Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl

Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Temat: Rodzaje środowisk społecznych

Środowisko społeczne

Każdy człowiek żyje w określonym środowisku społecznym. Jest to ogół społecznych warunków, które kształtują rozwój i zachowanie jednostek.

Środowisko społeczne tworzą ludzie, grupy społeczne, przedmioty będące wytworami ludzkiej aktywności, a także środowisko kulturowe.

Środowisko kulturowe określa system działających na jednostkę elementów kulturowych istniejących w danej zbiorowości społecznej, do których należą między innymi wyobrażenia, tradycja, przekonania, normy, wartości społeczne i społecznie określone wzorce zachowań.

Rodzina

Rodziną nazywamy podstawową,pierwotną, małą grupę społecznąskładającą się z rodziców, ich dzieci (takżeadoptowanych) i krewnych.

Rodziców łączy więź małżeńska, rodziców z dziećmi – rodzicielska.

The Bellelli FamilyEdgar Degas

Rodzina

Rodzina odgrywa ważną rolę w życiu społecznym, gdyż jest podstawowym rodzajem grupy społecznej.

Pod względem socjologicznym jest to grupa pierwotna oparta na więziach osobistych, o organizacji nieformalnej.

Państwo, wspierając rodzinę, która jest jednym z głównych czynników socjalizacji, gwarantuje jej warunki rozwoju poprzez odpowiednie przepisy prawne, wynikające z zapisów w Konstytucji RP:

„Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej” (art. 18 Konstytucji RP).

Typy rodziny

Typy małżeństw

Małżeństwa ze względu na strukturę dzieli się na:

Monogamiczne – związek jednego

mężczyzny z jedną kobietą

Poligamiczne – związek jednego

mężczyzny z kilkoma

kobietami

Małżeństwo grupowe –

związek kilku kobiet z kilkoma

mężczyznami

Typy rodziny

Typy rodziny

Typy rodziny

Rodzina

Niepełna – rodzina, w której dziecko jest wychowywane przez jedną osobę dorosłą, na której spoczywa odpowiedzialność za gospodarstwo domowe

Nuklearna – rodzina dwupokoleniowa składająca się z rodziców i ich dzieci – przeciwieństwo to rodzina wielopokoleniowa

Przybrana – rodzina powstająca w wyniku powtórnego małżeństwa przez owdowiałego lub rozwiedzionego rodzica

Zastępcza – prawna forma

opieki na małoletnim dzieckiem,

którego biologiczni rodzice są

nieznani albo pozbawieni

władzy rodzicielskiej

Rodzina jako grupa społeczna

• Związek intymnego, wzajemnego uczucia, współdziałania i wzajemnej odpowiedzialności, w którym akcent pada na wzmacnianie wewnętrznych relacji i interakcji.

W tym ujęciu rodzina pełni funkcje osobowe:• małżeńską • rodzicielską • braterską

Rembrandt

Kryterium klasyfikacji

Zazwyczaj jako rodzinę rozumie się dwójkę partnerów i wychowywane potomstwo. Tego typu rodzinę określa się jako nuklearną (w genealogii to rodzina mała), gdy jedno zpartnerów zamieszkuje także z rodzicami, to jest to rodzina wielopokoleniowa. Jednak taknaprawdę granic rodziny nie da się jednoznacznie określić, choć da się stopniowaćpokrewieństwo lub powinowactwo.

Ogół osób, o których wiadomo, że są spokrewnione lub spowinowacone chociażby w liniibocznej, w genealogii również nazywa się rodziną (dla odróżnienia od rodziny małejnazywa ją się rodziną wielką).

Funkcje rodziny

Przejawy kryzysu rodziny

1990 1993 1996 1999 2002 2003 2004 2005

2,04

1,58

1,371,25 1,22 1,23 1,24

Najczęściej występujące przejawy kryzysu rodziny:

- wzrost liczby rozwodów- spadek liczby zawieranych małżeństw- spadek dzietności- zanik tradycyjnych funkcji rodziny

Podstawowe pojęcia z zakresu prawa rodzinnego

Podstawowe pojęcia z zakresu prawa rodzinnego

Grupa rówieśniczaGrupa rówieśnicza jest grup społeczną składają się z osób równych wiekiem.Pod względem socjologicznym grupa rówieśnicza jest grupą pierwotną.Grupę rówieśniczą wyróżnia przede wszystkim typ więzi emocjonalnych (nieformalne) oraz wzajemna akceptacja.

Grupa rówieśnicza

Grupa rówieśnicza

niska liczebnośćniska liczebność

poczucie wspólnotypoczucie

wspólnoty

decydująca rola więzi osobowych

i znajomości osobistych

decydująca rola więzi osobowych

i znajomości osobistych

dobrowolne członkowstwodobrowolne

członkowstwo

aprobata dla przywódcy

aprobata dla przywódcy

ustalony samodzielnie

system wzorów i wartości

ustalony samodzielnie

system wzorów i wartości

poczucie odrębności

poczucie odrębności

zmienność celówzmienność celów

Szkoła

Szkoła Szkoła

przekazuje wiedzę popularnonaukową przekazuje wiedzę

popularnonaukową

naucza metodami naukowyminaucza metodami naukowymi

przygotowuje do udziału w życiu społecznym (socjalizacja)

przygotowuje do udziału w życiu społecznym (socjalizacja)

Uczeń Uczeń

Szkoła jest instytucją oświatowo – wychowawczą stanowiącą, podobnie jak rodzina i grupa rówieśnicza, jeden z podstawowych czynników socjalizacji. Charakteryzuje się ona występowaniem społeczności dwupokoleniowej czyli uczniów i nauczycieli.

Życie szkoły jest określone przede wszystkim przez układ interpersonalny uczeń – nauczyciel. Układ ten porządkuje życie społeczne szkoły.

Szkoła

Stosunki w szkole mają charakter sformalizowany. Istnieje określona hierarchia i mocno zarysowany cel, którym jest wychowanie i nauczanie.

Szkoła Szkoła

Dyrektor Dyrektor

Rada Pedagogicznadyrektor - nauczyciele

Rada Pedagogicznadyrektor - nauczyciele Rada szkoły

przedstawiciele nauczycieli, rodziców

i uczniów

Rada szkołyprzedstawiciele

nauczycieli, rodziców i uczniów

Rada rodzicówprzedstawiciele

rodziców uczniów wszystkich klas szkoły

Rada rodzicówprzedstawiciele

rodziców uczniów wszystkich klas szkoły

Samorząd uczniowskiwszyscy uczniowie

Samorząd uczniowskiwszyscy uczniowie

Zakład pracy

Zakład pracyZakład pracysystem technicznysystem techniczny

system prawnysystem prawny

produkcyjna

- planowanie produkcji- produkcja- reklama- sprzedaż

produkcyjna

- planowanie produkcji- produkcja- reklama- sprzedaż

socjalna

-miejsce pracy- zaspokajanie potrzeb psychospołecznych pracownika

socjalna

-miejsce pracy- zaspokajanie potrzeb psychospołecznych pracownika

wychowawcza

-nabywanie umiejętności społecznych (norm i wzorów)- kształtowanie stosunków interpersonalnych

wychowawcza

-nabywanie umiejętności społecznych (norm i wzorów)- kształtowanie stosunków interpersonalnych

system społecznysystem społeczny

system organizacyjnysystem organizacyjny

CECHY

FUNKCJE