Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych … _sawo_2018.pdf · OBOWIĄZKI...

35
Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych w zakładach przetwórstwa spożywczego Sebastian Kęciński [email protected]

Transcript of Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji niebezpiecznych … _sawo_2018.pdf · OBOWIĄZKI...

Ochrona pracownika przy stosowaniu substancji

niebezpiecznych w zakładach przetwórstwa

spożywczego

Sebastian Kęciński

[email protected]

OBOWIĄZKI PRACODAWCY Rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bhp (§ 39.)

Kodeks pracy (§ 237 6 )

ZAGROŻENIA

WYELIMINIOWANIE

ZAGROŻEŃ

OCHRONY ZBIOROWE

ŚRODKI TECHNICZNE I

ORGANIZACYJNE

ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

MOGĄ POWODOWAĆ DODATKOWE

UCIĄŻLIWOŚCI PODCZAS PRACY

Każda Ochrona jest Uciążliwa

• ZWIĘKSZONY WYSIŁEK FIZYCZNY

• MNIEJSZA SPRAWNOŚĆ MANUALNA

• OGRANICZONA WIDOCZNOŚĆ

• DYSKOMFORT ODDECHOWY

• DYSKOMFORT TERMICZNY

• OGRANICZENIA RUCHOWE

• UCZUCIE UCISKU, UWIERANIA

HOLISTYCZNE PODEJŚCIE DO BHP

•WYPOSAŻENIE STANOWISKA

•MASZYNY NARZĘDZIA URZĄDZENIA

• CHEMICZNE BIOLOGICZNE

•OCHRONA HIGIENICZNO-SANITARNA PRODUKTU NA KAŻDYM ETAPIE

•BEZPIECZEŃSTWO KONSUMENTA

•- itp..

•ORGANIZACJA STANOWISKA PRACY

•PROCESY TECHNOLOGICZNE

•ERGONOMIA

•Itp..

•BEZPIECZEŃSTWO

•OCHRONA ZDROWIA I ŻYCIA

•HIGIENA PRACY

•KOMFORT PRACY

•SATYSFAKCJA ZAWODOWA

•- itp..

PRACOWNIK STANOWISKO

PRACY

ŚRODKI PRACY

FINALNY PRODUKT

CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ?

CHRONIĆ PRACOWNIKA

CHRONIĆ PRODUKT

CHRONIĆ KONSUMENTA

OD CZEGO ZACZĄĆ ?

Zidentyfikować

zagrożenie

Ocenić

ryzyko

Dobrać

odpowiedni

ochronnik

Przeszkolić

użytkowników

Nieprawidłowe przeprowadzenie któregokolwiek kroku może znacząco

pogorszyć stopień ochrony użytkownika.

IDENTYFIKACJA OBSZARÓW I RODZAJU

ZAGROŻEŃ

PRACOWNIK - ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE I FIZYCZNE

DLA PRODUKTU

ŚRODOWISKO MATERIALNE - ZAGROŻENIA FIZYCZNE, BIOLOGICZNE, CHEMICZNE

DLA PRACOWNIKA I DLA PRODUKTU

PRODUKT - ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE I FIZYCZNE

DLA PRACOWNIKA

Zidentyfikować

zagrożenie

Zidentyfikować

zagrożenie

Substancje niebezpieczne zagrożenia

Zagrożenia dla zdrowia

GHS 08

RAKOTWÓRCZE

MUTAGENNE

USZKADZAJĄCE PŁÓD i

NARZĄDY

GHS 07

DRAŻNIĄCE

UCZULAJĄCE

TOKSYCZNE

GHS 06

TOKSYCZNE

GHS 05

ŻRĄCE

DRAŻNIĄCE

POWODUJĄCE KOROZJĘ

Tekst]

Zidentyfikować

zagrożenie

Zagrożenia pożarowe

GHS 04

GAZY POD CIŚNIENIEM

GHS 03

UTLENIAJĄCE

GHS 02

ŁATWOPALNE

SAMOREAKTYWNE

SAMONAGRZEWAJĄCE SIĘ

GHS 01

WYBUCHOWE

SAMOREAKTYWNE

NADTLENKI ORGANICZNE

Zidentyfikować

zagrożenie

Zagrożenia dla środowiska

GHS 09

STWARZAJĄCE ZAGROZENIA DLA

ŚRODOWISKA

TOKSYCZNOŚC OSTRA i PRZEWLEKŁA DLA ŚRODOWISKA

Zidentyfikować

zagrożenie

Substancje niebezpieczne jako:

79% inne gazy

(głównie azot)

21%

O2

Powietrze dobrej

jakości

Niedobór tlenu < 19.5% tlenu

(definicja 3M)

Cząstki stałe Gazy i pary Niedobór tlenu

Zidentyfikować

zagrożenie

Kwas octowy

Zastosowanie / właściwości

• Regulator kwasowości

• Konserwant

• Przeciwbakteryjny i bakteriobójczy

• Rozcieńczalnik dla barwników i substancji smakowo-zapachowych

• Dezynfekcja

Zagrożenia dla zdrowia i życia

• Oparzenia skóry

• Oparzenia ust, gardła, żołądka, błon śluzowych

• Uszkodzenie oczu

• Toksyczny

Zagrożenia pożarowe i fizyczne

• Łatwopalna ciecz i pary

• Reaguje z utleniaczami

• Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

KWAS OCTOWY – OCHRONA

PRACOWNIKA

TWARZ I OCZY

Szczelne gogle ochronne

Osłona twarzy

DROGI ODDECHOWE

Aparat oddechowy zaopatrzony w filtr ABEK

CIAŁO

Rękawice chemoodporne z gumy nitrylowej

Ubranie kwasoodporne z materiałów powlekanych

Obuwie ochronne

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

Amoniak

Zastosowanie / właściwości

• Zamrażanie

• Chłodzenie

• Pakowanie produktów i artykułów spożywczych

Zagrożenia dla zdrowia i życia

• Oparzenia skóry

• Uszkodzenie oczu

• Odmrożenia

• Toksyczny wskutek wdychania

• Zgon

Zagrożenia pożarowe i fizyczne

• Łatwopalna ciecz i pary

• Reaguje z utleniaczami i kwasami

• Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

AMONIAK – OCHRONA PRACOWNIKA

TWARZ I OCZY

Szczelne okulary lub gogle ochronne (EN 166)

Przyłbica ochronna (EN 166)

DROGI ODDECHOWE

Filtr K (EN 14387)

Maski (EN 136)

CIAŁO

Rękawice chemoodporne z kauczuku chloroprenowego i kauczuku

butylowego (EN 374) / rękawice chroniące przed zagrożeniami

mechanicznymi (EN 388)

Ubranie ognioodporne / promieniooporne / opóźniające

zapalenie Zapewnić w gotowości odzież

chemoodporną (ISO/TR 2801:2007)

Obuwie ochronne

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

Azot sprężony

Zastosowanie / właściwości

• Pakowanie produktów i artykułów spożywczych

Zagrożenia dla zdrowia i życia

• W dużych stężeniach duszący

• Utrata zdolności ruchowych

• Utrata przytomności

• Narażony może nie być świadomy że się dusi

Zagrożenia pożarowe i fizyczne

• ---

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

AZOT – OCHRONA PRACOWNIKA

TWARZ I OCZY

Okulary ochronne (EN 166)

DROGI ODDECHOWE

W normalnych warunkach – nie jest wymagana

ochrona

Trzymać w gotowości izolujący aparat

oddechowy

CIAŁO

Rękawice chroniące przed zagrożeniami

mechanicznymi (EN 388)

Ubranie – brak szczególnych wymagań

Obuwie ochronne

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

Tlen sprężony skroplony

Zastosowanie / właściwości

• Pakowanie produktów i artykułów spożywczych

Zagrożenia dla zdrowia i życia

• Oparzenia

• Uszkodzenie oczu

• Odmrożenia

• Nudności, zawroty głowy, trudności w oddychaniu, drgawki

Zagrożenia pożarowe i fizyczne

• Może spowodować lub intensyfikować pożar

• Utleniacz

• Naraża na ekstremalnie niskie temperatury

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

TLEN – OCHRONA PRACOWNIKA

TWARZ I OCZY

Szczelne okulary lub gogle ochronne (EN

166)

Przyłbica ochronna (EN 166)

DROGI ODDECHOWE

W normalnych warunkach - nie jest wymagana ochrona

Trzymać w gotowości izolujący aparat

oddechowy

CIAŁO

Rękawice izolujące od zimna (EN 511)

Ubranie chroniące przed kontaktem

bezpośrednim i zamarznięciem

Obuwie ochronne

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

Dwutlenek węgla stały (suchy lód)

Zastosowanie / właściwości

• Zamrażanie żywności

• Czyszczenie strumieniowe

Zagrożenia dla zdrowia i życia

• Oparzenia

• Uszkodzenie oczu

• Odmrożenia

• Nudności, zawroty głowy, trudności w oddychaniu, przyspieszony oddech, drgawki

• Uduszenie

• Narażony może nie być świadomy że się dusi

• Niebezpieczny w przypadku połknięcia

Zagrożenia pożarowe i fizyczne

• ----

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

SUCHY LÓD – OCHRONA PRACOWNIKA

TWARZ I OCZY

Szczelne okulary z bocznymi osłonami lub gogle ochronne

(EN 166)

DROGI ODDECHOWE

W atmosferach zubożonych w tlen stosować izolujące

aparaty oddechowe lub

maski

twarzowe z nadciśnieniowym doprowadzaniem

powietrza.

(EN 137)

CIAŁO

Rękawice izolujące od zimna (EN 511)

Rękawice chroniące przed

zagrożeniami mechanicznymi

(EN 388)

Zidentyfikować

zagrożenie

Na podstawie wybranej karty charakterystyki

Jak długo cząstki mogą pozostawać w powietrzu?

Wielkość cząstek robi dużą różnicę

Czas opadania różnej wielkości kropelek mgły

…z wysokości 1.5 m w stającym powietrzu.

20µm 10µm 5µm 2µm 1µm

Zagrożenia dróg oddechowych

zwykle pozostają w powietrzu na

długo po zakończonej pracy…

3.6 min 8.3 min 35.7 min 2.8 h 12 h

0.5µm 41.7 h

Ocenić ryzyko

Zagrożenia dla dróg oddechowych

• Cząsteczki (np. pył węglowy, azbest)

• Substancje chemiczne (np. opary

amoniaku)

• Czynniki biologiczne (np. bakterie,

wirusy)

• Niedobór tlenu (< 19% obj.)

• Wysoka temperatura

Powietrze zdatne do oddychania:

• Ilość zanieczyszczeń w

powietrzu < NDS

• Gazy i pary w powietrzu < 1%

obj.

• Zawartość tlenu w powietrzu >

19 % obj.

• Temperatura wdychanego

powietrza mieści się w granicach

fizjologicznych

Ocenić ryzyko

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE)

2016/425

z dnia 9 marca 2016 r.

w sprawie środków ochrony indywidualnej oraz uchylenia dyrektywy

Rady 89/686/EWG+

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 21 kwietnia 2018 r., z wyjątkiem:

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 21 kwietnia 2018r. z wyjątkiem:

a) art. 20-36 i 44, które stosuje się od dnia 21 października 2016r.

a) Art.. 45 ust. 1 , który stosuje się od dnia 21 marca 2018 r.

• Pyły, dymy, mgły – filtrowanie

Włókna filtrów są odpowiednie do filtracji cząstek stałych

Tak działają filtry:

Węgiel aktywny jest dobrym składnikiem do absorbcji gazów i par

Tak działają pochłaniacze:

Gazy, pary - pochłanianie

Dobrać odpowiedni ochronnik

Systemy ochrony dróg oddechowych

Półmaski fritrujące

jednorazowego użytku

Poziomy ochrony

FFP1

Stężenie pyłów do 4x NDS

FFP2

Stężenie pyłów do 12x NDS

FFP3

Stężenie pyłów do 50x NDS*

Maski wielokrotnego

użytku

Oznaczenia filtrów

A pary organiczne

>65˚C

B gazy

nieorganiczne

E gazy kwaśne

K amoniak

P cząsteczki P1 (Stężenie pyłów do 4x NDS)

P2 (Stężenie pyłów do 12x NDS)

P3 (Stężenie pyłów do 50x NDS*)

Hg pary rtęci

AX pary organiczne

<65˚C

Wymuszony obieg powietrza

TH1 – 10 x NDS

TH2 – 50 x NDS

TH3 – 500 x NDS

Źródło sprężonego powietrza

1A/1B – 10 x NDS

2A/2B – 50 x NDS

3A/3B – 200 x NDS*

Dobrać odpowiedni ochronnik

Półmaski jednorazowego użytku

specjalistyczne

Dobrać odpowiedni ochronnik

Półmaska filtrująca 9906, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, fluorowodór)

Półmaska filtrująca 9913, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, pary organiczne)

Półmaska filtrująca 9914, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, pary organiczne)

Półmaska filtrująca 9915, specjalistyczna bez zaworu wydechowego klasa P1 (do 4 x NDS) (pyły, gazy kwaśne)

Półmaska filtrująca 9926, specjalistyczna z zaworem wydechowym klasa P2 (do 12 x NDS) (pyły, gazy kwaśne)

Półmaski i maski wielorazowego użytku

filtry i pochłaniacze

(EN 14387:2004+A1:2008)

Typ Kolor Przeznaczenie

A brązowy pary i gazy organiczne o temperaturze wrzenia powyżej

65°C

AX brązowy pary i gazy organiczne o temperaturze wrzenia poniżej

65°C

B szary pary i gazy nieorganiczne, z wyjątkiem tlenku węgla, np.

chlor, siarkowodór

E żółty pary i gazy kwaśne, np. dwutlenek siarki

K zielony amoniak i organiczne pochodne amoniaku

SX fioletowy określone przez producenta substancje, tzw. pochłaniacz

specjalny

NO niebieski tlenki azotu

Hg czerwony opary rtęci

Dobrać odpowiedni ochronnik

Systemy z wymuszonym przepływem powietrza i

zasilane sprężonym powietrzem

Dobrać odpowiedni ochronnik

Dopasowanie ochron dróg oddechowych

Portacount™ System weryfikacji skuteczności filtracji zanieczyszczeń przez

środki ochrony dróg oddechowych.

Sprawdzenie poprawności dopasowania dobranej ochrony do

twarzy pracownika.

Przeszkolić użytkowników

Kombinezony ochronne

Wyroby odzieżowe przeznaczone do ochrony przed

czynnikami chemicznymi mogą być badane i certyfikowane, jako jeden z

sześciu typów zgodnie z normami określającymi

wymagania dotyczące przydatności do stosowania.

W zależności od zastosowanych

materiałów i konstrukcji

kombinezony ochronne mogą być

przeznaczone do ochrony przed

wysokimi zagrożeniami

(certyfikowane jako środki ochrony

indywidualnej kategorii III) lub do

ochrony przed minimalnymi

zagrożeniami (wyroby o prostej

konstrukcji zaliczane do kategorii I)

1. Przeznaczony do ochrony przed niebezpiecznymi

pyłami(Typ 5),

rozbryzgami cieczy(Typ 6), oraz natryskowi cieczy(Typ 4)

2. Wykonany z nisko pylącego laminowanego materiału z

powłoką

antyelektrostatyczną

3. Mankiety z dzianiny oraz elastyczne ściągacze w kapturze,

pasie i

nogawkach zapewniają optymalne dopasowanie i swobodę

ruchów

4. Trójpanelowa konstrukcja kaptura zapewnia

kompatybilność z innymi ŚOI

5. Dwustronny zamek z patką sztormową dla dodatkowej

wygody

zakładania i zdejmowania oraz zwiększonej ochrony.

6. Szwy zaklejone taśmą dla zwiększenia ochrony

7. Zapewnia ochronę przed określonymi zanieczyszczeniami

biologicznymi (testowano zgodnie zEN14126)*

Kolor: biały z czerwoną taśmą

Materiał: polipropylen laminowany polietylenem(49 g/m2)

Kombinezony ochronne – przykłady

1. Zaawansowany wielowarstwowy laminat z powłoką

antyelektrostatyczną chroni przed niebezpiecznymi pyłami (Typ 5),

rozbryzgami cieczy(Typ 6), natryskiem chemikaliów(Typ 4), i

strumieniem cieczy(Typ 3) oraz

zagrożeniami biologicznymi

2. Elastyczne ściągacze w kapturze, pasie, rękawach i nogawkach

zapewniają optymalne dopasowanie i swobodę ruchów

3. Podwójny znakowany kolorystycznie zamek z dużym metalowym

kółkiem zapewnia podwójne uszczelnienie zabezpieczając przed

przedostawaniem się zanieczyszczeń

4. Szwy zaklejone taśmą dla zwiększenia ochrony

5. Pętelki na kciuki zapewniają bezpieczeństwo przy pracy z

uniesionymi rękami

6. Zapewnia ochronę przed określonymi zanieczyszczeniami

biologicznymi (testowano zgodnie z EN14126)*

Kombinezony ochronne – przykłady

Dziękuję za uwagę