Nazwa przedmiotu ROZWÓJ MOWY...

PSL/P1

Nazwa przedmiotu ROZWÓJ MOWY DZIECKA

Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot IFP UR – Podyplomowe Studia Logopedii

Kod przedmiotu PSL/P1

Studia

Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

Logopedia Studia podyplomowe Studia niestacjonarne

Rodzaj przedmiotu Obowiązkowy

Rok i semestr studiów Rok I, semestr 1

Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu dr Tomasz Gosztyła

Imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia z przedmiotu

dr Tomasz Gosztyła

Cele zajęć z przedmiotu

C1: zdobycie przez słuchaczy wiadomości z zakresu psychologii rozwoju mowy dziecka (biologiczne i społeczne podstawy zachowań komunikacyjnych człowieka)

C2: dostarczenie słuchaczom wiedzy na temat społecznych podstaw zachowań komunikacyjnych człowieka oraz współczesnych teorii przyswajania języka przez dziecko;

C3: poznanie przez słuchaczy etapów rozwoju mowy dziecka, kolejności przyswajania fonemów (norma rozwojowa a odstępstwo);

C4: poznanie rozwoju percepcji mowy, słowotwórstwa dziecka, uczenia się tworzenia i rozumienia zdań oraz uczenia komunikowania się (społecznego zastosowania języka).

Wymagania wstępne

Brak wymagań wstępnych; przedmiot prowadzony od poziomu zerowego

Efekty kształcenia

Wiedza: PSL/P1_W01: słuchacz ma podstawową wiedzę na temat rozwoju mowy człowieka w cyklu życia

zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym, zna etapy przyswajania mowy oraz rozwoju percepcji mowy [odniesienie: SP_W08]

PSL/P1_W02: słuchacz ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących; wie, jakie czynniki środowiskowe wpływają stymulująco na rozwój mowy, a jakie ten rozwój spowalniają [odniesienie: SP_W07]

Umiejętności: PSL/P1_U01: słuchacz analizuje wyniki badań (zwłaszcza przesiewowych) i samodzielnie

przeprowadza badania rozwoju mowy dziecka (potrafi ocenić, co jest normą, a co odstępstwem od niej na różnych etapach rozwoju dzieci); formułuje wnioski, opracowuje i prezentuje wyniki badań [odniesienie: SP_U08]

PSL/P1_U02: słuchacz zna kolejne etapy rozwoju mowy, określa, co jest prawidłowością rozwojową, a co wymaga korekty; analizuje czynniki wspomagające rozwój mowy i zdolności komunikacyjnych dzieci [odniesienie: SP_U07]

Kompetencje społeczne: PSL/P1_K01: słuchacz ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań

pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność w zakresie dbałości o prawidłowy Rozwój mowy i zdolności komunikacyjnych dzieci [odniesienie: SP_K05]

Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin

Wykład – 10 godzin

PSL/P1

Treści programowe

Tematyka zajęć: Liczba godz.

Biologiczne i społeczne podstawy zachowań komunikacyjnych. 1

Teorie przyswajania języka przez dzieci. 1

Rozwój percepcji mowy. 1

Etapy rozwoju mowy. 2

Słownik dziecka. 1

Uczenie się tworzenia i rozumienia zdań. 1

Uczenie się komunikowania – społeczne zastosowanie języka. 1

Charakterystyka mowy dziecka w kolejnych latach życia (1-7). 1

Czynniki wspomagające i hamujące rozwój mowy dzieci. 1

Metody dydaktyczne Wykład, prezentacja multimedialna, metody poglądowe

Forma(y) zaliczenia Zaliczenie bez oceny + egzamin

Metody weryfikacji efektów kształcenia

Efekt Metoda weryfikacji

PSL/P1_W01 Test egzaminacyjny


PSL/P1_U01 Test egzaminacyjny + ocena pracy przygotowywanej samodzielnie

PSL/P1_U02 Test egzaminacyjny

PSL/P1_K01 Obserwacja bieżąca w czasie zajęć

Metody i kryteria oceny Zaliczenie wykładu – na podstawie:

obecności na zajęciach

napisanie pracy badawczej. Egzamin pisemny oceniany w skali: bdb, +db, db, +dst, dst, ndst Na ocenę: bardzo dobrą – 100%-91% poprawnych odpowiedzi, plus dobrą – 85%- 90% poprawnych odpowiedzi, dobrą – 75%-84% poprawnych odpowiedzi, plus dostateczną – 70-74% poprawnych odpowiedzi, dostateczną – 60-69% poprawnych odpowiedzi, niedostateczną – poniżej 60% poprawnych odpowiedzi

Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS

Forma aktywności Liczba godzin

Wykład 10

Samokształcenie (w tym przygotowanie do egzaminu) 20

Napisanie pracy 10

Przygotowanie do wykładów (w tym przygotowywanie materiałów, czytanie literatury)

10

Konsultacje indywidualne (w tym także za pośrednictwem Internetu)

5

SUMA GODZIN 55

LICZBA PUNKTÓW ECTS 2

Język wykładowy polski

Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu

---

Literatura Literatura podstawowa:

Matuszewski M., 1970, Mowa a mózg, Warszawa.

Kaczmarek L., 1977, Nasze dziecko uczy się mowy, Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

(red.) Gleason J., Ratner N., 2005, Psycholingwistyka, Gdańsk.

PSL/P1

(red.) Harwas-Napierała B., Trempała J., 2008, Psychologia rozwoju człowieka, t. 2: Charakterystyka okresów życia człowieka, Warszawa.

Bartkowska T., 1968, Rozwój mowy dziecka przedszkolnego jako wynik oddziaływań wychowawczych rodziny i przedszkola, Warszawa.

Birch A., 2006, Psychologia rozwojowa w zarysie, Warszawa.

Boyd D., Bee H., 2009, Psychologia rozwoju człowieka, Poznań.

Jastrzębowska G., 2003, Lingwistyczne, biomedyczne i psychologiczne ujęcie mowy, [w:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, t. I, red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Opole.

Kaczmarek B., 1998, Mózg, język, zachowanie, Lublin.

Kilar-Turska M., 1989, Mowa dziecka. Słowo i tekst, Kraków.

Ligęza M., 2003, Podstawy psycholingwistyki rozwojowej, [w:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, t. I, red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Opole, s. 279-297.

Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa.

PSL/P2

Nazwa przedmiotu PEDAGOGIKA SPECJALNA



Studia





Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak


dr Małgorzata Zaborniak-Sobczak


C1: zdobycie przez słuchaczy wiedzy na temat zakresu badań pedagogiki specjalnej (podstawowe pojęcia, metodologia badań, zasady terapii)

C2: dostarczenie słuchaczom wiedzy na temat systemu szkolnictwa specjalnego i opieki wychowawczej dzieci niepełnosprawnych w Polsce;

C3: poznanie możliwości wykorzystania wiedzy z zakresu pedagogiki specjalnej w logopedii.

Wymagania wstępne


Efekty kształcenia

Wiedza: PSL/P2_W01: słuchacz zna elementarną terminologię używaną w pedagogice specjalnej i

rozumie jej źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych; ma elementarną wiedzę o miejscu pedagogiki w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi, zwłaszcza logopedią [odniesienie: SP_W06]

PSL/P2_W02: słuchacz ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji;

celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji

edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych, kulturalnych i

pomocowych; wie, jakie szanse i możliwości edukacyjne ma dziecko niepełnosprawne,

zwłaszcza z opóźnieniami w procesie przyswajania mowy [odniesienie: SP_W09]

PSL/P2_W03: słuchacz ma elementarną wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy w instytucjach

edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych i pomocowych; ma uporządkowaną wiedzę

na temat zasad i norm etycznych; zna etyczne uwarunkowania wykonywania zawodu

logopedy [odniesienie: SP_W18, SP_W03]

Umiejętności: PSL/P2_U01: słuchacz wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki

specjalnej w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych

i opiekuńczych; planuje organizację opieki dziecku z niepełnosprawnością intelektualną, a

także ocenia przydatność typowych metod i procedur do realizacji zadań związanych z

opieką logopedyczną nad dzieckiem niepełnosprawnym, w szczególności – z zaburzonym

rozwojem mowy [odniesienie: SP_U08]

PSL/P2_U02: słuchacz posługuje się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej

działalności, dostrzega i analizuje dylematy etyczne; przewiduje skutki konkretnych działań

PSL/P2

terapeutycznych [odniesienie: SP_U10]

Kompetencje społeczne: PSL/P2_K01: słuchacz odpowiednio określa priorytety służące realizacji zapewnienia opieki

logopedycznej dziecku z niepełnosprawnością intelektualną [odniesienie: SP_K03]

PSL/P2_K02: słuchacz ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań

pedagogicznych w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań

zawodowych polegających na organizowaniu opieki i pomocy dzieciom niepełnosprawnym i

ich rodzinom [odniesienie: SP_K05]



Treści programowe


Przedmiot badań pedagogiki specjalnej. 1

Wyjaśnienie podstawowych pojęć: uszkodzenie – niepełnosprawność – upośledzenie. 1

Umiejscowienie i działy pedagogiki specjalnej w systemie nauk. 1

Subdyscypliny pedagogiki specjalnej – wybrane zagadnienia z zakresu rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

2

Założenia współczesnego systemu kształcenia specjalnego. 2

Wpływ określonej niepełnosprawności na zachowania językowe i komunikacyjne. 2

Pedagogika specjalna jako wstęp do oligofrenologopedii i surdologopedii 1

/

Metody dydaktyczne Wykład, prezentacja multimedialna, metody poglądowe

Forma(y) zaliczenia Zaliczenie bez oceny



PSL/P2_W01 Test końcowy

PSL/P2_W02 Test końcowy

PSL/P2_W02 Obserwacja ciągła, ocena wypowiedzi w dyskusjach po wykładach i w czasie konsultacji

PSL/P2_U01 Test końcowy

PSL/P2_U02 Obserwacja ciągła, ocena wypowiedzi w dyskusjach po wykładach i w czasie konsultacji

PSL/P2_K01 Test końcowy

PSL/P2_K02 Obserwacja ciągła, ocena wypowiedzi w dyskusjach po wykładach i w czasie konsultacji

Metody i kryteria oceny Obecność na zajęciach; Czytanie zadanych lektur Test sprawdzający na zakończenie wykładów (na zaliczenie wymagane jest 65% poprawnych odpowiedzi)



Wykład 10 godz.

Samokształcenie (w tym czytanie lektur) 15 godz.


5 godz.

SUMA GODZIN 30 godz.




---

PSL/P2


(red.) Dykcik W., 1998, Pedagogika specjalna, Poznań.

Sękowska Z., 1998, Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa.


Błeszyński J., 2006, Pedagogika specjalna, [w:] Pedagogika. Subdyscypliny wiedzy pedagogicznej, red. B. Śliwerski, t. 3, Gdańsk.

Brauner A. i F., 1995, Postępowanie wychowawcze w upośledzeniu umysłowym, WSiP, Warszawa.

Kosakowski Cz., 2003, Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej, Toruń.

Minczakiewicz E., 1997, Mowa – Rozwój – Zaburzenia – Terapia, Kraków.

Olechowicz H., 1987, Metody aktywizowania głębiej upośledzonych umysłowo, WSiP, Warszawa.

Olechowicz H., 1994, Wyzwalanie aktywności dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, WSiP, Warszawa.

Piszczak M., 1990, Edukacja dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim, Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa.

Rakowska A., 2003, Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane zagadnienia. Kraków.-

Smith D.D., 2009, Pedagogika specjalna. Podręcznik akademicki, t. 1-2, Warszawa.

Tarkowski Z., 1989, Przegląd problematyki dotyczącej rozwoju mowy i języka u dzieci lekko upośledzonych umysłowo, [w:] Wybrane zagadnienia kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży, red. S. Popka, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Tkaczyk G., 1997, Metodyka nauczania i wychowania początkowego w szkole specjalnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Witkowski T., 1985, Poziom rozwoju społecznego upośledzonych umysłowo, Lublin.

Wyczesany J., 2007, Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków.

PSL/P3

Nazwa przedmiotu PSYCHOLOGIA ROZWOJOWA I KLINICZNA



Studia





Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Prof. dr hab. Mieczysław Radochoński


Prof. dr hab. Mieczysław Radochoński


C1: zdobycie przez słuchaczy wiedzy na temat rozwoju psychiki ludzkiej (czynniki rozwoju, etapy i tempo rozwoju społecznego, poznawczego, emocjonalnego) oraz na temat kształtowania się osobowości

C2: zdobycie przez słuchaczy elementarnej wiedzy na temat aktualnych problemów psychologii rozwojowej i klinicznej, zwłaszcza problemów mających wpływ na rozwój mowy; poznanie przez słuchaczy możliwych patologii rozwojowych;

C3: zaznajomienie słuchaczy z podstawami procesów psychicznych człowieka oraz z zaburzeniami tych procesów, szczególnie w aspekcie rozwoju mowy; nauczenie wstępnej diagnozy zaburzeń i związków poszczególnych zaburzeń z rozwojem mowy;

C4: wskazanie słuchaczom na formy pomocy psychologicznej w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych;

Wymagania wstępne


Efekty kształcenia

Wiedza: PSL/P3_W02: słuchacz wie, jak przebiega rozwój człowieka w cyklu życia w aspekcie

psychologicznym oraz społecznym zna czynniki wpływające na rozwój funkcji motorycznych, poznawczych i społecznych człowieka; rozróżnia objawy, przebieg i następstwa zaburzeń emocjonalnych w dzieci [odniesienie: SP_W13]

PSL/P3_W03: słuchacz ma wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących; potrafi wskazać metody i formy działalności profilaktycznej, zwłaszcza w zakresie zapobiegania czynnikom wpływającym negatywnie na rozwój mowy [odniesienie: SP_W15]

PSL/P3_W04; słuchacz zna elementarną terminologię używaną w psychologii rozwojowej i klinicznej; ma elementarną wiedzę o przedmiocie badań psychologii oraz o jej miejscu w systemie nauk, a także o jej metodologicznych powiązaniach z neurologią i logopedią [odniesienie: SP_W11]

Umiejętności: PSL/P3_U01: słuchacz wykorzystuje wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii rozwojowej

i klinicznej w celu analizowania i interpretowania problemów rozwojowych i wychowawczych

dzieci: diagnozuje trudności wychowawcze dzieci i wstępnie diagnozuje problemy

psychiczne dorosłych [odniesienie: SP_U15]

PSL/P3_U02: słuchacz projektuje strategie działań wychowawczych i terapeutycznych; planuje –

w porozumieniu z innymi specjalistami – pracę opiekuńczo-wychowawczą dla dzieci

z problemami emocjonalnymi, przede wszystkim w aspekcie wyrównywania braków

PSL/P3

w rozwoju mowy [odniesienie: SP_U17]

PSL/P3_U04: słuchacz posługuje się zasadami i normami etycznymi w podejmowanej

działalności, prawidłowo reaguje w przypadku kontaktu z osobami z zaburzeniami

emocjonalnymi; przewiduje skutki konkretnych działań terapeutycznych [odniesienie:

SP_U07]

Kompetencje społeczne: PSL/P3_S01: słuchacz ma przekonanie o sensie i potrzebie podejmowania działań

wychowawczych i terapeutycznych w środowisku społecznym; ma świadomość znaczenia

tych działań dla rozwoju osobniczego człowieka [odniesienie: SP_S08]



Treści programowe

lp Tematyka wykładów Liczba godz.

1 Przedmiot zainteresowań psychologii, dziedziny badań psychologii, główne szkoły psychologiczne; zakres psychologii rozwojowej i klinicznej; terminologia.

1

2 Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne (gł. środowiskowe) rozwoju osobniczego człowieka. 2

3 Etapy rozwoju psychoruchowego dziecka (duża motoryka, mała motoryka, motoryka oralna). 2

4 Rozwój procesów poznawczych (uwaga, pamięć, myślenie, spostrzeganie, inteligencja). 2

5 Rozwój emocjonalny dziecka – kształtowanie się osobowości. 1

6 Rozwój społeczny dziecka. 1

7 Przedmiot badań i podstawowe problemy psychologii klinicznej; główne modele teoretyczne. 1

8 Pojęcie normy i zaburzeń psychicznych; klasyfikacja zaburzeń występujących u dzieci i dorosłych. Klasyfikacja ICD-10 i DSM-IV

2

9 Etiologia zaburzeń psychicznych (czynniki predysponujące, wyzwalające i utrwalające). 1

10 Charakterystyka zaburzeń psychicznych u dzieci (zaburzenia rozwoju psychomotorycznego, poznawczego, emocjonalnego itd.)

2

11 Autyzm wczesnodziecięcy, zespół Aspergera, schizofrenia, psychoza dwubiegunowa. 2

12 Wpływ zaburzeń integracji zmysłowo-motorycznej na rozwój mowy. 1

13 Zachowania zagrażające zdrowiu psychicznemu – uzależnienia, przemoc w rodzinie, kompleksy (np. otyłość, niskorosłość, niska samoocena itd.).

2

.

Metody dydaktyczne Wykład, prezentacja, metody poglądowe (prezentacja schematów, testów do badań, wykresów itp.)

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Zaliczenie bez oceny + egzamin




PSL/P3_W03 Test egzaminacyjny + ocena pracy analityczno-badawczej

PSL/P3_W04 Ocena pracy pisemnej + test egzaminacyjny

PSL/P3_U01 Praca pisemna – część badawcza

PSL/P3_U02 Praca pisemna – część analityczna

PSL/P3_U03 Praca pisemna + obserwacja ciągła w czasie zajęć

PSL/P3_K01 Ocena wypowiedzi w czasie dyskusji i konsultacji

Metody i kryteria oceny Obecność na zajęciach + zaliczenie testu egzaminacyjnego lub napisanie pracy końcowej Egzamin pisemny oceniany w skali: bdb, +db, db, +dst, dst, ndst

PSL/P3



Wykład 20 godz.

Samokształcenie (w tym przygotowanie do wykładu – czytanie materiałów)

15 godz.

Przygotowanie do tesu 15 godz.

Pisanie pracy 20 godz.


5 godz.





---


Kilar-Turska M., 2000, Rozwój człowieka w pełnym cyklu życia, [w:] Psychologia. Podręcznik akademicki. Podstawy psychologii, red. J. Strelau, tom I, Gdańsk, str. 285 – 332.

Pecyna M., 1998, Psychologia kliniczna w praktyce pedagogicznej, Warszawa.


(red.) Harwas-Napierała B., Trempała J., 2002, Psychologia rozwoju człowieka, t. 2, Warszawa.

(red.) Salovey P., Sluyter D., 1999, Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna, Poznań.

Birch A., Malim T., 1999, Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości, Warszawa.

Bogdanowicz M., 1991, Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa.

Browne K., Herbert M., 1999, Zapobieganie przemocy w rodzinie, Warszawa.

Brzezińska A., 2000, Społeczna psychologia rozwoju, Warszawa.

Dołęga Z., 1997, Psycholog w przestrzeni diagnostycznej, [w:] Wybrane metody diagnozowania i prognozowania rozwoju dziecka do lat 3, red. M. John-Borys, Katowice.

Meyer R., 2003, Psychopatologia. Studia przypadków, Gdańsk.

Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G., 1988, Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa.

Przetacznik-Gierowska M., Tyszkowa M., 1996, Psychologia rozwoju człowieka, PWN, Warszawa.

Radochoński M., 2009, Podstawy psychopatologii dla pedagogów, Rzeszów.

Sęk H., 1991, Społeczna psychologia kliniczna, Warszawa.

Sęk H., 2007, Psychologia kliniczna, t. 1-2, Warszawa.

Strelau J., Doliński D., 2008, Psychologia – podręcznik akademicki, t. 2, Gdańsk.

Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M., 1999, Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci, Lublin.

Żebrowska M., 1986, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa.

PSL/P4

Nazwa przedmiotu TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU



Studia





Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu dr Małgorzata Półtorak


dr Małgorzata Półtorak


C1: wprowadzenie słuchaczy w problematykę trudności i niepowodzeń szkolnych – zapoznanie z terminologią i koncepcjami etiologicznymi trudności w czytaniu i pisaniu;

C2: zapoznanie słuchaczy z wczesnymi symptomami specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania oraz uświadomienie ich znaczenia w profilaktyce niepowodzeń szkolnych;

C3: zapoznanie słuchaczy z typowymi problemami szkolnego funkcjonowania dziecka ze specyficznymi trudnościami w pisaniu i czytaniu;

C4: nabycie przez słuchaczy podstawowych umiejętności planowania wczesnej stymulacji rozwoju dziecka, oddziaływań terapeutycznych ukierunkowanych na rozwój poznawczy i motoryczny, a także programowania jednostki metodycznej zajęć korekcyjno-kompensacyjnych;

C5: zapoznanie słuchaczy z wybranymi metodami wspierania rozwoju dziecka orz pracy korekcyjno-wyrównawczej.

Wymagania wstępne

Przygotowanie pedagogiczne do pracy z dziećmi i młodzieżą

Efekty kształcenia

Wiedza: PSL/P4_W01: słuchacz zna terminologię używaną w pedagogice (zakres: terapia trudności w

nauce pisania i czytania); ma elementarną wiedzę o miejscu pedagogiki w systemie nauk oraz o przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach dysleksji z logopedią [odniesienie: SP_W11]

PSL/P4_W02: słuchacz ma uporządkowaną wiedzę o projektowaniu i prowadzeniu badań i terapii dysleksji, zna jej przyczyny oraz narzędzia i metody pracy korekcyjnej [odniesienie: SP_W16]

PSL/P4_W03: słuchacz ma podstawową wiedzę o strukturze i funkcjach systemu edukacji; celach, podstawach prawnych, organizacji i funkcjonowaniu różnych instytucji edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych, terapeutycznych i pomocowych; w szczególności wie, jakie działania należy podjąć w celu pomocy dzieciom z trudnościami w czytaniu i pisaniu [odniesienie: SP_W17]

PSL/P4_W04: słuchacz ma wiedzę o powiązaniach logopedii z naukami pedagogicznymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych [odniesienie: SP_W02]

Umiejętności: PSL/P4_U01: słuchacz wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki

PSL/P4

w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych związanych z trudnościami w nauce czytania i pisania; ocenia nieprawidłowości i używa odpowiednich narzędzi badawczych w celu zdiagnozowania problemu [odniesienie: SP_U15]

PSL/P4_U02: słuchacz ocenia przydatność określonych metod, procedur i narzędzi terapeutycznych (pomocy) do realizacji zadań związanych z terapią trudności w czytaniu i pisaniu [odniesienie: SP_U16]

PSL/P4_U03: słuchacz projektuje (planuje) strategię działań pedagogicznych; projektuje program terapii, generuje rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozuje przebieg ich rozwiązywania oraz przewiduje skutki planowanych działań terapeutycznych u pacjentów/uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu [odniesienie: SP_U17]

PSL/P4_U04: słuchacz samodzielnie zdobywa wiedzę i poszerza umiejętności badawcze oraz podejmuje autonomiczne działania zmierzające do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodową [odniesienie: SP_U03]

Kompetencje społeczne: PSL/P4_S01: słuchacz współdziała i pracuje w grupie, przyjmując w niej różne role; jest

przygotowany do aktywnego uczestnictwa w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania terapeutyczne i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie [odniesienie: SP_S02]

PSL/P4_S02: słuchacz rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie; jest świadomy tego, że w zawodzie logopedy należy nieustannie śledzić wyniki najnowszych badań [odniesienie: SP_S01]


Wykład – 15 godzin + ćwiczenia – 15 godzin

Treści programowe

Wykład:


Trudności i niepowodzenia szkolne. Zewnętrzne i wewnętrzne przyczyny niepowodzeń szkolnych. Przegląd trudności rozwojowych i zaburzeń będących przyczyną trudności szkolnych dziecka. Konsekwencje niepowodzeń szkolnych w obszarach: dydaktycznym, wychowawczym, psychologicznym i społecznym.

3

Specyficzne trudności w uczeniu się czytania i pisania. Przegląd historycznych i aktualnych koncepcji etiologicznych. Ustalenia terminologiczne. Symptomatologia dysleksji rozwojowej.

3

Wielospecjalistyczna diagnoza dysleksji rozwojowej. Sposoby badania funkcji poznawczych i motorycznych leżących w podstaw procesu czytania i pisania. Pedagogiczna diagnoza poziomu osiągnięć szkolnych.

3

Etapy oddziaływań terapeutycznych wobec ucznia z dysleksją rozwojową. Zasady postępowania z dzieckiem dyslektycznym. Optymalizacja procesu terapii pedagogicznej.

3

Warsztat pracy korekcyjno-kompensacyjnej. Zasady przygotowania i gromadzenia pomocy. Przegląd dostępnych publikacji dotyczących metod i strategii pracy terapeutycznej z dzieckiem.

3

Ćwiczenia:


Specyficzne trudności w uczeniu się czytania i pisania. Ryzyko dysleksji a dysleksja rozwojowa. Symptomy ryzyka dysleksji rozwojowej w różnych grupach wiekowych.

2

Profilaktyczne znaczenie wczesnej diagnozy ryzyka dysleksji. Skala Ryzyka Dysleksji. 2

Przegląd technik i form pracy ukierunkowanych na usprawnianie funkcji poznawczych i motorycznych. Prezentacja typowych ćwiczeń funkcji: wzrokowych, słuchowo-językowych, kinestetyczno-ruchowych, pamięci, uwagi, myślenia.

2

Wybrane metody i formy usprawniania techniki czytania i pisania stosowane w pracy z uczniem z deficytami rozwojowymi w różnych grupach wiekowych. Strategie pracy z problemem

2

PSL/P4

dysortografii.

Przegląd metod wykorzystywanych jako wspierające proces korekcji i kompensacji deficytów rozwojowych oraz wyrównywania braków w zakresie węzłowych kompetencji szkolnych ucznia (m.in. metoda W. Sherborne, metoda Dennisona, Metoda Dobrego Startu, techniki relaksacyjne i arteterapeutyczne, wybrane metody pokonywania trudności w czytaniu i pisaniu).

3

Wspomaganie dziecka doświadczającego trudności w czytaniu i pisaniu jako element pracy logopedy.

2

Dziecko dyslektyczne jako uczeń: zasady oceny, uprawnienia i obowiązki, formy pomocy, stan prawny, tworzenie indywidualnego planu terapii.

2

.

Metody dydaktyczne Wykład: prezentacja multimedialna, wykład, metody poglądowe (prezentacja schematów, wykresów) Ćwiczenia: pogadanka, dyskusja, ćwiczenia praktyczne, ćwiczenia w grupach, prezentacje i referaty

Sposób(y) i forma(y) zaliczenia Wykład – zaliczenie bez oceny Ćwiczenia – zaliczenie na ocenę


Efekt Metoda weryfikacji PSL/P4_W01 Ocena ciągła w czasie zajęć dydaktycznych, ocena z

kolokwium zaliczeniowego

PSL/P4_W02 Ocena prezentacji przygotowanej przez słuchacza

PSL/P4_W03 Ocena ciągła w czasie zajęć dydaktycznych, ocena z kolokwium zaliczeniowego

PSL/P4_U01 Ocena pracy słuchacza na zajęciach

PSL/P4_U02 Ocena prezentacji przygotowanej przez słuchacza; ocena przygotowanych przez słuchaczy pomocy, ocena z kolokwium zaliczeniowego

PSL/P4_K01 Obserwacja ciągła w czasie zajęć dydaktycznych, szczególnie w czasie przygotowywania przez studentow zadań w parach lub grupach

,

Metody i kryteria oceny Ćwiczenia są oceniane w skali: bdb, +db, db, +dst, dst, ndst Ocena zaliczeniowa z ćwiczeń jest wypadkową następujących elementów: - obecność na zajęciach i aktywny w nich udział; - przygotowanie prezentacji z zakresu pracy terapeutycznej z dzieckiem doświadczającym trudności w czytaniu i pisaniu (stymulacja funkcji poznawczych, ćwiczenia w czytaniu i pisaniu, metody wspierające proces terapii itp.); - zaliczenie pisemnego kolokwium.



Wykład 15 godz.

Ćwiczenia 15 godz.

Samokształcenie (w tym przygotowanie do ćwiczeń i do kolokwium)

25 godz.


5 godz.


LICZBA PUNKTÓW ECTS 2 .



---

PSL/P4


Bogdanowicz M., 2003, Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Gdańsk.

Bogdanowicz M., Adryjanek A., 2004, Uczeń z dysleksją w szkole. Warszawa.

Kaja B., 1995, Zarys terapii dziecka, Bydgoszcz.

Krasowicz-Kupis G., 2008, Psychologia dysleksji. Warszawa.

(red.) Krasowicz-Kupis G., 2009, Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy, Gdańsk.

Oszwa U., 2007, Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania w klasie szkolnej. Vademecum nauczycieli i rodziców. Kraków.


Bogdanowicz M., 2003, Diagnoza dysleksji rozwojowej w Polsce, [w:] Diagnoza dysleksji, red. B. Kaja, Bydgoszcz.

Bogdanowicz M., 1997, Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu w świetle klasyfikacji medycznych, psychologicznych i pedagogicznych, „Audiofonologia” t. 10.

Budohoska W., Grabowska A., 1994, Dwie półkule jeden mózg, Warszawa.

Cieszyńska J., Korendo M., 2007, Wczesna interwencja terapeutyczna, Kraków.

Cieszyńska J., 2001, Nauka czytania krok po kroku. Jak przeciwdziałać dysleksji, Kraków.

(red.) Grabowska A., Rymarczyk K., 2004, Dysleksja. Od badań mózgu do praktyki, Warszawa.

Gąsowska T., Pietrzak-Stępkowska Z., 1994, Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu, Warszwa.

Grabałowska K., Jastrząb J., Mickiewicz J., Wojak M., 1996, Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu. Poradnik metodyczny do terapii dzieci dyslektycznych, Toruń.

(red.) Kaja B., 2003, Diagnoza dysleksji, Bydgoszcz.

Konieczna E.J., 2003, Arteterapia w teorii i praktyce, Kraków.

(red.) Krasowicz-Kupis G., 2006, Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk.

Kujawa E., Kurzyna M., 1996, Reedukacja dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu metodą 18 struktur wyrazowych, Warszawa.

Mańkowska I., 2005, Kreowanie rozwoju dziecka. Kinezjologia edukacyjna i inne metody terapeutyczne w praktyce, Gdynia.

Mickiewicz J., 1997, Jedynaka z ortografii? Rozpoznawanie dysleksji, dysortografii i dysgrafii w starszym wieku szkolnym, Toruń.

Pietras L., 2008, Dysortografia – uwarunkowania psychologiczne, Gdańsk.

Reid G., Wearmouth, 2008, Dysleksja. Teoria i praktyka, Gdańsk.

(red.) Skorek E.M., 2004, Terapia pedagogiczna, t. 1: Wybrane zagadnienia, t. 2: Zagadnienia praktyczne i propozycje zajęć, Kraków.

(red.) Turewicz W., 2000, Jak pomóc dziecku z dysortografią, Zielona Góra.

Zakrzewska B., 1996, Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń, Warszawa.

PSL/P5

Nazwa przedmiotu PODSTAWY NEUROPSYCHOLOGII



Studia





Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Mgr Joanna Fularz


Mgr Joanna Fularz


C1: zapoznanie słuchaczy z teoretycznymi podstawami neuropsychologii – przedmiotem jej badań, metodologią, terminologią;

C2: dostarczenie słuchaczom wiedzy na temat neurologicznych podstaw powstawania zaburzeń psychicznych – zasady rozpoznawania afazji, apraksji, agnozji itd.;

Wymagania wstępne

Znajomość podstaw psychologii rozwojowej i klinicznej; Zdany egzamin z anatomii w semestrze 1.o

Efekty kształcenia

Wiedza: PSL/P5_W01: słuchacz ma podstawową wiedzę o powiązaniach logopedii z neuropsychologią,

pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych; wie, jakie korzyści płyną ze współpracy logopedy z neurologiem i neuropsychologiem [odniesienie: SP_W02]

PSL/P5_W02: słuchacz posiada szczegółową znajomość budowy i funkcji mózgu, wie, jakie konsekwencje dla mowy niesie uszkodzenie określonych struktur mózgu; słuchacz zna podłoże zaburzeń psychicznych i ich objawy; zna podstawowe teorie dotyczące relacji mózg – mowa; wie, jakie czynniki neuropsychologiczne wpływają stymulująco na rozwój mowy; zna ograniczenia wynikające z uszkodzeń określonych struktur mózgowych [odniesienie: SP_W10]

Umiejętności: PSL/P5_U01: słuchacz posługuje się podstawowymi ujęciami teoretycznymi z zakresu

neuropsychologii w celu analizowania ludzkich zachowań, wstępnego diagnozowania osób z zaburzeniami psychicznymi i projektowania terapii mowy (w porozumieniu z innymi specjalistami) [odniesienie: SP_U08]

PSL/P5_U02: słuchacz analizuje wyniki badań neurologicznych oraz konstruuje i prowadzi badania logopedyczne u osób z zaburzeniami psychicznymi [odniesienie: SP_U07]

Kompetencje społeczne: PSL/P5_K01: słuchacz jest świadomy własnych ograniczeń i wie, kiedy zwrócić się do neurologa i

neuropsychologa w celu uzupełnienia diagnozy, konsultacji lub w celu podjęcia leczenia [odniesienie: SP_K07]



PSL/P5

Treści programowe


Przedmiot i zadania neuropsychologii. Neuropsychologia jako dział psychologii klinicznej. Diagnoza neuropsychologiczna.

1

Anatomia mózgu. Mechanizmy mózgowe procesów psychicznych. Plastyczność mózgu. 2

Asymetria czynnościowa półkul mózgowych. 2

Zagadnienie lokalizacji czynności nadawania i odbioru mowy w mózgu (funkcje płata czołowego, skroniowego i ciemieniowego).

2

Składniki warunkujące przebieg mowy (wg Łurii). 2

Czynniki neuropsychiczne wpływające na rozwój i zaburzenia mowy u dzieci. 2

Niedorozwoje funkcji psychicznych u dzieci – ich podłoże i charakter. 2

Zespoły zaburzeń psychicznych występujących po uszkodzeniach różnych obszarów mózgu i ich wpływ na mowę.

2

Metody dydaktyczne Wykład, prezentacja multimedialna, metody poglądowe (prezentacja modeli anatomicznych)

Forma(y) zaliczenia Zaliczenie bez oceny + egzamin



PSL/P5_W01 Test egzaminacyjny, obserwacja ciągła w czasie zajęć




PSL/P5_K01 Obserwacja ciągła w czasie ćwiczeń, ocena wypowiedzi w czasie dyskusji po wykładach i w czasie konsultacji

Metody i kryteria oceny Obecność na zajęciach + zaliczenie testu egzaminacyjnego Egzamin pisemny oceniany w skali: bdb, +db, db, +dst, dst, ndst Na ocenę: bardzo dobrą – 100%-91% poprawnych odpowiedzi, plus dobrą – 85%- 90% poprawnych odpowiedzi, dobrą – 75%-84% poprawnych odpowiedzi, plus dostateczną – 70-74% poprawnych odpowiedzi, dostateczną – 60-69% poprawnych odpowiedzi, niedostateczną – poniżej 60% poprawnych odpowiedzi



Wykład 15 godz.

Samokształcenie (w tym przygotowanie do wykładów, czytanie literatury)

10 godz.

Przygotowanie do egzaminu 15 godz.


5 godz.





---

Literatura

Literatura podstawowa:

(red.) Gałkowski T., Szeląg G., Jastrzębowska G., 2005, Podstawy neurologopedii, Opole.

Martin G.N., 2001, Neuropsychologia, Warszawa.

PSL/P5


(red.) Michałowicz R., 1971, Wybrane zagadnienia neurologii dziecięcej, Warszawa.

(red.) Herzyk A., Borkowska A., 1999, Neuropsychologia emocji. Poglądy, badania, klinika, Lublin.

Bokus B., Shugar G. W., 2008, Psychologia języka dziecka, Gdańsk.

Borkowska A., Domańska Ł., 2009, Podstawy neuropsychologii klinicznej, Lublin.

Darby D., Walsch K., 2008, Neuropsychologia kliniczna, Gdańsk.

Dowżenko A., W. Jakimowicz, 1965, Choroby układu nerwowego, Warszawa.

Herzyk A., 2005, Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej, Warszawa.

Holinger P. C., 2006, Co mówią dzieci, zanim nauczą się mówić. Dziewięć sygnałów używanych przez dzieci do wyrażania uczuć, Poznań.

Jakimowicz W., 1987, Neurologia kliniczna w zarysie, Warszawa.

Kurcz I., 1987, Język a reprezentacja świata w umyśle, Warszawa.

Łuria A., 1976, Problemy neuropsychologii i neurolingwistyki, Warszawa.

Łuria A., 1976, Podstawy neuropsychologii, Warszawa.

Maruszewsk M., 1970, Mowa a mózg. Zagadnienia neuropsychologiczne, Warszawa.

Prusiński A., 2010, Neurologia. Krótkie kompendium, Warszawa.

Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa.

Walsh K., Darby D., 2008, Neuropsychologia kliniczna Walsha, Gdańsk.

Nazwa przedmiotu ROZWÓJ MOWY...

Documents

Transcript of Nazwa przedmiotu ROZWÓJ MOWY...