Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl

Modyfikacja Ewelina Orlińska - Rayska

Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu www.szkolnictwo.pl mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

WZÓR OGÓLNY WODOROTLENKÓW

MeOHatom metalu

grupa wodorotlenowa

Należy pamiętać, że grupa OH jest charakterystyczna dla wszystkich wodorotlenków!!!!

Związek nieorganiczny posiadający grupę OH jest zawsze wodorotlenkiem!!!!

GRUPA OH JEST ZAWSZE JEDNOWARTOŚCIOWA

USTALANIE WZORÓW WODOROTLENKÓW

Ustalając wzory wodorotlenków musimy pamiętać o tym, że GRUPA OH JEST ZAWSZE JEDNOWARTOŚCIOWA

jak również musimy znać wartościowość metalu, którego wodorotlenek chcemy ustalić!!

MeOH Me(OH)n

metal jednowartościowy

grupa OH jednowartościowa

I I

W związku z powyższym wszystko na górze nam się skraca

i nic nie spada!!!!

In

grupa OH jednowartościowa

metal nwartościowy

W związku z powyższym jeżeli metal ma inną wartościową niż

jeden to spada ona za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!!

JAK TWORZYĆ WZORY WODOROTLENKÓW???

wodorotlenek sodu - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie na początku we wzorze” – najpierw symbol sodu, który jest pierwiastkiem (metalem) 1 gr. u. o. więc jest jednowartościowy później grupa wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa . W związku z tym wszystko na górze się skraca i nic nie spada!!!

NaOHI I

JAK TWORZYĆ WZORY WODOROTLENKÓW???

wodorotlenek wapnia - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie na początku we wzorze” – najpierw symbol wapnia, który jest pierwiastkiem (metalem) 2 gr. u. o. więc jest dwuwartościowy później grupa wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa. W związku z tym wartościowość, która jest nad symbolem wapnia spada za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!

Ca(OH)2

II I

JAK TWORZYĆ WZORY WODOROTLENKÓW???

wodorotlenek glinu - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie na początku we wzorze” – najpierw symbol glinu, który jest pierwiastkiem (metalem) 13 gr. u. o. więc jest trójwartościowy później grupa wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa. W związku z tym wartościowość, która jest nad symbolem glinu spada za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!

Al(OH)3

III I

JAK TWORZYĆ WZORY WODOROTLENKÓW???

wodorotlenek żelaza (III) - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie na początku we wzorze” – najpierw symbol żelaza, który nie jest pierwiastkiem żadnej z grup głównych u. o. więc jego wartościowości nie da się przewidzieć na podstawie położenia w układzie wobec tego jest ona podana w nawiasie żelaza (III) później grupa wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa. W związku z tym wartościowość, która jest nad symbolem żelaza spada za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!

Fe(OH)3

III I

JAK TWORZYĆ WZORY WODOROTLENKÓW???

wodorotlenek miedzi (II) - zaczynamy standardowo ”to co z tyłu w nazwie na początku we wzorze” – najpierw symbol miedzi, która nie jest pierwiastkiem żadnej z grup głównych u. o. więc jej wartościowości nie da się przewidzieć na podstawie położenia w układzie wobec tego jest ona podana w nawiasie miedzi (II) później grupa wodorotlenowa, która jest zawsze jednowartościowa. W związku z tym wartościowość, która jest nad symbolem miedzi spada za grupę OH, która musi być w nawiasie!!!

Cu(OH)2

II I

Nazwy wodorotlenków

Tworzymy dodając do słowa „ wodorotlenek” nazwę metalu i jego wartościowość.

Jeżeli metal jest zawsze jednowartościowy lub zawsze dwuwartościowy to nie podajemy jego wartościowości w nazwie

KOH – wodorotlenek potasuFe(OH)2 – wodorotlenek żelaza (II)Fe(OH)3 - wodorotlenek żelaza (III)

CuOH – wodorotlenek miedzi (I)Cu(OH)2 – wodorotlenek miedzi (II)

Mg(OH)2 – wodorotlenek magnezu (II)

JAK TWORZYĆ NAZWY WODOROTLENKÓW???

Przy ustalaniu wzorów sumarycznych pamiętajmy, że:Tlen jest zawsze dwuwartościowy, a wodór jednowartościowy

Metal łączy się z grupą wodorotlenową poprzez tlen

Wzór sumaryczny Wzór strukturalny

NaOH

KOH

Ca(OH)2

Mg(OH)2

Al(OH)3

Znane wodorotlenki to przede wszystkim związki metali 1 i 2 grupy układu okresowego.

Wodorotlenki tych metali można otrzymać dwoma sposobami:

1. Reakcja metalu z wodąmetal + woda → wodorotlenek + wodór

Przykłady

222

22

HCa(OH)O2HCa

H2NaOHO2H2Na

2. Reakcja tlenku metalu z wodątlenek metalu + woda → wodorotlenek

Przykłady

22

22

22

Ca(OH)OHCaO

Mg(OH)OHMgO

2KOHOHOK

Wodorotlenek sodu NaOH ( soda żrąca; soda kaustyczna)Właściwości fizyczne:

Stan skupienia stały

Budowa krystaliczna

Barwa biała

Rozpuszczalnośćbardzo dobraJest higroskopijny ( pochłania wilgoć z otoczenia)

Właściwość chemiczna – jest substancją silnie żrącą !

Wodorotlenek potasu KOH (potaż żrący, potaż kaustyczny)

Stan skupienia stały

Budowa krystaliczna

Barwa biała

Rozpuszczalnośćbardzo dobraJest higroskopijny ( pochłania wilgoć z otoczenia)

jest substancją silnie żrącą !

Wodorotlenek wapnia Ca(OH)2 (wapno gaszone)Stan skupienia stały

Budowa krystaliczna

Barwa biała

Rozpuszczalność słaba

Wykorzystywany do wykrywania tlenku węgla (IV)

OHCaCOCOCa(OH) 2322

Nasycony roztwór Ca(OH)2 nosi nazwę wody wapiennejMa właściwości żrące

Zasady – wodorotlenki, które rozpuszczają się w wodzie

Wodne roztwory zasad przewodzą prąd elektrycznyPod wpływem dipoli wody cząsteczki zasad dysocjują na kationy metali Mem+

i aniony wodorotlenowe OH-

Następuje rozerwanie wiązania pomiędzy atomem metalu i atomem tlenu.

Kationy metalu mają tyle ładunków dodatnich ile powstaje anionów wodorotlenowych ( tyle samo wynosi wartościowość metalu i ilość grup wodorotlenowych w cząsteczce).

Wodorotlenki, które ulegają dysocjacji pod wpływem wody, nazywamy zasadami.

Ogólne równanie dysocjacji elektrolitycznej zasad:

mOHMe)OH(Me mm

Im

Przykłady

10OH5Mg5Mg(OH)

2OHCaCa(OH)

OHNaNaOH

22

22

PAPIEREK UNIWERSALNY

FENOLOFTALEINA Z bezbarwnejna malinowo

ORANŻ METYLOWYBrak zmiany zabarwienia

Zakres pHod 8 do 14

WODOROTLENEK SODU jest jednym z głównych surowców chemicznych, dlatego jest szeroko stosowany w branży przemysłowej.

stosuje się go w przemyśle farmaceutycznymsłuży do otrzymywania tłuszczy oraz mydeł, bierze udział w otrzymywaniu szkła wodnego z krzemionki, stanowi surowiec pomocniczy w branży celulozowo – papierniczej, jest używany w przemyśle włókienniczym oraz wiskozowym do procesu bielenia, barwienia i utrwalania barwnika. służy do uzdatniania wody do celów przemysłowych, posiada właściwości myjące i dezynfekujące, co wykorzystuje przemysł spożywczy, m.in. zakłady mleczarskie, browary, zakłady mięsne oraz cukrownie.

WODOROTLENEK MAGNEZUpreparaty kosmetyczne (wymagające środowiska zasadowego), np. pasty do zębóww medycynie jako tzw. mleko magnezjowe (zawiesina wodorotlenku magnezu w wodzie)w przemyśle znalazł zastosowanie w procesie rafinacji cukruw niewielkich ilościach stosuje się go w wyrobach kakaowych i czekoladowych (jako E528)

WODOROTLENEK WAPNIA w przemyśle wykorzystuje się do: produkcji materiałów budowlanych produkcji leków produkcji środków odkażających i dezynfekcyjnych w przemyśle cukierniczym

Bibliografia

„Chemia i my” WSiP„Chemia1” wyd. GREG

http://wikipedia.plhttp://www.chemia-gimnazjum.info