NR 06 | 333 | 2019 · Największym producentem mięsa dro-biowego jest Unia Europejska,...

NR 06 | 333 | 2019

www.malesapd.ple-mail: [email protected]

• blacha alucynk od 18 zł za m2

• blacha dachówkowa od 21 zł za m2

• blacha poliester od 21 zł za m2

V PŁYTY WARSTWOWEV EUROFALAV SYSTEMY DOCIEPLEŃV PŁYTY POLIURETANOWEV WEŁNA MINERALNAV WSZYSTKIE SYSTEMY W KURNIKACH, CHLEWNIACH I OBORACH.

PRODUKCJA l MONTAŻKONSTRUKCJI STALOWYCH.KRÓTKIE TERMINY REALIZACJI!!!

ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY!

Krzysztof MalesaWojciechówka 7D, 62-800 KALISZtel. (062) 501 20 22, tel. kom. 501 450 509

SYSTEMY POKRYĆ DACHOWYCH

BLACHY TRAPEZOWEl DACHÓWKOWE

Katarzyna Urbaniak Redaktor [email protected]

Dzień dobry! Zapraszamy do czerwcowego numeru. Podpowiadamy, jak usprawnić pracę hodowcy. I tak w tym wydaniu, po pierwsze jak wdrożyć system precyzyjnego chowu. W branży pojawiają się nowe technologie, których celem jest optymalizacja pracy i zapewnienie jeszcze lepszych warunków bytowania zwierząt. Propozycją dla hodowcy jest system PLF, nowatorski program zoptymalizowania produkcji, czyli monitorowanie zachowania i stanu zdrowia zwierząt. Co ma z tego hodowca? Rzetelny zbiór danych nt. zachowania zwierząt, który ma pomóc w zlokalizowaniu i szybkim wyeliminowaniu problemów. Więcej na temat precyzyjnego chowu zwierząt na /s. 8/. Niewątpliwie wprowadzony w 2006 roku w krajach Unii Europejskiej zakaz stosowania ASW, czyli antybiotykowych stymulatorów wzrostu był przyczynkiem do pogorszenia efektów

produkcyjności w odchowie drobiu. Czy są zamienniki ASW? Odpowiedzią były poszukiwania alternatyw do aktywowania

wydajnej produkcji. Producenci stosują zbilansowaną paszę, poza probiotykami, prebiotykami, ziołami

i enzymami, ważną rolę odgrywają kwasy organiczne i o nich właśnie mamy dla Was

informacje. Zakwaszacze to dodatki o dużej skuteczności, obniżają pH, ograniczają namnażanie patogenów, działają wspomagająco w zwalczaniu infekcji, a także

zapobiegają zaburzeniom pokarmowym /s. 24/. Z cyklu choroby okresu wychowu kur, temat pasożytów wewnętrznych - schorzenia wywoływane przez nicienie /s. 50/.

CZERWIEC 2019

W NUMERZESPRZĘT I TECHNOLOGIE

8 Nowe metody monitorowania w chowie drobiu Dr inż. Ryszard Gilewski Prof. dr hab. Stanisław Wężyk

HIGIENA I ŻYWIENIE24 Wybrane kwasy organiczne

w żywieniu drobiu - jak działają i jak stosować?

Mgr inż. Sara Dzik, Dr hab. inż. Tomasz Mituniewicz

JAJA I PTAKI HODOWLANE50 Choroby okresu wychowu kur

- część XVII choroby inwazyjne pasożyty wewnętrzne

Alina Rachwał

AKTUALNOŚCI66 Pas Reform Polska - artykuł 70, 71 Rynek mięsa drobiowego

OGŁOSZENIA DROBNE72 Sprzedam78 Usługi, Kupię

INNE 6 Spis reklam79 Cennik reklam

Redakcja:10-406 Olsztyn, ul. Lubelska 46tel. (89) 533 47 12 email: [email protected]: [email protected]

Redaktor naczelna:Katarzyna Urbaniak

Skład:Błażej Majewski

Wydawca, druk:

10-406 Olsztyn, ul. Lubelska 46tel. (89) 533 47 12www.koopress.comwww.informatordrobiarski.pl

ISSN 1234–7450

NR 06 | 333 | 2019

Okła

dka:

Big

Dut

chm

an

Konto: KOOPRESS Sp. z o.o. PKO BP SA I O/Olsztyn 70102035410000570202800811 SWIFT: BPKO PL PW

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń oraz za materiały nadesłane przez klienta

Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukowanie części lub całości tekstów bez pisemnej zgody redakcji - zabronione

Agos 25

Agropian 9

Arendt 36

Avena 7

Big Dutchman 44, 45, I str. okł.

Bonita 26

Brawo Hale 55

Delta Dębica 12

Ecopig 34

Edex 23

EL-INWEST AGRO 53

Farma Żuromin 19, 28

Faska 11

Fermo 3

Fermy Drobiu Zasole 32

FHU Perz 59

Firma Drobiarska 21

Geneu 51

Golfin 27

Grobelny 54

Hog Slat 13

Huhtamaki 49

Indoor IV str. okł.

Inwest-Agro 57

Pas Reform Polska 5

JG-CONSULTING 37

Jotafan 62, 63

K3 64, 65

Malesa II str. okł.

Musielak 15

Park drobiarski III str. okł.

P. H. Czachorowski 1

Polnet 46-48

Polska Ferma 35

Recticel 10

Schippers 17

Specht 20

Techeuromont 39

Verkap Plus 59

Wektra 18

Wit-Pol 33, 42, 43, 61

Wylęgarnia Drobiu R. Hawraj 41

ZAW-BUD 29

ZWD Midrob 31

SPIS REKLAMOGÓLNOPOLSKI INFORMATOR DROBIARSKI

Wentylacja podciśnieniowa LPV

Zapewnienie zwierzętom optymalnych warunków klimatycznych, umożliwiających ich prawidłowy rozwój jest podstawowym warunkiem stawianym systemom klimatyzacji dla budynków inwentarskich. Systemy firmy SKOV spełniają wszelkie wymagania. Precyzyjne dosto-sowanie temperatury, wilgotności powietrza oraz prędkości jego przepływu zapewniają optymalne warun-ki i gwarantują najwyższy poziom produktywności hodowli.

LPV (ang. Low Power Ventilation – wentylacja energo-oszczędna) z wlotami ściennymi lub sufitowymi to klasyczny przykład systemu podciśnieniowego, stoso-wanego w umiarkowanej strefie klimatycznej.

System LPV jest w stu procentach elastyczny i można go dostosowywać do dowolnego typu hodowli i prawie wszystkich budynków. System zapewnia stabilny klimat wewnątrz budynku przez cały rok.

NAJWIĘKSZY DYSTRYBUTORurządzeń firmy SKOV w Polsce

tel. kom.: +48 601 449 117e-mail: [email protected]

www.avena.olsztyn.pl

Elementy systemu LPV

SPRZĘT I TECHNOLOGIE

8 OGÓLNOPOLSKI INFORMATOR DROBIARSKI 333/06/2019 www.informatordrobiarski.pl

Największym producentem mięsa dro-biowego jest Unia Europejska, odcho-wująca ok. 6 mld kurcząt brojlerów/rok. W konwencjonalnych systemach produkcyjnych, 43-dniowe kurczęta, osiągają około 2,5 kg ubojowej masy. Obecna ekonomiczna sytuacja wy-musza coraz większą ilości brojlerów utrzymywanych przez producentów, by ich działalność była opłacalna. Niektórzy z nich produkują rocznie po ok. 2 mln ptaków (6 brojlerni x 6 stad/50.000 brojlerów/rok). Przy takich ilościach, producent nie jest w stanie obserwować bezpośrednio wszystkich swoich ptaków, zajmując się równo-cześnie różnymi innymi problemami, jak np. klimatyzacją, dostawą paszy i wody, elektrycznością, oświetleniem itp. Codzienna kontrola dobrosta-nu brojlerów pochłania kilka godzin dziennie. Wg Geers i in., (1985), nieza-leżnie od sposobu produkcji, najważ-niejszym czynnikiem w osiągnięciu do-brych wyników produkcyjnych i stanu zdrowotnego ptaków jest producent.Dostęp do paszy, wody i odpowiednia temperatura w brojlerni, są podstawo-wymi warunkami uzyskania dobrego

zdrowia i dobrostanu ptaków, dlatego producenci muszą się szybko oriento-wać we wszelkich ograniczeniach wy-stępujących w tym zakresie. Niezależ-nie od stanu technicznego urządzeń do karmienia i pojenia drobiu, należy je ciągle sprawdzać, wykorzystując w tym celu nowoczesną aparaturę. O ile 20 lat temu, atrakcją było posia-danie w torbie osobistego komputera, to obecnie nowoczesne urządzenie, o szerokim wachlarzu działań, mieści się w kieszeni. Ewolucja w świecie w dziedzinie cyfryzacji i informatyki, znacząco wpływa na postęp w rolnic-twie. W produkcji drobiarskiej, w ostat-nich kilku latach nastąpiła eksplozja nowych systemów oprogramowania, urządzeń monitorujących zachowanie się drobiu, przetwarzania i kierowania energią (van Evert i in., 2017).Metoda Precyzyjnego Chowu Zwierząt (Precision Livestock Farming - PLF), polega na technologicznej ocenie przebiegu chowu towarowego. PLF zakłada, że w pełni zautomatyzowa-ny, stały monitoring zwierząt, ułatwi producentom wykrywanie i kontro-lę w czasie rzeczywistym, stanu

NOWE METODY MONITOROWANIA W CHOWIE DROBIUDr inż. Ryszard GilewskiProf. dr hab. Stanisław Wężyk

Wprowadzenie

natryskowe systemy izolacyjne z poliuretanów

Proponujemy hodowcom drobiu budującym, modernizującym, adaptującym pomieszczenia

www.agropian.ple-mail: [email protected] Płochocin, ul. Szeroka 29tel. 22 722 59 81tel./fax 22 752 53 08tel. kom. 602 603 688

wloty powietrza i żaluzje z PUfiltry zaciemniające z ABSkominy wentylacyjne z ABS ocieplone PU Ø570, Ø650, Ø840osłony z ABS na wloty i wentylatory

��

�

Usługi izolacyjne termiczne i wodoszczelne wykonane

metodą natrysku PU na każdym podłożu i kształcie

Produkty:

natryskowe systemy izolacyjne z poliuretanów

Proponujemy hodowcom drobiu budującym, modernizującym, adaptującym pomieszczenia

www.agropian.ple-mail: [email protected] Płochocin, ul. Szeroka 29tel. 22 722 59 81tel./fax 22 752 53 08tel. kom. 602 603 688

wloty powietrza i żaluzje z PUfiltry zaciemniające z ABSkominy wentylacyjne z ABS ocieplone PU Ø570, Ø650, Ø840osłony z ABS na wloty i wentylatory

��

�

Usługi izolacyjne termiczne i wodoszczelne wykonane

metodą natrysku PU na każdym podłożu i kształcie

Produkty:



zdrowia i dobrostanu drobiu oraz umożliwi mu wykorzystanie tych infor-macji, do prowadzenia fermy. Metoda ta wykorzystuje kamery, mikrofony i inne detektory (czujniki) umieszczone tak blisko ptaków, by zastępowały one oczy i uszy producenta w monitorowa-niu kurcząt-przez 24 godziny/ dobę, przez cały okres odchowu. Zastoso-wanie precyzyjnych narzędzi w chowie drobiu wymaga połączenia uzyska-nych danych, z biologicznymi reakcja-mi kurcząt-w ocenianym czasie.Analizie poddano wpływ PLF na sektor drobiarski, począwszy od na-ukowych badań i ferm, towarowych z uwzględnieniem nowych techno-logii, które w przyszłości będą wy-korzystywane na fermach do analizy danych, tworzących dla producentów--wartość dodaną.

Precyzyjny Chów Zwierząt (PLF)

Wg Norton i Barckmans (2018), PLF są nowymi rozwiązaniami monitoro-wania zwierząt i poprawy wydajności pozyskania mięsa i jaj. W ten sposób utworzono systemy oparte na auto-matycznym, ciągłym monitorowaniu i kontrolowaniu zdrowia, dobrostanu ptaków, ich produkcji/reprodukcji oraz jak wpływa na nie poziom produkcji. Pojęcie czasu właściwego/rzeczywi-stego, jako części systemu zarządza-nia, ma zasadnicze znaczenie.W ostatnich latach wzrosło zainte-resowanie automatyzacją monitoro-wania czynników wpływających na poziom dobrostanu zwierząt (Norton i Barckmans, 2018). Bada się nasile-nie i rodzaj głosów wydawanych przez drób, związanych z poziomem dobro-stanu, warunkami temperaturowymi i socjalnymi, wydziobywaniem piór, stresem, chorobami i tempem wzro-stu. W analizie dźwięku, wykorzysty-wany jest monitoring zachowania się zwierząt w pomieszczeniach inwentar-skich. Kamery i mikrofony, montowane nie na zwierzętach, nie działają stre-sogennie. Dawniej ważne biologiczne cechy, dotyczące zdrowia, dobrosta-nu i parametrów wzrostu zwierząt np. wykorzystując je do szacowania masy ciała, oceny budowy i wad ruchu broj-lerów oraz pomiaru czasu przeznaczo-nego na spożycie paszy i wody.Metoda PLF obejmuje jednoczesny pomiar zmiennych cech u drobiu oraz zarodków w ich środowisku, wraz



z wdrażaniem dynamicznych modeli w określonym czasie, do monitorowa-nia i sterowania warunkami środowiska (Beckmans, 2006). Badania PLF wy-kazały jego możliwości monitorowania i kontrolowania różnych procesów-od pszczół do drobiu, trzody chlewnej i krów. Opracowano dostępne na rynku narzędzia, które łączą informacje audio i/lub video, w automatycznym systemie online, by monitorować, modelować i zarządzać biologicznymi reakcjami zwierząt.

System PLF opiera się na następują-cych, podstawowych zasadach:1. zdolność do ciągłego pomiaru, na

odpowiednim poziomie częstotli-wości, zdarzeń w fermie (dźwięk,

obraz i warunki środowiska),2. matematyczny model, przewidują-

cy wystąpienie w określonym cza-sie różnych złożonych i dynamicz-nych reakcji na fermie, które można analizować,

3. jedna lub więcej zmiennych (np. poziom stresu cieplnego), które mogą być jednoznacznie powią-zane ze zmienną cechy, związanej np. temperaturą skorupy jaj, tętnem i ruchem zarodka, monitorowanym w określonym czasie,

4. jeśli to możliwe: przewidywane wyniki kontroli, umożliwiające w określonym czasie zarządzanie docelowymi reakcjami i sterowanie dynamiką zmiennej cechy.

reklama



TOP CLEAN MYCIE PROFESIONALNE FERM DROBIARSKICH 23 letnie doświadczenie w myciu obiek-tów inwentarskich zdobyte za granicą.

Zapewniamy bardzo wysoką jakość usług w zakresie:• mycie wszystkich rodzajów nioski

towarowej, odchowalni wszelkie-go typu

• mycie indyczników• mycie reprodukcji łącznie

z rozbiórką i składaniem.Kompletne programy dezynfekcyjne, skuteczna redukcja ptaszyńca kurzego,Zwalczanie pleśniakowca Mamy doświadczoną załogę. Konkurencyjne ceny. Działamy na terenie całego kraju.

Tel. +48 663 692 248, 607 232 248

REKLAMA - USŁUGI

W prawidłowej ocenie reakcji biolo-gicznych rozróżnia się następujące programy analizowania taką metodą:• rejestracja bio-sygnału za pomocą

czujnika;• wstępne przetwarzanie danych sy-

gnału w określonym czasie;• identyfikowanie szeregu zdarzeń,

poza monitorowanymi biosondami;• klasyfikacja zdarzeń na podstawie

ich charakterystycznych cech;• korelacja ocenionych zdarzeń z cha-

rakterystyką danych wyjściowych.

Takie podejście jest podstawą opraco-wania nowych metod monitorowania i zarządzania aparatem wylęgowym i środowiskiem rosnących kurcząt.

ZASTOSOWANIE METODY PLF W PRODUKCJI DROBIU

Monitorowanie wideo-kamerą zachowania się brojlerów

Czujniki informujące o przeciętny wa-runkach środowiskowych w brojlerni, nie mogą się opierać na pomiarach interakcji między zwierzętami i mikro-klimatem. Dlatego dla oceny systemu PLF, opracowano w Holandii przyrząd o nazwie eYeNamic. Stałe użytkowanie kamer do monitorowania stada broj-lerów umożliwia wykrywanie ich co-dziennych problemów. W typowej broj-lerni umieszczone na suficie 4 kamery, informują o rozmieszczeniu kurcząt na podłodze (de Montis i in., 2015). Na podstawie algorytmu, porównuje się faktycznie określony rozkład kurcząt, z ich przewidywanym przebywaniem w czasie dnia. Gdy rzeczywista zmie-rzona wartość, różni się o 25% od przewidywanej, producent zostaje za-alarmowany o wystąpieniu w brojlerni problemu, takiego jak np. o awarii linii do pojenia (Kashiba i in., 2013).Badania urządzeniem eYeNamic (Pen-z-Fernandez i in., 2017), ujawniły kore-lacje między wskaźnikami aktywności i rozmieszczeniem kurcząt na pod-łodze a problemami dobrostanu, w szczególności zmianami stawu sko-kowego i podeszwy stopy. Zależność między odchyleniami wzorca a oce-ną uszkodzeń podeszwy stóp - jest dodatnia, co wskazuje, że u ptaków mających skłonność do skupiania

Odchów kurek Korzeniówka, 05-504 Złotokłos

FERMY DROBIU MUSIELAK oferują:wolierowy i bateryjny odchów kurek ISA BROWN do 16-18 tyg.odchów własnych piskląt z cyklu zamkniętego (własne stada rodzicielskie i zakład wylęgowy)- gwarantuje Państwu kurkę najwyższej jakościpełen program profilaktyczny dopasowany do fermy odbiorcydoradztwo zootechniczne i weterynaryjnekontenerowy transport kurki odchowanejdo 22.000 sztuk jednorazowo na terenie całego krajuobsada do 290.000 sztuk

ZAKŁAD WYLĘGU DROBIU MUSIELAK oferuje:jednodniowe pisklęta nioski towarowej ISA BROWN pochodzące z własnych stad rodzicielskichpisklęta jednodniowe z obciętymi dziobkami (na życzenie klienta) z pełną profilaktyką pierwszego dnia życiajednorazowy wylęg do 80.000 sztukwłasny, specjalistyczny transport z monitoringiem.ZWD MUSIELAK jest wąsko wyspecjalizowanym zakładem w kierunku lęgów tylko kurki towarowej co daje Państwu gwarancję piskląt najwyższej jakości.

..

...

.

.

.

..



się przez długi okres, rośnie szansa na uszkodzenia opuszki stopy. Z drugiej strony, znaleziona relacja pomiędzy odchyleniami w schemacie aktywno-ści kurcząt a oceną zapalenia stawu skokowego, jest ujemna, co wskazuje, że wyższa aktywność stada – zmniej-sza wystąpienie tej wady. Wiąże się to z monitorowaniem kamerami, zwanym optycznym przepływem, badanym w Uniwersytecie w Oxfordzie (Daw-kins i in., 2013). Metoda polega na ogólnym przepływie obrazów ptaków oraz jego zmienności, pochylenia i spłaszczenia. Uzyskane wyniki moż-na skorelować ze wskaźnikami zdro-wia i dobrostanu, gdy pojawiają się ob-jawy choroby, a postawiona diagnoza jest mało przekonywująca.

Ocena zachowania się brojlerów na podstawie analizy dźwięku

Mikrofony i kamery mają tę zaletę, że nie mając kontaktu ze zwierzętami, nie są stresogenne. Ponadto umożliwiają obserwację wielu zwierząt/grup w tym samym czasie, a sprzęt, może być używany do monitorowania różnych cykli produkcyjnych. Jego cena roz-kłada się na wiele zwierząt i wiele cykli produkcyjnych. W kurniku, mikrofony można wykorzystać do monitorowania nieśnych kur, utrzymywanych na róż-nych poziomach np. - system woliero-wy, natomiast kamery przymocowane do sufitu kurnika, mają pole widzenia ograniczone tylko do obrazu widzia-nego z góry. Potwierdza to zasadność

wykorzystania dźwięku, w monitoro-waniu aktywności kurcząt w brojlerni.Kontrola dźwięku ma przewagę nad kontrolą obrazu, bo nie wymaga świa-tła, a cała powierzchnia podłogi jest monitorowana.

Zastosowanie analizy dźwięku do oceny aktywności pola widzenia brojlerów

Podczas cyklu produkcyjnego na fer-mie brojlerów, trzema mikrofonami, rejestrowano w sposób ciągły odgłosy akustyczne, a trzema kamerami - mo-bilną aktywność brojlerów. Z brojlerni usunięto wszystkie źródła dźwięków z bardzo hałaśliwym tłem np. nagrzew-nice, wpływające na dokładność oce-ny mocy akustycznej. Korelację mię-dzy aktywnością a mocą akustyczną, obliczono na podstawie informacji pochodzących z pierwszych 21 dni życia brojlerów, w okresach świetl-nych. Z badania usunięto okresy ży-cia, w których było dostępnych mniej niż 95% informacji z kamery i mniej niż 50% informacji dźwiękowych. Korelacja między obrazami z kamer a dźwiękami zarejestrowanymi przez mikrofony, monitorujące dany region, wyniosła 80,5%/12,8%, 75,5%/10,3% i 58,6%/16,5%. Wyniki uzyskane z pierwszej i drugiej kamery oraz mi-krofonu wskazują, że dźwięk może być użyty do oceny mobilnej aktywności kurcząt w brojlerni, a moc akustyczna, może być użyta jako zmienna cecha, służąca do wykrywania problemów



związanych z dobrostanem i zdro-wiem. Z wiekiem ptaków, zaobserwo-wano proporcjonalny spadek wartości współczynników korelacji.

Monitorowanie dźwiękiem wzrostu kurcząt

Kolejnym aspektem o dużym zna-czeniu, jest tempo wzrostu kurcząt, informujące o produkcyjności fermy i opłacalności produkcji. Średnią masę kurcząt w stadzie, ocenia się ręcznie lub automatycznie, na podsta-wie losowo wybranej grupy ptaków. Ręczny pomiar masy ciała reprezen-tatywnej liczby brojlerów jest czaso- i pracochłonny, ponieważ w brojler-ni jednorazowo odchowuje się nawet

50 000 ptaków. Obecnie w wielu fer-mach, kurczęta waży się automatycz-nie, wagą umieszczoną na podłodze brojlerni, ale uzyskana tą metodą do-kładna masa ptaków wchodzących na wagę, jest bardzo wysoka, lecz nie obejmuje wszystkich ptaków w sta-dzie.Dokładność automatycznego ważenia jest ograniczona, gdyż:• ciężkie kurczęta nie wchodzą na

wagę pod koniec okresu odchowu,• zdolność poruszania się, szybko

rosnących brojlerów, spada wraz z ich wiekiem.

Chore, kulawe i bardzo ciężkie ptaki są mniej mobilne. Podczas realizowa-nia projektu EU-PLF (EU-PLF, 2016), dźwięki nagrane dostępnym na ryn-ku, specjalnym urządzeniem (Sound Talks), pozwoliły ustalić wyraźną i od-wrotnie proporcjonalną zależność mię-dzy najwyższą częstotliwością dźwię-ków wydawanych przez brojlery, a ich masą ciała.Kolejnym wyzwaniem dla producen-tów jest utrzymanie w brojlerni, opty-malnej strefy cieplnego komfortu dla brojlerów, których produkcyjność jest w dużym stopniu zależna od tempe-ratury, względnej wilgotności, jako-ści powietrza i ściółki oraz wymiany powietrza. Broilery, w zależności od wieku, utrzymywane są w różnej tem-peraturze i wilgotności względnej, a ściśle kontrolowane środowisko poprawia ich zdrowie, dobre samo-poczucie i produkcyjność, dlatego

Ul. Wyzwolenia 128, 09-300 Żuromintel. 23/657 52 60 kom. 600 241 783

www.farmazuromin.pl [email protected]

FARMA Żuromin sp. z o.o.

systemy pojeniasystemy paszowe

wentylacja

ogrzewanieoświetlenieakcesoria do hodowli

wyposażenie ferm hodowlanych drobiu, trzody chlewnej i bydła



czynniki te są kontrolowane i regulo-wane zautomatyzowanymi systema-mi. Z badań wynika, że brojlery do-brze przyrastają w szerokim zakresie względnej wilgotności, lecz nagłe jej zmiany szybko i negatywnie wpływa-ją na jakość ściółki, skutkując obni-żeniem jakości tuszki i wystąpieniem wad nóg i stóp. Istotnym problemem dobrostanu brojlerów, jest zapalenie skóry ich stóp, charakteryzujące się zmianami skórnymi, począwszy od przebarwień skóry - do martwicy na-skórka.Zmiany skórne, ułatwiają bakteryjne skażenia, które wpływają na zdrowie i poruszanie się ptaków, utrudniając do-tarcie do paszy i wody, obniżając ich dobrostan. Ponieważ zdrowie ptaków w dużym stopniu zależy od ich dobrego samopoczucia, w ostatnich latach po-czyniono znaczne postępy w opraco-waniu nowych wskaźników i procedur oceny stanu zdrowia i dobrostanu dro-biu. Stosując na dużą skalę, rankingo-wą ocenę żywych ptaków, obserwuje się ich mobilność. Ocena poziomu do-brostanu brojlerów jest bardzo praco- oraz czasochłonna, ale dzięki niej moż-na przewidzieć pojawienie się u ptaków zapalenia skóry stóp i kulawizny.

Stosowanie lub niestosowanie antybiotyków

Zaniechanie stosowania antybiotyków, nie zawsze sprzyja osiągnięciu wyso-kiego dobrostanu drobiu (O’Keefe, 2018).

603 446 646 605 453 199

ul. Olszowa 5658-150 Strzegomtel. 74 851 68 28fax. 74 851 68 29



Obecne, światowe standardy produk-cji zwierzęcej są przeciwne stosowa-niu antybiotyków, stwarzając możli-wość konfliktu, między programem produkcji kur nieśnych i brojlerów a dobrostanem w chowie ptaków.WATT Global Media, 1.02.2018 r. w Atlancie (USA), na Międzynarodo-wej Wystawie Produkcji i Przetwór-stwa (IPPE), przeprowadziło panelową dyskusję nt. dobrostanu kur nieśnych i brojlerów. Jednym z głównych zało-żeń GAP (Partnerstwo Produkcji Zwie-rzęcej), wszystkich programów dobro-stanu zwierząt, jest zakaz stosowania antybiotyków w chowie zwierząt oraz niedodawania do paszy ubocznych produktów pochodzenia zwierzęce-go i hormonów. Oznacza to, że jeśli ptaki zachorują i są leczone antybio-tykami, wypadają z programu GAP, a mięso pochodzące od brojlerów lub jaja zniesione przez kury leczone an-tybiotykami, muszą być wprowadza-ne do obrotu na innych warunkach. Stawia to producenta jaj w trudnej sytuacji, szczególnie gdy jego stado kur terapeutycznie potraktowano an-tybiotykami na początku nieśności. W dyskusji dr Suzanne Dougherty, wi-ceprezes Amerykańskiego Stowarzy-szenia Patologów Ptaków i konsultant weterynarii z Pecking Around Consul-ting powiedziała, że zakaz stosowania w produkcji drobiarskiej - jest pozy-tywny dla branży, ale są takie sytuacje, w których trzeba ptaki leczyć. Z etycz-nego punktu widzenia lekarza wete-rynarii i producenta drobiu, leczenie

chorych ptaków jest uzasadnione, ale program GAP karze ekonomicznie tych - którzy leczą chore ptaki. Dlacze-go GAP nie uznaje, że skażone bakte-ryjnie ptaki będą wymagały leczenia? Uznanie tego za oczywisty fakt, po-zwoliłoby uważać za rozsądne, tera-peutyczne stosowanie antybiotyków, umożliwiając ptakom - osiągnięcie wy-sokiego dobrostanu.„Nasza branża jest bardzo otwarta na współpracę i my (lekarze weterynarii) przeszliśmy z producentami długą drogę w osiąganiu w chowie drobiu - dobrostanu” - powiedziała dr Do-ugherty. „To jeden z tych problemów, o których musimy nieustannie rozma-wiać i przekonywać, że jest on dla pta-ków niezbędny”.

Wnioski

Systemy PLF zaczynają działać na towarowych fermach, a ich urządze-nia monitorują, coraz więcej i dokład-niej – zdarzeń. Zmniejszone czaso– i pracochłonne metody monitoro-wania drobiu, pomagają wykrywać pojawiające się w jego chowie pro-blemy i ograniczają stres. Ułatwiają producentowi szybkie rozwiązywanie problemów, informując go na bieżąco o sytuacji w stadzie. W miejsce kwe-stionowanych przez konsumentów w chowie drobiu antybiotyków, należy wprowadzić inne środki przeciwdrob-noustrojowe.

OGÓLNOPOLSKI INFORMATOR DROBIARSKI 333/06/2019 www.informatordrobiarski.pl 24

HIGIENA I ŻYWIENIE

Konsekwencją tego typu problemów zdrowotnych było pogorszenie efek-tów produkcyjnych. Stwierdzono u zwierząt gorsze wykorzystanie pa-szy oraz zwiększoną śmiertelność. W wielu przypadkach po wprowa-dzeniu zakazu stosowania ASW za-częła spadać opłacalność produkcji. W związku z tym pojawiła się potrze-ba znalezienia skutecznej alternatywy dla antybiotykowych stymulatorów wzrostu. W poszukanie idealnego preparatu niwelującego ryzyko wyżej wymienionych problemów włączyli się naukowcy. Efektownym zamiennikiem ASW w produkcji drobiu i innych zwie-rząt gospodarskich okazały się probio-tyki, prebiotyki, synbiotyki, zioła. Do grupy środków o takim działaniu trafiły również kwasy organiczne o skutecz-ności których powstał niejeden artykuł naukowy.

Podział kwasów organicznych

Kwasy organiczne są substancjami aktywnymi, są ważnym składnikiem zakwaszaczy, z których korzystają za-równo hodowcy trzody chlewnej, jak i drobiu. Bardzo dobrze znane są oso-bom trudniącym się hodowlą królików, bydła i ryb. Stosuje się je pojedynczo bądź w mieszaninach, na nośniku stałym, którym jest materiał paszowy mineralny (np. krzemionka, bento-nit) lub organiczny (np. otręby). Do-stępne są również w postaci płynnej, w tym przypadku nośnikiem jest z re-guły gliceryna.Obecne w dedykowanych dla zwierząt preparatach zakwaszających kwasy organiczne są kwasy karboksylowe. Są one zbudowane z łańcucha wę-glowodorowego i grupy karboksylo-wej o ogólnym wzorze R-COOH.

WYBRANE KWASY ORGANICZNE W ŻYWIENIU DROBIU - JAK DZIAŁAJĄ I JAK STOSOWAĆ? Dr inż. Anna WilkanowskaUniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

Ważnym momentem dla produkcji zwierząt gospodarskich, w tym dro-biu, było wprowadzenie zakazu stosowania antybiotykowych stymu-latorów wzrostu. Zakaz obowiązuje od 2006 roku i dotyczy całej Unii Europejskiej. Niestety brak możliwości korzystania z ASW skutkował rosnącym ryzykiem pojawienia się w stadzie schorzeń przewodu pokar-mowego (m.in. biegunki).

AGOS

Dozownik zbożaOszczędź 8000 zł (brojler) / 40 000 zł (indyk)na rzucie dozując zboże do paszy

Przenośniki kubełkowe

Załadunek

AGOS Groupul. Słoneczna 2466-300 Międzyrzecztelefon 957411627biuro@silosy paszowe.plwww.silosypaszowe.pl

Zobacz 100 filmów z naszych realizacji youtube.com/agosgroup

Rozładunek Dozowniki zboża do paszy Zasobniki

Lider produkcji silosów paszowych

Mieszalnie pasz Turbożmijki

20-250t

silosy zbożowe

5-32t

silosy paszowe

17 t/h

turbożmijki


HIGIENA I ŻYWIENIE

W żywieniu zwierząt kluczową rolę odgrywają przede wszystkim krótko-łańcuchowe kwasy (ang. Short Chain Fatty Acids, SCFA), które produkowa-ne są w jelitach przez bakterie z ro-dzaju Clostridium, Eubacterium, Fuso-bacterium i in., na drodze fermentacji niestrawionych węglowodanów. SCFA w swoim łańcuchu posiadają maksy-malnie 6 atomów węgla. Do tej grupy związków zaliczany jest podstawowy kwas organiczny, czyli kwas mrów-kowy (łac. Acidum formicum, wzór chemiczny HCOOH i symbol E236), stosowany w ilości od 0,2-1,0% na jednostkę masy paszy. Znajduje się on w pokrzywach, znaleźć go można również w jadzie pszczół. Wyróżnia się silnymi właściwościami bakterio-

statycznymi i bakteriobójczymi. Do tej grupy należy również kwas masłowy, który jako dodatek paszowy, może występować w formie maślanu wap-nia, magnezu bądź cynku. W maślanie wapnia zawartość kwasu masłowego wynosi 75%.Należy wspomnieć również o dość słabym kwasie octowym (łac. Aci-dum aceticum, o wzorze chemicznym C2H4O2 i symbolu E260), który sto-suje się zwykle w połączeniu z inny-mi kwasami. Jego specjalnością jest regulacja procesów fermentacji, które mają miejsce w jelitach.Z kolei kwas propionowy (łac. Acidum propionicum, o wzorze chemicznym C3H6O2 i symbolu E280) jest zakwa-szaczem o umiarkowanym działaniu prebiotycznym, stosowany jest w ilo-ści 0,2-1,0% masy paszy. Funkcjonuje jako konserwant paszy. Ma hamujący wpływ na rozwój grzybów. Stosowanie go pozwala na zwiększenie pobrania paszy przez zwierzęta, działa też sty-mulująco na wchłanianie z przewodu pokarmowego. Zaobserwowano, że kwas propionowy zapobiega nieży-tom przewodu pokarmowego oraz jest w stanie zwiększyć przyrosty dobowe zwierząt.Dobremu przyswajaniu fosforu sprzy-ja kwas cytrynowy (łac. Acidum citri-cum, o wzorze chemicznym C6H8O7 i symbolu E330), który stosowany jest w ilościach 0,2-0,8% masy paszy. Ma on działanie konserwujące i zwiększa pobranie paszy. Wykazuje też pozy-tywny wpływ na trzustkę.


HIGIENA I ŻYWIENIE

Do kwasów organicznych wykorzysty-wanych w produkcji zwierzęcej, należy również kwas jabłkowy (łac. Acidum malicum, o sumarycznym wzorze chemicznym C4H605, w Unii Europej-skiej zarejestrowany jako substancja o symbolu E296), który stosowany jest w ilości 0,5-2,0% całkowitej masy paszy. Wykorzystywany jest jako sub-stancja prebiotyczna. Charakteryzuje się słabym kwaśnym odczynem, wy-korzystywany jest jak składnik popra-wiający zarówno zapach, jak i smak mieszanki paszowej.Pozytywny wpływ na smakowitość pa-szy ma też silny zakwaszacz - kwas fumarowy (łac. Acidum fumaricum, o wzorze chemicznym C4H4O4 i sym-bolu 1a297 ,dawniej E297), który sto-

suje się w ilościach 0,4-1,0% masy paszy. Wyróżnia się działaniem an-tyseptycznym i bakteriostatycznym. Stosuje się go razem z kwasami ha-mującymi rozwój grzybów i bakterii dla który stanowi pożywkę.Praktyczne zastosowanie w kompo-nentach dla zwierząt znalazł także kwas benzoesowy (łac. Acidum Benzo-icum, o wzorze chemicznym C7H6O2 i symbolu E210), który jest najprost-szym aromatycznym kwasem kar-boksylowym. Stosowany jest w ilości 0,8-1,0% masy paszy. Jako zakwa-szacz wykazuje działanie umiarkowa-ne. Jest bardzo skuteczny jako środek konserwujący paszę. Pobudza on dzia-łanie wydzielnicze układu pokarmowe-go i powstrzymuje rozwój bakterii,


HIGIENA I ŻYWIENIE

grzybów i pierwotniaków. W połącze-niu z innymi środkami przyczynia się do znacznej poprawy przyrostów do-bowych. Acidum Benzoicum działa an-tyseptycznie i przeciwgorączkowo. W produkcji zwierzęcej wykorzysty-wane są również średniołańcuchowe kwasy, które posiadają w swoim łań-cuchu od 6 do 12 atomów węgla. Do tej grupy należy kwas kaprylowy i ka-prynowy.Preparaty posiadające w składzie kwasy organiczne używa się w różny sposób. W formie sypkiej (do miesza-nek paszowych) lub płynnej (w formie roztworów w wodzie do picia). Kwasy organiczne dzieli się również z uwagi na cel stosowania. Wykorzystywane są gdy obserwuje się spadek pobra-nia paszy lub pogorszenie jakości odchodów. Niestety zakwaszacze stosowane w związku z wystąpieniem nieprawidłowości w stadzie nierzadko nie rozwiązują diagnozowanych pro-blemów. Kwasy organiczne podaje się również profilaktycznie. Znajdują zastosowanie w momentach będą-cych źródłem stresu dla zwierząt. Podawane są w okresie zmiany mie-szanki paszowej, która ma wpływ na

stan mikroflory przewodu pokarmo-wego. Zakwaszacze pomagają unik-nąć ewentualnych problemów zdro-wotnych.Kwasy organiczne dzieli się również w zależności od miejsca ich działania. Zakwaszenie wody poprawia jej status higieniczny, jest to bardzo ważna wła-ściwość biorąc pod uwagę, że woda stosowana w pojeniu zwierząt może być skażona mikrobiologicznie. Za-nieczyszczenie wody wynikające m.in. z braku działań zmierzających do de-zynfekcji linii pojenia przejawia się obecnością znacznych ilości patogen-nych bakterii (np. Escherichia coli). Zakwaszenie wody daje możliwość zabezpieczenia stada przed ewentu-alnymi konsekwencjami takiego stanu rzeczy. Decydując się na wykorzysty-wanie zakwaszaczy płynnych należy mieć świadomość, że wiąże się to z ko-niecznością doposażenia linii pojenia w specjalny dozownik, który pozwala na otrzymanie oczekiwanego stężenia preparatu. Na szczęście dozownik nie jest bardzo drogi, jest on w zasięgu ręki właścicieli mniejszych obiektów. Tymczasem zakwaszenie mieszanek paszowych, zwłaszcza w przypadku dłuższego przechowywania paszy, zabezpiecza poszczególne jej skład-niki przed rozwojem pleśni. Chroni też przed powstawaniem szkodliwych mi-kotoksyn. Jak już wspomniano, obec-ność zakwaszacza w paszy ma też pozytywny wpływ na jej smakowitość i zwiększa pobranie mieszanki przez zwierzęta.

W produkcji zwierzęcej wykorzy-stywane są również średniołań-cuchowe kwasy, które posiadają w swoim łańcuchu od 6 do 12 atomów węgla.

sierpień-wrzesień 2019, luty-kwiecień 2020


HIGIENA I ŻYWIENIE

Porównanie zakwaszaczy stosowa-nych jako dodatek do wody i tych do paszy jest bardzo trudne. Oba wspomniane rozwiązania mają swo-je zalety. Nie powinno zatem dziwić, że niektórzy producenci drobiu po-dejmują decyzję o równoległym wy-korzystywaniu zakwaszaczy do wody i do paszy. Decydując się na takie roz-wiązanie należy uważać. Ponieważ nadmiar tego typu preparatów może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie ptaków i na stan budżetu producen-ta. Zbyt duża ilość kwasów organicz-nych może prowadzić do zachwiania równowagi kwasowo-zasadowej or-ganizmu i nieprawidłowości w pracy układu pokarmowego. Wykazano, że

dodatek kwasu benzoesowego do diet dla kurcząt rzeźnych w ilości od 0,2 do 0,75% skutkuje zahamowaniem wzro-stu, z kolei suplementacja na poziomie 0,1% nie pogarsza wyników odchowu. Niższa ilość kwasu obniża liczebność potencjalnie patogennych Enterobac-teriaceae w przewodzie pokarmowym kurcząt. W związku z tym o pomoc w ustaleniu najbardziej odpowiednich dawek tego typu preparatów, należy poprosić doradców żywieniowychDotykając kwestii kwasów orga-nicznych nie można nie wspomnieć o kwasach, których działanie rozpo-czyna się dopiero w jelicie cienkim. Zakwaszacze otoczkowane od kilku lat stanowią prawdziwą konkurencję


HIGIENA I ŻYWIENIE

dla tradycyjnych zakwaszaczy. W trak-cie produkcji kwasy umieszczone są na specjalnej matrycy tłuszczowej i otoczkowane. Powstała otoczka tłuszczowa rozkładana jest dopiero na skutek obecnych w jelicie cienkim enzymów lipolitycznych. W przeci-wieństwie do tradycyjnych zakwasza-

czy, które działają przede wszystkim w żołądku i nie wpływają zbytnio na mikroflorę dalszych odcinków prze-wodu pokarmowego, zakwaszacze otoczkowane pozwalają na wyelimi-nowanie szkodliwych drobnoustrojów także z jelita cienkiego.

Kwasy organiczne a zmniejszanie pojemności buforowej paszy

Kwasy tłuszczowe przyswajane są w postaci triacylogliceroli (ang. Me-dium-Chain Triglyceryde, MCT). Pro-ces hydrolizy tych niewielkich cząste-czek nie wymaga udziału wszystkich enzymów zaangażowanych w meta-bolizm tłuszczów (np. lipazy trzustko-wej). Na skutek hydrolizy tworzone

Wykazano, że dodatek kwasu benzoesowego do diet dla kur-cząt rzeźnych w ilości od 0,2 do 0,75% skutkuje zahamowaniem wzrostu, z kolei suplementacja na poziomie 0,1% nie pogarsza wyników odchowu.


HIGIENA I ŻYWIENIE

są średniołańcuchowe kwasy tłusz-czowe, które w wątrobie (w hepatocy-tach) ulegają β-oksydacji. W wyniku tego procesu powstaje energia, któ-ra zużywana jest w tracie procesów metabolicznych. Uważa się, że efekt stymulowania wzrostu spowodowany przez kwasy organiczne może wyni-kać z wartości energetycznej kwasów, szczególnie, jeśli były one dodane w większej ilości. Nie jest to jedyne podstawowe działanie kwasów orga-nicznych. Zastosowanie kwasów do paszy powoduje zmniejszenie jej po-jemności buforowej. Miarą ich mocy jest zdolność do dysocjacji, czyli oddawania jonów wodorowych H+ w roztworze. Moc konkretnych kwa-sów organicznych określa ujemny lo-garytm dziesiętny ze stałej dysocjacji kwasu, który wynosi:3,02 – dla kwasu fumarowego,3,13 – dla kwasu cytrynowego3,75 – dla kwasu mrówkowego,3,83 – dla kwasu mlekowego,4,19 – dla kwasu benzoesowego,4,82 – dla kwasu masłowego,4,76 – dla kwasu octowego,4,88 – dla kwasu propionowego.

Najsilniejsze właściwości zakwaszają-ce mają kwasy o najniższej wartości ujemnego logarytmu dziesiętnego ze stałej dysocjacji kwasu.Na drodze dysocjacji uwalniają się jony wodoru, które prowadzą do spad-ku pH treści układu pokarmowego, co zmniejsza skutki buforowania paszy w żołądku. Obniżenie pH w przewodzie pokarmowym prowadzi do powstania niekorzystnych warunków dla rozwo-ju chorobotwórczej mikroflory, która najbardziej intensywnie rozmnaża się w środowisku o pH od 6,0 do 7,5. Dzię-ki kwasom organicznym spada także poziom toksycznego amoniaku oraz amin biogennych w jelicie cienkim. Wy-kazano, że zakwaszenie treści jelitowej do pH 4,0 intensyfikuje sekrecję en-zymów trawiennych, umożliwia prze-kształcenie pepsynogenu w pepsynę, która jest odpowiedzialna za trawienie białka. Na skutek zmian wywołanych obecnością kwasów organicznych dochodzi do poprawy wchłanialności białek, minerałów oraz tłuszczów, co ma wpływ na wydajność zwierząt i stan ich zdrowia. Ponadto niezdysocjono-wane całkowicie aniony kwasów


HIGIENA I ŻYWIENIE

docierają do wnętrza bakterii, którego pH jest na poziomie 7. Dochodzi do uwolnienia jonów wodorowych, które zakwaszają wnętrze komórki bakte-ryjnej. Mikroorganizm traci dość duże pokłady energii, której deficyt prowa-dzi do zatrzymania najważniejszych procesów życiowych. Niedobór energii skutkuje zatrzymaniem przebiegu re-plikacji DNA potrzebnej do namnaża-nia się szkodliwego mikroorganizmu. Minimalne stężenie hamujące (MIC – Minimum Inhibitory Concentration), czyli stężenie w którym zahamowany zostaje wzrost i rozwój bakterii zale-ży od pH otoczenia. Przykładowo dla kwasu mrówkowego MIC dla E. coli w warunkach pH 4,5 wynosi 0,15%, 0,40% dla kwasu mlekowego i 0,20% dla kwasu propionowego.

Cel stosowania kwasów organicznych

Jak już wspomniano, kwas octowy, jak i kwas masłowy i propionowy na-leżą do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, spośród których na szczególną uwagę zasługuje kwas masłowy, który w przewodzie po-karmowym jest produkowany przez drobnoustroje bytujące w okrężnicy, głównie bakterie fermentujące cukry. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, szczególnie kwas masłowy, pełnią fi-zjologiczną rolę poprzez bezpośredni wpływ na florę jelitową i błonę śluzową ściany przewodu pokarmowego oraz poprzez wpływ pośredni na inne (poza

przewodem pokarmowym) narządy i tkanki. Należy podkreślić, że to wła-śnie kwas masłowy jest głównym źró-dłem energii dla kolonocytów, gdzie jest zużywany w 90%. Ma on korzyst-ny wpływ na rozwój nabłonka jelitowe-go. Nie można zapominać o kwasie octowym, który wraz z krwią transpor-towany jest z okrężnicy do wątroby (zużywany jest tu w 70%), gdzie jest źródłem energii dla hepatocytów, sub-stratem do syntezy cholesterolu i sub-stratem do produkcji długołańcucho-wych kwasów tłuszczowych. Część acidum aceticum metabolizowana jest w komórkach serca, nerek oraz w ko-mórkach mięśniowych. Tymczasem kwas propionowy jest ważnym pre-kursorem glukogenezy w wątrobie. Tak samo jak kwas cytrynowy, jabłko-wy i winowy wzmaga on wchłanianie z jelit do krwi niektórych biopierwiast-ków, a mianowicie wapnia, miedzi, żelaza, kobaltu. Kwas mrówkowy lub mrówczan sodowy umożliwia ochronę paszy przed bakteriami z rodzaju Sal-monella, które nie są wrażliwe na śro-dowisko kwaśne i wysoką temperatu-rę. Dzięki tej właściwości wymienione składniki zakwaszaczy wpływają na polepszenie spożycia paszy i zapo-biegają zaburzeniom pokarmowym. U drobiu stosowanie kwasów orga-nicznych przyczynia się do ograni-czenia rozwoju mikroorganizmów. Udowodniono, że zastosowanie kwa-su propionowego powoduje znaczne zmniejszenie liczby E. coli i Salmonel-la w jelicie ślepym u brojlerów.


HIGIENA I ŻYWIENIE

Poza eliminacją szkodliwych bakterii kwasy organiczne przyczyniają się do wzrostu populacji mikroorganizmów symbiotycznych. Wykazano, że wy-korzystanie zakwaszaczy chronionych skutkuje wzrostem poziomu pożytecz-nych bakterii Lactobacillus, które na drodze fermentacji produkują kwas mlekowy. W ten sposób kwasy orga-niczne przyczyniają się do obniżenia pH żołądka, które zahamowuje rozwój patogennych bakterii preferujących wyższe pH środowiska ich bytowania. Stwierdzono, że zarówno kwasy orga-niczne, jak i ich sole są w stanie indu-kować ekspresję niektórych peptydów przeciwbakteryjnych w komórkach nabłonkowych jelit. Tym sposobem działają wspomagająco na zwalczanie ewentualnych infekcji. Maślan sodu poprzez intensyfikację ekspresji biał-ka modelującego przepuszczalność jelitową prowadzi do wzmocnienia integralności nabłonka jelit. Posiada on właściwości, które sprawiają, że wzmaga się proces gojenia się ran. Kwasy organiczne wspomagają pra-widłowe działanie bariery jelitowej, a mając istotny wpływ na strukturę na-

błonka jelit pozwalają na prawidłowe wchłanianie substancji odżywczych. Stwierdzono również korzystny wpływ kwasów na rozwój kosmków jelito-wych. Udowodniono, że problemy w zakresie rozwoju kosmków jelito-wych wynikają z obecności choro-botwórczych bakterii w przewodzie pokarmowym. Niekorzystne dla zdro-wia mikroorganizmy mają dość duży wkład w apoptozę i złuszczanie en-terocytów. Endotoksyny wchodzące w skład osłony komórkowej bakterii Gram-ujemnych, prowadzą do atrofii kosmków jelitowych i mogą doprowa-dzić do stanów zapalnych.Kwasy organiczne znajdują zastoso-wanie, jako dodatki smakowe. Spraw-nie maskują negatywne działanie po-ekstrakcyjnej śruty rzepakowej i nasion roślin strączkowych. Udowodniono, że pochodzące od zdysocjowanych kwa-sów jony pobudzają obecne w jamie ustnej kanały błonowe związane z re-ceptorami przejściowego potencjału TRPA1, które decydują o odczuwaniu pieczenia i bólu, i które za pomocą nerwu trójdzielnego przekazują sygna-ły sensoryczne do mózgu. Związany z obecnością kwasów kwaśny smak wykrywają komórki czuciowe, z któ-rych bodziec smakowy przekazywany jest do mózgu za pośrednictwem ner-wów czaszkowych odpowiedzialnych za unerwienie języka.

Piśmiennictwo dostępne u autorki

Kwas mrówkowy lub mrówczan sodowy umożliwia ochronę pa-szy przed bakteriami z rodzaju Salmonella, które nie są wrażliwe na środowisko kwaśne i wysoką temperaturę.

Agro-Big-Pol sp. jawnaImport/Export/ServiceJan PaszkiewiczPL. Limanowskiego 1369-108 Cybinkatel. (68) 391 11 18tel. kom. 504 220 [email protected]

Agro-ProjektPiotr Jareckiskr. poczt. nr 1460-967 Poznań 9tel. kom. 601 779 [email protected]

Dorota Olga JakutaAleja Łochowska 2607-130 Łochówtel. kom. 608 421 [email protected]

PW PRIMAWojciech Benkoul. Racławicka 46/630-017 Krakówtel. (12) 634 45 55tel. kom. 601 460 780(W. Benko)tel. kom. 502 293 250(K. Jenike)[email protected]@op.pl

DB ProjektZbigniew Myślińskiul. Andersa 1884-207 Koleczkowotel. kom. 515 11 69 [email protected]

Michał Zmitrukiewiczul. Sowia 7 62-080 Targowo Podgórnetel. 885 999 [email protected]

1

2

3

4

5

6

brojler/nioska

brojlerbrojler/nioska

brojler/nioska

brojler

nioska

nioska

50

JAJA I PTAKI HODOWLANE

OGÓLNOPOLSKI INFORMATOR DROBIARSKI 333/06/2019 www.informatordrobiarski.pl

CHOROBY OKRESU WYCHOWU KUR - CZĘŚĆ XVIICHOROBY INWAZYJNE PASOŻYTY WEWNĘTRZNEDr inż. Alina Rachwał Poznań

Choroby wywoływane przez nicienie

Występuje u wszystkich ptaków użyt-kowych. Chorują najczęściej ptaki młode (do 3 miesiąca życia), starsze są nosicielami.Przyczyną są nicienie o długości dochodzącej do 80 mm i średnicy 1,2 mm. Okres prepatentny wynosi 19-30 dni. U drobiu stwierdzono wystę-

powanie ponad 20 gatunków z rodziny Capillariidae. Najczęściej pojawiające się przedstawiono w tabeli 1.Istotną rolę w szerzeniu się kapilarii-diozy odgrywają nosiciele (ptaki star-sze, które przechorowały) oraz żywi-ciele pośredni (tab. 1, rys. 1). Pasożyty po dostaniu się do ciała żywiciela

Rysunek 1 Cykl rozwojowy Eucoleus annulatus

okres prepatentny 19-30 dni

KAPILARIDIOZA (Capillariidosis)

52



Tabe

la 1

. Naj

waż

niej

sze

dane

dot

yczą

ce k

apila

ridio

zy

Naz

wa

paso

żyta

Roz

wój

Cho

rują

Um

iejs

cow

ieni

eZm

iany

Naz

wa

chor

oby

Cap

illar

ia

caud

infa

ta

żyw

icie

l po

śred

ni –

dż

dżow

nica

kury

, ind

yki,

perli

ce,

gołę

bie,

gęs

i, ka

czki

jelit

o ci

enki

e

śluz

ówka

jelit

prz

ekrw

iona

z p

unkc

ikow

atym

i w

ybro

czyn

ami i

duż

ą ilo

ścią

ślu

zu; w

póź

niej

-sz

ym o

kres

ie E

nter

itis

folli

cula

ris d

ipht

eric

a,

rozr

ost t

kank

i łąc

znej

, zal

egan

ie k

arm

y,

zatk

anie

jelit

Ka

pila

ridio

za

Cap

illar

ia

obsi

gnat

abe

z ży

wic

iela

po

śred

nieg

o

gołę

bie,

kur

y, in

dyki

, pe

rlice

, baż

anty

, pta

ki

dzik

ie

jelit

o ci

enki

e,

rzad

ziej

gru

be,

jelit

a śl

epe

zmia

ny p

odob

ne ja

k pr

zy z

araż

eniu

E.

cou

dinf

ata,

tylk

o sł

abie

j wyr

ażon

e

Euco

leus

an

nula

tus

(Cap

il-la

ria a

nnul

ata)

żyw

icie

le

pośr

edni

dż

dżow

nica

kury

, ind

yki,

perli

ce,

baża

nty,

pta

ki d

ziki

epr

zeły

k, w

ole,

ja

ma

dzio

bow

aro

zpul

chni

anie

i pr

zekr

wie

nie

śluz

ówki

pr

zeły

ku, z

grub

ieni

e śc

ian

prze

łyku

Euko

leoz

a

Thom

inx

cont

orta

(C

apila

ria

cont

orta

)

bez

żyw

icie

la

pośr

edni

ego

gęsi

, kac

zki,

indy

ki,

baża

nty,

pta

ki d

ziki

e

prze

łyk,

wol

e,

jam

a dz

iobo

wa,

rz

adzi

ej ż

ołąd

ek

gruc

zoło

wy

zmia

ny p

odob

ne ja

k pr

zy z

araż

eniu

Euc

oleu

s an

nula

tus

Tom

inks

oza

Thom

inx

retu

sa

(Cap

illar

ia re

tusa

)

żyw

icie

l po

śred

ni

dżdż

owni

ca

kury

, baż

anty

, ind

yki,

perli

ce, p

taki

dzi

kie

jelit

a śl

epe,

jelit

o ci

enki

epr

zy m

asow

ej in

waz

ji zm

iany

zap

alne

w

mie

jscu

usa

dow

ieni

a si

ę pa

soży

ta

Thom

inx

anat

is

(Cap

illar

ia a

natis

)ni

e zn

amy

gęsi

, kac

zki

jelit

a śl

epe

przy

mas

owej

inw

azji

zmia

ny z

apal

ne w

m

iejs

cu u

sado

wie

nia

się

paso

żyta

54



wwiercają się w ściany wola, żołądka czy jelit (w zależności od gatunku pa-sożyta) powodując stan zapalny oraz zgrubienie błony śluzowej w miejscu wniknięcia.Objawy i zmiany uzależnione są od nasilenia inwazji i wieku ptaków. Wy-stępują: utrata apetyty, biegunki, charłactwo, niedokrwistość, niezbor-ność ruchów. Kapilarie usadowione w przełyku powodują zaleganie karmy, trudność w przełykaniu, duszność, a nawet uduszenie wskutek ucisku na nerw błędny.

AKUARIOZA (acuariosis)

Występuje u kur, indyków, perlic, ba-żantów i gołębi.Acuaria spiralis i Acuaria hamulosa to

krótkie, cienkie nicienie (około 10 mm długości i 0,5 mm średnicy) umiejsca-wiają się w wolu, żołądku gruczoło-wym i mięśniowym. Ich cykl rozwojo-wy jest złożony, konieczny jest żywiciel pośredni (chrząszcze, szarańczaki).Objawy choroby występują u ptaków młodych, takie jak niedokrwistość i wycieńczenie. Śmiertelność u kurcząt dochodzi do 90%.W obrazie sekcyjnym obserwuje się zgrubiałą ścianę żołądka gruczołowe-go, przekrwioną błonę śluzową, czar-ne plamy na pograniczu z żołądkiem mięśniowym powstanie guzków, prze-kraczających niekiedy wielkość ziaren grochu.Zapobieganie polega na nie wypusz-czaniu ptaków na bagniste tereny.

56



SYNGAMOZA (syngamosis)

Występuje u kur, indyków, bażantów, pawi i wielu ptaków dzikich. Chorują przeważnie osobniki młode.Przyczyną zarażenia jest Syngamus trachea. Długość samca dochodzi do 6 mm, a samicy do 20 mm. Po pierw-szej kopulacji – złączone trwale.Cykl rozwojowy odbywa się bez ży-wiciela pośredniego. Jaja dostają się z tchawicy do gardzieli i zostają wyrzu-cone na zewnątrz przy kaszlu lub po

połknięciu usuwane z kałem. Po kilku dniach wydostaje się z jaja larwa inwa-zyjna. Larwy inwazyjne, po zjedzeniu przez ptaka, dostają się drogą naczyń krwionośnych do wątroby, a następ-nie do płuc, gdzie przechodzą dalszy rozwój (odżywiając się krwią). Po za-kończeniu linienia wędrują do oskrzeli i tu następuje kopulacja. Z kolei do-stają się do tchawicy, gdzie szybko rosną. Okres prepatentny trwa 14-21 dni (rys. 2). Znaczną rolę w rozpo-wszechnianiu syngamozy spełniają

Rysunek 2 Cykl rozwojowy Syngamus trachea

okres prepatentny 14-21 dni

MagFan ONe 720/30�ta�c pressure Air�ow �ner�y consum�on

In H20 Pa �� m3/h ��m��a� ��m3/h0,00 0 40900 69500 28,7 ��0,05 �� 39000 66300 25,4 23�� 25 36900 62700 22,4 26�� 37 35000 59500 20,0 290,20 50 33200 56400 �� 330,25 62 30800 52300 �� 370,30 75 28600 48500 �� 0,35 87 25900 44000 �� 460,40 �� 22200 37700 �� 54

MagFan 670/32�ta�c pressure Air�ow �ner�y consum�on

In H20 Pa �� m3/h ��m��a� ��m3/h0,00 0 �� 70426 34,5 ��0,05 �� 29,2 20,2�� 25 37060 62966 24,8 23,7�� 37 34904 59302 �� 27,7

Tereszyn 25, 21-030 Motycz www.inwest-agro.pl tel. 81 503 22 22

Najoszczędniejszy wentylator na rynku potwierdzony testami BessLAB!

58



żywiciele rezerwuarowi (dżdżownice, ślimaki, wije, owady). Zjedzone przez dżdżownice larwy inwazyjne zacho-wują zdolność zarażeń ponad 4 lata. Syngamoza występuje przede wszyst-kim w hodowlach przyzagrodowych, ponieważ istnieje możliwość zetknię-cia się ptaków z jajami pasożyta roz-siewanymi przez nosicieli (ptaki dzikie) lub obecnymi w żywicielach rezerwu-arowych. Działanie chorobotwórcze związane jest ze zmniejszeniem świa-tła tchawicy (duszność), uszkodzenie błony śluzowej i naczyń krwionośnych.

U ptaków 3-8 tygodniowych wystę-pują następujące objawy: osowienie, zmniejszenie apetytu, chudnięcie, na-stroszenie piór, opuszczenie skrzydeł, trudności w oddychaniu, ziewanie, ki-chanie, potrząsanie głową (rys. 3).Śmiertelność u ptaków dorosłych nie przekracza 10%, u młodych dochodzi nawet do 100%. Zależy ona głównie od ilości i miejsca usadowienia się pasożytów, ale śmierć ptaka może spowodować umiejscowiony w krtani także tylko jeden pasożyt.Podczas sekcji stwierdza się charłac-two i niedokrwistość, a w tchawicy cha-rakterystyczne, czerwone od pobranej krwi ptaka pasożyty. W miejscach ich przyczepu obserwuje się przerostowe zapalenie śluzówki. Rozpoznanie sek-cyjne jest bardzo łatwe.Syngamozę można rozpoznać za życia ptaka prześwietlając tchawi-cę silnym światłem, widać wtedy, charakterystyczne cienie.

Rysunek 3 Syngamoza u kurcząt

Larwy inwazyjne, po zjedzeniu przez ptaka, dostają się drogą naczyń krwionośnych do wątro-by, a następnie do płuc, gdzie przechodzą dalszy rozwój (odży-wiając się krwią).

60



TETRAMEROZA (tetramerosis)

Występuje u kaczek, rzadziej u kur, indyków i gołębi. Przyczyną jest Te-trameres fissispina. Samiec dochodzi do 4 mm długości i 0,1 mm średnicy, samica do 6 mm długości i 2,3 mm średnicy.Cykl rozwojowy i źródła zarażenia. Żywicielem pośrednim są dafnie lub kiełże. Zjadają one jaja pasożyta. Z jaj wylęgają się larwy, które przekształca-ją się potem w postać inwazyjną. Ży-wiciel ostateczny zaraża się, zjadając dafnie i kiełże z larwami inwazyjnymi, które w organizmie ptaka rozwijają się w wolu i żołądku gruczołowym.Objawy u młodych ptaków są nastę-pujące: osowienie, niedokrwistość, wyniszczenie.Podczas sekcji stwierdza się zapale-nie śluzówki żołądka gruczołowego i wola, z występowaniem dużych ilości śluzu oraz obecność „opitych” krwią żywoczerwonych nicieni wielkości pro-sa, a nawet grochu.Zapobieganie polega na oddzielnym wychowie osobników młodych i do-rosłych oraz na nie dopuszczaniu pta-

ków do zarażonych zbiorników wod-nych.

STREPTOKAROZA (streptocarosis)

Występuje głównie u kaczek, ale może też pojawić się u kur. Przyczyną choro-by jest nicień Streptocara crassicauda. Samiec dochodzi do 5 mm długości i 0,1 mm średnicy, samica do 11 mm długości i 0,2 mm średnicy.W organizmie żywiciela pośredniego – kiełża, z jaj rozwijają się larwy inwazyj-ne. Ptaki zarażają się, zjadają kiełże. Larwy inwazyjne wnikają pod błonę rogową żołądka mięśniowego. Okres prepatentny wynosi 9-10 dni. Żywicie-lami rezerwuarowymi są ryby.Larwy inwazyjne przenikają bardzo szybko przez błonę rogową żołądka. Powstają w nim stany zapalne, zabu-rzenia w trawieniu, objawy zatrucia spowodowane toksynami pasożyta. Przy silnej inwazji następuje szybkie wyniszczenie organizmu i śmierć.U młodych ptaków obserwuje się na-stępujące objawy: osowienie, zaburze-nia w trawieniu, zahamowanie wzrostu, niedokrwistość, wycieńczenie.W żołądku mięśniowym występują po-czątkowo wybroczyny i zwiększona ilość śluzu, później powstają ogniska martwicze i owrzodzenia oraz rozrost tkanki łącznej, (stwierdza się to pod-czas sekcji).Jaja Echinuria uncita są bardzo po-dobne do jaj Tetremeres fissispina.

Kwas mrówkowy lub mrówczan sodowy umożliwia ochronę pa-szy przed bakteriami z rodzaju Salmonella, które nie są wrażliwe na środowisko kwaśne i wysoką temperaturę.

Chłodzenie w super cenie

Chłodzenie w super cenieSprzedaż chłodnic

Sprzedaż chłodnic

32-661 Bobrek, ul. Parkowa 7tel. kom. 609 668 004tel. 33 845 82 90, 33 841 10 57fax 33 444 73 51

www. witpol.com.plwww.sklep.witpol.com.plemail: [email protected]

Szczegóły w naszym sklepie

Szczegóły w naszym sklepie

K3 Sp. z o.o.ul.Składowa 9, 86-300 Grudziądz, Polska / Poland | T (+48) 56 64 38 666 | F (+48) 56 461 13 41 | E [email protected] | W www.k3agro.pl

BUDOWNICTWO AGRO BEZ GRANIC

AKTUALNOŚCI


JDA patrząc w przyszłość korzysta z nowoczesnych rozwiązań prowadzenia wylęgarni

Szybko rozwijająca się wylęgarnia JDA w Polsce rozszerzyła działalność o nową technologię w zakresie inkubacji, kontroli klimatu i systemów automatyzacji firmy Pas Reform. Ten najnowszy projekt zwiększa łączną wydajność wylęgarni do ponad 45 milionów jednodniowych piskląt rocznie.JDA, zlokalizowana na Pomorzu, w miejscowości Suchy Dąb, w okolicy Gdańska, po raz pierwszy rozpoczęła współpracę z firmą Pas Reform w 2008 roku. Nowy i młody zespół firmy JDA w pełni skorzystał ze szkoleń i wsparcia technicznego zapewnia-nego przez Pas Reform Academy. Dyrektor wylęgarni Wojciech Szwarc informuje, że kontynuował ścisłą współpracę ze specjalistami Pas Reform, aby zoptymalizować jakość piskląt i opracować własny program produkcji jaj wylęgowych.JDA rozszerzając działalność, ponownie skorzystała ze współpracy z Pas Reform, projektując najnowocześniejsze systemy i rozwiązania w wylęgarni. W pełni wypo-sażona w jednoetapową inkubację SmartPro™, nowa wylęgarnia korzysta z apara-tów SmartSetPro™, z funkcją Adaptive Metabolic Feedback™ (AMF™) i modułami oszczędzania energii (ESM™), aby aktywnie zarządzać środowiskiem inkubacji, dla jednolitego rozwoju embrionalnego, jednocześnie redukując zużycie energii w wylę-garni.

Single stage incubation

67

AKTUALNOŚCI

www.informatordrobiarski.pl 333/06/2019 OGÓLNOPOLSKI INFORMATOR DROBIARSKI

SmartHatchPro™ z aktywną funkcją SmartWatch™ stale monitoruje środowisko wy-lęgowe, dostosowując klimat, w odpowiedzi na specyficzne wymagania każdej partii jaj, skutecznie zawężając okno klucia, bez potrzeby interwencji człowieka, do mo-mentu wyklucia wszystkich piskląt.Nowe systemy automatyzacji wylęgarni JDA zapewniają precyzyjny nakład jaj ostrym końcem w dół, a technologia wizyjna w liczniku piskląt umożliwia systemowi Smart-

Egg setting

Counting and dosing

AKTUALNOŚCI


Count™ szczegółową analizę jednodniowych piskląt, szczepienie i jednocześnie za-pewnia bezstresowe dla piskląt liczenie.Zaawansowany system informatyczny Pas Reform, SmartCenterPro™ monitoruje, za-rządza i przechwytuje dane z każdego poziomu operacji - „super-połączenie” dane z procesu inkubacji, kontroli klimatu i automatyzacji wylęgarni, pozwalają na uzyska-nie szczegółowego raportu z każdego cyklu wylęgu.

Innowacyjne systemy odzysku ciepła i klimatyzacji zostały zaprojektowane i zain-stalowane specjalnie dla firmy JDA, aby zapewnić znaczne oszczędności kosztów energii, a zespół techniczny Pas Reform Polska na bieżąco zapewnia usługi wsparcia online, szkolenia i regularne wizyty serwisu.Wojciech Szwarc mówi o projekcie: „Dzięki wsparciu Pas Reform stworzyliśmy sil-nie zmotywowany, dobrze wyszkolony zespół i bardzo udaną, wysoce innowacyjną wylęgarnię. Rosnący popyt na nasz produkt jest bezpośrednim wynikiem jakości na-szych jednodniowych piskląt, a dzięki inteligentnym technologiom zrobiliśmy ogrom-ny krok w przyszłość.”Jarosław Piankowski Pas Reform Polska, ściśle współpracuje z firmą JDA i potwier-dza: „Wylęgarnia JDA korzysta z nowych możliwości Pas Reform Polska, w obsłu-dze wszystkich urządzeń zainstalowanych w wylęgarni. Pas Reform Polska zapewnia bliski kontakt swoim klientom przez cały okres współpracy, a obsługa i wsparcie jest dla nas priorytetem. Zapewniamy profesjonalny serwis i szybką dostawę części zamiennych z lokalnego magazynu.”Dyrektor sprzedaży Pas Reform, Niels Stam, podsumowuje: „JDA to ambitny zakład wylęgowy, w dynamicznie rozwijającym się regionie. Pomaganie im w osiągnięciu ich celów było dla mnie zaszczytem i cieszymy się, że wciąż z nimi współpracujemy, ponieważ nadal podnoszą poprzeczkę dla standardów wylęgarni.”

Hatchery management

1-4 czerwcaIII Ogólnopolskie Targi Rolnicze OPEN FARM w Sierakowie

8-9 czerwcaAgro Targi Wschód - Radymno

14-16 czerwcaOpolagra - Kamien Śląski

29-30 czerwcaAgro-Tech Minikowo

6-8 wrześniaAGRO POMERANIA 2019 - Barzkowickie Targi Rolne

7-8 wrześniaXXVI Jesienne Targi Rolnicze Olsztyn

19-22 wrześniaAgro Show Bednary

30 września - 3 październikaPolagra TechMiędzynarodowe Targi Technologii Spożywczych, PoznańPolagra foodMiędzynarodowe targi gastronomiczne Poznań

26-27 październikaZagroda - Targi hodowlane

Kalendarz targowy2019

AKTUALNOŚCI


RYNEK MIĘSA DROBIOWEGOC

eny

sprz

edaż

y m

ięsa

dro

biow

ego

(LU

ZEM

) za

okre

s: 1

3-19

.05.

2019

Źród

ło: M

inis

ters

two

Rol

nict

wa

i Roz

woj

u W

si, D

epar

tam

ent R

ynkó

w R

olny

ch,

Biu

lety

n „R

ynek

mię

sa d

robi

oweg

o” N

r 20/

2019

z d

nia

23 m

aja

2019

r.

TOW

AR,

MAK

RO

REG

ION

Y*

PÓŁN

OC

NY

CEN

TRAL

NY

POŁU

D-W

SC

HO

D

ZAC

HO

DN

I

cena

w

zł/to

nęZm

iana

ce

ny [%

]ce

na w

zł

/tonę

Zmia

na

ceny

[%]

cena

w

zł/to

nęZm

iana

ce

ny [%

]ce

na w

zł

/tonę

Zmia

na

ceny

[%]

cena

w

zł/to

nęZm

iana

ce

ny [%

]

tusz

ki k

urcz

ąt p

atro

szon

ych

65%

bez

szy

j63

280,

463

931,

857

96-7

,469

269,

3

tusz

ki k

urcz

ąt p

atro

szon

ych

65%

z s

zyja

mi

5361

-0,3

5411

0,6

5351

-0,6

5280

0,7

5654

4,6

tusz

ki in

dykó

w p

atro

szon

ych

73%

90

650,

611

277

0,9

8860

2,3

1031

91,

9

ćwia

rtki z

kur

czak

a38

96-0

,140

462,

038

840,

539

10-0

,938

79-0

,9

skrz

ydła

z k

urcz

aka

5155

-4,2

6263

3,6

4693

-8,7

5160

-1,7

5391

0,0

filet

y z

pier

si k

urcz

aka

1387

5-1

,213

085

0,0

1313

3-1

,113

666

-0,3

1506

1-3

,5

nogi

z k

urcz

aka

5888

-1,7

5047

-0,1

7570

-0,3

6090

0,7

5124

0,6

podu

dzia

z k

urcz

aka

4851

-0,3

5034

-1,5

4624

-2,0

6534

0,3

5262

3,2

uda

z ku

rcza

ka54

144,

754

78-1

,653

337,

361

101,

554

855,

2

filet

y z

pier

si in

dyka

1863

01,

018

936

0,1

1822

02,

517

816

0,4

1908

80,

6

skrz

ydła

z in

dyka

5716

2,1

5567

0,6

5996

6,1

5473

-0,4

5328

-10,

5

udźc

e z

indy

ka98

57-0

,599

390,

491

90-3

,897

581,

611

139

-1,1

podu

dzia

z in

dyka

5236

-3,5

5455

0,2

5240

-3,9

4306

2,0

wąt

roby

z k

urcz

aka

2538

3,3

3024

1,0

2342

2,1

6266

1,9

2560

9,5

wąt

roby

z in

dyka

4175

-0,6

3743

-1,2

4690

1,7

4463

-1,9

71

AKTUALNOŚCI


RYNEK MIĘSA DROBIOWEGOC

eny

sprz

edaż

y m

ięsa

dro

biow

ego

(KO

NFE

KCJO

NO

WAN

E) z

a ok

res:

13-

19.0

5.20

19

Źród

ło: M

inis

ters

two

Rol

nict

wa

i Roz

woj

u W

si, D

epar

tam

ent R

ynkó

w R

olny

ch,

Biu

lety

n „R

ynek

mię

sa d

robi

oweg

o” N

r 20/

2019

z d

nia

23 m

aja

2019

r.

TOW

ARPO

LSKA

MAK

RO

REG

ION

Y*

PÓŁN

OC

NY

CEN

TRAL

NY

POŁU

D-W

SC

HO

D

ZAC

HO

DN

I

cena

w

zł/to

nęZm

iana

ce

ny [%

]ce

na w

zł

/tonę

Zmia

na

ceny

[%]

cena

w

zł/to

nęZm

iana

ce

ny [%

]ce

na w

zł

/tonę

Zmia

na

ceny

[%]

cena

w

zł/to

nęZm

iana

ce

ny [%

]

tusz

ki k

urcz

ąt p

atro

szon

ych

65%

bez

szy

jtu

szki

kur

cząt

pat

rosz

onyc

h 65

% z

szy

jam

i5

968

-6,3

6 76

20,

75

262

1,4

6 51

2-0

,2

tusz

ki in

dykó

w p

atro

szon

ych

73%

ćw

iartk

i z k

urcz

aka

4 86

5-0

,84

540

-11,

85

229

2,5

3 97

41,

04

278

1,4

skrz

ydła

z k

urcz

aka

6 04

0-3

,15

337

0,1

6 23

8-6

,53

271

-2,9

5 97

80,

8fil

ety

z pi

ersi

kur

czak

a14

520

-1,2

14 5

88-0

,714

677

-1,4

13 3

76-0

,914

183

-1,2

nogi

z k

urcz

aka

5 66

4-0

,86

019

0,4

5 59

8-0

,9po

dudz

ia z

kur

czak

a6

070

-5,5

6 48

84,

46

426

-7,3

6 04

712

,25

677

-1,6

uda

z ku

rcza

ka6

012

-4,7

6 50

30,

56

055

-6,8

5 56

6-9

,85

868

0,9

filet

y z

pier

si in

dyka

19 2

071,

219

130

1,5

19 3

720,

5sk

rzyd

ła z

indy

ka5

887

6,2

6 31

01,

86

124

5 60

313

,0ud

źce

z in

dyka

11 4

786,

012

480

13,1

11 6

901,

49

045

-0,2

podu

dzia

z in

dyka

wąt

roby

z k

urcz

aka

4 13

81,

02

842

-10,

65

012

1,6

3 94

67,

63

647

-2,7

wąt

roby

z in

dyka

4 99

4-1

,25

140

-1,5

4 82

8-0

,3

72

OGŁOSZENIA DROBNE


LINA KORALIKOWA DO PASZOCIĄGÓW„Jasienica”, „Zamarskie” o gr. 6,3 mm, z podwójnym czarnym koralikiem. Lina w 2 gatunkach: standard i o podwyższonej o 80% elastyczności. Kompletne paszociągi linowo-rurowo- -koralikowe. Wszystkie części zamienne do ww. paszociągów, elementy karmików. Tel. kom. 692 671 276

SPRZEDAM ODCHOWANE KURY NIOSKI W SYSTEMIE WOLIEROWYMIlość - 40 000 szt.Wstawienie piskląt - początek października 2019. Pełen program szczepień.Woj. mazowieckie. Tel. 601 861 087

UNIKNIJ UDUSZENIA! Alarm Fermowy powiadomi telefonicznie oraz SMS o braku prądu i przekroczeniu progów min/max temperatury. Zadzwoń: 608 370 766, 660 010 201

SPRZEDAM KOMPLETNĄ LINIĘ do produkcji granulowanego nawozu z pomiotu kurzego o wydajności 5 t/h Tel. 501 532 461

MIEJSCE NATWOJE OGŁOSZENIE

UŻYWANA KLATKA MELLERA GOTOWA DO MONTAŻUCena do uzgodnienia.Tel. 502 372 076, 503 004 721

AGREGATY PRĄDOTWÓRCZE od 8 kW do 200 KW. Zamiana lub sprzedaż. Stan: bardzo dobry. Tel. kom. 605 990 400

RUSZTA PLASTIKOWE I DREWNIANE o rozmiarach 100 x 60 cm (plastikowe), 120 x 100 cm (drewniane), dowolna ilość. Tel. kom. 502 592 194, www.verkapplus.pl

SORTOWNICE Sprzedaż - SkupWydajność od 1600 szt./h do 50.000 szt./h, możliwość wraz z drukarką. Naprawy, remonty kapitalne - wszystkie typy. Tel. kom. 603 930 [email protected]

SPRZEDAM TANIO BATERIEDO ODCHOWU NIOSEK BIG DUTCHMAN/TECHNO - 3 rzędy, dł. 82 m, na 32 tys. szt. (możliwość zorganizowania montażu), taśmociągi do pomiotu dł. 13-14 mb. Skrzynie na jaja (plastikowe), ok. 50 szt.Woj. wielkopolskie. Tel. 602 831 199

SPRZEDAM

73

OGŁOSZENIA DROBNE


SPRZEDAM WOLIERĘ BOLEGG TERRACE 3 rzędy po 100 m, wolierę Jansen Comfort 2, gniazda automatyczne Vencomatic 2 piętra, taśma w środku i zewnętrzna, paszociąg Roxel, głęboka miska dla nioski, pojenie Roxell Spark-Cup, ruszta plastikowe czarne z płaskownikami, rury 45 x 1,5 ocynk po 6 m, drukarkę do jaj Domino A100. Woj. kujawsko-pomorskie. Tel. 606 353 789

KURKI ODCHOWANE ROSAOferuję kurki odchowane Rosa, 6-16 tygodni, 4 kolory, pełna profilaktyka, transport, szczepione na kokcydiozę.www.wylegarniadrobiu.pl. Tel. 791 791 141, 81 751 59 25

SPRZEDAM KURY z niemieckiej wylęgarni Lohmann: Lohmann Brown 80 tys. szt., Lohmann White 20 tys. szt., Lohmann Sandy 20 tys. szt. Wstawienie 01.04.2019, 06.04.2019. Oferujemy transport. Edward Roszak, Kopanki k. Nowego Tomyśla Tel. kom. 507 030 425

MIEJSCE NATWOJE OGŁOSZENIE

SPRZEDAM GNIAZDA AUTOMATYCZNEFIRMY JANSEN, dł. od 65 do 100 m wraz z pozostałym wyposażeniem, stan techniczny bardzo dobry. Tel. 502 592 194, www.verkapplus.pl

PROWADZĘ REPRODUKCYJNĄ FERMĘ ZIELONONÓŻKI KUROPATWIANEJ z lini ZS-11. Ogłaszam zapisy na sprzedaż piskląt jednodniowych, a także kurczęta odchowane. Dostępne duże ilości. Lęgi co dwa tygodnie od 30 marca. Zapraszamy do współpracy. Tel. 504 086 900

SPRZEDAM FERMĘ DROBIU Z ZAKŁADEM PAKOWANIA JAJ Ferma w ciągłej eksploatacji, własna odchowalnia kur na 30 tys. szt., wytwórnia paszy, silosy na zboże o pojemności ponad 500 ton, waga elektroniczna na 60 ton, agregat prądotwórczy 100 KW, każda z trzech hal posiada ogrzewanie wodne nadmuchowe, odchowalnia dodatkowo ogrzewanie gazowe, własne ujęcie wody, mieszkanie dla pracowników, dom o powierzchni ponad 400 m. Obecnie ferma prowadzi zautomatyzowany chów alternatywny wolny wybieg 11 400 szt., ściółkowy 9 200 szt., powierzchnia działki około 8 h, teren ogrodzony, monitoring, ochrona. Woj. dolnośląskie. Tel. kom. 601 934 459

SPRZEDAM

74

OGŁOSZENIA DROBNE


AGOS SILOSY PASZOWE/ZBOŻOWE 5-140 T Największy producent silosów. Dozownik ziarna 5% - 50% montowany pod koszem paszociągu lub z zasobnikiem 1200 kg. www.silosypaszowe.pl, Tel./fax. 95 741 16 27

PRZENOŚNIKI TAŚMOWE do pomiotu, centralne zbiory jaj, zbieraczki do jaj, windy, taśmy do pomiotu, zielone taśmy do taśmociągów, łańcuch paszowy. Konstrukcje stalowe. Zgrzewanie taśmy do pomiotu zgrzewem ciągłym. Dorabianie części klatek, rynny paszowe, wózki paszowe, napędy do łańcucha paszowego. Tel. 691 943 121

SPRZEDAM SORTOWNICE UŻYWANE MOBA OMNIA 170 I 330Tel. 790 250 820, www.galloma.pl

FERMA DROBIU W KOLONII STRZELCE prowadzi sprzedaż kolorowych kur (dolnośląskie). Tel. 601 934 459

MIEJSCE NA TWOJE OGŁOSZENIE

SPRZEDAM KURKI ODCHOWANERossa kolor 30 tys. sztuk- wstawione 20.12.2018 oraz Rossa kolor 30 tys. sztuk- wstawione 29.01.2019Odchów ściółkowy, pełna profilaktyka weterynaryjna. Możliwość transportu. Tel. 790 73 63 65

AGREGATY prądotwórcze od 10 kVA do 2500 kVA• dobór agregatu w obiekcie inwestora• dostawy własnym transportem• montaż• serwis gwarancyjny i pogwarancyjnyTel. 52 351 62 45 Tel. kom. 601 639 554www.janaszkiewicz.eu

SPRZEDAM WYPOSAŻENIE FERMkarmidła, poidła, nagrzewnice, wentylatory - dowolna ilość.Tel. kom. 502 592 194 www.verkapplus.pl

SPRZEDAM KURKI ODCHOWANE:- Isa Brown (brązowa), data wstawienia: 05.02.2019,

około 35 tys. szt.,- Dekalb (biała), data wstawienia: 08.02.2019, około 50 tys. szt.Chów klatkowy, pełny program szczepień. Tel. 600 233 772. Woj. wielkopolskie

SPRZEDAM

75

OGŁOSZENIA DROBNE


SPRZEDAM KURKI ODCHOWANE, KOLOROWE ROSASystem ściółkowy, pełny program weterynaryjny, komplet szczepień, zaświadczenia lekarskie o zdrowotności i program szczepień stada. Możliwość dowozu. Tel. kom. 509 812 664, 509 812 665

NAJTANIEJ - Jansen, Vencomatic, Van Gent, Ruszt Plastikowy i drewnianyz podłożem, grzędy, paszociągi spiralne i łańcuchowe.Tel. kom. 507 186 237, 504 837 771 www.agrafarm.pl

SPRZEDAM 14 HA GOSPODARSTWO ROLNE w tym 7 ha uzbrojonych terenów inwestycyjnych przeznaczonych pod towarową produkcję rolniczą. Gospodarstwo prowadzi obecnie tucz kaczki w 3 budynkach produkcyjnych po 660 m2. Zabudowane jest również budynkiem magazynowym 900 m2 z wydzieloną częścią ok. 160 m2 przygotowaną do produkcji garmażeryjnej, oraz budynkiem mieszkalnym. Woj. lubelskie. Tel. 606 978 978


ŁUSKARKI lodu „MAJA” i „HIGEL” od 100 do 6000 kg/dobę. Nowe i używane z gwarancją. Remonty maszyn. Najniższe ceny w kraju.Tel. 602 283 252, Tel./fax. 33 815 61 35,e-mail: [email protected] na naszą stronę:www.phu-west.pl

SPRZEDAM LUB WYNAJMĘ FERMĘ KUR NIOSEKnowe klatki typu woliera 4-piętrowe (Specht), 3 obiekty na 100 000 kur niosek, ogrodzone 3 ha w tym dom mieszkalny i pom. socjalne, waga elekt., mieszalnie pasz w tym biny na 1000 ton zboża. Fermę drobiu o pow. 1600 m2 na 38 400 tys. kur, nowe klatki typu Specht, 4 piętra, 1 ha w ogrodzeniu oraz fermę 1400 m na 30 tys. kur. PROSZĘ O KONTAKT, NAWIĄŻĘ WSPÓŁPRACĘ.Zatrudnię kierownika fermy drobiu.Tel. 71 314 88 92, Tel. kom. 601 774 867

ZAŁADUNEK DROBIU NA TERENIE CAŁEGO KRAJU oraz za granicami Polski. Atrakcyjne ceny współpracy. Kilka odpowiedzialnych grup z doświadczeniem 5-letnim. Posiadamy mikroelementy do pasz. Oferujemy sprzedaż papieru dla piskląt, atrakcyjne ceny. Możliwa faktura. Zapraszam do współpracy. Tel. 730 317 383

SPRZEDAM

76

OGŁOSZENIA DROBNE


HODOWLA DROBIU OFERUJE KURKI RASY ROSA (kolor) z własnego odchowu. Wstawienia 1 marca 2019 oraz 29 marca 2019. Kury posiadają wszystkie szczepienia. Możliwość transportu - cała Polska. Odchowujemy również kaczki Mulard oraz perlice brojlerowskie. Tel. 509 877 958


SPRZEDAM GOSPODARSTWO ROLNE Z FERMĄ DROBIUZautomatyzowany chów ściółkowy, centralne ogrzewanie wodne z piecem przystosowanym do palenia słomą, hala 1100 m2, agregat prądotwórczy, magazyny, garaże, własne ujęcie wody - studnia głębinowa, całość ogrodzona i monitorowana, teren utwardzony z dojazdem drogą asfaltową, ok. 10 ha użytków rolnych z możliwością dokupienia większej ilości ziemi oraz lasu, waga samochodowa. Możliwość zakupu bez ziemi ornej. woj. mazowieckie powiat płocki. Tel. kom. 601 260 569

JAJA ŚCIÓŁKOWE 2PL, 37 tys. szt. dziennie, brązowe, jaja kremowe. Tel. 71 314 88 92, tel. kom. 601 774 867

SPRZEDAM 3-4-LETNIĄ WOLIERĘ, ODCHOWALNIA VENCOMATIC BOLEGG STARTERTel. kom. 507 186 237, 504 837 771

SPRZEDAM KURY ODCHOWANE ROSA I MESSAWstawione 04.12.2018 i 15.01.2019, 12.03.2019.Pełna profilaktyka weterynaryjna + kokcydioza.Możliwy transport. Tel. 600 801 676

SPRZEDAM FERMĘ DROBIU w Zachodniej Ukrainie Tel. kom. 507 186 237

SPRZEDAM KURKI Lohmann brązowy, biały oraz sandy (produkuje kremowe jaja) w ilości 150 tys. szt., wstawione: 16.02.2019, 12.03.2019, 05.04.2019, 28.03.2019. Specjalistyczny transport. Tel. kom. 531 658 989

SORTOWNICE DO JAJ• naprawy bieżące, remonty kapitalne

sortownic do jaj• skup, sprzedaż sortownic do jajTomax S.c. Tel. kom. 603 533 506, 603 533 502www.sortownice.cba.pl

SPRZEDAM

77

OGŁOSZENIA DROBNE


POJENIE KROPELKOWE, PASZOCIĄGI SPIRALNE podajniki paszowe, 100% kompletne linie, wloty powietrza, wentylatory szczytowe, zamgławianie. Sprzęt całkowicie nowy - TANIO. Polska gęś z Bielanki.Nasza kaczka najzdrowsza.Tel. 18 351 30 39, kom. 793 682 033 www.hermit.com.pl

SPRZEDAM UŻYWANĄ SORTOWNICĘ DO JAJEK, ELEKTRONICZNĄ firmy STAALKAT ECM 360, po kapitalnym remoncie, atrakcyjna cena. Wydajność maszyny to 36 000 szt./hMobile: 48 503 004 721, 502 372 076

SPRZEDAM AUTOMATYCZNĄ SORTOWNICĘ DO PISKLĄT firmy E-CAT o wydajności ok. 50 tys. piskląt/h, w pełni sprawną, aktualnie pracującą na zakładzie wylęgowym produkującym 50 mln piskląt rocznie. Maszyna składa się z: desztaplarki do pełnych koszy klujnikowych, sortownicy oddzielającej pisklęta od skorupek, kosza zasypowego do odpadów, przenośników, licznika laserowego, pakowaczki oraz linii do szczepienia metodą sprayową. Sortownica utrzymana jest w b. dobrym stanie technicznym; dysponuję filmem ukazującym pracę maszyny. Przewidywany termin sprzedaży: - I kw. 2020 r. Tel. 501 365 022

SPRZEDAM KURNIK w okolicach Przedborza (woj. łódzkie). Tel. 501 656 067

SPRZEDAM KURKI ODCHOWANE ISA BROWN w terminach: sierpień-wrze-sień 2019 r. luty-kwiecień 2020 r.SPRZEDAM APARATY LĘGOWE KL36 na części: napędy, sterowania, ściany itp. MIDROB. Woj. śląskie. Tel. kom. 607 345 284

SPRZEDAM: • Poidła dzwonowe - Big Dutchman - Plasson • Karmniki Jasienica • Wentylatory - Emi 550 - Deltafan 600 • Reduktory i silniki elektryczne, inny sprzęt drobiarski• Agregat prądotwórczy 54 KW • Wyposażenie warsztatu • Skubarka do drobiu, kosciarka • Piec CO 130 KW• Stoliki i fotele kawiarniane • Pompy CO• Pianino zabytkoweTel. 605 677 725

SPRZEDAM WYPOSAŻENIE FERMnowe i używane paszociągi, systemy pojenia, wentylatory i inne Tel. kom. 507 186 237, 504 837 771 www.agrafarm.pl

SPRZEDAM

78

OGŁOSZENIA DROBNE


USŁUGI

KUPIĘ

KUPIE JAJKA BRĄZOWE LUB KREMOWE z chowu klatkowego oraz ściółkowego i wolnego wybiegu – stała współpraca. Mobile: 502 372 076, 503 004 721


ZAŁADUNKI DROBIU, kilka ekip, 15 lat doświadczenia, certyfikat dobrostanu RTA woj. wielkopolskie, woj. zachodniopomorskie, woj. kujawsko-pomorskie, woj. pomorskie, woj. lubuskie, woj. łódzkie, woj. dolnośląskie.Tel. 602 265 925

MYCIE KURNIKÓW, HAL, CHLEWNI, OBÓR - przed myciem pianowanie

kenosanem gratis! - zamgławianie termiczne - białkowanie pomieszczeń - dezynfekcja na mokro - zwalczanie ptaszyńca kurzego, pleśniakowca lśniącego itp. - fumigacja, odszczurzanie - wypalanie maszyną, zwalczanie

kokcydiozy - oprysk wodą amoniakalną, zwalczanie kokcydiozy - siarczan + wapno + woda, zwalczanie kokcydiozy - monitoring deratyzacyjny (HACCP, BRC, IFS) Wysoka jakość usług za rozsądną cenę! TEREN KRAJU. Tel. kom. 600 137 410 e-mail: [email protected]

FARM CLEAN Profesjonalne, kompleksowe mycie ferm drobiu. 13 lat doświadczenia potwierdzone certyfikatem jakości IKB. Reprodukcja - maszynowe mycie ruszt ok. 200 szt./godz. Wszystkie systemy nioski. Skuteczny program redukcji ptaszyńca kurzego. Odchowalnie wszystkiego typu. Pełne sprawdzone programy dezynfekcyjne. 20-osobowa doświadczona polska załoga, działamy na terenie całego kraju.Tel. 507 243 461, 792 792 834

WYKONAM USŁUGĘ FOLIOWANIA/ZGRZEWANIA JAJ wg. wytycznych klienta. Bardzo dobra jakość wykonania oraz szybki czas realizacji zlecenia. Mile widzianekontrakty długoterminowe.Mobile: 48 503 004 721, 502 372 076

ŚWIADCZYMY PROFESJONALNE USŁUGI MYCIA I DEZYNFEKCJI obiektów inwentarskich i przemysłowych na terenie Polski i Niemiec. UWAGA! Z tym ogłoszeniem pianowanie gratis. Kontakt: Janusz Wasiołek Tel. kom. 512 054 [email protected]

79

OGŁOSZENIA DROBNE


ogłoszenie drobne

ogłoszenie drobne w ramce

CENNIK JEDNEJ EDYCJI OGŁOSZENIA DROBNEGO (BRUTTO):

Uprzejmie informujemy, iż warunkiem zamieszczenia (lub przedłużenia) ogłoszenia drobnego jest: uiszczenie przedpłaty (wg. cennika) przed każdo-razową edycją lub w kwocie obejmującej wielokrotność edycji; oraz pisemne (mailem lub listownie) potwierdzenie treści i ilości edycji.Brak przedpłaty i/lub niedostarczenie treści ogłoszenia w terminie do 18. dnia miesiąca poprzedzającego wydanie Informatora, w którym ogłoszenie ma się ukazać, oznacza jego niezamieszczenie na łamach czasopisma.

Wszelkie ogłoszenia do kwoty 200 zł publikowane są wyłącznie na zasadzie przedpłat.

Konto: KOOPRESS Sp. z o.o. PKO BP SA I O/Olsztyn 70102035410000570202800811 SWIFT: BPKO PL PW

Informujemy, że jesteśmy płatnikiem VAT (23%)Termin oddania numeru do druku - 19. dnia każdego miesiąca

100 zł 120 zł

80

INNE


Dane techniczne materiałów do reklamOgłoszenia do naszego informatora możecie Państwo dostarczyć w następują-cych formatach graficznych:

EPS CMYK z Illustratora z fontami zamienionymi na krzywe, rozdzielczość osadzonych grafik - nie mniejsza niż 300 dpi. (wersja CS6 i niższa)

PDF CMYK z fontami zamienionymi na krzywe, rozdzielczość osadzonych grafik - nie mniejsza niż 300 dpi.

TIFF CMYK o rozdzielczości 300 dpi

1.2.3.

1 strona* 144 x 205 mm

1/2 strony 119 x 88 mm

1/4 strony 58 x 88 mm

1/2 strony w pionie58 x 177 mm

Formaty reklam: *Wszystkie ważne ele-menty reklamy na 1 stro-nę, teksty, znaki firmowe, muszą być umieszczone min. 8 mm od krawędzi strony i mieścić się w obszarze 128 x 189 mm. Reklama na 1 stronę musi być przygotowana ze spadami +5 mm od każdej krawędzi strony. Wymiar reklamy ze spa-dami 154 x 215 mm.

Cennik reklam netto

Powierzchnia reklamowa

Cena jednostkowa za reklamę (2 kolory) w zależności od ilości zamó-wionych edycji

1 3 6 12

1 strona

1/2 strony

1/4 strony

Cena jednostkowa za reklamę (pełnokolorową) w zależności od ilości zamówionych edycji

1 strona

1/2 strony

1/4 strony

840 zł 760 zł 720 zł 670 zł

630 zł 570 zł 540 zł 500 zł

420 zł 380 zł 360 zł 340 zł

1344 zł 1216 zł 1152 zł 1072 zł

1008 zł 912 zł 864 zł 880 zł

672 zł 608 zł 576 zł 544 zł

NR 06 | 333 | 2019 · Największym producentem mięsa dro-biowego jest Unia Europejska,...

Documents

Transcript of NR 06 | 333 | 2019 · Największym producentem mięsa dro-biowego jest Unia Europejska,...