Funkcje kosmetyków pielęgnacyjnychNawilżanieOchronaRegulacja Stymulacja

NawilżanieBardzo wysoki gradient stężenia wody w

zewnętrznych powłokach ciaławysoka zawartość wody w tkankach

podskórnychotoczenie o niskiej zawartości wilgoci

Różnica stężeń wody w skórze:skóra właściwa około 50% warstwa rogowa naskórka około 10%otoczenie < 1%

CIAŁO, 70% H 2O

SKÓRA, 50% H 2O

NASKÓREK, 30% H 2O

STRATUM CORNEUM,10% H 2O

OTOCZENIE <1% H 2O

PRZE

PŁYW

WO

DY

CIAŁO, 70% H 2O

SKÓRA, 50% H 2O

NASKÓREK, 30% H 2O

STRATUM CORNEUM,10% H 2O

OTOCZENIE <1% H 2O

PRZE

PŁYW

WO

DY

Funkcje wody w skórzeObszary żywe

płyn tkankowy i osocze – funkcje transportoweśrodowisko przemian biochemicznychczynnik strukturalny warunkujący przestrzenną

budowę protein, poliwęglowodanów i kwasów nukleinowych

czynnik strukturalny warunkujący własności fizyczne (mechaniczne) protein fibrylarnych

Warstwa rogowaśrodowisko reakcji enzymatycznychczynnik strukturalny i plastyfikujący

Wysoki gradient stężeń wymusza przepływWoda w skórze zawsze będzie migrowała

do powierzchni i odparowywałaWysychanie skóry jest procesem

naturalnymRównowaga warunkująca prawidłowe

stężenie wody w skórzeszybkość migracji z wewnątrz powinna być

równa szybkości przenikania i odparowywania

Czynniki warunkujące przepływGradient stężeń

zmniejszenie gradientu spowalnia migrację wody

Gradient ciśnień osmotycznychprzepływ w kierunku obszarów o wyższym

ciśnieniu (np. wyższym stężeniu elektrolitów)Dyfuzja

Warunkowana termodynamicznie wiązanie w określonych obszarach przejścia przez układy barierowe

Zahamowanie przepływuZmniejszenie gradientu stężeń

zahamowanie parowania z powierzchniZwiększenie zdolności wiązania

obecność substancji higroskopijnychTworzenie barier

obecność warstw lipidowych

Naturalne systemy utrzymywania wody w skórzeSkóra właściwa

systemy strukturalne proteinglikozoaminoglikany

Naskórekwarstwa rogowalipidy cementu międzykomórkowegonaturalny czynnik nawilżający (NMF)

Powierzchnia skórysebum

WodaUtrzymuje prawidłową budowę i własności

protein fibrylarnych skóry właściwejbrak wody zmniejsza elastyczność i sprężystość

skóry

Jest konieczna dla prawidłowego różnicowania keratynocytówbrak wody hamuje tworzenie s.c. – bariery

zatrzymującej m.in. wodęwysuszenie skóry zmniejsza jej zdolności

barierowe i przyczynia się do dalszej utraty wody

Wysuszanie naskórka - efektybezpośrednie

zmniejszenie plastyczności warstwy rogowejzmniejszenie aktywności enzymówzahamowanie syntezy NMF, nieprawidłowa

synteza lipidów zahamowanie rozpadu desmosomów

kosmetyczneszorstkość skórypękanie naskórkanadmierne rogowacenie

Woda w skórze

Związana – strukturalna, dyfunduje powoli, łatwo ją zatrzymać

Nie związana – dyfunduje szybko, zatrzymanie jej jest niemożliwe

Nawilżyć skórę można: zwiększając ilość wody związanej strukturalniewzmacniając bariery utrudniające przenikanie

do powierzchni

Kierunekprzepływu wody

Podstawowa funkcja skóry - zatrzymać wodęOrganizm zawiera do 60% wody

błony biologiczne są półprzepuszczalnecoś musi tę wodę utrzymać wewnątrz

Bariera skórnaWarstwa rogowa (korneocyty, cement

międzykomórkowy, NMF) Płaszcz hydrolipidowy na powierzchni skóry

Funkcje kosmetyków nawilżającychbezpośrednia regeneracja i uzupełnianie

barierzatrzymanie ucieczki wody poprzez

wzmacnianie barier naskórkowychregulacja i stymulacja odtwarzania barierOchrona składników bariery

Pośrednie działanie nawilżające

Zapobieganie uszkodzeniom bariery np. witamina E i inne antyutleniacze

Regulacja, usprawnianie i stymulacja odnowy bariernp. alfa-hydroksykwasy, witamina A

Bezpośrednia regeneracja i uzupełnianietworzenie sztucznych barier

okluzja hydrolipidowawzmacnianie barier naturalnych

uzupełnianie lipidów warstwy rogowej uzupełnianie NMF i struktur wiążących wodę

przyspieszanie odnowy

substancje nawilżające

o działaniu bezpośrednim o działaniu pośrednim

lipofilowe(nierozpuszczalne w

wodzie )

hydrofilowe(rozpuszczalne w

wodzie)ochronne regulacyjne

stymulująceodnowę tkankową

Hydrofilowe substancje nawilżającerozpuszczają się w wodzieprzyciągają wodę z otoczeniazwiększają uwodnienie tkanek

zwiększenie ilości wody strukturalnejhamują migrację i parowanie wody

Hydrofilowe substancje nawilżająceNiskocząsteczkowe

mogą nawet wnikać w głąb warstwy rogowej (np. gliceryna, glikol propylenowy)

Wielkocząsteczkowedziałają wyłącznie na powierzchni, niekiedy

tworzą film (np. proteiny, chitozan, kwas hialuronowy)

Lipofilowe substancje nawilżająceNie rozpuszczają się w wodzieRozpuszczają się w tłuszczachTworzą bariery nieprzenikalne dla wody

utrudnienie migracji wody

lipofilowe substancje nawilżające

lipidy węglowodory silikony

Lipofilowe substancje nawilżająceMogą działać wyłącznie powierzchniowo

silikony, węglowodory, woski, trójglicerydy i inne emolienty

Mogą wnikać i uzupełniać cement międzykomórkowyceramidy, sterole, niektóre glicerydy,

pochodne NNKT, skwalen