Od bibliotekarza do brokera

informacji – powstanie nowego

zawodu

Jolanta Osiecka-Murawa

Biblioteka Uniwersytecka UWM

Oddział Informacji Naukowej

Plan prezentacji

Wstęp

Historia zawodu infobrokera

Kodeks etyki zawodowej

Infobrokerzy na świecie

Nazwa zawodu

Cechy definicyjne brokera informacji

Kwalifikacje zawodowe infobrokera

Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności

Klienci infobrokera

Kształcenie brokerów informacji w Polsce

Warsztat pracy infobrokera

Co łączy brokera informacji i bibliotekarza?

Czym różni się broker informacji od bibliotekarza?

Prezentacja projektu infobrokerskiego

Wstęp

W społeczeństwie informacyjnym informacja jest najważniejsza,

determinuje charakter przemian

Informacja staje się towarem

Gwałtowny wzrost zasobów informacyjnych: tradycyjnych i

elektronicznych

Niezbędny staje się pośrednik pomiędzy odbiorcą informacji a światowymi

jej zasobami - broker informacji

Historia zawodu infobrokera

Pierwsi infobrokerzy na świecie – lata 60. XX wieku -

USA

1987 r. – powstaje AIIP – Association of Independent

Information Professionals (założyciel – dr Marylin

Levine), obecnie skupia ponad 700 firm

Pierwsi brokerzy informacji w Polsce – koniec lat 90.

XX wieku

Kodeks etyki zawodowejCode of Ethical Business Practiced

Uczciwość, kompetencje, poufność

Aktualne, relewantne informacje

Dotrzymywanie ustalonych terminów

Zlecenia zgodne z prawem

Poszanowanie praw autorskich

Zawodowe kontakty z bibliotekarzami

Infobrokerzy na świecie

Głównie w Stanach Zjednoczonych

Niemcy – ok. 200 firm – 5000 osób

Polska – ok. 50 firm

- w 1999 roku powstaje pierwsza firma infobrokerska

we Wrocławiu: „Fabryka Informacji. Agencja

infobrokerska”

Nazwa zawodu

Broker informacji: (z ang.) infobroker, information broker,

professionals, knowledge broker, cyberian, freelance librarian, independent

researcher, data dealer

„Broker informacji jest specjalistą pośredniczącym w udzielaniu

wszelkiego rodzaju informacji. Zadaniem infobrokera jest wypreparowanie,

wyłuskanie pewnego podzbioru informacji, określonego przez zlecony

temat. Informacja przez niego dostarczona musi być nie tylko relewantna,

powinna również być akredytowana, gwarantowana.”

- Nowak, Elżbieta Paulina (2006). Broker informacji – odpowiedź na

zapotrzebowanie XXI wieku. Zagadnienia Informacji Naukowej nr 1 (87), s.

51-62

Cechy definicyjne brokera

informacji

Jest pośrednikiem (information intermediary) pomiędzy

zasobami informacyjnymi a ludźmi i organizacja, którzy

informacji potrzebują

Jest niezależny (independent information proffesionals) –

prowadzi własną działalność gospodarczą, ewentualnie

jest zatrudniony w firmie infobrokerskiej

Swoje usługi oferuje odpłatnie

Sprzedaje NIE informacje (w sensie – wiadomość, treść) –

ale usługę informacyjną

Posiada odpowiednie umiejętności i wiedzę, kieruje się

etyką zawodową, korzysta jedynie z legalnych źródeł

informacji

Kwalifikacje zawodowe infobrokera

Kwalifikacje „biznesowe”

Kwalifikacje „informacyjne”

Kwalifikacje „komunikacyjne”

Kwalifikacje „pedagogiczne”

Kwalifikacje „techniczne”

Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i

obszary działalności

Podstawowe zadania (warunek bycia infobrokerem)

- Mediacja

- Filtracja

- Przetwarzanie i udostępnianie

Inne / opcjonalne zadania

- Monitoring – Internetu, konkurencji, mediów, newsów

- Szkolenie użytkowników, udzielanie porad

- weryfikacja danych, faktów

- zarządzanie informacją

- usługi tekstowe

Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje

i obszary działalności

• Usługi oferowane przez polskie firmy infobrokerskie:

- wyszukiwanie informacji w Internecie;

- przeglądy literatury i prasy polskiej oraz zagranicznej;

- sporządzanie bibliografii;

- pomoc przy umowach;

- informacja biznesowa;

- stały monitoring: prasy, mediów, stron internetowych, for, blogów;

- wyszukiwanie informacji o funduszach i instytucjach;

- informacja patentowa;

- wyszukiwanie informacji o partnerach handlowych, konkurencji;

Klienci infobrokera

biznes, przedsiębiorstwa

agendy rządowe i samorządowe

autorzy, dziennikarze, publicyści

naukowcy, ośrodki naukowe, studenci

„każdy”

Kształcenie infobrokerów w Polsce

Oferta wyższych uczelni:

na poziomie studiów licencjackich- Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w Poznaniu

na poziomie studiów magisterskich

- Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

na poziomie studiów podyplomowych- Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

- Akademia Świętokrzyska w Kielcach

- UMK w Toruniu

- Szkoła Wyższa „Ateneum” w Gdańsku

- Wyższa Szkoła Stosunków Międzynarodowych i

Amerykanistyki w Warszawie

- Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna

- Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu

Kształcenie infobrokerów w Polsce

Kształcenie policealne

- Centrum Nauki i Biznesu „Żak”

- Policealne Studium Reklamy w Lublinie

Kursy, seminaria, warsztaty- Centrum Infobrokerstwa Systemowego w Warszawie

- Centrum Promocji Informatyki w Warszawie

- Szczeciński Park Naukowo – Technologiczny: Broker

Informacji

- Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Przemyślu:

Infobroker Biznesu Europejskiego

- Instytut Biznesu w Kaliszu

Warsztat pracy infobrokera

warsztat bibliograficzny:

- Polska Bibliografia Narodowa

- bibliografie bibliografii elektroniczne i drukowane

- bibliografie specjalne elektroniczne i drukowane

- bibliografie bibliologiczne elektroniczne i drukowane

- bibliografie regionalne elektroniczne i drukowane

- katalogi sfederowane – KARO i FIDKAR

- biblioteki wirtualne i zdigitalizowane zbiory bibliotek w Polsce i na świecie

- informatory bezpośrednie elektroniczne i drukowane, ogólne i specjalne (encyklopedie,

słowniki, glosariusze, leksykony) – Britannica, Polski Słownik Biograficzny, Słownik

Pracowników Książki Polskiej

- źródła prawa – Internetowy System Aktów prawnych na stronie Sejmu RP, baza Lex, Legalis,

baza aktów prawnych Unii Europejskiej– EUR-LEX

Warsztat pracy infobrokera

Internet

- Deep / Hidden / Invisible Web = Głęboki/Ukryty/Niewidzialny Internet – to głównie bazy

danych – CompletePlanet, Incy Wincy, Scirus, CiteSeer, Find Articles, Google Scholar,

Google Books, Google Patent Search

- Zasoby Open Access -czyli pełnotekstowe zasoby naukowe i profesjonalne w wolnym

dostępie – DOAJ - Directory of Open Access Journals, Open DOAR – Directory of Open

Access Repositories, E-journals, OAIster

- Web 2.0 czyli blogi, dyskusje internetowe (chat, komunikatory), narzędzia współpracy

współtworzenia dokumentów i publikacji oparte na technologii wiki (Wikipedia), sharing sites

– BlogPulse, Google Blog Search, Technorati, SlideShare

Co łączy brokera informacji i

bibliotekarza?

źródła informacji: tradycyjne i nowoczesne

zaspokajanie potrzeb informacyjnych swoich

klientów/użytkowników

konieczność ustawicznego dokształcania się

znajomość języków obcych

Czym różni się broker informacji od

bibliotekarza?

komercjalizacją usług: broker informacji oferuje

swoje usługi odpłatnie w ramach własnej

działalności gospodarczej, usługi biblioteczne są

darmowe dla użytkowników

zakresem przetwarzania informacji: infobroker

najczęściej przetwarza informację w większym

stopniu/zakresie niż bibliotekarz

indywidualizacją i personalizacją usług: broker

informacji z reguły oferuje usługi i treści bardziej

spersonalizowane i zindywidualizowane niż czyni

to bibliotekarz

Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Instytut

Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa - Studia

Podyplomowe Informacji Naukowej: Broker informacji

Program studiów obejmuje przedmioty w obrębie bloków

tematycznych, takich jak: - Broker informacji w społeczeństwie wiedzy - specyfika

zawodu

- Klient - użytkownik informacji

- Technologia informacji w pracy brokera informacji

- Wyszukiwanie, ocena i prezentacja informacji

Zajęcia dydaktyczne, w wymiarze 220 godzin

Przedmioty:

- Broker informacji w społeczeństwie wiedzy

- Edycja tekstu

- Informacja biznesowa

- Informacja europejska

- Informacja normalizacyjna i patentowa

- Informacja o ochronie i promocji zdrowia

- Informacja prawna i publiczna

- Internet jako środowisko informacyjne

- Komercyjne serwisy informacyjne

- Multimedia w systemie komunikacji

- Ocena jakości informacji

- Prawo informacyjne

- Projektowanie i ocena systemów informacyjnych

- Public Relations i komunikacja z klientami

- Seminarium: projekt infobrokerski

- Użytkownicy informacji w społeczeństwie wiedzy

- Źródła informacji tradycyjne i nowoczesne

Prezentacja projektu infobrokerskiego„Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich”

Klient – Biuro podróży

Sytuacja problemowa - Opracowanie strony WWW dla polskiego

biura podróży nt. Hotele w pałacach na terenach dawnych Prus

Wschodnich, atrakcje turystyczne w ich okolicy, informacje o

wierzeniach na Warmii i Mazurach

Potrzeby - baza hotelowa w pałacach i dworach, atrakcje turystyczne

w pobliżu hotelu, interesujące miejsca regionu, legendy i wierzenia,

walory kuchni regionalnej

Forma – strona WWW

Dziękuję za uwagę