Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny

w Cieszynie

OCENA STANU

SANITARNO-EPIDEMICZNEGO

POWIATU CIESZYŃSKIEGO

ZA ROK 2014

CIESZYN

luty2015

Przekazuję na Państwa ręce raport będący

informacją o stanie bezpieczeństwa sanitarno-

epidemiologicznego powiatu cieszyńskiego

w 2014 roku.

Dokonywanie okresowych ocen stanu sanitarnego oraz prowadzenie systematycznych

badań umożliwia monitorowanie sytuacji epidemiologicznej i sanitarnej oraz

podejmowanie niezbędnych działań interwencyjnych. W celu poprawy zdrowia

i komfortu życia mieszkańców powiatu cieszyńskiego, a także licznie przybywających

na nasz teren kuracjuszy, turystów pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-

Epidemiologicznej

w Cieszynie przeprowadzili w 2014roku 4928 kontroli, pobrali do badań

laboratoryjnych 4348 prób. W efekcie tych działań Państwowy Powiatowy Inspektor

Sanitarny w Cieszynie, wydał 1047 decyzji administracyjnych i 1112 decyzji

płatniczych. Za nieprawidłowy stan sanitarny w obiektach nałożono 162 mandaty karne

, na kwotę 22960 zł.

W raporcie zawarłam ponadto informacje o rozpatrzonych interwencjach wnoszonych

zarówno przez mieszkańców, turystów, kuracjuszy, jak i przekazywanych przez organy

administracji publicznej i samorządowej.

Działalność kontrolno-represyjna to tylko część zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Nadrzędną ideą wszystkich naszych działań jest działanie na rzecz zachowania

i poprawy zdrowia publicznego poprzez promowanie zachowań prozdrowotnych.

Mam nadzieję, że dane przedstawione w Raporcie pozwalają Państwu upewnić się,

że bezpieczeństwo sanitarne w powiecie jest nadal zachowane a sytuacja epidemiczna

w zakresie chorób zakaźnych jest stabilna.

W powiecie cieszyńskim mieszka 177 696 osób ( GUS stan na 30-06-2014),

co stanowi 3,9% ludności woj. śląskiego. Jest więcej kobiet (51,6%) niż mężczyzn.

Ludność zamieszkała na terenach wiejskich stanowi większość (54,2%). Liczba

mieszkańców powiatu, w stosunku do ubiegłego roku wzrosła tylko nieznacznie, o 296

osób (0,35%).

Poprawa zdrowia populacji jest szczególnie istotna w kontekście zjawiska starzenia się

społeczeństwa. Jak wynika z analizy sytuacji demograficznej powiatu odsetek ludności

w wieku powyżej 65 roku życia wzrasta, co może mieć wpływ m.in. na sytuację

epidemiczną powiatu.

Zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych oraz ich zwalczanie to jedno

z priorytetowych zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zadanie to realizujemy

oparciu o zgłoszenia chorób zakaźnych i zakażeń występujących wśród mieszkańców

powiatu, zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu

zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Zebrane informacje służą przede wszystkim do analizy sytuacji epidemiologicznej

powiatu i do planowania działań przeciwepidemicznych, nadzorowych i edukacyjnych,

ukierunkowanych na zapobieganie rozprzestrzenianiu się zakażeń i chorób zakaźnych.

W 2014 zarejestrowano na terenie powiatu 3 244 zachorowania na choroby

zakaźne, (w 2013- 5 904). Z powodu chorób zakaźnych hospitalizowano 434 osoby

(13,3% przypadków), w tym zarejestrowano 4 zgony z powodu choroby zakaźnej

(3-zapalenie jelita cienkiego i grubego wywołane przez Clostridium difficile,

1-zapalenie opon mózgowych).

Spadek zarejestrowanych chorób związany był ze spadkiem zarejestrowanych,

w stosunku do 2013 roku, przypadków grypy i chorób grypopochodnych.

Zarejestrowano 1 podejrzenie zachorowania na krwotoczną gorączkę Ebola (EVD)

osoby, która do Polski przybyła z Nigerii, po przeprowadzonych badaniach

laboratoryjnych wykluczono podejrzenie, było to zachorowanie na malarię.

Systematycznie poprawia się zgłaszalność przez lekarzy przypadków podejrzeń

i zachorowań na choroby zakaźne, a analiza zgłoszeń umożliwiała wdrażanie działań

przeciwepidemicznych. Wymiana informacji o zachorowaniach i wynikach badań

z Powiatowym Lekarzem Weterynarii przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa

zdrowotnego mieszkańców powiatu, gdyż podejmowane są wspólne działania

profilaktyczne.

W tabeli przedstawiono wybrane choroby zakaźne i zakażenia, które zgłoszono

w latach 2012-2014, zaznaczając kierunek zmian w stosunku do 2013 roku.

2012 2013 2014

Jednostka chorobowa liczba zachorowań

współczyn-nik zapadalności

liczba zachoro-wań

współczyn-nik zapadalno-ści

liczba zachoro-wań

współczynnik zapadalności

zatrucie pokarmowe

11 6,2 20 11,3 23 12,9 ���� Salmoneloza

inne zakażenia pozajelitowe

0 0 0 0 3 1,7 ����

wywołane przez E.coli biegunkotwórczą

1 0,6 2 1,1 3 1,7 ����

wywołane przez E.coli inną i BNO

6 3,4 7 3,9 8 4,5 ����

wywołane przez Campylobacter

4 2,3 18 10,1 16 9,0 ����

wywołane przez Clostridium dificille

81 45,7 67 37,7 ����

Bakteryjne zakażenia jelitowe

inne określone i nieokreślone

25 14,1 8 4,5 13 7,3 ����

Bakteryjne zatrucia pokarmowe 1 0,6 0 0 0 0 wywołane przez rotawirusy

52 29,4 4 2,3 18 10,1 ����

wywołane przez norowirusy

50 28,3 51 28,7 20 11,3 ���� Wirusowe zakażenia jelitowe

inne określone i nieokreślone

65 36,8 88 49,6 85 47,8 ����

Biegunka i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu

366 207 510 287,5 452 254,4 ����

2012 2013 2014

Jednostka chorobowa liczba zachorowań

współczyn-nik zapadalności

liczba zachoro-wań

współczyn-nik zapadalno-ści

liczba zachoro-wań

współczynnik zapadalności

Lamblioza (giardioza) 60 34 58 32,7 32 18,0 ���� Krztusiec 5 2,8 15 8,5 9 5,1 ���� Płonica (szkarlatyna) 298 168,6 169 95,3 103 58,0 ���� Inwazyjna choroba meningokokowa

3 1,7 2 1,1 1 0,6 ����

Róża 77 43,6 89 50,2 125 70,3 ���� Borelioza z Lyme 181 102,4 244 137,5 278 156,4 ���� Styczność i narażenie na wściekliznę

33 18,7 33 18,6 52 29,3 ����

Wirusowe zapalenia opon mózgowych i/lub mózgu

3 1,7 2 1,1 2 1,1 ����

Ospa wietrzna 911 515,3 1197 674,7 1616 909,4 ���� Odra 2 1,1 ���� Różyczka 35 19,8 156 87,9 30 16,9 ����

typu B przewlekłe 0 0 3 1,7 7 3,9 ���� Wirusowe zapalenie wątroby typu C 0 0 6 3,4 9 5,1 ���� Świnka (nagminne zapalenie przyusznic)

13 7,4 23 13,0 15 8,4 ����

Inwazyjna choroba wywołane przez Streptococcus pneumonie

1 0,6 1 0,6 0 0 ����

Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu

6 3,4 12 6,8 8 4,5 ����

Zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu nieokreślone

3 1,7 4 2,3 11 6,2 ����

Grypa 330 186,7 3069 1730,0 194 109,2 ���� Gruźlica 22 12,44 23 13,0 33 18,6 ���� Malaria 0 0 1 0,6 1 0,6 Denga 0 0 1 0,6 0 0 ���� Choroby weneryczne 2 1,1 4 2,3 ���� Ostre porażenia wiotkie 0 0 2 1,1 0 0 ���� Nowykryte zakażenie HIV 0 0 3 1,7 2 1,1 ���� AIDS-zespół nabytego upośledzenia odporności

0 0 0 0 2 1,1 ����

Najczęściej zgłaszanymi chorobami zakaźnymi były: choroby wieku dziecięcego

przede wszystkim ospa wietrzna, choroby zakaźne przewodu pokarmowego oraz

borelioza z Lyme.

Od 2006, co roku najczęściej zgłaszaną chorobą jest ospa wietrzna (91,1%) oraz

płonica (5,8%). Zachorowania na różyczkę (1,7%), świnkę (0,8%), krztusiec (0,5%)

stanowią znikomą cześć rejestrowanych zachorowań, co wynika z prowadzenia

obowiązkowych szczepień ochronnych przeciw tym chorobom. Niestety ta korzystna

sytuacja epidemiologiczna może się zmienić ze względu na coraz silniejsze ruchy

antyszczepionkowe. Co roku coraz więcej rodziców nie poddaje szczepieniom

ochronnym swoich dzieci, w 2014 roku było to 228 dzieci (2013- 148).

Po obserwowanym w 2008 i 2012 spadku zachorowań na ospę wietrzną

(zapadalność–515,3/100tys) obserwowany jest ich stały wzrost (zapadalność 911/100tys.).

Mimo możliwości zaszczepienia się przeciwko ospie wietrznej, niewielu rodziców

korzysta z tej możliwości, w 2014 roku było to 151 osób (0,08%).

Niestety nie ma szczepionki przeciwko płonicy, dlatego nie mamy wpływu na liczbę

zachorowań, które podlegają okresowym wzrostom i spadkom. Po obserwowanym w latach

2010 – 2012 stopniowym wzroście zapadalności od 89/100tys. do 168/100tys.,

od 2013 następuje jej spadek do 58/100tys.

Ospa wietrzna, płonica i różyczka należą do chorób o dużej zakaźności, przenoszą

się drogą powietrzną, dotyczą więc głównie dzieci w miejscach zbiorowego

przebywania (żłobki, przedszkola, szkoły). W przypadku ospy wietrznej (zbyt mało

zaszczepionych osób) i płonicy (brak szczepionki) w grupie dzieci w wieku

przedszkolnym zarejestrowano najwyższe współczynniki zapadalności.

Po nieco wyższej od spodziewanej zapadalności na różyczkę w 2013 roku (88/100tys.),

będącej wynikiem wystąpienia ogniska różyczki wśród nieszczepionych uczniów jednej

ze szkół, zapadalność spadła do obserwowanego od kilku lat poziomu poniżej 20/100tys

i wyniosła 17/100tys..

Pomimo, że krztusiec należy do chorób przeciwko, którym prowadzone

są szczepienia, zachorowania podlegają charakterystycznym dla chorób zakaźnych,

okresowym wzrostom i spadkom. Obowiązkowym szczepieniom ochronnym podlegają

dzieci do lat 6, w tej grupie wiekowej zachorowania występują rzadziej. Jeden

z chorych nie był poddany szczepieniu ze względu na przeciwskazania neurologiczne,

1 dziecko zachorowało w wieku 1 miesiąca (podana tylko-1dawka), pozostałe osoby

były szczepione zgodnie z obowiązującym programem szczepień. Przyczyną

zachorowań w starszych grupach wiekowych (10-19 lat) może być zanikanie

odporności poszczepiennej.

W 2013, po raz pierwszy od 1996 roku zgłoszono 1 przypadek podejrzenia

zachorowanie na odrę, po przeprowadzonych badaniach podejrzenie odwołano, dziecko

było szczepione przeciwko odrze.

W 2014 roku zgłoszono już 3 przypadki podejrzenia zachorowania na odrę, 2 z nich

zostały potwierdzone laboratoryjnie. Na pojawienie się odry na pewno ma wpływ stale

wzrastająca w powiecie cieszyńskim, liczba osób uchylających się od szczepień. Mimo,

tego niepokojącego trendu, nadal jeszcze większość rodziców poddaje szczepieniom

ochronnym swoje dzieci i to dzięki nim, nie mamy jeszcze wzrostu zachorowań na odrę,

i inne choroby zakaźne czy wręcz epidemii (tak jak miało to miejsce w innych krajach

europejskich). Sytuacja ta może się zmienić przy dalszym wzroście liczby

niezaszczepionych dzieci.

Zapadalność na świnkę utrzymuje się na niskim poziomie, co jest także

bez wątpienia wynikiem prowadzonych szczepień ochronnych. Na przykładzie

zachorowań na świnkę najlepiej widać wpływ szczepień na zachorowania w populacji.

W 2005 roku wprowadzono do programu szczepień ochronnych obowiązkowe

szczepienie przeciwko śwince, i po tym roku nastąpił spadek współczynnika

zapadalności. Zachorowania występują sporadycznie. Zachorowało 9 osób

nie szczepionych przeciwko śwince, 3 nie miały pełnego cyklu szczepień (1dawka)

oraz 3 były szczepione (2 dawki). Do 2005 roku zachorowania na świnkę podlegały

podobnym wahaniom jak zachorowania na ospę wietrzną czy płonicę.

Nie zarejestrowano przypadków ostrych porażeń wiotkich u dzieci do lat 14.

Mimo nieznacznego spadku liczby zarejesrtowanych przypadków, choroby

zakaźne przewodu pokarmowego nadal stanowią istotny problem epidemiczny.

Zarejestrowano 737 przypadków, zapadalność 414/100tys. (w 2013-847, zapadalność

477/100tys.). Tylko w 285 przypadkach, ustalono czynnik etiologiczny zatruć/zakażeń

(w 2012– w 337). W 130 zachorowaniach była to etiologia bakteryjna (najczęściej

przyczyną było zakażenie Clostridium difficile -67 zachorowań), w 123 wirusowa,

a w 32 przypadkach przyczyną zachorowania były pasożyty – lamblie.

W 452 przypadkach nie ustalono etiologii zachorowania, tj. w 61% zgłoszonych

zachorowań (2013 – 510, 60%), co jest zjawiskiem niekorzystnym, ograniczającym

możliwości podejmowania działań przeciwepidemicznych. Podmioty lecznicze

ograniczają wydatki nie wykonując badań diagnostycznych, ograniczając się

do leczenia objawowego.

Nadal obserwowany jest wzrost liczby zgłoszonych biegunek u dzieci do lat 2,

zapadalność 4844/100tys., jest to najwyższa od początku rejestracji zanotowana

wartość. Zachorowało 185 dzieci, z czego 96 dzieci wymagało hospitalizacji.

W dalszym ciągu bardzo ogranicza się ilość badań laboratoryjnych, w związku z tym

tylko w 53 przypadkach zachorowań ustalono czynnik etiologiczny (29%). Najczęściej

przyczyną biegunek u dzieci do lat 2 były wirusy (10%) oraz Campylobacter jejuni

(9%). Należy zauważyć, że do zakażeń i zatruć pokarmowych u dzieci w wieku do lat 2

dochodzi niemal wyłącznie w środowisku domowym. Liczba dzieci objętych opieką

w formie zinstytucjonalizowanej np. w żłobkach nie jest duża. Państwowa Inspekcja

Sanitarna ma niewielki wpływ na zapobieganie zakażeniom i zatruciom pokarmowym

w środowisku domowym, zwłaszcza przy tak dużej (71%) ilości zachorowań

bez ustalenia czynnika etiologicznego. Podmioty lecznicze ograniczają wydatki

nie wykonując badań diagnostycznych, ograniczając się do leczenia objawowego.

Pracownicy PPIS podczas wywiadów epidemiologicznych prowadzą oświatę

zdrowotną, starając się kształtować zachowania prozdrowotne, na rzecz zwiększania

higieny osobistej oraz higieny przygotowania posiłków w rodzinach.

Wystapiło 8 ognisk zbiorowych zatruć/zakażeń pokarmowych (3 ogniska rodzinne,

3 w podmiotach leczniczych, 1 ognisko impreza zakładowa oraz 1 ognisko

w żłobku). W ogniskach tych narażonych na zachorowanie było 325 osób, zachorowało

71, w tym 6 chorych wymagało hospitalizacji (4-zatrucie pałeczkami Salmonella

enteritidis, 2-Capylobacter jejuni). Czynnik etiologiczny udało się ustalić w 7 ogniskach

(były to 2 – rotawirusy; 2 – Salmonella enteritidis;1 - norowirusy 1 – Campylobacter

jejuni,).

Od 2011roku obserwujemy systematyczny wzrost zachorowań na chorobę z Lyme

(boreliozę). Zarejestrowano 278 przypadków, zapadalność–156/100tys.,w 2013 –244

przypadków, 138/100tys. Głównie były to zachorowania z objawami ze strony układu

kostno-stawowego, ale zarejestrowano także 2 przypadki z objawami ze strony

ośrodkowego układu nerwowego (neuroboreliozy).

Zachorowania zdarzały się we wszystkich grupach wiekowych, najczęściej

powyżej 50 roku życia (61%). Zapadalność w tej grupie wiekowej jest wyższa od

zapadalności obliczonej dla powiatu. Niestety brak jest szczepionki przeciwko tej

chorobie. Możliwość zapobiegania zakażeniu bakteriami Borrelia burgdorferi

jest ograniczona do unikania kontaktu z kleszczami, przez stosowanie odpowiedniej

odzieży podczas pobytu w miejscach ich występowania, używanie repelentów

oraz kontrolę całego ciała po powrocie i jak najszybsze usuwanie kleszczy.

Po zaobserwowanym w 2013 roku wzroście liczby przypadków grypy

i zachorowań grypopodobnych nastąpił ich znaczny spadek. Zarejestrowano 194

przypadków, zapadalność – 109/100tys. ( w 2013-1 730/100tys. ). Choroba przebiegała

też łagodniej niż w poprzednim roku nie było konieczności hospitalizacji oraz

nie odnotowano zgonu z powodu grypy ( w 2013 roku 15 chorych wymagało

hospitalizacji i 1 osoba zmarła).

Najczęściej chorowały dzieci, należy jednak zauważyć, że nie wszystkie osoby

zgłaszają się do lekarza. Niestety w dalszym ciągu niewiele osób decyduje się na

szczepienia przeciwko grypie, w 2014 r. zaszczepiło się 3529 osób (2013 roku -3599

(2012–3350 osób, 2011–3779), co stanowi 2% mieszkańców powiatu, dlatego szczepienia

nie wpływają znacząco na ilość zachorowań.

Choroby szerzące się drogą naruszenia ciągłości tkanek.

Nie zarejestrowano zachorowań na ostre wirusowe zapalenie wątroby typu B oraz

wirusowe zapalenie wątroby typu C. Zarejestrowano 7 przypadków przewlekłego

zapalenia wątroby typ B oraz 9 przewlekłego zapalenia wątroby typ C

W 2014 roku zarejestrowano na terenie powiatu 33 zachorowania na gruźlicę

(2013-23 przypadki), w tym 4 przypadki wznowy, zapadalność 19/100tys.

(2013–13/100tys.). Głównie rejestrowano przypadki gruźlicy płuc (28), ale zarejestrowano

także 1 przypadek gruźlicy węzłów chłonnych.

Potwierdzono posiewami bakteriologicznymi 70% zarejestrowanych zachorowań.

Tak jak w latach poprzednich chorowali głównie mężczyźni (72%), zapadalność

u mężczyzn - 28/100 tys., u kobiet -10/100 tys. . Aż 43% chorych była czynna

zawodowo, 39% chorych stanowili emeryci i tylko 18% stanowili chorzy bezrobotni.

Nie rejestrowano zachorowań wśród dzieci i młodzieży (2012– 1 taki przypadek

gruźlicy). Zapadalność na gruźlicę wyraźnie wzrasta z wiekiem. Zachorowania

rejestrowano w grupie wiekowej od 20 do 91 lat, średni wiek chorych na gruźlicę

wyniósł 53 lata (2013 – 61 lat, 2012–50 lat, 2011–53lat, 2010–55 lat, 2009–61 lat).

Podczas wywiadów epidemiologicznych pracownicy PPIS prowadzą oświatę zdrowotną

na rzecz kształtowania prawidłowych nawyków higienicznych.

W 2014 zgłoszono 1 przypadek zachorowania na inwazyjną chorobę

meningokokową (IChM), zapadalność 0,6/100tys. (2013–2 przypadki, zapadalność–

1,1/100tys.), chora powróciła do zdrowia.. W badanym materiale (krew, płyn mózgowo-

rdzeniowy) stwierdzono Neisseria meningitidis typu C. Dziecko nie było szczepione.

Z rejestru Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego,

wynika, że w roku 2014 wykryto wśród mieszkańców powiatu cieszyńskiego 2 nowe

przypadki nosicielstwa HIV (2013–3) oraz 2 przypadki zespołu nabytego braku

odporności AIDS.

Znaczący wpływ na sytuację epidemiczną w powiecie ma działanie Państwowej

Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie propagowania i nadzoru nad szczepieniami.

Szczepienia ochronne są jedną z najważniejszych metod stosowanych w celu

zapobiegania chorobom zakaźnym, a Program Szczepień Ochronnych jest najstarszym

programem profilaktycznym. Polska ma opracowany skuteczny, powszechny system

szczepień ochronnych. Wg epidemiologów przy zaszczepieniu powyżej 90% populacji

wytwarza się tzw. odporność zbiorowiskowa, która skutecznie ogranicza możliwość

epidemicznego szerzenia się patogenów. Poziom taki jest jeszcze wciąż przekraczany

w przypadku prowadzonych w powiecie szczepień obowiązkowych. Niestety tak dobra

sytuacja epidemiologiczna może ulec zmianie w związku z narastającym problem osób

uchylających się od obowiązku szczepień.

Każdy preparat stosowany w medycynie może powodować objawy niepożądane.

Zarejestrowano 40 niepożądanych odczynów po szczepieniach u dzieci (2013 – 19),

w tym 2 poważne, wymagające hospitalizacji. U wszystkich dzieci, po leczeniu

objawowym, nastąpił pełny powrót do zdrowia. Wzrost zarejestrowanych NOP wynikał

z poprawy ich zgłaszania przez lekarzy i większej świadomości rodziców, co do

konieczności zgłoszenia się do lekarza z dzieckiem, u którego występują po szczepieniu

jakiekolwiek objawy chorobowe.

Szczepienia prowadzone są w 53

punktach (z czego 8 nadzorowanych jest przez

ŚPWIS), należących zarówno do publicznych

jak i niepublicznych podmiotów leczniczych.

W czasie ich kontroli szczególną uwagę

zwracano na dokumentację dotyczącą szczepienia dzieci i młodzieży, w rocznikach

podlegających obowiązkowym szczepieniom, a także na przestrzeganie przepisów

w zakresie postępowania z preparatami szczepionkowymi. Pozytywnym zjawiskiem

było to, że nie stwierdzano nieprawidłowości. W punkcie szczepień przeciwko

wściekliźnie, po pokąsaniu przez dzikie zwierzęta oraz bezpańskie psy, rozpoczęto

szczepienia 80 osób.

Stan sanitarny powiatu cieszyńskiego

w odniesieniu do działalności zapobiegawczego

nadzoru sanitarnego należy rozpatrywać

w odniesieniu do zagadnień związanych

z szerokorozumianymi aspektami budownictwa

w zakresie kontroli wymagań sanitarno-

higienicznych w obszarach związanych z:

- planowaniem przestrzennym na poziomie miast i gmin,

- określeniem uwarunkowań wymaganych przy realizacji przedsięwzięć

mogących oddziaływać na środowisko, dla postępowań prowadzonych przez

jednostki samorządu terytorialnego lub organy ochrony środowiska,

- opiniowaniem dokumentacji projektowej,

- dopuszczeniem do użytkowania obiektów budowlanych.

Większość wniosków wpływających od organów samorządowych dotyczyła uzgodnień

planów zagospodarowania przestrzennego na etapie strategicznej oceny oddziaływania

na środowisko. Uzgodnienia dokonywano na podstawie projektu miejscowego planu

zagospodarowania przestrzennego lub projektu studium uwarunkowań i kierunków

zagospodarowania przestrzennego wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.

W związku art. 17 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm.), nie dokonywano

uzgodnień dotyczących rozwiązań planistycznych (obowiązki dotyczące uzgodnień

zostały przypisane Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu).

Na etapie postępowania w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko,

w 16 opiniach dla różnych obszarów powiatu cieszyńskiego określono zakresy

prognozy oddziaływania na środowisko dla sporządzanych planów miejscowych

i studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania obszarów poszczególnych

gmin. Uwzględniając przedłożone prognozy wydano 6 opinii uzgadniających projekty

miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz 4 opinie dla projektów

studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Przekształcenia jednostek planistycznych dotyczyły zazwyczaj utrwalenia funkcji

związanej z mieszkalnictwem, poprzez zastąpienie terenów zielonych, terenami

zabudowy mieszkalnej i usługowej (handel, tereny usług, komunikacja, parkingi, tereny

produkcyjno-magazynowe). Większość projektów dotyczyła obszarów stanowiących

wycinek gmin (pojedyncze jednostki strukturalne oraz niewielkie obszary planu

np. ulice, wsie). Opinie sanitarne wydawane były bez zastrzeżeń. Dla jednego

przypadku, wydano pozytywną opinię na temat możliwości odstąpienia od strategicznej

oceny oddziaływania na środowisko w związku z minimalnym zakresem zmian

w przygotowywanym już dokumencie planu (zmiana w zakresie wymagania

dot. geometrii dachów oraz wydzielenia zabudowy wielorodzinnej i usługowej – tereny

mieszkaniowe).

W zestawieniu podano sposób przekształcenia terenów w poszczególnych gminach.

Lp. Gmina Przeznaczenie terenu - istniejące

Przeznaczenie terenu

- projektowane

1. Cieszyn − Tereny obsługi komunikacyjnej.

− Tereny przejścia granicznego

− Tereny rolne – zielone oraz mieszkalno-usługowe

− Tereny usługowe, handlowe w związku z realizacją obiektów obsługi transportu (dworzec).

− Obiekty handlowe – wielkopowierzchniowe

− Tereny usługowe –poszerzenie obszaru istniejących jednostek planistycznych, realizacja usług związanych z obsługą podróżnych.

2. Strumień Tereny produkcyjne i usługowe Utrwalenie funkcji istniejącej wraz z poszerzeniem obszaru pod inwestycje – rozbudowa zakładu produkcyjnego wyrobów metalowych

3. Chybie Tereny zabudowy mieszkaniowej i usługowej oraz infrastruktury drogowej

Tereny mieszkaniowe i usługowe – powiększenie obszaru zabudowy mieszkalnej

Na terenie powiatu cieszyńskiego w większości obowiązują ustalenia określone

w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. W przypadku kilku gmin,

niewielkie obszary rzędu kilku do kilkunastu procent podlegają jeszcze procedurze

planistycznej związanej z wprowadzeniem lub zmianą ustaleń dotyczących planów

miejscowych.

Wyjątkiem, jest gmina Ustroń, w której plan przestrzenny na powierzchni ok.

97% został uchylony i obecnie trwają prace nad sporządzeniem nowego dokumentu

planistycznego. Gmina Dębowiec, podobnie jak w ubiegłych latach, w większości

obszaru (79%), jeszcze nie posiada planu miejscowego (trwa procedura jego

uchwalenia). W porównaniu do roku 2013, wydano dwukrotnie więcej opinii

dotyczących zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych

w prognozach oddziaływania inwestycji planistycznych na środowisko. Sytuacja ta

spowodowana jest uruchomieniem procedur związanych ze zmianami

w obowiązujących dokumentach planistycznych lub ich tworzeniem. Kierunki polityki

planowania przestrzennego w gminach stanowią kontynuację ustaleń istniejących

planów miejscowych z ewentualnym rozszerzeniem funkcji podstawowych dla danego

obszaru (zajęcie terenów rolnych-zielonych, wydzielenie terenów usługowych).

W przypadku gminy Cieszyn, skoncentrowano się na możliwościach zagospodarowania

terenu wzdłuż drogi krajowej, w rejonie przejścia granicznego (zagospodarowanie

infrastruktury komunikacyjnej i technicznej obiektów obsługi granicy państwa).

Opinie sanitarne dotyczące uzgodnienia warunków do „decyzji o środowiskowych

uwarunkowaniach” wydawane były w zakresie dotyczącym:

− określenia konieczności przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny

oddziaływania inwestycji na środowisko w myśl ustawy „o udostępnianiu

informacji o środowisku…”,

− uzgodnień szczegółowych warunków, związanych z realizacją przedsięwzięć,

na podstawie opracowanych raportów.

Na podstawie analizy wydawanych opinii

i uzgodnień, w 2014 roku zaobserwowano tendencję

spadkową w porównaniu do roku poprzedniego.

W roku sprawozdawczym wydano o 50 % mniej

opinii dotyczących potrzeby przeprowadzenia oceny

oddziaływania na środowisko oraz o ok. 35 % mniej

uzgodnień warunków do decyzji „o środowiskowych

uwarunkowaniach”.

źródło: www.google.pl

Należy zwrócić uwagę na zainteresowanie inwestycjami dotyczącymi gospodarki

odpadami (stacja demontażu pojazdów, punkty skupu złomu, oczyszczalnie ścieków –

modernizacje) oraz obiektów produkcyjnych (hale produkcyjno-magazynowe,

lakiernie). Planowane inwestycje warunkowano właściwą gospodarką wodno-ściekową

oraz prawidłowym postępowaniem z odpadami i to zarówno na etapie budowy jak

i eksploatacji. Uzgodnienia warunków do decyzji „o środowiskowych uwarunkowaniach”

wydawano przy uwzględnieniu ograniczenia oddziaływania inwestycji w zakresie

uciążliwego hałasu - tereny chronione, a także ochronę powietrza na tych obszarach, przed

zanieczyszczeniami powstającymi w procesach technologicznych.

Nie odnotowano informacji na temat protestów społecznych dotyczących realizacji

inwestycji oddziałujących na środowisko.

Były to miedzy innymi następujące inwestycje:

− ocynkownia w Ogrodzonej,

− stadion w Ustroniu,

− stacje demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji w Skoczowie i Zabłociu.

Uzgodnienia do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydawano

ze szczególnym zwróceniem uwagi na oddziaływanie akustyczne i związaną z nim ochronę

terenów zabudowy mieszkalnej, a także ochronę powietrza przed zanieczyszczeniami

powstającymi w procesach technologicznych. Dodatkowo planowane inwestycje

warunkowano właściwą gospodarką wodno-ściekową oraz gospodarką odpadami i to

zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji.

Organy PIS mają za zadanie prowadzenie

działań zmierzających do zapobiegania

możliwości powstawania zagrożeń dla

bezpieczeństwa sanitarnego i zdrowia ludzi

także na etapie sporządzania dokumentacji

projektowych nowych i modernizowanych

obiektów, w których przebywać będą ludzie.

źródło: www.google.pl

W roku 2014 zaopiniowano 53 dokumentacje projektowe nowych

i modernizowanych obiektów. Większość dokumentacji dotyczyła zmiany sposobu

użytkowania obiektów (pomieszczeń), w zakresie działalności usługowo-handlowej

(lokale gastronomiczne, sklepy spożywcze, zakłady kosmetyczno-fryzjerskie, obiekty

przedszkolne, obiekty ochrony zdrowia).

W szczególności zwracano uwagę na usytuowanie pomieszczeń i ich wykończenie,

systemy wentylacji, warunki socjalno-sanitarne personelu.

Jak zwykle najliczniejszą grupę stanowiły rozwiązania projektowe obiektów produkcji

i handlu żywnością – ok. 50%. Do ciekawszych inwestycji, będących przedmiotem

uzgodnień, zaliczyć można:

- Budynek ocynkowni w Harbutowicach.

- Zakłady produkcji żywności (piekarnia, ciastkarnia, stołówka szkolna) w Cieszynie i Istebnej.

- Przychodnia rehabilitacyjna w Brennej.

Na podstawie dokumentacji projektowej, uzgodnień branżowych oraz dokumentacji

określającej stanowisko administracji architektoniczno-budowlanej, wydano 114 opinii,

w związku z dopuszczeniem obiektów do użytkowania.

W trakcie kontroli, w 10 obiektach stwierdzano nieprawidłowości związane z ich

realizacją, które skutkowały wydaniem opinii negatywnej. Opinie te stanowiły

9% wszystkich przeprowadzonych kontroli. W porównaniu do roku 2013 ilość

obiektów przekazywanych do użytkowania kształtowała się na porównywalnym

poziomie.

Do ciekawszych obiektów opiniowanych w związku z dopuszczeniem obiektów

do użytkowania zaliczyć można:

- Budynek rekreacyjno-wypoczynkowy w Brennej.

- Stacja uzdatniania wody w Kończycach Małych.

- Kompleks rekreacyjny w Ustroniu.

- Budynek handlowo-produkcyjno-magazynowy w Cieszynie (osprzęt do

kominków z paleniskiem otwartym).

W ramach współpracy z Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego prowadzono

korespondencję w sprawie dopuszczenia do użytku obiektów budowlanych (informacje

nt. sposobu użytkowania obiektów, pisma w sprawie kontroli obiektów, itp.).

Na wniosek Starosty Cieszyńskiego uczestniczono w pracach Zespołu Opiniowania

Dokumentacji dla dokumentów dotyczących zgłoszeń i pozwoleń obiektów

uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (przebudowa drogi, mostu).

Ilość wydanych uzgodnień dotyczących inwestycji oraz przeprowadzonych kontroli

w roku 2014r.

l.p. Rodzaj obiektu Liczba uzgodnień dot. uwarunkowań środowiskowych

Liczba uzgodnionych

projektów

Liczba odbiorów ogółem

Liczba odbiorów

dokonanych za pierwszym

razem

1

obiekty sportu i rekreacji, jak: stadiony, amfiteatry,

skocznie i wyciągi narciarskie, kolejki linowe, odkryte baseny, zjeżdżalnie

1 - 1 1

2 budynki sportu i rekreacji,

jak: hale sportowe i widowiskowe, baseny kryte

- - - -

3

budynki kultury, jak: teatry, opery, kina, muzea, galerie sztuki, biblioteki, archiwa, domy kultury

- - - -

4 szkoły nowe - - - -

5 szkoły modernizowane lub

przebudowywane - 2 1 1

6 przedszkola

publiczne i niepubliczne -nowe

- - 4 2

7

przedszkola publiczne i niepubliczne -

modernizowane lub przebudowywane

- - 2 2

8 punkty przedszkolne - - 1 1 9 cmentarze - 1 - - 10 krematoria, - - - -

11

obiekty zamkniętej służby zdrowia i inne zakłady,

w których świadczone są całodobowe świadczenia

medyczne - nowe

- - - -

12 przychodnie - 2 3 2 13 kliniki jednego dnia - - - -

14 zakłady rehabilitacji

- 1 1 1

15 laboratoria diagnostyczne i

mikrobiologiczne - - - -

16 apteki i punkty apteczne - 1 4 4 17 żłobki - - - -

l.p. Rodzaj obiektu Liczba uzgodnień dot. uwarunkowań środowiskowych

Liczba uzgodnionych

projektów

Liczba odbiorów ogółem

Liczba odbiorów

dokonanych za pierwszym

razem

18 obiekty administracji

publicznej - - - -

19

budynki zakwaterowania turystycznego i

rekreacyjnego, jak: hotele, motele, pensjonaty, domy

wypoczynkowe, schroniska turystyczne

- 1 6 5

20 budynki biurowe i konferencyjne

- - 2 2

21

zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej i studia

tatuażu

- 6 10 8

22 stołówki - 2 4 3 23 restauracje - 8 18 14 24 bary szybkiej obsługi - 3 7 6 25 centra handlowe, - - - -

26 obiekty handlowo -

usługowe nie związane z żywnością

- 7 2 2

27 pralnie - - - - 28 zakłady protetyczne - 1 - -

29 sklepy medyczne (w tym

zielarsko-medyczne) - 1 1 1

30 laboratoria przemysłowe - - - -

31 warsztaty rzemieślnicze, stacje obsługi pojazdów,

myjnie samochodowe - - 2 1

32

obiekty przemysłowe, jak: budynki produkcyjne,

montownie, wytwórnie, hale magazynowe

- 2 3 3

33 stacje paliw i gazu LPG 3 - 2 2

34 rzeźnie , zakłady

przetwórstwa spożywczego - - 6 6

35 inwestycje związane z gospodarką odpadami

2 - - -

36 składowiska odpadów - - - - 37 sieci kanalizacji - - - - 38 oczyszczalnie ścieków - - - - 39 inwestycje drogowe - - - - 40 gabinety lekarskie - - 9 9 41 obory - - - - 42 sklepy spożywcze - 7 17 17 43 hurtownie spożywcze - 1 2 2 44 domy opieki - - - -

45 sieci wodociągowe, stacje

uzdatniania wody - 1 - -

W wodę wodociągową przeznaczoną do spożycia

przez ludzi zaopatrywanych jest ok. 143 324

mieszkańców powiatu ze 177 696 mieszkających

na terenie powiatu. Monitoring jakości tej wody

w celu ochrony zdrowia mieszkańców powiatu,

ale także kuracjuszy i turystów, przebywających

na terenie powiatu jest jednym z ważniejszych działań

Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Większość mieszkańców powiatu (80,7%), podobnie jak w roku ubiegłym,

korzysta z wody do spożycia dostarczanej przez 33 wodociągi publiczne (przy czym

jeden z nich zaopatrujący w wodę część Gminy Zebrzydowice został w lipcu 2014 r.

zlikwidowany): w 45,5 % (15) opartych na wodach powierzchniowych, w 24,2 % (8)

na wodach podziemnych, a w 30,3% (10) na wodach mieszanych Pozostali

mieszkańcy powiatu (19,3%) korzystają z własnych, indywidualnych ujęć wody.

W niektórych gminach zdecydowana większość mieszkańców korzysta z wody

pochodzącej z wodociągów publicznych (np. Cieszyn – 98%, Skoczów (obszar miejski)

– 97%, Chybie – 91%). Do gmin, w których jest najmniej osób przyłączonych do sieci

wodociągowej nadal należą: Brenna (38%), Istebna (51%), Goleszów (65,5%) oraz

Wisła (69%). Część mieszkańców powiatu zamieszkujących tereny przygraniczne,

zaopatrywanych jest w wodę importowaną z Republiki Czeskiej.

Do wodociągów dostarczających wodę z Czech należą: Nova Ves (Cieszyn –

okolice byłego przejścia granicznego przy Moście Wolności), JZWiK Moravka (rejon

Marklowic), Severomoravske Vodovody (rejon Lesznej Górnej), Severomoravske

Vodovody/Dziegielów (część gminy Dzięgielów), SmVaK Moravka (rejon Kaczyc).

Najwięcej w powiecie jest wodociągów produkujących do 100 m3/d (17) wody

oraz takich, których produkcja mieści się w granicach 101-1000 m³/d (17),

zaopatrujących w wodę do spożycia 36 429 mieszkańców, głównie na terenach

wiejskich. Z danych uzyskanych od przedsiębiorców wodociągowych wynika,

iż w 2014 r. 13 wodociągów publicznych zmniejszyło, natomiast 12 zwiększyło swoją

produkcję wody.

Według przekazanych informacji w przypadku pozostałych 9 wodociągów

(w tym nadzorowanych „indywidualnych ujęć”, wykorzystywanych do celów

publicznych) produkcja wody nie uległa zmianie. Zmiany produkcji wody nie można

ocenić w stosunku do roku 2013 w przypadku czterech powstałych w 2014 roku

wodociągów. Według danych za rok 2014 ich produkcja wody zawierała się

w przedziale 101 - 1000 m³/d.

17 17

2 1

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

< lub = 100 m3/d 101-1000 m3/d 1001-10000 m3/d 10001-100000 m3/d

Nadzorowi Państwowej Inspekcji

Sanitarnej, jak co roku, podlegała jakość

wód powierzchniowych, ujmowanych do

celów wodociągowych. W 2014r.

nadzorem objęto 16 tego rodzaju ujęć

w stosunku do roku ubiegłego ilość ta

wzrosła o dwa (jedno z nich jest nowym

ujęciem - dla oddanego w 2014r. do użytku nowego wodociągu w gminie Istebna,

drugie to ujęcie awaryjne dla wodociągu Wisła Czarne). W dalszym ciągu z dwóch ujęć

woda nie była ujmowana do celów wodociągowych (rzeka Wisła w Strumieniu oraz

rzeka Piotrówka w Zebrzydowicach). Kontrola jakości wody z „wyłączonych” ujęć

wody była jednak utrzymana, z uwagi na ich możliwość uruchomienia na wypadek

awarii.

Przeprowadzono badania 36 próbek wody powierzchniowej określając jednocześnie ich

klasę (kategorię) czystości:

- kategoria A1 dla wód z potoków: Salamandra w Dzięgielowie oraz Górnik

w Ustroniu (poprawa z A2 w stosunku do 2013r.)

- kategoria A2 dla wód ze zbiornika Wisła Czarne; z rzeki Wisły w Strumieniu,

rzeki Olzy w Istebnej oraz z potoków: Gościejów oraz Malinka w Wiśle,

Prądowiec, Nad Brzyszkiem, Olecko (poprawa z A3 w stosunku do 2013r.)

i „Spod Kubalonki” w Istebnej, Krężelka w Jaworzynce oraz Hołcyna i Jatny

w Brennej (pogorszenie z A1w stosunku do 2013r.)

- kategoria A3: dla wód z rzeki Piotrówka w Zebrzydowicach oraz z potoku

Chrobaczy w Brennej (pogorszenie z A1w stosunku do 2013r.)

Kategorie czysto ści uj ęć powierzchniowych za 2014r.

A2 (75%)

A1 (12,5%)

A3 ( 12,5%)

A1 A2 A3

Jakość wody oceniano w oparciu o Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia

29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi .Do

oceny wykorzystywano zarówno wyniki badań próbek pobieranych i badanych przez

Państwową Inspekcję Sanitarną, jak również pozyskane od przedsiębiorców

wodociągowych (z badań przeprowadzonych w ramach kontroli wewnętrznej).

W ramach monitoringu jakości wody oraz nadzoru nad jakością wody (pochodzącej

zarówno z wodociągów publicznych jaki i indywidualnych ujęć wody), ogółem pobrano

do badań 288 próbek wody, z czego w ramach monitoringu kontrolnego 217

próbek, a w ramach monitoringu przeglądowego 55, pozostałe 16 próbek

- to rekontrola prób pobranych w ramach badań monitoringowych oraz inne badania

przeprowadzone w ramach nadzoru.

W stacjach uzdatniania wody pobrano 51 próbek, natomiast z sieci

wodociągowej, w miejscach czerpania wody przez odbiorców - 237 próbek.

Im większa jest objętość rozprowadzanej (lub produkowanej) wody, tym

wymagana jest większa częstotliwość badań, dlatego w ramach monitoringu najwięcej

prób pobrano z wodociągów: Pogórze (67, w tym 2 rekontrole oraz 1 badanie

nadzorowe), Wisła Czarne (53, w tym 2 rekontrole oraz 1 badanie nadzorowe) oraz

Strumień (30, w tym 2 rekontrole oraz 1 badanie nadzorowe). Zakres prowadzonych

badań obejmował zarówno parametry mikrobiologiczne, fizykochemiczne,

jak i organoleptyczne. W próbkach wody pobranych na terenie powiatu wykonano

łącznie około 6 663 oznaczeń dla łącznie 86 parametrów.

Woda jest w pełni bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, jeżeli spełnia określone

w przepisach prawa wymagania - jest wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych

w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, substancji

chemicznych zagrażających zdrowiu oraz nie ma agresywnych właściwości

korozyjnych i spełnia podstawowe wymagania mikrobiologiczne i chemiczne.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody

przeznaczonej do spożycia przez ludzi poza powyższymi wymaganiami wyszczególnia

również dodatkowe wymagania mikrobiologiczne, organoleptyczne, fizykochemiczne

jakim powinna odpowiadać woda, pozwalające stwierdzić poprawność i skuteczność

procesów uzdatniania wody. W celu stwierdzenia jej bezpieczeństwa, badania wody

wykonywane były w Zintegrowanym Laboratorium PIS województwa śląskiego

metodami i w zakresie określonym w ww. rozporządzeniu.

W 2014 roku woda była okresowo niezdatna do spożycia ze względu na

niespełnienie podstawowych wymagań mikrobiologicznych jakim powinna

odpowiadać woda przeznaczona do spożycia przez ludzi - dla czterech wodociągów

publicznych Istebna Kubalonka (1 raz), Istebna Wilcze (1 raz), Koniaków

Gańczorka (1 raz) oraz Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska (1 raz), a także

jednego ujęcia indywidualnego dla Szkoły Podstawowej Koniaków Rastoka

(dwukrotnie):

- w próbce wody pobranej w czerwcu z sieci wodociągu Istebna Kubalonka

stwierdzono obecność Escherichia coli (5 jtk/100 ml) oraz bakterii grupy coli.

Przedsiębiorca wodociągowy natychmiast po otrzymaniu informacji

o pogorszeniu jakości wody podjął działania naprawcze. Powtórne badanie wody

przeprowadzone w ramach kontroli urzędowej potwierdziło skuteczność podjętych

działań naprawczych - otrzymano niekwestionowany wynik tego badania.

- w próbce wody pobranej, we wrześniu, z sieci wodociągu Istebna Wilcze

stwierdzono obecność Escherichia coli (2 jtk/100 ml), bakterii grupy coli oraz

Enterokoków. Przedsiębiorca wodociągowy natychmiast podjął działania

naprawcze (polegające m.in. na zwiększeniu środka dezynfekcyjnego, płukaniu

sieci, czyszczeniu zbiorników) i przeprowadził badania rekontrolne, z których

przedstawiał niekwestionowany wynik.

- w próbce wody pobranej, we wrześniu, z sieci wodociągu Koniaków Gańczorka

stwierdzono obecność Escherichia coli (3 jtk/100 ml) oraz bakterii grupy coli.

Przedsiębiorca wodociągowy podjął działania naprawcze, po których

przeprowadził badanie powtórne, przedstawiając z niego niekwestionowany

wynik. Jako przyczynę przekroczenia mikrobiologicznego strona wskazała

uszkodzenie sterownika lampy UV i chloratora. Według oświadczenia

przedsiębiorcy, woda w okresie zanieczyszczenia mikrobiologicznego nie była

podawana odbiorcom, w związku z czym PPIS nie wydał decyzji

administracyjnej.

- w próbce wody pobranej, we wrześniu, z sieci wodociągu Kończyce Małe

Myśliwska/Staropolska stwierdzono obecność Escherichia coli (37 jtk/100 ml)

oraz bakterii grupy coli. W związku z tym PPIS wydał decyzję unieruchamiającą

stację uzdatniania wody (SUW) do czasu uzyskania wyników badania wody

spełniających wymagania obowiązującego rozporządzenia oraz nakazującą

przedsiębiorcy wodociągowemu podjąć działania naprawcze w celu

doprowadzenia jakości wody do wymagań tego rozporządzenia, a także zapewnić

odbiorcom wody alternatywne zaopatrzenie w wodę zdatną do spożycia przez

ludzi. Na bieżąco wydawano komunikaty informujące ludność o jakości wody.

Przedsiębiorca wodociągowy niezwłocznie przystąpił do działań naprawczych:

wyłączył SUW z eksploatacji, poinformował mieszkańców o zaistniałej sytuacji,

zapewnił odbiorcom wodę konfekcjonowaną oraz udostępnił poprzez beczkowozy

wodę z alternatywnych źródeł, ponadto przeprowadził działania naprawcze

w SUW - m.in. zwiększona została dawka chloru, płukano i czyszczono sieć

wodociągową. Przedsiębiorca wodociągowy przeprowadzał na bieżąco badania

wody w ramach kontroli wewnętrznej, przedstawiając do PPIS niekwestionowane

ich wyniki. Przez cały czas wyłączenia SUW z eksploatacji PPIS był w stałym

kontakcie z Śląskim Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym,

Wójtem Gminy Zebrzydowice, Starostą Cieszyńskim. W ramach urzędowej

kontroli również pobrano próbkę wody do badania powtórnego. Wynik tego

badania potwierdził właściwą jakość wody, w związku z tym PPIS stwierdził

wykonanie nakazów decyzji.

- w przypadku ujęcia indywidualnego dla Szkoły Podstawowej Koniaków

Rastoka w próbce wody pobranej w ramach monitoringu przeglądowego

w maju stwierdzono obecność Escherichia coli (12 jtk/100 ml), bakterii grupy

coli, Enterokoków, oraz ogólnej liczby mikroorganizmów w temp. 22ºC ±2°C

po 72 h. Strona niezwłocznie podjęła działania naprawcze (zakupiono wodę pitną

do sporządzania posiłków szkolnych, poinformowano uczniów na apelu

szkolnym, że woda nie nadaje się do spożycia oraz wywieszono odpowiednią

informację, zamówiono nowy promiennik lampy UV, przechlorowano wodę

w studni i pobrano wodę do badania, z którego ostatecznie przedstawiono

niekwestionowany wynik. W próbce wody pobranej we wrześniu w ramach

monitoringu kontrolnego ponownie stwierdzono obecność Escherichia coli

(37 jtk/100 ml) oraz bakterii grupy coli, w związku z powyższym PPIS wydał

decyzję administracyjną unieruchamiającą ujęcie wody oraz nakazującą

doprowadzenie jakości wody do obowiązujących wymagań. Dyrektor szkoły

podjęła natychmiastowe działania naprawcze: wymieniono żarnik w lampie UV,

który uległ zużyciu, wyczyszczono studnię i przechlorowano wodę. Do czasu

wykonania nakazu decyzji strona korzystała z wody konfekcjonowanej.

Po przeprowadzonych działaniach dwukrotnie wykonano badanie wody, z którego

przedstawiono niekwestionowane wyniki. Rekontrolne urzędowe badanie wody

także potwierdziło właściwą jakość wody. Ostatecznie PPIS stwierdził wykonanie

nakazów decyzji.

Ze względu na przekroczenia dodatkowych parametrów mikrobiologicznych woda

okresowo nie spełniała wymagań w ośmiu wodociągach publicznych:

- Strumień – w ramach monitoringu kontrolnego, w wodzie pobranej z sieci

wodociągowej, jeden raz stwierdzono obecność bakterii grupy coli;

- Nova Ves - w ramach monitoringu przeglądowego, w wodzie pobranej z sieci

wodociągowej, jeden raz stwierdzono obecność bakterii grupy coli;

- Koniaków Gańczorka/Bukowina - w ramach monitoringu przeglądowego,

w wodzie pobranej z sieci wodociągowej, jeden raz stwierdzono obecność

bakterii grupy coli;

- Rudnik - w ramach monitoringu przeglądowego i kontrolnego, w wodzie

pobranej z sieci wodociągowej, po jednym razie stwierdzono obecność bakterii

grupy coli;

- Pogórze – w ramach monitoringu przeglądowego, w wodzie pobranej z sieci

wodociągowej, dwukrotnie stwierdzono nieprawidłowe zmiany dot. ogólnej

liczby kolonii na agarze odżywczym w temp. 22 st. po 72h;

- Wisła Czarne – w ramach monitoringu przeglądowego, w wodzie pobranej z sieci

wodociągowej, dwukrotnie stwierdzono obecność bakterii grupy coli oraz jeden

raz nieprawidłowe zmiany dot. ogólnej liczby kolonii na agarze odżywczym

w temp. 22 st. po 72h; natomiast w ramach monitoringu kontrolnego –

dwukrotnie stwierdzono obecność bakterii grupy coli (również w wodzie

pobranej z sieci wodociągowej);

- Skoczów Zawiśle – w ramach monitoringu przeglądowego, w wodzie pobranej

z sieci wodociągowej, jeden raz stwierdzono nieprawidłowe zmiany dot.

ogólnej liczby kolonii na agarze odżywczym w temp. 22 st. po 72h;

- Jaworzynka - w ramach monitoringu przeglądowego, w wodzie pobranej z sieci

wodociągowej, jeden raz stwierdzono obecność mikroorganizmów Clostridium

perfringens.

Każdorazowo informację o skażeniu wody natychmiast przekazywano

do właściwego przedsiębiorcy wodociągowego, który podejmował działania

zmierzające do eliminacji skażenia, a także wykrycia jego przyczyn, a potwierdzeniem

skuteczności podjętych przez niego działań było otrzymanie niekwestionowanych

wyników badań wody. Należy zwrócić uwagę, iż przedsiębiorcy wodociągowi

powtórny pobór wody przeprowadzali najczęściej jeszcze tego samego dnia, w którym

zostali poinformowani przez przedstawicieli PPIS o pogorszeniu jakości wody. Zatem

od momentu przekazania informacji o złej jakości wody do czasu otrzymania

niekwestionowanego wyniku powtórnego badania, przeprowadzonego zwykle przez

przedsiębiorcę wodociągowego, w ramach kontroli wewnętrznej upływało kilka dni

(zwykle były to 2, 3 dni, najpóźniej tydzień). Przedsiębiorcy wodociągowi informowali

o pogorszeniu się jakości wody stosownych odbiorców wody.

Badania parametrów chemicznych oraz fizyko-chemicznych w 2014 r. nie

wykazały takich przekroczeń, które mogłyby bezpośrednio zagrażać zdrowiu

odbiorców. Sporadycznie stwierdzano przekroczenia: mętności (7 razy w próbkach

wody pobranych z 5 wodociągów publicznych i jednego indywidualnego ujęcia wody),

żelaza (4 razy w próbkach wody pobranych z 2 wodociągów publicznych i jednego

indywidualnego ujęcia wody), glinu (3 razy w próbkach wody pobranych

z 2 wodociągów publicznych), amonowego jonu (2 razy w próbkach wody pobranych

z 2 wodociągów publicznych). Ponadto, dwukrotnie kwestionowano niski odczyn pH

wody pochodzącej z dwóch wodociągów. Czterokrotnie stwierdzono nieakceptowalną

barwę wody dla 3 wodociągów publicznych i jednego indywidualnego ujęcia wody.

W stosunku do roku ubiegłego zmalała liczba kwestionowanych parametrów

fizyko-chemicznych, co wskazuje na poprawę pod względem fizyko-chemicznym

jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi na terenie powiatu.

Kontrola stężenia magnezu w wodach przeznaczonych do spożycia przez ludzi

na terenie całego powiatu w 2014 r. potwierdziła, stwierdzane już w latach ubiegłych,

niskie jego wartości (parametr ten kwestionowano 54 razy). Z kolei niską twardość

wody kwestionowano w 21 próbkach wody. Magnez i twardość nie mają jednak

bezpośredniego wpływu na zdrowie konsumentów - są to dodatkowe wymagania jakim

powinna odpowiadać woda. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r.

w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi nie nakłada obowiązku

na przedsiębiorcę wodociągowego uzupełniania wartości magnezu i twardości ogólnej

do wymagalnych stężeń minimalnych. W związku z powyższym, nadal celowym jest

stosowanie przez mieszkańców powiatu żywności bogatej lub wzbogaconej

w przyswajalny magnez.

Przedsiębiorcy wodociągowi przeprowadzili w ramach kontroli wewnętrznej

(w laboratoriach o zatwierdzonym przez PIS systemie jakości prowadzonych badań)

304 badania wody (230 w zakresie monitoringu kontrolnego, 47 w ramach monitoringu

przeglądowego oraz 27 w ramach rekontroli - w tym monitoringu kontrolnego 9,

przeglądowego - 18). W Stacjach Uzdatniania Wody przeprowadzono 59 badań,

natomiast z sieci wodociągowych pobrano ogółem 245 próbek wody. Punkty

monitoringowe są wspólne dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz dla Przedsiębiorców

Wodociągowych.

Najwięcej badań, analogicznie jak Państwowa Inspekcja Sanitarna, przedsiębiorcy

wodociągowi przeprowadzili dla wodociągów: Pogórze (66 zbadanych próbek),

Wisła Czarne (55 zbadanych próbek) oraz Strumień (49 zbadanych próbek).

Pod względem bakteriologicznym nie kwestionowano żadnej próbki. Pod względem

fizykochemicznym oraz organoleptycznym kwestionowano łącznie 48 próbek wody,

pobranych z 24 wodociągów. Kwestionowane parametry fizykochemiczne

i organoleptyczne to: barwa (1 raz), odczyn pH (1 raz), glin (1 raz), żelazo (2 razy),

mętność (4 razy), chloroform (5 razy). Ponadto, znaczna ilość próbek kwestionowana

była z uwagi na niskie wartości stężenia magnezu (36 razy) oraz twardości ogólnej

(20 razy). Przedsiębiorcy wodociągowi przeprowadzali stosowne działania naprawcze,

m. in. płukanie sieci w rejonie punktu monitoringowego oraz wykonywali powtórne

badania wody w ramach kontroli wewnętrznej, uzyskując potwierdzenie skuteczności

przeprowadzonych działań.

Trzy z pięciu przekroczeń stężenia chloroformu w wodzie do spożycia dotyczyły

wody pochodzącej z wodociągu Istebna Kubalonka. W 2009 roku została wydana

decyzja administracyjna nakazująca doprowadzenie jakości wody pochodzącej

z ww. wodociągu do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007

r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w zakresie parametru

chloroform. Decyzja ta została wykonana, co potwierdziły niekwestionowane wyniki

badań. Przyczyną powstawania chloroformu w wodzie uzdatnionej w SUW Istebna

Kubalonka są właściwości wody surowej ujmowanej do celów wodociągowych,

tj. częste sezonowe zmiany zawartości substancji organicznych, które w trakcie procesu

dezynfekcji wody podchlorynem sodu powodują powstawanie trihalometanów (THM),

w tym trichlorometanu (chloroformu).

Z powodu okresowego stwierdzania chloroformu w wodzie produkowanej

w SUW Istebna Kubalonka, w 2015 roku przedsiębiorca wodociągowy będzie

zobowiązany przez PPIS do podjęcia stosownych działań mających na celu poprawę

jakości produkowanej wody. Łącznie w kwestionowanych 116 próbkach wody, ogółem

129 razy parametry nie odpowiadały wymaganiom Rozporządzenia Ministra Zdrowia

z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Jednorazowo PPIS stwierdził w decyzji brak przydatności wody do spożycia przez ludzi

produkowanej przez SUW Kończyce Małe Myśliwska/Staropolska oraz ujęcie

dla Szkoły Podstawowej w Koniakowie Rastoce i nakazał unieruchomić odpowiednio

stację uzdatniania wody i ujęcie oraz podjąć działania naprawcze mające na celu

poprawę jakości produkowanej wody. W pozostałych przypadkach PPIS nie wydał

żadnej decyzji o warunkowej przydatności wody do spożycia, ani o braku przydatności

wody do spożycia. Decyzji o warunkowej przydatności oraz o braku przydatności wody

do spożycia w przypadku pozostałych nadzorowanych wodociągów nie wydawano

z powodu:

- krótkiego czasu od stwierdzenia nieprawidłowości dotyczącej wartości parametru

do momentu kiedy wartość odpowiadała wymaganiom ww. rozporządzenia - każdy

z kwestionowanych parametrów natychmiast zgłaszany był stosownemu przedsiębiorcy

wodociągowemu, który niezwłocznie podejmował działania naprawcze, z których

ostatecznie przedstawiał niekwestionowany wynik powtórnego badania wody

(przeprowadzonego w ramach kontroli wewnętrznej); ponadto przeprowadzana

urzędowa kontrola również wykluczała skażenie, bądź zanieczyszczenie wody

wodociągowej;

- niewielkich zwykle przekroczeń w stosunku do dopuszczalnej wartości określonej

w ww. rozporządzeniu i często po uwzględnieniu niepewności badania parametry

spełniały wymagania;

- zdecydowana większość kwestionowanych parametrów dotyczyła magnezu

(na 129 kwestionowanych parametrów, stężenie magnezu kwestionowano aż 90 razy)

i twardości (twardość wody kwestionowano 40 razy), a obowiązujące przepisy

nie nakładają na przedsiębiorcę wodociągowego obowiązku uzupełniania magnezu

i dostosowywania twardości ogólnej do wymaganych wartości minimalnych.

Oceniając jakość wody do spożycia w ciągu całego 2014 roku stwierdzono,

że wszystkie objęte monitoringiem wodociągi produkowały wodę przydatną do

spożycia przez ludzi, były to:

Wodociągi publiczne Indywidualne ujęcia wody

Brenna Chrobaczy Szkoła Podstawowa im. J.

Korczaka w Brennej

Brenna Hołcyna Szkoła Podstawowa Koniaków

Rastoka Brenna Jatny Szkoła Podstawowa nr 2 w Wiśle

Dzięgielów Wyższa Szkoła Inżynierii

Dentystycznej i Nauk Humanistycznych w Ustroniu

Goleszów Szworc

Istebna Kubalonka Istebna Wilcze Istebna Zaolzie

Jaworzynka JZWiK Moravka

Koniaków Bukowina Koniaków Gańczorka

Koniaków Gańczorka/Bukowina Kończyce Małe „Botaniczna”

Kończyce Małe „Botaniczna”/Kończyce Małe

Myśliwska/Staropolska Kończyce Małe „Karolinka”

Kończyce Małe „Karolinka”/Kończyce Małe

Myśliwska/Staropolska Kończyce Małe

Myśliwska/Staropolska Nova Ves Pogórze Rudnik

Rudnik/Pogórze Severomoravske Vodovody

Severomoravske Vodovody/Dzięgielów

Skoczów Zawiśle SmVaK Moravka

Strumień Ustroń Jaszowiec Ustroń Poniwiec

Wisła Czarne Wisła Czarne/Strumień

Wisła Gościejów Zebrzydowice

Bezpieczeństwo żywności stało się

priorytetem w ochronie zdrowia publicznego.

Aby być zdrowym m.in. należy spożywać

zdrową żywność. Konsumenci chcą mieć

pewność, że nabywane przez nich artykuły

żywnościowe są bezpieczne dla zdrowia.

źródło: www.zumi.pl

Bezpieczna żywność musi spełniać obowiązujące standardy zdrowotne określone

w przepisach zarówno UE jak i krajowych. Chociaż główna odpowiedzialność,

za bezpieczeństwo produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności, spoczywa

na podmiocie prowadzącym przedsiębiorstwo sektora spożywczego, to niezbędna jest

także właściwa urzędowa kontrola uprawnionych organów, w tym Państwowej

Inspekcji Sanitarnej. Państwowa Inspekcja Sanitarna zajmuje się nadzorem nad jakością

zdrowotną tylko części żywności, głównie produkowanej lub wprowadzanej do obrotu

pochodzenia niezwierzęcego, a także wprowadzanej do obrotu żywności pochodzenia

zwierzęcego, nieobjętej urzędową kontrolą organów Inspekcji Weterynaryjnej.

Działania kontrolne prowadzone są w obiektach produkcji żywności, obrotu żywnością,

żywienia zbiorowego, w wytwórniach i miejscach obrotu materiałami i wyrobami

do kontaktu z żywnością, a także miejscach produkcji i obrotu kosmetykami.

W 2014 roku spośród 2661 obiektów znajdujących się w rejestrze PPIS

w Cieszynie skontrolowano 1774 tj. ponad 66%, (w 2013- 59,5%), w tym 1754

obiektów żywnościowych, 12 wytwórni i miejsc obrotu materiałami i wyrobami do

kontaktu z żywnością, 8 miejsc produkcji i obrotu kosmetykami.

Przeprowadzono 2522 kontrole w tym, 1159 obiektów oceniono na podstawie arkusza

oceny stanu sanitarnego, uznając, że 9 nie odpowiada ustalonym wymaganiom, w tym

1 z-d produkcyjny, 3 obrotu żywnością, 5 obiektów żywienia zbiorowego. Stanowi to

0,78 % wszystkich poddanych ocenie obiektów( 0,2 % w 2013).

Na ocenę negatywną wpłynęły liczne uchybienia sanitarne, m. im. brak czystości

pomieszczeń zakładów, nieprawidłowe procesy mycia i dezynfekcji, obecność

szkodników. Na bezpieczeństwo żywności istotny wpływ mają warunki w jakich

żywność jest produkowana, przetwarzana, magazynowana, transportowana/przewożona

i sprzedawana.

Spośród obiektów żywnościowo-żywieniowych objętych nadzorem PPIS

w Cieszynie, 110 to zakłady produkcyjne, należą do nich m.in.:

MOKATE S.A. w Ustroniu, Mondelez Polska Production Sp. z o.o. Fabryka OLZA

w Cieszynie, „USTRONIANKA” Sp. z o.o. w Ustroniu, Triumf Mauxion Chocolates

w Skoczowie, Browar Zamkowy Cieszyn. Zakłady te, produkują duże ilości środków

spożywczych, zarówno na rynek krajowy, Unii Europejskiej, niektóre z nich do krajów

trzecich. Do zakładów produkujących żywność na rynek lokalny należą 33 piekarnie

i 17 ciastkarni.

W zakładach tych przeprowadzono 154 kontrole sanitarne, w wyniku których

stwierdzono, że 1 obiekt (piekarnia) nie odpowiadał ustalonym wymaganiom,

co stanowi 0,9 % wszystkich nadzorowanych obiektów .

Na jego ocenę negatywną wpłynęła obecność szkodników zbożowo-mącznych

w próbkach sanitarnych -wytrzepkach.

Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami w zakładach produkcyjnych były:

- nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń,

- nie wdrożone procedury i instrukcje z zakresu GHP, GMP i systemu HACCP,

- niewłaściwy stan techniczny sprzętu i urządzeń,

- nieprawidłowe znakowanie,

- obecność szkodników zbożowo-mącznych w próbkach sanitarnych.

Na ich poprawę wydano 27 decyzji administracyjnych i nałożono 17 mandatów karnych

na kwotę 3520,00zł. W nadzorowanych zakładach produkujących żywność pobrano 62

próby do badań mikrobiologicznych i fizykochemicznych, oceny organoleptycznej

i badań zanieczyszczeń.

Bardzo duży udział w grupie zakładów produkcyjnych powiatu cieszyńskiego stanowią

piekarnie – 33 oraz ciastkarnie – 17. Skontrolowano 47 zakładów przeprowadzając

85 kontroli. W ciastkarniach pobrano 16 prób wyrobów, w kierunku badań

mikrobiologicznych i organoleptycznych. Nie kwestionowano żadnej z tych próbek.

W piekarniach pobrano 23 próbki (4 z tych próbek kwestionowano ze względu

na obecność w nich szkodników zbożowo-mącznych).

Najliczniejszą, 1010 (999 w roku 2013) grupę

zakładów spośród nadzorowanych, związaną

z charakterem turystyczno-wypoczynkowym wielu

miejscowości powiatu cieszyńskiego i dużą migracją

ludności, zwłaszcza w okresach wypoczynku

letniego i zimowego oraz w weekendy, stanowią

zakłady zbiorowego żywienia typu otwartego.

Ich stan sanitarno-techniczny oraz spełnienie przez nich pozostałych wymagań

sanitarnych oceniono w trakcie 778 .kontroli. Najczęściej kwestionowanymi

nieprawidłowościami, na poprawę których wydano 85 decyzji, był brak wdrożenia

procedur GHP/GMP oraz systemu HACCP. Za uchybienia sanitarne nałożono 66

mandatów karnych na kwotę 8030zł.

Pod nadzorem znajdowało się 208 zakładów małej gastronomii.

Skontrolowano 118, przeprowadzono 139 kontroli sanitarnych, wydano 7 decyzji

administracyjnych, nałożono 11 mandatów karnych na kwotę 990 zł. Podczas

prowadzonych czynności kontrolnych najczęściej kwestionowano analogicznie jak

w latach ubiegłych:

- niezgodne z zaleceniami producentów warunki przechowywania półproduktów,

wyrobów gotowych,

- niewdrożone procedury GHP/GMP oraz systemu HACCP,

- brak dokumentacji zdrowotnej/orzeczeń lekarskich personelu,

- niezachowaną segregację asortymentową w urządzeniach chłodniczych,

- brak zabezpieczenia żywności przed zanieczyszczeniami zewnętrznymi.

W zakładach małej gastronomii nie pobierano prób środków spożywczych.

Biorąc pod uwagę specyfikę powiatu, dużą grupę nadzorowanych obiektów stanowią

obiekty ruchome i tymczasowe – 119 (99 w 2013r.), których znaczna część

usytuowana jest przy szlakach turystycznych, narciarskich, czy miejscowościach

wypoczynkowych. Działalność w tych obiektach związana jest również z szeregiem

imprez okazjonalnych, plenerowych organizowanych w okresie letnim i zimowym

na terenie powiatu cieszyńskiego.

W tej grupie obiektów, analogiczne jak w latach ubiegłych, przeprowadzono kontrole

akcyjne dotyczące obiektów usytuowanych na trasach turystycznych. Z roku na rok

w tej grupie obiektów obserwuje się coraz lepsze warunki higieniczno-sanitarne oraz

większą świadomość przedsiębiorców w kwestiach zapewnienia właściwych standardów

sanitarnych. Skontrolowano 57, za uchybienia sanitarne nałożono 7 mandatów karnych

na kwotę 1140zł.

W obiektach ruchomych i tymczasowych nie pobierano prób środków spożywczych.

Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego to kolejna duża grupa

nadzorowanych obiektów. W rejestrze PPIS w Cieszynie znajduje się 365 obiektów

tego typu, w tym 82 bloki żywienia w domach wczasowych, 4 w szpitalach (w jednym

szpitalu prowadzone jest żywienie w systemie cateringowym), 11 w sanatoriach i 21

w domach opieki społecznej dla dorosłych i dzieci. Do tej grupy obiektów zaliczają się

również bloki żywienia w stołówkach szkolnych i przedszkolnych oraz żłobkach.

Ponadto pod stałym nadzorem znajdują się stołówki prowadzące żywienie dzieci

i młodzieży w czasie ferii zimowych i wakacji letnich. Skontrolowano 251 obiektów.

Stan sanitarno-techniczny tej, bardzo licznej grupy obiektów, nie budził zastrzeżeń,

natomiast w czasie kontroli kwestionowano m.in. niewdrożone procedury GHP/GMP

oraz systemu HACCP. W bieżącym roku w zakładach żywienia zbiorowego typu

zamkniętego wydano 48 decyzji administracyjnych. Stwierdzone podczas kontroli

nieprawidłowości, na bieżąco, bądź w terminach określonych w decyzji były usuwane.

Za nieprawidłowości natury porządkowej i nałożono 19 mandatów karnych na sumę 3000 zł.

W tej grupie obiektów nie pobierano prób środków spożywczych.

Pod nadzorem znajdowało się także 208 zakładów małej gastronomii.

Skontrolowano 118, przeprowadzono 139 kontroli sanitarnych, nałożono 11 mandatów

karnych na kwotę 990 zł. Podczas prowadzonych czynności kontrolnych najczęściej

kwestionowano analogicznie jak w latach ubiegłych:

- niezgodne z zaleceniami producentów warunki przechowywania półproduktów,

wyrobów gotowych,

- niewdrożone procedury GHP/GMP oraz systemu HACCP,

- brak dokumentacji zdrowotnej/orzeczeń lekarskich personelu,

- niezachowaną segregację asortymentową w urządzeniach chłodniczych,

- brak zabezpieczenia żywności przed zanieczyszczeniami zewnętrznymi.

Wydano 7 decyzji administracyjnych.

W zakładach małej gastronomii nie pobierano prób środków spożywczych.

W rejestrze zakładów nadzorowanych przez PPIS w Cieszynie zewidencjonowano

5 zakładów usług cateringowych, skontrolowano 3, przeprowadzając w nich

7 kontroli sanitarnych. Za stwierdzone nieprawidłowości dotyczące m.in. złego stanu

sanitarno-porządkowego oraz braku do wglądu zapisów z rejestracji procesu

produkcyjnego, jednego przedsiębiorcę ukarano mandatem karnym na kwotę 100 zł.

W zakładach usług cateringowych nie pobierano prób środków spożywczych. Zakłady

te głównie prowadzą działalność na terenie powiatu cieszyńskiego.

Ocena stanu sanitarnego obiektów żywienia zbiorowego w latach 2013 - 2014.

Liczba obiektów

nadzorowanych w 2013 roku

Liczba obiektów

nadzorowanych w 2014 roku Lp. Rodzaj obiektów

ogółem o złym stanie

sanitarnym

%

obiektów

złych

ogółem

o złym

stanie

sanitarnym

%

obiektów

złych

1.

Zakłady żywienia

zbiorowego

- typ otwarty

797 1 0,13% 802 5 0,62%

2. Zakłady małej

gastronomii 202 0 0 208 0 0

3.

Zakłady

zbiorowego

żywienia

- typ zamknięty

358 1 0,28% 365 0 0

Obiekty ogółem

1357 2 0,15% 1375 5 0,36%

W ramach nadzoru w obiektach żywienia zbiorowego pobrano do badań

laboratoryjnych 42 próbki środków spożywczych (głównie były to ciasta, lody i jaja

oraz pojedyncze próbki przypraw, przetworów warzywnych).

Przebadano je pod kątem zanieczyszczeń mikrobiologicznych, organoleptycznych oraz

zanieczyszczeń biologicznych. Nie kwestionowano żadnej z tych próbek.

Znaczną grupę nadzorowanych obiektów stanowią obiekty obrotu żywnością – sklepy

(651 obiektów), kioski (75 obiektów), magazyny hurtowe (48 obiektów) oraz inne –

144 obiekty (m.in. apteki, punkty apteczne, sklepy zielarskie).

Skontrolowano 699 obiektów z 1113 prowadzących działalność handlową na terenie

powiatu.

Stan sanitarny obiektów obrotu żywnością w roku 2013 i 2014.

Liczba obiektów

skontrolowanych w 2013 roku

Liczba obiektów

skontrolowanych w 2014 roku

Obiekty

ogółem

o złym

stanie

sanitarnym

%

obiektów

złych

ogółem

o złym

stanie

sanitarnym

%

obiektów

złych

Sklepy

Spożywcze 662 0 0 496 2 0,40%

Kioski

Spożywcze 78 0 0 36 0 0

Magazyny

Hurtowe 47 0 0 39 1 2,56%

Liczba obiektów

skontrolowanych w 2013 roku

Liczba obiektów

skontrolowanych w 2014 roku

Obiekty

ogółem

o złym

stanie

sanitarnym

%

obiektów

złych

ogółem

o złym

stanie

sanitarnym

%

obiektów

złych

Obiekty ruchome i

tymczasowe 99 0 0 57 0 0

Środki transportu 73 0 0 28 0 0

Inne obiekty obrotu

żywnością 121 0 0 43 0 0

Obiekty ogółem 1080 0 0 699 3 0,43%

Do dużych obiektów zaliczane są sklepy sieci: Kaufland, Biedronka, TESCO,

Carrefour, Lidl, Spar, Intermarche. Stan techniczno-sanitarny tych obiektów nie budził

większych zastrzeżeń. Podejmowano w nich liczne działania w ramach systemu

RASFF (wg wskazań na listach dystrybucji). Dwa sklepy spożywcze (0,43%

ocenionych wg arkusza oceny stanu sanitarnego) oraz jedną hurtownię (2,56%

ocenionych), oceniono jako niespełniające wymagań m.in. w zakresie niezachowania

procedur mycia i dezynfekcji, nie wdrożenie procedur GHP oraz systemu HACCP.

Wydano 77 decyzji administracyjnych na poprawę stanu sanitarno-technicznego oraz

nałożono 47 mandatów karnych na kwotę 4220 zł, głównie za niespełnienie wymagań

higienicznych.

Najczęściej stwierdzano :

- nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń, urządzeń,

- nie wdrożenie procedur GHP oraz systemu HACCP,

- obecność środków spożywczych po terminie przydatności/ dacie minimalnej

trwałości,

- brak orzeczeń lekarskich dla personelu.

W miejscach obrotu żywnością pobrano do badań 413 próbek. Zakres badań obejmował

parametry mikrobiologiczne, chemiczne, organoleptyczne, skażenia promieniotwórcze,

obecność zanieczyszczeń, w tym szkodników i ich pozostałości. Nie kwestionowano

żadnej z próbek.

W przypadku pojedynczych środków spożywczych stwierdzono niezgodności

w zakresie znakowania. Informacje o tych niezgodnościach dotyczących środków

spożywczych, produkowanych poza powiatem cieszyńskim, przekazywano

do właściwych Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych, a w przypadku

próbek pochodzenia zwierzęcego do Powiatowych Lekarzy Weterynarii.

Kontroli poddano również obiekty obrotu żywnością w systemie targowiskowym

(punkty ruchome i tymczasowe)

Skontrolowano 13 punktów, w tym obiekty sprzedaży detalicznej, ruchome przyczepy

i punkty gastronomiczne. Przeprowadzono w nich 14 kontroli sanitarnych, w tym

4 kontrole interwencyjne.

W trakcie bieżącego nadzoru sanitarnego do zbadania w zintegrowanym

laboratorium PIS woj. śląskiego pobrano 468 próbek środków spożywczych

(o 22 więcej niż w roku 2013). Spośród nich 380 prób to próbki pochodzenia

krajowego, 56 z Unii Europejskiej oraz 32 próby środków spożywczych pochodzących

z importu. Próby pobierano zgodnie z harmonogramem opracowywanym przez

Głównego Inspektora Sanitarnego.

Ilość próbek zbadanych

wg pochodzenia producentów

Lp Asortyment

Ilość

próbek

zbadanyc

h

krajow

i

z Unii

Europejski

ej

z innych

krajów

(import)

1 Mięso, podroby i produkty

mięsne 24 24

2 Drób, podroby i produkty

drobiarskie, jaja i ich przetwory 22 22

3 Ryby, owoce morza i ich przetwory

17 14 3

4 Mleko i przetwory mleczne 33 28 5

5 Lody 20 20

6 Ziarno zbóż i przetwory zbożowo- mączne

44 33 6 5

7 Wyroby cukiernicze i ciastkarskie

74 64 10

Ilość próbek zbadanych

wg pochodzenia producentów

Lp Asortyment

Ilość

próbek

zbadanyc

h

krajow

i

z Unii

Europejski

ej

z innych

krajów

(import)

8 Orzechy w tym arachidy 1 1

9 Warzywa, w tym strączkowe 21 20 1

10 Owoce i przetwory 35 14 2 19

11 Wody mineralne i napoje bezalkoholowe

34 29 5

12 Dodatki do żywności 5 5

13 Grzyby 5 5

14 Koncentraty spożywcze 14 13 1

15 Majonezy, musztardy, sosy 2 2

16 Zioła i przyprawy 19 16 3

17 Kawa, herbata, kakao, herbatki owocowe i ziołowe

7 6 1

18 Wyroby garmażeryjne i kulinarne

28 27 1

19 Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego

44 29 15

20 Suplementy diety 19 18 1

21 Ziarna oleiste 6 6

22 Alkohole 5 4 1

Zakres badań obejmował parametry mikrobiologiczne, chemiczne,

organoleptyczne, skażenia promieniotwórcze, obecność zanieczyszczeń, w tym

szkodników i ich pozostałości.

Z całego pobieranego asortymentu kwestionowano 10 próbek, tj.:

- 5 próbek lodów z automatu (ze względu na przekroczenie liczby

Enterobacteriaceae, wskazującej na niewłaściwe warunki sanitarne podczas

produkcji)

- 1 próbkę kubków ceramicznych, ze względu na migracje ołowiu, z obrzeża

wyrobu;

- 4 próbki sanitarne ( zmiotki i wytrzepki) ze względu na obecność szkodników.

Przyczyną niezgodności wykrytych w badanej żywności była zawyżona liczba

Enterobacteriacea (wskazująca na niewłaściwe warunki sanitarne podczas produkcji)

w 5 próbkach lodów.

Kwestionowanie żywności było więc sporadyczne (1,02% zbadanej żywności),

a stwierdzone nieprawidłowości w większości nie miały bezpośredniego wpływu

na zdrowie.

Sprawne i szybkie przekazanie informacji między Komisją

Europejską, urzędami ds. żywności i pasz oraz

organizacjami Państw Członkowskich UE, w przypadku

zidentyfikowania jakiegokolwiek zagrożenia zdrowia

konsumentów pochodzącego od żywności niewłaściwej

jakości, umożliwia System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach

Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt (Rapid Alert System for Food and

Feed) –RASFF. Informacje te są przekazywane w celu dokonania oceny zagrożenia

i ewentualnego podjęcia działań określonych procedurami.

W ramach funkcjonowania tego systemu w 2014r. otrzymano od Śląskiego

Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego 26 powiadomień alarmowych,

czyli wymagających wycofania artykułów z rynku, 8 powiadomień informacyjnych.

oraz 7 ostrzeżeń publicznych umieszczanych na bieżąco, na stronie internetowej

Głównego Inspektora Sanitarnego.

POWIADOMIENIA

KATEGORIA PRODUKTU

ALARMOWE INFORMACYJNE

PRZYCZYNY KWESTIONOWANIA

Wyroby

cukiernicze

trwałe

1 0 - przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu deoksyniwalenolu (DON),

Ziarno zbóż

i przetwory

zbożowo -

mączne

8 0 - obecność składnika alergennego – glutenu,

w produkcie naturalnie bezglutenowym,

- obecność składnika alergennego – glutenu,

natomiast na etykiecie brak informacji o takim

składniku,

- przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu deoksyniwalenolu (DON),

- przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu mikotoksyn - ochratoksyny A,

Środki

spożywcze

specjalnego

przeznaczenia

żywieniowego

1 0 - obecność niedozwolonej do stosowania

w żywności substancji chemicznej – atropiny,

Ryby i

przetwory rybne

2 0 - przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu metali ciężkich – rtęci,

- nietypowy zapach produktu – gnilny, a po

podgrzaniu amoniakalny, gryzący,

Drób, podroby

i produkty

drobiarskie

2 0 - obecność bakterii Salmonella Enteritidis,

Mięso

i przetwory

mięsne

1 2 - obecność bakterii Salmonella SPP oraz

Escherichia Coli β glukuronidazo dodatnie,

- obecność bakterii Escherichia Coli 0157 oraz

Salmonella Infantis,

Bakalie 2 0 - brak na etykiecie informacji dotyczącej

obecności składnika alergennego- siarczynów

wyrażonych jako dwutlenek siarki,

Kawa, kakao,

herbata, herbatki

owocowe

i ziołowe

1 0 - przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu benzo(a)piranu oraz sumy 4 –

pierścieniowych węglowodorów aromatycznych

(WWA),

POWIADOMIENIA

KATEGORIA PRODUKTU

ALARMOWE INFORMACYJNE

PRZYCZYNY KWESTIONOWANIA

Wody mineralne

i napoje

bezalkoholowe

0 1 - obecność bakterii z grupy coli oraz bakterii

Clostridium,

Suplementy

diety

1 2 - przekroczenie bezpiecznego limitu witaminy

B6,

- obecność nieautoryzowanych składników

np. Oxytropis Facate czy Glicerofosforanu

sodu,

Owoce 2 0 - przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu pozostałości pestycydu – metomylu,

- przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu metali ciężkich – kadmu,

Warzywa 1 0 - przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu metali ciężkich – kadmu i ołowiu,

Grzyby 0 1 - przekroczenie maksymalnego poziomu

dwutlenku siarki,

Tłuszcze

roślinne

1 0 - przekroczenie najwyższego dopuszczalnego

poziomu benzo(a)piranu,

Materiały

i wyroby

przeznaczone

do kontaktu

z żywnością

3 2 - przekroczenie dopuszczalnych limitów

migracji formaldehydu, specyficznej

pierwszorzędowych amin aromatycznych oraz

niklu,

- obecność cząstek metalu w środku

spożywczym, powstających z powierzchni

urządzenia. w czasie jego użytkowania.

Największa ilość zakwestionowanych artykułów, objętych ww. powiadomieniami,

należała do grupy - ziarno zbóż i przetwory zbożowo – mączne oraz grupy - materiały

i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością.

Kwestionowanymi środkami spożywczymi z grupy ziarno zbóż i przetwory

zbożowo – mączne, były mąki, kasze, otręby i chrupki.

Zakwestionowano:

- brak na etykiecie informacji dotyczącej obecności składnika alergennego –

glutenu (4 produkty z tej grupy),

- obecność alergenu w produkcie. naturalnie bezglutenowym (kasza

kukurydziana),

- przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu deoksyniwalenolu (DON)

(krakersy, otręby pszenne),

- przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu ochratoksyny

A (kasza gryczana).

Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, wycofane zostały

z rynku z powodu:

- przekroczenia dopuszczalnych limitów migracji specyficznej

pierwszorzędowych amin aromatycznych (cedzak), formaldehydu (talerz płytki

z melaminy) , niklu (tarka do ziemniaków),

- obecności w zmielonej kawie, cząstek metalu z powierzchni młynka,

powstających w trakcie jego użytkowania.

Większość ww. materiałów i wyrobów pochodziła z Chin.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie zgłosił również do

systemu RASFF jedno powiadomienie alarmowe dotyczące wyrobu do kontaktu

z żywnością – kubka ceramicznego, pochodzącego z Chin. Ww. wyrób został

zakwestionowany ze względu na stwierdzoną w badaniach laboratoryjnych wysoką

zawartość ołowiu uwalnianego z obrzeża kubka.

Wśród zakwestionowanych produktów były suplementy diety produkcji USA

objęte procedurami systemu RASFF z powodu stwierdzenia obecności

nieautoryzowanych składników w tych produktach:

- Oxytropis Facate – który nie jest powszechnym składnikiem żywności i nie posiada

historii stosowania w żywieniu na terenie Unii Europejskiej przed 15.05.1997,

zawierający w swoim składzie m. in. alkaloidy, które są toksyczne dla zdrowia.

- Fenyloetylamina (PEA hcl) - która jest zaliczana do alkaloidów wykazujących

właściwości neuromodelujące oraz stymulujące centralny układ nerwowy, nie jest

również powszechnym składnikiem żywności, a także, w postaci wyizolowanej, nie

posiada znaczącej historii stosowania w żywieniu w Unii Europejskiej.

- Glicerofosforan sodu – który nie został wymieniony w obowiązującym unijnym

wykazie form chemicznych składników mineralnych, które można dodawać

do żywności.

Analizując wszystkie otrzymane powiadomienia w ciągu ostatnich 3 lat, można

stwierdzić, iż uległa zmniejszeniu ilość kwestionowanych materiałów i wyrobów do

kontaktu z żywnością, natomiast zwiększyła się ilość kwestionowanych środków

spożywczych z grupy ziarno zbóż i przetwory zbożowo - mączne.

W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzano, w nadzorowanych obiektach

na terenie powiatu, produkty będące przedmiotem ww. powiadomień. We wszystkich

przypadkach przedsiębiorcy, po uzyskaniu informacji o przyczynach zakwestionowania

danego środka spożywczego lub materiału i wyrobu do kontaktu z żywnością,

we własnym zakresie wycofywali kwestionowane towary z obrotu handlowego,

co świadczy o prawidłowych ich działaniach.

[

żródło: https://grzybyjadalne.wordpress.com

Pod nadzorem PPIS w Cieszynie nie ma zakładu przetwórstwa grzybów. W PSSE

w Cieszynie , jedna osoba posiada uprawnienia klasyfikatora grzybów.

Podczas rutynowych działań kontrolnych nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie

obrotu grzybami, zarówno świeżymi jak i suszonymi.

W ramach nadzoru bieżącego pobrano 5 próbek grzybów, w tym 3 próbki grzybów

suszonych oraz 2 próbki grzybów świeżych. Badania grzybów obejmowały oznaczenie

poziomu metali szkodliwych dla zdrowia. Pobrane próbki były zgodne z wymaganiami

w tym zakresie.

W 2014 r. oprócz kontroli planowych i interwencyjnych prowadzano działania

kontrolne w ramach akcji inicjowanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego,

Śląskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz z własnej

inicjatywy dotyczące:

• nadzoru nad zakładami pozyskującymi w procesie produkcji żywności produkty uboczne przeznaczone na cele paszowe

Na terenie powiatu, nadzorem objętych jest 19 takich zakładów. Przeprowadzono

25 kontroli w tym zakresie. W dwóch przypadkach stwierdzono

nieprawidłowości, sprawę przekazano właściwym Powiatowym Lekarzom

Weterynarii.

• oceny oznakowania środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego dla

dzieci do lat 3 i przedmiotów do karmienia niemowląt oraz działań

reklamowych prowadzonych przez ich producentów i dystrybutorów

Przeprowadzono 16 kontroli sanitarnych w aptekach i sklepach

ogólnospożywczych, nie stwierdzając uchybień naruszających rozporządzenie

Ministra Zdrowia z dnia 16.09.2010r. w sprawie środków specjalnego

przeznaczenia żywieniowego.

• kontroli zabezpieczenia żywności przed szkodnikami, owadami, stanu urządzeń monitoruj ących obecność szkodników oraz prowadzoną dokumentację w tym zakresie – akcja „Stop robakom w żywności”.

Skontrolowano 15-u przedsiębiorców przeprowadzając 19 kontroli sanitarnych,

w 7 zakładach produkcji żywności, 2 zakładach żywienia zbiorowego, 1 hurtowni

oraz w 6 sklepach. Sprawdzano czy opracowane metody zabezpieczające żywność

przed dostępem szkodników są skuteczne, przeprowadzając m.in. badania

laboratoryjne próbek żywności oraz próbek sanitarnych - zmiotek i wytrzepek

w kierunku oznaczenia obecności szkodników lub ich śladów. Kontrole wykazały,

że w większości obiektów tj. w 14 przypadkach, monitorowaniem szkodników

zajmują się zewnętrzne firmy DDD.

W 12 obiektach nie stwierdzono nieprawidłowości, w pozostałych stwierdzano

brak monitorowania obecności szkodników lub jego prowadzenie niezgodnie

z opracowanymi dokumentami HACCP, brak kompletnej dokumentacji

dotyczącej zabezpieczenia obiektu przed szkodnikami.

Pobrano do badań laboratoryjnych próbki wyrobów zbożowych, ziaren oleistych,

owoców suszonych, nasion strączkowych, przypraw, herbat, orzechów oraz

zmiotek i wytrzepek w kierunku oznaczenia obecności szkodników lub ich

śladów.

Nie stwierdzono obecności szkodników i ich śladów w zbadanych próbkach

żywności, natomiast stwierdzono szkodniki i ich pozostałości w 4 próbkach

zmiotek i wytrzepek pobranych w piekarni. Winnych zaniedbań ukarano

2 mandatami karnymi na kwotę 500 zł.

Na podstawie uzyskanych wyników kontroli w obiektach żywnościowych można

wnioskować, iż działania producentów żywności oraz wprowadzających żywność

do obrotu, w zakresie zabezpieczenia żywności przed szkodnikami,

są prowadzone w większości przypadków bez zastrzeżeń.

• wzmożenia nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa żywnościowego w supermarketach Skontrolowano 12 obiektów. Tylko w przypadku 2 obiektów stwierdzono

nieprawidłowości (brak zabezpieczenia żywności nieopakowanej przed

zanieczyszczeniami oraz niewłaściwe prowadzenie procesów mycia urządzeń,

sprzętu), za które nałożono 2 mandaty karne na kwotę 600 zł oraz wydano

1 decyzję administracyjną w celu poprawy stanu technicznego obiektu. W wyniku

kontroli sprawdzającej uchybienia natury porządkowej zostały usunięte.

• oceny stanu sanitarnego wózków oraz koszyków używanych w sklepach spożywczych Skontrolowano 12 miejsc obrotu. W 1 obiekcie stwierdzono uchybienia

techniczne dot. stanowiska mycia i dezynfekcji koszyków i wózków i w 1 brak

dokumentacji GHP w tym zakresie. Wydano 1 decyzję administracyjną, nałożono

mandat karny na 100 zł za zły stan sanitarny koszyków Kontrole sprawdzające

potwierdziły usunięcie uchybień porządkowych oraz prawidłowo opracowaną

dokumentację GHP.

• wprowadzania do obrotu olejów jadalnych

Przeprowadzono 20 kontroli sanitarnych stwierdzając zachowane warunki oraz

zgodny z zaleceniami producentów sposób przechowywania olejów jadalnych.

W ocenie organoleptycznej nie stwierdzono oznak zjełczenia. W związku

z powyższym nie pobrano prób do badań laboratoryjnych.

• zapewnienia bezpieczeństwa żywności serwowanej konsumentom w czasie Święta Trzech Braci w Cieszynie

Przeprowadzono 11 kontroli sanitarnych w 3 zakładach gastronomicznych

usytuowanych bezpośrednio przy Rynku Cieszyńskim, 4 ogródkach letnich,

1 punkcie gastronomicznym typu przyczepa gastronomiczna, 3 stoiskach sprzedaży

kanapek, ciast drożdżowych, napojów alkoholowych.

Podczas kontroli sprawdzono między innymi:

- warunki higieniczno-sanitarne pomieszczeń, urządzeń oraz sprzętu

technologicznego i pomocniczego,

- prawidłowość cyklów mycia i dezynfekcji naczyń wielokrotnego użytku oraz

szkła bufetowego,

- warunki przechowywania żywności łatwo psującej się,

- dokumentację zdrowotną personelu,

- wdrożenie i przestrzeganie instrukcji GHP, GMP oraz procedur systemu HACCP,

- dostęp do wydzielonych pomieszczeń sanitarnych dla personelu oraz

konsumentów.

We wszystkich skontrolowanych obiektach stwierdzono przestrzeganie zasad

GHP, GMP i procedur systemu HACCP, prowadzenie monitoringu CCP zgodnie

z przyjętymi kryteriami. Stan sanitarny nie budził zastrzeżeń.

• zapewnienia bezpieczeństwa żywności serwowanej konsumentom w czasie Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Wi śle

Kontrolą objęto obiekty stałe zlokalizowane na terenie Parku Kopczyńskiego

w Wiśle oraz obiekty ruchome, tymczasowe. Przeprowadzono 11 kontroli

sanitarnych.

Zakres kontroli obejmował analogiczne zagadnienia jak w czasie kontroli Święta

Trzech Braci. W przypadku dwóch ruchomych punktów gastronomicznych stwierdzono

uchybienia sanitarne m.in. brak dokumentacji dotyczącej GHP, produkcję soków

z warzyw i owoców częściowo nie poddanych obróbce wstępnej, wprowadzanie do

obrotu pieczywa bez oznakowania i nieprawidłowo zabezpieczonego przed wtórnym

zanieczyszczeniem.

Za stwierdzone uchybienia nałożono jeden mandat karny w wysokości 70,00 zł.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości u przedsiębiorcy prowadzącego „obiekt

ruchomy”, mającego siedzibę poza terenem powiatu cieszyńskiego, informację

przesyłano do właściwego PPIS.

źródło: www.google.pl

Szczególnym nadzorem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ostatnich latach objęte są

suplementy diety oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia. Ich obecność

zarówno w aptekach, obrocie poza aptecznym, ale także w sprzedaży internetowej jest

powszechna.

W 2014r., zgodnie z ustalonym planem poboru prób do badań laboratoryjnych, pobrano

19 próbek, z czego w zakresie parametrów mikrobiologicznych zbadano 5 z nich,

pod względem chemicznym - 9, w zakresie organoleptyki - 1, a pod względem

prawidłowości znakowania - 4. Stwierdzono niewielkie uchybienia dotyczące

znakowania np. braku zamieszczenia określenia „suplement diety” obok nazwy

handlowej, braku podania w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, masy

i daty minimalnej trwałości. Przeprowadzono również 14 kontroli w zakresie oceny

wybranych suplementów diety pod względem prawidłowości stosowania oświadczeń

żywieniowych i zdrowotnych oraz analizy zawartości witamin i składników

mineralnych.

Kontrole nie wykazały nieprawidłowości. Do wyegzekwowania od importerów

wprowadzających do obrotu suplementy diety prawidłowego znakowania, zobowiązano

właściwych miejscowo Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych.

źródło: http://biz-hurt.pl

PPIS w Cieszynie sprawuje także nadzór nad materiałami i wyrobami do kontaktu

z żywnością. W rejestrze obiektów PPIS znajduje się 8 takich wytwórni oraz 43 miejsc

obrotu tymi materiałami i wyrobami. Przeprowadzono 15 kontroli sanitarnych

w zakresie oceny bezpieczeństwa materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu

z żywnością m.in. w następujących obiektach: wytwórnie wyrobów do kontaktu

z żywnością., zakłady produkcyjne, zakłady żywienia zbiorowego, sklepy spożywcze,

punkty małej gastronomii.

Nie stwierdzono nieprawidłowości, przedkładano niezbędną dokumentację, w tym

dobrej praktyki higienicznej i produkcyjnej, faktury dostaw wraz z deklaracjami

producentów, specyfikacje potwierdzające zgodność z obowiązującymi przepisami

mającymi zastosowanie do materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Dokonano oceny znakowania następujących materiałów i wyrobów

przeznaczonych do kontaktu z żywnością:

- opakowania kartonowe do pizzy,

- folia do żywności samo przylegająca

- folia Al.,

- woreczki do żywności

- talerze do żywności z tektury litej,

- torebki gastronomiczne.

Ww. materiały i wyroby spełniały wymagania obowiązujących przepisów.

Zbadano w kierunku migracji metali ciężkich i migracji globalnej 12 próbek

materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością (tłuczek, cedzak,

łyżka wazowa, łyżka do sosów, łyżka do woka, kubek ceramiczny, patelnia, kubek

szklany, kubek do napojów PP). Zakwestionowano jeden produkt - Kubek ceramiczny

z uwagi na migrację ołowiu z obszaru obrzeża wyrobu. Produkt pochodził z Chin,

importerem była firma mająca siedzibę po za powiatem cieszyńskim. Został

uruchomiony System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach

„RASFF”.

Pracownicy PSSE w Cieszynie w ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego

dokonują także kontroli żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych

do kontaktu z żywnością importowanych z krajów trzecich.

Wydano 82 świadectwa jakości zdrowotnej środka spożywczego oraz 10 świadectw

jakości zdrowotnej materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu

z żywnością, pochodzących z krajów trzecich oraz 29 świadectw eksportowych

dotyczących żywności pochodzącej od dwóch producentów z terenu powiatu

cieszyńskiego. Przeprowadzono 82 kontrole środków transportu, którymi przewożono

importowane produkty. Najczęściej kontrolowanymi produktami spośród środków

spożywczych były : białko sojowe, koncentrat białka sojowego, wyroby cukiernicze

( rogaliki nadziewane kremem kakaowym) oraz płynna masa czekoladowa. Natomiast

z materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością – naczynia stołowe oraz

łyżeczki z tworzywa sztucznego.

W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba wydanych świadectw znacząco zmalała

-121 w 2014r.,, a w 2013r-225 włącznie z exportem.

źródło: http://www.trustedcosmetics.pl

Odmiennym obszarem działań Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest nadzór

nad bezpieczeństwem produktów kosmetycznych, a także nad zakładami

produkującymi i konfekcjonującymi, wprowadzającymi je do obrotu. W rejestrze PPIS

znajduje się 1 zakład produkujący i konfekcjonujący kosmetyki i 11 obiektów obrotu

kosmetykami. Dokonano 9 kontroli sanitarnych dotyczących bezpieczeństwa

zdrowotnego kosmetyków. W ramach funkcjonowania systemu RAPEX sprawdzano

obecność w obrocie kwestionowanych kosmetyków.

Prowadzono kontrole w związku z:

• interwencją petenta dotyczącą sprzedaży kosmetyków:

- SAVON NOIR - przeprowadzono kontrolę nie stwierdzono nieprawidłowości,

- OLEJU KOSMETYCZNEGO Z CZARNUSZKI- sprawę znakowania

przekazano do rozpatrzenia PPIS w Żywcu, zgodnie z kompetencjami

(producent znajdował się na jego terenie działania).

• pismem PPIS w Krakowie dotyczące produktu „Płyn z orzechów ONLY

ORGANIC”- produktu nie stwierdzono na stanie w sklepie nadzorowanym

przez PPIS w Cieszynie, sprawę przekazano do wykorzystania służbowego

PPIS w Złotowie, Nowym Sączu, Bielsku-Białej, Wrocławiu, Krakowie

ze względu na siedzibę odbiorców powyższego produktu.

• pismem GIS oraz pismem PWIS w Katowicach dotyczącym sprzedaży na

ALLEGRO środków do wybielania zębów- w kilku sklepach kosmetycznych

sprawdzono dostępność ww. produktów i nie stwierdzono nieprawidłowości,

podjęto działania zmierzające do ustalenia innych użytkowników. Napotkano

na trudności ze strony właścicieli Grupy ALLEGRO z ustaleniem właściwości

miejscowej PPIS sprawujących nadzór nad wprowadzającymi do obrotu

w sprzedaży internetowej.

żródło: www.pl.kuzniapolska.eu

Oceniając bezpieczeństwo sanitarne w powiecie nie można pominąć zagadnień

dotyczących higieny środowiska pracy, w tym:

- warunków zdrowotnych środowiska pracy,

- przestrzegania przepisów przez osoby produkujące, wprowadzające i stosujące

chemikalia (w tym: substancje i mieszaniny niebezpieczne, detergenty

zawierające środki powierzchniowo czynne i produkty biobójcze),

- wprowadzania do obrotu środków zastępczych, tzw. „dopalaczy”,

- postępowań w sprawach chorób zawodowych.

Pod nadzorem PPIS w Cieszynie znajduje się 536 zakładów pracy zatrudniających

ok. 18,4 tys. pracowników. W stosunku do 2013r. ilość nadzorowanych zakładów

wzrosła o 15.

Zgodnie z powyższym diagramem 86% nadzorowanych zakładów stanowią

przedsiębiorstwa zatrudniające maksymalnie do 50 pracowników. Są to głównie

prywatni przedsiębiorcy prowadzący własną działalność gospodarczą, o zasięgu

lokalnym. Struktura wielkości zakładów na przestrzeni lat ulega jedynie niewielkim

zmianom.

Najwięcej zakładów, wg sektorów gospodarki (PKD z 2007), należy do „przetwórstwa

przemysłowego” i tam też jest największa liczba zatrudnionych. Kolejną znaczącą

grupę, stanowią zakłady należące do sekcji „handlu hurtowego i detalicznego” oraz

„naprawy pojazdów samochodowych, w tym motocykli.”

Sektor gospodarki Liczba zakładów Liczba

zatrudnionych

Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo

i rybactwo 28 440

Sekcja B - Górnictwo i wydobywanie 3 82

Sekcja C - Przetwórstwo przemysłowe 242 11034

Sekcja D - wytwarzanie i zaopatrywanie

w energię elektryczną, gaz, parę wodną,

gorącą wodę i powietrze do układów

klimatyzacyjnych 3 279

Sektor gospodarki Liczba zakładów Liczba

zatrudnionych

Sekcja E - dostawa wody; gospodarowanie

ściekami i odpadami oraz działalność

związana z rekultywacją 10 398

Sekcja F - Budownictwo 31 989

Sekcja G - Handel hurtowy i detaliczny;

naprawa pojazdów samochodowych,

włączając motocykle 139 1834

Sekcja H - Transport i gospodarka

magazynowa 13 646

Sekcja I - Działalność związana

z zakwaterowaniem i usługami

gastronomicznymi 6 651

Sekcja J - Informacja i komunikacja 3 22

Sekcja K - Działalność finansowa i

ubezpieczeniowa 1 57

Sekcja L - Działalność związana z obsługą

rynku nieruchomości 2 48

Sekcja M - Działalność profesjonalna,

naukowa i techniczna 4 37

Sekcja N - Działalność w zakresie usług

administrowania i działalność wspierająca 6 122

Sekcja O - Administracja publiczna i obrona

narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia

społeczne 0 0

Sekcja P - Edukacja 15 663

Sekcja Q - Opieka zdrowotna i pomoc

społeczna 16 887

Sekcja R - Działalność związana z kulturą,

rozrywką i rekreacją 12 151

Sekcja S - Pozostała działalność usługowa 2 20

Sektor gospodarki Liczba zakładów Liczba

zatrudnionych

Sekcja T - Gospodarstwa domowe

zatrudniające pracowników; gospodarstwa

domowe produkujące wyroby i świadczące

usługi na własne potrzeby 0 0

Sekcja U - Organizacje i zespoły

eksterytorialne 0 0

W roku 2014 skontrolowano 63 zakłady. W 28 stwierdzono nieprawidłowości,

wobec czego zostały wydane decyzje administracyjne zawierające 70 nakazów

obligujących pracodawców do usunięcia uchybień. Najczęściej stwierdzane

nieprawidłowości dotyczyły głównie:

- nieprawidłowego stanu sanitarnego pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-

sanitarnych oraz ich niewłaściwego urządzenia ,

- braku aktualnych badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

występujących w środowisku pracy,

- braku oceny ryzyka zawodowego lub konieczności uzupełnienia jej o zagrożenia

występujące w środowisku pracy,

- niezgodnego z obowiązującymi przepisami stosowania substancji i mieszanin

chemicznych,

- przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych

w środowisku pracy.

W warunkach ponadnormatywnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych pracuje

1312 pracowników, w tym większość w narażeniu na hałas.

Porównując powyższe dane, w 2014r. wzrosła liczba pracowników pracujących

w przekroczeniach dopuszczalnych normatywów higienicznych hałasu i pyłów.

W związku z powyższym, wydano 4 decyzje administracyjne dotyczące obniżenia

stężeń czynników szkodliwych - pyłów oraz sporządzenia i wdrożenia programu działań

organizacyjno-technicznych zmierzających do ograniczenia narażenia pracowników

na hałas. Poniższa tabela przedstawia dokładne dane dotyczące narażenia

na poszczególne czynniki szkodliwe, w stężeniach lub natężeniach przekraczających

normy.

w tym pracowników pracujących w przekroczeniach

PKD opis liczba zakładów pracy, w których występują przekroczenia NDN/NDS

liczba pracowników pracujących w przekroczeniach normatywów higienicznych - ogółem NDS

pyłów NDN czynników fizycznych (hałasu, drgań mechanicznych)

2 leśnictwo i pozyskiwanie drewna

3 22 - 22

8 pozostałe górnictwo i wydobywanie

1 1 - 1

10 produkcja artykułów spożywczych

4 73 5 68

11 produkcja napojów 1 24 - 24

16

produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli

9 33 - 33

20

produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych

1 3 - 3

22 produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych

1 6 - 6

23

produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych

1 4 - 4

24 produkcja metali 3 223 163 223

25

produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń

8 565 19 565

27 produkcja urządzeń elektrycznych

2 38 - 38

28

produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana

4 28 10 18

29

produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli

4 162 - 162

31 produkcja mebli 1 71 - 71

32 pozostała produkcja wyrobów

1 2 2 2

33

naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń

1 1 - 1

37 odprowadzanie i oczyszczanie ścieków

1 1 - 1

38

działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów

1 1 - 1

42

roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej

3 33 - 33

47

handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi

1 9 9 -

49 transport lądowy oraz transport rurociągowy

1 12 - 12

Razem 52 1312 208 1288

W 2014r. pod szczególnym nadzorem PPIS były zakłady produkuj ące

artykuły spożywcze, obejmujące dział 10 Polskiej Klasyfikacji Działalności

z wyłączeniem produkcji pieczywa, tj. produkcja świeżych wyrobów ciastkarskich

i ciastek, przetwarzanie i konserwowanie mięsa oraz produkcja wyrobów z mięsa,

a także przetwarzanie i konserwowanie ryb, skorupiaków i mięczaków.

Skontrolowano 11 zakładów, w których stwierdzono uchybienia dotyczące:

- braku lub niekompletnej oceny ryzyka zawodowego,

- braku aktualnych badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

w środowisku pracy,

- niewłaściwych warunków higieniczno-sanitarnych pomieszczeń zaplecza

socjalnego oraz pomieszczeń pracy,

- przekroczeń stężenia pyłów na stanowisku pracy,

- nie sporządzenia i wdrożenia programu działań organizacyjno-technicznych

zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas,

- braku rejestrów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na

stanowiskach pracy oraz kart badań i pomiarów.

W związku ze stwierdzonymi uchybieniami wydano 8 decyzji administracyjnych

nakazujących usunięcie powyższych nieprawidłowości. W 6 zakładach nakazy zostały

już zrealizowane (w tym w 5 zakładach w całości, natomiast w 1 zakładzie w znacznej

części).

Kontynuowano, zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego,

nadzór nad warunkami pracy w zakładach przemysłu drzewnego (produkcja

wyrobów z drewna oraz produkcja mebli).

W 2014r. uchybienia wystąpiły w 3 z 7 skontrolowanych zakładów i dotyczyły:

- braku odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniu pracy,

- złego stanu pomieszczeń higieniczno-sanitarnych,

- braku miejsc siedzących w szatni pracowniczej,

- braku aktualnych badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia

występujących w środowisku pracy,

- braku uwzględnienia w dokumentacji oceny ryzyka zawodowego wszystkich

wymogów, w zakresie narażenia na hałas,

- braku zapoznania pracownika z oceną ryzyka zawodowego występującego na jego

stanowisku pracy,

- braku aktualnego zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy

na danym stanowisku.

Tutejszy organ egzekwował usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości wydając

3 decyzje administracyjne. W dwóch zakładach nakazy zostały już w całości

zrealizowane.

Wśród zagrożeń, na jakie narażeni są pracownicy, w związku z wykonywaną

pracą, jest kontakt z czynnikami rakotwórczymi i mutagennymi, który na terenie

powiatu cieszyńskiego występuje w 21 zakładach, w tym w 8 firmach zajmujących się

rozbiórką wyrobów azbestowo-cementowych, typu pokrycia dachowe i płyty

elewacyjne. W jednym z zakładów skontrolowanych w tym zakresie, odnotowano

nieaktualne wyniki badań i pomiarów czynnika rakotwórczego, jakim były pyły drewna

twardego.

W 2014r. wydano 9 decyzji administracyjnych stwierdzających choroby

zawodowe. Stwierdzono:3 boreliozy należące do grupy chorób zakaźnych, 2 przewlekłe

choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym oraz

pojedyncze przypadki: pylicy płuc, zespołu cieśni w obrębie nadgarstka, alergicznego

nieżytu nosa oraz przewlekłego zapalenia nadkłykcia kości ramiennej.

Ww. choroby stwierdzono u nauczycieli, sztygara, sprzątaczki, pracownika Lasów

Państwowych oraz u rolników prowadzących własne gospodarstwa rolne.

Wydano również 8 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej:

alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, zespołu cieśni w obrębie nadgarstka,

zespołu wibracyjnego, zatruć ostrych albo przewlekłych lub ich następstw wywołanych

przez substancje chemiczne, alergicznego nieżytu nosa, układu wzrokowego wywołanej

czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi, astmy oskrzelowej,

przewlekłej choroby narządu głosu spowodowanej nadmiernym wysiłkiem głosowym.

2011 r 2012 r 2013 r 2014 r choroby zawodowe

liczba stwierdzonych chorób zawodowych

zatrucie ostre wywołane przez

substancje chemiczne 3 - -

-

pylice 2 2 1 1

choroby narządu głosu - - - 2

astma oskrzelowa 1 - - -

nowotwory złośliwe - - - -

alergiczny nieżyt nosa 1 - - 1

przewlekłe choroby układu

ruchu - 1 -

1

zespół cieśni w obrębie

nadgarstka 2 2 -

1

choroby zakaźne i pasożytnicze - - 2 3

zespół wibracyjny 1 2 - -

alergiczne kontaktowe zapalenie

skóry - - 1

-

Razem: 10 7 4 9

Liczbę stwierdzonych chorób zawodowych na przełomie lat 2005-2014 przedstawia

poniższy wykres.

Powiązanie chorób zawodowych z rodzajem pracy.

ilość stwierdzonych chorób zawodowych w dział

gospodarki jednostka choroby zawodowej

2011r. 2012r. 2013r. 2014r.

produkcja wód

ostre zatrucie tlenkiem węgla

3 - - -

alergiczny nieżyt nosa 1

- - - sprzedaż detaliczna

astma oskrzelowa 1 - - -

pylica krzemowa 2 2 - -

choroba wibracyjna - 2 - -

zespół cieśni w obrębie nadgarstka

1 - - -

produkcja metali

okołostawowe zapalenie barku

- 1 - -

pylica krzemowa 0 - - -

choroba wibracyjna 1 - - - zespół cieśni w obrębie nadgarstka

1 2 - 1

produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych alergiczne kontaktowe - - 1 -

zapalenie skóry

borelioza - - 2 3 leśnictwo, rolnictwo alergiczny nieżyt nosa - - - 1 górnictwo i wydobywanie

pylica płuc górników kopalń węgla

- - 1 1

edukacja przewlekłe choroby narządu głosu

- - - 2

usługi przewlekłe choroby układu ruchu

- - - 1

Razem 10 7 4 9

Wzrasta liczba zachorowań na boreliozę, jako chorobę

zawodową. Jednostka ta najczęściej występuje u pracowników

branży leśnej i rolniczej, gdzie ekspozycja na ww. czynnik

chorobotwórczy jest największa i trudna do wyeliminowania.

źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Borelioza#

W 2014r. kontynuowano nadzór nad podmiotami wprowadzającymi do obrotu

oraz stosującymi substancje i mieszaniny niebezpieczne. W ewidencji PSSE jest

59 podmiotów wprowadzających do obrotu powyższe chemikalia i 304 zakłady

stosujące je w działalności zawodowej. Skontrolowano 41 podmiotów w zakresie

chemikaliów. W trakcie kontroli stwierdzano m.in. błędne oznakowanie, nieprawidłowe

karty charakterystyki, brak poinformowania Inspektora ds. Substancji Chemicznych

o fakcie sprowadzania na terytorium RP mieszaniny niebezpiecznej, brak instrukcji oraz

nieprawidłowy sposób składowania chemikaliów. W ramach nadzoru skontrolowano

również wybrane produkty biobójcze

i detergenty. Spośród oferowanych na rynku

produktów biobójczych odnotowano

mieszaniny wprowadzane do obrotu bez

wymaganego pozwolenia, w związku z tym

nakazano wstrzymanie ich sprzedaży oraz

ukarano przedsiębiorcę mandatem karnym.

W zakresie poprawności klasyfikacji i oznakowania skontrolowano również

produkty z kategorii e-papierosów, tzw. liquidy. Stwierdzono nieprawidłowe

oznakowanie, tj. zawierające informacje niezgodne z klasyfikacją wynikającą z karty

charakterystyki oraz niewłaściwie umieszczony znak ostrzeżenia o niebezpieczeństwie.

Sprawy przekazano do załatwienia właściwym terenowo, ze względu na siedzibę

producentów, Państwowym Powiatowym Inspektorom Sanitarnym.

Państwowa Inspekcja Sanitarna na podstawie ustawy z dnia 8 października

2010r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej

Inspekcji Sanitarnej, która weszła w życie z dniem 27 listopada 2010r., kontynuowała

nadzór nad przestrzeganiem zakazu wytwarzania i wprowadzania do obrotu

na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej środków zastępczych.

W ramach kontroli sprzedaży środków zastępczych prowadzono bieżący monitoring

na terenie nadzorowanego powiatu oraz przegląd stron internetowych.

Podjęto współpracę z dyrekcją szpitala w Cieszynie oraz Cieszyńskiego Pogotowia

Ratunkowego. Podmioty te zostały zobligowane do każdorazowego zgłaszania zatruć

środkami zastępczymi. W 2014r. zgłoszono 3 przypadki zatruć hospitalizowane

w Szpitalu Śląskim, tylko jedna z nich dotyczyła mieszkańca powiatu cieszyńskiego.

Mając na uwadze trudności w prowadzeniu skutecznego nadzoru prowadzono

również działania profilaktyczne i edukacyjne w ww. zakresie. Przeprowadzono

szkolenie o tematyce „Dopalacze - nowe narkotyki” skierowane do personelu

medycznego SOR Szpitala Śląskiego w Cieszynie. Przygotowano i omówiono

prezentację multimedialną dotyczącą m.in. podstaw prawnych działań w zakresie

środków zastępczych, definicji i przykładów tych środków, statystyki zatruć, czy

niepokojących symptomów ich zażywania. Szkolenie cieszyło się dużym

zainteresowaniem.

Na posiedzeniu Komisji Bezpieczeństwa i Porządku w Starostwie Powiatowym

w Cieszynie przedstawiono prezentację dotyczącą działań Państwowej Inspekcji

Sanitarnej w zakresie nadzoru nad wytwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu środków

zastępczych. Zorganizowano również spotkanie z młodzieżą jednej ze szkół

ponadgimnazjalnych w Cieszynie, w trakcie którego poruszono m.in. temat związany

z zagrożeniami powodowanymi przez środki zastępcze.

Na terenie powiatu cieszyńskiego ewidencją i planowym nadzorem obejmowano

218 zakładów nauczania i wychowania. W stosunku do 2013 ilość nieznacznie

wzrosła.

Przeprowadzono 241 kontroli sanitarnych w 228 placówkach, w tym w 162 szkolno-

wychowawczych, co stanowi 74,3% i 78 sezonowych tj. 19% objętych nadzorem.

Przedmiotem czynności kontrolnych w placówkach nauczania, wychowania

i wypoczynku była ocena warunków sanitarno-technicznych obiektów oraz terenów

rekreacyjnych:

• infrastruktury do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego,

• nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi w szkołach,

• dostosowania mebli edukacyjnych do wymagań ergonomii,

• rozkładów zajęć lekcyjnych,

• dożywiania dzieci i młodzieży,

• zapewnienia uczniom możliwości pozostawiania w szkole części podręczników

i pomocy dydaktycznych,

• przestrzegania ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu

i wyrobów tytoniowych,

• warunków realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami,

• warunków wypoczynku dzieci i młodzieży.

Dla naj młodszej grupy wiekowej mieszkańców

powiatu opiekę zapewniano w 8 żłobkach, w tym 3

z nich to placówki niepubliczne. Skontrolowano 6.

Z tej formy opieki skorzystało 307 dzieci. W 2014 roku

objęto nadzorem 1 nowopowstały żłobek w Skoczowie

oraz 1 klub dziecięcy w Zebrzydowicach. Wszystkie

poddane kontroli placówki funkcjonowały w budynkach przystosowanych do tego celu.

Stan techniczny nie budził zastrzeżeń. Nie stwierdzono nieprawidłowości dotyczących

stanu sanitarno-higienicznego pomieszczeń, warunki do utrzymania higieny nie budziły

zastrzeżeń. Placówki, które funkcjonowały przed wejściem w życie tzw. ustawy

„żłobkowej” są sukcesywnie poddawane remontom generalnym.

W roku 2014 uruchomiono 5 przedszkoli

(w Wiśle, Skoczowie, Goleszowie) w nowo

oddanych, zaadaptowanych na ten cel budynkach.

Skontrolowano 74.2 % (w roku 2013 - 86,4%)

wszystkich placówek przedszkolnych. Wszystkie

skontrolowane placówki utrzymywane były

w prawidłowym stanie sanitarnym. Nieprawidłowości stwierdzono jedynie

w przedszkolu funkcjonującym w strukturze Zespołu Szkół w gminie Strumień,

a dotyczyły sposobu przechowywania leżaków i pościeli odpoczywających dzieci.

Wszystkie placówki przedszkolne zapewniają przy umywalkach dla dzieci ciepłą

bieżącą wodę.

Nie stwierdzono nieprawidłowości w zaopatrzeniu sanitariatów w środki do utrzymania

higieny. Nadal, mimo zwiększenia bazy placówek przedszkolnych i ustawowym

określeniu maksymalnej liczby dzieci w grupie, oraz mimo wystosowywanych w latach

poprzednich wystąpień do organów prowadzących, problemem jest ilość

przyjmowanych do przedszkola dzieci dysponując małymi powierzchniami sal,

co powoduje ich „zagęszczenie” i może się przyczyniać do wzrostu zachorowań,

w szczególności na choroby przenoszone drogą kropelkową.

Problem dotyczy szczególnie miejscowości, gdzie baza przedszkolna jest

niewystarczająca, a organy prowadzące argumentują swoje decyzje obniżeniem wieku

dzieci rozpoczynających edukację szkolną. W części gmin ograniczono przyjęcia

w grupie dzieci pięcio- i sześcioletnich na korzyść dzieci najmłodszych, a dzieci, które

obejmowane są obowiązkiem przygotowania szkolnego przeniesiono do oddziałów

w szkołach.

W ramach sprawowanego nadzoru dokonano oceny

dostosowania mebli przedszkolnych do wzrostu

dzieci w wybranych placówkach. Pomiary

przeprowadzono w 22 placówkach, gdzie zmierzono

1254 stanowisk pracy dzieci (w 2013 roku w 14

przedszkolach- 672) i porównano je ze wzrostem

korzystających z nich dzieci. Stwierdzono,

że z nieprawidłowych stanowisk korzystało 3,1% dzieci, tylko w 1 placówce.

W analogicznym okresie roku 2013 nieprawidłowo siedziało 6,5% zbadanych dzieci.

W placówkach meble najczęściej oznakowywano kolorami, a w grupach dzieci

pięcio- sześcioletnich stosowano dodatkowo oznaczenia imienne. Nieprawidłowości

przy doborze stanowiska pracy dziecka spowodowane były nieprawidłowym

zestawieniem kompletów stolików i krzeseł i usadawianiem dzieci przy stanowiskach

zbyt wysokich lub za niskich.

Dbając o bezpieczeństwo dzieci skontrolowano

również stan sanitarno-techniczny otoczenia

obiektów, w tym terenów rekreacyjnych dla dzieci.

Przedmiotem kontroli był stan sanitarno-techniczny

urządzeń, w tym posiadane certyfikaty zgodności

z normami oraz sposób zabezpieczenia miejsc zabaw

dzieci (szczególnie piaskownic) przed zanieczyszczeniem odchodami zwierzęcymi.

Skontrolowane piaskownice były zabezpieczane plandekami przed dostępem zwierząt

oprócz jednego przedszkola w gminie Skoczów, gdzie piaskownica nie była

zabezpieczona, w czasie kiedy dzieci z niej nie korzystały. Ogrodzenia placówek,

stanowiące dodatkową barierę dla zwierząt, a tym samym ochronę terenu zabaw przed

zanieczyszczeniami, nie budziły zastrzeżeń.

Skontrolowano 67,4 % (w 2013r. 83,6%) szkół

wszystkich typów i stopni tj. 60 z 89. Prowadzone

systematycznie, przez organy prowadzące, prace

remontowe (zakres prac nie był już tak znaczny jak

w latach poprzednich) poprawiały stan techniczny

placówek szkolnych.

Wszystkie placówki realizowały obowiązek. dotyczący zapewnienia uczniom

możliwości pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych

w pomieszczeniach szkoły. Z uwagi na to, że rozporządzenie MEN nie określa,

szczegółowo sposobu realizacji zadania, placówki przeważnie wybierały najbardziej dla

siebie optymalny wariant (szafki, półki dla każdego ucznia w klasie, szafki w klasie dla

dzieci młodszych oraz szafki w szatni dla dzieci starszych ).

Wszystkie skontrolowane placówki były w prawidłowym stanie sanitarnym,

nie stwierdzono uchybień w zakresie czystości i porządku.

Wzorem lat ubiegłych dokonano oceny

rozmieszczenia uczniów w ławkach szkolnych

zgodnie z zasadami ergonomii, jako istotny element

środowiska szkolnego, mający wpływ na prawidłową

postawę ciała ucznia, a tym samym na jego zdrowie.

W 2014 roku dokonano analizy usadowienia

176 uczniów w 2 placówkach. Stwierdzone pojedyncze przypadki, użytkowania mebli

szkolnych niezgodnie z zasadami ergonomii, były usuwane na bieżąco, w trakcie

kontroli, a dotyczyły sytuacji, kiedy uczniowie zmieniali samowolnie swoje miejsce

usadowienia.

Na zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie uczniów w środowisku szkolnym istotny

wpływ ma prawidłowe planowanie nauki i odpoczynku. Rozkłady zajęć lekcyjnych

(równomierne obciążenie uczniów obowiązkami w poszczególnych dniach tygodnia)

oceniono w 203 oddziałach, 28 szkół. Nieprawidłowości w tym zakresie nie odnotowano.

Niezwykle ważnym czynnikiem warunkującym

prawidłowy rozwój i zdrowie ucznia jest

organizacja zajęć wychowania fizycznego.

Oceniając szkoły w aspekcie warunków, w których

prowadzone są zajęcia wychowania fizycznego,

stwierdzono, że na 61 placówek szkolnych:

- 2,7 % posiadało szkolny zespół sportowy z boiskiem,

- 6,55 % posiadało szkolny zespół sportowy bez boiska,

- 1,6 % posiadało wyłącznie pełnowymiarową salę gimnastyczną,

- 4,9 % posiadało wyłącznie sale zastępczą,

- 1,6 % posiadało wyłącznie boisko sportowe.

Zajęcia wychowania fizycznego w 40,9% szkół prowadzone są w obiektach

sportowych poza placówką, takich jak: hala sportowa, basen czy boisko sportowe

miejscowych klubów sportowych.

Ocenie poddano również wyposażenie szkół w urządzenia i sprzęt sportowy. Tylko

33,3% skontrolowanych szkół ma na wyposażeniu sal, sprzęt w 100% posiadający

certyfikaty, gwarantujące bezpieczne jego użytkowanie. Pozostałe placówki, mimo

sukcesywnej wymiany wyposażenia, dysponują wieloletnim, wyeksploatowanym

sprzętem sportowym bez odpowiedniej dokumentacji.

Podczas kontroli bloków sportowych, szczególną uwagę zwracano na problem

niewykorzystywania umywalni i natrysków po planowanych zajęciach wychowania

fizycznego. Jedynie w 5 placówkach na 24 skontrolowanych posiadających, jako

element bloku sportowego, natryski (tj. w 20,8%) stwierdzono sporadyczne

wykorzystywanie natrysków po zajęciach wychowania fizycznego. W 10 placówkach

(41,6%) wykorzystywano urządzenia natryskowe tylko po zajęciach dodatkowych.

W pozostałych placówkach natryski nie były wykorzystywane w ogóle. Przyczyną

takiego stanu są zbyt krótkie przerwy międzylekcyjne, zbyt mała ilość kabin

natryskowych, w stosunku do ilości dzieci w grupach oraz opór rodziców, szczególne

w oddziałach szkoły podstawowej.

W ramach działalności profilaktycznej

ukierunkowanej na zapobieganie zachorowaniom na

choroby zakaźne, oceniono realizację Rozporządzenia

Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31

grudnia 2002 w zakresie zapewnienia dostępu do

ciepłej i zimnej bieżącej wody, do środków

utrzymania higieny w sanitariatach dla dzieci oraz stanu technicznego tych pomieszczeń

w placówkach nauczania. Ciepłą bieżącą wodę w węzłach sanitarnych dla dzieci

zapewniono w 100 % skontrolowanych placówek. Ogólny stan techniczny pomieszczeń

sanitarnych w szkołach uległ dalszej poprawie w wyniku przeprowadzonych w tych

pomieszczeniach remontów. Nieprawidłowości stwierdzono w 3 szkołach

podstawowych oraz 1 zespole szkół, z czego w 2 przypadkach, dotyczyły braku

wyposażenie w środki higieny osobistej, a w 2 niewłaściwego stanu technicznego

pomieszczeń czy wyposażenia.

Zgodnie z ustawą o systemie oświaty, szkoła

powinna zapewnić uczniom możliwość

korzystania z gabinetu profilaktyki zdrowotnej

i pomocy przedlekarskiej. Analogicznie do lat

ubiegłych, dokonano oceny warunków

sprawowania opieki zdrowotnej w szkołach

różnego typu.

W wyniku kontroli ustalono, że:

- 33 szkoły posiadają indywidualne gabinety,

- w 26 przypadkach gabinet profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej

jest wspólny dla dwóch lub więcej placówek funkcjonujących w tym samym

budynku,

- w 12 skontrolowanych szkołach opieka zdrowotna dla uczniów świadczona

była przez pielęgniarki w pomieszczeniach zastępczych na terenie szkoły,

- w 3 przypadkach zdrowotna opieka profilaktyczna realizowana była poza

placówką szkolną z uwagi na brak pielęgniarki w placówce (najczęściej

w pobliskich podmiotach leczniczych).

W skontrolowanych gabinetach nie stwierdzono zaniedbań w utrzymaniu czystości

i porządku oraz niezgodności dotyczących wymagań stanu technicznego.

Podczas prowadzanych kontroli dyrektorzy placówek, nadal sygnalizowali problem

niewystarczającej opieki medycznej w szkołach, przejawiającej się coraz większymi

trudnościami z pozyskaniem pielęgniarki (zdarzają się okresy bez opieki medycznej

w szkołach) niewystarczającą ilością godzin pracy pielęgniarki w placówce (dotyczy

szczególnie placówek małych, wiejskich).

Dbając o higieniczne warunki pracy ucznia zwracano podczas kontroli uwagę na

warunki mikroklimatyczne w pomieszczeniach dydaktycznych (temperatura

powietrza, wilgotność, jego cechy organoleptyczne, tzw. „zepsute powietrze”). Nadal

obserwuje się tendencje zwiększania (wg oświadczenia dyrektorów, na polecenie

organów prowadzących) liczby dzieci w oddziałach, niejednokrotnie przy

niewystarczającej powierzchni sal, co powoduje „zagęszczenie” w salach. Niepokój

budzi brak wystarczającego zrozumienia przez nauczycieli problemu skutecznego

wietrzenia sal. Nie należą do rzadkości sytuacje, w których cała lekcja przebiega

w pomieszczeniu, które nie jest wietrzone nie tylko w trakcie, ale i przed zajęciami.

Sytuacja taka prowadzi do kształtowania nieprawidłowych nawyków wśród uczniów,

lub wręcz do bagatelizowania możliwości zakażeń przenoszonych drogą kropelkową,

związaną z dużym skupieniem dzieci na małej powierzchni.

W dwóch placówkach stwierdzono adaptację pomieszczeń na cele dydaktyczne,

w których nie było zapewnionej jakiejkolwiek wentylacji. W związku z powyższym

wystosowano do organów prowadzących wystąpienia celem wyjaśnienia zaistniałej

sytuacji.

Mając na uwadze prawidłowy rozwój nie tylko

umysłowy ale także fizyczny młodego pokolenia

również w 2014r. poddano ocenie możliwości

korzystania z żywienia uczniów w szkołach

wszystkich typów. Wydawanie ciepłych posiłków

(przygotowywanych w miejscu) prowadzone było

w 46 placówkach tj. w 76,6% skontrolowanych

szkół, natomiast dostarczanych w formie cateringu było w 9 (15%). Z obiadów

(pełnych i jednodaniowych) skorzystało 8180 uczniów w tym 1360 korzystało

z posiłków dofinansowanych. W trakcie kontroli ustalono, że w 83,3% szkół (w roku

2013 w 45,5%) zapewniono uczniom możliwość wypicia napoju (herbaty, wody, soku,

mleka) w trakcie zajęć szkolnych, z tej formy skorzystało 7311 uczniów.

Za pozytywne zjawisko należy uznać, analogicznie jak w roku ubiegłym realizowanie

w szkołach programów „owoce i warzywa w szkole”, „szklanka mleka”

dofinansowanych przez Agencję Rynku Rolnego ze środków UE.

W roku 2014 ewidencją objęto 4 szkoły wyższe w tym 3 niepubliczne,

skontrolowano 1. W trakcie przeprowadzonej kontroli nie stwierdzono

nieprawidłowości dotyczących stanu sanitarno higienicznego wykorzystywanych

pomieszczeń. Placówka była po generalnym remoncie części dydaktycznej

i komunikacyjnej. Nieprawidłowości dotyczyły niespełnienia standardów dostępności

do urządzeń sanitarnych z powodu nadmiernej liczby studentów „przypadających

na jedno oczko ustępowe bądź umywalkę”. Stan taki był skutkiem znacznie

zwiększonego naboru studentów W związku z powyższym wystosowano do organu

prowadzącego wystąpienie i wydano decyzję administracyjną.

Pełniąc nadzór sanitarny nad zimowym i letnim

wypoczynkiem dzieci i młodzieży, mając na uwadze

specyficzne położenie geograficzne powiatu

cieszyńskiego, stwierdzono, że nadal, tak jak

w latach poprzednich, najbardziej popularną formą

wypoczynku na terenie powiatu, jest wypoczynek

w formie wyjazdowej. Z tej formy wypoczynku

w czasie trwania 349 turnusów skorzystało 13794 uczestników (2013r. - na 403

turnusach wypoczywało 11573 dzieci). Zaobserwowano porównywalne

zainteresowanie wypoczynkiem w miejscu zamieszkania. W roku 2014 zorganizowano

61 półkolonii, w których uczestniczyło2201 dzieci. (2013r – 65, 2195 uczestników).

Skontrolowano w czasie akcji wypoczynku zimowego i letniego 78 turnusów.

W 21 przypadkach sporządzono adnotacje z uwagi na brak możliwości

przeprowadzenia kontroli spowodowanej nieobecnością w obiekcie, osób

odpowiedzialnych, zmianą terminów pobytu lub rezygnacją z wypoczynku. Ocenie, jak

co roku, poddano stan sanitarny pomieszczeń mieszkalnych, rekreacyjnych/zajęć,

węzłów sanitarnych, wyposażenia, również stan sanitarno-techniczny terenu placówki.

Pod względem sanitarnym placówki sezonowe były w znacznej większości dobrze

przygotowane, jedynie w dwóch obiektach na terenie Wisły, kontrole wykazywały

nieprawidłowości dotyczące stanu sanitarnego, a także technicznego.

Problemami, jakie pojawiły się w trakcie nadzoru nad obiektami wypoczynku były

odmowy udostępnienia do kontroli pomieszczeń mieszkalnych przez kierowników

prowadzących turnusy wypoczynku dzieci i młodzieży, pod nieobecność w obiekcie

wypoczywających dzieci oraz żądania przez nich obecności policji w trakcie oględzin

pomieszczeń.

Na bezpieczeństwo sanitarne mieszkańców oraz

osób czasowo przebywających na terenie powiatu,

wpływ ma także stan sanitarny i techniczny obiektów

użyteczności publicznej, wśród nich podmiotów

leczniczych, gabinetów lekarskich i pielęgniarskich,

hoteli i innych obiektów noclegowych, domów

pomocy społecznej, zakładów usługowych (fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy

biologicznej, tatuażu, pralni), basenów (sezonowych, krytych oraz parków wodnych),

szaletów publicznych, obiektów rekreacyjnych oraz wielu innych. Państwowy

Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie obejmuje nadzorem sanitarnym 1281

takich obiektów. W stosunku do roku 2013 ich ilość zwiększyła się o 24 obiekty.

Nad zdrowiem mieszkańców powiatu jak i nad zdrowiem przebywających na jego

terenie kuracjuszy czuwają podmioty lecznicze prowadzące działalność w ramach

stacjonarnej i ambulatoryjnej opieki medycznej oraz praktyk zawodowych.

W porównaniu do lat ubiegłych, liczba ich zwiększyła się, szczególnie w opiece

ambulatoryjnej i praktykach zawodowych. PPIS wydał w 2014r. 81 decyzji

o spełnieniu wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r.

w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia

i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą.

W 2014 r. zrestrukturyzowano 1 szpital publiczny, obecnie prowadzona jest tam

działalność przez spółkę z ograniczoną działalnością. W szpitalu tym rozpoczęto

generalny remont jednego skrzydła szpitala. W ramach kontroli kompleksowych

i doraźnych skontrolowano wszystkie szpitale (7) nadzorowane przez PPIS

w Cieszynie, przeprowadzono 32 kontrole, którymi objęto zarówno część stacjonarną

jak i ambulatoryjną.

W żadnym z nich nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie gospodarki

odpadami medycznymi i komunalnymi oraz postępowania z bielizną szpitalną.

Wszystkie szpitale posiadają opracowane i wdrożone procedury dotyczące zapobiegania

zakażeniom i chorobom zakaźnym u ludzi. W omawianym okresie do badań

laboratoryjnych w kierunku Legionella sp. pobrano 22 próbki ciepłej wody użytkowej

(również w szpitalu nadzorowanym przez ŚPWIS), w 3 próbkach (w dwóch szpitalach)

stwierdzono niewłaściwą jej jakość. Działania naprawcze podjęte przez zarządzających,

doprowadziły jakość ciepłej wody użytkowej do wymagań obowiązujących przepisów.

W ramach opieki medycznej nad osobami starszymi, przewlekle chorymi

uruchomiono nowy zakład opiekuńczo-leczniczy (w Ustroniu). Jest to zakład

o wysokim standardzie, w którym szczególny nacisk położono na rehabilitację

pensjonariuszy. Obecnie na terenie powiatu działają 4 zakłady. Skontrolowano 3,

w czasie których nie stwierdzono nieprawidłowości. Zarówno postępowanie z bielizną

czystą, brudną, odpadami komunalnymi jak i medycznymi, było prawidłowe.

Zaopatrzenie w sprzęt jednorazowy, środki dezynfekcyjne i czystościowe było

wystarczające. W 1 obiekcie pobrano 6 próbek ciepłej wody użytkowej do badań

laboratoryjnych w kierunku Legionella sp., w próbkach tych nie wykryto bakterii.

Na terenie powiatu zlokalizowanych jest 7 sanatoriów oraz 1 zakład

rehabilitacyjny, w których prowadzona jest rehabilitacja lecznicza w warunkach

stacjonarnych. Skontrolowano 4 ohiekty. Podobnie jak w innych zakładach

prowadzących działalność leczniczą, w czasie kontroli nie stwierdzono

nieprawidłowości. Wszystkie pomioty mają podpisane umowy na odbiór odpadów

medycznych z firmami posiadającymi pozwolenia na zbieranie i transport odpadów

medycznych.

W 5 obiektach pobrano do badań laboratoryjnych 24 próbki ciepłej wody użytkowej,

w wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych w 1 obiekcie, w 1 punkcie

stwierdzono dwukrotnie obecność bakterii Legionella sp (pokój z łazienką w której

stwierdzono skażenie instalacji wyłączono z eksploatacji).

W ramach ambulatoryjnej opieki medycznej na terenie powiatu w 134 obiektach,

działa 107 podmiotów leczniczych. Działalność prowadzona była w ramach poradni

POZ, poradni specjalistycznych, rehabilitacji ambulatoryjnej, laboratoriów

diagnostycznych oraz opieki pielęgniarskiej długoterminowej domowej. W 2014 r.

zwiększyła się liczba zakładów rehabilitacji ambulatoryjnej oraz pielęgniarskiej opieki

długoterminowej domowej. W ośrodkach zdrowia i przychodniach z roku na rok

przybywa poradni specjalistycznych oraz specjalistycznych praktyk lekarskich.

W omawianym okresie skontrolowano 99 obiektów, w czasie których nie stwierdzono

nieprawidłowości.

We wszystkich zakładach zaopatrzenie w sprzęt jednorazowy było wystarczające.

W użyciu była tylko bielizna jednorazowa; postępowanie z odpadami medycznymi

i komunalnymi było zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi. Na terenie

nadzorowanym przez PPIS w Cieszynie działa 180 indywidualnych

i specjalistycznych praktyk lekarskich oraz indywidualnych praktyk pielęgniarek

i położnych - skontrolowano 42 gabinety.

Podobnie jak w zakładach ambulatoryjnych, w użyciu była tylko bielizna jednorazowa,

postępowanie z odpadami komunalnymi i medycznymi było zgodne z obowiązującymi

przepisami. Sterylizacja sprzętu wielorazowego w gabinetach stomatologicznych

i ginekologicznych prowadzona była w sterylizatorniach gabinetowych, procesy

sterylizacji kontrolowane były testami chemicznymi i biologicznymi. Biorąc pod uwagę

wyniki kontroli przeprowadzonych w 2014 roku, można stwierdzić, że baza oraz zakres

usług w zakładach prowadzących działalność leczniczą powiększa się, co zapewnia

łatwiejszy dostęp do świadczeń specjalistycznych i ma pozytywny wpływ na

zachowanie zdrowia mieszkańców powiatu. W omawianym okresie stan sanitarny

skontrolowanych obiektów był dobry. Prawidłowe było postępowanie z odpadami

komunalnymi i medycznymi. Odpady medyczne zakaźne były utylizowane

w specjalistycznych zakładach tylko poprzez spalanie, co było dokumentowane

w kartach przekazania odpadów.

Pod nadzorem PPIS w Cieszynie jest

8 domów pomocy społecznej i 5 placówek

zapewniających całodobową opiekę osobom

starszym, skontrolowano 10 z nich. W trakcie

kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości, oceniono

je jako dobre pod względem sanitarnohigienicznym.

Szczególnie wysokim standardem świadczonych usług wyróżniały się nowopowstałe

obiekty w tym placówki zapewniające całodobową opiekę i dom pomocy społecznej.

W zakresie nadzoru nad jakością wody ciepłej użytkowej w instalacjach tych obiektów

pobrano 7 próbek wody z 1 obiektu, kwestionowano jedną z nich. Podjęte działania

naprawcze polegające na przegrzewaniu ciepłej wody do temperatury 80 ºC

zlikwidowały zagrożenie, powtórne badania laboratoryjne nie wykazały skażenia sieci

bakteriami Legionella sp.

W powiecie cieszyńskim znajdują się również 4 domy pomocy społecznej, których

organem założycielskim jest Starostwo Powiatowe, nadzorowane przez Śląskiego

Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego.

Obiekty wczasowo-turystyczne to obiekty

objęte szczególnym nadzorem sanitarnym ze względu

na ich ,w przeważającej większości, całoroczny tryb

funkcjonowania. Nadzorem objęto 205 obiektów

wczasowo-turystycznych, skontrolowano 73 z nich,

przeprowadzając 90 kontroli sanitarnych.

Obiekty te stanowią liczną i różnorodną grupę, o zróżnicowanych wymaganiach.

Hoteleskategoryzowane

Pensjonaty Schroniska Inne obiektynoclegowe

S124

3 4

174

rodzaj obiektów

ilo ść

obiekty wczasowo-turystyczne

Na wykresie do innych obiektów noclegowych wliczono: hotele bez kategoryzacji,

domy wczasowe, ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe, zajazdy, gościńce, pensjonaty

nie skategoryzowane, pokoje gościnne, schroniska bez kategoryzacji, gospodarstwa

agroturystyczne, pola namiotowe oraz ośrodki campingowe.

Skontrolowane obiekty, za wyjątkiem 3, oceniono pod względem higieniczno-

sanitarnym i technicznym, jako dobre. W trzech obiektach, które oceniono jako

dostateczne, stwierdzono nieprawidłowości. Wydano 4 decyzje, dotyczące części

noclegowej. W 1 obiekcie podczas kontroli dwukrotnie stwierdzono nieprawidłowości.

Jest to obiekt od lat sprawiający duże trudności w nadzorze, na który turyści często

składają interwencje.

W 2014 r. w 4 obiektach w zakresie nadzoru nad jakością wody ciepłej

użytkowej w instalacjach, pobrano 36 próbek wody, z czego kwestionowano

5 w 2 obiektach , w 1 z nich 7 próbek. W związku ze stwierdzeniem obecności bakterii

Legionella sp. w sieci ciepłej wody przedsiębiorcy dokonali wielokrotnego

podgrzewania ciepłej wody użytkowej do temp. 65 st. C. Podjęte działania naprawcze

doprowadziły do wyeliminowania z sieci bakterii Legionella sp., co potwierdziły

badania laboratoryjne przeprowadzone w ramach kontroli urzędowej i wewnętrznej.

Pod nadzorem PPIS znajduje się 57 obiektów

rekreacyjnych do których wliczono: parki,

amfiteatry, kina, ośrodki kultury, place zabaw

dla dzieci, stadiony, korty tenisowe, przystań

kajakową, ośrodek sportów wodnych, skocznię

i wyciąg narciarski. Skontrolowano 27 obiektów.

Podczas przeprowadzanych kontroli ich stan sanitarno-porządkowy, ani techniczny nie

budził zastrzeżeń. Zadbane były parki, skwery oraz trasy turystyczne. Modernizuje się

place zabaw w celu poprawy bezpieczeństwa korzystających z nich dzieci.

W 2014 r. skontrolowano 87 z 242 będących w rejestrze PPIS zakładów

usługowych (fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej, tatuażu oraz pralnie).

Kontrole nie wykazały nieprawidłowości. Ich stan sanitarno-porządkowy oraz

techniczny nie budził zastrzeżeń, został oceniony jako dobry. Obiekty te zaopatrzone są

w wystarczającą ilość środków higieny, środków do utrzymania czystości oraz

dezynfekcyjnych. Podczas kontroli sanitarnych, szczególną uwagę zwracano

na postępowanie z narzędziami i przyborami, w związku z możliwością uszkodzenia

ciągłości tkanki. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.

W zakładach opracowane są i wdrożone procedury

zapewniające ochronę przed zakażeniami czynnikami

chorobotwórczymi i chorobami zakaźnymi. Zakłady

posiadają podpisane umowy na odbiór odpadów

niebezpiecznych z firmami posiadającymi pozwolenia

na ich odbiór i transport. W czasie przeprowadzonych

kontroli sanitarnych stwierdzono, że podnosi się standard usług świadczonych w ww.

zakładach i poprawia się wygląd estetyczny obiektów.

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Liczba zakładów

rodzaj usług

Zakłady usługowe

Serie1 145 54 2 25 9 7

zakłady fryzjerskie

zakłady kosmetyczne

zakład tatuażu

zakłady odnow y

biologicznejinne zakłady pralnie

Ustępy publiczne należą do obiektów, których stan sanitarny, w tym bieżąca

higiena jest niezbędna dla zachowania bezpieczeństwa zdrowotnego osób z nich

korzystających. Skontrolowano 24 obiekty z 32 zewidencjonowanych , nie stwierdzono

nieprawidłowości, ich stan sanitarno-porządkowy oraz techniczny nie budził zastrzeżeń,

został oceniony jako dobry.

Ustępy sezonowe typu TOI TOI zlokalizowane są na terenach rekreacyjnych,

najczęściej odwiedzanych przez turystów. Stan sanitarno-higieniczny skontrolowanych

obiektów oceniono jako dobry. Zbiorniki na fekalia, wg. oświadczenia zarządców,

wymieniane były2 razy w tygodniu lub w miarę potrzeb, co zapewniało ich właściwy

stan higieniczno-sanitarny.

Pod nadzorem PPIS pozostają także 192 inne

obiekty użyteczności publicznej, w przypadku

których zachowanie właściwego stanu sanitarnego

jest niezbędne z uwagi na zapewnienie

bezpieczeństwa zdrowotnego osób z nich

korzystających, a także przebywających w ich

sąsiedztwie, w tym m.in. apteki, noclegownie, targowiska, parkingi, stacje paliw, stacje

przeładunkowe, zakład karny, domy przedpogrzebowe, zakłady pogrzebowe,

cmentarze. Skontrolowano 65 obiektów. W czasie kontroli nie stwierdzono

nieprawidłowości. Obiekty prowadzą prawidłową gospodarkę odpadami komunalnymi,

zachowana jest bieżąca czystość. Wszystkie skontrolowane obiekty pod względem

sanitarno - higienicznym oceniono jako dobre.

Porównując dane z lat ubiegłych należy stwierdzić, że w powiecie cieszyńskim

stan sanitarno-porządkowy oraz sanitarno-techniczny kontrolowanych obiektów

użyteczności publicznej ulega systematycznej poprawie. Włodarze miast

i gmin, a także właściciele obiektów wykazują większą dbałość o wizerunek otoczenia.

Korzystnie oceniono stałą i sezonową bazę noclegową w miastach i na terenach

wiejskich, o czym świadczy zmniejszenie stwierdzanych nieprawidłowości

i skutkowało spadkiem ilości wydawanych decyzji administracyjnych i nałożonych

mandatów karnych.

Jedynie w jednym z obiektów wczasowo-turystycznych, na terenie Wisły, pomimo

prowadzonego nad nim wzmożonego nadzoru sanitarnego, wciąż okresowo stwierdza

się zaniedbania zarówno techniczne jak i sanitarne.

W trosce o zachowanie bezpieczeństwa zdrowotnego

podczas rekreacji kontrolowano warunki techniczno-

sanitarne i jakość wody w basenach zlokalizowanych

na terenie powiatu. W rejestrze PPIS w Cieszynie

ujętych jest 38 basenów kąpielowych, w tym

23 kryte, 12 sezonowych, oraz 3 parki wodne.

W 2014 r. oddano do użytku 3 nowe obiekty w tym 1 basen kąpielowy kryty i 2 baseny

sezonowe. Większość basenów jest zaopatrywana w wodę z sieci wodociągowej

i wyposażona jest w automatyczny proces uzdatniania i dezynfekcji wody.

Kontrolą sanitarną objęto 8 basenów krytych, 3 parki wodne i w sezonie letnim

8 basenów odkrytych. W 2 obiektach stwierdzono niewłaściwy stan techniczny,

na poprawę którego wydano 2 decyzje administracyjne, których nakazy zostały

wykonane w terminie. Stan sanitarny pozostałych obiektów oceniono jako dobry.

W 2014 r. oddano do użytku po dwuletniej przerwie zmodernizowany basen

sezonowy w Strumieniu, który został wyposażony w instalację solarną i szereg atrakcji.

Wodę z basenów do badań laboratoryjnych, raz w miesiącu, pobierano z 3 parków

wodnych (z 9 niecek), 23 basenów krytych (z 25 niecek) i 10 basenów odkrytych-

sezonowych (z 13 niecek). Podstawowy zakres oznaczeń, obejmował tylko parametry

mikrobiologiczne (liczba Escherichia coli i ogólna liczba mikroorganizmów

w 36°C±2°C po 48h, liczba gronkowców koagulazo – dodatnich w basenach krytych).

Każdorazowo przy poborze wody, próbkobiorcy dokonywali pomiaru temperatury,

stężenia wolnego chloru (oprócz basenu solankowego w Przedsiębiorstwie

Uzdrowiskowym „Ustroń”, gdyż ze względu na właściwości wody w basenie pomiar

taki jest niemożliwy) oraz określali przeźroczystość wody.

W związku z brakiem uregulowań prawnych do oceny jakości wody w basenach

(pływalniach), wodę w dalszym ciągu oceniano na podstawie wytycznych PZH z 2007r.

Z basenów krytych pobrano ogółem 384 próbki wody, natomiast z basenów

sezonowych pobrano 39 próbek wody. Wodę z basenów krytych, pod względem

mikrobiologicznym, kwestionowano 38 razy. W pobranych próbkach wykonano łącznie

1152 oznaczenia parametrów mikrobiologicznych, z czego kwestionowano 41 (22

w 2013 r.) w 38 (18 w 2013 r.) pobranych próbkach (3 razy przekroczona została

dopuszczalna liczba bakterii Escherichia coli, 8 razy dopuszczalna liczba gronkowców

koagulazo-dodatnich oraz 30 razy ogólna liczba mikroorganizmów w 36°C±2°C

po 48h). Kwestionowane próby dotyczyły 22 niecek, w 17 krytych basenach

kąpielowych. W stosunku do roku ubiegłego liczba kwestionowanych próbek wody

z niecek basenowych wzrosła.

Po otrzymaniu z laboratorium informacji o złej jakości wody, właściciel

lub zarządca basenu był niezwłocznie informowany o skażeniu mikrobiologicznym

wody. Przekazane informacje obejmowały również pouczenie o obowiązku zarządcy

basenu, utrzymywania go w należytym stanie sanitarno-higienicznym, w celu

zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym. Właściciele basenu przeprowadzali

działania, w celu zapewnienia właściwej jakości wody w basenie, po czym zwykle

przeprowadzali powtórne badanie wody w ramach własnej kontroli wewnętrznej

i przedstawiali do PPIS niekwestionowane wyniki tych badań. W niektórych

przypadkach właściciele basenu decydowali się na zamknięcie basenu, do czasu

uzyskania wyniku wskazującego na właściwą jakość wody basenowej.

Na wykresach poniżej przedstawiono procentowy udział kwestionowanych

parametrów mikrobiologicznych w kwestionowanych próbkach wody pobranych

z basenów krytych.

Badania mikrobiologiczne w wodzie basenów krytych

96% (1111

oznaczeń)

4% (41 oznaczeń)

parametrymikrobiologiczneniekwestionowane

parametrymikrobiologicznekwestionowane

Procentowy udział parametrów mikrobiologicznych w kwestionowanych 38 próbkach

(ogółem kwestionowano 41 parametrów)

73%

20%7%

Escherichia coli

Gronkowce koagulazo-dodatnie

Ogólna liczbamikroorganizmów w 36+/ -2 st.C po 48h

W pobranych 39 próbkach wody z basenów odkrytych wykonano 78 oznaczeń

parametrów mikrobiologicznych. Jakość wody pod względem mikrobiologicznym

kwestionowano w 1 (w 2013r. -5 )próbce z uwagi na wysoką ogólną liczbę

mikroorganizmów w 1 ml wody na agarze po 48 godz. w temp. 36±2ºC. W stosunku do

roku ubiegłego liczba kwestionowanych prób zmniejszyła się.

Próbkobiorcy PPIS podczas poboru wody z niecek basenów krytych wykonali

łącznie 360 oznaczeń stężenia chloru wolnego z czego parametr ten kwestionowano

68 razy (29 razy z uwagi na podwyższoną wartość, 26 razy ze względu na zbyt niskie

jego stężenie oraz 13 razy stwierdzono całkowity jego brak). W basenach sezonowych

wykonano 39 oznaczeń stężenia chloru wolnego -kwestionowano go 16 razy (10 razy

z uwagi na podwyższoną wartość, 4 razy ze względu na zbyt niskie jego stężenie oraz

2 razy stwierdzono całkowity jego brak). W przypadku stwierdzenia przez

próbkobiorców niewłaściwego stężenia wolnego chloru w basenach, fakt ten zgłaszany

był przedstawicielowi obiektu. Próbkobiorcy pouczali również o możliwych

konsekwencjach takiej sytuacji oraz informowali o konieczności niezwłocznego

podjęcia działań naprawczych.

Badania chloru wolnego w wodzie basenów krytych

81% (292

oznaczenia)

19% (68

oznaczeń)

st ężenie wolnego chloruniekwestionowane

st ężenie wolnego chlorukwestionowane

Kwestionowane st ężenie wolnego chloru w wodzie basenów krytych

zbyt wysokie stężenie chloru

w olnego (43%)

zbyt niskie stężenie

chloru wolnego

(38%)

brak chloru wolnego

(19%) zbyt w ysokie st ężeniechloru wolnego

zbyt niskie st ężeniechloru wolnego

brak chloru wolnego

Badania chloru wolnego w wodzie basenów sezonowych

59% (23 oznaczenia)

41% (16 oznaczeń)

stężenie wolnego chloruniekwestionowane

stężenie wolnego chlorukwestionowane

Kwestionowane st ężenie wolnego chloru w wodzie basenów sezonowych

zbyt wysokie stężenie chloru

wolnego (62,5%)

zbyt niskie stężenie chloru

wolnego (25%)

brak chloru wolnego (12,5%)

zbyt wysokie st ężeniechloru wolnego

zbyt niskie st ężeniechloru wolnego

brak chloru wolnego

Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej

w dalszym ciągu nie posiadają żadnych narzędzi

prawnych do zobligowania osób fizycznych

i prawnych do organizowania kąpielisk lub

miejsc wykorzystywanych do kąpieli. Nie mogą

brać również odpowiedzialności za wszystkie

miejsca wykorzystywane do kąpieli, które w świadomości społeczeństwa funkcjonują

jako kąpieliska. W związku z tym w 2014r. PPIS nadzorował jakość wody tylko

w dwóch miejscach wykorzystywanych do kąpieli zgłoszonych przez dwóch

organizatorów. Podobnie jak w latach ubiegłych były to: Staw „Młyńszczok”

w Zebrzydowicach (zgłoszony przez Gminny Ośrodek Kultury w Zebrzydowicach) oraz

rzeka Wisła w Wiśle (miejsce zgłoszone przez Urząd Miasta Wisła). W każdym

z miejsc wykorzystywanych do kąpieli były zlokalizowane 2 punkty poboru próbek

wody - takie same jak w latach poprzednich.

W trakcie sezonu, na podstawie wyników badań (przeprowadzonych przez

organizatorów miejsc wykorzystywanych do kąpieli, w ramach kontroli wewnętrznej)

oraz ocen wizualnych wody, PPIS w Cieszynie wydał łącznie 5 ocen przydatności wody

do kąpieli. We wszystkich przypadkach wyniki badań wody wskazywały na spełnienie

przez nią wymagań określonych w części A załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra

Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody

w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli, a tym samym upoważniały PPIS

do wydania ocen o przydatności wody do kąpieli.

Szczególnym uprawnieniem wynikającym

z kodeksu postępowania administracyjnego,

a przysługującym każdemu obywatelowi

jest prawo do składania skarg i wniosków.

Do PPIS w Cieszynie konsumenci mają

możliwość składania interwencji w formie

pisemnej na adres urzędu, telefonicznie,

za pomocą faxu, za pośrednictwem poczty

elektronicznej, bądź osobiście. Każda interwencja rozpatrywana jest rzetelnie i dokładnie.

Składane są interwencje zarówno z podaniem danych osobowych jak i anonimowe.

Przeprowadzane kontrole sanitarne w związku ze złożonymi interwencjami,

prowadzone są zazwyczaj przez osoby, które nie nadzorują danego obiektu.

Rozpatrywanie interwencji jest zawsze priorytetem w działaniach nadzorowanych.

Najwięcej interwencji wpłynęło do sekcji higieny Żywności i Żywienia, w tym około

1/3 zasadnych.

Rodzaj interwencji Liczba (ogółem) Liczba zasadnych

(w grupie)

Jakość żywności i stan obiektów z nią związanych

98 28

Jakość wody i obiektów użyteczności publicznej

19 4

Warunki pracy 4 2

Warunki sanitarne w lecznictwie, wystąpienie objawów chorobowych

4 1

Warunki techniczne i lokalizacyjne

0 0

Warunki nauczania i wypoczynku

3 0

W wyniku prowadzonego postępowania wyjaśniającego, w przypadku trzech interwencji

pobrano do badań laboratoryjnych próby w kierunku oceny organoleptycznej

i znakowania. W przypadku dwóch prób środków spożywczych nie stwierdzono

nieprawidłowości, natomiast w jednej próbie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie

znakowania. Wszystkie interwencje były rozpatrzone zgodnie z terminami określonymi

w przepisach prawa.

Większość interwencji, podobnie jak w latach poprzednich, zgłaszano anonimowo, głównie

telefonicznie, ale również coraz więcej interwencji przekazano drogą elektroniczną -

e-mailem. Ilość interwencji w stosunku do roku 2013 nieznacznie wzrosła.

Istotną część działań Państwowej Inspekcji

Sanitarnej stanowią przedsięwzięcia z zakresu edukacji

zdrowotnej i promocji zdrowia. Odpowiedzialność

za zdrowie powinna być kształtowana od najmłodszych

lat. Duża rola w tym zakresie przypada rodzicom,

szkołom , samorządom terytorialnym. Mając to na

uwadze Państwowa Inspekcja Sanitarna podejmuje

od lat, szereg działań z zakresu promocji zdrowia, we współpracy ze Starostwem

Powiatowym, Urzędami miast, przedszkolami, szkołami, organizacjami pozarządowymi

(Cieszyńskim Oddziałem Polskiego Komitetu Zwalczania Raka, Chrześcijańską Służbą

Charytatywną, Kościołem Adwentystów Dnia Siódmego) oraz lokalnymi mediami.

Od lat największe zaangażowanie w realizacji programów edukacyjnych wykazują

placówki oświatowe z Cieszyna, Skoczowa, Strumienia, Ustronia i Wisły.

Od 2010 roku priorytetowym zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest

realizacja Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu

w Polsce. Adresatami programu są wszystkie grupy odbiorców, ale przede wszystkim

przedszkolaki, dzieci i młodzież szkolna,

Kontynuowano programy profilaktyki antytytoniowej realizowane na terenie

placówek oświatowych:

• w programie przeznaczonym dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz ich

rodziców „Czyste powietrze wokół nas” uczestniczyło 1314 dzieci z 24

przedszkoli oraz 1279 rodziców. W ramach programu dla najmłodszych

zorganizowano konkurs plastyczny pt.„Każdy papieros niszczy Twoje

Zdrowie” na który nadesłano 114 prac dzieci z 14 przedszkoli.

• w programie edukacji antytytoniowej przeznaczonym dla uczniów

klas I - III szkół podstawowych „Nie pal przy mnie, proszę”

uczestniczyło 2065 uczniów z 20 szkół podstawowych oraz 963

rodziców.

• w programie profilaktyki palenia tytoniu przeznaczonym dla uczniów

starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów „Znajd ź Właściwe

Rozwiązanie” uczestniczyło 1888 uczniów z 11 gimnazjum i 5 szkół

podstawowych oraz 464 rodziców.

W ramach programów antytytoniowych oraz obchodów

Światowego Dnia bez Tytoniu dla szkół podstawowych

i gimnazjalnych zorganizowano Festiwal Piosenki

o Zdrowiu pt. ,,Każdy papieros niszczy Twoje Zdrowie -

Tytoniowe reggae” pod patronatem Państwowego

Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Cieszynie. W sali

sesyjnej Starostwa Powiatowego w Cieszynie reprezentacje szkół podstawowych

i gimnazjów, zaprezentowały własne piosenki na temat zdrowego stylu życia,

a w szczególności szkodliwości palenia papierosów. Zmagania uczestników oceniało

jury, w skład którego oprócz PPIS weszli przedstawiciele Starostwa Powiatowego

i Państwowej Szkoły Muzycznej w Cieszynie. Laureaci otrzymali nagrody ufundowane

przez patronów konkursu oraz sponsorów.

W ramach Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu

w Polsce braliśmy udział w kampanii „Rzuć palenie razem z nami”. Wspólnie

z Zespołem Szkół Ekonomiczno–Gastronomicznych w Cieszynie zorganizowaliśmy

akcję edukacyjno-profilaktyczną mającą na celu zmniejszenie skutków zdrowotnych

wynikających z palenia tytoniu. Osoby przechodzące z papierosem przez rynek

w Cieszynie zachęcano do rzucenia palenia oraz do wykonania bezpłatnych pomiarów

tlenku węgla w wydychanym powietrzu. Młodzież przeszła głównymi ulicami

Cieszyna wręczając ulotki i naklejki pt. „Wyłącz palenie” namawiając palaczy tytoniu

do rzucenia palenia.

Realizując Program Ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu

w Polsce, w ramach sprawowania bieżącego nadzoru, w zakresie warunków

i wymogów higieniczno-sanitarnych, prowadziliśmy monitoring przestrzegania zakazu

palenia tytoniu w zakładach nauczania i wychowania, placówkach opieki zdrowotnej,

zakładach pracy oraz zakładach gastronomicznych. Kontrolę w tym zakresie

przeprowadziliśmy w 205 placówkach oświatowych, 63 podmiotach leczniczych,

8 domach pomocy społecznej, 38 zakładach pracy, 14 obiektach kultury i wypoczynku,

318 lokalach gastronomiczno-rozrywkowych, 1 obiekcie służącym obsłudze

podróżnych, 6 obiektach sportowych i 62 innych pomieszczeniach użytku publicznego.

Nie odnotowano naruszenia przepisów ustawy.

Zapobieganie narastającemu problemowi otyłości

wśród dzieci i młodzieży, poprzez poprawę sposobu

żywienia i jakości zdrowotnej żywności, zwiększenie

aktywności fizycznej oraz umiejętność kontroli stanu

swojego zdrowia, realizowano w ramach programu

„Trzymaj Form ę”.

Adresatami programu prowadzonego już od 2006 roku, z inicjatywy Głównego

Inspektoratu Sanitarnego oraz Polskiej Federacji Producentów Żywności są uczniowie

szkół podstawowych (klasy V i VI) i gimnazjalnych (klasy I-III) oraz ich rodzice.

W roku szkolnym 2013/2014 odnotowano wzrost zainteresowania programem,

realizowało go 1447 uczniów z 10 szkół gimnazjalnych oraz 956 uczniów kl. V i VI

z 17 szkół podstawowych. Realizacja programu oparta była na metodzie projektu

i pozwalała uczniom wspólnie z nauczycielami, rodzicami, środowiskiem lokalnym

opracowywać własne sposoby i formy propagowania zasad zdrowego stylu życia,

zarówno w szkole jak i rodzinie.

W ramach programu odbyła się piąta edycja

konkursu wiedzy i sprawności pod hasłem ,,Nasza szkoła

3-ma formę”, którego honorowy patronat objęła poseł na

Sejm RP Aleksandra Trybuś. W konkursie wzięły udział

czteroosobowe zespoły uczniów z 10 szkół podstawowych

i 5 szkół gimnazjalnych. Po zaciętej rywalizacji Puchar przechodni Państwowego

Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Cieszynie zdobyli uczniowie ze Szkoły

Podstawowej nr 6 w Ustroniu.

W ramach programu edukacyjnego Żywienie na wagę

zdrowia”, kierowanego do osób odpowiedzialnych za żywienie w

placówkach oświatowych, rodziców i samych dzieci

zorganizowano szkolenie skierowane do osób zajmujących się

żywieniem dzieci w placówkach nauczania i wychowania.

W wiślańskim amfiteatrze odbył się całodniowy happening

z udziałem miejscowych przedszkoli. Przedszkolaki zaprezentowały piosenki i układy

taneczne nawiązujące do promocji zdrowego żywienia, a rodzice dzieci uczęszczających

do tych przedszkoli przygotowali degustację zdrowej żywności. W III edycji programu

wzięło udział 49 placówek nauczania i wychowania.

Zadaniem programu profilaktyki zakażeń HCV i HBV

„Podstępne WZW” było podniesienie poziomu wiedzy wśród

młodzieży szkół ponadgimnazjalnych, na temat wirusów, dróg

zakażenia, objawów, sposobów skuteczności leczenia, a także

podejmowanie działań profilaktycznych umożliwiających

rozpoznanie zakażenia.

W III edycji wzięło udział 815 uczniów kl. II z 8 szkół ponadgimnazjalnych.

Młodzież brała udział w wykładach i zajęciach warsztatowych oraz w wojewódzkiej

olimpiadzie wiedzy nt. profilaktyki wirusowego zapalenie wątroby typu B i C, gdzie

2 uczniów z LO im. Kopernika w Cieszynie zakwalifikowało się do finałowej piątki.

Co roku wykrywane nowe zakażenia HIV i zachorowania na AIDS w woj. śląskim,

w tym także w powiecie cieszyńskim, potwierdzają celowość kontynuacji zadań

ujętych w Krajowym Programie Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV.

W 2014 roku na terenie powiatu zarejestrowano 2 przypadki zakażenia HIV, lecz liczba

rejestrowanych przypadków z pewnością nie odzwierciedla rzeczywistej sytuacji.

Wciąż mało osób podejmujących ryzykowne zachowania wykonuje test w kierunku

zakażenia HIV.

Zadania w zakresie profilaktyki zakażeń HIV realizowano głównie w ramach

Ogólnopolskich Kampanii Społecznych "Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV.

Dla siebie i swojego dziecka" oraz Światowego Dnia Walki z AIDS. Zaproszono

młodzież ze szkół ponadgimnazjalnych do udziału w konkursie wiedzy pt. "Młodo ść

bez ryzyka". Patronat nad nim objął Senator Ziemi Cieszyńskiej i Żywieckiej Tadeusz

Kopeć. W konkursie uczestniczyło 17 uczniów z 9 szkół ponadgimnazjalnych.

Zwycięzcy otrzymali dyplomy i podziękowania od Państwowego Powiatowego

Inspektora Sanitarnego w Cieszynie, a nagrody, od Senatora i Starosty Cieszyńskiego,

zostały wręczone przez przedstawiciela biura poselskiego i Biura Promocji Zdrowia

w Starostwie Powiatowym .

W ramach profilaktyki używania

substancji psychoaktywnych (alkohol, tytoń,

narkotyki, dopalacze) rozpoczęto w szkołach

ponadgimnazjalnych realizację programu

edukacyjnego pt. „ARS, czyli jak dbać

o miłość”. Program objął honorowym

patronatem Senator Ziemi Cieszyńskiej i Żywieckiej Tadeusz Kopeć. Jego realizacja

rozpoczęła się w roku szkolnym 2013/2014 w 4 szkołach ponadgimnazjalnych i potrwa

do końca 2016 roku.Program realizowany jest w ramach Projektu KIK/68

„Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu,

tytoniu i innych środków psychoaktywnych” współfinansowanego ze środków

Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, którego głównym celem jest

ograniczenie spożywania alkoholu, tytoniu i innych substancji psychoaktywnych.

Podobnie jak w latach ubiegłych byliśmy zaproszeni przez Starostwo Powiatowe

i Urzędy Miast w Ustroniu i w Wiśle do udziału w akcjach edukacyjno-

profilaktycznych organizowanych dla mieszkańców naszego powiatu.

„Wakacyjny tydzień zdrowia” w Ustroniu ; „Tydzień Zdrowia” w Wiśle

Podczas tych akcji pracownicy PSSE prowadzili indywidualne rozmowy i porady

m.in. z zakresu profilaktyki tytoniowej, wykonywali pomiary tlenku węgla

w wydychanym powietrzu, ciśnienia tętniczego, tkanki tłuszczowej,

Podczas akcji prowadzono dystrybucję ulotek i broszur zachęcających do profilaktyki

chorób nowotworowych (czerniaka skóry) i zakaźnych ze szczególnym uwzględnieniem

boreliozy, chorób układu krążenia i dietozależnych oraz profilaktyki uzależnień od

różnych substancji psychoaktywnych (dopalacze).

Mieszkańcy i turyści chętnie brali udział w degustacji zdrowej żywności, korzystali

z bezpłatnych konsultacji lekarza diabetologa, kardiologa, chorób wewnętrznych,

a także szczególnie chętnie poddawali się badaniom poziomu cukru i cholesterolu.

We współpracy z Cieszyńskim Oddziałem Polskiego

Komitetu Zwalczania Raka oraz Chrześcijańską Służbą

Charytatywną w Skoczowie, tym razem we wrześniu,

zorganizowaliśmy kolejną edycję imprezy „Czantoria

dla Twojego zdrowia”. Na Czantorii w Ustroniu

udzielano porad oraz przeprowadzano rozmowy

dotyczące zdrowego stylu życia, profilaktyki uzależnień od tytoniu i narkotyków,

chorób nowotworowych związanych z nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV,

zakażeń HIV/AIDS oraz stosowania dopalaczy. Każdy palacz mógł wykonać pomiar

tlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz podjąć

decyzję o rzuceniu nałogu zamieniając papierosa na

jabłko. Jabłko można było też otrzymać poddając się

badaniom lub uczestnicząc w aerobiku, ucząc się od

członków Skoczowskiego Klubu Nordic Walking

„Włóczykije" prawidłowego poruszania się z kijami.

Tradycyjnie już, na Czantorii udzielania 1-pomocy uczyli ratownicy Cieszyńskiego

Pogotowia Ratunkowego. Dla dorosłych wykonywano pomiary ciśnienia krwi i tkanki

tłuszczowej, a dla dzieci zorganizowano gry ruchowe, kolorowanie rysunków

o treściach prozdrowotnych.