str. 1

Organizacyjno - metodyczna innowacja pedagogiczna

Tytuł innowacji:

e-Motywacja/e-Nauczanie /e-Angielski

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków

prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U.

Nr 56 z dnia 15 maja 2002r., poz. 506).

Zakres innowacji:

Miejsce realizacji:

Gimnazjum nr 16 im. Wandy Szuman w Toruniu

Informacje o szkole:

adres: ul. Dziewulskiego 2, 87-100 Toruń

tel/fax: (56) 648 - 19 - 72, (056) 648-19-68

e-mail: sekretariat@zs16torun.nazwa.pl

Autor innowacji:

imię nazwisko: Anna Nowak

wykształcenie: wyższe magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym

zajmowane stanowisko: nauczyciel języka angielskiego

stopień awansu zawodowego: nauczyciel dyplomowany, staż pracy 15 lat

Czas realizacji innowacji : III etap edukacyjny 01.09.2014r. – 31.08.2017r.

Innowacja dotyczy zajęć z języka angielskiego realizowanych w jednej klasie na całym III etapie

edukacyjnym.

str. 2

Motywacja wprowadzenia innowacji i oczekiwania z nią związane

Podstawową zasadą współczesnej szkoły powinna być indywidualizacja wymagań i

sposobów oddziaływania na ucznia. Jednemu i drugiemu czasem ciężko sprostać poprzez sztywne

ramy organizacyjne procesu nauczania. Przez całe lata przekazywano dzieciom te same treści

kształcenia, tworzono identyczne sytuacje dydaktyczne, powielano te same tematy zajęć, wszystko

służyło realizacji programu. Doprowadziło to do stanu, w którym duża część młodzieży wydaje się

być sfrustrowana nauką i szkołą jako taką. Doktor Marzena Żylińska, tak tłumaczy, dlaczego w

szkołach uczniowie tracą chęć do nauki: ” Nasze mózgi zostały stworzone do uczenia się i niczego

nie robią lepiej (…) ale robią to inaczej niż oczekuje szkoła. Natura wyposażyła dzieci w mechanizmy

pchające do poznawania świata (..)ale łatwo je zniszczyć i coraz częściej naszym szkołom się to

udaje.(…) Uwzględnienie wniosków płynących z badań nad mózgiem, każe odejść od stosowanych

dzisiaj metod pracy, stworzyć nowe materiały dydaktyczne, a nawet zmienić architekturę szkoły.”1

Nowoczesna szkoła powinna tętnić życiem uczniów nie tylko na przerwach, ale przede wszystkim na

lekcjach. Uczniowie powinni uczyć się w niej wyrażania własnych poglądów, a nie powtarzania

cudzych. Musi zmienić się rola nauczyciela – rygorystyczne planowanie lekcji, nastawione tylko i

wyłącznie na realizację podstawy programowej, zabija dziecięcą wyobraźnię i chęć do

współdziałania w procesie nauczania.

Z poszukiwania lepszych i optymalnych rozwiązań powstała moja potrzeba stworzenia

programu innowacyjnego. Wszystko wskazuje na to, że twórcza postawa nauczyciela w niedalekiej

przyszłości nie będzie postawą wyjątkową, będzie koniecznością wynikającą ze zmian dotykających

oświatę w Polsce. Będzie obowiązkiem, czasem nawet przymusem , ale i przywilejem nauczyciela,

dając mu szansę na swobodne, autonomiczne kreowanie procesu nauczania. Będzie szansą pracy w

zawodzie zgodnie z indywidualnymi potrzebami, zainteresowaniami, zdolnościami i z pasją.

Wszystko to sprawi, że uczniowie nie będą uważali lekcji za skostniały, archaiczny zbiór

niepotrzebnych im w życiu faktów, mających ich przygotować tylko do panującego w szkole „

testocentryzmu”. W dobie obecnych przemian, nauczyciel musi pomóc uczniom w krytycznym

postrzeganiu rzeczywistości, w odkrywaniu, analizowaniu i interpretowaniu pojęć i znaczeń. "Nowy"

nauczyciel musi pobudzać swoich uczniów do interesowania się światem, do zadawania

refleksyjnych pytań i do krytycznego myślenia. To osoba tworząca na lekcjach klimat oparty na

współpracy, nie zaś na współzawodnictwie. Uczniowie są bardziej skuteczni w swoich stosunkach z

innymi ludźmi, jeśli pracują razem, a nie pojedynczo lub w warunkach „wyścigu szczurów”. „Mózg

1 „ Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi”, Marzena Żylińska, Toruń Wyd.Naukowe UMK

str. 3

jest organem społecznym i najefektywniejsza dla niego jest praca w grupach”.2 Ograniczona liczba

uczniów w klasie, do dolnej możliwej granicy istnienia klasy optymalizuje jej pracę grupową.

Innowacja wynika także ze zmian zaistniałych na rynku pracy, gdzie pracodawcy cenią sobie

bardziej kompetencje miękkie, niż wyspecjalizowaną wiedzę ( sami bowiem przeszkalają

zatrudnianych pracowników). Dziś, inaczej niż przed laty, do podstawowych kompetencji należy

umiejętność oceny, selekcji i przetworzenie informacji. „Nie liczy się ilość wyuczonych na pamięć

regułek, ale to jak potrafimy potem z nich skorzystać. Sensowne korzystanie na przykład z zasobów

sieci wymaga samodzielności, samodyscypliny i krytycznego myślenia.”3

Rozwijanie twardych kompetencji czyli konkretnych umiejętności i wiedzy zawarte jest w

realizowanej podstawie programowej. Na rynku pracy coraz częściej, bez względu na zajmowane

stanowisko, do podstawowych umiejętności należy dobra znajomość choć jednego języka obcego

oraz bardzo dobra obsługa komputera, te dwie rzeczy bowiem przydają się obecnie wszędzie.

Celem programu tej innowacji jest dążenie, aby język angielski był nie tylko lekcją, gdzie budują się

kompetencje twarde, ale także miękkie. Poprzez zmiany organizacyjne i metodyczne uczeń ma

doświadczyć wielozmysłowego nauczania. Tadeusz Plich powiedział, że „szkoła musi dawać szanse

wszystkim i każdemu”. Moje zajęcia będą odpowiadać zarówno słuchowcom, jak i wzrokowcom

oraz kinestetykom.

Kompetencje miękkie związane są z psychiką i umiejętnościami społecznymi. Koncentrują się na

zachowaniu człowieka i jego postawach w różnych sytuacjach. Są to umiejętności osobiste i

społeczne jak np.: komunikatywność, samodzielność, gotowość do nauki, inicjatywa, kreatywność,

umiejętność pracy w zespole, zarządzanie czasem. W założeniach mojej innowacji poprzez zmianę

metod nauczania i organizacji lekcji, w specjalnie przygotowanej sali, uczniowie będą mogli

pracować w sposób naturalny nad kompetencjami miękkimi.

Uczenie się wymaga dyscypliny, koncentracji, motywacji. Są to nie tylko cnoty efektywnego ucznia

czy pracownika, to kluczowa cnota społeczna. Młody człowiek opuszczający mury szkoły, aby zyskał

miano „dojrzały”, musi umieć poświęcić uwagę innemu człowiekowi.4

Analiza wyników z języka angielskiego wykazała, że w klasie o rozszerzonym zakresie języka

angielskiego efekty nauczania są lepsze. Motywacja do nauki była pozytywna, jednak ściśle

zewnętrzna. W mojej innowacji chciałabym poprzez zmienienie warunków, w których uczniowie

będą się uczyć oraz metod, przekształcić motywację zewnętrzną na wewnętrzną. Uczenie daje

wspaniałe efekty tylko wtedy, gdy uczymy się, bo sami tego chcemy. Do wewnętrznych czynników

2 Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi”, Marzena Żylińska, Toruń Wyd.Naukowe UMK

3 Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi”, Marzena Żylińska, Toruń Wyd.Naukowe UMK

4 Artykuł „Szkoła w uciekającym świecie” Edwin Bendyk, Poradnik Psychologiczny Polityki tom 13,2013

str. 4

warunkujących uczenie się należą również cel (motyw) podjęcia nauki oraz preferowany styl

uczenia się. Istotny wpływ na naszą motywację mają także czynniki takie jak: rodzaj, struktura i styl

prowadzenia zajęć, czas ich trwania oraz grupa. Innowacja zmienia właśnie te czynniki. Wyniki

Europejskich Badań Kompetencji językowych przeprowadzone w 2011 roku wskazały, że po 6 latach

nauki aż 24 % polskich gimnazjalistów nie osiągnęło poziomu podstawowego z języka angielskiego.

Według cytowanej już doktor Życińskiej jedną z przyczyn jest zbyt mała liczba godzin na wszystkich

etapach edukacyjnych przeznaczonych na języki obce. Doświadczenie innych krajów, w tym

skandynawskich, które zajęły w EBKJ pierwsze miejsca, mówi, że minimum 4 godziny w tygodniu

dają zadawalające efekty. Stąd, rozszerzona w niniejszym programie, liczba godzin języka

angielskiego do 5 w tygodniu.5

Chcę również wspomnieć o potrzebach dostosowania kształcenia do zmian wynikających z postępu

naukowo - technicznego. Już dla wielu przedszkolaków aparat cyfrowy, iphone, tablet czy

komputer to część dobrze im znanej rzeczywistości, nie mówiąc o gimnazjalistach. Rzeczywistość w

polskich szkołach, gdzie wciąż jeszcze brakuje komputerów dla wszystkich uczestników zajęć,

powoduje, że o sukcesie dziecka na zajęciach językowych w dużym stopniu zdecyduje jego

motywacja do podjęcia trudu nauki oraz rozwój intelektualno-emocjonalny, kształtowany w dużej

mierze w środowisku gdzie technologia stanowi naturalny element codzienności czyli w domu.

Przenieśmy więc świat ucznia do szkoły. E-learning, czyli kształcenie z użyciem nowoczesnych

technologii, staje się coraz bardziej powszechny. Wzrost zainteresowania tą formą edukacji wynika

z licznych korzyści, jakie przynosi ona w zakresie nauczania. Eksperci uważają jednak, że najlepsze

efekty daje połączenie metod e-learning'owych oraz kształcenia tradycyjnego. Bezpośredni kontakt

z nauczycielem jest bowiem niezastąpiony. Pełni on rolę ważnego czynnika motywacyjnego,

doradczego oraz weryfikującego wiedzę zdobytą w trakcie procesu edukacji. Nauka, z komputerem

czy bez, to nadal ciężki i złożony proces. Nowe technologie jawią się więc tylko jako uzupełnienie.

Nie zmienią one niczego, jeżeli uczniowie wciąż mają grzecznie siedzieć w ławkach, słuchać i

odtwarzać biernie to co usłyszeli.6 Wykorzystanie nowoczesnych technologii do nauki daje, w

połączeniu z pozytywnym nastawieniem, przyjemność z nabywanej wiedzy, urealnia jej proces.

Trzeba tylko ustalić granicę pomiędzy przesadą a umiarem w korzystaniu z nowinek. Dlatego moim

celem nie jest utworzenia tzw. e-klasy, która na wszystkich lekcjach wykorzystuje komputer, ale

klasy wyprofilowanej, gdzie tylko wiodący przedmiot, będzie wykorzystywał TIK. Korzystając z

metody tzw. „ kontrolowanej eksploatacji” środków multimedialnych oraz odpowiednio

5 Artykuł „Musi wejść pod skórę” Agnieszka Krzemińska, Poradnik Psychologiczny Polityki tom 13,2013

6 Artykuł „Szkoła w uciekającym świecie” Edwin Bendyk, Poradnik Psychologiczny Polityki tom 13,2013

str. 5

zaplanowanej pracy dydaktycznej, wyposażonej i umeblowanej na potrzeby tego projektu sali,

zapewni się uczniom optymalny czas spędzony przy komputerze.

Żeby zwiększyć szanse uczniów na sukces w osiągnieciu wiedzy i umiejętności oraz realizowaniu

procesu dydaktycznego w takich warunkach, aby rozwijać także kompetencje miękkie uczniów,

potrzeba kompilacji technik i metod – dydaktycznych, interaktywnych i multimedialnych.

Badania jednego z wydawnictw, które jako pierwsze wprowadziło na rynek on-line’owe zeszyty

ćwiczeń dla gimnazjalistów i licealistów, potwierdzają moje wnioski dotyczące e-learningu.

Uczniowie korzystający z zeszytów ćwiczeń online uzyskali w 2013 roku wyższe wyniki na

egzaminach końcowych od średniej krajowej.

60% nauczycieli twierdzi, że łatwiej im wyegzekwować pracę domową online niż w papierowych

zeszytach ćwiczeń. Według ponad 70% nauczycieli oceny, które uczniowie dostają od razu po

wykonaniu zadań, są dla nich bardziej motywujące a ponad 70% nauczycieli uważa za użyteczne

informacje o postępach uczniów z dziennika platformy. 90% nauczycieli potwierdziło, że dzięki

wprowadzeniu e-learningu sprawdzanie prac domowych zajmuje im mniej czasu. Jednak dla mojego

programu najważniejsza jest opinia blisko 80% pedagogów, że mają więcej czasu na doskonalenie

sprawności komunikacyjnych podczas lekcji.

Oczekuję, że wprowadzenie innowacji pozytywnie wpłynie na pobudzenie wielu rodzajów

zmysłów, co zaskutkuje wzrostem efektywności kształcenia.

Biorąc pod uwagę pozytywne zmiany w zakresie wychowawczym zakłada się, że poprzez

kształtowanie kompetencji miękkich, uczniowie będą lepiej ze sobą współpracować, a nie

rywalizować, praca w grupach pozwoli na dostrzeżenie zalet nawet u słabszych uczniów. Wykształci

się pewien automatyzm w postawach, dotyczący przede wszystkim odpowiedzialności za siebie i

innych. Umiejętność prowadzenia dyskusji, aktywne słuchanie, postawy asertywne, zdolność do

szukania kompromisów sprawi, że uczniowie będą lepiej funkcjonować społecznie. Poprawne

zarządzanie czasem będzie miało korzystny wpływ na wykonywanie samodzielnych zadań i prac

domowych ze wszystkich przedmiotów, a nie tylko z angielskiego. Pozytywne efekty zmian

str. 6

metodycznych sprawią, że nauczyciel będzie swoistym przewodnikiem nauczania, a uczeń będzie

współtwórcą procesu, jego aktywnym uczestnikiem, mającym wpływ na treści i formę przekazu.

Praca z multimediami powinna też rozwinąć umiejętności posługiwania się komputerem. Często

uczniowie świetnie radzą sobie w świecie gier, ale już są mniej sprawni w obsłudze Worda, Excela

czy Power Pointa, nie mówiąc już o umiejętności krytycznej oceny zawartości portali internetowych.

” Większość dzieci wcale nie należy do plemienia „cyfrowych tubylców””- uważa Michael Trucano –

„Teoria cyfrowych tubylców” jest pociągająca, ale nie całkiem prawdziwa. Wielu młodych świetnie –

lepiej niż dorośli – uczy się nowych aplikacji, ­intui­cyjnie opanowuje nowe interfejsy. Błyskawicznie

zakładają profil na Facebooku i grają w grę, którą widzą pierwszy raz. Chodzi o to, że ta

komputerowa sprawność nie przekłada się automatycznie na skuteczne i etyczne korzystanie z TIK

w procesie uczenia się. Co innego wyszukać informacje, co innego umieć je ocenić, przeanalizować

krytycznie, odnieść do innych faktów, uogólnić i wysnuć wnioski, podzielić się ustaleniami z innymi i

dalej dyskutować…”.7

Program innowacyjny ma pomóc w zmianie myślenia nt. internetu jako jedynej i nieomylnej

wyroczni w wielu sprawach.

Kryteria sukcesu projektu ustala się następująco:

Uczniowie Rodzice Nauczyciel Szkoła

Planują i organizują indywidualną naukę 70%

Angażują się w prace nad pracownią 40%

Organizuje i przygotowuje w ramach zajęć dodatkowych spotkania dla chętnych do zdawania egzaminu międzynarodowego. 10% zdawalności z chętnych do przystąpienia do egzaminu

Nawiązuje współpracę z przynajmniej jednym ośrodkiem edukacyjnym

Korzystają z różnorodnych zasobów internetowych 80%

Współpracują ze szkołą według wewnętrznego regulaminu szkoły 100%

Gromadzi i opracowuje materiały do ewaluacji

Zwiększa ilość godzin lekcyjnych przeprowadzonych nowoczesnymi metodami

7 http://wyborcza.pl/szkola20/1,106745,12011588,Dziesiec_cyfrowych_zludzen_o_wykorzystaniu_komputerow.html

dost. 22 listopada 2013

str. 7

Rozwiązują problemy z sposób twórczy 90%

Uczestniczą w zajęciach otwartych 50%

Prowadzi dokumentację zgodnie z przepisami prawa oświatowego

Wzbogaca ofertę edukacyjną miedzy innymi z wykorzystaniem TIK

Efektywnie pracują w zespołach 90%

Uczestniczą w szkoleniu na temat oceniania kształtującego 100%

Koordynuje stronę poświęconą językowi angielskiemu w szkole

Zwiększa liczbę nauczycieli z zaawansowanymi umiejętnościami wykorzystania komputera

Samodzielnie organizują proces nauki poprawnie zarządzając czasem 70%

Nadzoruje prace uczniów nad materiałami zamieszczanymi na platformie

Jest postrzegana jako przyjazna uczniowi w organizowaniu procesu nauczania

Planują i wykonują pomoce dydaktyczne konieczne do wystroju wnętrza sali 100%

Uczestniczy w szkoleniu e-learningowym dotyczącym oceniania kształtującego

Posiada przygotowaną na potrzeby projektu odpowiednio wyposażoną salę

Publikują na platformie edukacyjnej szkoły materiały dydaktyczne dostępne dla wszystkich uczniów 100%

Wdraża innowację Organizuje szkolenia dla chętnych uczniów z szybkiego pisania na klawiaturze

Opracowują kryteria oceniania pracy grupowej 100%

Wykorzystuje ocenianie kształtujące

Zgłasza nauczycieli chętnych do wzięcia udziału w szkoleniu on-line z OK

Wypracowują model obowiązujących zachowań podczas lekcji 100%

Pracuje metodą projektu i metod aktywizujących

Zapewnia podstawowe wyposażenie sali na potrzeby projektu tj. tablicę multimedialną i laptopy

str. 8

Szkolą umiejętności interpersonalne miedzy innymi poprzez opiekę nad młodszymi uczniami klasy 4 współpracującej w ramach programu 100%

Angażują się w interdyscyplinarny ( przynajmniej 2 przedmioty) projekt edukacyjny 50%

Wykorzystują nowoczesne techniki w komunikacji 80%

Poprawnie i z empatia komunikują się z innymi ludźmi 80%

Usprawniają tempo pisania na komputerze w porównaniu z wynikiem z testu wstępnego 90%

Realizacji powyższych planów nie można umieścić w konkretnym harmonogramie.

Wypełniane będą na bieżąco w czasie trwanie innowacji. Profesor Gerald Huther uważa, że

drobiazgowe planowanie np. lekcji i umieszczanie jej w sztucznych ramach konspektu, całkowicie

niszczy i pozbawia uczniów autonomii, naukę szkolna czyni zaś pozbawioną życia biurokratyczną

procedurą. To samo można odnieść to powyższych założeń - niech dokonują się we własnym czasie,

spontanicznie, naturalnie, korzystając z całego potencjału osób zaangażowanych w proces

dydaktyczny.

str. 9

Założenia innowacji( treść innowacji)

Na potrzeby klasy zostanie utworzona specjalnie wyposażona i umeblowana sala lekcyjna

nazwana iClass, z 13 stanowiskami wyposażonymi w osobiste notebooki, słuchawki z mikrofonem,

tablicę multimedialną, szafy dla notebooków i komputer dla nauczyciela oraz 13 słowników.

Realizowany program będzie obejmował nauczanie w oparciu o szerokie zastosowanie

multimediów. Lekcja poprowadzona przy użyciu tablicy interaktywnej i komputera podpiętego do

internetu, daje nieograniczone możliwości prowadzenia zajęć, granicą jest tylko wyobraźnia

nauczyciela. Notatki przygotowane i zaprezentowane przez nauczyciela, a niezbędne przecież do

powtórek, mogą być dostarczone uczniom po lekcji w wersji drukowanej lub elektronicznej. Nie ma

konieczności dyktowania, co daje oszczędność czasu lekcyjnego.

Zajęcia innowacyjne mają formę zajęć obowiązkowych, wynikających z programu nauczania

przedmiotu objętego innowacją oraz zajęć dodatkowych przygotowujących chętnych uczniów do

zdawania egzaminu międzynarodowego. Składowe procesu uczenia się czyli eksperyment,

doświadczanie, działanie i poszukiwanie pozwalają stworzyć struktury poznawcze, które wyzwalają

pozytywną motywację i emocje. W ramach innowacji lekcje będą prowadzone metodą projektową

oraz metodami aktywizującymi. Uczniowie stworzą „system Patronów” do współpracy z młodszymi

kolegami; w ramach rozwijania niezbędnych w dzisiejszym świecie kompetencji miękkich.

Cel główny :

zastosowanie multimedialnych form nauczania dla pobudzenia wielu rodzajów zmysłów wpłynie na

lepszą asymilację wiedzy i wzrost efektywności kształcenia, zastosowane metody pracy rozwiną

kompetencje miękkie takie jak komunikatywność, utrzymywanie kontaktów z ludźmi , zdolność

autoprezentacji, kreatywność, umiejętność współpracy w grupie.

Cele szczegółowe:

• uczenie się jest procesem aktywnym,

• uczeń jest samodzielnym i aktywnym podmiotem - sam konstruuje swój system nauczania,

• uczenie jest skuteczne, uczeń dysponuje osobistym doświadczeniem i w procesie

konstruowania wiedzy zachodzi interakcja i zaangażowanie,

• uczeń jest współodpowiedzialny za własny proces kształcenia,

• nauczyciel jest przewodnikiem, stawia zadania poznawcze, doradza, motywuje i kieruje

str. 10

aktywnością ucznia,

Zastosowanie celów:

• dokładne śledzenie danego procesu językowego

• uczenie wnioskowania, dostrzegania różnic, związków

• ułatwianie rozumienia podanych wiadomości

• skupianie uwagi uczniów

• uczenie spostrzegawczości

• poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł,

• efektywne posługiwanie się technologią informatyczną

• obserwowanie i analizowanie interakcji kulturowych

• przedstawienie wyników pracy w postaci prezentacji w Power Point’cie czy materiałów

zamieszczanych na platformie szkoły

• wykorzystywanie internetu do uzyskiwania potrzebnych informacji z innych przedmiotów.

Efekty zastosowanej innowacji:

Metody dydaktyczne i zmienione, sprzyjające procesowi uczenia się, warunki w sali lekcyjnej

sprawią, że:

• materiał będzie atrakcyjny,

• wykorzystane zostaną metody ekspresyjne,

• uczniowie będą „przeżywać” treści programu nauczania,

• będą uczyć się w sprzyjającej atmosferze,

• rozwiną się ich kompetencje miękkie,

• rozwinie się przedsiębiorczość uczniów,

• uczniowie osiągną umiejętność interdyscyplinarnego i systemowego widzenia

rzeczywistości,

• rozwiną się dążenia, aspiracje, zainteresowania ucznia, co wpłynie na zwiększenie jego

potrzeb poznawczych i motywacji wewnętrznej do nauki

Wykorzystanie tablicy interaktywnej z programami komputerowymi, w tym również indywidualna

praca ucznia przy komputerze:

• stanie się czynnikiem stymulującym zdobywanie wiedzy,

• będzie pełnić funkcję środka dydaktycznego wnoszącego nową jakość w nauczaniu,

str. 11

• przygotuje uczniów do korzystania z innych źródeł niż wiedza książkowa,

• rozpropaguje różnorodne metody obserwacji, w tym również, przeszukiwanie

komputerowych baz danych i zasobów multimedialnych encyklopedii.

Nauczyciel stanie się więc przewodnikiem w kształceniu ucznia, aby przygotować go do

samokształcenia, logicznego i samodzielnego myślenia, swobodnego prezentowania swojego

stanowiska.

Poniżej, w sposób w bardziej uszczegółowiony, zostaną przedstawione główne założenia innowacji:

1. Inne metody pracy.

2. Ocenianie kształtujące.

3. Zwiększona liczba angielskiego w mniejszych parzystych grupach.

4. Zmieniony wystrój sali lekcyjnej – iClass’y - wypracowanie regulaminu pracowni,

wyposażenie iClass’y w 13 laptopów i tablicę multimedialną.

5. Stworzenie uczniowskiego systemu współpracy dydaktycznej, programu ”Patronów” -

współpraca gimnazjalnej klasy projektowej z klasą czwartą SP współpracującą w ramach

projektu, kształtowanie kompetencji miękkich.

6. Powstanie na szkolnej platformie Librus lub Moodle bazy materiałów i ćwiczeń do języka

angielskiego.

8. W ramach zajęć dodatkowych (KN) przygotowywanie do przystąpienia chętnych uczniów do

egzaminu międzynarodowego.

Ad.1 czyli o innych metodach pracy

Wdrożenie zasad innowacji pozwoli uniknąć podstawowych błędów popełnianych przez

str. 12

językowców. Według Moniki Badeckiej-Kozikowskiej 8 lista grzechów nauczycieli języka obcego

przedstawia się następująco:

● Sprawności językowe (czytanie, pisanie, mówienie, słuchanie) powinny być ćwiczone w

sposób zrównoważony. Pierwszeństwo ma sprawność mówienia.

Otwartość w wypowiedzi ucznia podczas lekcji, zależy w dużej mierze od atmosfery, która na tej

lekcji panuje. Wyrozumiałość w traktowaniu błędów, popełnianych przez uczniów podczas uczenia

się, powinna być rozumiana jako wolność w kontynuowaniu wypowiedzi przez ucznia. Wystrój sali,

w dużej mierze dyktowany pomysłami uczniów, pozwoli im poczuć się nie jak w szkole, ale jak „ u

siebie”. Zmniejszy to stres związany z mówieniem na forum klasy w języku obcym. Możliwość

siedzenia na dywanie i wygodnej dowolnej pozie, nie w ławce, samo w sobie może być czynnikiem

wspomagającym tzw.” productive skills”.

● Dedukcyjna prezentacja wprowadzania nowych elementów języka przy użyciu języka

macierzystego (w naszym przypadku dokonywanie wszelkich wyjaśnień do tematu lub

zagadnienia w języku polskim) oraz brak jakiejkolwiek granicy we wprowadzaniu nowych

elementów.

W odniesieniu do warsztatu nauczycielskiego bardzo często zdarza się tak, iż podręcznik oferuje tak

obszerny zakres materiału do wprowadzenia (np. materiał gramatyczny, który nie jest możliwy do

zrealizowania podczas jednej jednostki lekcyjnej tj. 45 minut, ale niestety każdego z nas goni plan

dydaktyczny) i nauczyciel staje przed problemem zaplanowania wytłumaczenia tego swoim

uczniom. Dobrym rozwiązaniem w tej sytuacji jest prezentacja takiego modelu materiału bez

podręcznika, z użyciem naturalnego kontekstu: ilustracje, scenki, prezentacje indukcyjne pod

postacią hipotez tworzonych przez uczniów. I tu szerokie pole możliwości otwiera przed nami

komputer i jego zasoby sieciowe.

● Zawłaszczanie przez nauczyciela lekcji (TTT - Teacher Talking Time ) oraz złe projektowanie i

wprowadzanie ćwiczeń komunikacyjnych.

Trzeba poświęcić dużo czasu na przygotowanie grupy uczniów do takiej pracy, aby poprzez

wprowadzanie tzw. Ice-breakers (lodołamacze) gier i zabaw wprowadzających do tematu, dać

uczniom poczucie przynależności do grupy i pohamowania wstydu przed mówieniem po angielsku

lub wygłaszaniem własnych opinii, sądów czy też pomysłów.

● Niepoprawne doskonalenie sprawności receptywnych słuchania i czytania.

Te błędy przejawiają się zwłaszcza w braku celu czytania oraz w przeszkadzaniu uczniom podczas

8 Badecka - Kozikowska, M. 2008. Siedem grzechów głównych nauczycieli języków obcych. Warszawa:Fraszka

Edukacyjna Brandt, C. (2006)

str. 13

czytania np. wyjaśnianie słów podczas czytania uczniów. Ogromne znaczenie ma też treść tekstów.

Trzeba zawsze ustalać jeden jasny cel czytania - jasne polecenia. Uczniowie muszą mieć czas na

spokojne i ciche czytanie bez zakłóceń oraz szanse na przedyskutowanie odpowiedzi przed

sprawdzeniem w parach lub w grupach. Dzięki stałemu byciu „ on-line” na lekcji uczniowie będą

mieć możliwości wyszukania interesujących ich tekstów lub skorzystania z materiałów

autentycznych.

W związku z powyższym warto teraz poświęcić kilka słów o metodach pracy, z jakich

zamierzam skorzystać w ramach projektu. Tłumaczenie czyli translation (z ang.) jest uważane

za "ubogiego krewnego" w rodzinie technik nauczania języka obcego (Duff, 1998:3)9 i powinno być

stosowane tylko kiedy jest niezbędne uczniom do wykonania danego zadania lub wtedy, gdy

uczniowie zyskają na tym tłumaczeniu coś nowego, ale nie jako główna metoda nauczania. Będzie

na lekcjach ograniczone do minimum.

Odpowiadające założeniom tej innowacji, oprócz metody projektowej są następujące metody

dydaktyczne, a raczej ich kompilacja:

METODA AUDIOWIZUALNA – wprowadza do nauczania liczne pomoce techniczne, filmy, komiksy,

laboratoria językowe. Podejmuje starania, by zanurzyć ucznia w nauczanym języku.

METODA ELICYTACJI – uczniowi nie prezentuje się gotowych odpowiedzi, lecz on sam, jedynie

naprowadzany przez nauczyciela, dochodzi do właściwych wniosków.

METODA KOGNITYWNA – podkreśla, że język ma charakter twórczy. Posługiwanie się językiem nie

jest nawykowe, lecz innowacyjne. Metoda ta ma na celu wykształcenia takiej kompetencji

językowej, dzięki której można rozumieć i samodzielnie tworzyć nieskończenie wiele poprawnych

zdań w języku obcym. Błąd traktowany jest tu jako czynnik naturalny, ponieważ jest to sygnał, że

proces zachodzi. Ćwiczenia oparte są na zasadzie, że pewna określona liczba reguł gramatycznych

pozwala generować dowolną liczbę nowych, poprawnych zdań.

METODA KOMUNIKACYJNA – zakłada, że język to narzędzie komunikacji. Zajęcia odbywają się w

małych grupach. Nauczany materiał językowy ma odniesienie do konkretnych sytuacji. Ćwiczenia

wykonywane są tak, by uwzględniać wiek, potrzeby i zainteresowania studentów. Czytane są dialogi

z podziałem na role, jak w prawdziwej komunikacji, przez co studenci nabierają przekonania, że

język służy załatwieniu konkretnych spraw w otaczającym świecie.

METODA NATURALNA (z ang. the Natural Approach) – zakłada wyeliminowanie stresu i lęku przed

popełnianiem błędów. Uczeń zaczyna od przyglądania się mimice, gestom rozmówcy, mówi dopiero

9 Success on your certificate course in English language teaching: A guide to becoming a teacher in ELT/TESOL. London:

Sage Duff, A. 1998. Translation: Oxford: OUP Mitchell, R. and Myles, F. (2004)

str. 14

gdy jest gotowy. Najważniejsze jest rozumienie ze słuchu. Metoda dobra dla nieśmiałych.

Nauczyciel z dużym stażem i doświadczeniem zawodowym nie będzie miał problemów z płynnym

dopasowaniem odpowiedniej metody pracy do sytuacji dydaktycznej jaka będzie panowała w

grupie.

Realizacja podstawy programowej w klasie I oraz II będzie się odbywać bez wykorzystania

konkretnego podręcznika, tylko dzięki kompilacji materiałów w formie elektronicznej. Pozwoli to na

szeroko zakrojoną indywidualizację procesu nauczania dopasowaną zarówno do potrzeb całej klasy

jak i konkretnego ucznia. W III klasie uczniowie będą ,za pomocą jednego z repetytoriów

dostępnych na rynku, zaznajamiać się z rodzajami zadań egzaminacyjnych oraz technikami ich

rozwiązywania.

W klasie I zostanie opracowany model pracy na zajęciach, wspomagający rozwój kompetencji

miękkich:

- określenie wspólnych celów grupy,

- ustalenie kryteriów oceny za pracę grupową,

- przygotowanie "uzupełniających źródeł wiedzy”,

- wyznaczanie ról uczniom,

- opracowanie kryteriów dyskusji.

Współczesne tendencje w nauczaniu wskazują na aktywne uczestnictwo i zaangażowanie

ucznia w procesy uczenia się. Wspomniane tendencje opierają się na znanych pedagogom teoriach

pedagogicznych:

Konstruktywizm - polega na wybieraniu i przetwarzaniu przez ucznia informacji, tworzeniu hipotez

w celu podejmowania decyzji oraz na syntezie uczenia się i personalizacji wiedzy.

Aktywne uczenie się - aktywne uczestnictwo w procesie dydaktycznym poprzez czytanie, pisanie,

dyskusję, analizę, syntezę oraz ewaluację, a nie poprzez pasywny odbiór informacji (np. lekcja w

formie wykładu).

Uczenie się i praca w grupach - zbliża środowisko uczniowskie, skupia uwagę wszystkich uczniów

oraz zapewnia usystematyzowaną interakcję pomiędzy uczniami uwzględniającą rolę nauczyciela.

Ponieważ praca każdego ucznia ma wpływ, na wyrażony np. oceną sukces innych członków grupy,

uczeń staje się współodpowiedzialny za ten sukces. Zostaną stworzone uczniom okazje do refleksji

nad tym jak przebiega praca w grupie. Równocześnie jak wynika z badań oraz innych obserwacji -

nie wystarczy podzielić uczniów na grupy i kazać im razem pracować. Ważne jest, by tak

zorganizować pracę grupową, aby ostateczny rezultat zależał od efektów pracy każdego z uczniów,

a nie tylko pracy zespołowej - grupowe cele powinny iść w parze z możliwością indywidualnego

str. 15

rozliczenia każdego ucznia z jego pracy.

W połączeniu z metodami aktywizującymi opisanymi wcześniej, wprowadzenie w proces

lekcyjny metody problemowej, dyskusji punktowanej, debaty, metody „jigsaw”, drzewa

decyzyjnego, metaplanów, burzy mózgów, gier dydaktycznych itp. daleko stawia tak

przeprowadzaną lekcję od lekcji, do których przywykli uczniowie. Wspomaga to ich naturalna

ciekawość zaangażowanie i jest nauczaniem „przyjaznym mózgowi”.

Pisząc o zmienionych metodach i formach pracy, nie wolno zapomnieć o wykorzystaniu

platformy edukacyjnej. Doktor Lucyna Sadzikowska z Uniwersytetu Śląskiego pisze o MOODLE –

„dydaktyka przyszłości”(..). Ta platforma jest używana w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i

ponadgimnazjalnych oraz przez niezależnych nauczycieli, a nawet przez rodziców samodzielnie

kształcących swoje dzieci.

Standardy jakości w dydaktyce są stale analizowane i aktualizowane. Jest to uwarunkowane

zmianami zachodzącymi w otaczającej nas rzeczywistości, a co się z tym wiąże, ze zmianami

oczekiwań i potrzeb odbiorców edukacji. Nauczanie zdalne zakłada możliwość dostosowania

umiejętności i tempa pracy uczących się. Zainteresowanie nauką jest większe, jeżeli zastosowane

zostaną najnowsze technologie informatyczne, wykorzystane zostaną możliwości platform

edukacyjnych. Narzędzia te pozwalają w pewnym stopniu zindywidualizować ścieżkę edukacyjną.

Moodle wspiera konstruktywną, społeczną edukację (współpraca, ćwiczenie, krytyczne

przemyślenia). Może być wykorzystana zarówno do zajęć prowadzonych w pełni on-line, jak i jako

uzupełnienie zajęć tradycyjnych. Posiada prosty, niewielki, efektywny, przenośny, niezbyt

skomplikowany interfejs dla przeglądarek internetowych. Przeznaczona jest do tworzenia kursów

prowadzonych przez internet – zaprojektowano ją tak, aby wspierać społeczny konstruktywizm jako

podstawę edukacji. Konstruktywizm zakłada, że uczeń (kursant) jest aktywnym podmiotem, który

samodzielnie tworzy swój własny system wiedzy, korzystając przy tym z dostępnych mu źródeł

nauki. Rola nauczyciela obok motywowania i wspierania podopiecznych, polega przede wszystkim

na przydzielaniu zadań i formułowaniu pytań stanowiących dla uczniów problemy do rozwiązania.

Zgodnie z założeniami konstruktywizmu społecznego, wiedza przyswajana jest najefektywniej, kiedy

mamy do czynienia z uczeniem się przez współpracę. Jest to możliwe, kiedy uczeń pracuje w grupie,

dzieląc się własnymi doświadczeniami i opiniami i gdy jest otwarty na doświadczenia i opinie

innych.” W programie tej innowacji tezę tę będę realizować poprzez program „Patronów” oraz

prace w grupach .

„Moodle ma budowę modułową, dlatego dodawanie składowych kursu jest prostym

procesem: nauczyciel ma prawo tworzenia swojego kursu; wybiera jeden z trzech układów

str. 16

(tygodniowy, towarzyski, tematyczny); włącza tryb edycji w pustym szablonie kursu; tworzy kurs.

Nauczyciel może nałożyć na kurs klucz - hasło potrzebne, aby się na kurs zapisać.” Tym samym

nauczyciel pełnia rolę moderatora, który kieruje pewne zagadnienia do wybranych uczniów zgodnie

z nich oczekiwaniami lub potrzebami edukacyjnymi. „Moodle daje pełną elastyczność - użytkowanie

platformy można rozpoczynać od dowolnych, w danej chwili potrzebnych, nawet pojedynczych

komponentów (np. forum dyskusyjnego lub pojedynczego udostępnionego zasobu). Także

wystawienie oceny owocuje powiadomieniem wraz z towarzyszącą jej informacją zwrotną”10.

Praca z tą platformą jaki i innymi tzw. open sources idealnie wpisuje się w założenia

metodyczne tego programu.

Ad.2 czyli o ocenianiu kształtującym

Cele zawarte w rządowym rozporządzeniu, dotyczącym oceniania są naprawdę bardzo

10

Artykuł Gazety Uniwersyteckiej UŚ, Lucyna Sadzikowska ‘Platforma Moodle- dydaktyka przyszłości ‘, nr 6, marzec 2006

str. 17

dobre. Ale czy oceniając stopniami nauczyciel ma szansę je wypełnić? Które z tych celów są do

spełnienia przy pomocy stosowania stopni? Ich bliższa analiza wskazuje na wyraźną potrzebę

oceniania, które pomoże uczniowi uczyć się. Podczas, gdy ocenianie sumujące ma na celu

podsumowanie wiedzy uzyskanej przez ucznia po zakończeniu procesu uczenia się, ocenianie

kształtujące ma towarzyszyć temu procesowi i go wspomagać. Według Organizacji Współpracy

Gospodarczej i Rozwoju (OECD) ocenianie kształtujące to „częste, interaktywne ocenianie postępów

ucznia i uzyskanego przez niego zrozumienia materiału, tak by móc określić, jak uczeń ma się dalej

uczyć i jak najlepiej go nauczać”. Taka definicja znajduje się w raporcie opublikowanym w 2005 roku

przez tę organizację. Z definicji można wyczytać, że ocenianie kształtujące powinno być stosowane

systematycznie, poprzez osobiste, wielokrotne przekazywanie przez nauczyciela informacji

uczniowi. Informacje powinny odnosić się do kolejnych etapów nauki ucznia i wskazywać mu dalszą

drogę uczenia się. Informacje te są przekazywane nie jako podsumowanie, ale towarzyszą i

wspomagają proces uczenia się. Wprowadzanie oceniania kształtującego wymaga współpracy z

rodzicami. Co więcej, to właśnie od rodziców powinniśmy zacząć pracę z ocenianiem kształtującym.

Aby włączyć ich do współpracy należy przede wszystkim zapoznać zainteresowanych z celami i

założeniami nowego oceniania. Ważne jest, aby rodzice uświadomili sobie, że nowy sposób

oceniania proponowany przez nauczyciela ma pomóc ich dzieciom. Muszą też zrozumieć, że w

nowym ocenianiu nie tak istotne będą oceny, ale to czego ich dzieci się nauczą. Włączanie rodziców

do współpracy jest bardzo ważne zarówno dla nauczyciela, jak i dla samych uczniów. Nauczycielowi

pomoże to w osiąganiu zamierzonych celów, a dla uczniów będzie wsparciem i pomocą.

Współpracując z rodzicami trzeba starać się przede wszystkim zachęcać ich do tego, aby

interesowali się tym co dzieje się w szkole, rozmawiali o tym, a przede wszystkim, aby zamiast pytać

swoje dziecko: Jaką ocenę dziś dostałeś? stawiali pytanie: Czego się dziś nauczyłeś?

Ad.3 czyli o zwiększonej liczbie angielskiego, w mniejszych parzystych grupach

Według badań skandynawskich efektywna naukę języka obcego zapewniają dopiero

str. 18

minimum 4 godziny lekcyjne. Z tą opinia zgadza się dr Żylińska, toruński naukowiec, zajmujący się

neurodydaktyką oraz nauczaniem „ przyjaznym mózgowi”. Innowacja zakłada przydzielenie przez

organ kierujący szkołą dodatkowych godzin do realizowania w klasie objętej innowacją. Wpasowuje

się to idealnie w założenie metodyczne tego programu, aby „zanurzyć” ucznia w języku. Projekt

zakłada również ograniczoną do 24 (lub 26, w przypadku braku zgody ze strony Urzędu Miasta

Torunia) liczbę uczniów w klasie. Jest to podyktowane bardzo konkretnymi problemami. Po

pierwsze wszystkie opracowania naukowe potwierdzają tezę, że praca w grupach jest efektywna o

ile grupy są mało liczne. Osobiście uważam, że parzystość grupy również jest nie bez znaczenia.

Klasa podzielona na pół daje dwie, 12 osobowe grupy (przy idealnej liczebności 24 uczniów w

klasie). W drugim przypadku, ważne jest, żeby dopilnować ,aby grupy były parzyste np. jedna 12

osobowa i jedna 14 osobowa. Praca zespołowa i grupowa (co-operative learning) polega na

interakcji uczniów wspólnie uczących się i współpracujących. Praca zespołowa jest nie tyko ważnym,

ale też jednym z najlepiej poznanych i zbadanych elementów nauczania. CEO w materiałach o pracy

grupowej w materiałach projektowych tak przedstawia najważniejsze korzyści płynące z faktu, że

uczniowie pracują razem:

• lepsze wyniki w nauce (m.in. dzięki dyskusji nad poznawanymi informacjami).

• poprawa umiejętności uczenia się (zadawania pytań, dyskutowania, planowania, itp.).

• poprawa umiejętności interpersonalnych (m.in. trening negocjacji, bycia liderem,

autorefleksji, itp.).

• poprawa interakcji między uczniami (m.in. trening komunikacji, aktywnego słuchania).

• zwiększona motywacja do pracy (skutek bardziej interaktywnych zajęć.).

• poprawa koncentracji uczniów na zadaniu (gdy wspólnie dążą do celu).

Uczniowie bardziej też lubią szkołę, w której promuje się wspólną naukę uczniów.

Zmniejszona liczba osób w grupie minimalizuje trudności jakie można napotkać w pracy

zespołowej11:

● może prowadzić do konformizmu, czyli do podporządkowania się grupie, zwalniania się od

wysiłku, indywidualnego myślenia, skoro cała grupa wie lepiej, to należy postępować tak, jak

ona wskazuje (a nie zawsze tak jest!).

● może pojawić się w zespole lider wywierający na pozostałych presję, przejawiający postawy 11

http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CCkQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ceo.org.pl%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Fflash%2FGOTOWE_PREZENTACJE%2Fprezentacja_MAP_2%2Fpdf%2FK3_e6_DOBRE_METODY_praca_w_grupie.pdf&ei=oyblUv31Gc3b7AbpiIHAAg&usg=AFQjCNE3IqF1JvsBKJRrsVptt3Ornpys1Q&bvm=bv.59930103,d.ZGU dost. 28 listopada 2013

str. 19

autorytarne (zachowania, które w zbyt dużym stopniu kontrolują grupę i ją ograniczają).

● niekiedy poszczególni członkowie grupy muszą częściowo zrezygnować z własnych ambicji

na rzecz osiągnięcia celu grupy(a jest to trudne w przypadku silnych osobowości).

● szacunkowo zespół potrzebuje więcej czasu na podjęcie decyzji lub rozwiązanie danego

problemu niż indywidualny uczeń.

● najczęściej spotykanym zagrożeniem jest rozproszenie się odpowiedzialności – czyli

poczucie, że odpowiedzialność za stan rzeczy leży po stronie innych, a nie mojej. Jeżeli nie

ma jasno wyznaczonych zadań i przydzielonych do nich osób, to może wydarzyć się tak, że

każda osoba w grupie pomyśli „tę rzecz zrobi ktoś inny” i w rezultacie jakaś czynność nie

zostanie wykonana.

Ad.4 czyli o zmienionym wystroju sali lekcyjnej iClass’y, wypracowaniu regulaminu

pracowni, wyposażeniu iClass’y w 13 laptopów i tablicę multimedialną

str. 20

Jednym z ważniejszych założeń niniejszej innowacji jest wspomniana już wcześniej zmiana

zwykłej sali lekcyjnej w, nazwaną na potrzeby projektu, tzw. iClass’ę. Sala lekcyjna ma przypominać

pokój młodzieżowy. Jak najmniej jej elementów ma pozostać ze „starej szkoły”. Projekt zakłada, aby

uczniowie trenowali umiejętności potrzebne do utrzymywania dobrych relacji z innymi w grupie

oraz aby fizyczne otoczenie uczniów sprzyjało takim relacjom. Na wystrój iClass’y będą mieli wpływ

uczniowie, bo ma to być środowisko współtworzone właśnie przez nich. Lekcje będą odbywać się

na dwóch poziomach - tzw. pierwszego piętra czyli przy komputerach oraz parteru czyli na dywanie.

Dwanaście lub trzynaście ( w zależności od zgody Urzędu ) stolików lub ławek z komputerami będzie

rozmieszczonych w sali w kształcie litery V. Na jednej ze ścian będzie tablica multimedialna.

Ustawienie stolików w literze V, gwarantuje to, że uczniowie nie będą sobie wzajemnie zasłaniać

materiałów wyświetlanych na tablicy. Ściany ozdabiają uczniowie samodzielnie , mile widziana

będzie pomoc rodziców. Z zachowaniem małej części na tak zwane ogłoszenia bieżące, reszta ścian

jest do dyspozycji uczniów, o ile oczywiście zdobienia są związane z anglosaskim kręgiem

kulturowym, będą ciekawe i z założenia estetycznie wykonane. W myśl zasady „dbam o to co moje,

z czym się identyfikuję” zakłada się o wiele większą dbałość o wszystkie sprzęty w sali. W miarę

możliwości finansowych sukcesywnie wystrój iClass’y będzie się wzbogacał, udomawiał.

Hubert Teml napisał książkę „Relaks w nauczaniu”12. Podkreśla w niej, jak ważną rolę

odgrywają techniki relaksacyjne w obecnym świecie, który staje się coraz szybszy, a my wszyscy

jesteśmy spięci i zestresowani. Szkoła wszystkim nam kojarzy się z takimi pojęciami jak koncentracja

czy wysiłek. Dzieci przeskakują z jednego tematu do drugiego, muszą przygotowywać wiele

materiału w domu, a dodatkowo stresują się perspektywą kolejnych testów i sprawdzianów.

Natomiast odprężenie kojarzy nam się ze spokojem i „nicnierobieniem”. Autor książki zadaje

pytanie jak pogodzić szkołę i odprężenie, aby wzajemnie współgrały. Bierność i aktywność

uzupełniają się nawzajem jak chiński symbol Yin – Yang. W trakcie nauki powinniśmy znaleźć chwile

wytchnienia, aby rozluźnić ciało i umysł, uspokoić się, a wtedy zregenerujemy nasze siły do dalszej

pracy. Jednym z naszych głównych problemów jest stres. Szkoła nie powinna dopuszczać do sytuacji

stresowych, ponieważ osoby uczące się pod przymusem i w stresie osiągają znacznie słabsze wyniki.

Specjaliści zalecają ruch jako środek rozładowujący stres organizmu. Żeby wprowadzić więcej

swobody i radości do klas można stosować zajęcia na dywanie nie tylko w nauczaniu

zintegrowanym. Spędzenie jakiegoś wycinka lekcji siedząc po turecku lub zmieniając pozycje, jest

na pewno korzystniejsza dla wszystkich grup wiekowych, spędzających większość dnia w szkole na

krześle słysząc niezmienne: ”Proszę się nie bujać!”. Projekt zakłada również wprowadzanie

12

Hubert Teml „Relaks w nauczaniu”, WSiP,1997

str. 21

urozmaicenia podczas lekcji w postaci uczenia się z muzyką. Oczywiście proponowane są spokojne

utwory z np. repertuaru muzyki klasycznej, ale nie tylko. W końcu większość młodzieży gdy spędza

czas w swoim pokoju to słucha muzyki.

Zarówno ze względu na znajdujący się w sali drogi sprzęt jak i na nietypowo zagospodarowaną

przestrzeń, kończąc na innych metodach dydaktycznych pracy, konieczne będzie wypracowanie

nowego modelu zachowań uczniowskich. Regulamin iClass’y nie ma być kopią regulaminu typu„ nie

wolno”, tylko będzie pewnego rodzaju wyznacznikiem, jak kształtować swój pozytywny wizerunek.

Poprzez swoje postępowanie uczniowie kształtują swój wizerunek zarówno w oczach nauczyciela

jak i koleżanek i kolegów. Regulamin iClass’y to regulamin asertywny ” Masz prawo” według

Herberta Fenskmrheim'a13 :

Masz prawo z korzystania ze swoich praw. Jeśli z nich nie korzystasz, to godzisz się na odebranie ich

sobie.

1. Prawo domagania się tego, czego chcemy wraz ze zrozumieniem, że ktoś ma prawo powiedzieć Ci

„nie”.

2. Prawo do własnego zdania, uczuć, emocji i do odpowiedniego ich wyrażania.

3. Prawo wypowiadania opinii, które nie mają logicznej podstawy i których nie musimy uzasadniać

(na przykład intuicyjne myśli i uwagi).

4. Prawo do podejmowania własnych decyzji i radzenia sobie z ich skutkami.

5. Prawo nie wiedzieć i nie rozumieć czegoś.

6. Prawo do popełniania błędów i ponoszenia ich skutków.

7. Prawo do odnoszenia sukcesów.

8. Prawo do zmiany zdania.

9. Prawo do bycia w samotności i niezależności.

10. Prawo do zmieniania się i bycia asertywnym.

Regulamin może być zmieniamy i modyfikowany wspólnie z uczniami, ale pozostający w konwencji

zbioru zasad kształtujących postawy asertywne.

Ad.5 czyli o stworzeniu uczniowskiego systemu współpracy dydaktycznej –

programu ”Patronów” oraz kształtowaniu kompetencji miękkich

13

http://www.4clubbers.com.pl/lite/t-451260.html dost.28 listopada 2013

str. 22

W założeniach autora niniejszej innowacji jest, oprócz podstawowego celu jakim jest

nauczanie języka angielskiego, kształtowanie kompetencji miękkich.

Projekt zakłada współpracę na polu dydaktycznym uczniów młodszych ze starszymi, gdzie

nauczyciel jest tylko moderatorem i doradcą dla współpracujących grup czy też par zadaniowych.

Współpraca trwa cały rok, ale raz na semestr uwzględnia konieczność przedstawienia efektów tej

współpracy w postaci scenki, dialogu, piosenki, opracowania itp.

Współpraca w ramach programu „tutorów” czy „patronów” ma na celu przekazywanie wiedzy,

doświadczeń i pomysłów. Założeniem tej praktyki jest przydzielenie młodszemu uczniowi lub parze

uczniów bardziej doświadczonego kolegi, który ma służyć im radą i pomocą.

Czwartoklasista , współpracując z gimnazjalistą, ma możliwość otrzymania pomocy w aklimatyzacji

w nowych warunkach szkolnych (oceny sumujące, różni nauczyciele, szybsze tempo pracy, rzadszy

kontakt z wychowawcą, nowy skład uczniowski klasy), co zmniejsza stres związany z tą zmianą.

Zaletą tej praktyki jest zapewnienie płaszczyzny współpracy między starszymi i młodszymi, co

powinno przynosić obopólne korzyści. Rozwiązanie to wzmacnia i zapewnia przekazywanie dobrych

postaw społecznych i koleżeńskich młodszym uczniom. Starsi natomiast ćwiczą i wzmacniają oprócz

postawy prospołecznych dodatkowo zachowania asertywne, rozwijają kompetencje miękkie i

empatię.

Należy zwrócić jednak uwagę na to, by uczestniczący w tym programie starsi uczniowie dostrzegali

w nim korzyści i pozytywne aspekty dla siebie. Należy więc zapewnić im system bodźców i zachęt do

przekazywania wiedzy i doświadczeń społecznych.

Ad.6 czyli o powstaniu na szkolnej platformie Librus lub Moodle bazy materiałów i ćwiczeń

do języka angielskiego

str. 23

Założenie niniejszej innowacji w dużym stopniu koncentrują się na osobie ucznia jako

centralnej postaci procesu dydaktycznego. To właśnie uczeń poprzez aktywne, zmotywowane i

celowe działanie jest inicjatorem wielu przedsięwzięć będących efektem twardym tego projektu. Do

takowych można by zaliczyć powstanie bazy materiałów o języku angielskim współtworzonej przez

uczniów z klasy projektowej.

Pamiętajmy, że decydując się na wykorzystanie zasobu TIK, powinniśmy zawsze zadawać sobie

pytanie: Czemu ma służyć wybrane przez nas narzędzie? W tym przypadku pomoże w

skuteczniejszym opanowaniu umiejętności praktycznej obsługi komputera. Znajomość zarządzania

stronami internetowymi na pewno będzie przydatna umiejętnością w przyszłości. Zatem wybrane

przeze mnie narzędzie TIK będzie przydatne uczniom w praktyce .

Warto kierować się zasadą, że TIK pomaga w uczeniu się uczniom, jeśli uczniowie (a nie tylko

nauczyciel) aktywnie pracują z TIK. Oprogramowanie specyficzne dla nauczania określonych

przedmiotów może być pomocne w pracy wszelkiego rodzaju.

Dodatkowo uczniowie korzystając z działającej w szkole platformy Librus lub też Moodle, w ramach

zaliczania partii materiału, umieszczają materiały dydaktyczne do nauki języka angielskiego.

Nowoczesne podejście do TIK wymaga wprowadzenia zmian organizacyjnych w szkole, integracji

programów nauczania, pomocy dydaktycznych, w tym komputerów, i metod posługiwania się nimi

w nauczaniu, odpowiedniego przygotowania nauczycieli, a dodatkowo starannie dobranych i

opracowanych materiałów.

Mój projekt spełnia wszystkie kryteria pracy z TIK:

● wspomaga lub wzbogaca tradycyjne treści kształcenia i formy przekazu,

● umożliwia i ułatwia proces uczenia się oraz osobisty rozwój ucznia,

● wzbogaca wiedzę uczniów oraz ich motywację,

● stwarza szansę do przekształcenia uczniów/ nauczycieli w społeczność uczącą się – zdolną

do przyswajania nowej wiedzy,

● stanowi wsparcie wysiłków nauczyciela, ułatwia jego pracę,

● inspiruje do szukania nowy rozwiązań metodycznych oraz poprawy jakości nauczania,

● jest możliwa do wykorzystania, a także rozwijania przez innych nauczycieli.

Tak zwana dobra praktyka wprowadzanie i realizowania TIK w szkołach:

● pokazuje celowy sposób zastosowania TIK,

● przedstawia zwięźle pomysł w taki sposób, by inni nauczyciele mogli go wykorzystać w

swojej pracy,

str. 24

● odpowiada na pytanie, czego się uczniowie nauczyli, jakie umiejętności zdobyli, ćwiczyli lub

doskonalili,

● podaje, co się sprawdziło w tej praktyce, czy uczniowie odnieśli sukces,

● zawiera informacje o mocnych stronach i wskazówki dla naśladowców oraz planowanych

zmianach,

● załączone są materiały, które powstały w trakcie realizowania dobrej praktyki, np. prace

uczniów, zdjęcia, filmy, audycje, dokumentacja nauczyciela,

● są podane źródła materiałów wykorzystanych przez uczniów lub nauczycieli,

● wymienia narzędzia TIK, programy, aplikacje, strony WWW, jakie zostały wykorzystane.14

Niniejszy program spełnia również wszystkie te warunki.

Ad.8 czyli o zajęciach dodatkowych (KN) przygotowujących do przystąpienia chętnych

uczniów do egzaminu międzynarodowego

14

http://www.ceo.org.pl/pl/cyfrowaszkola/kurs/etapy-projektu dost. 02 grudnia 2013

str. 25

W ramach zajęć dodatkowych z tzw. godzin karcianych będą realizowane zajęcia dla uczniów

chętnych, przygotowujące do zdania międzynarodowego egzaminu KET for Schools lub PET for

Schools. Niestety egzaminy te są płatne i dlatego to rodzic będzie musiał zdecydować czy jego

dziecko będzie miało podchodzić do egzaminu. Od 2014 roku najbliższe otwarte centrum

egzaminacyjne to Gdańsk.

KET for Schools (Key English Test) jest pierwszym z pięciu egzaminów General English

przeprowadzanym przez Cambridge. Zdanie tego testu potwierdza zdolność kandydata do

komunikacji w języku angielskim w codziennych sytuacjach na poziomie podstawowym. W Polsce

egzamin przeprowadzany jest jedynie w maju. Na terenie Wielkiej Brytanii można go zdawać w

marcu, maju, czerwcu, listopadzie i grudniu.

KET przeprowadzany jest w ciągu jednego dnia i składa się z następujących części :

● Pisanie/czytanie (1 godzina 10 minut, 50 punktów)

● Czytanie składa się z pięciu zadań, które mogą być w formie testu wyboru i uzupełnień.

● Pisanie składa się z trzech zadań. Pierwsze dwa polegają na uzupełnieniu brakujących

pojedynczych wyrazów w tekstach, a trzecie na napisaniu 20-25 wyrazowego paragrafu.

● Rozumienie ze słuchu (ok.30 minut, 25 punktów).Kandydaci muszą zmierzyć się z pięcioma

częściami. Każda z nich słuchana jest dwa razy.

● Mówienie (ok.10 minut, 25 punktów).W egzaminie bierze udział dwóch kandydatów

przepytywanych przez dwóch egzaminatorów. W pierwszej części kandydaci muszą

opowiedzieć o sobie i swoich zainteresowaniach w ciągu ok.6 minut. Natomiast drugie

zadanie polega na krótkiej rozmowie zdających między sobą.

Jeżeli uda się zdać ten egzamin, to kwalifikacje pozostają ważne na całe życie.

KET to certyfikat, który poświadcza, że uczeń zna codzienny język angielski w mowie i piśmie na

poziomie A2 według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. KET for Schools jest

adresowany do uczniów ostatnich klas szkół podstawowych i uczniów gimnazjów. Egzaminy

Cambridge ESOL nagradzają indywidualne umiejętności wszystkich uczniów. Uczniowie, którzy

zdadzą egzamin otrzymają certyfikaty z jedną z dwóch pozytywnych ocen: Pass with Merit (ocena

wyższa) lub Pass (ocena zaliczająca). Osoby, których wynik był zbyt niski by uzyskać certyfikat KET,

ale wykazały się znajomością angielskiego na poziomie o jeden stopień niższym otrzymają

zaświadczenie o znajomości języka angielskiego na poziomie A1.

Mimo tego, że test jest na poziomie podstawowym, to jednak może trochę pomóc w przyszłej

karierze. Po pierwsze, niektóre zagraniczne uniwersytety biorą go pod uwagę (pełna lista znajduje

str. 26

się na stronie www.cambridge-efl.org ).

PET for Schools (Preliminary English Test): międzynarodowy egzamin języka angielskiego na

poziomie pre-intermediate. Kandydaci posiadają zdolności werbalne umożliwiające im swobodną

komunikację w określonych sytuacjach towarzyskich, a także na polu zawodowym. W Polsce

egzaminy przeprowadzane są w maju i listopadzie a ich koszt wynosił około 280 PLN w 2013 roku.

W Wielkiej Brytanii testy można zdawać w marcu, maju, czerwcu, listopadzie i grudniu.

Egzamin składa się z trzech części:

● 1)Czytanie/pisanie (1 godzina 30 minut ,60 punktów).Zadania w czytaniu mogą mieć

odpowiedzi wielokrotnego wyboru, uzupełnianie luk i zadania prawda/fałsz. Pisanie składa

się z trzech zadań. W pierwszym z nich należy uzupełnić brakujące wyrazy, w drugim

przekształcić pięć zdań, a w trzecim napisać tekst zawierający 100 słów.

● 2) Rozumienie ze słuchu (około 30 minut, 25 punktów).Składa się z czterech części. Każda z

nich wysłuchiwana jest dwa razy.

● 3) Mówienie (około 12 minut, 25 punktów).Na egzaminie jest dwóch kandydatów i dwóch

egzaminatorów. Speaking składa się z czterech części. W pierwszej z nich zdający rozmawiają

między sobą o nich samych, w drugiej mają zadanie do wspólnego rozwiązania, w trzeciej

opisują zdjęcie bądź obrazek, a w czwartej dyskutują o temacie związanym ze zdjęciem.

PET jest trudniejszy, ale też uznawany przez o wiele więcej uniwersytetów niż KET. Odnosi się to

także do firm. Pełna lista organizacji uznających te kwalifikacje znajduje się na stronie

www.cambridge-efl.org15 .

Ewaluacja programu innowacyjnego

Dzięki zastosowanej innowacji uczniowie posiądą umiejętność:

15

http://www.cambridgeenglish.org/pl/ dost. 03 grudnia 2013

str. 27

● planowania, organizowania i oceniania własnej nauki, przyjmowania za nią

odpowiedzialności,

● skutecznego porozumiewania się w różnych sytuacjach, prezentowania własnego punktu

widzenia i uwzględniania poglądów innych ludzi, w tym również przygotowania do

publicznych wystąpień

● efektywnego współdziałania w zespole, podejmowania grupowych i indywidualnych

decyzji,

● rozwiązywania problemów w kulturalny i twórczy sposób,

● poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł

● odnoszenia do praktyki zdobytej wiedzy oraz tworzenia potrzebnych doświadczeń i

nawyków w zakresie samokształcenia.

● rozwijania sprawności umysłowych, giętkości myślenia oraz osobistych zainteresowań

● kształtowania i rozwijania kompetencji miękkich poprzez realizację programu „Patroni”

● szybszego pisania na klawiaturze komputera

Informacje zbierane w celu przeprowadzenia ewaluacji z przebiegu realizacji projektu to:

● Wyniki klasyfikacji z języka angielskiego

● Wyniki konkursów i egzaminów zewnętrznych

● Sukcesy uczniów w ubieganiu się o przyjęcie do liceum

● Inne sukcesy na różnych przedmiotach wynikające z rozwijania kompetencji miękkich

● Pozytywne zmiany wychowawcze

● Opinie uczniów i rodziców

Źródła informacji, narzędzia i procedury do zbierania informacji określa się jako:

● Opinie uczniów i rodziców, nauczyciela uczącego i wychowawcy klasy, dokumentacja

przebiegu nauczania, kwestionariusz wywiadu , arkusz ankiety i obserwacji, arkusz

diagnostyczny, testy

Osoby odpowiedzialne za ewaluacje to:

● Ewaluacji dokonuje nauczyciel prowadzący program wraz z dyrektorem szkoły. Opracowane

analizy posłużą do stwierdzenia czy program przebiega zgodnie z założeniami, czy uzyskuje

str. 28

się przewidziane efekty, czy nie należy dokonać jakiś zmian w projekcie. Wyniki

opracowania zostaną udostępnione Dyrekcji szkoły, rodzicom na ich pisemną prośbę oraz

organowi prowadzącemu szkołę. Ewaluacja zostanie dokonana raz w semestrze w każdej

klasie cyklu edukacyjnego. Wyniki zostaną poddane analizie i przedstawione w formie

pisemnej.

Procedura wdrożenia innowacji

1. Rada pedagogiczna podejmuje uchwałę w sprawie wprowadzenia innowacji po uprzednim

str. 29

uzyskaniu:

a) pisemnej zgody autora (autorów) innowacji na jej prowadzenie w szkole, w przypadku, gdy

założenia innowacji nie były wcześniej publikowane,

2. Niniejsza innowacja, której wprowadzenie uchwala rada pedagogiczna spełnia warunki

dotyczące:

a) określenia jej rodzaju,

b) ustalenia zakresu,

c) przedstawienia motywacji wprowadzenia i oczekiwań z nią związanych,

d) przedstawienia założeń (treści innowacji),

e) ewaluacji

3. Podjętą uchwałę rady pedagogicznej wraz z opisem zasad innowacji oraz opinią rady szkoły i

zgodą autora (autorów) dyrektor szkoły przekazuje kuratorowi oświaty i organowi

prowadzącemu szkołę.

4. Innowacja wymaga przyznania szkole dodatkowych środków należy więc uzyskać pisemną

zgodę organu prowadzącego na finansowanie planowanych działań.

5. Kopię pisemnej zgody organu prowadzącego załącza się do dokumentacji przekazywanej

przez dyrektora szkoły kuratorowi oświaty.

6. Przy wprowadzaniu innowacji przewidującej zwiększenie liczby godzin zajęć edukacyjnych

(przez poszerzenie zajęć z ramowego planu nauczania lub wprowadzenie dodatkowych

zajęć) należy pamiętać o przestrzeganiu dopuszczalnej tygodniowej liczby godzin zajęć

edukacyjnych określonej w §2 ust.7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z

dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.

U. z 2002 r. nr 15, poz. 142 ze zmianami), niedopuszczalne jest przekroczenie tej liczby.

Niniejsza innowacja mieści się w tych ramach.

7. Jeżeli dodatkowe zajęcia edukacyjne wprowadzono z godzin przyznanych przez organ

prowadzący szkołę, to limit godzin określony w §2 ust. 7 ww. rozporządzenia można

zwiększyć o 3 godziny, co wynika z zapisów §2 ust. 3 tegoż rozporządzenia. Niniejsza

innowacja zwiększa liczbę godzin języka angielskiego o 2 godziny w tygodniu w klasie II i III

oraz o 3 godziny w klasie I.

8. Innowacja realizowana będzie w oparciu o ”Program nauczania języka angielskiego

dla klas i-III gimnazjum” wydawnictwa Pearson, autorstwa pań Ewy Lewandowskiej, Barbary

Czarneckiej Cichej i Barbary Maciszewskiej. Na potrzeby innowacji dokonuję własnej

modyfikacji wyżej wymienionego programu Pearson w zakresie:

str. 30

a) metod nauczania

b) nauki z wykorzystaniem technik multimedialnych

c) oceniania

d) aranżacji wnętrza

e) materiałów nauczania

Wymienione wyżej elementy zostaną zmodyfikowane w sposób szczegółowo omówiony w mojej

innowacji.

Bibliografia - książki i artykuły

Badecka - Kozikowska, M. 2008. „Siedem grzechów głównych nauczycieli języków obcych.” Warszawa:Fraszka Edukacyjna Brandt, C. (2006)

str. 31

Bendyk Edwin, art.„Szkoła w uciekającym świecie”, Poradnik Psychologiczny Polityki tom 13,2013

Duff, A. Success on your certificate course in English language teaching: A guide to becoming a teacher in ELT/TESOL. London,1998

Krzemińska Agnieszka, art. „Musi wejść pod skórę”, Poradnik Psychologiczny Polityki tom 13,2013

Teml Hubert „Relaks w nauczaniu”, WSiP, 1997

Żylińska Marzena „ Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi”, Toruń, Wyd.Naukowe UMK,2013

Źródła internetowe

http://www.cambridgeenglish.org/pl/

http://www.ceo.org.pl/pl/cyfrowaszkola/news/cyfrowa-szkola-ewaluacja

http://www.ceo.org.pl/pl/cyfrowaszkola/kurs/etapy-projektu

http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=4&ved=0CDoQFjAD&url=http%3A%2F%2Fwww.ore.edu.pl%2Fstrona-

ore%2Findex.php%3Foption%3Dcom_phocadownload%26view%3Dcategory%26download%3D910%3Apraca-metod-

projektu%26id%3D135%3Aorganizacja-i-realizacja-procesu-dydaktyczno-wychowawczego-w-wychowaniu-przedszkolnym-i-edukacji-

wczesnoszkolnej%26Itemid%3D1648&ei=xC7lUujVPKb07Aa4k4GwAQ&usg=AFQjCNFKb9b2AQtj0tFl4f_fmyfLZPWeqg&bvm=bv.59930103,d.ZGU

http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&ved=0CCcQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ko.rzeszow.pl%2Fzala

czniki%2Fdokumenty%2F2401200501.doc&ei=Yi7lUpOYOLLo7AaHooCwAQ&usg=AFQjCNFJYJoAgwrW2FMIgwtlwv034JEqfg&bvm=bv.59930103,d.Z

GU

http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&ved=0CDYQFjAC&url=http%3A%2F%2Fwww.pcdzn.edu.pl%2Fpublikacje%2

FNiemiecki%2FOK.pdf&ei=6y3lUq_dF4uu7AbS3YD4Bw&usg=AFQjCNFdokwQx67eaXmN0bey_E5GVfnqIA&bvm=bv.59930103,d.ZGU

http://www.publikacje.edu.pl/publikacje.php?nr=3702

http://eduentuzjasci.pl/pl/publikacje-ee-lista/biblioteka-entuzjastow-edukacji/180-znajomosc-jezykow-obcych-wsrod-15-latkow/935-znajomosc-

jezykow-obcych-wsrod-15-latkow.html

http://www.ceo.org.pl/pl/projekt/news/jak-wspolnie-pracowac

http://www.ceo.org.pl/pl/cyfrowaszkola/kurs/etapy-projektu

http://www.4clubbers.com.pl/lite/t-451260.html

http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CCkQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ceo.org.pl%2Fsites%2Fdefault

%2Ffiles%2Fflash%2FGOTOWE_PREZENTACJE%2Fprezentacja_MAP_2%2Fpdf%2FK3_e6_DOBRE_METODY_praca_w_grupie.pdf&ei=oyblUv31Gc3b

7AbpiIHAAg&usg=AFQjCNE3IqF1JvsBKJRrsVptt3Ornpys1Q&bvm=bv.59930103,d.ZGU

http://szkolazklasa2zero.nq.pl/material?id=510

http://wyborcza.pl/szkola20/1,106745,12011588,Dziesiec_cyfrowych_zludzen_o_wykorzystaniu_komputerow.html

http://www.publikacje.edu.pl/publikacje.php?nr=4679

http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&ved=0CDkQFjAC&url=http%3A%2F%2Fwww.ore.edu.pl%2Fstrona-

ore%2Findex.php%3Foption%3Dcom_phocadownload%26view%3Dcategory%26download%3D848%3Aneurodydaktyka-czyli-nauczanie-przyjazne-

mzgowi%26id%3D69%3Azmieniajca-si-

szkoa%26Itemid%3D1063&ei=2CvlUuDaI6bR7Aa4loHwBQ&usg=AFQjCNFJZdFJ9dPcTNgDLYIXH1FbqXf7DQ&bvm=bv.59930103,d.ZGU

http://gu.us.edu.pl/node/229681