Nowe perspektywy rozwoju

województwa podkarpackiego

Rzeszów, 14 maja 2015 r.

Władysław Ortyl

Marszałek Województwa Podkarpackiego

Stan rozwoju społeczno-gospodarczego województwa w momencie utworzenia

w 1999r.

Strategia rozwoju województwa - Podkarpackie 2020

Jakie były oczekiwania województwa wobec środków europejskich?

Środki europejskie pozyskane przez województwo w latach 1999 – 2013

Planowane środki na lata 2014-2020

Czy środki europejskie spełniły oczekiwania województwa?

Jakie są dylematy rozwojowe województw po 2020r.?

Główne zagadnienia w prezentacji:

2

Województwo podkarpackie utworzone zostało z dniem 1 stycznia 1999 r. na mocy reformy

samorządowej państwa.

Powstało w wyniku połączenia byłych województw: rzeszowskiego, przemyskiego,

krośnieńskiego oraz częściowo tarnobrzeskiego i tarnowskiego.

Podstawowe wskaźniki społeczno - ekonomiczne sytuowały województwo podkarpackie

w grupie województw słabiej rozwiniętych.

Produkt Krajowy Brutto na 1 mieszkańca: 8,5 tys. zł.

Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON: 123.851

Stopa bezrobocia rejestrowanego: 14,5%

Wydatki województwa podkarpackiego (wydatki wykonane ogółem) 218 955 840 zł, w tym:

- bieżące: 129 452 217 zł

- majątkowe: 89 503 623 zł

Infrastruktura, w tym:

Drogi o nawierzchni twardej: 14 511 km (2000 r.)

Długość sieci kanalizacyjnej: 3 356,5 km

Długość czynnej sieci wodociągowej: 10 771 km

Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków: 802 827 osób

Województwo Podkarpackie w 1999 r.

3

Strategia rozwoju województwa

- Podkarpackie 2020

Cel główny Strategii:

Efektywne wykorzystanie zasobów wewnętrznych i

zewnętrznych dla zrównoważonego i inteligentnego

rozwoju społeczno-gospodarczego drogą do poprawy

jakości życia mieszkańców

Wizja rozwoju województwa:

W 2020 roku województwo podkarpackie będzie

obszarem zrównoważonego i inteligentnego rozwoju

gospodarczego, wykorzystującym wewnętrzne

potencjały oraz transgraniczne położenie,

zapewniającym wysoką jakość życia mieszkańców.

Cztery kluczowe dziedziny działań strategicznych:

konkurencyjna i innowacyjna gospodarka

kapitał ludzki i społeczny

sieć osadnicza

środowisko i energetyka

4

Przyjęta przez SWP

– sierpień 2013 r.

Rozwijanie przewag regionu w oparciu o kreatywne specjalizacje jako

przejaw budowania konkurencyjności krajowej i międzynarodowej

Przemysł nowoczesnych technologii wzmacniający konkurencyjność

regionalnej gospodarki

Rozwój konkurencyjnego szkolnictwa wyższego i sfery badawczo-rozwojowej

jako kluczowych czynników stymulujących rozwój regionu

Budowa konkurencyjnej, atrakcyjnej oferty rynkowej opartej na znacznym

potencjale turystycznym regionu

Poprawa konkurencyjności sektora rolno – spożywczego

Rozwój przedsiębiorczości poprzez ofertę instytucji otoczenia biznesu

Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka

5

Rozwój kapitału ludzkiego i społecznego jako czynników: innowacyjności

regionu oraz poprawy poziomu życia mieszkańców

Dostosowanie systemu edukacji do aktualnych potrzeb i wyzwań przyszłości

Rozwinięty i efektywnie wykorzystany potencjał kulturowy regionu

Wzmocnienie podmiotowości obywateli, rozwój instytucji społeczeństwa

obywatelskiego oraz zwiększenie ich wpływu na życie publiczne

Wzrost poziomu adaptacyjności zawodowej i integracji społecznej w regionie

Zwiększenie bezpieczeństwa zdrowotnego społeczeństwa poprzez poprawę

dostępności i jakości funkcjonowania systemu ochrony zdrowia

Zwiększenie aktywności ruchowej oraz rozwoju psychofizycznego społeczeństwa

Kapitał ludzki i społeczny

6

Podniesienie dostępności oraz poprawa spójności funkcjonalno-przestrzennej

jako element budowania potencjału rozwojowego regionu

Poprawa zewnętrznej i wewnętrznej dostępności przestrzennej województwa ze

szczególnym uwzględnieniem Rzeszowa jako ponadregionalnego ośrodka wzrostu

Rozbudowa wysokiej jakości sieci telekomunikacyjnej oraz zwiększenie

wykorzystania technologii informacyjnych na terenie całego województwa

Wzmacnianie pozycji Rzeszowa w przestrzeni krajowej i europejskiej dynamizujące

procesy rozwojowe w obrębie województwa

Obszary wiejskie – wysoka jakość przestrzeni do zamieszkania, pracy i wypoczynku

Wzmacnianie podstaw rozwojowych oraz dywersyfikacja funkcji biegunów wzrostu,

w tym ośrodków subregionalnych w wymiarze regionalnym, krajowym i

międzynarodowym

Sieć osadnicza

7

Racjonalne i efektywne wykorzystanie zasobów z poszanowaniem środowiska

naturalnego sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa i dobrych warunków

życia mieszkańców oraz rozwoju

Zabezpieczenie mieszkańców województwa podkarpackiego przed negatywnymi

skutkami zagrożeń wywołanych czynnikami naturalnymi oraz wynikającymi z

działalności człowieka

Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu środowiska oraz zachowanie

bioróżnorodności poprzez zrównoważony rozwój województwa

Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i efektywności energetycznej

województwa podkarpackiego poprzez racjonalne wykorzystanie paliw i energii

z uwzględnieniem lokalnych zasobów, w tym odnawialnych źródeł energii

Środowisko i energetyka

8

Upodmiotowienie samorządu województwa – odpowiedzialność za określenie strategii

rozwoju województwa i wskazanie celów strategicznych polityki rozwoju województwa.

Środki pochodzące z Unii Europejskiej miały być istotnym instrumentem umożliwiającym

realizację polityki regionalnej, ukierunkowanej na:

zwiększenie konkurencyjności regionu w wymiarze krajowym i europejskim

rozwój stolicy regionu i sieci ośrodków miejskich oraz obszarów wiejskich województwa

przyspieszenie rozwoju gospodarki regionu i dokończenie restrukturyzacji sektorów

zwiększenie liczby podmiotów gospodarczych i zapewnienie im warunków rozwoju

zmniejszenie liczby osób bezrobotnych

zwiększenie zewnętrznej i wewnętrznej dostępności komunikacyjnej regionu

poprawa stanu infrastruktury ochrony środowiska

zwiększenie dostępu mieszkańców do podstawowych usług

zapewnienie wyższego poziomu życia jego mieszkańców

Oczekiwania województwa

9

Lata 1999-2004

Łączna kwota środków przedakcesyjnych i pomocowych (Phare, ISPA, SAPARD, Bank

Światowy) pozyskanych przez podmioty z obszaru województwa: 226,81 mln EUR.

Lata 2004-2006

W województwie podkarpackim łączny wkład Unii Europejskiej w ramach podpisanych umów

w latach 2000 – 2006 osiągnął ok. 483,7 mln EUR (włączając umowy podpisane w ramach

ZPORR).

Lata 2007-2013

RPO WP – alokacja EFRR w wysokości 1 198,79 mln EUR

PO KL - Komponent Regionalny – alokacja EFS w wysokości 548,3 mln EUR

PO RPW – dofinansowanie projektów ze środków EFRR na łączną kwotę 487,47 mln EUR

Środki finansowe z funduszy strukturalnych alokowanych na RPO WP na lata 2014-2020

alokacja EFRR: 1 523,1 mln EUR, EFS: 589,1 mln EUR

Łączna kwota: 2 114,2 mln EUR

Pozyskane środki europejskie

10

11

Kontraktacja w RPO 2007-2013 wg województw

12

Uniwersyteckie Centrum Innowacji i Transferu

Wiedzy Techniczno – Przyrodniczej Uczelnia otrzymała na nie prawie 115 mln zł dotacji z RPO WP.

Centrum specjalizuje się w takich zagadnieniach, jak:

technologia i inżynieria wytwarzania materiałów dla przemysłu,

robotyka, informatyka i matematyka stosowana oraz prognozy

finansowe, gospodarcze i społeczne

Budowa, rozbudowa i

modernizacja bazy naukowo-

badawczej Politechniki

Rzeszowskiej Projekt dofinansowano kwotą 67,5 mln zł.

Zakupienie w ramach projektu

nowoczesnej aparatury i oprogramowania

umożlwiającego przeprowadzenie

skomplikowanych

badań znacząco zwiększyło potencjał

badawczy uczelni.

12

Co udało się osiągnąć ?

W ramach RPO WP 2007-2013

- Zakupiono 5 pojazdów szynowych

- Zakupiono 81 pojazdów komunikacji miejskiej

Uruchomienie nowych linii komunikacyjnych

na obszarze wiejskim oraz zakup

nowoczesnego taboru i infrastruktury

technicznej dla Zakładu Miejskiej

Komunikacji Samochodowej w Stalowej Woli

Zakup pojazdów szynowych

na potrzeby kolejowych

przewozów osób w

województwie podkarpackim

Źródło: www.esanok.pl

13

Co udało się osiągnąć ?

Modernizacja taboru kolejowego i komunikacji miejskiej

powiat/miasto

realizujące RCTNTW

14

RZESZÓW

Źródło: www.rzeszow.pl

Źródło: www.ckp.kolbuszowa.pl

KOLBUSZOWA

SANOK Źródło: www.tvobiektyw.pl/

MIELEC

Źródło: www.ckp.edu.pl/

ROPCZYCE

Źródło: www.strzyzow.com.pl

DOBRZECHÓW

GORZYCE

Źródło: www.cezstalowawola.pl/rctntw

STALOWA

WOLA

Źródło: /www.jaslo4u.pl

JASŁO Źródło: www.zsp3.krosno.pl/

KROSNO

Źródło: www.spropczyce.pl/

Źródło: http://zsgorzyce.pl

ŁAŃCUT

Źródło: www.powiat-lancut.com.pl/ LEŻAJSK

Źródło: www.starostwo.lezajsk.pl/

Regionalne Centra Transferu

Nowoczesnych Technologii

Wytwarzania

stosunkowo dynamiczny wzrost gospodarczy województwa, jednak niższy, niż

przeciętnie w Polsce

poprawa jakości regionalnego rynku pracy, ale wciąż wysoka stopa bezrobocia

wyraźna poprawa jakości infrastruktury, szczególnie w zakresie ochrony środowiska

poprawa jakości infrastruktury transportowej, ale wciąż niewystarczająca

dostępność komunikacyjna regionu do stolicy i pozostałych ośrodków regionalnych

obserwowane pogłębianie się zróżnicowań wewnątrz regionalnych

rozwój stolicy regionu, ale konieczność wsparcia pozostałych ośrodków miejskich

w tym miast subregionalnych

województwo pozostaje regionem wymagającym dalszych zmian strukturalnych

(przemysł, rolnictwo, kapitał ludzki, kapitał społeczny, infrastruktura komunikacyjna

i energetyczna, rozwój sieci osadniczej).

Czy środki europejskie spełniły oczekiwania?

15

RPO WP 2014-2020 przyjęty został decyzją Komisji Europejskiej 12 lutego 2015r.,

a następnie uchwałą Nr 33/629/15 Zarządu Województwa Podkarpackiego

z dnia 3 marca 2015r.

Środki finansowe z funduszy strukturalnych alokowanych na RPO WP na lata 2014-2020:

alokacja EFRR: 1 523,1 mln EUR

alokacja EFS: 589,1 mln EUR

Łączna kwota: 2 114,2 mln EUR

Ponadto województwo podkarpackie uczestniczy w Programie Operacyjnym Polska

Wschodnia, gdzie cała alokacja przewidziana na pięć województw wynosi: 2 mld EUR

Fundusze europejskie na lata 2014-2020

16

RPO WP 2014-2020

CEL: Wzmocnienie i efektywne wykorzystanie

gospodarczych i społecznych potencjałów regionu dla zrównoważonego i inteligentnego

rozwoju województwa

17

18

Podział alokacji w ramach RPO WP 2014-2020

Podział alokacji w ramach RPO WP 2014-2020 (mln euro)

19

OŚ I KONKURENCYJNA I INNOWACYJNA GOSPODARKA

.

Infrastruktura jednostek naukowych

Wsparcie infrastruktury B+R,

prac badawczo-rozwojowych

i ich wdrożenia; bony na innowacje

Aktywizacja inwestycyjna regionu

(uzbrojenie terenów, inkubatory

przedsiębiorczości, promocja gosp.)

Profesjonalizacja usług IOB

Nowe technologie i innowacje w MŚP

TIK, automatyzacja procesów

biznesowych np., B2B; B2C; C2C

20

20 mln €

85 mln €

59 mln €

210 mln €

374

mln

€

OŚ PRIORYTETOWA II CYFROWE

PODKARPACKIE

Realizacja projektu z zakresu

Systemu Informacji Przestrzennej

(GIS)

E-zdrowie - usługi związane

z ochroną zdrowia

Działania w obszarze e-administracji

- integracja istniejących dotychczas

systemów dziedzinowych z elektronicznym

obiegiem dokumentacji powstałym

np. w ramach projektu PSeAP.

E-usługi publiczne.

21

PI 2

c 8

1 m

ln €

Oś III CZYSTA ENERGIA

PI 4a - Wspieranie efektywności energetycznej;

rozwój infrastruktury, produkcji i dystrybucji

energii z OZE

PI 4c - Modernizacja energetyczna budynków

w sektorze mieszkaniowym i budynkach

użyteczności publicznej

PI 4e - Promowanie strategii niskoemisyjnych

PI 6e - Ograniczenie emisji zanieczyszczeń i hałasu

poprzez wymianę lub modernizację źródeł ciepła

22

63 mln €

125 mln €

58 mln €

7 mln €

253 m

ln €

OŚ IV OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO

I DZIEDZICTWA KULTUROWEGO

PI 5b - Zapobieganie zagrożeniom

PI 6a - Gospodarka odpadami

PI 6b - Gospodarka wodno-ściekowa

PI 6c - Ochrona dziedzictwa kulturowego

i kultury

PI 6d - Ochrona różnorodności

biologicznej

23

22 mln €

92 mln €

39 mln €

14 mln €

19 mln €

186 m

ln €

OŚ V INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA

PI 7b - Infrastruktura drogowa

PI 7d - Infrastruktura kolejowa

PI 4e - Rozwój transportu

publicznego

PI 7c - Infrastruktura terminali

przeładunkowych

24

211 mln €

134 mln €

51 mln €

10 mln €

406 m

ln €

OŚ VI SPÓJNOŚĆ PRZESTRZENNA I SPOŁECZNA

Wsparcie projektów w obszarze

istniejącego potencjału

uzdrowiskowego regionu

Infrastruktura ochrony zdrowia

i pomocy społecznej

Rewitalizacja przestrzeni regionalnej

Infrastruktura edukacyjna

25

20 mln €

88 mln €

52 mln €

57 mln €

218 m

ln €

OP VII REGIONALNY RYNEK PRACY

5 priorytetów inwestycyjnych

8i – Aktywizacja bezrobotnych

8iii – Samozatrudnienie

8iv – żłobki, kluby dziecięce

8v – Rejestr Usług Rozwojowych

8vi – Aktywne i zdrowe starzenie

137 mln €

57 mln €

18 mln €

9,3 mln €

5,4 mln €

2 priorytety na bazie znanych

i efektywnych rozwiązań

3 priorytety to zupełnie

nowe metody rozwoju

rynku pracy w regionie

226,7

mln

€

26

OP VIII INTEGRACJA SPOŁECZNA

3 priorytety inwestycyjne

9i – Aktywne włączenie (np. proj. OPS)

9iv – Usługi społeczne i zdrowotne

9v – Wspieranie przedsiębiorczości

społecznej

62 mln €

63 mln €

43 mln €

wspieranie rozwoju integracji

społecznej jako skuteczna

metoda walki z bezrobociem

nacisk na odciążenie osób

zajmujących się osobami

niesamodzielnymi, ich

powrót na rynek pracy

168 m

ln €

27

OP IX JAKOŚĆ EDUKACJI

I KOMPETENCJI W REGIONIE

3 priorytety inwestycyjne

10i – dobra jakość wczesnej

edukacji

10iii – uczenie się przez całe życie

(LLL)

10iv – szkolnictwo zawodowe

16 mln €

57 mln €

dalszy, sukcesywny rozwój

szkolnictwa zawodowego

województwa, praktyczne

umiejętności gwarancją

zatrudnienia

języki obce i nauki ICT w

przedszkolach; potwierdzanie

kwalifikacji pozaszkolnych

55 mln € 128 m

ln €

28

29

Inteligentny Rozwój

Wiedza Edukacja Rozwój

Polska Wschodnia

Infrastruktura i Środowisko

Polska Cyfrowa

Europejska Współpraca Terytorialna

8,6 €

5,4 €

2,0 €

27,4 €

2,2 €

0,7 €

Alokacja w mld euro 29

Krajowe Programy Operacyjne na lata 2014-2020

postępująca integracja polityczno – gospodarcza (Ukraina aspirująca do UE znajduje się

w sferze bezpośredniego lub potencjalnego oddziaływania na województwo

podkarpackie)

zmiany demograficzne – starzenie się społeczeństwa, migracje, koncentracja ludności

w ośrodkach miejskich

pogłębiająca się dywergencja pomiędzy regionami bogatymi, a biednymi, zarówno w skali

europejskiej, jak i krajowej

wzrost znaczenia innowacji w działalności gospodarczej

wzrost znaczenia czynników środowiskowych w procesach społeczno – gospodarczych

(w tym zmiany klimatyczne, bezpieczeństwo energetyczne, ale także kwestie jakości życia)

wzrost znaczenia korporacji transnarodowych w procesach gospodarczych

i społecznych (inwestycje zagraniczne, „społeczna odpowiedzialność biznesu”)

intensyfikacja konkurencji miedzy krajami, regionami i innymi jednostkami terytorialnymi

o czynniki rozwojowe (marketing terytorialny), różne tempo rozwoju województw

wyraźnie zaznaczona nierówność procesów rozwojowych pomiędzy podregionami

Wewnątrzregionalne zróżnicowania pogłębiają się szczególnie wyraźnie od 2006 r.

Dylematy rozwojowe województw

30

1. Sieć Punktów Informacyjnych:

Rzeszów

Krosno

Mielec

Przemyśl

Sanok

Tarnobrzeg

2. Szkolenia dostosowane do potrzeb

wnioskodawców

3. Konferencje sektorowe

4. Portale internetowe:

www.rpo.podkarpackie.pl

www.funduszeeuropejskie.gov.pl

31

Gdzie szukać informacji o Funduszach ?

Dziękuję za uwagę

32