Po pierwsze, drodzy uczniowie, proszę w lesie nie hałasować i nie śmiecić, po drugie, nie rozmawiajcie z nieznajomym i nic od niego nie bierzcie, po trzecie, pamiętajcie, że długie kąpiele słoneczne mogą stać się niebezpieczne, po czwarte, kąpcie się tylko w miejscach dozwolonych i strzeżonych, po piąte i po szóste polecamy Wam gry i zabawy ruchowe w miejscach bezpiecznych

i zdrowych!

Teraz po spełnieniu obowiązku ostrzeżenia Was przed

czyhającymi niebezpieczeństwami z czystym sumieniem życzymy Wam: tylko pięknej pogody, zawsze dobrego humoru, mił ego towarzystwa, wielu niezapomnianych wrażeń, niezwykł ych przygód i dobrego wypoczynku!

Zespół Szkół Specjalnych

w Mrągowie

Nr 4/ 2010

TRZYMAJ FORMĘ

Witajcie!!!

To już ostatni numer naszej gazetki w tym roku szkolnym.

Przed Wami wakacje, czas zabawy, odpoczynku.

Odwiedzicie nowe miejsca i poznacie nowych ludzi. Chcielibyśmy

życzyć Wam samych wesołych chwil. Aby tak było musicie

pamiętać o zdrowiu i bezpieczeństwie swoim i innych.

Przeczytajcie ten numer gazetki uważnie, a na pewno ustrzeżecie

się wielu przykrych doświadczeń.

Zespół redakcyjny

Zespół redakcyjny: Klasa II i III gimnazjum Adres szkoły: 11-700 Mrągowo, ul. Królewiecka 42, tel.0-89 741-20-24

Dziękuję, nie piję … Nadużywanie alkoholu prowadzić może do bardzo istotnych powikłań zdrowotnych.

Alkohol destrukcyjnie wpływa na:

układ nerwowy (np. nerwobóle, zaburzenia czucia, osłabienie siły i zanik mięśni)

układ pokarmowy (np. przewlekłe stany zapalne błon śluzowych jamy ustnej, przełyku, żołądka i dwunastnicy, ostre i przewlekłe zapalenie trzustki, samotrawienie się trzustki)

układ krążenia (np. nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca)

układ oddechowy ( m.in. przewlekłe zapalenie błony śluzowej tchawicy)

układ moczowy (np. ostra niewydolność nerek)

Spożywanie alkoholu powoduje niejednokrotnie powikłania psychiatryczne: majaczenie alkoholowe, niepokój, lęk, bezsenność, urojenia, iluzje, omamy, ostrą halucynozę alkoholową - chory słyszy głosy, które mu grożą, nakazują popełnienie samobójstwa lub okaleczenie, omamy czuciowe.

Dlaczego w ogóle alkohol jest niebezpieczny?

Alkohol obniża krytycyzm wobec innych i wobec siebie. Po wypiciu alkoholu człowiek robi rzeczy, których na trzeźwo nigdy

by nie zrobił np. pobicia, przestępstwa, ryzykowne znajomości,

wypadki drogowe.

PCB który pełni w urządzeniach funkcje chłodzące, smarujące

i izolujące po dostaniu się do wód gruntownych przenika do gleby i atmosfery, a nastepnie do tkanki tłuszczowej zwierząt i ludzi,

powodując m.in. uszkodzenia

watroby, osłabienie odporności, zaburzenia neurologiczne i hormonalne, opóźnienia w

rozwoju niemowląt. R-12, czyli freon w klimatyzatorach i lodówkach pełni funkcję chłodniczą. Jest szczególnie szkodliwy dla warstwy ozonowej. Od 1998 r. nie wolno go stosować w

urządzeniach elektrycznych, jednak spotykany jest w urządzeniach starszego typu.

Elektrośmieci nie wolno wyrzucać do śmietnika! Postępując w ten sposób, nie tylko stwarzamy zagrożenie dla

środowiska, ale także łamiemy prawo które obowiązuje w Polsce od

21 października 2005 roku.

Stare i zużyte sprzęty rzadko przydają się w przyszłości – nie

powinno się ich przechowywać na strychach lub w piwnicach.

Elektrośmieci można bezpłatnie oddać w specjalnie utworzonych

punktach zbierania. Elektrośmieci można też pozbyć się w sklepie, ale

tylko przy zakupie nowego sprzętu tego samego typu, np. możesz

oddać stary telewizor, gdy kupujesz nowy. Twoje elektrośmieci trafią do recyklera, który unieszkodliwi szkodliwe substancje i pozyska z nich fragmenty nadające się do ponownego użycia np. 80% zużytej

świetlówki można wykorzystać do produkcji nowej.

ELEKTROŚMIECI Elektrośmieci to zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

(ZSEE). Są nimi nieużywane, przestarzałe lub zepsute pralki,

komputery, lodówki, telefony, świetlówki, żarówki energooszczędne,

telewizory, sprzęt audio, żelazka itp.

Dlaczego elektrośmieci szkodzą? Elektrośmieci zawierają liczne substancje szkodliwe wręcz

trujące, które po wydostaniu się z uszkodzonej lodówki, pralki,

komputera, świetlówek czy innego urządzenia elektrycznego przenikają

do gleby. Powoduje to nie tylko zatruwanie środowiska naturalnego ale

również jest zagrożeniem dla zdrowia ludzi i zwierząt.

RTĘĆ zawarta jest w niektórych świetlówkach - jeśli trafi do

zbiorników wodnych, a później przeniknie do

mózgów ludzi i zwierząt powoduje zaburzenia

wzroku, słuchu, mowy, koordynacji ruchu, żucia

i połykania.

ZWIĄZKI BROMU stosowane są w komputerach- po przeniknięciu do

środowiska powodują u ludzi i zwierząt schorzenia układu rozrodczego oraz problemy neurologiczne.

KADM zawarty w bateriach urządzeń elektrycznych zaburza czynności

nerek, powoduje chorobę nadciśnieniową, wywołuje zmiany

nowotworowe, zaburza metabolizm wapnia, powodując deformację szkieletu i zaburza funkcje rozrodcze.

AZBEST używany jest w urządzeniach

elektrycznych i elektronicznych m.in. ze względu

na swoje właściwości izolacyjne. Jest on jednak przyczyną wielu

groźnych chorób, np. pylicy azbestowej, raka płuc i nowotworu

międzybłoniaka opłucnej

Dziękuję, nie palę …

Dzień Bez Papierosa Obchodzony jest w dniu 31 maja.

Po raz pierwszy został ogłoszony przez Światową Organizację

Zdrowia WHO w 1987 roku aby zwrócić uwagę na szkodliwość palenia

tytoniu, w wyniku którego co roku umiera lub ciężko choruje 400.000

osób!

Dziękuję, nie biorę …

CHOROBY TOWARZYSZĄCE UZALEŻNIENIU

HIV/AIDS

wirusowe zapalenie wątroby

ciężkie zakażenia bakteryjne

zapalenia górnych dróg oddechowych

gruźlica

żylna choroba zakrzepowo-zatorowa

choroby skóry

choroby przenoszone drogą płciową

padaczka

Co robić, gdy ktoś proponuje Ci narkotyk?

ODMÓWIĆ!!! Jasno i wyraźnie patrząc rozmówcy w oczy: Nie dziękuję\Nie bawi mnie to\Nie chcę. Albo ostrzej: Nie jestem głupi, żeby narażać swoje zdrowie. No i co z tego, że będą się z Ciebie śmiać? Jeśli koledzy nalegają, po prostu odejdź. Z pewnym ludźmi nie warto dyskutować. Bądź od nich mądrzejszy! Poinformuj dorosłych. Nie bój się, że koleżanka/kolega pomyśli, że jesteś nielojalna/y – może dopiero za jakiś czas, ale zobaczysz, ona Ci jeszcze podziękuje. Ratujesz jej zdrowie, a może nawet życie!

PAMIĘTAJ! Nie daj się wciągnąć!

Osoba, która ukończyła 17 lat i „wbrew przepisom ustawy posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze do 3 lat więzienia’’. Jeśli ma mniej niż 17 lat, może iść do poprawczaka. Handel narkotykami zagrożony jest karą więzienia do 10 lat. Udzielenia lub nakłanianie do użycia narkotyków zagrożone jest karą więzienia do 5 lat.

Ciekawostki: 10 dag surowych truskawek pokrywa dzienne zapotrzebowanie

organizmu na witaminę C

Woda „kradnie truskawkom smak” - tak mówią Francuzi, toteż gdy w czasie dojrzewania owoców są duże opady deszczu, truskawki są niesmaczne.

Kupując truskawki, należy od razu zużyć lub przetworzyć, gdyż szybko fermentują i pleśnieją.

Truskawki powinno się płukać pod bieżącą wodą. Jest to absolutnie konieczne, gdyż mogą się na nich znajdować pestycydy lub bakterie chorobotwórcze, z nawozów naturalnych. Szypułki usuwa się dopiero po umyciu, żeby woda nie dostała się do środka owocu.

Swój orzeźwiający smak zawdzięczają obecności kwasów owocowych. Także kwasu elegonowego, który chroni organizm przed chorobą nowotworową, ponieważ neutralizuje substancje rakotwórcze, zanim przenikną do DNA.

Tajemnicza bromelina zawarta w truskawkach czyni z nich prawdziwy cud dietetyczny: odtruwa, oczyszcza i ułatwia spalanie tłuszczów.

Truskonasy to biała truskawka o smaku ananasa! Te niezwykłe owoce pochodzą z Ameryki Południowej i sprzedawane są pod nazwą „Pineberries” . Nazwa ta powstała z połączenia angielskich wyrazów „strawberry” (truskawka) i „pineapple” (ananas).

Owoce te nie tylko pięknie pachną, wyglądają i smakują, ale przede wszystkim są zdrowe. Wartości odżywcze truskawki są przeogromne! W truskawce znajdziemy:

witaminy (C, B1,B2, A, E), makro- i mikroelementy,

minerały (żelazo, wapń, fosfor, magnez, sód, potas)

Koktajl truskawkowy

Składniki:

świeże truskawki,

kefir lub mleko,

3 łyżki cukru,

1 łyżeczka soku z cytryny.

Wykonanie:

Owoce myjemy i pozbawiamy szypułek. Wraz z pozostałymi

składnikami wrzucamy do miksera. Miksujemy na gładką masę.

Podajemy schłodzony.

Smacznego!

Problem ze śmieciami

Przeciętny Polak wytwarza w ciągu roku ok. 300 kg śmieci, co w skali

kraju daje łącznie około 10 mln ton

Torba foliowa produkowana jest w ciągu sekundy, używana jest

kwadrans, a rozkłada się ok. 400 lat

Papier rozkłada się ok. 3 miesięcy

Szkło rozkłada się setki, a nawet tysiące lat

Puszka aluminiowa rozkłada się ok. 100 lat

Do wyprodukowania jednej tony papieru potrzeba 10-18 drzew. Ale za to gotowy papier można 6 razy przetworzyć!

Z powodu połknięcia plastikowych odpadów lub zaplątania się w foliowe worki ginie rocznie co najmniej 2 mln ptaków i ssaków wodnych

Spalanie plastików, gazet, płyt wiórowych nasączonych żywicami w domowym piecu powoduje wydzielanie bardzo niebezpiecznych dla zdrowia substancji, które mogą powodować choroby nowotworowe,

alergie i osłabiać odporność

Nie wolno wyrzucać baterii do śmieci ponieważ zawierają substancje

silnie toksyczne! Rocznie zużywamy aż ok. 240 mld jednorazowych baterii. Ich wyrzucanie na wysypisko to igranie ze zdrowiem ludzi. Dzięki recyklingowi z baterii można odzyskać cenny metal i ponownie

go użyć.

JAK SEGREGOWAĆ ŚMIECI?

Jeśli chcesz dbać o otaczającą cię

przyrodę - zapoznaj się z poradami,

jak prawidłowo wyrzucać surowce

nadające się do ponownego

wykorzystania.

PAPIER

Do pojemnika niebieskiego wrzucamy: gazety i czasopisma, prospekty,

katalogi, i reklamy, papierowe torby na zakupy, zeszyty i stare książki,

papier biurowy i kserograficzny, kartony i tekturę, koperty.

Nie wrzucaj: tapet, zabrudzonego, zatłuszczonego papieru, papieru

z folią, worków po cemencie, papieru faksowego.

SZKŁO

Do pojemnika zielonego wrzucamy: butelki, słoiki i inne opakowania

szklane.

Nie wrzucaj: opakowań po lekarstwach, termometrów, strzykawek, szkła

okiennego, ceramiki, porcelany, luster, zużytych żarówek, lamp

neonowych.

Dlaczego witaminy są tak ważne?

Niedobór którejś z witamin w organizmie powoduje

hipowitaminozę, a jej brak chorobę zwaną awitaminozą. Już

niewielkie niedobory witamin mogą prowadzić do różnego

rodzaju zaburzeń oraz zwiększać ryzyko występowania tzw.

chorób cywilizacyjnych. Nadmierne spożycie lub przedawkowanie

niektórych z nich jest również bardzo szkodliwe i może być

przyczyną powstawania schorzenia spowodowanego ich

nadmiarem – hiperwitaminozy.

Warto wiedzieć:

W roku 1912 polski biochemik Kazimierz Funk nazwał

składnik żywności witaminą (od łac. vita - życie i amina -

molekuła znaleziona w tiaminie - czyli amina życia)

Witaminy mogą być otrzymywane syntetycznie

(np. w tabletkach), jednak najlepiej przyswajalne przez człowieka

są te występujące w naturalnych produktach żywnościowych.

Źródłem witamin są owoce, warzywa, mięso i ryby.

WITAMINY Witaminy to szereg różnych związków które:

są składnikami niezbędnymi w żywieniu człowieka dla

normalnego przebiegu szeregu procesów zachodzących w jego

tkankach.

nie mogą być wytwarzane przez organizm i muszą być

dostarczane z pożywieniem lub w razie potrzeby w postaci

preparatów farmaceutycznych

nie są ani źródłem energii, ani materiałem budulcowym

Witaminy dzielą się na dwie grupy w zależności od

rozpuszczalności:

w wodzie

(witaminy z grupy

B, witamina C)

w tłuszczach

(witaminy A, D, E,

K, F).

METAL, TWORZYWA SZTUCZNE

Do pojemnika żółtego wrzucamy: zgniecione puszki aluminiowe i z blachy

stalowej, garnki, metalowe narzędzia, rury, druty i drobny złom, folię

aluminiową, pokrywki ze słoików, kapsle z butelek oraz metalowe i

plastikowe zakrętki, zgniecione plastikowe opakowania po napojach i

olejach spożywczych, zgniecione plastikowe opakowania po kosmetykach i

chemii gospodarczej, plastikowe worki, torebki i reklamówki, plastikowe

koszyki po owocach i pojemniki po wyrobach garmażeryjnych, opakowania

wielomateriałowe, np. kartony po mleku i sokach.

Nie wrzucaj: opakowań po aerozolach, baterii oraz puszek po farbach,

opakowań po lekach, butelek i opakowań po olejach przemysłowych,

styropianu i innych tworzyw piankowych, zabawek oraz sprzętu AGD.

Chcesz zachować zdrowie i dobrą formę? Nie wiesz jak? Nic prostszego!

ODPOCZYWAJ AKTYWNIE!

Rób wszystko, co przyjdzie ci do głowy (w granicach rozsądku), byle rozruszać sztywne kości. Opcja dla ambitnych - przynajmniej 60 minut

ruchu codziennie. Jeśli szybko się męczysz podziel to na dwa razy po 30 minut, ale nawet już tylko 30 minut systematycznego codziennego wysiłku powinno przynieść dobre efekty. Po kilku takich sesjach poczujesz, że serducho nie wali już jak młot pneumatyczny. To znak, że twoja forma rośnie.

Pamiętaj, żeby ją TRZYMAĆ!

UPRAWIANIE SPORTU:

wzmacnia kości i mięśnie

zwiększa odporność na choroby

poprawia kondycję serca i płuc

pomaga rozładować stres

poprawia humor

korzystnie wpływa na pracę mózgu

Ćwiczyć możesz bez odjazdowych gadżetów i karnetu na siłownię. Przyłóż się na lekcjach w-fu!

Trudny wyraz?

- łatwy sport!

Nordic Walking (wymawiaj nordik łokink)

jest ciekawą i przyjemną formą odpoczynku.

Polega on na marszu ze specjalnie do tego

przystosowanymi kijami. Niektórym może się

wydawać, że jest to sport nowy, jednak jego

początki datuje się na lata dwudzieste XX

wieku. Wtedy była to forma treningu dla narciarzy biegowych.

Jogging (wymawiaj dżogink) – bieganie w

wolnym tempie. Głównym celem joggingu jest

poprawa sprawności i wydolności fizycznej bez

nadmiernego stresu związanego z wysiłkiem. Za

jogging uważa się bieg z prędkością 7-9 km/h.

Skijöring (wymawiaj skijerink) – rodzaj sportu

zimowego polegającego na wyścigu na śniegu

narciarzy ciągnionych przez zwierzęta (zazwyczaj pojedynczego

konia, ale także np. przez psi zaprzęg)

Skateboarding (wymawiaj skejtbordink) -

jazda na deskorolce, aktywność, w której

wykonuje się różne triki na deskorolce.