcji jest modlitwa o wito. Mona tu wykorzysta ktr z modlitw podan w zaczniku 1. Moe to by np. kilka wezwa z Litanii do wszystkich witych z uwzgldnieniem Tych, ktrzy by beatyfikowani i kanonizowani przez Jana Pawa II. Nastpnie rozpoczynamy prac od podziau klasy na 7 grup (nie podajemy na razie tematu zaj). Kadej grupie wrczamy jedno wydrukowane zdjcie (Zacznik 2 lub mona przygotowa swoje zdjcia albo ilustracje z gazet). Idea jest nastpujca: musz ona przedstawia poszczeglne stany: kochajca si rodzina, dobry ojciec, matka, grupa modziey, bawice si dzieci, posu-gujcy ksidz, siostra zakonna. Wane, aby na kadym z tych zdj bohaterowie byli umiechni-ci, radoni. Zdjcia maj budzi pozytywne skojarzenia. Zadaniem uczniw jest krtkie opisanie zdjcia: z czym ono im si kojarzy, kogo przedstawia? Prosimy o krtkie i zwize wypowiedzi. Nastpnie stawiamy drugie pytanie: Czy mona jako z tymi zdjciami, a waciwie z oso-bami znajdujcymi si na nich w jaki sposb powiza wito? Jeli tak, to w jaki sposb? Jeli nie, to dlaczego, jak wam si wydaje? Uczniowie maj chwil czasu na zastanowienie, a nastpnie prezentuj wyniki swoich przemyle. Staramy si im nic nie sugerowa. Gdy uczniowie zakocz prezentacje, nauczyciel krtko podsumowuje prace, zbierajc przedstawione przez uczniw treci w pewn cao. Rozwinicie Nastpnie przechodzimy do kolejnej czci lekcji. Mona w tym momencie poda temat zaj. Nawizujemy teraz do Dnia Papieskiego informujc uczniw o jego obchodach (mona do

12

tablicy za pomoc magnesw przyczepi logo Dnia Papieskiego i zdjcie papiea Jana Pawa II). Podajemy take uczniom tegoroczne haso jaki bdzie towarzyszy temu dniowi Jan Pawe II odwaga witoci. We wprowadzeniu do gwnej czci lekcji mona uczniom powiedzie o Janie Pawle II jako przyjacielu witych. Mwimy, i papie podczas swego pontyfikatu beatyfikowa i kanonizowa ok. 1800 osb, oficjalnie wynoszc ich do chway otarzy. Po wprowadzeniu w temat zaj proponujemy gimnazjalistom prac z tekstami Jana Pawa II, ktry przy rnych okazjach mwi co to znaczy by witym. Podczas kanonizacji i beatyfikacji zawsze przyblia, czym wyrniy si dane osoby, e Koci uzna je za godne wyniesienia do chway otarzy. Klasa pracuje nadal w siedmiu grupach. Kada z nich otrzymuje fragment z wypowiedzi Jana Pawa II wygaszanych przy rnych okazjach (Zacznik 3) z podziaem na 7 grup. Zadaniem uczniw jest wyszuka w tekcie O kim mwi Jan Pawe II? Jak moemy powiza t osob z wczeniej omawianym przez dan grup zdjciem? Dlaczego dana osoba zostaa ogoszona wit lub bogosawion? Co j wyrniao w yciu? Po krtkim czasie na przeczytanie tekstw i odnalezieniu odpowiedzi na postawione pytania uczniowie prezentuj na forum wyniki swojej pracy. Mona sporzdza na bieco notatk posu-gujc si punktami: Kto? Stan ycia. Dlaczego zosta ogoszony witym lub bogosawionym? Po przedstawieniu wynikw swojej pracy przez wszystkie grupy nauczyciel stara si pod-sumowa dotychczasow prac. Na podstawie dotychczasowej pracy staramy si odpowiedzie na pytanie, co to jest wito. Tworzymy wsplnie z modzie w oparciu o teksty Jana Pawa II definicj witoci. Moe by ona do rozbudowana. Pozwalamy by uczniowie zawarli w niej wszystko to, co wsplnie wy-pracowali zastanawiajc si nad witoci. Naley zwrci uwag modziey na powszechne po-woanie do witoci. Definicja zostaje zapisana w zeszytach. W nawizaniu to hasa tegorocznego Dnia papieskiego warto take zwrci uwag na to, i wito wymaga odwagi. Mona na podstawie tekstw ju omawianych wymieni w czym prze-jawiaa si odwaga witych i bogosawionych? Zakoczenie W zakoczeniu podejmujemy z uczniami rozmow o Sudze Boym Janie Pawle II. Naj-pierw pytamy o to Co uczniowie wiedz o heroicznoci ycia Jana Pawa II? Dlaczego tak szybko po jego mierci rozpocz si proces beatyfikacyjny? (Santo subito). Moe uczniowie znaj te ja-kie momenty ycia papiea, ktre szczeglnie wiadcz o jego odwadze w drodze do witoci? Mona take zada prac domow: Np. Dlaczego mwi si o odwadze witoci? Co to znaczy? Na sam koniec mona zachci uczniw do czynnego uczestnictwa w Dniu Papieskim. Eu-charystia w tej intencji, okolicznociowe imprezy, pomoc w przygotowaniu tego dnia w szkole lub wasnej parafii, pogbianie nauczania Jana Pawa II przez osobist lektur. Na zakoczenie lekcji mona odmwi modlitw z prob o beatyfikacj Jana Pawa II (Zacznik 5).

13

Zacznik 1.

Modlitwa w. Augustyna do Ducha witego Duchu wity, Boe, tchnij mnie swoim tchnieniem, abym myla o tym, co jest wite. Prowad mnie, Duchu wity, abym czyni to, co jest wite. Przycigaj mnie do siebie, Duchu wity, abym kocha to, co jest wite. Umacniaj mnie, Duchu wity, abym strzeg tego, co jest wite. Strze mnie, Duchu wity, abym nigdy nie utraci tego, co jest wite. Amen. lub Litania do Wszystkich witych (fragment) Kyrie, elejson. - Chryste, elejson. Kyrie, elejson Chryste, usysz nas - Chryste, wysuchaj nas, Ojcze z nieba, Boe - zmiuj si nad nami. Synu, Odkupicielu wiata, Boe - zmiuj si nad nami. Duchu wity, Boe - zmiuj si nad nami. wity Jzefie - mdl si za nami. wici: Piotrze i Pawle - mdlcie si za nami. wity Szczepanie - mdl si za nami. wity Augustynie - mdl si za nami. wity Tomaszu z Akwinu - mdl si za nami. wity Janie Bosco - mdl si za nami. Bogosawiony Piotrze Jerzy Frasatti. Bogosawiona Karolino Kzkwna. Bogosawieni Franciszku i Hiacynto. Bogosawiony Wincenty Frelichowski. Bogosawiona Matko Tereso z Kaluty. Bogosawiona Joanno Beretto Molla. lub Modlitwa o wito O Duchu wity, duszo mej duszy, uwielbiam Ci. Owiecaj, kieruj, wzmacniaj i pocieszaj mnie. Powiedz mi, co mam robi i rozka mi to wykona. Obiecuj Ci ulego we wszystkim, co z Twej woli mnie spotka, tylko oka mi Twoj wol.

14

Zacznik 2 Grupa 1 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

15

Zacznik 2 Grupa 1 (b zdjcie do wyboru wg uznania)

Zacznik 2 Grupa 2 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

16

17

Zacznik 2 Grupa 2 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

18

Zacznik 2 Grupa 3 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

19

Zacznik 2 Grupa 3 (b zdjcie do wyboru wg uznania)

20

Zacznik 2 Grupa 4 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

21

Zacznik 2 Grupa 4 (b zdjcie do wyboru wg uznania)

22

Zacznik 2 Grupa 5 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

23

Zacznik 2 Grupa 5 (b zdjcie do wyboru wg uznania)

24

Zacznik 2 Grupa 6 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

25

Zacznik 2 Grupa 6 (b zdjcie do wyboru wg uznania)

26

Zacznik 2 Grupa 7 (a zdjcie do wyboru wg uznania)

27

Zacznik 2 Grupa 7 (b zdjcie do wyboru wg uznania)

28

Zacznik 3. grupa 1.

Wynosimy dzisiaj do chway otarzy () dwie woskie kobiety: Joann Berett Moll oraz Elbiet Canori Mor. Kobiety heroicznej mioci. Przykadne ony i matki, ktre w codziennym yciu day wiadectwo trudnym wartociom Ewangelii. Uwieczeniem ycia Joanny Beretty Molli, ktra bya najpierw wzorow studentk, potem aktywnie zaanga-owaa si w dziaalno wsplnoty kocielnej oraz zostaa szczliw on i matk, stao si zoenie ofiary z siebie, by mogo y dziecko, ktre nosia w onie i ktre dzisiaj jest tutaj z nami! Jako chirurg bya w peni wiadoma grocych jej konsekwencji, lecz nie cofna si przed ofiar, potwierdzajc w ten sposb heroicz-no swoich cnt. Elbieta Canori Mora pord wielu trudnoci maeskich okazaa cakowit wierno zobowizaniom pod-jtym w sakramencie maestwa oraz wynikajcej z nich odpowiedzialnoci. Wytrwaa w modlitwie i hero-icznym oddaniu rodzinie, umiaa wychowa po chrzecijasku crki i przyczynia si do nawrcenia ma. Ukazujc te dwie kobiety jak wzory chrzecijaskiej doskonaoci, pragniemy odda hod tym wszystkim he-roicznym matkom, ktre bez reszty powicaj si swoim rodzinom, ktre cierpi wydajc dzieci na wiat, a potem gotowe s podj wszelkie trudy, ponie wszelkie ofiary, aeby tym dzieciom przekaza wszystko co maj najlepszego.

Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Elbiety Canori Mory i Gianny Beretty Molli, 24 kwietnia 1994 r.

29

Zacznik 3. grupa 2.

() Jzef jest ojcem Jezusa, poniewa jest naprawd oblubiecem Maryi. Dziecko poczo si w Jej dziewiczym onie za spraw Boga, ale jest take synem Jzefa, Jej ma-onka w wietle prawa. Dlatego Ewangelia nazywa ich oboje rodzicami Jezusa (k 2, 27. 41).

() Jego ojcostwo wyrazio si w sposb konkretny w tym, e uczyni ze swego ycia sub (...) tajemnicy wcielenia i zwizanej z ni odkupieczej misji; (...) [Jzef] prze-ksztaci swe ludzkie powoanie do rodzinnej mioci w ponadludzk ofiar z siebie, ze swego serca i wszystkich zdolnoci, w mio oddan na sub Mesjaszowi, wzrastajce-mu w jego domu. Aby to byo moliwe, Bg da Jzefowi udzia w swojej ojcowskiej mi-oci, od ktrej bierze nazw wszelkie ojcostwo na niebie i na ziemi (por. Ef 3, 15).

Jak kade dziecko, Jezus nauczy si od swoich rodzicw najwaniejszych prawd yciowych i zasad postpowania. A czy nie zadziwia nas gboko myl, e Jego doskona-e posuszestwo woli Boej dojrzao w swoim wymiarze ludzkim dziki naladowaniu przykadu ojca, czyli Jzefa czowieka sprawiedliwego (por. Mt 1, 19) Jan Pawe II, Przybrany Ojciec Jezusa rozwaanie, "Anio Paski", 21 marca 1999.

Bg wezwa w. Jzefa, aby suy bezporednio osobie i misji Jezusa przez spra-

wowanie swego ojcostwa () Przyznajc Jzefowi ojcowsk wadz nad Jezusem, Bg napeni go take mioci ojcowsk, t mioci, ktra ma swoje rdo w Ojcu, od ktre-go bierze nazw wszelkie ojcostwo na niebie i na ziemi.

Wzrastanie Jezusa w mdroci, w latach i w asce dokonywao si w rodowisku witej Rodziny, pod opiek Jzefa, na ktrym spoczywao wzniose zadanie wychowa-nia, czyli ywienia i odziewania Jezusa, nauczenia Go Prawa i zawodu, zgodnie z po-winnociami przypadajcymi ojcu. Jan Pawe II, Adhortacja apostolska Redemptoris custos, 8 i 16

Wsta, we Dzieci i Jego Matk i uchod do Egiptu (Mt 2,13). Takie sowa usy-

sza Jzef we nie. Anio ostrzeg go, aby ucieka z Dzieciciem, bo grozi Mu miertelne niebezpieczestwo. Jzef, ktry uchroni Jezusa od okruciestwa Heroda, staje w tej chwili przed nami jako wielki rzecznik sprawy obrony ycia ludzkiego od pierwszej chwili po-czcia a do naturalnej mierci. Jan Pawe II, Z homilii w Sanktuarium w. Jzefa w Kaliszu, 1997

30

Zacznik 3. grupa 3.

Spotkalimy si dzisiaj z okazji beatyfikacji dwojga maonkw: Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi. () Nawet w () trudnych latach maonkowie Alojzy i Maria nie pozwolili zgasn wiatu wiary () i przekazali je czwrce swych dzieci; troje z nich jest dzi w tej bazylice. Moi drodzy, wasza matka tak o was pisaa: Wychowujemy ich w wie-rze, aby poznali Boga i kochali Go. Ale ten ywy pomie wiary wasi rodzice przekazy-wali take przyjacioom, znajomym, kolegom... A teraz z Nieba daruj go caemu Kocio-owi.

Maonkowie ci w wietle Ewangelii i z wielkim ludzkim zaangaowaniem prze-ywali swoj mio maesk i sub yciu. Z pen odpowiedzialnoci podjli zadanie wsppracy z Bogiem w przekazywaniu ycia i powicili si wielkodusznie dzieciom, wychowujc je i kierujc ich drogami, by doprowadzi je do odkrycia Boego planu mio-ci wobec nich. Z tej yznej gleby duchowej wyrosy powoania do kapastwa i ycia konsekrowanego, ukazujce, jak gboko cz si ze sob i wzajemnie owiecaj mae-stwo i dziewictwo, wsplnie zakorzenione w oblubieczej mioci Boga.

Inspirowani sowem Boym i wiadectwem witych, ci bogosawieni maonko-wie przeywali swoje zwyczajne ycie w sposb nadzwyczajny. Wrd radoci i trosk normalnej rodziny potrafili wie ycie o niezwykym bogactwie ducha. Jego orodkiem bya codzienna Eucharystia, z ktr czyo si dziecice oddanie Najwitszej Maryi Pan-nie, wzywanej w modlitwie racowej odmawianej co wieczr. Szukali te rad u wia-tych kierownikw duchowych. Dziki temu potrafili towarzyszy dzieciom w wyborze powoania, uczc je oceniania kadej sprawy zgodnie z miar od dachu w gr, jak cz-sto powtarzali. Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi 21 padziernika 2001.

31

Zacznik 3. grupa 4.

"Bogosawieni, ktrzy wprowadzaj pokj". Godno tego imienia - "bogosawio-ny" - przysuguje wyniesionemu dzi do chway otarzy ks. Stefanowi Wincentemu Freli-chowskiemu. Cae jego ycie jest bowiem jakby zwierciadem, w ktrym odbija si blask owej Chrystusowej filozofii, wedle ktrej prawdziwe szczcie osiga ten, kto w zjedno-czeniu z Bogiem staje si czowiekiem pokoju, czyni pokj i niesie pokj innym. Ten to-ruski kapan, ktry peni pastersk posug przez niespena osiem lat, da czytelne wia-dectwo swego oddania Bogu i ludziom. yjc Bogiem, od pierwszych lat kapastwa szed z bogactwem swojego kapaskiego charyzmatu wszdzie tam, gdzie trzeba byo nie ask zbawienia. Uczy si tajnikw ludzkiej duszy i dostosowywa metody duszpasterskie do potrzeb kadego spotkanego czowieka. Jako kapan zawsze mia wiadomo, e jest wiadkiem Wielkiej Sprawy, a rwnoczenie z gbok pokor suy ludziom. Dziki do-broci, agodnoci i cierpliwoci pozyska wielu dla Chrystusa rwnie w tragicznych oko-licznociach wojny i okupacji.

Szed z ni zwaszcza do tych, ktrzy jej najbardziej potrzebowali - do umierajcych masowo na tyfus, ktrego w kocu sam pad ofiar. Odda swoje kapaskie ycie Bogu i ludziom, niosc pokj ofiarom wojny. Dzieli si tym pokojem hojnie z innymi, bo dusza jego czerpaa si z Chrystusowego pokoju. A bya to tak wielka moc, e nawet mier m-czeska nie zdoaa zniszczy tego pokoju.

Ks. Wincenty Frelichowski ju na pocztku swojej drogi kapaskiej napisa: "Mu-sz by kapanem wedug Serca Chrystusa". Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Wincentego Frelichowskiego, Kapana, Toru 7 czerwca 1999 r.

32

Zacznik 3. grupa 5.

()T logik pozwolia si prowadzi Matka Teresa z Kalkuty, zaoycielka Misjonarek i Misjonarzy Mioci, ktr dzi z radoci wpisuj w poczet bogosawionych. () Jako ikona Dobrego Samarytanina sza wszdzie, by suy Chrystusowi w najuboszych i po-rd ubogich. Ani konflikty, ani wojny nie byy w stanie jej zatrzyma. Pamitam, na przykad, jak powiedziaa po otrzymaniu pokojowej Nagrody Nobla: Jeli usyszycie, e jaka kobieta nie chce urodzi swego dziecka i zamierza je usun, starajcie si przekona j, aby mi je przyniosa. Ja je bd kochaa, widzc w nim znak Bo-ej mioci. Ze szczeglnym wzruszeniem wspominamy dzi Matk Teres, wielk suebnic ubo-gich, Kocioa i caego wiata. Jej ycie jest wiadectwem godnoci i uprzywilejowania po-kornej suby. Wybraa nie tyle bycie najmniejsz, ile suebnic najmniejszych. Jako prawdziwa matka ubogich pochylaa si nad osobami dowiadczajcymi ubstwa w rnej postaci. Jej wielko polega na zdolnoci dawania bez obliczania kosztw, dawania a do blu. Jej ycie byo radykalnym przeywaniem i miaym goszeniem Ewangelii. () Matka Teresa uwidacznia najgbszy sens suby akt mioci wobec godnych, spra-gnionych, cudzoziemcw, nagich, chorych, winiw odnosi si do samego Jezusa. Rozpoznajc Go, suya Mu z cakowitym oddaniem, wyraajc subtelno swej oblu-bieczej mioci. Tak wic w cakowitym oddaniu si Bogu i bliniemu Matka Teresa od-nalaza najwiksze spenienie, yjc najszlachetniejszymi wartociami swej kobiecoci. Chciaa by znakiem Boej Mioci, Boej Obecnoci, Boego Wspczucia i przypo-mnie w ten sposb o wartoci i godnoci kadego z dzieci Boych, stworzonych do ko-chania i bycia kochanym. W ten sposb Matka Teresa prowadzia dusze do Boga i Boga ku duszom, zaspokajajc pragnienie Chrystusa skierowane zwaszcza ku ludziom naj-bardziej potrzebujcym, u ktrych postrzeganie Boga zostao zmcone przez cierpienie i bl. Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Matki Teresy z Kalkuty zaoycielki Misjonarek Mioci, 19 padziernika 2003 r.

33

Zacznik 3 Grupa 6.

Bogosawionego Franciszka najbardziej zadziwia i przejmowa Bg w tym nie-zmiernym wietle, ktre przenikao wntrze ich trojga. Lecz Jemu Bg da si pozna jako bardzo smutny...

Tak to powiedzia. Pewnej nocy ojciec usysza go, jak szlocha, i zapyta go, dlacze-go pacze; syn odpowiedzia: Pomylaem o Jezusie, ktry jest tak smutny z powodu grzechw popenianych przeciw Niemu. Kieruje si on w yciu jedynym pragnieniem () aeby pocieszy i przynie rado Jezusowi.

W jego yciu dokonuje si przemiana, ktr mona nazwa radykaln; przemiana z pewnoci nie pospolita wrd dzieci w jego wieku. Oddaje si intensywnemu yciu du-chowemu, ktre wyraa si w wytrwaej i arliwej modlitwie, dochodzc do prawdziwej formy mistycznego zjednoczenia z Panem. To wanie pobudza go do stopniowego oczyszczenia ducha poprzez tyle rezygnacji z tego, co lubi, a nawet z niewinnych dzieci-cych zabaw.

Franciszek znosi wielkie cierpienia spowodowane chorob, na skutek ktrej potem umar, nigdy si nie skarc. W tym maluczkim wielkie byo pragnienie wynagrodzenia Bogu za obraz ze strony grzesznikw przez ofiarowanie w tym celu wysiku, by by do-brym, wasnych ofiar i modlitwy. Take Hiacynta, siostra prawie 2 lata od niego modsza, ya kierujc si tymi samymi uczuciami. ()

Maa Hiacynta take oddawaa si bohatersko jako ofiara za grzesznikw. Pewnego dnia, kiedy ona i Franciszek zarazili si chorob, ktra przykua ich do ka, odwiedzia ich w domu Najwitsza Panna, jak opowiada Hiacynta:

Odwiedzia nas Nasza Pani i powiedziaa, e wkrtce przybdzie, eby zabra Franciszka do nieba. Zapytaa mnie, czy ja chc nawrci jeszcze wicej grzesznikw. Od-powiedziaam Jej, e tak.

Kiedy za zblia si chwila odejcia Franciszka, dziewczynka poleca mu: Pozdrw ode mnie bardzo Naszego Pana i Nasz Pani i powiedz im, e jestem gotowa znosi wszystko, czego zechc, aby nawrci grzesznikw.

Hiacynta zostaa bardzo wstrznita wizj pieka, ktr miaa w objawieniu lipco-wym (). Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Franciszka i Hiacynty Marto w Fatimie 13.05.2000.

34

Zacznik 3 Grupa 7a - do wyboru wg uznania i klasy. Chocia ta modziutka crka Kocioa tarnowskiego, ktr od dzisiaj bdziemy zwa bo-gosawion, swoim yciem i mierci mwi przede wszystkim do modych. Do chopcw i dziewczt. Mwi o wielkiej godnoci kobiety: o godnoci ludzkiej osoby, o godnoci ciaa. () Tak wic wici s po to, aeby wiadczy o wielkiej godnoci czowieka. () Karolina Kzkwna bya wiadoma tej godnoci. wiadoma tego powoania. ya z t wiadomoci i dojrzewaa w niej. Z t wiadomoci oddaa wreszcie swoje mode ycie, kiedy trzeba byo je odda, aby obroni sw kobiec godno. Aby obroni godno polskiej, chopskiej dziewczyny. "Bogosawieni czystego serca, albowiem oni Boga ogldaj".() Karolina nie ocalia ycia doczesnego. Znalaza mier. Oddaa to ycie, aby zyska ycie z Chrystusem w Bogu. W Chrystusie bowiem, wraz z sakramentem chrztu, ktry otrzymaa w kociele parafial-nym w Radowie, zaczo si jej nowe ycie. I oto, padajc pod rk napastnika, Karolina daje ostatnie na tej ziemi wiadectwo temu yciu, ktre jest w niej. mier cielesna go nie zniszczy. mier oznacza nowy pocztek tego ycia, ktre jest z Boga. Ginie wic Karolina. Jej martwe ciao dziewczce pozostaje wrd lenego poszycia. Po-rzucona wrd lasu rudziaskiego jest bezpieczna. Jest w rkach Boga, ktry jest Bogiem ycia. Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Karoliny Kzkwny, Tarnw, 10 czerwca 1987 r.

35

Zacznik 3. grupa 7b do wyboru wg uznania i klasy.

W naszym stuleciu () Piotr Jerzy Frassati sta si ywym wiadkiem i odwanym obroc () nadziei w imieniu modych chrzecijan dwudziestego wieku. Wiara i mio, prawdziwe rdo jego yciowej energii, sprawiy, e prowadzi bardzo aktywne i zaan-gaowane ycie w swoim rodowisku, w rodzinie i w szkole, na uniwersytecie i na polu spoecznym; przeksztaciy go w penego radoci i entuzjazmu apostoa Chrystusa, w ar-liwego wyznawc Jego ordzia i Jego mioci.

Tajemnicy tej apostolskiej gorliwoci i witoci naley szuka w jego drodze asce-tycznej i duchowej: w modlitwie, w nieustannej, take nocnej adoracji Najwitszego Sa-kramentu, nienasyceniu Sowem Boym czerpanym z Biblii, w pogodnym znoszeniu trudnoci yciowych, take rodzinnych, w czystoci, ktr przeywa jako radosny i bez-kompromisowy wyraz dyscypliny wewntrznej, w umiowaniu ciszy i normalnoci co-dziennego dnia.

() Wiara i wydarzenia codziennego ycia zespalaj si w nim w harmonijn ca-o, tak e przylgnicie do Ewangelii wyraa si w praktyce przez pene mioci powi-cenie ubogim i potrzebujcym , pogbiajce si a do ostatnich dni choroby, ktra do-prowadzi go do mierci. Fascynacja piknem i sztuk, zamiowanie do sportu i gr, zainte-resowanie problemami spoecznymi nie stanowi dla niego przeszkody w staym kontak-cie z absolutem.

Zmar w modym wieku, po yciu krtkim, ale nadzwyczaj bogatym w owoce du-chowe, by pj do prawdziwej ojczyzny i piewa Bo chwa. Piotr Jerzy () zawiad-cza, e wito jest dostpna dla wszystkich i e tylko rewolucja Mioci moe rozpali w ludzkich sercach nadziej na lepsza przyszo. Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Pier Giorgio Frassatiego, Rzym, plac w. Pio-tra, 20 maj 1990

36

Zacznik 4 Modlitwa o beatyfikacj i kanonizacj Sugi Boego Jana Pawa II Boe w Trjcy Przenajwitszej, dzikujemy Ci za to, e dae Kocioowi Papiea Jana Pawa II, w ktrym zajaniaa Twoja ojcowska dobro, chwaa krzya Chrystusa i pikno Ducha mioci. On, zawierzajc si cakowicie Twemu miosierdziu i matczynemu wstawiennictwu Maryi, ukaza nam ywy obraz Jezusa Dobrego Pasterza, wskazujc wito, ktra jest miar ycia chrzecijaskiego, jako drog do osignicia wiecznego zjednoczenia z Tob. Udziel nam, za jego przyczyn, zgodnie z Twoj wol, tej aski, o ktr prosimy z nadziej, e Twj Suga Papie Jan Pawe II, zostanie rycho wczony w poczet Twoich witych. Amen.

opracowali: ks. Piotr Pierzchaa,

ks. Sebastian agdka

37

ODWAGA WITOCI Dzie Papieski 10 X 2010

KONSPEKT LEKCJI RELIGII DLA SYKOZ PONADGIMNAZJALNEJ JAN PAWE II ODWAGA WITOCI

k a t e c h e z a d l a s z k p o n a d g i m n a z j a l n y c h

o p r a c o w a K s . S e b a s t i a n a g d k a i K s . P i o t r P i e r z c h a a

Temat: wity czy wietny? X Dzie papieski. Cel oglny spotkania Przyblienie uczniom idei witoci oraz wskazanie na powszechne do niej powoanie chrzecijan oraz przygotowanie uczniw do przeycia Dnia Papieskiego. Cele szczegowe Treci: ucze przyswaja pojcia witoci, podaje cechy witych oraz fakty z ycia niektrych witych i bogosawionych z okresu pontyfikatu Jana Pawa II.

Umiejtnoci: scharakteryzowa osob wit, nabywa zdolnoci dostrzegania witych w swo-im otoczeniu oraz podejmuje refleksj nad wasnym yciem wiary.

Postawy: podejmuje konkretne zadania pogbiajce wiar oraz szuka drg odpowiedzialnoci za dawanie wiadectwa wiary innym.

Metody i formy pracy Wykad, praca w grupach, pogadanka, dialog, rozmowa kierowana, uzupenianie tabeli. rodki dydaktyczne Zeszyt, tablica, kreda, wydruki zacznikw: modlitwy, fragmenty homilii Jana Pawa II, wypo-wied jednego z internautw, logo dnia papieskiego, zdjcie Jana Pawa II. Wstp Lekcj rozpoczynamy od modlitwy. Moe to by modlitwa witego Augustyna do Ducha witego (Zacznik 1). Nastpnie rozpoczynamy prac od przeczytania wypowiedzi, jednego z internautw o nicku endi (Zacznik 2), dotyczcej pytania o wito. Po odczytaniu tego tekstu zapisujemy na tablicy temat zaj i prowadzimy dialog z modzie. Mona postawi nastpujce pytania: Jak wam si wydaje czy dzi mona mwi jeszcze o witoci? Kto moe by dla nas takim wzorem? Czy wito jest dzi potrzebna? Dlaczego? Rozwinicie Po dyskusji uczniw i krtkim podsumowaniu nauczyciela, bez wycigania jeszcze jaki szczeglnych wnioskw, przechodzimy do kolejnej czci lekcji. Nawizujemy we wprowadzeniu

38

do okolicznoci w jakiej odbywa si lekcja, a wic do Dnia papieskiego (mona do tablicy przycze-pi logo Dnia papieskiego i zdjcie papiea) i do hasa tegorocznego Dnia papieskiego Jan Pawe II odwaga witoci. Nawizujemy do tego, e papie podczas swego pontyfikatu beatyfikowa i kanonizowa ok. 1800 osb, oficjalnie wynoszc ich do chway otarzy. Proponujemy modziey prac podczas, ktrej przyjrzymy si, kogo papie wczy do grona witych i bogosawionych. Klas dzielimy na 7 grup. Kada z nich otrzymuje fragment homilii Jana Pawa II wygasza-nych podczas kanonizacji i beatyfikacji (Zacznik 3) z podziaem na 7 grup. Zadaniem modziey jest przyjrze si kogo papie wynis do chway otarzy i na co papie wskazuje jako wyjtkowo ich postawy. Jakie cechy ycia tych osb zasuguj na szczeglne uznanie? Jaki by ich charaktery-styczny rys witoci? (W tej pracy chodzi o to by uczniowie wskazali jak nazywa si dana osoba, jaki stan ycia obraa, jaki by charakterystyczny rys witoci danej osoby? Pniej na podstawie tych wypowie-dzi uczniowie bd mogli opracowa definicj witoci.) Po zakoczeniu pracy, poszczeglne grupy prezentuj swoje owoce swojej pracy. Najwa-niejsze z nich zapisujemy na tablicy. Mona to zrobi w postaci tabeli: Kto? Stan w jakim yje. Co Go wyrniao w yciu? Charakterystyczny

rys witoci. Po prezentacji wynikw pracy, przez uczniw, nauczyciel stara si podsumowa i ponownie nawizuje do hasa Dnia papieskiego Jan Pawe II odwaga witoci. Ju teraz mona sprbowa wsplnie z uczniami odpowiedzie na pytanie, czym jest od-waga witoci. Staramy si w rozmowie z modzie ukaza, e odwaga to nie tyle brak lku co raczej umiejtno przezwycienia strachu. Mona w rozmowie z modzie zapyta: Co trzeba zrobi aby przezwyciy strach? Staramy si doj do nastpujcych wnioskw (jest to tylko propozycja). Wierzy w co, wierzy w Kogo, zaufa komu, mie pewno susznoci sprawy. Warto te w tej dyskusji ukaza, i wito to odwaga. wici mczennicy gin za wiar. Rodzice nie boj si przekaza wiary swoim dzieciom. Oddaj dzieciom swoje ycie, nieraz

nawet w sensie dosownym. wici s wierni Bogu na co dzie w kadej chwili ich ycia. To wszystko pokazuje, i wito jest alternatywn odpowiedzi na bylejako. Po tym podsumowaniu prosimy modzie o sformuowanie definicji witoci. Dobrze by w tej definicji nie zabrako takich sw jak: wiara, zaufanie, odwaga, odpowiedzialno, rozpoznanie obowizkw stanu. Warto te wskaza na powszechno witoci. Definicja zostaje zapisana w zeszytach. Zakoczenie W zakoczeniu nauczyciel, lub ktry z uczniw odczytuje fragment homilii z kanonizacji witej Kingi (Zacznik 4). Fragment ten stawia pytania, na ktre mona sprbowa jeszcze wsplnie odpowiedzie, jeli czas na to pozwoli lub te pozostawi je do refleksji w domu (mona take zada prac domow). W podsumowaniu caoci zaj mona zwrci uwag na to, e my potrzebujemy witych dla siebie ale take potrzebujemy by wici dla innych. Warto take zaznaczy, e jeeli zabraknie prawdziwych ideaw w postaci witych to idolami wiata mog sta si celebryci.

39

Na sam koniec mona zachci uczniw do czynnego uczestnictwa w Dniu papieskim. Eu-charystia w tej intencji, okolicznociowe imprezy, pomoc w przygotowaniu tego dnia, pogbianie nauczania Jana Pawa II przez osobist lektur. Na zakoczenie lekcji mona odmwi modlitw z prob o beatyfikacj Jana Pawa II (Za-cznik 5).

40

Zacznik 1. Modlitwa w. Augustyna do Ducha witego Duchu wity, Boe, tchnij mnie swoim tchnieniem, abym myla o tym, co jest wite. Prowad mnie, Duchu wity, abym czyni to, co jest wite. Przycigaj mnie do siebie, Duchu wity, abym kocha to, co jest wite. Umacniaj mnie, Duchu wity, abym strzeg tego, co jest wite. Strze mnie, Duchu wity, abym nigdy nie utraci tego, co jest wite. Amen. Zacznik 2. endi Cze mam pytanie! Przeczytaem niedawno ciekaw ksik i zastanawiam si, zainspi-rowany t lektur, czy istnieje w naszych czasach co takiego jak wito i jeli tak, to tak naprawd o co w niej chodzi? Chc zapyta was raczej o ideay, nie o stereotypy. Czy dzi-siaj, kiedy liczy si pienidz, kariera i popularno mona jeszcze mwi o witoci i czy wspczesnymi witymi moemy nazwa celebrytw? Piszcie, bo pki co wito jest dla mnie jakim odlegym kosmosem.

41

Zacznik 3. grupa 1.

Wynosimy dzisiaj do chway otarzy () dwie woskie kobiety: Joann Berett Mol-l oraz Elbiet Canori Mor. Kobiety heroicznej mioci. Przykadne ony i matki, ktre w codziennym yciu day wiadectwo trudnym wartociom Ewangelii.

Uwieczeniem ycia Joanny Beretty Molli, ktra bya najpierw wzorow studentk, potem aktywnie zaangaowaa si w dziaalno wsplnoty kocielnej oraz zostaa szcz-liw on i matk, stao si zoenie ofiary z siebie, by mogo y dziecko, ktre nosia w onie i ktre dzisiaj jest tutaj z nami! Jako chirurg bya w peni wiadoma grocych jej konsekwencji, lecz nie cofna si przed ofiar, potwierdzajc w ten sposb heroiczno swoich cnt.

Elbieta Canori Mora pord wielu trudnoci maeskich okazaa cakowit wier-no zobowizaniom podjtym w sakramencie maestwa oraz wynikajcej z nich od-powiedzialnoci. Wytrwaa w modlitwie i heroicznym oddaniu rodzinie, umiaa wycho-wa po chrzecijasku crki i przyczynia si do nawrcenia ma.

Ukazujc te dwie kobiety jak wzory chrzecijaskiej doskonaoci, pragniemy od-da hod tym wszystkim heroicznym matkom, ktre bez reszty powicaj si swoim ro-dzinom, ktre cierpi wydajc dzieci na wiat, a potem gotowe s podj wszelkie trudy, ponie wszelkie ofiary, aeby tym dzieciom przekaza wszystko co maj najlepszego.

Macierzystwo moe by rdem wielkiej radoci, ale moe take sta si rdem cierpie, a niekiedy wielkich zawodw. Wwczas mio staje si prb, czasem hero-iczn, ktra wiele kosztuje macierzyskie serce kobiety. Dzi pragniemy uczci nie tylko te dwie wyjtkowe kobiety, lecz wszystkie te kobiety ktre nie szczdz siebie dla wycho-wania wasnych dzieci.

Jake niezwyky bywa ich udzia w trosce Dobrego Pasterza. Jake czsto musz zmaga si z trudnociami i zagroeniami. Ile razy musz stawi czoo tym symbolicznym wilkom, ktre gotowe s porywa i rozprasza kad owczarni . I nie zawsze te heroiczne matki znajduj oparcie w swoim rodowisku. Wrcz przeciwnie, modele cywilizacji, cz-sto kreowane i propagowane przez rodki spoecznego przekazu, nie sprzyjaj macierzy-stwu. W imi postpu i nowoczesnoci prezentuje si jako przestarzae takie wartoci, jak wierno, czysto, powicenie, ktrymi wyrniay si i nadal si wyrniaj rzesze chrzecijaskich matek i narzeczonych.

Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Elbiety Canori Mory i Gianny Beretty Molli, 24 kwietnia 1994 r.

42

Zacznik 3. grupa 2.

W naszym stuleciu () Piotr Jerzy Frassati sta si ywym wiadkiem i odwanym obroc () nadziei w imieniu modych chrzecijan dwudziestego wieku. Wiara i mio, prawdziwe rdo jego yciowej energii, sprawiy, e prowadzi bardzo aktywne i zaan-gaowane ycie w swoim rodowisku, w rodzinie i w szkole, na uniwersytecie i na polu spoecznym; przeksztaciy go w penego radoci i entuzjazmu apostoa Chrystusa, w ar-liwego wyznawc Jego ordzia i Jego mioci.

Tajemnicy tej apostolskiej gorliwoci i witoci naley szuka w jego drodze asce-tycznej i duchowej: w modlitwie, w nieustannej, take nocnej adoracji Najwitszego Sa-kramentu, nienasyceniu Sowem Boym czerpanym z Biblii, w pogodnym znoszeniu trudnoci yciowych, take rodzinnych, w czystoci, ktr przeywa jako radosny i bez-kompromisowy wyraz dyscypliny wewntrznej, w umiowaniu ciszy i normalnoci co-dziennego dnia.

()Oczywicie, na pierwszy rzut oka ycie Piotra Jerzego Frassati, penego energii modego wspczesnego czowieka, nie odznacza si niczym nadzwyczajnym. Ale na tym wanie polega oryginalno jego osobowoci, ktra pobudza do refleksji i zachca do na-ladowania. Wiara i wydarzenia codziennego ycia zespalaj si w nim w harmonijn ca-o, tak e przylgnicie do Ewangelii wyraa si w praktyce przez pene mioci powi-cenie ubogim i potrzebujcym , pogbiajce si a do ostatnich dni choroby, ktra do-prowadzi go do mierci. Fascynacja piknem i sztuk, zamiowanie do sportu i gr, zainte-resowanie problemami spoeczny mi nie stanowi dla niego przeszkody w staym kontak-cie z absolutem.

()Piotr Jerzy Frassati realizowa swoje powoanie wieckiego chrzecijanina po-przez rnorodne formy spoecznego i politycznego zaangaowania w burzliwe ycie w-czesnego spoeczestwa, obojtnego, a czsto wrogiego wobec Kocioa. W duchu tego zaangaowania potrafi da rny ruchom katolickim, w ktrych dziaalnoci uczestniczy z entuzjazmem; przede wszystkim F.U.C.I i Akcja Katolicka, stay si dla niego prawdziw szko formacji chrzecijaskiej i idealnym polem dla apostolatu. Dziaajc w Akcji Kato-lickiej, przeywa z dum i radoci swoje chrzecijaskie powoanie, miowa Jezusa w braciach, ktrych spotyka na swej drodze lub ktrych sam szuka pord cierpicych, ze-pchnitych na margines opuszczonych, pragnc, by poczuli ciepo ludzkiej solidarnoci i doznali nadprzyrodzonej pociechy pyncej z wiary w Chrystusa.

Zmar w modym wieku, po yciu krtkim, ale nadzwyczaj bogatym w owoce du-chowe, by pj do prawdziwej ojczyzny i piewa Bo chwa. Piotr Jerzy () za-wiadcza, e wito jest dostpna dla wszystkich i e tylko rewolucja Mioci moe roz-pali w ludzkich sercach nadziej na lepsza przyszo. Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Pier Giorgio Frassatiego, Rzym, plac w. Pio-tra, 20 maj 1990

43

Zacznik 3. grupa 3.

Spotkalimy si dzisiaj z okazji beatyfikacji dwojga maonkw: Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi. () Nawet w () trudnych latach maonkowie Alojzy i Maria nie pozwolili zgasn wiatu wiary lumen Christi i przekazali je czwrce swych dzieci; troje z nich jest dzi w tej bazylice. Moi drodzy, wasza matka tak o was pisaa: Wychowu-jemy ich w wierze, aby poznali Boga i kochali Go (L'ordito e la trama, s. 9). Ale ten ywy pomie wiary wasi rodzice przekazywali take przyjacioom, znajomym, kolegom... A teraz z Nieba daruj go caemu Kocioowi.

Maonkowie ci w wietle Ewangelii i z wielkim ludzkim zaangaowaniem prze-ywali swoj mio maesk i sub yciu. Z pen odpowiedzialnoci podjli zadanie wsppracy z Bogiem w przekazywaniu ycia i powicili si wielkodusznie dzieciom, wychowujc je i kierujc ich drogami, by doprowadzi je do odkrycia Boego planu mio-ci wobec nich. Z tej yznej gleby duchowej wyrosy powoania do kapastwa i ycia konsekrowanego, ukazujce, jak gboko cz si ze sob i wzajemnie owiecaj mae-stwo i dziewictwo, wsplnie zakorzenione w oblubieczej mioci Boga.

Inspirowani sowem Boym i wiadectwem witych, ci bogosawieni maonko-wie przeywali swoje zwyczajne ycie w sposb nadzwyczajny. Wrd radoci i trosk normalnej rodziny potrafili wie ycie o niezwykym bogactwie ducha. Jego orodkiem bya codzienna Eucharystia, z ktr czyo si dziecice oddanie Najwitszej Maryi Pan-nie, wzywanej w modlitwie racowej odmawianej co wieczr. Szukali te rad u wia-tych kierownikw duchowych. Dziki temu potrafili towarzyszy dzieciom w wyborze powoania, uczc je oceniania kadej sprawy zgodnie z miar od dachu w gr, jak cz-sto powtarzali. Jana Pawa II, Msza wita beatyfikacyjna Alojzego i Marii Beltrame Quattrocchi 21 padziernika 2001.

44

Zacznik 3. grupa 4.

Dzi dane nam jest raz jeszcze przyjrze si tej zbawczej drodze drodze do wito-ci zatrzymujc si przy dwch postaciach, ktre od dzi zwa si bd bogosawio-nymi. S to: Josemara Escriv de Balaguer, kapan, Zaoyciel Opus Dei, i Josefina Bakhi-ta ze zgromadzenia Crek Mioci, zaoonego przez w. Magdalen z Canossy. ()

Josemara Escriv de Balaguer, urodzony w rodzinie gboko chrzecijaskiej, ju w modoci usysza gos powoania, wzywajcego go do peniejszego powicenia si Bogu. Kilka lat po przyjciu wice kapaskich podj si zaoenia dziea, ktremu powici 47 lat ycia, wytrwale i z mioci suc kapanom i wieckim w to dzieo wczonym. Istnieje ono dzi jako Praatura Opus Dei.

ycie duchowe i apostolskie nowego bogosawionego byo oparte na wiadomoci czerpanej z wiary, e jest synem Boga w Chrystusie. Ta wiara bya rdem jego mioci do Boga, jego arliwoci ewangelizacyjnej, jego radoci, ktr okazywa zawsze, nawet wrd bolesnych dowiadcze i trudnoci, jakim musia stawi czoo. Posiada krzy znaczy znale szczcie, rado napisa w jednym ze swoich rozwaa. Nie krzy znaczy utosami si z Chrystusem, znaczy by Chrystusem i tym samym by synem Boga.

Z nadprzyrodzon intuicj bogosawiony Josemara gosi niestrudzenie prawd o powszechnym powoaniu do witoci i apostolatu. Chrystus wzywa wszystkich, by si uwicali w rzeczywistoci dnia codziennego; dlatego take praca jest rodkiem osobiste-go uwicenia i apostolatu, kiedy si yje w jednoci z Jezusem Chrystusem, poniewa Syn Boy poprzez wcielenie zjednoczy si w pewien sposb z ca rzeczywistoci czo-wieka i z caym stworzeniem (por. Dominum et vivificantem, 50). W spoeczestwie, w ktrym niepohamowane denie do posiadania przedmiotw materialnych czyni z nich boyszcza i przyczyn oddalenia si od Boga, nowy bogosawiony przypomina nam, e te same rzeczywistoci, stworzone przez Boga i ludzki geniusz jeli s godziwie wykorzy-stywane, tak by przynosiy chwa Bogu i suyy braciom mog by drog wiodc do spotkania ludzi z Chrystusem. Wszystkie ziemskie sprawy naucza take ludzkie, do-czesne dziaania musz by skierowane ku Bogu (List, 19.III.1954). Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Josemarii Escrivy, Zaoyciela Opus Dei, 17 maja 1992 r.

45

Zacznik 3. grupa 5.

Dzi dane nam jest raz jeszcze przyjrze si tej zbawczej drodze drodze do witoci zatrzymujc si przy dwch postaciach, ktre od dzi zwa si bd bogosawionymi. S to: Josemara Escriv de Balaguer, kapan, Zaoyciel Opus Dei, i Josefina Bakhita ze zgromadzenia Crek Mioci, zaoonego przez w. Magdalen z Canossy. () () bogosawiona Josefina Bakhita jest szczeglnym wiadkiem ojcowskiej mioci Boga i wyrazistym znakiem trwaej aktualnoci ewangelicznych bogosawiestw. Urodzona w Sudanie w 1869 r., w dziecistwie jeszcze uprowadzona przez handlarzy niewolnikw, bya wielokrotnie wystawiana na sprzeda na rynkach Afryki, zaznaa okropnoci niewo-li, ktre pozostawiy na jej ciele gbokie lady ludzkiego okruciestwa. Mimo tego bole-snego dowiadczenia zachowaa prawo i nadziej. Jako niewolnica nigdy nie poddawa-am si rozpaczy mwia pniej bo czuam, e wewntrz mnie jest sia, ktra mnie wspiera. Imi Bakhita nadane jej przez porywaczy znaczy szczliwa: tak rzeczy-wicie si staa z woli Boga, Pana wszelkiej pociechy, ktry zawsze szed obok niej i pro-wadzi j za rk. Tajemniczym zrzdzeniem Boej Opatrznoci Bakhita znalaza si w Wenecji, gdzie bar-dzo szybko otworzya si na dziaanie aski. Chrzest, a po kilku latach luby zakonne w zgromadzeniu Crek Mioci byy logiczn konsekwencj odnalezienia skarbu Ewangelii, dla ktrej Bakhita powicia wszystko, rezygnujc nawet z powrotu ju jako czowiek wolny do rodzinnej ziemi. Podobnie jak Magdalena z Canossy, take ona pragna y tylko dla Boga i z heroiczn wytrwaoci, pokor i ufnoci sza wiernie drog najdosko-nalszej mioci. Jej wiara bya niezomna, szczera, pomienna. Gdybycie wiedzieli, jaka to rado zna Boga! mwia czsto. Nowa bogosawiona przeya 51 lat w zgromadzeniu Crek Mioci, kierujc si posu-szestwem w codziennej pracy, pokornej i ukrytej, ale bogatej w prawdziw mio i w modlitw. Mieszkacy Schio, gdzie mieszkaa prawie przez cay ten czas, rycho przeko-nali si, e ich matka Murzynka jak j nazywali to osobowo, ktrej bogactwo obja-wia si poprzez peni powicenia i porywajcej innych wewntrznej mocy. Jej ycie do-konao si wrd nieustannej modlitwy w intencji misji, w postawie wiernej mioci, po-kornej i heroicznej, ktra pozwolia y wolnoci dzieci Boych i szerzy j wok siebie. W naszej epoce, kiedy niepohamowany pd do wadzy, pienidza, uywania dbr rodzi tak wiele nieufnoci, przemocy i samotnoci, Bg raz jeszcze daje nam Bakhit jako siostr wszystkich ludzi, aby nam ukazaa tajemnic najprawdziwszego szczcia: ewangeliczne bogosawiestwa. Jan Pawe II, Msza w. beatyfikacyjna Josefiny Bakhity ze zgromadzenia Crek Mioci, zaoonego przez w. Magdalen z Canossy, 17 maja 1992 r.

46

Zacznik 3 Grupa 6. Dzisiejsza Ewangelia, mwica o winnym krzewie i latorolach, przypomina nam, e tyl-ko trwajc w zjednoczeniu z Chrystusem mona przynosi owoce. Jezus wyjania nam w ten sposb tajemnic witoci bpa Antoniego Marcina Slomka, ktrego dzisiaj z radoci ogaszam bogosawionym. By on latorol, ktra wydaa obfite owoce chrzecijaskiej witoci, niezwykej kultury i umiowania ojczyzny, dziki czemu stoi przed nami jako wspaniay przykad ycia zgodnego z Ewangeli. Nowy bogosawiony janieje przede wszystkim blaskiem chrzecijaskiej witoci. Wzo-rem Chrystusa sta si dobrym Samarytaninem narodu soweskiego oraz troszczy si o formacj duchowiestwa i wieckich. Z apostolsk gorliwoci, ktra do dzi jest dla nas przykadem, prowadzi niestrudzenie dzieo ewangelizacji, organizujc misje ludowe, za-kadajc liczne bractwa, goszc rekolekcje, publikujc pieni ludowe i pisma religijne ()Wiele uwagi nowy bogosawiony powica take kulturze. yjc w poowie minio-nego stulecia, zdawa sobie w peni spraw ze znaczenia, jakie dla przyszoci kraju ma wyksztacenie mieszkacw, zwaszcza modziey. Dlatego z prac duszpastersk czy trosk o krzewienie kultury, ktra jest bogactwem narodu i wsplnym dziedzictwem wszystkich. Kultura to gleba, z ktrej nard moe czerpa soki niezbdne dla swego wzro-stu i rozwoju. wiadom tego, bp Slomek przyczyni si do otwarcia wielu szk dla modziey i popiera wydawanie ksiek przydatnych w wychowaniu i formacji duchowej. Twierdzi, e jeli modzi schodz na z drog, czsto naley szuka przyczyn w braku naleytego wycho-wania. ()Tylko solidna formacja pozwala wychowa ludzi zdolnych budowa wiat otwarty na nieprzemijajce wartoci prawdy i mioci. Nowy bogosawiony ywi take gbok mio do ojczyzny. Troszczy si o jzyk so-weski, popiera potrzebne reformy spoeczne, przyczynia si do postpu kulturowego swojego kraju, nie szczdzi wysikw, aby jego nard mg zajmowa godne miejsce w gronie narodw europejskich. ()Nowy bogosawiony jawi si wam jako wzr prawdziwego patriotyzmu. Jego dzia-alno wywara decydujcy wpyw na dzieje waszego narodu i przyczynia si w znacz-nej mierze do uzyskania niepodlegoci. () Dowodzi on, e mona by szczerym patrio-t, a jednoczenie z tak sam szczeroci wspistnie i wsppracowa z ludmi innej narodowoci, kultury czy religii. ()Drodzy bracia i siostry w Sowenii! Idcie ladami swojego witobliwego i wielko-dusznego rodaka, ktry pragn gorco poznawa wol Bo i spenia j za wszelk cen. Jego osobista wytrwao i ewangeliczny optymizm byy zakorzenione w niezomnej wie-rze w zwycistwo Chrystusa nad grzechem i zem. Naladujcie go wy zwaszcza, drodzy modzi Sowecy, i tak jak on nie wahajcie si po-wici swoich modzieczych si subie Krlestwu Boemu i braciom. Dla was, kapani, niech bdzie on wzorem gorliwej pracowitoci i ofiarnoci. Dla was, wierni wieccy, pe-nicy odpowiedzialne funkcje zwaszcza w instytucjach publicznych, niech bdzie przy-kadem uczciwoci, bezstronnej suby, odwanego poszukiwania sprawiedliwoci i do-bra wsplnego. JAN PAWE II, MSZA W. BEATYFIKACYJNA BPA ANTONIEGO MARCINA SLOMKA

47

Zacznik 3 Grupa 7. wici nie przemijaj. wici yj witymi i pragn witoci.

w. Kinga przysza na wiat w wgierskiej, krlewskiej rodzinie Beli IV z dynastii Arpadw. Krlewski ten rd z wielk trosk pielgnowa ycie wiary i wyda wielkich witych. Z niego pochodzi wity Stefan, gwny patron Wgier i jego syn, wity Eme-ryk. Szczeglne za miejsce pord witych z rodziny Arpadw zajmuj kobiety: wita Wadysawa, wita Elbieta Turyska, wita Jadwiga lska, wita Agnieszka z Pragi i wreszcie siostry Kingi wita Magorzata i bogosawiona Jolanta. Czy nie jest oczywi-ste, e wiato witoci tej rodziny prowadzio King do witego imienia Boego? Czy przykad witych rodzicw, rodzestwa i krewnych mg pozosta bez ladu w jej du-szy?

()Gdy w 1239 roku przybya wpierw do Wojnicza, a potem do Sandomierza, na-wizaa serdeczn wi z matk swego przyszego ma, Grzymisaw i jej crk Salome. Obydwie odznaczay si gbok religijnoci, ascetycznym yciem oraz zamiowaniem do modlitwy, lektury Pisma witego i ywotw witych. Ich serdeczne towarzyszenie, zwaszcza w trudnych, pierwszych latach pobytu w Polsce, miao wielki wpyw na King. Idea witoci coraz bardziej dojrzewa w jej sercu. Szukajc wzorcw do naladowania, ktre mogy odpowiada jej stanowi, za szczegln patronk obraa sobie sw wit krewn ksin Jadwig lsk. ()Z pewnoci niemay wpyw na jej duchowo wywarli yjcy wwczas wity Jacek, bogosawiony Sadok, bogosawiona Bronisawa, bogosawiona Salomea, bogosawiona Jolanta siostra Kingi i wszyscy ci, ktrzy two-rzyli w wczesnym Krakowie szczeglne rodowisko wiary.

() Wraz z Patronk tej ziemi prosz wszystkich moich Rodakw: niech polska ro-dzina dochowa wiary Chrystusowi! Trwajcie mocno przy Chrystusie, aby On trwa w was! Nie pozwlcie, aby w waszych sercach, w sercach ojcw i matek, synw i crek zagaso wiato Jego witoci. Niech blask tego wiata ksztatuje przysze pokolenia witych, na chwa imienia Boego! Tertio millennio adveniente. Bracia i siostry, nie lkajcie si chcie witoci! Nie lkajcie si by witymi! Uczycie koczcy si wiek i nowe tysic-lecie er ludzi witych!

w. Kinga pragna powici si Bogu caym sercem przez lub dziewictwa. Tote, gdy ze wzgldu na historyczne okolicznoci miaa zosta on ksicia Bolesawa, przeko-naa go do dziewiczego ycia na chwa Bo i po dwuletniej prbie maonkowie zoyli na rce biskupa Prandoty lub dozgonnej czystoci. Ten sposb ycia, dzi moe trudny do zrozumienia, a gboko zakorzeniony w tradycji pierwotnego Kocioa, da witej Kindze t wewntrzn wolno, dziki ktrej z caym oddaniem moga troszczy si przede wszystkim o sprawy Pana, prowadzc gbokie ycie religijne. ()U stp tego klasztoru, wraz ze wit King prosz szczeglnie was, ludzie modzi: brocie tej swojej wewntrznej wolnoci! Niech faszywy wstyd nie odwodzi was od pielgnowania czysto-ci! A modziecy i dziewczta, ktrych Chrystus wzywa do zachowania dziewictwa na cae ycie, niech wiedz, e jest to uprzywilejowany stan, przez ktry najwyraniej prze-jawia si dziaanie mocy Ducha witego.

()Ona daje wiadectwo, e wypenianie tego zadania polega na nieustannym sta-raniu o zachowanie harmonii pomidzy wyznawan wiar a wasnym yciem. Dzisiejszy wiat potrzebuje witoci chrzecijan, ktrzy w zwyczajnych warunkach ycia rodzinne-go i zawodowego podejmuj swoje codzienne obowizki; ktrzy pragnc spenia wol Stwrcy i na co dzie suy ludziom, daj odpowied na Jego przedwieczn mio Jan Pawe II, Msza w. kanonizacyjna b. Kingi, Stary Scz, 16 czerwca 1999 r.

48

Zacznik 4

Jeeli dzi mwimy o witoci, o jej pragnieniu i zdobywaniu, to trzeba pyta, w jaki spo-sb tworzy wanie takie rodowiska, ktre sprzyjayby deniu do niej. Co zrobi, aby dom rodzinny, szkoa, zakad pracy, biuro, wioski i miasta, w kocu cay kraj staway si mieszkaniem ludzi witych, ktrzy oddziaywuj dobroci, wiernoci nauce Chrystusa, wiadectwem codziennego ycia, sprawiajc duchowy wzrost kadego czowieka? wita Kinga i wszyscy wici i bogosawieni XIII wieku daj odpowied: potrzeba wiadectwa. Potrzeba odwagi, aby nie stawia pod korcem wiata swej wiary. Potrzeba wreszcie, aby w sercach ludzi wierzcych zagocio to pragnienie witoci, ktre ksztatuje nie tylko prywatne ycie, ale wpywa na ksztat caych spoecznoci.

Zacznik 5.

Modlitwa o beatyfikacj i kanonizacj Sugi Boego Jana Pawa II Boe w Trjcy Przenajwitszej, dzikujemy Ci za to, e dae Kocioowi Papiea Jana Pawa II, w ktrym zajaniaa Twoja ojcowska dobro, chwaa krzya Chrystusa i pikno Ducha mioci. On, zawierzajc si cakowicie Twemu miosierdziu i matczynemu wstawiennictwu Maryi, ukaza nam ywy obraz Jezusa Dobrego Pasterza, wskazujc wito, ktra jest miar ycia chrzecijaskiego, jako drog do osignicia wiecznego zjednoczenia z Tob. Udziel nam, za jego przyczyn, zgodnie z Twoj wol, tej aski, o ktr prosimy z nadziej, e Twj Suga Papie Jan Pawe II, zostanie rycho wczony w poczet Twoich witych. Amen.

opracowali: ks. Piotr Pierzchaa,

ks. Sebastian agdka