Najwspanialsze zabytki Najwspanialsze zabytki BogatyniBogatyni

Powrót do przeszłościPowrót do przeszłości

Historia BogatyniHistoria Bogatyni

-Pierwsze wzmianki o Bogatyni-1262-Pierwsze wzmianki o Bogatyni-1262 -założona przez rycerza – Rychłę-założona przez rycerza – Rychłę

-Od pierwszej połowy XVII była najdalej na wschód wysunięta częścią Saksonii -Od pierwszej połowy XVII była najdalej na wschód wysunięta częścią Saksonii

-była wsią łańcuchową Miejscowość aż do 1947 nosiła nazwę Rychwład-była wsią łańcuchową Miejscowość aż do 1947 nosiła nazwę Rychwład

-1430-zniszczona przez wojska husyckie-1430-zniszczona przez wojska husyckie

-od XVIII w. Bogatynia słynęła jako ośrodek tkactwa chałupniczego, przyczyniło się ono do rozkwitu na prze łomie -od XVIII w. Bogatynia słynęła jako ośrodek tkactwa chałupniczego, przyczyniło się ono do rozkwitu na prze łomie XVIII i XIXw. Konstrukcji przysłupowo zrębowejXVIII i XIXw. Konstrukcji przysłupowo zrębowej

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jak stare są domy przysłupowe? Jak stare są domy przysłupowe?

1.Brak materiałów i pisemnych 1.Brak materiałów i pisemnych informacji dotyczących pochodzenia informacji dotyczących pochodzenia i powstania przysłupów:i powstania przysłupów:

-późne średniowiecze z zachodu-późne średniowiecze z zachodu

-XVI i XVII w.-XVI i XVII w.

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jak wygląda typowy dom Jak wygląda typowy dom przysłupowy?przysłupowy?

-izba belkowa-izba belkowa

-sień-sień

-kuchnia murowana z kamienia i -kuchnia murowana z kamienia i cegiełcegieł

-murowana stajnię-murowana stajnię

-krużganek-krużganek

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jak się rozwijały przysłupy?Jak się rozwijały przysłupy? -od umiejętności rzemieślniczych -od umiejętności rzemieślniczych -stylów historycznych -stylów historycznych Na czym polega wyjątkowość historyczna tych Na czym polega wyjątkowość historyczna tych

obiektów?obiektów? *łączy dwie technologie architektury ludowej *łączy dwie technologie architektury ludowej - wschodnio europejską - wschodnio europejską - zachodnio europejską- zachodnio europejską *przysłup popierający piętro ( element *przysłup popierający piętro ( element

dekoracyjny ) dekoracyjny )

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jaki jest obecny stan domów Jaki jest obecny stan domów przysłupowych i jaką rolę odgrywa przysłupowych i jaką rolę odgrywa przy ratowaniu ich właściciel ? przy ratowaniu ich właściciel ?

-fachowe odremontowanie w latach -fachowe odremontowanie w latach ubiegłych ubiegłych

-wiele uszkodzonych i pozbawionych -wiele uszkodzonych i pozbawionych wartości poprzez rekonstrukcje wartości poprzez rekonstrukcje

-część z nich zostały zupełnie -część z nich zostały zupełnie zniszczone zniszczone

Domy łużyckieDomy łużyckie

Jakie popełnia się najczęściej błędy przy Jakie popełnia się najczęściej błędy przy rekonstrukcji domów przysłupowych? rekonstrukcji domów przysłupowych?

1.Zamurowywanie przysłupów1.Zamurowywanie przysłupów 2.Montowanie plastikowych nie 2.Montowanie plastikowych nie

rozdzielanych okienrozdzielanych okien 3.Użycie niewłaściwego pokrycia dachu3.Użycie niewłaściwego pokrycia dachu -blacha-blacha -dachówki betonowe-dachówki betonowe -eternit-eternit 4.Niewłaściwa kolorystyka 4.Niewłaściwa kolorystyka

Historyczne zmiany w Historyczne zmiany w konstrukcji domów konstrukcji domów

przysłupowychprzysłupowych

Pierwotna konstrukcja Pierwotna konstrukcja wielopiętrowa-wielopiętrowa-szkieletowaszkieletowa

Konstrukcja ryglowa z Konstrukcja ryglowa z nie przechodzącymi nie przechodzącymi przysłupamiprzysłupami

Specjalne sposoby Specjalne sposoby wykonywania domów wykonywania domów

przysłupowychprzysłupowych- Budowano na stromych zboczachBudowano na stromych zboczach- Występują rzuty poziome oprócz Występują rzuty poziome oprócz

kwadratów w kształcie litery „T”, „L”, albo kwadratów w kształcie litery „T”, „L”, albo w kształcie krzyża „+”w kształcie krzyża „+”

- Zastosowanie w rzucie bocznym dachu Zastosowanie w rzucie bocznym dachu ciągnącego się do tyłu (Końska głowa) lub ciągnącego się do tyłu (Końska głowa) lub dwóch kondygnacji od strony ulicy i dach dwóch kondygnacji od strony ulicy i dach wydłużony do jednego piętra (Frak dach)wydłużony do jednego piętra (Frak dach)

Domy łużyckieDomy łużyckie

Największymi domami przysłupowymi Największymi domami przysłupowymi były domy kupców towarów tkackich były domy kupców towarów tkackich (tzw. faktorowie). W Bogatyni takie (tzw. faktorowie). W Bogatyni takie duże domy stoją przy ulicy 1 Maja.duże domy stoją przy ulicy 1 Maja.

Drzwi i oknaDrzwi i okna

Rodzaje sklepieńRodzaje sklepień

Rodzaje przysłupówRodzaje przysłupów

1.Funkcyjny i gładki przysłup bez ozdabiania1.Funkcyjny i gładki przysłup bez ozdabiania

2.Przysłup z arkadowo wykrojona płozą i paskami2.Przysłup z arkadowo wykrojona płozą i paskami

3.Przysłup z bogatym rzeźbieniem i balustradowym 3.Przysłup z bogatym rzeźbieniem i balustradowym słupkiem słupkiem

Prace kamieniarskiePrace kamieniarskie

Praca kamieniarza zwykle był ozdobny Praca kamieniarza zwykle był ozdobny portal i schody do niegoportal i schody do niego

Prace kowalskie i Prace kowalskie i ślusarskieślusarskie

Prace stolarskiePrace stolarskie

KolejkaKolejka

KolejkaKolejka

KolejkaKolejka