ODDZIAŁYWANIA
description
Transcript of ODDZIAŁYWANIA
Organizmy żywe wchodzą ze sobą w różne powiązania. Oddziaływania te (interakcje)
są zależnościami pomiędzy osobnikami tego samego gatunku albo między różnymi gatunkami.
Oddziaływania międzygatunkowe można podzielić na kilka typów. Ogólnie dzieli się je
na ANTAGONISTYCZNE oraz NIEANTAGONISTYCZNE.
Jeżeli związek pomiędzy organizmami przynosi korzyści choć jednej stronie, a druga nie ponosi
strat, są to oddziaływania NIEANTAGONISTYCZNE.
Z kolei w wypadku oddziaływań ANTAGONISTYCZNYCH- przynajmniej jeden z
partnerów ponosi straty.
Komensalizm jest najbardziej luźnym i najmniej obligatoryjnym związkiem
międzygatunkowym, jako że obaj partnerzy często mogą egzystować niezależnie od
siebie. Jeden z partnerów odnosi tu korzyść i ma biologiczną przewagę nad osobnikami tego samego gatunku, które
nie pozostają w takim związku.
Komensalizm jest najbardziej luźnym i najmniej obligatoryjnym związkiem
międzygatunkowym, jako że obaj partnerzy często mogą egzystować niezależnie od
siebie. Jeden z partnerów odnosi tu korzyść i ma biologiczną przewagę nad osobnikami tego samego gatunku, które
nie pozostają w takim związku.
Komensalizm występuje np. w związku między rekinem a podnawką. Mała ryba czyści ciało
większego od siebie partnera. Rekin nie ponosi szkody, a podnawka czerpie korzyści.
Komensalizm występuje np. w związku między rekinem a podnawką. Mała ryba czyści ciało
większego od siebie partnera. Rekin nie ponosi szkody, a podnawka czerpie korzyści.
Przykładem mogą być hieny żywiące się resztkami pożywienia pozostawionymi przez lwy.
Przykładem mogą być hieny żywiące się resztkami pożywienia pozostawionymi przez lwy.
Protokooperacja - współżycie Protokooperacja - współżycie 2 organizmów, niekonieczne ale dające 2 organizmów, niekonieczne ale dające korzyści obu stronom. Może być tylko korzyści obu stronom. Może być tylko
okresoweokresowe..
Ukwiał zapewnia ochronę a rak zapewnia ukwiałowi transport i pokarm.
Bąkojady czyszczą skórę bawołów z pasożytów, bawoły zapewniają im więc
pokarm.
Mikoryza, czyli związek grzyba z rośliną. Mikoryza, czyli związek grzyba z rośliną. Grzyb oplata korzenie rośliny lub wnika Grzyb oplata korzenie rośliny lub wnika do ich wnętrza i czerpie z nich związki do ich wnętrza i czerpie z nich związki organiczne. W zamian ułatwia roślinie organiczne. W zamian ułatwia roślinie pobieranie wody i soli mineralnych z pobieranie wody i soli mineralnych z
podłoża.podłoża.
Mikoryza, czyli związek grzyba z rośliną. Mikoryza, czyli związek grzyba z rośliną. Grzyb oplata korzenie rośliny lub wnika Grzyb oplata korzenie rośliny lub wnika do ich wnętrza i czerpie z nich związki do ich wnętrza i czerpie z nich związki organiczne. W zamian ułatwia roślinie organiczne. W zamian ułatwia roślinie pobieranie wody i soli mineralnych z pobieranie wody i soli mineralnych z
podłoża.podłoża.Mrówki hodują w swoich Mrówki hodują w swoich
gniazdach grzyby, które są ich gniazdach grzyby, które są ich głównym źródłem pokarmu, ale głównym źródłem pokarmu, ale
nie przetrwałyby bez nich.nie przetrwałyby bez nich.
Mrówki hodują w swoich Mrówki hodują w swoich gniazdach grzyby, które są ich gniazdach grzyby, które są ich głównym źródłem pokarmu, ale głównym źródłem pokarmu, ale
nie przetrwałyby bez nich.nie przetrwałyby bez nich.
To typ obojętnego współżycia jednej To typ obojętnego współżycia jednej populacji wobec drugiej, kiedy populacji wobec drugiej, kiedy organizmy żyją w tym samym organizmy żyją w tym samym ekosystemie ale nie wchodzą ekosystemie ale nie wchodzą
w bezpośrednie relacje (np. w bezpośrednie relacje (np. sikorka sikorka i kaczka).i kaczka).++
==
Organizmy rywalizują ze sobą Organizmy rywalizują ze sobą o dostęp do światła, do wody, o dostęp do światła, do wody, o terytorium czy pokarm. Konkurują o terytorium czy pokarm. Konkurują
organizmy, które żyją w tej samej organizmy, które żyją w tej samej niszy ekologicznej.niszy ekologicznej.
Jaguary, które są samotnikami, oznaczają Jaguary, które są samotnikami, oznaczają swoje terytorium zapachem. Jeśli inny swoje terytorium zapachem. Jeśli inny
osobnik wtargnie na ich teren, starają się go osobnik wtargnie na ich teren, starają się go przepędzić. Do walki dochodzi w przepędzić. Do walki dochodzi w
ostateczności.ostateczności.
Niektóre rośliny wydzielają do podłoża Niektóre rośliny wydzielają do podłoża substancje hamujące rozwój innych gatunków. substancje hamujące rozwój innych gatunków.
Przykładem jest chaber bławatek, który Przykładem jest chaber bławatek, który hamuje rozwój zbóż.hamuje rozwój zbóż.
Osobniki jednego gatunku Osobniki jednego gatunku chwytają, zabijają i zjadają chwytają, zabijają i zjadają
przedstawicieli drugiego gatunku. przedstawicieli drugiego gatunku.
Osobniki jednego gatunku Osobniki jednego gatunku chwytają, zabijają i zjadają chwytają, zabijają i zjadają
przedstawicieli drugiego gatunku. przedstawicieli drugiego gatunku.
Drapieżnictwo jest charakterystyczne Drapieżnictwo jest charakterystyczne dla zwierząt ale istnieje niewielka grupa dla zwierząt ale istnieje niewielka grupa
roślin owadożernych (rosiczka, roślin owadożernych (rosiczka, dzbanecznik itd.), które zwabiają, dzbanecznik itd.), które zwabiają,
obezwładniają i trawią owadyobezwładniają i trawią owady..
Drapieżnictwo jest charakterystyczne Drapieżnictwo jest charakterystyczne dla zwierząt ale istnieje niewielka grupa dla zwierząt ale istnieje niewielka grupa
roślin owadożernych (rosiczka, roślin owadożernych (rosiczka, dzbanecznik itd.), które zwabiają, dzbanecznik itd.), które zwabiają,
obezwładniają i trawią owadyobezwładniają i trawią owady..
ROSICZKA MIĘSOŻERNAROSICZKA MIĘSOŻERNAROSICZKA MIĘSOŻERNAROSICZKA MIĘSOŻERNA
DZBANECZNIKIDZBANECZNIKIOWŁOSIONEOWŁOSIONE
DZBANECZNIKIDZBANECZNIKIOWŁOSIONEOWŁOSIONE
GEPARDY GEPARDY POLUJĄCE POLUJĄCE NA GAZELĘ NA GAZELĘ THOMSONATHOMSONA
GEPARDY GEPARDY POLUJĄCE POLUJĄCE NA GAZELĘ NA GAZELĘ THOMSONATHOMSONA