„Od jajka do jabłek”

Jak ? I co? – jedzenie w starożytnym Rzymie

Najbogatsi przy stole

• W Rzymie jedzenie było ważnym rytuałem. Podczas biesiad ludzie leżeli na boku jedząc prawą ręką, podtrzymując się lewą, ponieważ lewa ręka była uważana za nie czystą.

• Resztki jedzenia wyrzucane były na ziemię i nie wolno było ich podnieć, bo od tej chwili należały do zmarłych.

• Na śniadanie spożywano chleb, ser i owoce a popijano je winem z wodą, bądź mlekiem.

• Głównym i ostatnim posiłkiem dnia był obiad jedzony po południu. Rzymianie zaczynali od przekąsek. Jako pierwsze pojawiały się jajka, drugą część obiadu stanowiły mięso i ryby, podawane z warzywami i sałatkami. Konsumowano również ptactwo( pawie, kaczki, kuropatwy i gęsi). Na deser jedzono deser: suszone lub świeże owoce (przede wszystkim jabłka), ciasta, orzechy i różne słodkości. Spożywano też ostre desery np.: daktyle nadziewane utartym pieprzem, z wierzchu solone i gotowane w miodzie.

Posiłki zwykłych obywateli• Na śniadanie Rzymianie jedli

chleb, ser i owoce. Całość popijali rozcieńczonym winem.

• Około południa spożywali drugie śniadanie. Często były to resztki obiadu z poprzedniego dnia, np.: zimne mięso, ryby, warzywa i owoce.

• Na późny obiad konsumowano mięso, warzywa, a ulubioną potrawą było garum – ostry sos z przefermentowanych rybek.

Ubodzy jedzą• Ubożsi jedli papkę z

przemielonych ziaren zbóż. Dodawali do tego świeży ser i miód i dokładnie mieszali.

• U najbiedniejszych, domy były tak małe, że nie było miejsca na kuchnię, dlatego spożywali oni posiłki w barach. Bar miał marmurową ladę z wpuszczonymi w nią dużymi naczyniami, z których serwowano ciepłe dania i napoje. Można powiedzieć że były to pierwsze fast foody. Jedzenie było bardzo tanie i od razu gotowe.

Uczty rzymskie• W starożytnym Rzymie bardzo popularne były wieczorne uczty,

na które zapraszano gości. Zaczynały się zwykle między 2 a 3 po południ . Wokół stołu stawiali z trzech stron łoża, czwarty bok stołu pozostawiali wolny tak aby ułatwić dostęp niewolnikom, noszącym nowe potrawy. W rzymskich przyjęciach brały udział także kobiety.

• Miejsca przy stole były uszeregowane od najlepszego do najgorszego, a pan domu decydował, które komu przysługuje.

• Uczty trwały zwykle kilka godzin a niektóre ciągnęły się nawet do świtu. Czas umilały Rzymianom występy muzyków, aktorów i tancerek, dyskusje na najróżniejsze tematy, jak również przedstawienia komediowe.

• W trakcie przyjęć Rzymianie jedli więcej i bardziej różnorodnie niż podczas zwykłego obiadu. Na ich stół trafiały ślimaki, ostrygi, ptaki takie jak: słowiki, bociany, a nawet języki pawi i flamingów.

Ciekawostki

• Na uczty ubierano się w gracki strój zwany synthesis.• Podczas przyjęć ludzie byli tak łakomi, że próbowali każdej

potrawy i opijali się bez umiaru. Jak mówiono, „jedli, aby wymiotować, wymiotowali, aby znów jeść”. W domach istniały vomitoria – pokoje, w których się wymiotowało. Zamaczano piórko w oleju i połykano go, aby zwymiotować.

• Dobrze widziane było przyniesienie ze sobą serwetki i zabranie jej do domu pełnej resztek z uczty.

• W starożytnym Rzymie spożywano już lody. Robiono je ze śniegu z dodatkiem soku lub miodu.

Kilka pytań

• Co najbogatsi robili z resztkami jedzenia?

• Gdzie najczęściej jedli najubożsi?

• Czy kobiety mogły brać udział w rzymskich ucztach?

• Jak sporządzano lody?

Dziękujemy za uwagę