mgr Ewa Sawicka

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy

(Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) –

� Artykuł 207

§ 1 „Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan

bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.” bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.”

§ 2 „Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie

pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i

higienicznych warunków pracy przy odpowiednim

wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki”.

� Art. 220 § 1

Niedopuszczalne jest stosowanie materiałów i

procesów technologicznych

bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości

dla zdrowia pracowników i podjęcia odpowiednich dla zdrowia pracowników i podjęcia odpowiednich

środków profilaktycznych

� Art. 226

„Pracodawca:

1) ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane

z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki

profilaktyczne zmniejszające ryzyko.”

� art. 227 §1

� „Pracodawca jest obowiązany stosować środki

zapobiegające chorobom zawodowym i innym

chorobom związanym z wykonywaną pracą,

w szczególności: pkt 2 „przeprowadzać, na swój koszt, w szczególności: pkt 2 „przeprowadzać, na swój koszt,

badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia,

rejestrować i przechowywać wyniki tych badań

i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom.”

� rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego

2011r. w sprawie badań i pomiarów czynników

szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy

(Dz. U. Nr 33, poz. 166)

Określa: tryb, metody, rodzaj i częstotliwość badań

(w tym pomiary ciągłe), sposób rejestrowania i wzory

dokumentów oraz sposób udostępniania pracownikom

� rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia

29 listopada 2002r. w sprawie najwyższych

dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych

dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833,

z późn. zm.), z późn. zm.),

- określające poziomy najwyższego dopuszczalnego stężenia

(NDS) dla czynników chemicznych i pyłów, najwyższego

dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) i

najwyższego dopuszczalnego stężenia pułapowego (NDSP)

oraz najwyższych dopuszczalnych natężeń fizycznych

czynników szkodliwych dla zdrowia (NDN)

Zasadą naczelną jest dążenie do ograniczenia narażenia

zawodowego . Dlatego wykonujemy badania i pomiary:

� by oszacować poziom ryzyka zawodowego

� by sprawdzić jakość zastosowanych rozwiązań

technicznych (czy są skuteczne – przyczyniły się

do obniżenia ekspozycji pracowników na czynniki

szkodliwe)

� Pracodawca, w konsultacji z pracownikami,

po rozpoznaniu źródeł emisji i rzeczywistego narażenia

wskazuje czynniki szkodliwe dla zdrowia i zapewnia

wykonanie badań i pomiarów czynnika szkodliwegowykonanie badań i pomiarów czynnika szkodliwego

dla zdrowia w środowisku pracy,

� nie później niż w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia

działalności.

� każdorazowo, przy zmianie technologii

� Zastosowane urządzenia - dokumentacja techniczna

(możliwa emisja czynników fizycznych: hałasu, drgań,

promieniowania - ich poziom i czas trwania)

� Surowce (karty charakterystyki – skład mieszanin z %

udziałem substancji, powstające nowe zw. chemiczne udziałem substancji, powstające nowe zw. chemiczne

w trakcie stosowania, zabezpieczenia – wskazują

możliwą emisję oparów, wartości NDS, NDSCh, NDSP)

� Powstające produkty – czy nie stanowią źródła emisji

czynnika szkodliwego

� Rodzaj odpadów (jak wyżej)

� prześledzenie procesu technologicznego:

� Jaki jest kontakt pracowników z zastosowanymi

urządzeniami, surowcami, produktami pośrednimi i

końcowymi oraz odpadami

� Czas jego trwania� Czas jego trwania

� Ilości stosowanych surowców i substancji

pomocniczych

� Stopień hermetyzacji procesu produkcyjnego

� Zastosowane środki ochrony zbiorowej

� System i rozkład czasu pracy

Wskazane w rozporządzeniu w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy

� Czynniki chemiczne

� Pyły (pył całkowity i respirabilny)� Pyły (pył całkowity i respirabilny)

� Hałas i hałas ultradźwiękowy

� Drgania działające na organizm człowieka (przez kończyny górne i o ogólnym działaniu)

� Mikroklimat

� Promieniowanie optyczne , laserowe

� Pola i promieniowanie elektromagnetyczne

Określona jest w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia

2 lutego 2011r. w sprawie badań i pomiarów czynników

szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy i zależy

od rodzaju czynnika i poziomu jego występowania:

W przypadku występowania szkodliwego dla zdrowia

czynnika chemicznego lub pyłu, z wyjątkiem czynnika czynnika chemicznego lub pyłu, z wyjątkiem czynnika

o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, badania

i pomiary wykonuje się:

� 1) co najmniej raz na dwa lata – jeżeli podczas ostatniego

badania i pomiaru stwierdzono stężenie czynnika

szkodliwego dla zdrowia powyżej 0,1 do 0,5 wartości

najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS)

� Co najmniej raz w roku , jeśli podczas ostatniego pomiaru stwierdzono wartość powyżej 0,5 NDS

� Jeżeli dla czynnika ustalono wartość NDSP, należy wykonywać pomiary ciągłe (właściwe urządzenialub procedury PN)lub procedury PN)

Dla czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym (w tym pył zawierający azbest)

� pomiary wykonuje się co najmniej raz 6 miesięcy -przy wartościach od 0,1 do 0,5 NDS

� Co najmniej raz na 3 miesiące przy wartościach powyżej 0,5 NDS

Badania i pomiary szkodliwego dla zdrowia czynnikafizycznego, występującego w postaci: hałasu, hałasuultradźwiękowego, drgań mechanicznych działającychna organizm człowieka przez kończyny górnelub drgań mechanicznych o ogólnym działaniuna organizm człowieka wykonuje się:na organizm człowieka wykonuje się:

� Co najmniej raz na 2 lata - — jeżeli podczas ostatniego badania i pomiaru stwierdzono natężenie czynnika od 0,2 do 0,5 wartości NDN.

� co najmniej raz w roku — gdy stwierdzono natężenie czynnika powyżej 0,5 wartości NDN.

Pomiary promieniowania optycznego nielaserowego (gdy występują inne źródła, niż służące do oświetlenia)

wykonuje się:

� Co najmniej raz na 2 lata dla wartości powyżej 0,4 do 0,7 MDE

� Co najmniej raz w roku dla wartości powyżej 0,7 MDE� Co najmniej raz w roku dla wartości powyżej 0,7 MDE

Dla promieniowania laserowego pomiary wykonuje się jeżeli lasery nie zostały zaklasyfikowane go grup (1, 1M, 2, 2M, 3R oraz 3B i 4 – jeżeli zastosowano właściwe środki ochrony zbiorowej)

� Co najmniej raz na 2 lata dla wartości powyżej 0,4 do 0,8 MDE

� Co najmniej raz na rok dla wartości powyżej 0,8 MDE

Dla pomiarów pól i promieniowania elektromagnetycznego

częstotliwość wynosi:

� Co najmniej raz na 2 lata, gdy występuje strefa pośrednia

� Co najmniej raz w roku przy występowaniu strefy

zagrożenia albo strefy zagrożenia i niebezpiecznej zagrożenia albo strefy zagrożenia i niebezpiecznej

Dla mikroklimatu zimnego i gorącego:

� Raz w roku

� W przypadku, gdy wartości zmierzone nie przekraczają

wartości dopuszczalnych dla 8-mio godzinnego wymiaru

czasu pracy, pracodawca może je wykonywać raz na 2 lata

� Natężenia oświetlenia na stanowiskach pracy

� Wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej (ogólnej

i stanowiskowej)

� Stężenia czynników biologicznych

Ekspozycji na promieniowanie jonizujące� Ekspozycji na promieniowanie jonizujące

� Dla czynników wskazanych w rozporządzeniu

o badaniach i pomiarach są to laboratoria

akredytowane w danym zakresie. W przypadku ich

braku mogą to być inne laboratoria: szkół wyższych,

instytutów badawczych , inspekcji sanitarnej oraz inne instytutów badawczych , inspekcji sanitarnej oraz inne

laboratoria posiadające certyfikat kompetencji

i podlegające nadzorowi metodologicznemu

� Dla innych czynników – laboratoria określone na

podstawie odrębnych przepisów

� Jeżeli na podstawie przeprowadzonej

(i udokumentowanej ) oceny ryzyka – nie występują

czynniki szkodliwe, lub występują w wartościach

nie uzasadniających przeprowadzanie pomiarów.

� Jeżeli po przeprowadzeniu pomiarów zmierzone � Jeżeli po przeprowadzeniu pomiarów zmierzone

wartości narażenia na czynniki były niższe od

wskazanych przy nakazanych częstotliwościach

pomiarów (na podstawie rozporządzenia w sprawie

badań i pomiarów)

� Zamieszczenie wyników badań i pomiarów w ocenie

ryzyka zawodowego,

� Przegląd oceny ryzyka zawodowego i ewentualne

wprowadzenie zmian technicznych

� Przechowywanie wyników przez 3 lata� Przechowywanie wyników przez 3 lata

� Informowanie pracowników o wynikach badań oraz

pomiarów i wyjaśnianie (interpretacja) ich znaczenia

� Prowadzenie (i uzupełnianie na bieżąco) rejestru badań

i pomiarów

� Prowadzenie kart badań i pomiarów

� Przechowywanie rejestru oraz kart przez 40 lat

� Udostępnianie wyników badań i pomiarów

pracownikom, byłym pracownikom lub ich

przedstawicielom

� W przypadku likwidacji zakładu pracy przekazanie � W przypadku likwidacji zakładu pracy przekazanie

rejestru i kart właściwemu państwowemu inspektorowi

sanitarnemu

Dziękuję za uwagę