Oddziaływania i siły

36
Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie

Transcript of Oddziaływania i siły

Page 1: Oddziaływania i siły

Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków

Europejskiego Funduszu Społecznego

Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013

CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA

Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu SpołecznegoPrezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie

Page 2: Oddziaływania i siły

DANE INFORMACYJNE • Nazwa szkoły:

Zespół Szkół Samorządowych w Sycewicach

• ID grupy:

96_5_mp_g2

• Kompetencja:

matematyczno-przyrodnicza

• Temat projektowy:

Newton górą

• Semestr/rok szkolny:

Semestr III/ rok szkolny 2010/2011

Page 3: Oddziaływania i siły

RODZAJE ODDZIAŁYWAŃ

Page 4: Oddziaływania i siły

ODDZIAŁYWANIE GRAWITACYJNE

Ma ono podstawowe znaczenie w ruchach planet, gwiazd i galaktyk, a także w takich zjawiskach ziemskich jak spadek swobodny.

Oddziaływanie to można opisać za pomocą prawa powszechnego ciążenia Newtona:

Każde dwa ciała przyciągają się siłą wprost proporcjonalną

do iloczynu ich mas, a odwrotnie proporcjonalną

do kwadratu odległości między nimi.

Page 5: Oddziaływania i siły

ODDZIAŁYWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE

Odgrywa podstawową rolę takich zjawiskach jak: procesy emisji i absorpcji, sprężystość, tarcie, występuje miedzy ładunkami elektrycznymi i momentami magnetycznymi. Wyrazem oddziaływania elektromagnetycznego jest np. prawo Coulomba, opisujące oddziaływanie elektrostatyczne dwóch ładunków punktowych Q1 i Q2, znajdujących się w odległości r od siebie.

Oddziaływaniu elektromagnetycznemu podlegają wszystkie cząstki obdarzone ładunkiem oraz foton. Według współczesnej teorii kwantowej oddziaływanie dwóch naładowanych cząstek wyobrażamy sobie jako wysyłanie fotonów: pierwsza cząstka pochlania fotony wysyłane przez druga lub na odwrót.

Page 6: Oddziaływania i siły

ODDZIAŁYWANIE ELEKTROSTATYCZNE

• Oddziaływanie elektrostatyczne – wzajemne oddziaływanie ciał (np. cząsteczek) posiadających ładunek elektryczny, np. 2 jonów lub jonu.

• Oddziaływanie elektrostatyczne jest szczególnym przypadkiem oddziaływania elektromagnetycznego, w którym ładunki nie poruszają się lub efekty, poza przemieszczaniem ładunków, wynikające z tego ruchu pomija się.

Page 7: Oddziaływania i siły

ODDZIAŁYWANIE MAGNETYCZNE

• Oddziaływania magnetyczne odbywają się za pośrednictwem pola magnetycznego, które w skali makroskopowej wytwarzane jest na skutek ruchu ładunków elektrycznych lub prądu elektrycznego.

• Stały prąd elektryczny wywołuje statyczne pole magnetyczne, natomiast zmienny prąd elektryczny powoduje powstanie nierozerwalnie związanego z nim zmiennego pola magnetycznego

Page 8: Oddziaływania i siły

MIARA ODDZIAŁYWAŃ

Page 9: Oddziaływania i siły

Potocznie słowo siła ma wiele znaczeń np. siła perswazji, siła wyższa, siła przyzwyczajenia. W fizyce siła służy do mierzenia oddziaływań. Np. użyjemy pojęcia siły, wtedy, gdy przesuniemy jakiś przedmiot, bo przecież aby to uczynić musimy użyć siły. Graficznym przedstawieniem siły jest wektor, który posiada punkt przyłożenia, kierunek, zwrot i wartość (długość). Do mierzenia siły służy siłomierz.

POJĘCIE SIŁY

Page 10: Oddziaływania i siły

CO TO JEST SIŁA?

Siła – wektorowa wielkość fizyczna będąca miarą oddziaływań fizycznych między ciałami.

Page 11: Oddziaływania i siły

DEFINICJA SIŁY

Siła – wektorowa wielkość fizyczna będąca miarą oddziaływań fizycznych między ciałami.

Jednostką miary siły w układzie SI jest niuton [N].

Nazwa tej jednostki pochodzi od nazwiska wybitnego fizyka Isaaca Newtona.

Siła ma wartość 1 N,

jeżeli nadaje ciału o masie 1 kg przyspieszenie 1 m/s².

Page 12: Oddziaływania i siły

JAKIE ZNAMY SIŁY?

Page 13: Oddziaływania i siły

SIŁA CIĘŻKOŚCI

Page 14: Oddziaływania i siły

SIŁA GRAWITACJI

Jedną z podstawowych sił działających w przyrodzie jest grawitacja. Siłę tę, w przeciwieństwie na przykład do oddziaływań jądrowych, można bardzo łatwo zaobserwować. Na przykład dojrzałe jabłka stają się coraz cięższe. W pewnym momencie są już na tyle duże, że siła ciężkości odrywa je od drzewa i spadają na Ziemię. Podobnie wygląda sprawa z rzucaniem piłki. Jeśli rzucimy ją do góry, w pewnym momencie zatrzyma się i zacznie spadać w dół.

Z działania siły grawitacji nie zdajemy sobie sprawy, choć w każdym momencie ją odczuwamy. Jest to siła grawitacji Ziemi, tak zwane przyciąganie ziemskie lub siła ciężkości. Jest to właściwość wszystkich cząstek, które posiadają masą. Właśnie grawitacja jest jedyną siłą, zdolną utrzymać w całości Układ

Słoneczny czy cały Wszechświat.

Page 15: Oddziaływania i siły

SIŁA GRAWITACJI

Page 16: Oddziaływania i siły

SIŁA WYPORU

Siła wyporu siła działająca na ciało

zanurzone w płynie czyli

w cieczy lub gazie w obecności ciążenia.

Jest skierowana pionowo do góry –

przeciwnie do ciężaru.

Wartość siły wyporu jest równa ciężarowi

płynu wypartego przez to ciało

Page 17: Oddziaływania i siły

SIŁA NACISKU

Siła nacisku jest jedną z najczęściej spotykanych w naszym codziennym świecie sił. Siły tej zazwyczaj nie wiążemy z jakimś konkretnym oddziaływaniem, lecz z rolą jaką pełni wobec ciał.

Siła nacisku zawsze związana jest z jakąś powierzchnią.

Siła nacisku ma jedną ważną własność:

jest prostopadła do powierzchni, na którą działa.

Bez względu na to jak sama powierzchnia jest ustawiona, to nacisk

na nią jest zawsze prostopadły do powierzchni.

Page 18: Oddziaływania i siły

SIŁA TARCIA, OPÓR

Wszelkie ciała przemieszczające się natkną się na opór ruchu ze strony środowiska w którym się przemieszają. Siły, które wynikają na skutek oporu środowiska, takie jak np. opór powietrza wywierany na szybujący pocisk czy samolot, opór wody przy płynięciu statku, żaglówki, łodzi lub też opór jednej przestrzeni poruszającej …

Tarcie zewnętrzne występuje na granicy dwóch ciał stałych .

Tarcie wewnętrzne występuje przy przepływie płynów , jak i deformacji ciał stałych, pomiędzy obszarami przemieszczającymi się względem siebie.

Page 19: Oddziaływania i siły

SIŁA TARCIA

Page 20: Oddziaływania i siły

SIŁY SPÓJNOŚCI I PRZYLEGANIA WOKÓŁ NAS ..

Siły spójności - cząsteczki cieczy przyciągają się wzajemnie. Jest to przejaw oddziaływania elektromagnetycznego. Siły te nazywamy siłami spójności. Siły działające na cząsteczki wewnątrz cieczy się równoważą, natomiast na cząsteczki leżące na powierzchni działa siła wypadkowa do środka cieczy (cząsteczki są wciągane do wnętrza cieczy). Siłę tą nazywamy siłą napięcia powierzchniowego.

Aby wydobyć cząsteczkę z głębi cieczy na jej powierzchnię, należy działać na nią siłą przeciwną do siły wypadkowej, więc należy przy tym wykonać pracę .

Page 21: Oddziaływania i siły

SIŁY NAPIĘCIA POWIERZCHNIOWEGO …

Dążenie cieczy do zmniejszenia swojej powierzchni prowadzi do tego, że na granicy pomiędzy warstwą powierzchniową i ciałem stałym powstają siły napięcia powierzchniowego. Można się o tym przekonać kładąc płasko żyletkę na powierzchni wody (wtedy pływa ona na Bańki mydlane powierzchni).

Napięcie powierzchniowe odpowiedzialne jest również za tworzenie się baniek mydlanych. Napięcie powierzchniowe wody można zmienić, zmieniając temperaturę wody lub dodając do wody różne związki chemiczne zwane detergentami. Ma to znaczenie podczas prania brudnych ubrań.

Page 22: Oddziaływania i siły

CO TO ZNACZY WYPRAĆ? TAM TEŻ SĄ SIŁY

• Pranie polega na zanurzeniu ubrania w wodzie i doprowadzeniu do rozpuszczenia się w niej brudów z tkaniny. Aby jednak woda mogła wypłukać brud z tkaniny, musi tę tkaninę zwilżyć. To oznacza, że siły przylegania między cząsteczkami wody powinny być mniejsze niż siły przylegania między cząsteczkami tkaniny a cząsteczkami wody.

Page 23: Oddziaływania i siły

JAKI JEST WYNIK DZIAŁANIA SIŁ?

Page 24: Oddziaływania i siły

SIŁA PRZYŁOŻONA DO CIAŁA MOŻE:

- zatrzymać je,

-zmienić kierunek ruchu obiektu,

-spowodować, że ciało przyspieszy i będzie poruszało się jeszcze szybciej.

Page 25: Oddziaływania i siły

ZASADY DYNAMIKI NEWTONA

O tym co się dzieje z ciałem pod działaniem siły mówią zasady dynamiki Newtona:

I jeżeli działające siły się równoważą

II jeżeli działające siły się nie równoważą

III jeżeli jedno ciało działa na drugie…

Page 26: Oddziaływania i siły

I ZASADA DYNAMIKI NEWTONA

Siła bezwładności podczas ruszania pojazdu - gdy samochód rusza do przodu siła bezwładności wciska

pasażerów w fotel to I zasada Dynamiki Newtona:

Jeśli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym

prostoliniowym.

Page 27: Oddziaływania i siły

I ZASADA – ZASTOSOWANIE ;)

Page 28: Oddziaływania i siły

II ZASADA DYNAMIKI NEWTONA

Jeżeli na ciało działa niezrównoważona siła, porusza się ono ruchem zmiennym z

przyspieszeniem wprost proporcjonalnym do działającej siły.

Przyspieszenie ciała , na które działa stała niezrównoważona siła , jest tym mniejsze, im

większa jest jego masa

Page 29: Oddziaływania i siły

II zasada dynamiki określa jak możliwość

uzyskania przyspieszenia przez ciało zależy od masy:

ta sama siła cięższemu ciału nadaje mniejsze przyspieszenie. 

Page 30: Oddziaływania i siły

III ZASADA DYNAMIKI NEWTONA

Jeżeli ciało A działa na ciało B siłą F, to ciało B działa na ciało A siłą F, o takim samym kierunku

i wartości jak F, ale przeciwnym zwrocie.

Trzecia zasada dynamiki mówi o wzajemności oddziaływań.

Jest ona często nazywana zasadą akcji i reakcji. 

Page 31: Oddziaływania i siły

III ZASADA DYNAMIKI GRAFICZNIE

Page 32: Oddziaływania i siły

SIŁA W CHEMIIWłaściwości fizyczne, temperatura topnienia, temperatura wrzenia,

prężność par, parowanie, lepkość, napięcie powierzchniowe i

rozpuszczalność są związane z mocą siły przyciągania między

cząsteczkami.

Te siły przyciągania są nazywane siłami międzycząsteczkowymi.

Page 33: Oddziaływania i siły

SIŁA W BIOLOGII

Siła- składnik zdrowia i wydajność fizyczna, czyli zdolność grupy mięśni do wywierania siły mięśni.

Siła mięśni

Page 34: Oddziaływania i siły

SIŁA W AFORYZMACH I PRZYSŁOWIACH

„Siła człowieka nie polega na tym, że nigdy nie upada, ale na tym,

że potrafi się podnosić.” ~ Konfucjusz

„Silny mięśniami zwycięża tylko jednego. Silny rozumem zwycięża armie.” ~ przysłowie mongolskie

„Śmiech to rodzony brat siły.” ~przysłowie rosyjskie

„Pracuj, a staniesz się silny; usiądź, a poczujesz się źle.” ~przysłowie berberyjskie

Page 35: Oddziaływania i siły

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ

Page 36: Oddziaływania i siły

Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków

Europejskiego Funduszu Społecznego

Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013

CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA

Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu SpołecznegoPrezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie