Język polskiwrzesień

Klasa IV

Materiał nauczania „Teraz polski!” wraz z odniesieniami do treści

nauczania, zapisanymi w podstawie programowej kształcenia

ogólnego z języka polskiego

Rozdział Treści nauczania Odniesienia do podstawy

programowej

Uczeń:Magia

i moc słów

Kształcenie literacko-kulturowe

- nadawca, odbiorca, komunikat

- znaki służące komunikacji (w tym

mimika i gestykulacja)

- utwór poetycki (wers, zwrotka,

podmiot liryczny – osoba mówiąca)

- środki wyrazu w poezji –

ożywienie i uosobienie

- prośba, podziękowanie,

przeprosiny

- powitanie i pożegnanie (w tym

także w kontaktach telefonicznych)

- przedstawianie siebie i innych

- postępowanie bohaterów i jego

ocena

Kształcenie językowe

- dialog – zasady zapisu

- zdanie, kolejność wyrazów w

zdaniu

- sprawnie czyta teksty głośno i cicho

(I.1.1)

- określa temat [...] tekstu (I.1.2)

- identyfikuje nadawcę i odbiorcę

wypowiedzi [...] (I.1.3)

- wyszukuje w tekście informacje

wyrażone wprost i pośrednio (ukryte)

(I.1.7)

- rozumie dosłowne i przenośne

znaczenie wyrazów w wypowiedzi

(I.1.8)

- rozpoznaje w tekście zdania [...]

i rozumie ich funkcję (I.3.2)

- rozpoznaje znaczenie niewerbalnych

środków komunikowania się (gest,

wyraz twarzy, mimika, postawa ciała)

(I.3.5)

- nazywa swoje reakcje czytelnicze

[...] (II.1.1)

- wyraża swój stosunek do postaci

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

- zdania oznajmujące, pytające,

rozkazujące

- kropka, znak zapytania,

wykrzyknik

- zasady pisowni wyrazów z u i ó

Lektury

- M. Dańkowska Nastolatki i bon

ton

- G. Kasdepke Bon czy ton. Savoir-

vivre dla dzieci

- J. Hartwig, A. Międzyrzecki

Przygody Poziomki

- M. Twain Przygody Tomka

Saweyra

- wiersze D. Wawiłow i E.

Szelburg-

-Zarembiny

- uczeń redaguje dialog z

„ożywioną” zabawką

- uczniowie odgrywają

scenki, podczas których

użyją odpowiednich

zwrotów

grzecznościowych

- uczeń przygotowuje

projekt okładki

„Akademii Pana Kleksa”

(II.1.3)

- dostrzega swoistość artystyczną

dzieła (II.2.1)

- rozpoznaje w tekście literackim: [...]

przenośnię [...] i objaśnia [jej] [...] rolę

(II.2.4)

- rozpoznaje: wers, zwrotkę (strofę)

[...] (II.2.5)

- charakteryzuje i ocenia bohaterów

(II.2.10)

- identyfikuje: [...] wiersz [...] (II.2.11)

- odbiera teksty kultury na poziomie

dosłownym i przenośnym (II.3.1)

- [...] odczytuje wartości pozytywne

[...] wpisane w teksty kultury [...] (II.4)

- stosuje w wypowiedzi pisemnej

odpowiednią kompozycję i układ

graficzny zgodny z wymogami danej

formy gatunkowej [...] (III.1.6)

- uczestnicząc w rozmowie, słucha

z uwagą wypowiedzi innych, mówi

na temat; prezentuje własne zdanie

i uzasadnia je (III.1.8)

- rozróżnia i poprawnie zapisuje

zdania oznajmujące, pytające i

rozkazujące (III.2.1)

- pisze poprawnie pod względem

ortograficznym, w tym w razie

potrzeby wykorzystuje wiedzę o:

wymianie głosek [...] (III.2.5a)

- poprawnie używa znaków

interpunkcyjnych: kropki [...], znaku

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

zapytania [...], znaku wykrzyknika

(III.2.6)

Teksty kultury poznawane w całości w klasach IV-VI – nie mniej niż 4 pozycje

książkowe w roku szkolnym oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objętości

(mniej więcej jedna lektura na dwa miesiące, kolejność dostosowana do

dojrzałości/zainteresowań dzieci):

1. Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród

2. Jan Brzechwa Akademia Pana Kleksa

3. Carlo Collodi Pinokio

4. Roald Dahl Charlie i fabryka czekolady

5. Antonina Domańska Historia żółtej ciżemki

6. Irena Jurgielewiczowa Ten obcy

7. Stanisław Lem Bajki robotów

8. Clive Staples Lewis Lew, Czarownica i stara szafa

9. Astrid Lindgren Bracia Lwie Serce

10. Kornel Makuszyński Szatan z siódmej klasy

11. Aleksander Minkowski Dolina Światła

12. Ferenc Molnár Chłopcy z Placu Broni

13. Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza

14. Edmund Niziurski – wybrana powieść (np. Niewiarygodne przygody Marka

Piegusa, Sposób na Alcybiadesa)

15. Joanna Olech Dynastia Miziołków

16. Joanna Onichimowska – wybrana powieść (np. Duch starej kamienicy, Daleki

rejs)

17. René Goscinny, Jean-Jacques Sempé Mikołajek (wybór opowiadań z dowolnego

tomu).

18. Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy

19. Alfred Szklarski – wybrana powieść (np. Tomek w krainie kangurów)

20. Dorota Terakowska Władca Lewawu

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

21. Mark Twain Przygody Tomka Sawyera

22. John Ronald Reuel Tolkien Hobbit, czyli tam i z powrotem

23. Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata

24. Moony Witcher Dziewczynka z Szóstego Księżyca

25. wybór mitów greckich, baśni i legend

26. wybór kolęd

27. wybór pieśni patriotycznych

28. wybór poezji, w tym utwory dla dzieci i młodzieży

29. film i widowisko teatralne z repertuaru dziecięcego

30. wybrane programy telewizyjne

Słowa, słówka, słóweczkaTest sprawdzający umiejętność czytania ze zrozumieniem podsumowujący I rozdział „Magia i moc słów” z podręcznika „Teraz polski! 4”

Zagadnienia: osoba mówiąca, ożywienie, uosobienie, wers, zwrotka (strofa), nadawca i odbiorca, komunikat, znaki służące komunikacji, zwroty grzecznościowe, pisownia wyrazówz ó i u, rodzaje zdań, znaki interpunkcyjne na końcu zdań

Tekst do zadań 1.–5.

Barbara BauerSłowa

Biegną –nikt nie myśli,czy w obuwiu odpowiednim.

Płyną –by im łatwiej było,możeżagielim potrzebny?

Toczą się –czy prostą, gładką drogą?Słowa nasze przecież padaćtakże mogą.

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

Gdy padają –czy nie tłuką się boleśnie?Żadne skargi swej wyszeptaćnawet nie śmie.Wiernie co dzieńdo nas wszystkich przywiązane –

słowa –dobre, uroczyste i zwyczajne.Czym się słowom naszym odwdzięczymy:Może każde z nichuśmiechem dobrym ozdobimy?1. Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe,lub F – jeśli jest fałszywe. 1 p.

W wierszu Barbary Bauer osobą mówiącą są słowa. P FW utworze Słowa pojawiają się ożywienia. P F

2. Wybierz właściwe dokończenie zdania. 1 p.

Rozpoznanie osoby mówiącej w wierszu ułatwiają wyrazy:A. biegną, płyną.B. przywiązane, zwyczajne.C. wyszeptać, nie śmie.D. ozdobimy, naszym.

3. Zaznacz właściwe dokończenie zdania. 1 p.

Czynność, której nie wykonują słowa z wiersza, toA. padanie.B. latanie.C. płynięcie.D. toczenie się.

4. Podaj przynajmniej dwa określenia z wiersza, które charakteryzują słowa. 1 p.

......................................................................................................................................................

.....

......................................................................................................................................................

.....

5. Uzupełnij zdanie. 1 p.

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

Gdy podmiot liryczny mówi, że słowo skargi wyszeptać nawet nie śmie, posługuje

się ..........................., ponieważ nadaje słowu cechy ludzkie.

6. Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe,lub F – jeśli jest fałszywe. 1 p.

Wers to pierwsze dwie linijki wiersza. P FStrofę tworzy kilka kolejnych wersów. P F

7. Ułóż zdania z podanymi w nawiasach czasownikami we właściwej formie. 3 p.

zdanie rozkazujące (powiedzieć)......................................................................................................................................................

.....

......................................................................................................................................................

.....

zdanie pytające (być)......................................................................................................................................................

.....

......................................................................................................................................................

.....

zdanie oznajmujące (padać)......................................................................................................................................................

.....

......................................................................................................................................................

.....

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

8. Wyobraź sobie, o czym rozmawiają osoby przedstawione na fotografii. Ułóż, a następnie zapisz dialog, jaki mogłyby one przeprowadzić. 5 p.........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

9. Uzupełnij wypowiedzi wyrazami z ramki.

1 p.

.................................................., która godzina?

Wejdź, ..........................................................................., do środka.

..........................................................................., nie zauważyłam, że tu stoisz.

Naprawdę bardzo mi pomogłeś, ...........................................................................!

10. Wskaż właściwe dokończenie zdania. 1 p.

W szeregu: próba, chłód, źródło, mówić ó wymienne występujeA. w jednym wyrazie.B. we wszystkich wyrazach.C. w trzech wyrazach.D. w dwóch wyrazach.

11. Wybierz właściwe dokończenie zdania. 1 p.

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku

dziękuję, przepraszam, proszę

Wyrazy: tł...macz, szac...nek, szpik...lec, reb...s należy uzupełnić literami:A. ó, u, u, uB. u, u, u, uC. u, u, u, óD. u, u, ó, ó

12. Uzupełnij zdania znakami interpunkcyjnymi. 2 p.

Staram się zawsze dotrzymywać danego słowa

Mów ciszej

Pomożesz mi rozwiązać zadanie

Ewa nie rzuca słów na wiatr

13. Przekształć zdania pytające w zdania rozkazujące. 2 p.

Przeprosisz brata za złośliwe komentarze?

......................................................................................................................................................

.....

Nauczycie się wiersza na pamięć?

......................................................................................................................................................

.....

14. Zaznacz właściwe uzupełnienie zdania. Uzasadnij swój wybór. 2 p.

Kiedy piszesz do kogoś SMS-a, jesteś A/B komunikatu.

A. odbiorcą

B. nadawcą

Wiem, co trzeba

©Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku