INSTYTUT ZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII WYTWARZANIA

Projekt współfinansowany przez Uni ę Europejsk ą

TEMATYCZNE ZESTAWIENIE DOKUMENTACYJNE

MODERNIZACJA MASZYN I URZ ĄDZEŃ TECHNOLOGICZNYCH ORAZ PROCESÓW WYTWARZANIA

Zasięg chronologiczny: 1990-2010 Zasięg językowy: eng, fre, ger, ita, pol, rus Liczba pozycji: 173 Liczba stronic: 35 Data opracowania: marzec 2012 Opracowała: mgr Maria Błażejewska

INSTYTUT ZAAWANSOWANYCH TECHNOLOGII WYTWARZANIA THE INSTITUTE OF ADVANCED MANUFACTURING TECHNOLOGY

30-011 Kraków, ul. Wrocławska 37a, tel. +48 12 63 1 7 457 ⋅⋅⋅⋅ tel. dyr. +48 12 63 17 100 ⋅⋅⋅⋅ fax +48 12 63 39 490 www.ios.krakow.pl ⋅⋅⋅⋅ ios@ios.krakow.pl

1

1. Bakulin V.M. i in.: Avtomatizirovannyjj bystroperenalazhivaemyjj kompleks ob-rabotki shlifkrugov. Zautomatyzowany szybkozmienny zespół do obróbki ścier-nic. Mekhan.Avtom.Proizv., 1990, nr 12, s. 1-3. Do mechanizacji i automatyzacji obróbki czołowych powierzchni ściernic służy specjalny zespół technologiczny obejmujący: 2 zmodernizowane półautomaty, system transportowy w postaci suwnicy, urządzenie do obracania ściernicy o 180°, 2 urządzenia załadowczo-rozładowcze z mechanicznym centrowaniem ściernic, napędowy układ pneumohydrauliczny, elektropneumohydrauliczny sys-tem sterowania. Przebieg procesu obróbki, etapy modernizacji półautomatów, za-sada działania systemu pomiarowego.

2. Bekhter V.K. i in.: Modernizacija sistemy avtomaticheskogo regulirovanija usilija

shlifovanija. Modernizacja układu automatycznej regulacji siły szlifowania. Mekhan.Avtom.Proizv., 1990, nr 12, s. 15. W procesie modernizacji układu zwrócono szczególną uwagę na podniesienie właściwości eksploatacyjnych i rozszerzenie funkcjonalności układu regulacji. W pełni została zmieniona konstrukcja elektronicznej części układu, natomiast przy zmianie części mechanicznej wzięto pod uwagę zastosowanie w konkretnych ob-rabiarkach. W porównaniu z wcześniejszą wersją układu rozszerzono zakres re-gulacji. Podano schemat funkcjonalny i konstrukcyjny układu.

3. Coleman J.R.: Turning around small shops. Wokół małych warsztatów.

Manuf.Eng., 1990, t. 105, nr 1, s. 61-64. Doświadczenia różnych małych firm związane z modernizacją stosowanych toka-rek i wprowadzaniem CNC. Zmiany tego rodzaju w firmie Hydromotion produ-kującej hydrauliczne złącza obrotowe o wysokiej dokładności wykonania, w se-riach 25 do 100 sztuk, dały 5-krotny wzrost wydajności w stosunku do operacji ręcznych, a koszty robocizny spadły o ok. 55%. W firmie Le Vannes Industries, która zajmuje się produkcją form odlewniczych, zastosowano dodatkowe oprzy-rządowanie tokarskie CNC na tokarkach obsługiwanych ręcznie. Podano zwią-zane z tym praktyczne uwagi.

4. Danilov V.A.: Usovershenstvovannye stanki dlja narezanija koles s bochko-

obraznymi zub'jami. Zmodernizowane obrabiarki do nacinania kół o zębach becz-kowatych. Mashinostroitel', 1990, nr 5, s.14-15. Beczkowaty kształt uzębień uzyskuje się dzięki sterowaniu prędkością obrotową półfabrykatu. Jest to możliwe do wykonania zarówno na obrabiarkach specjal-nych, jak i na zmodernizowanych frezarkach do uzębień, które wyposażono w mechanizm kształtowania zębów beczkowatych. Podano schemat obrabiarki z nie-równomiernym ruchem kształtowania i zasadę jego pracy.

5. Poznański J., Szenajch W.: Obrabiarka do półautomatycznego szlifowania cią-

głego. Mechanik, 1990, t. 63, nr 9/10, s. 303-305. Opisano metodę zautomatyzowanego szlifowania czcionek maszyny do pisania, realizowaną na zmodernizowanej szlifierce do płaszczyzn. Charakterystyczną ce-chą opisanej szlifierki jest duża wydajność osiągnięta dzięki pokryciu się czasów głównego i pomocniczego. Przedstawione rozwiązanie może być wykorzystane przy automatyzacji obróbki innych drobnych części.

2

6. Pronikov A.S. i in.: Ispytanija stankov programmnym metodom v ispytatel'no- diagnosticheskom centre. Badanie obrabiarek metodą programową w centrum badawczo-diagnostycznym. Stanki i Instr., 1990, nr 9, s. 8-12. Metoda umożliwia sterowanie przebiegiem badań według programu, zmiany war-tości parametrów zewnętrznych działających na badany obiekt w każdym cyklu badawczym, zastosowanie diagnostyki do wykrycia nieprawidłowości, pro-gnozowanie niezawodności obrabiarki. Budowa centrum i jego możliwości funk-cjonalne. Centra są najbardziej przydatne do badań prototypów i obrabiarek z serii informacyjnej. Wykorzystanie wyników badań przy modernizacji konstrukcji ob-rabiarek.

7. Steinhilper R.: Flexible Fertigung in den neunziger Jahren. "Zurück zur Ma-

schine" kontra "CIM-Euphorie". Elastyczne wytwarzanie w latach dziewięć-dziesiątych. "Powrót do obrabiarki" przeciw "euforii CIM". Masch.u.Werkz., 1990, t. 91, nr 2, s. 30-37. Rola komputera i obrabiarek w systemach CIM, zmiany w automatyzacji na prze-strzeni lat 1970-2000. Elastyczny system wytwarzania precyzyjnych narzędzi dla centrów obróbkowych. Planowana modernizacja systemu poprzez wyposażenie centrum tokarskiego w system zaopatrzenia w narzędzia i przedmioty, oraz włą-czenie do systemu procesów szlifowania i obecnie ręcznie obsługiwanych stano-wisk cięcia, obróbki cieplnej, usuwania zadziorów itp.

8. Ahrend H.-W., Tautz M., Scharrer J.: Erfahrungen zur Einsatzvorbereitung und

Inbetriebnahme flexibler automatisierter Teilefertigungen. Doświadczenia z przy-gotowania i uruchamiania elastycznie zautomatyzowanej produkcji części. Fertigungst.u.Betr., 1991, t. 41, nr 4, s. 210-213. Wiedza uzyskana doświadczalnie, łącznie z przesłankami teoretycznymi pozwala nakreślić zadania elastycznego systemu produkcji części i może być wykorzystana przy opracowaniu nowej koncepcji automatycznego wytwarzania. Zasady groma-dzenia i przygotowania informacji wejściowych. Obliczenia wymaganego poten-cjału wydajności i elastyczności. Przykłady modernizacji systemu produkcji prze-kładni, z podkreśleniem procesów składowania i transportu oraz sterowania pro-cesem produkcji.

9. Allcock A.: Idle times dip with DRO retrofits. Skrócenie czasów przestoju przez

modyfikację związaną ze stosowaniem cyfrowych układów odczytowych. Mach.a.Prod.Eng., 1991, t. 149, nr 3810, s. 39-40. Zalety stosowania cyfrowych urządzeń odczytowych (DRO) i opłacalność sto-sowania ich w modernizowanych obrabiarkach. Wymagania stawiane DRO: ła-twość użytkowania, duża niezawodność, zdolność adaptacji. Warunki stosowania DRO, w tym układów z pamięcią. Zapewnienie niezawodności DRO w związku z instalowaniem na obrabiarce. Przystosowanie obrabiarek konwencjonalnych do stosowania DRO.

10. Bukowski J.: Kompleksowa metoda modernizacji układów maszynowych.

Zesz.Nauk.P.Rzesz., 1991, nr 79, ser. Mechanika, z. 27, cz. II, s. 49-51. Opis metody będącej próbą systemowego rozwiązania problemu modernizacji układów maszynowych. Składa się ona z sześciu etapów.

3

11. Hoskins C.: Pick professionals for quality work. Profesjonalne podejście do ja-kości. Mach.a.Prod.Eng., 1991, t. 149, nr 3810, s. 46-47, 49. Przedstawiono główne aspekty remontów kapitalnych i modernizacji obrabiarek eksploatowanych przez długi okres. Omówiono m.in.: warunki decydujące o mo-dernizacji starej lub zakupie nowej obrabiarki, zakresy prac remontowych i mo-dernizacyjnych, koszty związane z modernizacją i ich proporcje w stosunku do kosztów zakupu nowej obrabiarki, wyposażanie obrabiarek starych w urządzenia i systemy elektroniczne, np. DRO, układy CNC, podzespoły elektroniczne i me-chaniczne współpracujące z systemami elektronicznymi. Kolejność i zakres prac modernizacyjno-renowacyjnych. Renowacja układów hydraulicznych.

12. Organa Z.: Ergonomia w modernizacji maszyn i urządzeń technicznych.

Ekon.i Org.Przeds., 1991, t. 42, nr 7, s. 19-22. Przedstawiono cel i przebieg procesu modernizacji. W początkowej fazie wy-magane jest gromadzenie informacji, tworzenie banku danych. W dalszej fazie następuje modelowanie płaskie i przestrzenne oraz ocena ergonomiczna prototypu dla potrzeb modernizacji maszyn podczas procesu rekonstrukcji przedsiębiorstwa.

13. Podzharov E.I., Fradkin E.I.: Shlifovanie zubchatykh koles tarel'chatymi krugami

s minimal'nojj dlinojj khoda obkata. Szlifowanie kół zębatych ściernicami tar-czowymi o minimalnej długości ruchu docierania. Vest.Mashinost., 1991, nr 5, s. 43-44. Schemat metody szlifowania kół zębatych ściernicami tarczowymi o minimalnej długości ruchu docierania. Szacunkowa ocena wskazuje, że za pomocą propo-nowanej metody, bez modernizacji obrabiarki, można szlifować około 80% kół zębatych. W przypadku zwiększenia kąta obrotu suportów do 6-7 stopni (nie jest to trudne do realizacji przy kolejnej modernizacji obrabiarki) eliminuje się ogra-niczenia w wykorzystaniu nowej metody szlifowania zębów. Tym samym przy obróbce zgrubnej można zwiększyć dokładność obróbki w porównaniu z istnie-jącymi metodami.

14. Popov A.V.: Sposob vosstanovlenija i modernizacii rezcederzhatelejj tokarnykh

stankov. Sposób regeneracji i modernizacji imaków tokarskich. Stanki i Instr., 1991, nr 6, s. 39. Podano krótki opis sposobu regeneracji i modernizacji imaków tokarskich, w któ-rych podczas eksploatacji obrabiarki rozbiciu ulega otwór centralny i stożkowy otwór w tulejkach zamocowanych w górnej części suportu. Sposób ten polega na wstępnym zaprasowaniu do otworów tulejek, a następnie na obróbce tych tulejek do wymaganych wymiarów. Praktyczne stosowanie tego sposobu pozwala na uzyskanie lepszych parametrów eksploatacyjnych imaków zmodernizowanych w porównaniu z imakami nowymi.

15. Wasilewski J.: Zastosowanie stabilizatora obrotów TURO 40 w szlifierce gwin-

tów typu 5822. Elektronizacja, 1991, nr 9, s. 22. Przedstawiono modernizację układu sterowania szlifierki do gwintów typu 5822. Modernizacja polega na zastąpieniu lampowego układu do regulacji oraz stabili-zacji obrotów przez układ tyrystorowy TURO 40 produkcji ELEKTROMON-TAŻU. Przedstawiono schematy elektryczne oraz omówiono prace mechaniczne niezbędne do wykonania przy wymianie układów sterowania.

4

16. Worsley R.: Up-to-date machines at out-of-date prices. Modernizacja obrabiarek po niskich cenach. Metalwork.Prod., 1991, t. 135, nr 6, s. 58-60, 62, 65. Część II artykułu zamieszczonego w Metalwork.Prod. nr 4/91, poświęconego problemom naprawy, modyfikacji, modernizacji i renowacji obrabiarek skrawają-cych oraz elektroerozyjnych.

17. Worsley R.: Value for money - or a cheap option? Wymiana obrabiarki - zakup

nowej, czy tańsze rozwiązanie? Metalwork.Prod., 1991, t. 135, nr 4, s. 74...97. Dokonano przeglądu i prezentacji firm zajmujących się odnawianiem, naprawą oraz modernizacją obrabiarek, których części lub podzespoły uległy podczas eks-ploatacji uszkodzeniu lub zużyciu, a także obrabiarek, których eksploatacja jest już nieopłacalna. Podano firmy o szerokiej i wąskiej specjalizacji (renowacja ob-rabiarek wszystkich typów lub tylko danego typu, np. tokarki, szlifierki, renowa-cja określonych podzespołów obrabiarkowych), omówiono organizację prac mo-dernizacyjno-naprawczych, opłacalność tych prac itp.

18. Dodd R.: Retrofits make sense, save capital costs. Oszczędność kosztów dzięki

modernizacji konstrukcji. Metalwork.Prod., 1992, t. 136, nr 5, s. 27...44. Zagadnienia modernizacji konstrukcji obrabiarek, których opłacalność eksploata-cji dobiega końca, a które mechanicznie są jeszcze sprawne. Z analiz przeprowa-dzonych przez wyspecjalizowane firmy remontowe wynika, że w stosunku do kosztów inwestowanych w nowe obrabiarki, koszty modernizacji bądź renowacji są niższe o ok. 50%. Informacje o brytyjskich firmach remontowych zajmujących się modernizacją obrabiarek różnych typów i remontami. Zakres prac remontowo-modernizacyjnych oferowanych przez poszczególne firmy. Przykłady zrealizowa-nych prac modernizacyjnych, m.in. w odniesieniu do układów CNC obrabiarek.

19. Gojinetchi N. i in.: Ursachem und konstruktive Abhilfe für Spannfehler bei Vor-

richtungen. Przyczyny i konstrukcyjne przeciwdziałania błędom mocowania w uchwytach. Werkst.u.Betr., 1992, t. 125, nr 1, s. 49-52. Występowanie błędów mocowania jest charakterystyczne dla uchwytów przed-miotowych. Przyczyną odkształceń i niewielkich przemieszczeń elementów sys-temu przedmiot-uchwyt są siły mocowania. Zmniejszenie błędów wywołanych si-łami mocowania można uzyskać przez zapewnienie minimalnej chropowatości powierzchni styku, minimalną liczbę elementów i połączeń przenoszących siły oraz zmianę kierunku działania sił mocujących, aby odkształcenia nie wpływały na położenie powierzchni obrabianej.

20. Granger C.: Re-engineering a higher standard. Modernizacja - wyższy standard.

Mach.a.Prod.Eng., 1992, t. 150, nr 3834, s. 18-19, 21-22. Podnoszenie stopnia nowoczesności starych obrabiarek oraz metody stosowane podczas ich remontów. Analiza zagadnień podejmowania decyzji co do unowo-cześnienia obrabiarki lub zakupu nowej. Podano przykłady modernizacji obrabia-rek przez ich wyposażenie w układy elektronicznego odczytu położenia rucho-mych zespołów, zamianę napędów wspólnych (np. posuw-stół obrotowy) na na-pędy indywidualne itp.

5

21. Holland T.: Digital readouts. Economic add-ons - made to measure. Cyfrowe od-czyty. Ekonomiczne urządzenia dodatkowe wykonane na potrzeby metrologii. Metalwork.Prod., 1992, t. 136, nr 13, s. 27-28, 30. Przegląd najnowszych konstrukcji układów odczytu położenia (DRO) stosowa-nych jako wyposażenie dodatkowe konwencjonalnych obrabiarek skrawających i elektroerozyjnych, np. w przypadku ich modernizacji. Szczególną uwagę zwró-cono m.in. na możliwości funkcjonalne układów: pomiar prędkości posuwowej, wskazania długości w układzie metrycznym i calowym i możliwość programowa-nia funkcji pomiarowych.

22. Jochheim R.: Werkzeugmaschinen: Verbesserung älterer Modelle. Aus alt mach

neu. Obrabiarki: ulepszanie starszych modeli. Zrób ze starego nowe. Ind.Anz., 1992, t. 114, nr 48, s. 32-33. Modernizacja dawnych typów obrabiarek jest opłacalna szczególnie wtedy, gdy dany typ nie jest już dostępny na rynku. Obok napędu oraz sterowania, systemy prowadnicowe są zespołami, od których zależy dokładność obrabiarki. Zastoso-wanie prowadnic kulkowych pozwala na uzyskanie znacznie lepszych efektów niż stosowanie prowadnic ślizgowych.

23. Kaśkosz W.: Modernizacja - podstawowe wymaganie chwili.

Mechanik, 1992, t. 65, nr 1, s. 13-17. Przedsięwzięcia podejmowane w celu osiągnięcia ładu podstawowego w dzie-dzinie produkcji, restrukturyzacji produkcji, modernizacji technologii, organizacji wytwarzania i zarządzania - towarzyszące przejściu od gospodarki nakazowo-roz-dzielczej do gospodarki rynkowej w przemyśle maszynowym. Zwrócono szcze-gólną uwagę na rolę elastycznych jednostek produkcyjnych (EJP) w nowych wa-runkach gospodarczych. Omówiono zasady doboru EJP przy modernizacji pro-dukcji w przemyśle maszynowym.

24. Mirzojan V.M., Akopjan K.A.: Novaja koncepcija vysokoproizvoditel'nojj tokar-

nojj obrabotki. Nowa koncepcja wysokowydajnej obróbki tokarskiej. Stanki i Instr., 1992, nr 11, s. 29-31. Przykłady zwiększenia wydajności tokarek przez modernizację konstrukcji ist-niejących modeli. W pierwszym przykładzie wzrost wydajności osiągnięto zastę-pując tokarkę z dwoma równoległymi wrzecionami przez tokarkę z dwoma wrze-cionami przeciwległymi obsługiwanymi na przemian przez zdwojoną głowicę re-wolwerową usytuowaną na karetce. W przykładzie drugim wykorzystano koncep-cję dwupozycyjnej obróbki w dwóch wrzecionach, z których jedno obsługiwane jest przez suport krzyżowy, a drugie przez obrotowe suporty z wielonarzędzio-wymi blokami.

25. Möbius J.: NC measuring systems for automation technology. Numeryczne sys-

temy pomiarowe dla zautomatyzowanej technologii. Zeiss Inf.Jen.Rdsch., 1992/1993, t. 1, nr 2, s. 52-55. Przedstawiono szeroki asortyment cyfrowych systemów do automatycznego po-miaru długości i kątów, przeznaczonych m.in. do podstawowego wyposażenia ob-rabiarek programowanych NC i CNC oraz przewidzianych do uzupełniającego wyposażenia obrabiarek w celu ich modernizacji. Przedstawiono obrotowe sys-temy pomiarowe z urządzeniami do kodowania i pomiaru kątów.

6

26. Ortmayer R.: Rationalisieren mit modernisierten Werkzeugmaschinen. Racjonali-zacja za pomocą zmodernizowanych obrabiarek. Fertigungst.u.Betr., 1992, t. 42, nr 6, s. 272-273. Rozważono celowość modernizacji obrabiarek przy ich remontach generalnych. Szczególnie ważny jest dobór nowego układu sterowania CNC, z uwzględnieniem monitora obrazującego informacje liczbowe, graficzne i symulacyjne. Moderniza-cja obrabiarek powinna też obejmować unowocześnienie jej układów pomiaro-wych. Obrabiarki konwencjonalne można wyposażać w numeryczne układy po-miaru drogi, wskaźniki położenia, systemy szybkiej wymiany narzędzi itp. Przed przystąpieniem do modernizacji należy przeanalizować koszty i spodziewane zy-ski.

27. Schneider R., Korradi F.: Besser Fräsen mit spielfreiem Antrieb. Lepsze frezowa-

nie z wykorzystaniem bezluzowego napędu. Werkst.u.Betr., 1992, t. 125, nr 7, s. 530-531. W modernizacji frezarek konsolowych szczególnie ważne jest unowocześnienie układu napędowego. Podczas obróbki przerywanej (np. przy frezowaniu głowicą o dużej podziałce), występują pulsujące momenty skrętne na wrzecionie. Luzy międzyzębne w przekładniach zębatych powodują zwiększone szumy i skłonność do drgań rezonansowych. Dla uniknięcia tych niedogodności przekładnię zębatą można zastąpić sprzęgłem elektromagnetycznym, współpracującym z podwójną przekładnią pasową. Zastosowanie tego rodzaju napędu na frezarce z silnikiem o mocy 5,5 kW pozwoliło na zwiększenie wydajności frezowania.

28. Skvorcov V.N.: Modernizirovannoe oborudovanie. Zmodernizowane urządzenia.

Mashinostroitel', 1992, nr 1, s. 32-33. Opisano urządzenie do skrawania obrotowego płytkami okrągłymi, przeznaczone do stosowania na tokarkach przy obtaczaniu przedmiotów o różnej stożkowatości. Przedstawiono także urządzenie do obróbki mechanicznej, rozszerzające możli-wości technologiczne tokarek karuzelowych dzięki połączeniu ruchu obrotowego tarczy uchwytowej obrabiarki i głowicy rewolwerowej z posuwem w kierunku strefy skrawania.

29. Sobolev S.V., Barashkin D.Ju.: Proektirovanie stanochnykh opravok s pomoshh'ju

sistemy AutoCAD. Projektowanie obrabiarkowych trzpieni składanych z wyko-rzystaniem systemu AutoCAD. Stanki i Instr., 1992, nr 7, s. 36-37. Przykład zastosowania systemu AutoCAD do projektowania trzpieni obrabiarko-wych składających się z 4÷12 elementów. Wykorzystując system informacyjno-wyszukiwawczy stanowiący bazę danych o gotowych konstrukcjach trzpieni, opracowywanie nowej konstrukcji trzpienia sprowadzono do poszukiwania naj-bardziej zbliżonej konstrukcji typowej i jej modernizacji za pomocą systemu Au-toCAD, zgodnie z potrzebami.

30. Sondy elektrostykowe firmy RENISHAW. Modernizacja obrabiarek CNC w imię

zwiększenia wydajności i poprawy jakości produkcji. Mechanik, 1992, t. 65, nr 5/6, s. 185-186. Oferta firmy RENISHAW obejmująca sondy elektrostykowe i systemy transmisji sygnałów pomiarowych sondy. Wykorzystanie tych układów w ramach moderni-zacji obrabiarek CNC.

7

31. Wasiak Z., Wojciechowski T.: Koncepcja smarowania automatu jednowrzeciono-wego. Prz.Mechan., 1992, t. 51, nr 17/18, s. 12-16. Krytyczna ocena centralnych układów smarowania obrabiarek. Na przykładzie jednowrzecionowego automatu tokarskiego omówiono możliwości modernizacji układu smarowania przez stosowanie smaru plastycznego, techniki smarowania impulsowego lub smarowania powietrzno-olejowego łożysk wrzecionowych. Po-równano dotychczasowy sposób smarowania łożysk z podanymi propozycjami. Oceniono zalety tzw. technik minimalnego smarowania.

32. Zmodernizowane centrum obróbkowe.

Tech.Zagr., 1992, nr 4, s. 14. Informacja o modernizacji poziomego centrum obróbkowego H400 firmy Kita-mura Machinery GmbH. Centrum wyróżnia się szybką wymianą narzędzi i palety przedmiotowej, ma 4 osie współrzędnych (przesuw w osiach X, Y, Z wynosi od-powiednio 610, 460 i 510 mm), rozdzielczość w osi A (B) wynosi 0,001 mm. Wrzeciono napędzane jest silnikiem prądu przemiennego o mocy 11 kW, a pręd-kość jego obrotu wynosi 60÷6000 obr/min. Istnieje możliwość regulowania odle-głości między stołem i końcówką wrzeciona w granicach 160÷670 mm. Maksy-malna masa narzędzia wraz z oprawką wynosi 6 kg.

33. Allcock A.: Building a reputation - with rebuilding. Budowanie reputacji dzięki

modernizacji. Mach.a.Prod.Eng., 1993, t. 151, nr 3858, s. 54-55. Na przykładzie dwu brytyjskich firm omówiono możliwości modernizacji obra-biarek konwencjonalnych pod kątem wymagań narzucanych przez współczesne technologie produkcyjne. Wykonana w firmie Lambert modernizacja szlifierki Churchill CW obejmuje wyposażenie w osłony ochronne, elektroniczne urządze-nia odczytu położenia zespołów przesuwnych, urządzenia do pomiaru ręcznego, do elektronicznego wyważania ściernicy. Sztywność konstrukcji modernizowa-nych szlifierek pozwala na stosowanie ściernic z CBN.

34. Allcock A.: Re-engineering a technical treat. Modernizacja - techniczna terapia.

Mach.a.Prod.Eng., 1993, t. 151, nr 3843, s. 16-17. Informacje o działalności firmy SOS Tech zajmującej się modernizacją szlifierek do wałków krzywkowych i korbowych. Charakterystyka stosowanej przez firmę strategii działania, o nazwie Concept 90, określającej kolejne etapy prac moderni-zacyjnych: szczegółowy przegląd obrabiarki przeznaczonej do modernizacji, usta-lenie zakresu modernizacji, wykonanie prac modernizacyjnych, zainstalowanie i uruchomienie obrabiarki, przeszkolenie klienta w zakresie obsługi oraz za-pewnienie gwarancji na wykonane zmiany. Znaczenie CAD w pracy firmy.

35. Allcock A.: Machine builders' in-house skills. Umiejętności producentów obrabia-

rek. Mach.a.Prod.Eng., 1993, t. 151, nr 3843, s. 21, 23-25. Działalność brytyjskich producentów obrabiarek w zakresie remontów i moderni-zacji tokarek, frezarek, szlifierek. Przyczyny wzrostu zapotrzebowania na moder-nizowane obrabiarki. O modernizacji decyduje jej przewidywany koszt i względy techniczne.

8

36. Danilov V.A.: Modernizacija tokarnykh avtomatov dlja obrabotki nekruglykh detalejj. Modernizacja automatów tokarskich do obróbki niekołowych przedmio-tów. STIN, 1993, nr 2, s. 19-22. Analiza możliwości modernizacji automatów tokarskich wzdłużnych pod kątem zastosowania do obróbki przedmiotów o przekroju niekołowym (wielokątnym). W celu dokonania wyboru schematu obróbki określono parametry narzędzia i pa-rametry ustawienia obrabiarki przy toczeniu wielokątnych powierzchni głowicą styczną zewnętrznie. Rozważano kinematykę i oddziaływania siłowe przy sche-macie jednoczesnej obróbki powierzchni walcowej i wielokątnej. Schematy ki-nematyczne dwóch wariantów modernizacji automatu: gdy zespół obróbkowy umieszczony jest na łożu automatu i gdy zespół obróbkowy umieszczony jest na jednym z suportów.

37. Diamentowy obciągacz rolkowy - nowa jakość szlifowania.

Mechanik, 1993, t. 66, nr 2, s. 52-53. Prezentacja angielskiej firmy Van Moppes-IDP, produkującej pełny asortyment narzędzi diamentowych i borazonowych. Omówiono diamentowy obciągacz rol-kowy, którego zastosowanie - przy jednoczesnym dokonaniu niewielkich zmian w układzie elektrycznym i hydraulicznym obrabiarki oraz po przeróbce osłon - po-zwala na modernizację eksploatowanych szlifierek pod kątem zwiększenia ich wydajności, dokładności obróbki i możliwości technologicznych. Zalety obciąga-nia obciągaczem rolkowym.

38. Friedrich H., Metzinger P.: Schell fertigen. Innovative Frästechniken verkürzen

Durchlaufzeit im Triebwerksbau. Szybka produkcja. Innowacyjne techniki frezo-wania skracają czas produkcji w budowie silników. Maschinenmarkt, 1993, t. 99, nr 17, s. 46-49. Omówiono frezowanie łopatek silnika przepływowego. Ze względu na postęp w konstrukcji łopatek, zwłaszcza modyfikacji ich profilu, niezbędna jest moderniza-cja metod produkcji. Opracowano dwie metody frezowania wykorzystujące mo-dele CAD na frezarce sterowanej CNC w pięciu osiach z odpowiednim wyposa-żeniem i wymianą narzędzi. Pierwsza metoda polega na liniowym frezowaniu wzdłuż ruchu strumienia (przepływu). W takim samym kierunku ustawia się na-rzędzie. W drugiej metodzie narzędzie ustawia się w kierunku promieniowym. Może być ona stosowana tylko do krótkich łopatek.

39. Gol'drajjkh G.M., Dzhugurjan T.G., Kapitel'man L.V.: Rasshirenie tekhnologiche-

skikh vozmozhnostejj precizionnykh rastochnykh stankov. Rozszerzenie możli-wości technologicznych precyzyjnych wytaczarek. STIN, 1993, nr 1, s. 6-8. Charakterystyki techniczne zunifikowanych zespołów i narzędzi do precyzyjnych wytaczarek, umożliwiających tworzenie różnych układów konstrukcyjnych tych obrabiarek, ich modernizację lub przezbrojenie w przemysłowych warunkach.

40. HEIDENHAIN. Inkrementalne układy pomiarowe do modernizacji obrabiarek.

Mechanik, 1993, t. 66, nr 5/6, s. 220-221. Opisano przykład modernizacji dużej tokarki do obróbki bębnów napinających do taśmociągów, poprzez wyposażenie jej w inkrementalny układ do pomiaru długo-ści firmy HEIDENHAIN. Zastosowanie tego układu pozwoliło na zredukowanie czasu pomiarów kontrolnych dokonywanych na tokarce z założonym bębnem.

9

41. Ivanov V.P., Speridenko F.M.: Modernizirovannyjj stanok dlja pritirki klapanov k sedlam. Zmodernizowana obrabiarka do docierania zaworów do gniazd. STIN, 1993, nr 4, s. 18-20. Schemat, opis budowy i działania zmodernizowanej obrabiarki do docierania za-worów do gniazd w silnikach spalinowych ciągników. W celu podniesienia wy-dajności i jakości docierania wprowadzono nowe rozwiązania konstrukcyjne me-chanizmu kątowego przemieszczenia wrzeciona, układu przekazywania momentu od wrzecion do zaworów oraz mechanizmu ciągłego osiowego ruchu wrzecion. Próby eksploatacyjne wykazały, że przez modernizację zwiększono wydajność obróbki o ok. 30% a okres między remontami obrabiarki zwiększył się 1,5-krot-nie.

42. Kellock B.: Spindle specialists have a precise aim. Dokładność celem specjalistów

zajmujących się naprawami wrzecion. Mach.a.Prod.Eng., 1993, t. 151, nr 3851, s. 36-38. Zakres i strategie działania firm zajmujących się naprawami oraz modernizacją wrzecion obrabiarek. Podano argumenty przemawiające za tym, aby naprawy wrzecion obrabiarek były wykonywane przez specjalistów, a nie użytkowników obrabiarek. W pracach naprawczych wrzecion najwięcej uwagi poświęca się łoży-skowaniu, smarowaniu powierzchni ciernych oraz testom sprawdzającym po-prawność wykonanych prac.

43. Krajewski S.: Układ automatycznej stabilizacji prędkości szlifowania.

Arch.Technol.Masz.i Autom., 1993, nr 11, s. 283-289. Zaprezentowano prosty układ automatycznej kompensacji spadku prędkości szli-fowania wywołanego zużyciem ściernicy. Wyprowadzono zależności matema-tyczne umożliwiające zaprogramowanie tranzystorowej przetwornicy częstotliwo-ści, sterowanej mikroprocesorowo, która zmienia prędkość obrotową silnika asyn-chronicznego, zapewniając stałą prędkość obwodową ściernicy w całym zakresie zmian jej promienia. Układ może być wykorzystywany do modernizacji istnieją-cych szlifierek.

44. Kujawski M.: Uniwersalna metoda nacinania uzębień nieokrągłych kół zębatych.

Międzyn.Konf.Nauk.-Tech. KOŁA ZĘBATE, 1993, s. 110-116. Poddano ocenie różne metody nacinania uzębień nieokrągłych kół zębatych. Za-proponowano uniwersalny sposób wykonania tych kół o uzębieniach zewnętrz-nych, a także o uzębieniach wewnętrznych na zmodernizowanej dłutownicy Fe-llowsa ze stołem specjalnym o trzech osiach sterowanych numerycznie. Zalety nacinania nieokrągłych kół zębatych na zmodernizowanej dłutownicy Fellowsa.

45. Kvijan Cilin: Gidrostaticheskaja shpindel'naja rezcovaja golovka dlja vysokosko-

rostnogo zubostrogal'nogo stanka. Hydrostatyczna głowica wrzecionowa dla szybkobieżnej dłutownicy do kół zębatych. Stanki i Instr., 1993, nr 6, s. 30-32. Sposoby zapewnienia zdolności funkcjonalnej i podniesienia niezawodności dzia-łania hydrostatycznej głowicy wrzecionowej dłutownicy do kół zębatych. Sche-mat głowicy. Założony cel osiągnięto przez pokrycie wybranych elementów pro-wadnic antytarciowym pokryciem i naniesienie na wewnętrzne powierzchnie ło-żyska brązu z dodatkiem ołowiu, zapobiegającego powstawaniu uszkodzeń ło-żyska podczas krótkotrwałych przeciążeń wrzeciona. Wyniki badań zmodernizo-wanej głowicy.

10

46. L'engrenage inéluctable: celui de la commande numérique. Sterowanie nume-ryczne nieuchronne w obróbce uzębień. Mach.Prod., 1993, nr 596, s. 57-59. Tendencje rozwojowe w zakresie obrabiarek do kół zębatych, przekładni zębatych i ślimakowych. Firma MiniTools modernizuje obrabiarki do uzębień firmy Glea-son, wprowadzając sterowanie numeryczne poszczególnych osi w połączeniu z systemem CNC. Obrabiarki firmy Koepfer są sterowane numerycznie w 7 osiach. Przedstawiono również obrabiarki do nacinania i szlifowania uzębień szwajcar-skiej firmy Mikron, w tym m.in. centrum szlifierskie do uzębień ze sterowaniem CNC w 8 osiach. Firma Klingelnberg produkuje trójwspółrzędnościowe centrum pomiarowe.

47. Mason F.: Wire EDM beats milling at GE. Drutowe drążarki elektroerozyjne kon-

kurencyjne dla frezowania w firmie GE. Amer.Mach., 1993, t. 137, nr 3, s. 51-53. Firma Power Generation przeprowadziła kompletną modernizację produkcji ło-patek turbin parowych. Dotychczasowa produkcja form obejmowała 27 różnych operacji, głównie frezarskich. Zastosowanie 36 drążarek drutowych typu W1 fir-my Fanuc EDM Corp. zapewniło 2÷6-krotne skrócenie czasu produkcji. Usta-wione w trzech rzędach (po 12 w każdym) drążarki pracują 24 godziny na dobę. Drążarka W1 jest obrabiarką o wysokiej prędkości cięcia. Wyposażona jest w 32-bitowy system sterowania Fanuc OMC, specjalny system filtracji i duży szpulowy podajnik drutu.

48. Page M.: Ongoing recession stimulated rebuilds. Postępująca recesja stymuluje

remonty i modernizację obrabiarek. Metalwork.Prod., 1993, t. 137, nr 7, s. 27, 31, 34, 37. Obecnie nawet duże firmy decydują się na remont i modernizację zamiast inwe-stować w nowe obrabiarki. Omówiono działalność remontowo-modernizacyjną firm wyspecjalizowanych w tego typu pracach i prace wykonywane przez produ-centów obrabiarek. Określono m.in. zakres prac modernizacyjnych, przykładowe koszty remontów, skalę tego typu prac w Wielkiej Brytanii.

49. Przymuszała J.: Przedsiębiorstwo Remontów i Modernizacji Obrabiarek Ponar-

Koronowo. Mechanik, 1993, t. 66, nr 4, s. 147-150. Opis oferty PRiMO Ponar-Koronowo obejmującej m.in. naprawy i modernizację wszystkich typów obrabiarek krajowych i zagranicznych, wyposażenie, wymianę układów SN, montaż elektronicznych systemów pomiarowych z odczytem bezpo-średnim, regenerację i obróbkę skrawaniem elementów maszyn, wykonywanie osłon harmonijkowych, prowadnic łóż obrabiarek, a także śrub i wałków pocią-gowych. Przykłady prac remontowo-modernizacyjnych.

50. Allcock A.: New lease of life for Broadbent. Nowa oferta firmy Broadbent.

Mach.a.Prod.Eng., 1994, t. 152, nr 3876, s. 29-30. Firma Broadbent Machine Tools dotychczas specjalizowała się w sprzedaży śred-nich i wielkogabarytowych tokarek ręcznych i sterowanych CNC. Obecnie poza sprzedażą obrabiarek firma oferuje usługi modernizacyjne, regeneracyjne, mody-fikację konstrukcji pod kątem możliwości zastosowania układu CNC w obrabiar-kach ręcznych, usługi remontowe. Podano przykład prac modernizacyjnych wy-konanych dla chińskiego zleceniodawcy.

11

51. Allcock A.: Face-to-face with digitising technology. Twarzą w twarz z technolo-gią dygitalizacji. Mach.a.Prod.Eng., 1994, t. 152, nr 3879, s. 21, 23-24. Przegląd najnowszych rozwiązań w zakresie dygitalizacji wymiarów i kształtu przedmiotu obrobionego lub modelu wzorcowego, jako procesu realizowanego na obrabiarce. Omówiono obrabiarki skonstruowane z myślą o dygitalizacji (oprócz zadań obróbkowych), rozpatrzono systemy dygitalizacji jako wyposażenie mo-dernizujące obrabiarki konwencjonalnej, opisano skanery zadaniowe oraz opro-gramowanie sterujące przebiegiem dygitalizacji. Przedstawiono m.in. systemy dygitalizacji firmy Renishaw.

52. Allcock A.: CNC transplants for flat bed lathes. Układy CNC w tokarkach o po-

ziomym łożu. Mach.a.Prod.Eng., 1994, t. 152, nr 3876, s. 24-25. Dobudowanie urządzenia Audit do ręcznej tokarki o poziomym łożu rozszerza jej możliwości funkcjonalne. Tokarka zyskuje właściwości charakterystyczne dla to-karek o łożu pochyłym. Urządzenie Audit składa się z układu CNC ze sterowa-niem w dwóch lub w trzech osiach i z mechanicznego zespołu imitującego po-chyłe łoże tokarki, zamontowanego wzdłuż płaskiego łoża modernizowanej to-karki po stronie przeciwległej do miejsca obsługi. Podano przykłady praktycznego zastosowania opisanego wyposażenia i przeanalizowano koszty modernizacji.

53. Barberis N.: Acqua ed abrasivo per tagliare meglio. Cięcie strumieniem wody ze

ścierniwem daje lepsze wyniki. Macchine, 1994, t. 49, nr 11/12, s. 11-13. W celu optymalizacji obróbki strumieniowo-ściernej zmodernizowano głowicę obróbkową, zwiększając jej trwałość i dokładność. Wprowadzono automatyczną regulację zaworów, a tym samym regulację przepływu strumienia wody ze ścier-niwem. Przebieg obróbki sterowany jest systemem CNC, który umożliwia doko-nywanie doboru optymalnych parametrów obróbki.

54. Fleing K.: Fallbeispiel: Teilüberholung und Modernisierung eines Tischbohr-

werks. 26 Tonnen, 18 Jahre alt und absolut modern. Modernizacja wytaczarki stołowej. Ciężar 26 t, wiek 18 lat i absolutnie nowoczesna. Masch.u.Werkz., 1994, t. 95, nr 6, s. 49-51. Omówiono etapy przystosowywania do obecnych wymagań, pod względem wy-dajności i dokładności, wytaczarki stołowej funkcjonującej już od 17 lat. Doko-nano częściowej przeróbki niektórych części, inne wymieniono na nowe. Wymie-niono wszystkie przewody hydrauliczne i elektryczne, przeprowadzono remont prowadnic, dokonano wymiany niektórych wałków, kół zębatych, łożysk. Wyta-czarkę wyposażono w system sterowania Sinumeric 820M (firmy Siemens), uzy-skując większą elastyczność.

55. Grundler E.: HSC = high speed cutting. Skrawanie z wysokimi prędkościami.

EPE, 1994, t. 18, nr 1/2, s. 30-32. Firma Hauser specjalizująca się w systemach HSC dostosowanych do tradycyj-nych obrabiarek CNC i obrabiarek specjalnych, produkuje zmodernizowane ze-stawy do frezowania, wiercenia, szlifowania i frezotoczenia. Podano przykład ob-róbki na sucho pierścienia ustalającego toczeniem i frezowaniem HSC na tokarce CNC. Czas produkcji skrócono z 20 min (przy tradycyjnym szlifowaniu) do 4 min.

12

56. Hallum D.L.: Out of the lab and into the shop. Z laboratorium na wydział zakładu przemysłowego. Amer.Mach., 1994, t. 138, nr 10, s. 60-62. Wynalazki techniczne odgrywają istotną rolę przy modernizacji szlifierek do wał-ków, produkowanych przez firmę Weldon Machine Tool Inc. Weldon współpra-cuje z Instytutem Technologii w Massachusset, gdzie wprowadzono do powyż-szych szlifierek łożyska hydrostatyczne oraz specjalne tłumiki drgań, oparte na elastomerach poliuretanowych.

57. Kozuń G., Skowron S.: Zmodernizowane podajniki wibracyjne opracowane w

OBR PTiKM TEKOMA. Technol.i Autom.Montażu, 1994, nr 1, s. 18-19. Podstawowym celem modernizacji było opracowanie typoszeregu podajników PWC 16-71 o podwyższonych parametrach technicznych, a zwłaszcza dwukrotne zwiększenie prędkości podawania części do 12÷14 m/min. Opracowano nowy ze-spół napędowy podajnika, składający się z 3 kompletów elektromagnes-zwora, pracujących w pozycji poziomej. Zasilanie elektromagnesu ze zmodernizowanego zasilacza zmiennym prądem o częstotliwości 50 Hz powoduje cykliczne przycią-ganie zwory z częstotliwością 100 Hz.

58. Krajewski S.: Modernizacja obrabiarki konwencjonalnej przez wprowadzenie

tranzystorowej przetwornicy częstotliwości do napędu głównego. Zesz.Nauk.P.Poz., ser. Mechanika, 1994, nr 39, s. 45-50. Koncepcja racjonalnego stosowania tranzystorowych przetwornic częstotliwości (TPCz) do modernizacji obrabiarek konwencjonalnych opiera się na kryteriach energetycznych, tj. sprawności silnika asynchronicznego w funkcji częstotliwości prądu trójfazowego i mocy biegu jałowego układu napędowego. W wyniku mo-dernizacji uzyskuje się poprawę efektywności i poszerzenie zakresu eksploatacji obrabiarki.

59. Merkel P.: Retrofitting: So gut wie eine neue Maschine. Eine Million eingespart.

Remont i modernizacja obrabiarek: prawie jak nowe. Zaoszczędzić milion. Ind.Anz., 1994, t. 116, nr 38, s. 58-60. Na przykładzie zbudowanej w 1962 r. tokarki karuzelowej z dwoma pionowymi suportami narzędziowymi i tarczą uchwytową o średnicy 1,4 m opisano tzw. re-trofitting. W jednym z suportów zamontowano wrzeciono szlifierskie, osie robo-cze wyposażono w osobny napęd. Napęd główny (oś B) włączono do sterowania CNC; trójstopniowa przekładnia zapewnia wymagany moment obrotowy; za-montowano układ CNC - Sinumerik 810T w wersji podstawowej, z monochro-matycznym monitorem. Moc napędu 65 kW przy 1500/6000 obr/min. Koszt mo-dernizacji wyniósł 1/3 kosztu nowej obrabiarki.

60. Nowakowski A.: Badania wpływu parametrów procesu wycinania elektroerozyj-

nego na jego wskaźniki technologiczne. Podst.Tech.Obr.Ubyt., Koszalin: WSI, 1994, s. 101-102. W Instytucie Obróbki Skrawaniem w Krakowie opracowano konstrukcję genera-tora statycznego UZS-10 do zasilania zmodernizowanej wycinarki drutowej EWEB-40. Podjęto prace zmierzające do poznania zjawisk towarzyszących wyci-naniu elektroerozyjnemu na drodze pomiarów wskaźników wycinania elektroero-zyjnego połączonych z monitorowaniem wyładowań. Opisano stanowisko badaw-cze i sposób przeprowadzenia pomiarów.

13

61. Parry S.: Time - and money - saved by Parsons. Czas i pieniądze oszczędzone przez firmę Parsons. Mach.a.Prod.Eng., 1994, t. 152, nr 3881, s. 32-33. Zwrócono uwagę na pozaekonomiczne przyczyny wpływające na podejmowanie przez użytkowników obrabiarek decyzji o regeneracji, remoncie lub modernizacji obrabiarki na przykładzie firmy Parsons Generation Systems produkującej turbo-generatory wysokiej mocy. W czasie 12 miesięcy wykonano projekt i moderniza-cję frezarki zadaniowej Craven, przeznaczonej do obróbki rowków wirników, w celu uzyskania wymaganej dokładności obróbki i jakości powierzchni obrobionej. Bazą nowej konstrukcji było łoże i prowadnice starej frezarki.

62. Powley C.: OEMs reconsider the rebuild arena. Producenci obrabiarek ponownie

oceniają modernizację. Mach.a.Prod.Eng., 1994, t. 152, nr 3866, s. 30-31, 33, 35, 37. Sytuacja na rynku obrabiarkowym W.Brytanii w zakresie usług remontowo-mo-dernizacyjnych obrabiarek. Oceny korzyści ekonomicznych wynikających z eks-ploatacji wyremontowanych lub zmodernizowanych obrabiarek dokonują ich po-tencjalni użytkownicy. Przykłady działalności remontowo-modernizacyjnej firm, które jednocześnie produkują obrabiarki i firm, specjalizujących się tylko w re-montach.

63. Rozman Ja.B.: Nauchno-tekhnicheskijj seminar "Sovremennyjj ehlektroprivod na

osnove intellektual'nojj silovojj ehlektroniki i mikroprocessornykh sredstv uprav-lenija". Seminarium naukowo-techniczne "Współczesny napęd elektryczny na ba-zie inteligentnej elektroniki oraz mikroprocesorowych elementów sterowania". STIN, 1994, nr 11, s. 19-23. Streszczenie referatów zaprezentowanych na seminarium (Moskwa, 1994) po-święconym napędom elektrycznym w budowie maszyn i układom sterowania ty-mi napędami. Tematyka prac: modernizacja starych i opracowanie nowych na-pędów; napędy obrabiarek, pomp oraz środków transportu; mikroprocesorowe układy sterowania napędami; konstrukcja napędu sterowanego przez zmianę czę-stotliwości prądu zasilania; elementy przetworników stosowanych w napędach.

64. Smarten up the daily grind with CNC help. Zwiększenie dziennej wydajności szli-

fowania dzięki CNC. Metalwork.Prod., 1994, t. 138, nr 12, s. 45-46. Promocja szlifierek z układami sterowania CNC w Wielkiej Brytanii. Określono zakresy stosowania szlifierek CNC w ciągu ostatnich 20 lat. Wymieniono główne możliwości funkcjonalne szlifierek uzyskane dzięki zastosowaniu układów CNC. Możliwość modernizacji szlifierek ręcznych przez wyposażanie ich w układy CNC.

65. Weiss Z.: Niektóre problemy szlifowania głębokiego.

Podst.Tech.Obr.Ubyt., Koszalin: WSI, 1994, s. 83-84. Dokonano modernizacji szlifierki do płaszczyzn, wyposażając ją w układ stero-wania CNC Sinumerik 810T, napęd osi CNC przez silnik prądu stałego i sterow-nik Simoreg, a także optyczny liniał pomiarowy. Zapewniono możliwość obcią-gania ściernicy po przeszlifowaniu przedmiotu i obciągania ciągłego. Szlifowanie głębokie pozwala znacznie zwiększyć wydajność obróbki. Szlifowanie naddatku - nawet do 10 mm - odbywa się w jednym przejściu.

14

66. Worsley R.: Bolt-ons boost bank balances. Modernizacja zwiększa wkłady ban-kowe. Metalwork.Prod., 1994, t. 138, nr 12, s. 51, 54, 56. Urządzenia i zespoły przeznaczone do modernizacji obrabiarek NC i konwencjo-nalnych, gwarantujące rozszerzenie możliwości funkcjonalnych i podniesienie efektywności eksploatacyjnej modernizowanych obrabiarek. Opisano m.in. po-dajniki prętów, które podnoszą wydajność i dokładność toczenia, przenośniki wiórów, układy monitorowania stanu narzędzia, przenośniki przedmiotów obra-bianych, cyfrowe układy odczytowe (DRO), zespoły CNC. Opisano też zespoły CNC (Anilam) do frezarek rewolwerowych, wytaczarek i wiertarko-frezarek.

67. Allcock A.: Toolchanger project leads VMC update. Projekt zmieniacza narzędzi

gwarantuje podniesienie poziomu konstrukcji pionowego centrum obróbkowego. Mach.a.Prod.Eng., 1995, t. 153, nr 3888, s. 38-40. W firmie Bridgeport (W.Brytania) zmiany konstrukcyjne w pionowych centrach obróbkowych wprowadza się stopniowo, zastępując stare zespoły funkcjonalne nowymi. Celem opisanego podejścia do modernizacji obrabiarek, oprócz unowo-cześnienia konstrukcji, jest również obniżenie kosztów produkcji, a tym samym ceny obrabiarki. W centrach obróbkowych wprowadzono: zmianę konstrukcji zmieniacza narzędzi, zespołu napędu ruchu posuwowego, układu sterowania (szybsze przyspieszenia zespołów roboczych).

68. Bień A.: Pomiar drogi za pomocą przetwornika obrotowo-impulsowego sprzężo-

nego z komputerem. Elektronizacja, 1995, nr 9, s. 8-9. Podczas modernizacji maszyny do cięcia odcinków kątownika stalowego wystą-piła konieczność wyznaczania zadanego odcinka drogi, po którym porusza się ob-cinany materiał. Opracowano metodę pomiaru drogi za pomocą przetwornika ob-rotowo-impulsowego, polegającą na zliczaniu impulsów powstających przy prze-mieszczaniu się kątownika. Urządzenie do pomiaru odcinków składa się z dwóch modułów. Podano schemat blokowy aparatury pomiarowej.

69. Grundler E.: Fräsen: High-Speed-Cutting nachrüsten. Preiswerte Lösung. Frezo-

wanie: przystosować do obróbki z wysokimi prędkościami. Niedrogie roz-wiązanie. Ind.Anz., 1995, t. 117, nr 17, s. 42. Na głowicy frezarki do obróbki dużych części równolegle zamontowano dodat-kowy zespół z wrzecionem przystosowanym do obróbki z wysokimi pręd-kościami. Przytoczony sposób modernizacji wieloosiowego centrum obróbko-wego gwarantuje duży stopień elastyczności, skrócenie cyklu obróbki dzięki du-żym prędkościom posuwu (5 do 10 razy większe), podniesienie wydajności ob-róbki nawet powyżej 30%; umożliwia także obróbkę na sucho.

70. Hoppe M.: Produktionsmittel: Nutzenverlängerung und Nutzenerweiterung durch

Modernisierung. Środki produkcji: przedłużenie okresu oraz rozszerzenie zakresu użytkowania dzięki modernizacji. VDI-Z, 1995, t. 137, nr 3/4, s. 80-83. Na podstawie doświadczeń uzyskanych w procesie modernizacji konwencjonal-nych tokarek opracowano zestaw środków na bazie systemu CNC, umożliwiają-cych budowanie tokarek dwufunkcyjnych ze sterowaniem ręcznym lub nume-rycznym, w zależności od potrzeb.

15

71. Miller G.: Dedicated service keeps rebuilding competitive. Ukierunkowana ob-sługa serwisowa zapewnia konkurencyjność modernizacji. Mach.a.Prod.Eng., 1995, t. 153, nr 3904, s. 61, 63-64. Opis działalności serwisowej firmy Centreless Tooling Company, zajmującej się przebudową i modernizacją szlifierek bezkłowych. W modernizowanej szlifierce Ghiringhelli M120 zainstalowano urządzenie do automatycznego manipulowania przedmiotami obrabianymi, urządzenie do automatycznego obciągania ściernicy i sterownik PLC. Uzyskano efekty ekonomiczne porównywalne z efektami uzy-skiwanymi podczas eksploatacji nowej, lecz kosztownej szlifierki. Podano rów-nież informację o modernizacji tokarki CNC i przekształceniu jej w szlifierkę do obróbki twardych materiałów.

72. Miller G.: Upgraded controls cure maintenance headache. Ulepszone układy ste-

rowania ułatwiają utrzymanie ruchu. Mach.a.Prod.Eng., 1995, t. 153, nr 3894, s. 22-23, 25, 28. Opis modernizacji gniazda do obróbki wałków samochodowej skrzyni biegów przez wymianę układów sterowania. W jednym z gniazd produkcyjnych eksplo-atowanych w zakładzie Halewood wymieniono system sterowania gniazdem FMS. Stary system sterowania, zbudowany z 3 podsystemów sterowania: 8T, S5-150S PLC i Primo-S, zastąpiono systemem złożonym z 2 układów sterowania Si-numeric 840C. Obniżono koszt eksploatacji gniazda i uzyskano części zamienne dla trzech pozostałych systemów sterowania.

73. Miller G.: Partnership for profit as rebuild market grows. Wzrost zainteresowania

modernizacją skutkiem płynących z niej korzyści. Mach.a.Prod.Eng., 1995, t. 153, nr 3898, s. 40-42. Zwrócono uwagę na korzyści wynikające z modernizacji i podano przykłady mo-dernizacji obrabiarek, w wyniku czego uzyskano zwiększenie wydajności i do-kładności obróbki oraz obniżenie kosztów. Zastosowanie sondy pomiarowej na obrabiarce pozwala na zaoszczędzenie ok. 300 roboczogodzin w skali roku.

74. Rakowski L.: Retrofit cranks up lathe production. Modyfikacja konstrukcji toka-

rek. Amer.Mach., 1995, t. 139, nr 8, s. 72, 74. Modyfikację konstrukcji tokarek umożliwia oprogramowanie Omni Turn. W mo-dyfikowanych tokarkach suport narzędziowy montuje się bezpośrednio na pro-wadnicach obrabiarki. W miejsce głowicy rewolwerowej zastosowano system oprawek wielonożowych. System ten obejmuje także płytę utrzymującą narzędzia. Oprawki noży przymocowane są za pomocą śrub bezpośrednio do krawędzi płyty, która przesuwa się stopniowo przed wrzecionem obrabiarki, umożliwiając dojście narzędzia do materiału obrabianego (pręty). Tokarka jest sterowana CNC.

75. Ramazanov S.K., Khudjakov N.M.: Interaktivnaja komp'juternaja sistema avto-

matizacii proektirovanija upravljajushhikh programm dlja stanochnych kom-pleksov s ChPU. Interaktywny komputerowy system automatyzacji projektowania programów sterujących dla zespołów obrabiarek NC. Avtom.Sovr.Tekhnol., 1995, nr 4, s. 2-4. Opis systemu automatycznego programowania obrabiarek NC, złożonego z pod-systemu projektowania w trybie dialogowym programów sterujących dla tokarek oraz podsystemu tworzenia programów dla frezarek i wiertarek. W systemie pro-gramowania frezarek zmodernizowano procesor geometryczny.

16

76. Ring out the old, ring in the rebuild. Pożegnanie starej, powitanie zmodernizowa-

nej obrabiarki. Metalwork.Prod., 1995, t. 139, nr 2, s. 55, 58, 60. Przykłady modernizacji zautomatyzowanych linii obrabiarek zespołowych. Prace modernizacyjne dotyczą zespołów napędowych, śrub pociągowych tocznych, układów kodowania, układów sterujących, wrzecion i napędów wrzecionowych. Doświadczenia firm Evans a.Price i Crawford-Swift w zakresie modernizacji linii obrabiarek zespołowych.

77. Sredstva ocifrovki dlja programmirovanija obrabotki detalejj slozhnojj formy.

Środki dygitalizacji na potrzeby programowania obróbki przedmiotów o złożo-nych kształtach. Det.Mash.(EhI), 1995, nr 14, ref. 64, s. 19-24. Przegląd technicznych środków do dygitalizacji i skanowania powierzchni przedmiotów o złożonych kształtach, ułatwiających przygotowanie programów sterujących, zwłaszcza wtedy, gdy kształtowe powierzchnie przedmiotów nie mo-gą być opisane matematycznie, np. powierzchnie modeli, form, tłoczników. Przedstawiono maszyny skanujące, głowice skanujące, systemy dygitalizacji do modernizacji obrabiarek, lasery współrzędnościowe, oprogramowanie stosowane w tej dziedzinie techniki.

78. Stachoń J.: Układ posuwów obrabiarki NC ze sterownikiem firmy Siemens.

Post.Technol.Masz.i Urz., 1995, t. 19, nr 2, s. 31-39. Sterownik Sinumerik 805SM-TW firmy Siemens zastosowano w zmodernizowa-nym układzie napędu oraz sterowania ruchami posuwowymi tokarki TKX 50N. W przedstawionym sterowniku możliwe jest wprowadzenie 10.000 różnych war-tości nastaw z dokładnością 0,011/s.

79. Starzec R.: Obrabiarki już nie konwencjonalne, jeszcze nie sterowane numerycz-

nie. Mechanik, 1995, t. 68, nr 10, s. 389-390. Omówiono korzyści wynikające z modernizacji starych obrabiarek, polegającej na wyposażeniu tych obrabiarek w liniały pomiarowe, mierniki, bądź dodatkowo w sondy krawędziowe. Zmodernizowane obrabiarki wyposażone w odczyty cyfrowe zapewniają 20% wzrost wydajności i dokładności obróbki. Opłacalna jest zwłasz-cza modernizacja obrabiarek ciężkich. Opisano możliwości funkcjonalne urzą-dzeń z odczytem cyfrowym: zapamiętywanie wymiarów przedmiotu obrabianego, wspomaganie pozycjonowania i korekcji narzędzi oraz ustawiania punktów ba-zowych, możliwość przeliczania biegunowych współrzędnych na prostokątne.

80. Steuerungsseitige Aufrüstung älterer CNC-Maschinen: Aus alt wird neu. Moder-

nizacja sterowania starszych obrabiarek CNC: ze starego nowe. Schweiz.Maschinenmarkt, 1995, nr 44, s. 63. Obrabiarki CNC starszego typu są na ogół w dobrym stanie technicznym, lecz mają przestarzałe systemy sterowania. Obsługa takich urządzeń jest kosztowna, a szeregowe przesyłanie informacji powoduje blokowanie linii. Modernizacja drą-żarki elektroerozyjnej Charmilles F-431 polegała na zainstalowaniu na drążarce terminalu PC, który standardowo połączony jest z siecią LAN, przez sieć Arcnet. Umożliwia to wykorzystywanie aktualnie stosowanych programów, rozszerzenie zakresu funkcji drążarki oraz zwiększenie wygody obsługi.

17

81. Tekhniko-ehkonomicheskie preimushhestva tochenija zakalennykh stalejj. Tech-niczno-ekonomiczne zalety toczenia stali hartowanych. Det.Mash.(EhI), 1995, nr 23, ref. 119, s. 23-24. Opisano przykład zastąpienia szlifowania pierścieni łożysk ze stali hartowanej - toczeniem bez stosowania chłodziwa. W tym celu zmodernizowano eksploato-wane tokarki przez usztywnienie zespołów wrzecionowych, zwiększenie prędko-ści obrotowej wrzecion, zwiększenie sztywności całej konstrukcji. W wyniku to-czenia uzyskano mniejszą chropowatość powierzchni Rz=2,5 µm (przy szlifowa-niu 3,5 µm).

82. Urbański C., Zarzycki J.: Liniały magnetyczne - nowoczesna technologia w syste-

mach cyfrowego odczytu pozycji na obrabiarkach. Mechanik, 1995, t. 58, nr 12, s. 476-477. Ogólna prezentacja liniałów magnetycznych firmy SONY-Magnetoscale, stoso-wanych m.in. do modernizacji obrabiarek skrawających. Zastosowanie liniałów do odczytu przemieszczeń zespołów przesuwnych obrabiarki zapewnia zwiększe-nie dokładności obróbki, skrócenie czasu wykonania elementu oraz wyelimino-wanie pomylek w czasie obróbki. Omówiono cechy użytkowe liniałów Magneto-scale: odporność na zanieczyszczenia występujące w halach produkcyjnych, od-porność na drgania, zakres pomiarowy od 5 cm do 30 m, funkcja skalowania, funkcja zmiany kąta na współrzędne prostokątne i in.

83. Videoustrojjstva dlja stankov. Urządzenia wizyjne dla obrabiarek.

Det.Mash.(EhI), 1995, nr 22, ref. 108, s. 20-21. Krótki przegląd wskaźników położenia (w tym wizyjnych) pokazanych na wy-stawie IMTS 94 i przeznaczonych jako wyposażenie dla obrabiarek nowo kon-struowanych lub modernizowanych. Cyfrowe wskaźniki położenia umożliwiają m.in. efektywne frezowanie przedmiotów o złożonych kształtach w warunkach produkcji jednostkowej i małoseryjnej.

84. Worsley R.: Sredstva modernizacii stanochnogo oborudovanija. Środki moderni-

zacji obrabiarek. Det.Mash.(EhI), 1995, nr 21, ref. 96, s. 8-11. Przedstawiono środki modernizacji obrabiarek: magazyny prętów dla tokarek i automatów tokarskich, wskaźniki cyfrowe, układy NC, oprzyrządowanie szlifier-skie dla tokarek, uchwyty dla centrów obróbkowych, frezarek, szlifierek, obrabia-rek EDM. Omówiono m.in. układ Acu-Rite MILLPWR do dwuosiowego stero-wania i trzyosiowego cyfrowego odczytu położenia przesuwnego zespołu obra-biarki.

85. Fischer D., Friedrich R.: Modernisierung statt Neukauf in der Turbinenschaufel-

fertigung. Zamiast zakupu - modernizacja obrabiarki do łopatek turbinowych. Maschinenmarkt, 1996, t. 102, nr 25, s. 32-33. Modernizacji poddano hydrauliczną 4-wrzecionową frezarko-kopiarkę. Nowocze-sne łopatki mają geometrię zaprojektowaną w systemie CAD, co wymaga zasto-sowania nowej technologii, niemożliwej do realizacji metodą kopiowania. Po-suwy hydrauliczne zastąpiono śrubami tocznymi, wprowadzono sterowanie nume-ryczne (Sinumerik 840D), prędkości obrotowe wrzeciona zwiększono o 50%. Zmodernizowana frezarka umożliwia obróbkę kompletną (bez wykańczającej), względnie tylko zgrubną.

18

86. Flexible DRO serves many masters. Elastyczny układ cyfrowego odczytu służy wielu użytkownikom. Mach.a.Prod.Eng., 1996, t. 154, nr 3916, s. 53, 55-56. Opisano przykłady efektywnej modernizacji konwencjonalnych frezarek warsz-tatowych przez zainstalowanie trzyosiowego cyfrowego układu odczytowego Acu-Rite Millpwr. Poza możliwością odczytu przemieszczeń zespołów przesuw-nych, układ umożliwia sterowanie w dwóch osiach. Zastosowanie tego układu da-je następujące korzyści: większą dokładność obróbki, zwiększenie możliwości technologicznych obrabiarki, zmniejszenie czasu maszynowego, łatwiejsze usta-wienie obrabiarki, zwiększenie elastyczności obróbki, efektywniejsze wykorzy-stanie pracownika obsługującego obrabiarkę. Zaletą układu jest łatwość progra-mowania.

87. Frick W.: Zahnradfabrik Passau ersetzt defekte TNC. Neue Steuerung für bewähr-

te Fräsmaschine. Fabryka kół zębatych w Pasawie uzupełnia zdefektowany układ TNC. Nowy układ sterowania do sprawdzonej frezarki. Ind.Anz., 1996, t. 118, nr 4, s. 50-51. Etapy modernizacji uniwersalnej frezarki firmy Maho po 17-letniej eksploatacji przy produkcji narzędzi i przyrządów. Wymiana układu sterowania TNC-121 na TNC-122 nie wymagała zmian w układach mechanicznych frezarki. Układ TNC-122 mieści w pamięci 20 programów NC, zawierających maksymalnie 500 kro-ków pozycjonowania. Znacznym ułatwieniem dla zmodernizowanej frezarki jest obliczanie przez układ sterowania długości i promieni.

88. New Forest in Halifax. Nowa obrabiarka firmy Forest w Halifax.

Mach.a.Prod.Eng., 1996, t. 154, nr 3916, s. 43, 45. Przykład udanej modernizacji ciężkiej wytaczarko-frezarki firmy Forest do ob-róbki elementów o złożonych kształtach i wymiarach 18.300 x 1000 x 380 mm. W obrabiarce zwiększono prędkość obrotową wrzecion szybkobieżnych głowic z 6000 do 12.000 obr/min; do napędu zespołów przesuwnych zastosowano układ zapewniający uzyskanie posuwu roboczego w granicach do 7500 mm/min; zasto-sowano nowoczesny układ CNC Allen Bradley 8600 CNC; wymieniono podze-społy przenoszące obciążenia; zastosowano nowe silniki do napędu w osiach NC.

89. Oczoś K.E. i in.: Techniczno-ekonomiczne aspekty modernizacji obrabiarek stero-

wanych numerycznie. Mechanik, 1996, t. 69, nr 5/6, s. 189-195. Oceniono możliwości techniczne i techniczno-ekonomiczne aspekty modernizacji obrabiarek NC/CNC w Polsce. Stwierdzono, że w Polsce produkowane są obecnie wszystkie zespoły niezbędne do modernizacji tych obrabiarek. Przedstawiono rozwój układów sterujących, napędowych i pomiarowych przeznaczonych dla ob-rabiarek NC/CNC. Omówiono zakres prac przy modernizacji tokarki karuzelowej, frezarki pionowej z głowicą rewolwerową, tokarki uchwytowej. Analiza kosztów.

90. Polisch H.W.: Standard-NC-Fräsmaschinen modernisieren? Czy modernizować

standardowe frezarki NC? Werkst.u.Betr., 1996, t. 129, nr 9, s. 785-786, 788, 790. Zalety i korzyści wynikające ze stosowania nowoczesnych układów CNC w mo-dernizowanych frezarkach pokazano na przykładzie układu CNC Mozaic 4M opartego na przemysłowym PC z procesorem 486/75.

19

91. Rebuilt to last. Modernizacja do końca. Mach.a.Prod.Eng., 1996, t. 154, nr 3927, s. 65-66. W angielskiej firmie AM Systems Services dokonuje się modernizacji starych ob-rabiarek skrawających. Podano różnice między remontem i modernizacją obra-biarki. Wymieniono elementy i zespoły wykorzystywane przy modernizacji obra-biarek, np. elektroniczne układy odczytowe, podajniki prętów, zautomatyzowane zespoły załadowczo-rozładowcze, układy CNC, prowadnice, zespoły napędowe. Stwierdzono, że zależnie od zakresu modernizacji można zaoszczędzić 50÷80% w stosunku do ceny nowej obrabiarki. Przykłady zmodernizowanych obrabiarek.

92. Sakhno Ju.A., Sakhno E.Ju.: Ustrojjstvo dlja avtomaticheskojj balansirovki s dvu-

khstupenchatym ciklom raboty. Urządzenie do automatycznego wyważania z dwustopniowym cyklem pracy. Mashinostroitel', 1996, nr 12, s. 20-21. Do wyważania wrzeciennika szlifierki bezkłowej opracowano automatyczne urządzenie wyważające ze sterowanym przemieszczeniem mas korekcyjnych w czasie pracy obrabiarki. Badania wykazały, że szczątkowe drgania obrabiarki można ograniczyć zmieniajac parametry konstrukcyjne urządzenia wyważającego lub wprowadzając dwustopniowy cykl wyważania. Modernizacja urządzenia po-lega na wprowadzeniu dodatkowej tarczy korekcyjnej, której niewyważenie kom-pensuje resztkowe niewyważenie szlifierki pozostałe po procesie wyważania za pomocą głównych tarcz korekcyjnych.

93. Starzec R.: Obrabiarki już nie konwencjonalne, jeszcze nie sterowane numerycz-

nie. Mechanik, 1996, t. 69, nr 4, s. 148-149. Prezentacja przetworników optoelektronicznych liniowych i obrotowo-impulso-wych firmy Heidenhain. Zastosowanie tych przetworników w konstrukcji nowej lub modernizowanej obrabiarki pozwala zwiększyć dokładność obróbki. Działanie przetworników oparte jest na wykorzystaniu impulsów świetlnych powstających w momencie przesuwania podziałki z prążkami. Przesuw podziałki powoduje przyciemnienie lub rozjaśnienie światła, co jest wykrywane przez fotoelementy i zamieniane na impulsy elektryczne zliczane przez licznik.

94. Turret mills enjoy new lease of life. Frezarki narzędziowe wracają na rynek.

Mach.a.Prod.Eng., 1996, t. 154, nr 3926, s. 57, 59-60. Frezarki narzędziowe modernizuje się przez wyposażanie ich w tanie elektro-niczne układy sterowania, tanie systemy CNC lub elektroniczne układy odczytów cyfrowych (DRO). Jako przykład przedstawiono frezarkę No-Skill sterowaną przez układ o cechach sztucznej inteligencji, opracowaną przez firmy Eroda Hou-se i Expert Control Systems. Frezarka nie wymaga wykwalifikowanej obsługi.

95. Weiss Z. i in.: Adaptacja szlifierki konwencjonalnej do szlifowania ściernicami

CBN. XIX Nauk.Szkoła Obr.Ścier., Łódź, 1996, s. 267-274. Scharakteryzowano ściernice z CBN i omówiono warunki ich stosowania w przemyśle łożyskowym. Podano założenia projektu Copernicus dotyczącego wprowadzenia technologii szlifowania ściernicami CBN pierścieni łożysk tocz-nych na szlifierce konwencjonalnej i modernizacji szlifierki obejmującej unowo-cześnienie sterowania, zespołu obciągacza, układu chłodzenia itp.

20

96. Helping you to take control. Pomoc przy sterowaniu. Mach.a.Prod.Eng., 1997, t. 155, nr 3943, s. 42-43, 45-46. Obróbka na obrabiarkach CNC może być mało ekonomiczna. Bardziej opłacalna okazuje się obróbka na obrabiarkach zmodernizowanych, wyposażonych w cy-frowe układy odczytowe (DRO) lub proste układy CNC. Podano przykłady efek-tywnej obróbki na obrabiarkach z układami DRO. Układy DRO opłaca się stoso-wać wtedy, gdy tor ruchu narzędzia nie wymaga interpolacji.

97. Mit CAD von der Idee bis zur Detailzeichnung: Vom neuen Konstruieren über-

zeugt. Za pomocą CAD od pomiaru aż do rysunku przedmiotu: nowe metody konstruowania. Schweiz.Maschinenmarkt, 1997, nr 5, s. 44-45. Na przykładzie konstrukcji i modernizacji urządzenia do pakowania próżniowego przedstawiono korzyści wynikające z zastosowania systemu CAD do projektowa-nia. Systemy typu Autocad wymagają uzupełnień uwzględniających specyfikę danej branży. Dodatkowe aplikacje powinny zawierać bibliotekę części znormali-zowanych, przyjmowane tolerancje, wymiary, specyficzne symbole rysunkowe. Aplikacja powinna umożliwiać użytkownikowi tworzenie własnej biblioteki z częściami i symbolami firmowymi. Aplikacja Genius dla Autocad jest produktem wiodącym w sektorze oprogramowania dla przemysłu maszynowego.

98. Simmons S.: Grinder creeps towards flexibility. Szlifierka coraz bardziej ela-

styczna. Mach.a.Prod.Eng., 1997, t. 155, nr 3942, s. 51. Brytyjska firma IMTS zaproponowała nowe rozwiązanie w tej dziedzinie, pole-gające na takiej modernizacji klasycznej szlifierki do płaszczyzn, aby możliwe by-ło wykonywanie na niej szlifowania głębokiego. Największą trudność sprawiało opracowanie zaworu hydraulicznego sterującego posuwem stołu roboczego. Fir-ma IMTS zastosowała swoje rozwiązanie przy modernizacji szlifierek do płasz-czyzn firmy Chevalier. Uzyskano szlifierki o większej elastyczności i wydajności.

99. Stanochnoe oborudovanie dlja obrabotki detalejj vrashhenija. (Obzor, prodolzhe-

nie). Obrabiarki do obróbki przedmiotów obrotowo symetrycznych. (Przegląd, cd.). Det.Mash.(EhI), 1997, nr 1, ref. 2, s. 15-18. Zwrócono uwagę na rosnącą popularność tokarek z kombinowanym sterowaniem ręczno-numerycznym, omówiono korzyści wynikające ze stosowania tego rodzaju tokarek. Coraz powszechniej stosuje się tokarki i automaty tokarskie sterowane CNC w małych i średnich firmach w miejsce krzywkowych automatów tokar-skich. Omówiono możliwości kompletnej obróbki przedmiotów o skomplikowa-nych kształtach w jednym zamocowaniu na wieloosiowych automatach tokarskich CNC lub centrach obróbkowych.

100. Toczydłowski K.: Liniały pomiarowe do obrabiarek.

Mechanik, 1997, t. 70, nr 12, s. 610-611. W celu polepszenia własności eksploatacyjnych obrabiarek starego typu stosuje się modernizację, polegającą np. na zainstalowaniu na obrabiarce liniału pomia-rowego ze wskaźnikiem cyfrowym.

21

101. Waldvogel U.: Wie sich HSC-Nachrüstung am Bedarf orientieren lässt. Schnelle Schnitte in drei Stufen. Przystosowanie do obróbki HSC w stopniu uzależnionym od potrzeb użytkownika. Szybkie skanowanie w trzech etapach. Ind.Anz., 1997, t. 119, nr 3, s. 30-31. Koncepcja trójstopniowego przystosowywania obrabiarek konwencjonalnych i do materiałów trudnoobrabialnych - do obróbki z wysokimi prędkościami skrawania. Proponowane rozwiązanie przewidziane jest dla małych i średnich przedsię-biorstw, które z powodu wysokich kosztów obróbki HSC nie chcą inwestować od razu w zakup kompletnych obrabiarek do obróbki z wysokimi prędkościami. Przedstawiono ofertę firm niemieckich w zakresie stopniowego wdrażania ob-róbki HSC i modernizacji obrabiarek tradycyjnych.

102. Worsley R.: The complete package. Kompletny pakiet.

Metalwork.Prod., 1997, t. 141, nr 5, s. 57. Omówiono ofertę firmy TW Ward CNC Machinery w zakresie obsługi serwiso-wej obrabiarek skrawających. W zakresie modernizacji firma oferuje prace przy-wracające obrabiarce pełną zdolność użytkową, modernizację zespołów konstruk-cyjnych, wyposażenie obrabiarki w nowoczesne systemy kontrolno-pomiarowe i układy elektryczne itp. Przykład pionowego centrum obróbkowego Mori Seiki.

103. Bates C.: Remanufacturing a path to automation. Regeneracja obrabiarek sposo-

bem na automatyzację. Amer.Mach., 1998, t. 142, nr 9, s. 56, 60-62. Doświadczenia firmy Goldcrown, producenta nowoczesnych szlifierek bezkło-wych, związane z regenerowaniem na zlecenie różnego typu szlifierek i wyposa-żaniem ich w urządzenia automatyczne w celu połączenia z automatycznym sys-temem produkcyjnym danego zakładu. Podano przykład modyfikacji i integracji kilku szlifierek do obróbki trzech różnych powierzchni wałków sprężarek. Omó-wiono możliwości wyposażenia systemu obrabiarkowego w czujniki do pomiaru in-line i post-process, ze sprzężeniem zwrotnym, na potrzeby automatycznej kon-troli pomiarowej części. Przykłady prac modernizacyjnych obrabiarek.

104. Bates C.: Old base, new machine. Stara podstawa, nowa obrabiarka.

Amer.Mach., 1998, t. 142, nr 1, s. 52, 54. Podano przykłady modernizacji obrabiarek do szlifowania gwintów i otworów oraz do frezowania obwiedniowego, przeprowadzanej w różnych przedsiębior-stwach. W firmie Bardons Oliver na starej podstawie obrabiarki serii SG zbudo-wano linię tokarek CNC. Nową wersję wyposażono w specjalny rozszerzalny wrzeciennik z lanego polimeru, którego konstrukcja powoduje tłumienie drgań, zwiększając dokładność obrabianej części. Nowa obrabiarka SG umożliwia ob-róbkę części o większych rozmiarach i zwiększenie prędkości toczenia z 1500 do 2000 obr/min. Omówiono przebieg procesu udoskonalania obrabiarki.

105. Bates C.: Niche remanufacturing. Wypełnianie luki przez modernizację.

Amer.Mach., 1998, t. 142, nr 6, s. 50, 54, 56, 60, 62. Porównano koszty nowych szlifierek współrzędnościowych z kosztami moderni-zacji starych obrabiarek. Do funkcji, w które wyposaża się obrabiarki przy reno-wacji należy dodanie możliwości ciągłego sterowania CNC drogą narzędzia, np. za pomocą CNC Continuous Path Control System NASA, który pracuje w osiach X, Y, C, U i W, i który można stosować do szlifowania profili.

22

106. Biegalski H., Feld M.: Analiza możliwości zintegrowanej obróbki przecinaniem ściernicowym ze ścierną obróbką dokładną. Mater.Konf. N-T TPP '98, Poznań-Czerniejewo, 1998, s. 15-20. Podjęto prace badawcze zmierzające do modernizacji przecinania materiałów ściernicami elektrokorundowymi pod kątem uzyskania większej dokładności wy-miarowo-kształtowej odcinanych przedmiotów i korzystnych właściwości war-stwy wierzchniej przekroju, a także zmniejszenia materiało- i energochłonności procesu. Dokonano analizy możliwości zintegrowania przecinania ściernicowego ze ścierną obróbką dokładną na przykładzie obróbki powierzchni czołowych czę-ści typu wałek o długości 30÷50 mm.

107. Grundler E.: HSC-Zerspanung in der Praxis. Skrawanie z dużymi prędkościami w

praktyce. Tech.Rdsch., 1998, t. 90, nr 22, s. 56-57. W ramach oferty niemieckiej firmy Hauser omówiono możliwości modernizacji i adaptacji obrabiarek konwencjonalnych do potrzeb obróbki z wysokimi prędko-ściami (wyposażenie obrabiarek we wrzeciona napędzane, systemy chłodzenia wrzecion, uchwyty rozprężne, układy odsysania pyłu grafitowego itp.). Przedsta-wiono przykłady wykorzystania dodatkowego wrzeciona HSC do obróbki elek-trody miedzianej, rdzenia formy i matrycy.

108. Herzog W.F.: Maschinenmodernisierung ohne Risiko. Modernizacja maszyn bez

ryzyka. Maschine, 1998, t. 52, nr 3, s. 34-36. Na przykładzie 45-tonowej wytaczarko-frezarki płytowej Scharmann (rok pro-dukcji 1963) przedstawiono zakres przeprowadzonych napraw i modernizacji ze-społów obrabiarki. Opisano korzyści wynikające z przeprowadzonej moderniza-cji, w tym możliwość wykorzystania obrabiarki zarówno jako konwencjonalnej, jak i sterowanej numerycznie. Koszt modernizacji wyniósł 20% ceny nowej obra-biarki. Zastosowano m.in. nowy układ smarowania, w którym przerwy między poszczególnymi cyklami smarowania dobierane są przez programowalny sterow-nik z pamięcią (Bosch CL300). System uniemożliwia wyciekanie oleju poprzez fundament obrabiarki do wód gruntowych.

109. Jones N.: Newall exerts a measure of control. Firma Newall posługuje się wy-

miernym nadzorem. Mach.a.Prod.Eng., 1998, t. 156, nr 3959, s. 73-74. Charakterystyka najnowszej oferty firmy Newall produkującej cyfrowe układy odczytowe, stosowane w budowie i modernizacji obrabiarek skrawających do pomiaru przemieszczeń zespołów przesuwnych. Oferowane układy odznaczają się wysoką niezawodnością pracy. Oferta obejmuje cyfrowe systemy odczytowe (DRO) z liniowymi przetwornikami pomiarowymi do pomiaru w jednej, dwóch lub trzech osiach w odległości od 1 do 11 m.

110. Performance diagnosis reaches new heights. Wzrost efektywności metod diagno-

zowania. Mach.a.Prod.Eng., 1998, t. 156, nr 3964, s. 37-38. Opisano przykład zastosowania pręta teleskopowego z przegubowymi zakończe-niami (przyrząd firmy Renishaw) do kontroli błędów geometryczno-kinematycz-nych wyremontowanych lub zmodernizowanych obrabiarek.

23

111. Rebuilding a better machine. Przebudowa w celu otrzymania lepszej maszyny. Mach.a.Prod.Eng., 1998, t. 156, nr 3964, s. 30, 32, 35. Decyzja o modernizacji nie może być podejmowana pochopnie i powinna zostać poprzedzona analizą opłacalności. Podano zalecenia dla personelu decydującego o modernizacji obrabiarek w przedsiębiorstwie. Opisano przykład efektywnej mo-dernizacji frezarki do obróbki stalowych wirników. Zakres tej modernizacji obej-mował wymianę wrzeciona i zespołu obróbkowego, dołączenie napędu osi C, wymianę podzespołów elektronicznych i sterowania, wymianę wyposażenia na-rzędziowego w celu wydłużenia okresu trwałości narzędzi.

112. Smith I.: CNC choices a builder's perspective. CNC stwarza producentom szero-

kie perspektywy. Metalwork.Prod., 1998, t. 142, nr 15, s. 25- 26. Zalety układów CNC oceniono na przykładach produktów firm Heidenhain, Fa-nuc i Siemens, stosowanych przez firmę Bridgeport w centrach obróbkowych VMC. Do zalet tych zaliczono: uzyskiwanie dużych przyspieszeń ruchomych elementów obrabiarki w sposób płynny, automatyczne zwalnianie przy zmianach kierunku ruchu narzędzia lub przedmiotu obrabianego, czytanie bloków progra-mowych z wyprzedzeniem, sterowanie w celu skompensowania odkształceń cieplnych kluczowych węzłów obrabiarki, samodiagnostyka, programowanie w trybie dialogowym.

113. Stand der Technik, aber kein Stillstand. Wie geht es weiter mit der Hochge-

schwindigkeitsbearbeitung? Etap technologii - stan, ale nie zastój. Perspektywy obróbki z wysokimi prędkościami. Masch.u.Werkz., 1998, t. 99, nr 12, s. 66-67. Omówiono m.in. aktualny zakres wykorzystania obróbki z wysokimi prędko-ściami oraz wpływ tej technologii na stan przemysłu obrabiarkowego i narzę-dziowego. Wskazano na konieczność modernizacji nawet nowoczesnych wrze-cion w celu podwyższenia wydajności obróbki i wykorzystania zalet najnowszych materiałów na narzędzia skrawające. Sterowniki CNC powinny być dostosowane do HSC, czas realizacji jednego cyklu nie powinien przekraczać 500 µs. Nie-zbędna jest wyższa dynamika napędów posuwu i szersze wykorzystanie silników liniowych.

114. Taking care of business. Dbanie o interesy.

Mach.a.Prod.Eng., 1998, t. 156, nr 3969, s. 27, 29-30. Przedstawiono sylwetkę firmy CMTS, która wykonuje usługi remontowe i mo-dernizacyjne. Zakres jej działania obejmuje głównie obrabiarki CNC (tokarki CNC i centra obróbkowe) z Japonii, Tajwanu i Korei. Firma specjalizuje się przede wszystkim w naprawach i modernizacji układów sterowania, napędów ru-chów posuwowych, zespołów wrzecionowych i zespołów mechanicznych.

115. Vintovye privody kachenija. Śrubowe napędy toczne.

Det.Mash.(EhI), 1998, nr 11, ref. 67, s. 9-11. Ogólne charakterystyki napędów obrabiarkowych ze śrubami pociągowymi tocz-nymi. Opisane rozwiązania przystosowane są do bezpośredniego montażu na ob-rabiarce i mogą być stosowane zarówno w projektowanych, jak i modernizowa-nych obrabiarkach. Omówiono napędy z przekładniami śrubowymi tocznymi fir-my Intelligent Actuator (USA).

24

116. You get what you pay for. Dostaniesz to, za co zapłacisz. Mach.a.Prod.Eng., 1998, t. 156, nr 3955, s. 38-40. Tylko niewielka liczba firm świadczących usługi w zakresie modernizacji obra-biarek oferuje pełny zakres tych usług obejmujący projektowanie zmian moderni-zacyjnych, modernizację zespołów mechanicznych, elektrycznych i modernizację systemów sterowania. Przedstawiono działalność firmy Rudolph Carne oferującej pełny zakres modernizacji obrabiarek. Opisano przykład kompleksowej moderni-zacji czterowrzecionowej, czteroosiowej frezarki firmy Kearney Trecker.

117. Auguściński A.: Obróbka gładkościowa i regeneracja walców.

Mater.XXII Nauk.Szkoły Obr.Ścier., Gdańsk, 1999, s. 15-18. Przeanalizowano możliwości zmodernizowania gładkościowej obróbki wielkoga-barytowych walców przez zastosowanie dogładzania taśmami mikrościernymi. Przedmiotem badań była obróbka wykańczająca żeliwych walców prasowych ma-szyny papierniczej pod kątem zapewnienia określonych, powtarzalnych parame-trów chropowatości powierzchni oraz obniżenia kosztów obróbki. Przeprowa-dzono badania symulacyjne. Opracowano konstrukcję urządzenia do regeneracji walców bezpośrednio na walcarce.

118. Bates C.: Gantry loaders to the rescue. Automatyczne podajniki bramowe do ob-

rabiarek do produkcji wielkoseryjnej. Amer.Mach., 1999, t. 143, nr 8, s. 54, 56-57. Stosowanie automatycznych podajników bramowych (West-Tech, USA) pozwala na modernizację tokarek, które w krótkim czasie należy przestawić na produkcję wielkoseryjną. System podawania części obrabianych przetestowano przy zała-dowaniu i wyładowaniu rzeczywistych wyrobów w systemie symulującym rze-czywistą obrabiarkę. Bramowa konstrukcja urządzenia podajnikowego zapewnia swobodny dostęp do obrabiarki, zagwarantowano połączenie między układem ste-rowania obrabiarki i podajnika. Typowy czas załadowania/rozładowania wynosi 12 sekund. Dzięki modułowej budowie podajnika możliwa jest wymiana zaci-sków w zależności od rodzaju i masy obrabianych elementów.

119. Bates C.: Last of the big blocks. Ostatnie chwile dużych elementów w systemach

wymiany narzędzi. Amer.Mach., 1999, t. 143, nr 8, s. 57-58. Omówiono propozycję firmy New Century Remanufacturing w zakresie wyposa-żania starych obrabiarek w nowe systemy do szybkiej wymiany narzędzi. Przed-stawiono system napędzany hydraulicznie przeznaczony do wymiany wierteł, na-rzędzi do nakiełkowania, gwintowników - zamontowanych we wrzecionach ob-rotowych.

120. Burton R.: The bigger they come... Większa niż dostarczona...

Mach.a.Prod.Eng., 1999, t. 157, nr 3986, s. 33-34. Przykłady efektywnej modernizacji ciężkich obrabiarek. Zmodernizowane obra-biarki uzyskują większą przestrzeń obróbkową. Podkreślono, że w przypadku ob-rabiarek ciężkich modernizacja jest bardzo opłacalna. Podano przykład moderni-zacji ciężkiej pionowej wytaczarki, w której dokonano następujących zmian: zwiększono wysokość przestrzeni obróbkowej o 355 mm, wymieniono silniki na-pędowe na serwonapędy prądu przemiennego, zastosowano silnik prądu prze-miennego do napędu wrzeciona, dzięki czemu uzyskano bezstopniową regulację prędkości obrotowej, oraz dodano układ CNC.

25

121. Elliot R.L.: Pulling the plug on an old machine. Czy rezygnować ze starych obra-biarek. Amer.Mach., 2000, t. 144, nr 3, s. 104-105, 108, 110. Praktyczne informacje dotyczące ulepszania mechanicznych właściwości obrabia-rek, stosowania urządzeń wspomagających nowe technologie, kosztów oraz wy-magań związanych z dostawami.

122. Kralemann B., Suckow R.: Auf dem Stand der Technik. Modernisierte Fräs-

maschine senkt den Investitionsaufwand im Werkzeug-und Formenbau. W opar-ciu o aktualny poziom techniki. Zmodernizowanie frezarki metodą ograniczenia nakładów inwestycyjnych w produkcji form i narzędzi. Maschinenmarkt, 2000, t. 106, nr 16, s. 48-50. Na przykładzie pionowej frezarki kolumnowej FS 110 KE opisano przebieg mo-dernizacji której efektem jest uzyskanie 95% zdolności produkcyjnych za połowę ceny obrabiarki. Po piaskowaniu i gwintowaniu wszystkich komponentów żeliw-nych zamontowano nowe prowadnice ślizgowe, nowe napędy z pociągową śrubą toczną dla każdej osi, zainstalowano urządzenie hydrauliczne do kompensacji ob-ciążenia osi Z, a także 2-stopniową przekładnię elektryczną.

123. Mason B.: DROs and CNCs improve ROIs. Systemy odczytu cyfrowego (DRO) i

CNC zwiększają opłacalność inwestycji. Amer.Mach., 2000, t. 144, nr 5, s. 106, 108, 110. Pakiety DRO są szczególnie korzystne przy ręcznych operacjach obróbkowych, zwiększają jakość obrabianych części, skracają czasy nastawiania i cykli produk-cyjnych. Przykładowy pakiet Millman DRO (firmy Sony) z dużą dokładnością śledzi liniowe przemieszczenia, głowica jego czytnika rejestruje dane dotyczące pozycjonowania, które są przetwarzane na sygnały cyfrowe na potrzeby pomia-rów i kontroli. System ten w dużej mierze zapobiega występowaniu błędów. Zmodyfikowany pakiet CNC Millstation sprzyja ograniczaniu interwencji opera-tora. System CNC do modernizacji frezarek może programować 25 cykli obrób-kowych.

124. Pech M.: Broches du besoin. Wrzeciona na zamówienie.

Mach.Prod., 2000, nr 725, s. 35-36. Zmodernizowane wrzeciona odznaczają się zwiększoną dokładnością i osiągają wyższe obroty niż przed rekonstrukcją. Powierzchnia wrzeciona pokrywana jest warstwą twardego chromu lub warstwą ceramiczną, a wszystkie elementy wrze-ciona poddawane są dokładnemu wyważeniu. Firma HPR oferuje zarówno wrze-ciona mechaniczne, jak i elektrowrzeciona o średnicach w zakresie 17 do 300 mm, o mocy powyżej 40 kW i prędkości obrotowej przekraczającej 30.000 ob-r/min.

125. Chalmers R.E.: Talking turning technology. Rozmowy nt. technologii toczenia.

Manuf.Eng., 2001, t. 126, nr 4, s. 78, 80, 82-83, 86. Omówiono pozycję tokarek wśród innych obrabiarek i wymieniono cechy decy-dujące o ich uniwersalności. Opisano m.in. tendencje dotyczące podniesienia wy-dajności tokarek przez zwiększanie mocy i prędkości obrotowej wrzecion, auto-matyzację, opracowanie skutecznych systemów CNC. Podano informacje o mo-dernizacji tokarek dzięki zastosowaniu nowoczesnego systemu sterowania OpenCNC.

26

126. Dewes R. i in.: Many hands make light work. Wiele rąk ułatwia pracę. Metalwork.Prod., 2001, t. 145, nr 10, s. T23-T24. Integracja wielu różnych procesów obróbkowych na jednej obrabiarce pozwala m.in. na zredukowanie niezbędnego wyposażenia narzędziowego i uchwytowego, zmniejszenie kosztów inwestycyjnych, wyeliminowanie wielokrotnego ustawiania i mocowania przedmiotu obrabianego. Zwrócono uwagę na konieczność przysto-sowania konstrukcji obrabiarek hybrydowych do wymagań stawianych przez róż-ne procesy obróbkowe. Jest to możliwe dzięki modernizacji starej konstrukcji, budowie nowego wielozadaniowego systemu, zastosowaniu przezbrajalnej kon-strukcji modułowej.

127. Gauthier J.: Un pas vers l'UGV. Krok w kierunku obróbki z wysokimi prędko-

ściami. Mach.Prod., 2001, nr 737, s. 27, 29. Firma Lemoine we współpracy z firmami Precise (procucent wrzecion) i OSG AIMO (producent narzędzi skrawających) dostosowuje uniwersalne frezarki CNC, wyprodukowane kilkanaście lat temu, do potrzeb HSC. Zwiększenie pręd-kości posuwu uzyskano dzięki zastosowaniu specjalnego oprogramowania zinte-growanego z oprogramowaniem sterującym obrabiarką. Konwencjonalne frezarki wyposażono w elektrowrzeciona PKZ 25 o mocy 3,2 kW i prędkości obrotowej 25.000 obr/min. W tych wrzecionach można montować narzędzia o średnicy do 12 mm. Zaproponowano frezy węglikowe z powłoką wielowarstwową.

128. Jezierski J., Sieczka P., Olszaniecki M.: Przebudowa i modernizacja centrów ob-

róbkowych firmy Cincinnati Milacron. Mechanik, 2001, t. 74, nr 11, s. 703-706. Opisano zakres prac modernizacyjnych koniecznych dla poprawienia parametrów techniczno-funkcjonalnych obrabiarki. Przeanalizowano koszty przebudowy i modernizacji, obejmującej koszty układu sterowania i wyposażenia elektrycznego, regeneracji układu hydraulicznego, kapitalnego remontu mechanicznego. Omó-wiono szczegóły procesu przebudowy i modernizacji na przykładzie centrów ob-róbkowych.

129. Kellock B.: Co-operation a good way to control. Kooperacja dobrym rozwiąza-

niem dla sterowania. Mach.a.Prod.Eng., 2001, t. 159, nr 4036, s. 21-24. Producenci obrabiarek i firmy zajmujące się ich modernizacją oferują obecnie różne układy CNC do sterowania konkretnego typu obrabiarki, wyposażanie układu CNC w specjalizowane oprogramowanie o wymaganych przez użytkow-nika parametrach, a także pełny pakiet usług związanych ze sterowaniem i współ-pracą z użytkownikiem w celu wybrania układu CNC o optymalnych własno-ściach użytkowych lub opracowania takiego układu. Szeroko stosowane są układy sterowania o strukturze otwartej.

130. Krzyżanowski J. i in.: Znaczenie modernizacji obrabiarek.

Mechanik, 2001, t. 74, nr 12, s. 797-799. Podkreślono innowacyjną rolę, jaką spełnia modernizacja obrabiarek w przemy-śle. Przeanalizowano korzyści i cele modernizacji. Poprawę wydajności obróbki na modernizowanych obrabiarkach uzyskuje się przez zwiększenie prędkości skrawania, prędkości posuwu, prędkości ruchów dostawczych, odpowiednie wy-posażenie układów narzędziowych i zautomatyzowanie ich pracy.

27

131. Williams R.: Not dead yet! Jeszcze nie na złom! Metalwork.Prod., 2001, t. 145, nr 5, s. 51-53, 56. Na przykładach opisano prace nad modernizacją różnego rodzaju obrabiarek. Z opisu wynika, że zakres modernizacji może być bardzo szeroki i obejmować m.in. dodanie lub wymianę układu CNC, dodanie układu cyfrowego pomiaru położenia, zastąpienie tradycyjnego napędu przez serwonapęd itp.

132. Il'ickijj V.B., Erokhin V.V., Vdovin A.V.: Ispol'zovanie CAD/CAM/CAE-

tekhnologijj pri modelirovanii tekhnologicheskojj osnastki. Zastosowanie syste-mów CAD/CAM/CAE do modelowania oprzyrządowania technologicznego. STIN, 2002, nr 9, s. 6-9. Wyszczególniono zagadnienia rozwiązywane z zastosowaniem systemów CAD/CAM/CAE do projektowania oprzyrządowania technologicznego. Główne zalety wynikające z zastosowania tych systemów to m.in. skrócenie czasu moder-nizacji istniejących rozwiązań i możliwość szybkiego znalezienia optymalnego rozwiązania. Przeanalizowano możliwości użytkowe wybranych systemów CAD/CAM/CAE na przykładach projektowania uchwytu tokarskiego i frezar-skiego.

133. Krzyżanowski J., Wojciechowski J.: Modernizacja obrabiarek - efektywne podno-

szenie poziomu technicznego przedsiębiorstw. Inż.Maszyn, 2002, t. 7, nr 3, s. 63-74. Coraz częściej stosowanym sposobem unowocześniania parku maszynowego jest modernizacja użytkowanych obrabiarek i innych urządzeń technologicznych. Ob-rabiarka po modernizacji ma podobne właściwości technologiczne i jakościowe jak obrabiarka nowa. Czynnikiem motywującym do modernizacji jest możliwość dostosowania wyposażenia maszyny do programu produkcji. Wśród korzyści wy-nikających z modernizacji z punktu widzenia ochrony środowiska wymieniono zmniejszenie energochłonności, redukcję zużycia materiałów na produkcję no-wych maszyn, obniżenie poziomu hałasu, ograniczenie środków smarnych.

134. Pech M.: Rectification de point de vue. Nowy aspekt szlifowania.

Mach.Prod., 2002, nr 760, s. 35-36. Szlifierki szwajcarskiej firmy Studer mają budowę modułową. Szlifierka do wał-ków S41cnc jest przystosowana do obróbki przedmiotów o masie do 180 kg. Hy-drostatyczne prowadnice w osi X zapewniają dobrą dynamikę obrabiarki podczas szlifowania kształtowego i szlifowania powierzchni stożkowych. Prędkość prze-mieszczeń w osiach X i Z sięga 15 m/min. Przewidziano wyposażenie szlifierki we wrzeciennik umożliwiający zamontowanie do czterech ściernic o średnicy do 500 mm. Modernizacja szlifierki zmierza w kierunku przystosowania do szlifo-wania rowków i szlifowania gwintów pod kątem.

135. Pestunov V.M.: Novye mekhanizmy tekhnologicheskogo oborudovanija. Nowe

mechanizmy w urządzeniach technologicznych. Mashinostroitel', 2002, nr 12, s. 21-27. Modułowa budowa obrabiarek pozwala na ich unowocześnianie zgodnie z wyma-ganiami użytkowników na drodze wymiany modułów lub rozbudowy o dodat-kowe moduły. Wśród oferowanych mechanizmów służących modernizacji obra-biarek opisano napęd zapewniający małe prędkości posuwu przy dużych prze-mieszczeniach, system automatycznej regulacji przebiegu toczenia kompensujący błędy kształtowania, system napędu mechanizmu tulei konika i in.

28

136. Sälzer C.: Die Trockenbearbeitung wird Serienreif. Obróbka na sucho osiągnęła stopień dojrzałości umożliwiający jej seryjne zastosowanie. Tech.Rdsch., 2002, t. 94, nr 17, s. 28-29. Stwierdzono m.in. opłacalność modernizowania starszych wersji obrabiarek pod kątem stosowania zredukowanej do minimum ilości cieczy chłodząco-smarującej względnie stosowania obróbki na sucho. W Niemczech realizacja projektu "Sieć technologiczna - obróbka na sucho" umożliwia uzyskanie oceny ekspertów z kompetentnych ośrodków badawczych nt. możliwości wdrożenia technologii ob-róbki na sucho w danej firmie i przewidywanej rentowności.

137. Cherpakov B.I., Belaga V.B.: Modernizacija stanochnogo oborudovanija na pred-

prijatijakh s ogranichennymi resursami. Modernizacja parku obrabiarkowego w przedsiębiorstwach o ograniczonych zasobach. STIN, 2003, nr 11, s. 14-17. Omówiono proste i tanie rozwiązania techniczne pozwalające na modernizację starych obrabiarek, polegające na wyposażeniu konwencjonalnych tokarek w do-datkowe zespoły pozwalajace na rozszerzenie ich możliwości użytkowych. Do-datkowym wyposażeniem mogą być głowice wiertarsko-frezarskie, a także gło-wice pomiarowe.

138. Kennedy B.: Turning to CNC. Zwrot ku CNC.

Cut.Tool Eng., 2003, t. 55, nr 12, s. 47-50. Stosując nowoczesne systemy CNC do sterowania obrabiarkami starszego typu (po modernizacji), uzyskuje się możliwość toczenia złożonych kształtów prostym narzędziem, łatwość obsługi wielu tokarek przez jednego operatora itp. Przeanali-zowano aspekty ekonomiczne modernizacji. Oceniono, że koszt modernizacji nie powinien przekraczać 60% kosztów zakupu nowej tokarki. Modernizacja obej-muje m.in. przebudowę układu mechanicznego i wyposażenie w układy pomia-rowe. Przykład analizy kosztów przebudowy tokarki sterowanej ręcznie na obra-biarkę CNC.

139. Kuttkat B.: Drugie życie obrabiarek. Maszyny po retroficie sposobem na unowo-

cześnienie produkcji. Maschinenmarkt, Mag.Przem., 2003, nr 4, s. 26-27. Producent pionowych i poziomych tokarek, wielofunkcyjnych centrów obróbko-wych oraz linii produkcyjnych Emag oferuje klientom pełnowartościowe, kom-pletnie zmodernizowane centrum obróbkowe z drugiej ręki za cenę o 30% niższą od ceny nowej maszyny. Centrum poddano modyfikacji konstrukcji z wprowa-dzeniem elementów nowej wersji obrabiarki (retrofit). Modernizacji podlega elek-tryka, hydraulika i obiegi cieczy chłodząco-smarujących. Na życzenie klienta unowocześnia się napędy i systemy sterowania oraz montuje rewolwerowe gło-wice narzędziowe.

140. Pech M.: Expansion dans l'alésage. Rozwiertaki rozprężne.

Mach.Prod., 2003, nr 783, s. 22. Włączenie firmy wytwarzającej rozwiertaki Polytool do Dixi Outils pozwoliło zintensyfikować prace nad modernizacją tych narzędzi oraz zautomatyzować ich produkcję. Narzędzia Polytool obejmują rozwiertaki stałe (zakres średnic 0,5 do 33,1 mm) oraz rozwiertaki rozprężne i z głowicą wymienną (5,8 do 100 mm). Dokładna regulacja rozwiertaków zapewnia kompensację zużycia krawędzi skra-wających.

29

141. Sobiech J.: Retrofitting - sposób na modernizację parku obrabiarkowego. Pr.Nauk.Inst.Technol.Masz.P.Wroc., 2003, nr 84, ser. Konferencje, z. 41, t. II, s. 175-180. Omówiono możliwości modernizacji obrabiarek na potrzeby małych polskich przedsiębiorstw. Zaproponowano stosowanie retrofittingu, tj. metody moderniza-cji obrabiarek zapewniającej przedłużenie okresu ich przydatności produkcyjnej. W tym okresie parametry techniczne obrabiarek po retrofittingu powinny być zbliżone do parametrów maszyn nowych o podobnym przeznaczeniu

142. Wieczorowski K., Tomkowiak P.: Modernizacja obrabiarek w aspekcie zwiększe-

nia ich produktywności. Zesz.Nauk.P.Rzesz., 2003, nr 202, ser. Mechanika, z. 61, s. 145-151. Podano czynniki, które uzasadniają konieczność modernizacji obrabiarek. Przed-stawiono kierunki modernizacji obrabiarek z uwzględnieniem poziomu, zakresu i obszaru modernizacji oraz rozwoju materiałów narzędziowych i konstrukcji na-rzędzi. Analizowano możliwości zwiększenia prędkości obrotowej wrzeciona, za-kresu posuwów i prędkości ruchów jałowych.

143. Kirilin Ju.V. i in.: Dinamicheskie kharakteristiki nesushhejj sistemy rel'sofreze-

rnogo stanka. Charakterystyki dynamiczne systemu nośnego frezarki do szyn. STIN, 2004, nr 9, s. 6-11. Podkreślono znaczenie analitycznego prognozowania charakterystyk dynamicz-nych obrabiarek skrawających na etapach ich projektowania. Metodę tę zastoso-wano do modernizacji frezarek do obróbki szyn kolejowych, które w czasie eks-ploatacji wykazują skłonności do wpadania w silne drgania samowzbudne. Opisa-no przyjęte modele obliczeniowe struktury nośnej takich frezarek.

144. Wojciechowski J., Wyglądacz P., Nitek W.: Wydłużanie cyklu życia obrabiarek.

Napędy i Sterow., 2004, t. 6, nr 2, s. 22-25. Przedstawiono techniczne możliwości modernizacji napędów obrotowych ruchów głównych w obrabiarkach skrawających. Zaproponowano przejście z układu z sil-nikiem prądu przemiennego i z układu z silnikiem prądu stałego na układ z silni-kiem prądu przemiennego o regulowanej częstotliwościowo prędkości obrotowej. Rola dodatkowej przekładni mechanicznej.

145. Denkena B. i in.: Können teure Werkzeugmaschinen auf längere Sicht günstiger sein? Entwicklung von Werkzeugmaschinen unter Berücksichtigung der Lebes-zykluskosten. Czy drogie obrabiarki w dłuższej perspektywie są opłacalne? Opra-cowanie obrabiarek z uwzględnieniem kosztów cyklu życia. Werkstattstechnik, 2005, t. 95, nr 7/8, s. 519-523. Wskazano na konieczność objęcia rachunkiem ekonomicznym wszystkich para-metrów obrabiarki w celu uzyskania pomocniczego narzędzia przy podejmowaniu decyzji o zakupie lub remoncie obrabiarki. W ramach projektu „obrabiarka zo-rientowana na cykl życia analizowano możliwości trwałego obniżenia „kosztów cyklu życia” na przykładzie prototypu tokarki pionowej, zbudowanej z kompo-nentów o charakterze innowacyjnym do obróbki kompletnej, przystosowanej do zintegrowania kolejnych zespołów roboczych.

30

146. Güney S.: Wie ein Fels in der Brandung. Einfluss der Aufstellelemente auf das dynamische Verhalten von Werkzeugmaschinen. Niczym skała w morskiej ki-pieli. Wpływ elementów umożliwiających stabilne podparcie na własności dyna-miczne obrabiarek. Maschinenmarkt, 2005, nr 36, s. 140-142, 144. Uwzględniając własności dynamiczne, obrabiarki można ustawiać na specjalnych elementach stanowiących izolację przeciwdrganiową, oddziałujących korzystnie na cały system obrabiarka-narzędzie-przedmiot. Zwiększenie stabilności dyna-micznej np. frezarki pozwala jej na pracę w warunkach zwiększonych przyspie-szeń.

147. Klingauf W.: CNC-Technik optimiert Werkzeugmaschinen. Technika CNC narzę-

dziem optymalizacji obrabiarek. Schweiz.Maschinenmarkt, 2005, t. 106, nr 16, s. 135-136, 138, 140-141. Podniesienie wydajności jedno- i wielowrzecionowych automatów tokarskich se-rii Deco i Multideco firmy Tornos uzyskano m.in. dzięki nowym sterownikom i napędom GE Fanuc oraz nowym możliwościom prognozowania. Koncepcję rów-noległego sterowania numerycznego PNC zastąpiono w sterownikach GE Fanuc tzw. zintegrowaną funkcją PTO pozwalającą na użycie oprogramowania firmo-wego TB-Deco.

148. Beljakov A.A.: Metody i sredstva obmena informaciejj mezhdu sistemoj ChPU i systemami podgotovki upravljajushhikh programm. Metody i środki wymiany in-formacji między systemem CNC i systemami przygotowania programów sterują-cych. STIN, 2006, nr 8, s. 6-10. W obrabiarkach CNC elektroniczne systemy sterowania szybko się starzeją i dla-tego często istnieje konieczność modernizacji ich komponentów, np. podsystemu wprowadzania-wyprowadzania informacji. Przedstawiono metodykę wyboru optymalnego pod względem stosunku cena/jakość elektronicznego sposobu wy-miany informacji między systemem CNC i systemami przygotowania programów sterujących. Opisano algorytm wyboru optymalnego sposobu wymiany informacji między komputerem i systemem CNC.

149. Childs T.H.C.: Friction modelling in metal cutting. Modelowanie tarcia przy skra

waniu metalu. Wear, 2006, t. 260, nr 3, s. 310-318. Przegląd wyników doświadczeń nad rodzajami zjawisk tarciowych występujących między wiórem a narzędziem w warunkach formowania się wióra. Rozważano różne modele tarcia. Zaproponowano udoskonalony wzór na potrzeby opracowa-nia modelu tarcia.

150. Lee S.W., Mayor R., Ni J.: Dynamic analysis of a mesoscale machine tool. Anali-

za dynamiczna obrabiarki w mezoskali. Trans.ASME, J.of Manuf.Sci.a.Eng., 2006, t. 128, nr 1, s. 194-203. Zminiaturyzowane obrabiarki skrawające, zwane obrabiarkami w mezoskali, są przeznaczone do obróbki przedmiotów w mikro- lub mezoskali. Warunkiem uno-wocześniania struktur tego typu obrabiarek jest dobra znajomość ich dynamiki. Omówiono udoskonaloną mezoobrabiarkę do frezowania, jej właściwości dyna-miczne, przeprowadzono eksperymentalne frezowanie w mikro- i mezoskali.

31

151. Shibayama T., Kunieda M.: Diffusion bonded EDM electrode with micro holes for jetting dielectric liquid. Dyfuzyjnie spojona elektroda do obróbki elektroero-zyjnej z mikrootworami do wtryskiwania cieczy dielektrycznych. CIRP Ann., 2006, t. 55, nr 1, s. 171-174. Omówiono udoskonalenie właściwości elektroerozyjnej metody obróbki gładkich szczelin dzięki elektrodzie z mikrootworami do wtryskiwania dielektryku na po-wierzchnię obrabianą. Elektrodę uzyskano na drodze dyfuzyjnego połączenia dwóch płyt miedzianych, na których wykonano (za pomocą strumienia elektrolitu) mikrorowki do doprowadzania dielektryku. Zastosowanie takiej elektrody znacz-nie skraca czas obróbki i zwiększa jej dokładność.

152. Wang S.-B., Wu C.-F.: Selections of working conditions for creep feed grinding.

Part (III): avoidance of the workpiece burning by using improved BP neural net-work. Dobór warunków obróbki dla szlifowania głębokiego. Część III. Zastoso-wanie udoskonalonej sieci neuronowej BP w celu uniknięcia przypalenia przed-miotu obrabianego. Int.J.of Adv.Manuf.Technol., 2006, t. 28, nr 1/2, s. 31-37. Sporządzono model do prognozowania siły przy szlifowaniu głębokim za pomocą udoskonalonej sieci neuronowej z propagacją wsteczną (BPN) umożliwiający do-kładne przewidywanie energii szlifowania. Model służy też do przewidywania przypaleń przedmiotu obrabianego.

153. Waurzyniak P.: Cutting metal more efficiently. Bardziej wydajne skrawanie meta

li. Manuf.Eng., 2006, t. 136, nr 2, s. 67-68, 70, 72-75. Udoskonalenia realizowane w dziedzinie systemów CAD/CAM i systemów opro-gramowania NC na potrzeby symulacji i weryfikacji wspierają rozwój obrabiarek wielozadaniowych (MTM), powodują zwiększenie wydajności obróbki z wyso-kimi prędkościami (HSM) oraz możliwości symulacji 3D, a ponadto sprzyjają in-tegracji procesów skrawania z systemami PLM (Product Lifecycle Management - Zarządzanie Cyklem Życia Produktu).

154. Zaborski S. i in.: Mechatroniczny układ napędów posuwów szlifierki elektroche-micznej. Napędy i Sterow., 2006, t. 8, nr 3, s. 142-147. Zamieszczono schematy szlifowania ECM za pomocą ściernicy diamentowej. Podano wymagania stawiane układom napędów posuwów szlifierki ECM. Przed-stawiono budowę mechatronicznego układu napędowego posuwów zainstalowa-nego na szlifierce elektrochemicznej ESCB-40 (prod. IZTW w Krakowie). Mo-dernizacja obrabiarki polegała m.in. na zastosowaniu układu napędowego umoż-liwiającego zarówno posuw wgłębny, jak i wzdłużny obrabianego materiału.

155. Zhiganov V.I.: Innovacionnye tekhnologii: opyt sozdanija, diversifikacii i obnov-

lenija stankov tokarnojj gruppy. Innowacyjne technologie: doświadczenia z two-rzenia, dywersyfikacji i modernizacji tokarek. STIN, 2006, nr 12, s. 2-5. Uzasadniono celowość i opłacalność ekonomiczną modernizacji i dywersyfikacji wyeksploatowanych obrabiarek na przykładzie tokarek. Przeanalizowano przy-kłady modernizacji tokarek na drodze unowocześnienia napędu ruchu głównego i zespołu wrzecionowego oraz modernizacji napędu posuwów z uwzględnieniem suportu obrabiarki i zastosowania nowoczesnego uchwytu z zabierakiem.

32

156. Baumhard K.: Retrofit obrabiarek popłaca.

Maschinenmarkt, Mag.Przem., 2007, nr 3, s. 20-21. Na przykładzie modernizacji ciężkiej tokarki (średnica toczenia do 1785 mm, roz-staw kłów do 10.000 mm, obróbka elementów o masie do 31.500 kg bez podpar-cia, z lunetą do 65.000 kg) wykazano, że retrofit przestarzałych obrabiarek ma często większy sens ekonomiczny niż zakup nowych. W ramach czynności na-prawczych każdy z wyodrębnionych zespołów został rozebrany na części, które poddano renowacji lub wymieniono na nowe. Istotą zabiegów był retrofit, który - np. w przypadku wrzeciennika polegał na generalnym przeglądzie łożysk wrze-ciona i przekładni zębatej, na usunięciu bicia promieniowego i osiowego tarczy uchwytowej, wymianie szczęk w uchwycie i dorobieniu osłony. Koszt retrofitu nie przekroczył ceny nowej maszyny.

157. Swornowski P.: Korekcja charakterystyki metrologicznej głowicy przełączającej

we współrzędnościowej technice pomiarowej. Pomiary Autom.Kontr., 2007, t. 53, nr 9 bis, t. II, s. 482-484. Zaproponowano sposoby polepszenia charakterystyki metrologicznej trójpodpo-rowej głowicy przełączającej (impulsowej). Modernizacja części mechanicznej głowicy polegała na dodaniu do klasycznego zespołu przełączającego trzech do-datkowych mikroprzełączników i umieszczeniu ich pod stykami głównymi głowi-cy. Dodano również blok elektroniczny służący odpowiedniemu formowaniu im-pulsów wychodzących z głowicy.

158. Szlifierka S145: genialna wszechstronność. Narzędziowiec, 2007, nr 4, s. 66-67. Przedstawiono sposób budowy uniwersalnego automatu obróbkowego na bazie standardowej szlifierki. Modernizacja szlifierki polega na zastosowaniu moduło-wego oprogramowania StuderGRIND, modułu Quick-Set umożliwiającego po-wtarzalne pozycjonowanie przedmiotu oraz aktywnego układu pomiarowego. W szlifierce zapewniono automatyczną korekcję toru narzędzia.

159. Aronson R.B.: Trash, refit ot buy new? Obrabiarki - usunąć, wyposażyć na nowo,

czy kupić nowe? Manuf.Eng., 2008, t. 141, nr 6, s. 77-84. Decydując o usunięciu, unowocześnieniu lub zakupie obrabiarki powinno się uwzględnić jej stan mechaniczny, oprogramowanie, sterowniki, poziom dokład-ności i wydajności. Podano zalecenia dotyczące wymiany sterowników oraz ar-gumenty za przebudową (zwłaszcza w wypadku specjalizowanych szlifierek) sformułowane przez firmę United Grinding. Podkreślono konieczność wykrycia przyczyn ewentualnego powstawania "wąskiego gardła" w produkcji, porównania kosztów zakupu nowej obrabiarki i unowocześnienia starej, określania przydatno-ści oprogramowania.

160. Bretschneider J.: Mit CNC-Tuning 16 Prozent produktiver. Produktywność wyż-

sza o 16 procent dzięki "tuningowaniu" układu CNC. Werkst.u.Betr., 2008, t. 141, nr 9, s. 142, 144-146. Obszerna informacja na temat usługi "Productivity Improvement" firmy Siemens polegającej na modernizowaniu układów sterowania CNC w celu zwiększenia produktywności obrabiarek. Proces ten przedstawiono na przykładzie 5-osiowych frezarek do obróbki łopatek turbin Liechti Turbomill.

33

161. Musiał W., Plichta J., Przeplasko T.: Stanowisko badawcze do realizacji mikro- i

nanoskrawania z możliwością kompleksowego monitorowania procesu obróbko-wego. Obróbka skrawaniem. Innowacje (Monografia), Kraków, 2008, s. 287-291. Stanowisko badawcze, służące wcześniej do szlifowania w warunkach plastycz-nego płynięcia materiału, zmodernizowano pod kątem mikro- i nanoskrawania. Elementem zapewniającym precyzyjny dosuw jest zespół dosuwu nanometrycz-nego z siłownikiem piezoelektrycznym. Maksymalna głębokość wnikania ostrza skrawającego wynosi 30 µm, rozdzielczość ruchu 5 µm. Dzięki zastosowaniu wy-sokoobrotowych wrzecion (42 i 60 tys. obr/min) osiągano wysokie prędkości skrawania.

162. Nitek W., Wasiak Z., Wojciechowski J.: Ocena efektywności modernizacji obra-

biarek. Mechanik, 2008, t. 81, nr 2, s. 112-115. W zakresie prac modernizacyjnych wyróżnia się modernizację kompleksową (re-manufacturing), remont (rebuilding) oraz modernizację napędów i sterowania (re-trofitting). Zwrócono uwagę na nierównomierne starzenie się zespołów obrabia-rek. Ponieważ najszybciej starzeją się układy sterowania i wyposażenie elektrycz-ne, modernizacja dotyczy głównie układów sterowania i napędów. W zakres mo-dernizacji wchodzą też problemy związane z pozyskiwaniem obrabiarek, oceną efektywności takich inwestycji i obniżaniem nakładów inwestycyjnych przez za-stąpienie rozwiązań komercyjnych rozwiązaniami typu Open Source.

163. Nitek W., Wasiak Z., Wojciechowski J.: Retrofitting obrabiarek z wykorzysta-

niem narzędzi Open Source. Mechanik, 2008, t. 81, nr 3, s. 154, 156, 158, 160-161. Przedstawiono postępowanie podczas retrofittingu z wykorzystaniem narzędzi Open Source oraz metodykę tworzenia aplikacji generujących program obróbki. Jako rozwiązanie bazowe do retrofittingu stosuje się często system Enhanced Ma-chine Control (EMC).

164. Waurzyniak P.: Choosing the right CNC. Wybór właściwego systemu CNC.

Manuf.Eng., 2008, t. 144, nr 4, s. 79-80, 82, 84-87. Podano przykład systemów firmy Heidenhain i udoskonalenia obejmujące syste-my napędowe, nową logiczną strukturę i połączenie z interfejsem sterowania wy-sokimi prędkościami. Omówiono też hardware i software firmy Bosch (duża pre-cyzja i prędkość) oraz systemy firmy Siemens. Podkreślono, że kluczem do zwiększenia wydajności produkcji jest łatwość i skuteczność programowania.

165. Zamorski T.: Modernizacja napędu osi standardowej tokarki.

Masz.Technol.Mater.-Tech.Zagr., 2008, nr 2, s. 29. W projekcie modernizacyjnym układu napędowego tokarki zastosowano dwa sil-niki asynchroniczne serii 1LA7 oraz reduktor MOTOX firmy Siemens. W celu uniknięcia zniszczenia przekładni przy ruchu ustawczym tokarki w układzie za-stosowano dwukierunkowe sprzęgło wyprzedzeniowe mające za zadanie przenie-sienie napędu na śrubę przy ruchu roboczym oraz zapewnienie wolnego biegu w trakcie ruchu ustawczego. Do kontroli prędkości suportu wzdłużnego w układzie zastosowano pętlę sprzężenia zwrotnego realizowaną za pomocą enkodera inkre-mentalnego zamontowanego na wale motoreduktora.

34

166. Kowalski T., Niedbała M.: Moduł automatyzujący podawanie i magazynowanie przedmiotów obrabianych na centrum tokarskim. Technol.Autom.Montażu, 2009, nr 3, s. 8-10. Modernizacja precyzyjnej tokarki CNC Venus 350L wyposażonej w silnik linio-wy w osi X obejmuje rozbudowę konstrukcji obrabiarki o manipulator podawania i odbierania przedmiotów obrabianych i magazyn tych przedmiotów. Zastosowa-no manipulator bramowy mocowany do podstawy tokarki, ograniczono do mini-mum osłony przestrzeni niebezpiecznych dla operatora oraz obudowano magazyn przedmiotów w sposób umożliwiający pracę ręczną i automatyczny cykl magazy-nowania.

167. Leutenberger H., Drechsel T.: Software passt Messmaschinen an gestiegene An-forderungen an. Oprogramowanie pozwala dostosować maszyny pomiarowe do większych wymagań. Maschinenmarkt, 2009, nr 37, s. 54-56. Wskazano na korzyści wynikające z możliwości współpracy współrzędnościo-wych maszyn pomiarowych (ręcznych i CNC) z plikami CAD. W przypadku star-szych maszyn współrzędnościowych konieczna jest modernizacja, która obejmuje wymianę układu sterowania, zestawu liniałów i/lub sond pomiarowych oraz opro-gramowania. Scharakteryzowano oprogramowanie Tango!3D (Märklen) opraco-wane na potrzeby modernizacji współrzędnościowych maszyn pomiarowych (zwłaszcza kolumnowych i portalowych) zwracając uwagę na możliwości proto-kołowania wyników w formie graficznej (trójwymiarowy widok części ze wska-zaniem punktów pomiaru i danych jest/powinno być dla każdego punktu). Tan-go!3D stosuje język DMIS.

168. Shafik M., Shehab E.M., Abdalla H.S.: A linear piezo-electric ultrasonic motor

using a single flexural vibrating bar for electro-discharge system industrial appli-cations. Liniowy piezoelektryczny silnik ultradźwiękowy z pojedynczym podat-nym prętem drgającym przeznaczony do zastosowań w przemysłowych obrabiar-kach elektroerozyjnych. Int.J.of Adv.Manuf.Technol., 2009, t. 45, nr 3/4, s. 287-298. Zmodernizowano liniowy piezoelektryczny silnik ultradźwiękowy dzięki zasto-sowaniu pojedynczego pręta drgającego. Opisano metodykę projektowania, pro-jektowanie konceptualne, podstawową konfigurację, modelowanie i analizę oraz strukturę i działanie silnika. Zbadano doświadczalnie i oceniono główne cechy silnika. Silnik wdrożono na obrabiarce EDM.

169. Tomasiak E., Barbachowski E.: Modernizacje zużytych ekonomicznie obrabiarek

specjalnych. Napędy i Sterow., 2009, t. 11, nr 3, s. 90-92. Obrabiarki specjalne i specjalizowane wykazują znaczne zużycie ekonomiczne, naturalne w porównaniu do aktualnie produkowanych. Postęp w zakresie materia-łów narzędziowych wymaga wprowadzenia wyższych parametrów obróbczych, zwłaszcza prędkości skrawania i posuwu. Wymaganiom tym można sprostać przez modernizację napędów. Podano dyrektywy WE, wymagania ogólne RP oraz normy międzynarodowe i krajowe obowiązujące w procesach projektowo-wykonawczych przy budowie napędów hydraulicznych. Przedstawiono prace mo-dernizacyjne przeprowadzone na 2-wrzecionowej tokarce firmy DIEDESMHEIM.

35

170. Tomasiak E., Barbachowski E.: Modernizacje zużytych ekonomicznie obrabiarek

specjalnych. Czterowrzecionowa wytaczarka firmy STANKIN i trójwrzecionowa wytaczarka firmy LANDIS. Napędy i Sterow., 2009, t. 11, nr 10, s. 116-119. Wyjaśniono istotę zużycia ekonomicznego naturalnego obrabiarek specjalnych po wieloletniej eksploatacji w przemyśle, ale zachowujących wysoką sztywność sta-tyczną i dynamiczną. Na przykładach 4-wrzecionowej wytaczarki firmy Stankin i 3-wrzecionowej wytaczarki firmy Landis omówiono modernizację napędów hy-draulicznych zespołów posuwowych, a także sterowania. Podano m.in. wymaga-nia norm dotyczące projektowania i budowy napędów hydraulicznych. Koszty modernizacji wyniosły 30÷40% kosztów zakupu nowej obrabiarki.

171. Trommer G.: Höhere Auslastung und verdoppelte Produktionskapazität. Ge-

braucht und dennoch technisch aktuell. Lepsze wykorzystanie i podwojone zdol-ności wytwórcze. Używane a jednak na czasie pod względem technicznym. Werkst.u.Betr., 2009, t. 142, nr 12, s. 21-24. Na przykładzie z praktyki przemysłowej (producent urządzeń do obróbki pla-stycznej na gorąco tworzyw sztucznych) przedstawiono wymierne korzyści wyni-kające z zamontowania i modernizacji zakupionych używanych obrabiarek. Mo-dernizacja oznacza w takim przypadku przystosowanie do wymagań nowoczesne-go wytwarzania, w tym dokładności w zakresie mikrometrycznym, wysokiej wy-dajności i wysokiej jakości obrabianych przedmiotów. Przykładowo starą szlifier-kę firmy Dörries zmodernizowano (,,retrofit”') uzyskując nowoczesną tokarkę VCE2000 - do toczenia, wiercenia, frezowania, szlifowania i polerowania.

172. Kluz R.: Polepszenie zdolności procesu montażu przez odpowiednią orientację chwytaka robota. Arch.Technol.Masz.i Autom., 2010, t. 30, nr 4, s. 169-178. Rozważano możliwość zapewnienia wymaganego prawdopodobieństwa połącze-nia części, tj. zdolności montażu walcowych części maszyn na zrobotyzowanym stanowisku montażowym. Zdefiniowano wskaźnik zdolności Cp jako stosunek za-łożonego pola tolerancji do pola rozrzutu procesu. Omówiono metodę wyznacza-nia optymalnego kąta obrotu chwytaka robota zapewniającego maksymalne praw-dopodobieństwo połączenia części bez konieczności modernizacji stanowiska montażowego. Podano zestawienia parametrów zmiennych losowych przyjętych w badaniach.

173. Żurek J., Kubasik T.: Badania efektywności procesów technologicznych projek-

towanych z zastosowaniem programów CAD/CAM. Arch.Technol.Masz.i Autom., 2010, t. 30, nr 2, s. 173-182. Przeanalizowano ewolucję procesu technologicznego części klasy sworzeń w ty-powym przedsiębiorstwie branży lotniczej. Modernizacja procesu technologicz-nego polegała na zastosowaniu nowoczesnej obrabiarki wielozadaniowej Mori Seiki SL2500 realizującej obróbkę z wysokimi prędkościami "na twardo". Pro-gramy do sterowania obrabiarkami opracowano z wykorzystaniem oprogramowa-nia CAD/CAM (Solid Edge i Edge CAM). Podkreślono opłacalność wdrożenia do produkcji obrabiarki wielozadaniowej i nowoczesnych narzędzi skrawających.