[Nr 19] Zastosowanie śródoperacyjnej radioterapii u chorych na wczesnego raka piersi – ocena...

2
zdrowia oraz poprawić jakość życia. Zastosowanie manualnych i osteopatycznych technik rozluźniania układu mięśniowo- -powięziowego pozwala normalizować zaburzone w wyniku leczenia dysfunkcje, a tym samym zniwelować uboczne skutki leczenia onkologicznego. Postępowanie to umożliwia jednocześnie zmniejszenie powstałych restrykcji tkankowych powodujących ból, parastezje, zaburzenia czucia, uczucie ściągania czy też ciasnoty tkankowej. http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.018 [Nr 18] Navigare necesse est... czyli jak posługiwać się literaturą naukową? Hanna Grzbiela Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach Adres email: [email protected] Navigare necesse est rzekł Pompejusz do kapitana swego okrętu, nakazując mu natychmiastowe wyjście z portu. Żeglowanie’’ wędrówka, postęp, odkrywanie tego, co nieznane i poszerzanie horyzontów, są od wieków niezbędne w życiu każdego człowieka. Od kiedy rozpoczęła się wymiana myśli między badaczami na świecie, poznawanie nowych obszarów wiedzy i nieustanna aktualizacja posiadanych jej zasobów stały się nieodłącznym elementem każdej z dziedzin naukowych, a w sposób szczególny nauk medycznych. Obecnie szacuje się, że aby pozostać na bieżąco z aktualnymi doniesieniami z jednej tylko dziedziny medycyny lekarz powinien przeczytać około 270 artykułów w ciągu miesiąca. Wobec tego natłoku publikacji żeglowanie’’ po morzu artykułów, doniesień, komunikatów, dyskusji i zaleceń staje się coraz trudniejsze. Musimy już nie tylko wybrać dobry port, ale wyznaczyć właściwy kurs do tego portu, a następnie wystrzegać się anomalii magnetycznych i fałszywych prądów morskich, które mogą nas sprowadzić zwłaściwej drogi. Według oceny Policy Research Inc. z 1979 roku, 80% z 4500 artykułów z dziedzin biomedycznych publikowanych w latach 19501978 zawierałobłędy metodologiczne. Błędy takie mogą się pojawić już na etapie planowania badania klinicznego lub w ocenie parametrów badanej grupy chorych (takich jak stopień zaawansowania choroby nowotworowej czy stopień nasilenia objawów niepożądanych po przeprowadzonym leczeniu), mogą też kryć się w sposobie prezentacji wyników czy formułowaniu wniosków i rzecz jasna mogą wynikać z niedopatrzenia, ale mogą także być zamierzone. Większości z tych pułapek nie jesteśmy w stanie wykryć, nie mając pełnego dostępu do danych klinicznych i statystycznych, ale na niektóre z nich warto zwrócić uwagę, ponieważ niejednokrotnie chwila zastanowienia i kalkulator mogą zaważyć na naszej ocenie danej publikacji. http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.019 [Nr 19] Zastosowanie śródoperacyjnej radioterapii u chorych na wczesnego raka piersi ocena efektywności i toksyczności leczenia Bartosz Urbański 1, *, Andrzej Roszak 1 , Krystyna Bratos 1 , Hanna Włodarczyk 1 , Aldona Karczewska-Dzionk 1 , Piotr Milecki 1 , Dawid Murawa 2 1 Oddział Radioterapii i Onkologii Ginekologicznej Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań 2 Oddział Chirurgii Onkologicznej i Ogólnej Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań *Prelegent Adres email: [email protected] Cel: Chirurgiczne leczenie oszczędzające gruczoł piersiowy uzupełnione o radioterapię z wiązek zewnętrznych wykazało się identyczną skutecznością jak mastektomia, co zostało udowodnione w badaniach klinicznych poprzez taki sam czas całkowitego przeżycia. Standardowo po operacji chirurgicznej napromienia się całą pierś z lokalnym podwyższeniem dawki w loży po wyciętym guzie nowotworowym (tzw. boost) przez 57 tygodni. W tej pracy IORT był jedyną metodą na wykonanie boost-u. Podczas analizy danych starano się określić skuteczność zastosowanego leczenia, ocenić wczesne i późne objawy uboczne radioterapii, efekt kosmetyczny i poziom jakości życia pacjentów. Materiał i metody: Przeanalizowano wyniki 150 pacjentek po BCT, IORT oraz EBRT z minimalnym okresem obserwacji 1 roku. obserwacja w 1., 6., 12., 24. i 36. miesiącu od zakończenia leczenia obejmowała: badanie kliniczne, zdjęcie fotograczne, analizę odczynów wczesnych i późnych, MMR i USG gruczołów piersiowych. Wyniki: Brak wznowy miejscowej: ostra reakcja popromienna (w st. 1. i 2.) w obrębie skóry u 21,2% chorych (brak odczynów w st. 3. i 4.). Efekt kosmetyczny leczenia: bardzo dobry i dobry u 81,5% chorych. Ból w obrębie gruczołu piersiowego: 20,6%, zwiększona wrażliwość skóry: 17%. Obrzęk gruczołu piersiowego: 81,3% chorych po 1 miesiącu, 63,4% po 6, 54,9% po 12 miesiącach oraz 56% po 2 latach od zakończenia RT. Zmiana zabarwienia skóry: 67,8% chorych po 1 miesiącu, 44,1% po 6, 37,8% po 12 miesiącach oraz 31% po 2 latach od zakończenia. Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 179 9

Transcript of [Nr 19] Zastosowanie śródoperacyjnej radioterapii u chorych na wczesnego raka piersi – ocena...

Page 1: [Nr 19] Zastosowanie śródoperacyjnej radioterapii u chorych na wczesnego raka piersi – ocena efektywności i toksyczności leczenia

zdrowia oraz poprawić jakość życia. Zastosowanie manualnych i osteopatycznych technik rozluźniania układu mięśniowo--powięziowego pozwala normalizować zaburzone w wyniku leczenia dysfunkcje, a tym samym zniwelować uboczne skutkileczenia onkologicznego. Postępowanie to umożliwia jednocześnie zmniejszenie powstałych restrykcji tkankowychpowodujących ból, parastezje, zaburzenia czucia, uczucie ściągania czy też ciasnoty tkankowej.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.018

[Nr 18] Navigare necesse est. . . czyli jak posługiwać się literaturą naukową?

Hanna Grzbiela

Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach

Adres email: [email protected]

Navigare necesse est – rzekł Pompejusz do kapitana swego okrętu, nakazując mu natychmiastowe wyjście z portu.„Żeglowanie’’ –wędrówka, postęp, odkrywanie tego, co nieznane i poszerzanie horyzontów, są odwiekówniezbędnew życiukażdego człowieka. Od kiedy rozpoczęła się wymiana myśli między badaczami na świecie, poznawanie nowych obszarówwiedzy i nieustanna aktualizacja posiadanych jej zasobów stały się nieodłącznym elementem każdej z dziedzin naukowych,a w sposób szczególny nauk medycznych. Obecnie szacuje się, że – aby pozostać na bieżąco z aktualnymi doniesieniamiz jednej tylko dziedziny medycyny – lekarz powinien przeczytać około 270 artykułów w ciągu miesiąca.Wobec tego natłokupublikacji „żeglowanie’’ po morzu artykułów, doniesień, komunikatów, dyskusji i zaleceń staje się coraz trudniejsze.Musimy już nie tylko wybrać dobry port, ale wyznaczyć właściwy kurs do tego portu, a następnie wystrzegać się anomaliimagnetycznych i fałszywych prądówmorskich, któremogą nas sprowadzić z właściwej drogi.Według ocenyPolicy ResearchInc. z 1979 roku, 80% z 4500 artykułów z dziedzin biomedycznych publikowanych w latach 1950–1978 zawierało błędymetodologiczne. Błędy takie mogą się pojawić już na etapie planowania badania klinicznego lub w ocenie parametrówbadanej grupy chorych (takich jak stopień zaawansowania choroby nowotworowej czy stopień nasilenia objawówniepożądanych po przeprowadzonym leczeniu), mogą też kryć się w sposobie prezentacji wyników czy formułowaniuwniosków i – rzecz jasna – mogą wynikać z niedopatrzenia, ale mogą także być zamierzone. Większości z tych pułapek niejesteśmy w stanie wykryć, nie mając pełnego dostępu do danych klinicznych i statystycznych, ale na niektóre z nich wartozwrócić uwagę, ponieważ niejednokrotnie chwila zastanowienia i kalkulator mogą zaważyć na naszej ocenie danejpublikacji.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.019

[Nr 19] Zastosowanie śródoperacyjnej radioterapii u chorych na wczesnego raka piersi – ocena efektywnościi toksyczności leczenia

Bartosz Urbański 1,*, Andrzej Roszak 1, Krystyna Bratos 1, Hanna Włodarczyk 1, Aldona Karczewska-Dzionk 1,Piotr Milecki 1, Dawid Murawa 2

1Oddział Radioterapii i Onkologii Ginekologicznej Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań2Oddział Chirurgii Onkologicznej i Ogólnej Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań

*PrelegentAdres email: [email protected]

Cel:Chirurgiczne leczenie oszczędzające gruczoł piersiowy uzupełnione o radioterapię z wiązek zewnętrznych wykazało sięidentyczną skutecznością jak mastektomia, co zostało udowodnione w badaniach klinicznych poprzez taki sam czascałkowitego przeżycia. Standardowo po operacji chirurgicznej napromienia się całą pierś z lokalnym podwyższeniem dawkiw loży po wyciętym guzie nowotworowym (tzw. boost) przez 5–7 tygodni.W tej pracy IORT był jedynąmetodą na wykonanieboost-u. Podczas analizy danych starano się określić skuteczność zastosowanego leczenia, ocenić wczesne i późne objawyuboczne radioterapii, efekt kosmetyczny i poziom jakości życia pacjentów.

Materiał i metody: Przeanalizowano wyniki 150 pacjentek po BCT, IORT oraz EBRT z minimalnym okresem obserwacji1 roku. – obserwacja w 1., 6., 12., 24. i 36. miesiącu od zakończenia leczenia obejmowała: badanie kliniczne, zdjęciefotograficzne, analizę odczynów wczesnych i późnych, MMR i USG gruczołów piersiowych.

Wyniki: Brak wznowy miejscowej: ostra reakcja popromienna (w st. 1. i 2.) w obrębie skóry u 21,2% chorych (brakodczynów w st. 3. i 4.). Efekt kosmetyczny leczenia: bardzo dobry i dobry u 81,5% chorych. Ból w obrębie gruczołupiersiowego: 20,6%, zwiększona wrażliwość skóry: 17%. Obrzęk gruczołu piersiowego: 81,3% chorych po 1 miesiącu, 63,4%po 6, 54,9% po 12 miesiącach oraz 56% po 2 latach od zakończenia RT. Zmiana zabarwienia skóry: 67,8% chorych po1 miesiącu, 44,1% po 6, 37,8% po 12 miesiącach oraz 31% po 2 latach od zakończenia.

Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–79 9

Page 2: [Nr 19] Zastosowanie śródoperacyjnej radioterapii u chorych na wczesnego raka piersi – ocena efektywności i toksyczności leczenia

Wnioski: Brak wznowy miejscowej oraz odczynów w stopniu ciężkim w trakcie obserwacji chorych. Radioterapiaśródoperacyjna skróciła czas leczenia o tydzień, umożliwiła objęcie jednorodną dawką PTV i zmniejszyła ryzyko błędugeograficznego.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.020

[Nr 20] Konsekwencje dozymetryczne pozycjonowania na podstawie lokalizacji prostaty dla planów leczenia w techniceIMRT obejmujących prostatę, pęcherzyki nasienne i węzły

Marta Adamczyk 1,*, Tomasz Piotrowski 1, Ewa Adamiak 2

1Zakład Fizyki Medycznej, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań2Zakład Radioterapii I, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań

*PrelegentAdres email: [email protected]

Cel: Ocena wpływu korekty geometrycznej położenia prostaty (CTV1) na rozkład dawki w pęcherzykach nasiennych(CTV2) i węzłach chłonnych miednicy (CTV3).

Materiał i metody: Analiza retrospektywna została przeprowadzona na podstawie 253 badań weryfikacyjnychwykonanych z wykorzystaniem obrazowania metodą wiązki stożkowej (cone beam computed tomography; CBCT). Grupabadana obejmowała 28 pacjentów leczonych wiązkami zewnętrznymi z modulacją natężenia wiązki (intensity modulatedradiation therapy; IMRT). W celu wyznaczenia parametru opisującego ruchomość prostaty oceniono lokalizację prostatyoraz jej ruch względem anatomii kostnej. Metoda przesunięcia izocentrum (Rossi PJ i wsp. Radiother Oncol, 2009) zostaławykorzystana w celu oceny wpływu ruchomości prostaty oraz przesunięć anatomii kostnej na rozkład dawki. Planyobliczone w ten sposób posłużyły jako części składowe planów sumacyjnych, reprezentujących rozkłady dawekz uwzględnieniem niezależnie ruchomości prostaty i anatomii kostnej. Test Friedmana użyto w celu oceny istotnościstatystycznej między parametrami rozkładu dawki planów zaakceptowanych do leczenia, planów uwzględniającychruchomość prostaty i przesunięcia anatomii kostnej. Korzystając ze wzoru zaproponowanego przez van Herka (SeminRadiat Oncol, 2004), określono rozmiary marginesów dla prostaty, pęcherzyków nasiennych i węzłów w przypadkukompensowania lokalizacji prostaty.

Wyniki: Względem lokalizacji zobrazowanych podczas tomografii komputerowej wykorzystywanej do przygotowaniaplanu leczenia, zmiany geometryczne położenia prostaty i anatomii kostnej wpłynęły na minimalną, maksymalną i średniądawkę odpowiednio w zakresie 0,17–2,63% (dla prostaty) i 0,13–1,92% (dla anatomii kostnej). Test Friedmana wykazałwystępowanie istotnie statystycznych różnic dla minimum dawki w obrębie CTV3 i maksimum dawki wyznaczonego dlaCTV2 i CTV3. Średnie przemieszczenie prostaty względem anatomii kostnej wyniosło 2 mm w płaszczyźnie czołowej. Wpozostałych dwóch płaszczyznach bezwzględna wartość przemieszczenia prostaty była o jeden rząd wielkości mniejsza (ok.0,2 mm). Średnio przedstawione wartości wydają się być znikome, jednak w obrębie przedstawionej grupy pacjentówmaksymalna bezwzględna wartość ruchomości prostaty wyniosła 2,4 cm w płaszczyźnie czołowej, 1,4 cm w płaszczyźniepoprzecznej i 1,2 cm w płaszczyźnie strzałkowej. Obliczone wielkości marginesów w płaszczyźnie czołowej, poprzeczneji strzałkowej dla planów leczenia obejmujących prostatę, pęcherzyki nasienne i węzły wyniosły odpowiednio 1,2 cm, 0,2 cmi 0,4 cm.

Wnioski: Odpowiednie wielkości marginesów uwzględniające stosowaną metodę weryfikacji geometrycznej oraz częstośćwykonywania tej procedury powinny być stosowane w celu uniknięcia błędów geometrycznych związanych z niezależnąruchomością prostaty, pęcherzyków nasiennych i węzłów chłonnych miednicy.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.021

[Nr 21] Epidemiologia starzenia się pacjentów onkologicznych

Agnieszka Dyzmann-Sroka

Zakład Epidemiologii i Profilaktyki Nowotworów, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań

Adres email: [email protected]

Cel: Krótkie przedstawienie prognoz demograficznych i epidemiologicznych jako wprowadzenie do dyskusjio konieczności systemu opieki zdrowotnej ze szczególnym uwzględnieniem chorób przewlekłych (w tym nowotworówzłośliwych).

Materiał i metody: Praca została oparta na aktualnych danych oraz prognozach: WHO, European Economy,Organisationfor Economic Co-operation and Development, Głównego Urzędu Statystycznego, Globocan 2008, Krajowego

Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–7910