1

PRZEDMIEŚCIEOŁAWSKIE

M A S T E R P L A NW R OCŁ AWSK A RE W I TA L IZ AC JA SP Ó Ł K A Z OGR A NIC ZON Ą ODP O W IE DZ I A L NO Ś C I Ą

2

3

Zleceniodawca:Miasto Wrocławpl. Nowy Targ 1/850-138 Wrocławwww.wroclaw.pl

Wykonawca:Wrocławska Rewitalizacja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąul. Kuźnicza 5650-138 Wrocławwww.w-r.com.pl

Zespół autorski: Grażyna Adamczyk-ArnsJustyna DudekEmilia GrotowskaKarolina WiatrzykPaweł Wojdylak

Wrocław, listopad 2013

MasterplanPRZEDMIEŚCIE OŁAWSKIE

4

5

spis treści

wprowadzenie 7

Masterplan 8

Masterplan: struktura 9

cel strategiczny 11

cele operacyjne 13

wykorzystanie potencjału bliskości sąsiadujących stref 14

główne pola i rodzaje działań 16

cel operacyjny: kompleksowa rewitalizacja i modernizacja przestrzeni publicznych 19

uporządkowanie przestrzeni ulicznej pod kątem funkcjonalnym i estetycznym 24

uspokojenie ruchu 26

rozważenie nowej lokalizacji przystanków komunikacji publicznej 28

remonty nawierzchni ulic oraz chodników 30

wyposażenie przestrzeni wspólnych w małą architekturę oraz zieleń 34

oświetlenie przestrzeni publicznej 36

wprowadzenie systemu informacji miejskiej oraz turystycznej 38

cel operacyjny: rewitalizacja i modernizacja przestrzeni wewnątrzkwartałowych 43

zintegrowane działania we wspólnych częściach przestrzeni wewnątrzkwartałowych 46

wdrożenie modelowego projektu z udziałem mieszkańców 48

stworzenie systemu powiązań funkcjonalno przestrzennych pomiędzy podwórzami 50

stworzenie systemu połączeń pomiędzy podwórzami 52

wyposażenie przestrzeni wewnątrzkwartałowych w małą architekturę, oświetlenie, zieleń, itp. 54

cel operacyjny: poprawa jakości środowiska naturalnego 57

poprawa jakości środowiska naturalnego 58

cel operacyjny: modernizacja terenów nabrzeżnych Oławy 63

modernizacja terenów nabrzeżnych Oławy 64

aktywne nabrzeża - schemat ideowy 67

cel operacyjny: wzmocnienie funkcji mieszkaniowej 73

wzmocnienie funkcji mieszkaniowej 76

cel operacyjny: poprawa warunków dla rozwoju edukacji, nauki i kultury 79

cel operacyjny: poprawa infrastruktury socjalnej i oferty spędzania czasu wolnego 83

cel operacyjny: wspieranie aktywności i partycypacji społeczności lokalnych. tworzenie i wspieranie sieci społecznych 87

poprawa warunków dla rozwoju lokalnego handlu detalicznego 94

harmonogram 2014 -2018 96

obszary priorytetowe 97

projekty zdefiniowane 98

projekty zdefiniowane w ramach Masterplanu 100

inwestycje planowane 2013-2017 102

inwestycje miejskie do 2015 r. 104

planowane inwestycje (2013+) 106

podsumowanie 108

źródła ilustracji 109

literatura 110

6

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

KniaziewiczaDą

brow

skieg

o

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

Kościuszki

Prąd

zyńs

kieg

o

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

o

Brzeska

Zgodn

a

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

Traugutta

Plac Zgody

Żabia Ścieżka

WalońskaMost Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konsty-tucji 3 Maja

MałachowskiegoPu

łask

iego

0 100 200 300 400 500 m

7

Istotą niniejszego dokumentu jest sfor-mułowanie wytycznych i zasad postępo-wania dla procesu rewitalizacji i rozwoju Przedmieścia Oławskiego.

Fundamentalną częścią opracowania są analizy, które udokumentowano w od-dzielnej publikacji. Analizy były również podstawą do konsultacji merytorycznych w gronie eksperckim oraz do zainicjowa-nia szeregu konsultacji społecznych.

W oparciu o pozyskaną wiedzę – również o wnioski wysnute na podstawie rozmów z mieszkańcami i zainteresowanymi – sformułowano cel strategiczny i cele ope-racyjne dla procesu rewitalizacji i rozwoju Przedmieścia Oławskiego.

Przy tak złożonym, wielowątkowym i kosztownym procesie jakim jest proces rewitalizacji, konieczne jest „uporządko-wanie” głównych pól działania. Służą temu m.in. cele operacyjne. Cele operacyjne dotyczą różnych aspektów – odnoszą się zarówno do zagadnień o charakterze ad-ministracyjnym jak i przestrzenno-funk-cjonalnym, gospodarczym, społecznym czy środowiskowym. Ich suma tworzy zdefiniowany nadrzędny cel strategiczny dla Przedmieścia Oławskiego.

wprowadzenie

Dla każdego z celów operacyjnych okre-ślono cele i pola działań, które w bardziej precyzyjny sposób opisują każdy z celów. W ten sposób stworzono podstawę do for-mułowania konkretnych projektów.

Następnym krokiem jest wybór i realiza-cja projektów priorytetowych o najwięk-szym potencjale oddziaływania, do reali-zowania których należy dążyć w założonej perspektywie czasowej i w ramach możli-wych do zaangażowania środków.

Istotnym jest przy tym kompleksowe spojrzenie i elastyczność postępowania, tzn. aktualizacja zamierzeń w celu reago-wania na zmieniające się uwarunkowania.

Postulowane działania mają charakter interdyscyplinarny i komplementarny. Masterplan ma na celu ułatwienie podej-mowania decyzji zarządczych zarówno dla przedstawicieli instytucjonalnych jak i in-westorów prywatnych. Dokument będzie pełnił funkcję "mapy działań w procesie rewitalizacji" pozwalającej prowadzić pra-ce etapami, ale w sposób zgodny z zało-żonymi celami.

W oparciu o Masterplan możliwe będzie wykonanie szczegółowych projektów koncepcyjnych dla wybranych podobsza-rów, kwartałów, obiektów.

Kompleksowe spojrzenie na Przedmie-ście Oławskie umożliwi skoordynowanie, uporządkowanie i sformułowanie zadań z różnych dziedzin.

8

Pod pojęciem Masterplanu rozumie się strategiczny dokument planistyczny, któ-rego celem jest określenie sposobu przy-szłego postępowania na danym obszarze miasta – a zatem opracowanie logicz-nego systemu przygotowania i realizacji działań planistycznych, inwestycyjnych i nieinwestycyjnych.

Ze względu na fakt, iż rewitalizacja jest zagadnieniem wielodyscyplinarnym, dla pomyślnego sterowania tym procesem konieczne jest stworzenie dokumentu uwzględniającego różnorodne aspekty i zjawiska, które doprowadziły konkretne miejsce do stanu kryzysowego i wskaza-nie środków służących trwałemu wypro-wadzeniu go z tego stanu.

Zjawiska kryzysowe w najbardziej wyra-zisty sposób uwidaczniają się w sferach funkcjonalno-przestrzennej, społecznej, gospodarczej i środowiskowej – rzetelne pozyskanie wiedzy o obszarze w kontek-ście tych sfer jest konieczne w celu opra-cowania stosownych metod postępowa-nia w przyszłości.

Tym samym analizy są fundamentalnym elementem Masterplanu. Mają one za zadanie dostarczyć materiał wyjściowy do konsultacji społecznych i fachowych, aby możliwe było określenie celów strate-gicznych i operacyjnych rozwoju i odnowy Nadodrza – a co za tym idzie, stworzenie podstaw dla koncepcji przyszłych działań procesu rewitalizacji, rozpoznanie priory-tetów i kompetencji oraz wygenerowanie konkretnych projektów.

Analizy opierają się z jednej strony na liczbach i twardych faktach (jak dane do-tyczące liczby bezrobotnych czy zdanych na pomoc społeczną), ale jednocześnie zawierają szereg spostrzeżeń wynikają-cych z doświadczenia i wiedzy fachowej autorów – przede wszystkim w sferze przestrzenno- funkcjonalnej, gdzie niekie-dy trudno o wprowadzenie obiektywnych kryteriów. Niemniej jednak w każdym przypadku starano się opisać zauważone zjawiska i sytuacje w sposób możliwie neutralny, unikano ocen opartych na su-biektywnej interpretacji, gustach czy aktu-alnych modach.

Masterplan

• wytycza drogę całego procesu• zapewnia kompleksowe spojrzenie

na problematykę• definiuje pola działań

i kompetencje• tworzy hierarchię działań• pośredniczy między nadrzędnymi

wytycznymi a konkretnymi działaniami

• ułatwia komunikację i współpracę pomiędzy uczestnikami procesu

• jest instrumentem elastycznym dzięki możliwości i konieczności aktualizacji

Masterplan

Analiza Cele Koncepcja Sposób realizacji

• obszary z koniecznością interwencji

• harmonogram działań

• pozyskanie wiedzy• interpretacja• ocena i wnioski

• konsultacje społeczne• konsultacje z UM• cel strategiczny• cele operacyjne

• proprytetowe pola działań• uczestnicy• projekty

Masterplan, odnoszący się do problema-tyki obszaru w sposób interdyscyplinarny, jest dokumentem niezbędnym do podej-mowania decyzji zarządczych. Będzie on pełnił funkcję „mapy działań w procesie rewitalizacji“ pozwalającej prowadzić pra-ce etapami, ale w sposób skoordynowany i zgodny z założonymi celami. W oparciu o Masterplan możliwe będzie wykonanie szczegółowych projektów koncepcyjnych dla podobszarów, kwartałów lub obiek-tów, stworzenie harmonogramów dla poszczególnych działań, określenie na-kładów finansowych oraz pozyskiwanie funduszy.

Ponadto dokument ten służyć będzie po-glądowej prezentacji planowanych zmian i umożliwiać aktywniejsze włączenie mieszkańców i potencjalnych inwestorów w proces rewitalizacji.

W tym kontekście celem Masterplanu jest wskazanie pól działania i konkretnych za-mierzeń, do realizowania których należy dążyć w założonej perspektywie czasowej i w ramach możliwych do zaangażowania środków.

Kompleksowe spojrzenie umożliwi upo-rządkowanie, wzajemne skoordynowa-nie i ewentualne uzupełnienie zadań z różnych dziedzin, a elastyczny charakter dokumentu pozwoli na jego konieczną aktualizację w celu reagowania na zmie-niające się uwarunkowania.

Wobec wielu niewiadomych występują-cych przy tego typu wieloaspektowych, długofalowych projektach transformacji, jest to idealny instrument sterowania pośredniczący pomiędzy dalekosiężnymi, nadrzędnymi priorytetami a konkretnymi działaniami.

9

Masterplan: struktura

a. funkcjonalno-przestrzenne / komunikacyjne

b. gospodarcze d. społeczne e. środowiskowe

Analizypozyskanie wiedzy interpretacja

Cele operacyjneCele strategiczne

Koncepcja Sposób realizacji

Konsultacje eksperckie

Konsultacje społeczne

Analizy do masterplanu Koncepcja

1. przestrzenie publiczne 2. nabrzeża 3. podwórka

4. mieszkalnictwo 5. infrastruktura społeczna

Główne obszary działań koncepcyjnych

Główne rodzaje działań

10

11

Zrównoważony rozwój Przedmieścia Oławskiego w sposób adekwatny do jego roli i znaczenia w kontekście Wrocławia, a tym samym podniesienie jakości życia, mieszkania i pracy.

cel strategicznyCel strategiczny to nadrzędny cel określający kierunki rozwoju obszaru.

Realizacja zdefiniowanego celu strategicznego będzie możliwa za pomocą realizacji celów operacyjnych, które pojedynczo składają się na wspólne dążenie do zamierzonego stanu.

Masterplan definiuje te działania i umożliwia określenie priorytetów – w obrębie całych obszarów przedsięwzięć jak i w doborze kroków najważniejszych i najskuteczniej prowa-dzących do postulatu celu strategicznego. Znajdą one swoje miejsce w proponowanym harmonogramie postępowania.

Poszczególne cele dedykowane są różnym aspektom, które na podstawie analiz i konsultacji społecznych zdefiniowano jako problematyczne i ważne dla Przedmieścia Oławskiego. Określają, jakie powinno ono być, aby osiągnąć cel strategiczny – w którym zawiera się wizja osiedla samowystarczalnego i przyjaznego miejsca życia, pracy i zamieszkiwania.

Propozycje działań i projektów wynikają z celu strategicznego, celów operacyjnych i przeprowadzonych analiz i konsultacji. Zwrotnie – wszystkie podjęte kroki mają dążyć do opi-sanego zamierzenia i je systemowo współtworzyć.

12

13

Stworzenie warunków dla przeprowadzenia procesu rewitalizacji

Wykorzystanie istniejących potencjałów osiedla

Usunięcie istotnych mankamentów natury strukturalnej i funkcjonalnej

Wzmocnienie powiązań przestrzenno-funkcjonalnych wynikających z lokalizacji w kontekście miasta

Ochrona dziedzictwa kulturowego

Odnowa przestrzeni publicznych w sposób respektujący charakter osiedla przy jednoczesnej modernizacji i dostosowaniu do dzisiejszych wymogów

Wprowadzanie i pielęgnacja terenów zielonych jako miejsc spędzania czasu wolnego, sportu i rekreacji

Zachowanie, odbudowa i rozwój struktur zabudowy kwartałowej i wewnątrzkwartałowej, w tym oficyn

Poprawa jakości środowiska naturalnego

Stworzenie funkcjonalnego, nowoczesnego systemu komunikacji

Wzmocnienie funkcji mieszkaniowej i dostosowanie warunków mieszkaniowych do dzisiejszych potrzeb, w tym także poprawa otoczenia mieszkaniowego, modernizacja wnętrz kwartałowych

Poprawa warunków dla rozwoju edukacji, nauki i kultury

Poprawa infrastruktury socjalnej i oferty spędzania czasu wolnegoWspieranie aktywności i partycypacji społeczności lokalnych / Tworzenie i wspieranie sieci społecznych

Wzmocnienie lokalnej gospodarki, tworzenie nowych miejsc pracy

Zapobieganie przestępczości i poprawa bezpieczeństwa

Wdrażanie działań sprzyjających wzmocnieniu poczucia tożsamości i identyfikacji z miejscem zamieszkania, wsparcie inicjatyw i aktywności mieszkańców oraz tworzenie sieci współpracy

Ochrona i wzmocnienie walorów gospodarczych, poprawa warunków dla działalności gospodarczej, przede wszystkim dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw

Wdrażanie działań skutkujących poprawą jakości środowiska

cele operacyjne1.

2.

3.

4.

5.6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

W celu zapewnienia kompleksowości procesu konieczne jest określenie celów operacyjnych, których realizacja w długofalowej perspektywie doprowadzi do osiągnięcia celu strategicznego.

Finalnym krokiem jest wybór projektów priorytetowych i rezerwowych, tak aby zagwarantowana była możliwość dopasowywania ich realizacji do aktualnych możliwości. Zadaniem projektów priorytetowych jest wywołanie impulsów dla dalszych działań, również sektora prywatnego.

W procesie rewitalizacji ważna jest każda inicjatywa – zarówno zagospodarowanie przestrzeni publicznych i podwórek, remonty kamienic i tworzenie przyjaznych warunków mieszkaniowych, ale też każda pojedyncza inicjatywa mieszkańców czy NGOsów jak festyn podwórkowy czy pomoc sąsiedzka. Tylko wspólna dbałość o obszar pozwala zabezpieczyć osiągnięcia procesu rewitalizacji.

14

wykorzystanie potencjału bliskości sąsiadujących stref

Przedmieście Oławskie położone jest w sąsiedztwie atrakcyjnych stref Wrocławia

Bezpośrednie sąsiedztwo Przedmieścia Oławskiego z centrum Wrocławia jest jego bezprzecznym atutem. Myśląc o re-witalizacji Przedmieścia Oławskiego nale-ży uwzględniać projekty planowane bądź realizowane w obszarach sąsiadujących, a także próbować tworzyć projekty o wy-dźwięku ponadlokalnym.

W bezpośrednim otoczeniu obszaru jest wiele miejsc, dla których warto planować i realizować działania, ponieważ mogą okazać się impulsem rozwojowym także dla Przedmieścia Oławskiego.

Wśród takich miejsc wskazać można Wzgórze Partyzantów zlokalizowane przy Fosie Miejskiej. Jest to pozostałość po miejskim systemie fortyfikacji Wrocławia. Obecnie obiekt znajduje się w podupa-dajacym stanie. W kazamatach mieś-cił się klub, w budynku Obserwatorium znajdowała się restauracja. Stworzenie tutaj miejsca o charakterze rekreacyj-nym wzbogaciłoby ofertę spędzania cza-su wolnego zarówno dla mieszkańców Przedmieścia Oławskiego, Wrocławian, jak i turystów.

Kompleks edukacyjno-badawczy Geo-Centrum Politechniki Wrocławskiej zlo-kalizowany został w strefie nabrzeży Oławy, przy ulicy Na Grobli. W przyszło-ści planowany jest kolejny etap inwesty-cji. Sąsiedzwo uczelnianego kampusu z Przedmieściem Oławskim może pozy-tywnie wpłynąć na obszar, na przykład po-przez wykorzystanie zróżnicowanej oferty mieszkaniowej przez studentów.

Ważnym dla Przedmieścia Oławskiego miejscem było targowisko na stadionie przy ul. Niskie Łąki, które zlikwidowano w 2008 roku. Oprócz funkcji handlowej po-siadało skromną ofertę gastronomiczną. Cotygodniowe niedzielne targi były okazją do nieformalnych spotkań Wrocławian i mieszkańców Przedmieścia Oławskiego. Obecnie na terenie pomiędzy ulicą Niskie Łąki, torem wyścigów PZMotu i boiskiem klubu Polonia Wrocław mieści się park na Niskich Łąkach. Są to bardzo atrak-cyjne tereny zielone, dobrze dostępne dla mieszkańców poprzez Most Żabia Ścieżka oraz Most Rakowiecki.

Z obszarem Przedmieścia Oławskiego są-siaduje również zakład uzdatniania wody MPWiK z zabytkowym gmachem Wieży Ciśnień Na Grobli. W przyszłości ten zaby-tek techniki może zostać wyremontowany i udostępniony dla zwiedzających.

Przedmieście Oławskie od południa ograniczone jest zamkniętymi terenami kolejowymi, które oddzielają obszar od osiedla Huby. Dawniej te osiedla łączyła kładka piesza, która umożliwiała przej-ście nad torami między ulicami Śwista-ckiego i Paczkowską. Obecnie kładka jest nieczynna.

Ważną inwestycją dla Wrocławia była przebudowa Dworca Głównego, który zmienił swój wizerunek przed Euro 2012. Remont dworca stał się on impulsem do kolejnych inwestycji – planowana jest przebudowa Dworca Autobusowego oraz przebudowa węzłów komunikacji publicz-nej w otoczeniu obydwu dworców.

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka zostanie przeniesiony do nowo budowanego obiektu na Stabłowicach w 2014 roku. Szpitalny kompleks, atrakcyj-nie usytuowany nad nabrzeżem Oławy, będzie mógł zostać zagospodarowany na inne funkcje.

Tereny kolejowe ograniczają obszar opra-cowania od południa. Rewitalizacja tere-nów pokolejowych jest szansą na powsta-nie nowych osiedli w sąsiedztwie centrum Wrocławia.

Tereny przemysłowe położone wzdłuż uli-cy Krakowskiej mają charakter handlowo--usługowy i przemysłowy. Obecnie obszar posiada nieuporządkowany charakter. Możliwa jest przebudowa obiektów prze-mysłowych, związana z przeniesieniem najbardziej uciążliwych działalności prze-mysłowych w inne miejsca.

Powstanie nowego Placu Społecznego wraz z nową zabudową spowoduje, że Przedmieście Oławskiego znajdzie się w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch cen-trów Wrocławia.

15

Żabia Ścieżka

PLAC GRUNWALDZKISTREFA

RYNKU

PL. POWSTAŃCÓWWARSZAWY

(PLAC SPOŁECZNY)

ULICA KRAKOWSKAKAMPUS

POLITECHNIKI WROCŁAWSKIEJ

ULIC

A KO

ŁŁĄT

AJA

ULIC

A ŚW

IDNI

CKA

OSIEDLEHUBY

D W O R Z E C GŁOWNY

I AUTOBUSOWY

ODRA

OŁAWA

TEREN MIEJSKICH

WODOCIĄGÓW

Miejsce dawnej zatoki Oławy "Widokowej"

Wzgórze Partyzantów

Park na Niskich Łąkach

Tereny kolejowe

16

Głów

ne o

bsza

ry d

ział

ań k

once

pcyj

nych

Rodzaje działań

Główne pola i rodzaje działań

a. funkcjonalno-przestrzenne c. komunikacyjne b. gospodarcze d. społeczne e. środowiskowe

O. HASŁA

• wykorzystaniebezpośredniegosąsiedztwacentrum

• potrzebapoprawyjakościżycia• potencjałdolokalizacjifunkcjiturystykiirekreacji

• degradacjazabudowyiprzestrzeni

• dużeobciążeniekomunikacyjne ulicMałachowskiego,Pułaskiego iTraugutta

• wąskiegardłakomunikacyjne• nieuporządkowanyproblem

parkowania

• bliskośćdużychzakładów ipracodawców

• dużezróżnicowaniemożliwościlokalowychdlaróżnegorodzajuusługiaktywności

• odczarowanienegatywnegowizerunkuobszaru

• stygmatyzacjamłodzieżyzobszaruwszkołach

• eurosieroty• dążeniedoopuszczeniaobszaru• koniecznośćwzmocnieniadziałańocharakterzespołecznym

• odwrócenieWrocławiadorzeki• potencjałobszaruNiskieŁąki• hałas• niskaemisja

1. PRZESTRZENIE PUBLICZNE

• stopniowamodernizacjaprzestrzenipublicznychipoprawaichwizerunku(oświetlenie,nawierzchnie,małaarchitektura)

• utrzymanieczystościprzestrzenipublicznej

• remontyimodernizacjaulic• uspokojenieruchuwwybranychulicach

• tworzeniepołączeńpieszych• rozważenienowejlokalizacjiprzystankówkomunikacjizbiorowej

• aktywizacjaulic(partery)• stworzeniekoncepcjizarządzaniahandlemdetalicznymwobszarze

• poprawabezpieczeństwa wprzestrzenipublicznej

• aktywizacjaspołecznamieszkańców

• obniżeniepoziomuhałasu• wprowadzanieipielęgnacjazieleni

2. NABRZEŻA

• zagospodarowanienabrzeży zwprowadzeniemfunkcjisportuirekreacjiocharakterzeponadlokalnym(równieżdrugiegobrzegu)

• WorldGames2017szansądlastworzeniatrwałejinfrastrukturysportowejwzdłużOławy

• komunikacjawodnaszansąnaaktywizacjęnadbrzeży

• przystańwodnadlacałegomiasta

• ciećpołączeńpieszych irowerowychwzdłuż iwkierunkurzekiOławy

• stworzenieofertyturystycznej iusługowejwstrefierzekiOławy

• poprawabezpieczeństwawzdłużnadbrzeży

• poprawajakościwody• wprowadzanieipielęgnacjazieleniwzdłużnadbrzeży

• wykorzystaniepotencjałuobszaruNiskieŁąki

17

a. funkcjonalno-przestrzenne c. komunikacyjne b. gospodarcze d. społeczne e. środowiskowe

3. KWARTAŁY ZABUDOWY I PODWÓRKA

• stworzeniesystemupołaczeńmiędzykwartałowych

• zintegrowanedziałaniawobrębiekwartałów

• realizacjaprojektówmodelowych zwydzieleniemstrefprzestrzennychdlaróżnychgrup/funkcji

• uporządkowaniesystemuparkowaniawpodwórkach

• opracowanieiwdrożenieprogramuaktywizacjagospodarczejobszaru

• wprowadzenienowychusług• stworzeniewarunkówdziałalnościdlasektoraMŚP

• lokalizacjafunkcjisportuirekreacjiowymiarzelokalnymwewnętrzachkwartałowych

• tworzeniemiejscdedykowanychposzczególnymgrupommieszkańcówwceluichaktywizacji

• menadżerkwartału

• wprowadzenieipielęgnacjazieleniwewnętrzachkwartałów

• poprawajakościgleb• utrzymanieczystościwpodwórkach

4. MIESZKAL- NICTWO

• zabudowa:remontyimodernizacjewrazzezmianąfunkcjiwwybranychobiektach

• uporządkowaniesystemuparkingówdlamieszkańców

• efektywnewykorzystanie gruntów iobiektów:oficyny,pustostany

• tworzeniewarunkówdlamieszkaniadlamłodychrodzinorazstudentów

• wprowadzaniemodelowych,innowacyjnychrozwiązań

• regulacje:stworzenieregulacjidedykowanychobszarowi

• modernizacjaskierowananapoprawęefektywnościenergetycznejbudynków/termomodernizacja

• modernizacjasystemuogrzewania

5. INFRA- STRUKTURA SPOŁECZNA

• uzupełnienieinfrastruktury okoniencznenoweobiekty,remontyimodernizacjeistniejącychobiektów

• wsparcienowychformzarządzania iwspółpracymiędzysektorowej

• wprowadzenienowychformdziałalnościgospodarczejwykorzystujacychpotencjałspołeczny(spółdzielniesocjalne)

• centrumedukacjiszkółśrednich

• ofertaspędzaniaczasuwolnegodlamieszkańców

• edukacjaekologiczna

Głów

ne o

bsza

ry d

ział

ań k

once

pcyj

nych

Rodzaje działań

19

cel operacyjny

kompleksowa rewitalizacja i modernizacja przestrzeni publicznych w celu poprawy uwarunkowań przestrzenno-funkcjonalnych, środowiskowych, gospodarczych i społecznych w sposób adekwatny do rangi obszaru w mieście oraz jego wartości historyczno-kulturowych i funkcjonalno-przestrzennych

20

cele działań działania proponowane projekty

• uporządkowanie przestrzeni pod kątem funkcjonalnym i estetycznym w sposób adekwatny do rangi i funkcji poszczególnych ulic i placów w strukturze obszaru

• opracowanie spójnej koncepcji zagospodarowania i wystroju przestrzeni publicznych• zdefiniowanie projektów priorytetowych

- remont i modernizacja ulic - remont i modernizacja ważnych węzłów: - modernizacja infrastruktury technicznej - uporządkowanie miejsc parkingowych wzdłuż ulic, - przebudowa placów oraz skwerówstworzenie przestrzeni dla mieszkańców, - wyposażenie przestrzeni wspólnych w małą architekturę, oświetlenie - stworzenie miejsc dedykowanych poszczególnym grupom mieszkańców (dzieci,

młodzież, osoby starsze), remonty chodników, nawierzchni,

• stworzenie funkcjonalnego, nowoczesnego systemu komunikacji

• stworzenie koncepcji uspokojenia ruchu dla wybranych ulic, • stworzenie zintegrowanego systemu komunikacji rowerowej i pieszej, • wykorzystanie potencjału połączeń wewnątrzkwartałowych • preferowanie i promocja ekologicznych środków komunikacji• uwzględnienie potrzeb pieszych, rowerzystów i osób niepełnosprawnychi• wprowadzenie komunikacji wodnej wzdłuż rzeki oławy - kampanie informacyjne i działania profilaktyczne w celu zwiększenia świadomości

nadużywania przepisów ruchu drogowego,

- remonty i modernizacja nawierzchni głównych ulic - rozważenie nowej lokalizacji przystanków komunikacji publicznej - stworzenie parkingów zorganizowanych poza wnętrzami kwartałowymi - poprawa oznakowania pionowego i poziomego, głownie w sąsiedztwie szkół - rozbudowa sieci dróg rowerowych - rozbudowa systemu roweru miejskiego

• stworzenie miejsc potrzebnych i atrakcyjnych dla mieszkańców i odwiedzających

• wprowadzenie funkcji uzupełniających • uzupełnienie przestrzeni publicznej elementami zieleni• wyodrębnienie przestrzeni pod działalność gospodarczą, kulturalną i artystyczną

- kiermasze, boiska, wydarzenia lokalne) w ramach zagospodarowania przestrzeni publicznej – działania pilotażowe

- wprowadzenie elementów zieleni na ulicach i placach - zdefiniowanie 3 miejsc, w których możliwa jest realizacja modelowych projektów

modernizacji wraz z zaangażowaniem lokalnych podmiotów

• poprawa wizerunku przestrzeni Przedmieścia Oławskiego

• utrzymanie czystości w przestrzeni publicznej • poprawa funkcjonowania miejsc gromadzenia odpadów stałych we wnętrzach

wewnątrzkwartałowych• wprowadzenie systemu identyfikacji przestrzennej

- zwiększenie ilości koszy na śmieci, - umieszczenie nowych elementów systemu informacji miejskiej

rewitalizacja i modernizacja przestrzeni publicznych

21

Przestrzenie publiczne są miejscem wielu różnorodnych aktywności życia miejskiego: nie tylko przestrzenią dla komunikacji, ale też handlu, usług, spędzania czasu wolnego. Po lewej stronie: Paryż. Po prawej od góry Girona, od dołu: Drezno

cele działań działania proponowane projekty

• wykorzystanie zaangażowania społeczności lokalnej

• konsultacje społeczne dotyczące wszelkich planowanych działań w przestrzeniach wspólnych,

- stworzenie projektów modelowych umożliwiających zaangażowanie mieszkańców w działania w przestrzeni publicznej

• utworzenie i wzbogacenie terenów zielonych

• ... zwiększenie terenów biologicznie czynnych, utworzenie programu/budżetu wspierającego pielęgnację i nowe nasadzenia roślinności; zintegrowany system nasadzenia drzew.

- wprowadzenie elementów zieleni na ulicach i placach

• poprawa bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej, również na drodze oraz zapobieganie przestępczości

• wprowadzenie systemu monitoringu w kluczowych miejscach, • organizacja otwartych spotkań z policją i strażą miejską, zajęć w przedszkolach i

szkołach,• wprowadzenie monitoringu, zwiększenie ilości patroli policji, straży miejskiej,

promowanie wrażliwości mieszkańców na ich otoczenie, uświadamianie zagrożeń i sposobu postępowania oraz potrzeby oddolnego dozoru

• poprawa warunków pracy policji, straży miejskiej i państwowej straży pożarnej

- poprawa oświetlenia przestrzeni publicznej i poprawa wystroju miejsc leżących na uboczu,

- program bezpieczeństwa nad wodą - wprowadzenie oznakowania poziomego i pionowego, głównie wzdłuż szkół,

wprowadzenie monitoringu, uspokojenie ruchu

22

rewitalizacja i modernizacja przestrzeni publicznych

Wszystkie działania realizowane w prze-strzeni publicznej wpływają bezpośrednio na jakość życia i przebywania w danym obszarze miasta. Przestrzeń publiczna, jej wizerunek i charakter, postrzegane są przez wszystkich użytkowników miasta i mają decydujący wpływ na reputację miejsca.

Nie bez powodu kształtowanie przestrzeni publicznych wysokiej jakości jest jednym z priorytetów rewitalizacji zdefiniowanym w tzw. Karcie Lipskiej, ratyfikowanej również przez polskie władze.

zagospodarowanie przestrzeni publicznych, w których możliwe będzie zaspokojenie dzisiejszych potrzeb w sposób zrównoważony i adekwatny do historycznej rangi obszaru, jest jednym z podstawowych wyzwań rewitalizacji.

„Jakość przestrzeni publicznych, miejskie krajobrazy stworzone przez człowieka, ar-chitektura oraz rozwój miejski są istotne z punktu widzenia warunków życia ludności miejskiej.

Jako „miękkie czynniki lokalizacji” od-grywają one ważną rolę w przyciąganiu przedsiębiorstw opartych na wiedzy, wy-kwalifikowanej i twórczej siły roboczej oraz turystyki. Dlatego należy zwiększyć wzajemne oddziaływanie architektury, planowania infrastruktury i planowa-nia miejskiego, aby stworzyć atrakcyjne,

przyjazne dla użytkownika przestrzenie publiczne i osiągnąć wysoki standard środowiska życia – „kultury budowlanej” (Baukultur).

Kulturę budowlaną powinno się rozumieć w najszerszym znaczeniu tego słowa, jako sumę wszystkich aspektów kulturowych, gospodarczych, technologicznych, spo-łecznych i ekologicznych, które wpływają na jakość i proces planowania oraz budo-wania. (…)

Jest to szczególne ważne dla zachowania dziedzictwa architektonicznego. Budynki historyczne, przestrzenie publiczne oraz ich wartość miejska i architektoniczna muszą zostać zachowane.

Tworzenie oraz ochrona funkcjonalnych i dobrze zaprojektowanych przestrzeni publicznych, infrastruktury oraz usług jest zadaniem, które musi być realizo-wane wspólnie przez państwo, władze lokalne i regionalne oraz obywateli i przedsiębiorstwa.”

Przykłady różnych typów przestrzeni publicznej w

Dreźnie: Od prawej strony:

ulica - deptak, przykład aranżacji placu w

centrum,plac o funkcji targowej, gdzie

odbywają się sezonowe wydarzenia (np. festyny).

23

Ulica Traugutta Ulica Komuny Paryskiej

Ulica Kościuszki

,

,

,

,,

,,

,

0

0

b

b

b0

0

X

X

U

U

2

2

2

2X

R

BR

a

S

X

X

X

p

FmS

n

n

p

bb

p

R

B

,

F

F

F

F

F

F

F

F

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

,

3 główne ulice Przedmieścia Oławskiego: ulica Traugutta, ulica Kościuszki oraz ulica Komuny Paryskiej. Każdą z wymienionych ulic cechuje inne parametry przestrzenne, rozkład lokali użytkowych, natężęnie ruchu koncentracja odrębnych problemów.Wzdłuż nich należy lokalizować różnorodne funkcje, tak aby zaspokoić potrzeby mieszkańców oraz osób spoza Wrocławia. Przy ulicach znajdują się również skwery czy węzły przesiadkowe, których stan jest niezadowalający.

24

uporządkowanie przestrzeni ulicznej pod kątem funkcjonalnym i estetycznym

W obrębie Przedmieścia Oławskiego można wyróżnić kilka typów ulic. W więk-szości przypadków typowe przekroje ulic są niewydolne wobec nasilonego ruchu samochodowego oraz dzisiejszego zapo-trzebowania na miejsca postojowe.

W ramach projektów przebudowy ulic wskazane jest uporządkowanie prze-strzeni ulicy, tak aby poszczególni jej użyt-kownicy mogli swobodnie korzystać.

Podejmowane działania w zakresie prze-budowy ulic powinne być częścią dłu-gofalowego projektu w obszarze całego osiedla.

Dzisiaj na mapie Przedmieścia Oławskie-go możemy wyodrębnić ulice, wzdłuż których zlokalizowana jest większa liczba lokali usługowych lub handlowych. Są to ulice: Traugutta, Komuny Paryskiej, oraz Kościuszki. Należy dążyć do podtrzymy-wania warunków dla funkcjonowania tego typu działalności - ich obecność przyczynia się do ożywienia przestrzeni, ze względu na klientów, zarówno mieszkań-ców osiedla, jak i pozostałych wrocławian.

Podstawowym typem przestrzeni publicznej na Przed-mieściu Oławskim są ulice.

Oprócz ulic o charakterze handlowym, dominująca grupa ulic posiada szerokość od 15-18 metrów, przeważnie jezdnię z kostki brukowej oraz chodniki z płyt ka-miennych lub kostki brukowej. Ulice te są mniej obciążone ruchem kołowym, wzdłuż nich występuje nasilony problem parkowania. Ulice te można określić jako "wewnętrzne', służące głównie mieszkań-com osiedla. Jest to okazją do wprowa-dzenia uspokojonego ruchu w ich obrębie, uporządkowania parkowania, umieszcze-nia zieleni ulicznej, wprowadzenie stref wyłącznie pieszych, z elementami małej architektury (ławek, oświetlenia, mebli miejskich).

Przykład jednokierunkowej ulicy w strefie ruchu uspokojonego w Dreźnie.

25

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

Kościuszki

Prąd

zyńs

kieg

o

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

o

Brzeska

Zgodn

a

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

Traugutta

Plac Zgody

Żabia Ścieżka

Walońska

Most Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytu-cji 3 Maja

Małachowskiego

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m

,,, ,,,

,,,,,,,,,,,,

,,,,,,,,,,,,,

,,

,,,,,,

,

,

,,,,,,,,,,,

Ulica Traugutta jest obecnie uciążliwą arterią

komunikacyjną.

System ulic

Szlaki handlowe

Ulice nietypowe

Ulice wewnętrzne

Wzdłuż głównych szlaków handlowych wy-stępuje intensywny ruch samochodowy oraz parkowanie

Przestrzenie publiczne dla ludzi czy dla samochodów? Niejednokrotnie trudno pogodzić interesy wszystkich użytkowników miasta.

26

uspokojanie ruchu

Wzrastający ruch samochodowy w obszarze jest coraz większym problemem. dla pieszych i rowerzystów

Intensywny ruch samochodowy wzdłuż głownych ulic tranzytowych przyczynia się do dużego dyskomfortu pieszych i rowerzystów. Zagadnieniem uciążliwym jest również kwestia parkowania samo-chodów wzdłuż ulic oraz we wnętrzach kwartałowych.

Wśród licznych metod ograniczania ruchu w mieście dla Przedmieścia Oławskie-go najbardziej interesujace wydają się być działania określane jako uspokojenie ruchu. Ich nadrzędnym celem jest przy-wrócenie ulicom dawnej wieloużytkowej funkcji oraz ograniczenie uciążliwego ru-chu samochodowego, będącego barierą dla użytkownika pieszego.

Oprócz poprawy ładu przestrzennego i

estetyki najważniejsze efekty to m.in. po-prawa stanu środowiska (przez zmniej-szenie emisji spalin i hałasu) i bezpieczeń-stwa na drodze.

Wśród środków uspokajania ruchu na-leży wymienić środki prawne, budowla-ne oraz dotyczące organizacji ruchu. Do środków uspokojenia ruchu z zakresu organizacji ruchu zalicza się m.in.:

• wyznaczanie tzw. „stref 30”, czyli wy-dzielonych obszarów o ograniczonej prędkości z wyraźnie oznakowanymi granicami i zmienionym charakterem podkreślającym uprzywilejowanie pie-szych i rowerzystów w strefie;

• tworzenie zamkniętych enklaw w celu eliminacji ruchu tranzytowego przez

obszar uspokajany;

• wyznaczenie ciągów ulic jednokierun-kowych;

• zamknięcie przejazdu przez niektóre ulice (z ewentualnym dopuszczeniem komunikacji zbiorowej);

• zastępowanie skrzyżowań z pierw-szeństwem przejazdu skrzyżowaniami równorzędnymi lub rondami;

• odpowiednia polityka parkingowa;

• optyczne zawężenie pasów ruchu za pomocą oznakowania poziomego;

Do budowlanych środków uspokojenia ru-chu zalicza się m.in.:

• progi zwalniające

• skrzyżowania z wyniesioną powierzch-nią, wyniesione przejścia dla pieszych

• zwężenia pasów ruchu

• wyspy „kanalizujące” ruch, azyle dla pieszych

• mini i małe ronda

• esowanie pasów ruchu, szykany

• zamknięcie przejazdu dla samochodów (całkowite lub otwarte jedynie komuni-kacji zbiorowej)

• bramy wjazdowe do strefy

Wdrożenie wybranych działań w zakresie uspokajania ruchu jest nie tylko sposo-bem na racjonalne wykorzystanie prze-strzeni ulic, ale może przyczynić się do "odzyskania" ich dla innych aktywności.

Szczegółowa analiza parametrów ulic będzie podstawą do stworzenia koncepcji uspokojenia ruchu. Kwartałowy układ ur-

Ulica Dąbrowskiego. Ruch 2-kierunkowy oraz obustronne parkowanie równoległe

Ulica Kościuszki (po zachodniej stronie ulicy Pułaskiego). Cofnięcie linii zabudowy w stosunku do historycznej. Ruch 2-kierunkowy (3 pasy ruchu), obustronne parkowanie równoległe, szerokie chodniki.

Ulica Chudoby. Ruch 2-kierunkowy, parkowanie obustronne pod kątem 60°, wąskie chodniki.

Schematy wykorzystania przestrzeni ulic na Przedmieściu Oławskim. Stan istniejący

Ulica Kościuszki (po wschodniej stronie ulicy Pułaskiego). Ruch 2-kierunkowy, parkowanie obustronne pod kątem 60°, wąskie chodniki. Tory tramwajowe obecnie nie są wykorzystywane.

Przykład organizacji ruchu w XIX-wiecznej dzielnicy Drezna - Neustadt. Po jednej stronie jezdni występuje parkowanie równoległe, po drugiej prostopadłe. Między miejscami postojowymi wprowadzono zieleń.

27

banistyczny sprzyja przekształceniu we-wętrznych ulic na jednokierunkowe. Pas o szerokości 4 m umożliwi wydzielenie od-powiedniej ilości miejsc postojowych oraz zapewni komfortową szerokość chodni-ków. Możliwe jest również zachowanie ruchu 2-kierunkowego z wprowadzeniem obustronnego parkowania równoległego oraz wprowadzenie zieleni.

Efektem opisanych działań jest zwiększe-nie przestrzeni w obrębie ulicy możliwej do zagospodarowania na inne cele, m.in. lokalizacja ogródków kawiarnianych, gab-lot eksponujących towary oferowane w położonych przy ulicy działalnościach go-spodarczych, wprowadzenie elementów zieleni, parkingów rowerowych, itp.

Ruch 2-kierunkowyszer. jezdni 6 m, szer. chodnika 2 mparkowanie po obu stronach, równoległe

Ruch 1-kierunkowyszer. jezdni 4 m, szer. chodnika 3 mparkowanie po obu stronach, równoległe wzdłuż fasad strefa ekspozycyjna

Ruch 2-kierunkowyszer. jezdni 6 m, szer. chodnika 2 mparkowanie po obu stronach równoległe, nasadzenia zieleni

Ruch 1-kierunkowyszer. jezdni 4 m, szer. chodnika 3 mparkowanie po jednej stronie 60°, wzdłuż jednej fasady strefa ekspozycyjna

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

Kościuszki

Prąd

zyńs

kieg

o

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

o

Brzeska

Zgodn

a

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

Traugutta

Plac Zgody

Żabia Ścieżka

Walońska

Most Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytu-cji 3 Maja

Małachowskiego

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m

Przykłady ulic, które mogłyby funkcjonować jako jednokierunkowe.

Schematy wykorzystania przestrzeni ulic na Przedmieściu Oławskim – propozycje.

28

rozważenie nowej lokalizacji przystanków komunikacji publicznej

Dostęp do komunikacji publicznej jest jednym z ważnych aspektów wpływających na jakość życia w mieście.

Przedmieście Oławskie to obszar o sto-sunkowo dobrym dostępie do komunika-cji tramwajowej i autobusowej.

W trakcie konsultacji społecznych i w rozmowach z mieszkańcami zostały po-ruszone wątki dotyczące funkcjonowania miejskiego transportu. Zdaniem miesz-kańców obecnie odległości pomiędzy przystankami są zbyt duże.

Jako kolejny mankament określono or-ganizację tras kursowania tramwajów – stwierdzono utrudnienia w połączeniu

z pobliskimi strefami Wrocławia.

Zdaniem mieszkańców brakuje na przy-kład dobrej komunikacji tramwajowej pomiędzy Dworcem Głównym a Placem Grunwaldzkim. Ulica Kościuszki na od-cinku pomiędzy ulicami Pułaskiego a Krakowską posiada awaryjne torowisko tramwajowe. Ze względu na zły stan tech-niczny nie może być ono wykorzystywane regularnie. Poprawa stanu technicznego jezdni na tym odcinku może być okazją do przywrócenia kursowania tramwaju.

W ramach tworzenia zrównoważonego systemu komunikacji ważne jest zapew-nienie jak najlepszego dostępu wszystkim mieszkańcom. Ponadto należy dążyć do przystosowania przystanków dla osób starszych i niepełnosprawnych.

Przystanki są ważne nie tylko jako ele-menty infrastruktury komunikacji zbioro-wej. Są one zarówno istotnymi elementa-mi wystroju przestrzeni publicznych jak i miejscami o potencjale aktywności. W ich otoczeniu powinny znajdować się kioski, punkty małej gastronomii, elementy sy-stemu informacji przestrzennej miasta. Szczególną uwagę należy zwrócić na wę-zły przesiadkowe, czyli miejsca, w których krzyżują się trasy kursowania różnych linii.

Przykład przystanku autobusowego w Barcelonie. W posadzce zastosowano materiał o specjalnej fakturze, ułatwiający komunikację osobom niewidomym.

Powyżej i po prawej: przystanek w Zurychu. W obiekcie zintegrowano automat do

sprzedaży biletów i informację o rozkładzie jazdy. Ponadto

przeszklona ściana nie tylko umożliwia kontakt wzrokowy

z otoczeniem, ale wykorzystana może być jako ławka dla czekających.

29

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

Kościuszki

Prąd

zyńs

kieg

o

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

o

Brzeska

Zgodn

a

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

Traugutta

Plac Zgody

Żabia Ścieżka

Walońska

Most Oławski

Walońska

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytu-cji 3 Maja

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m

149

146

145

A 14

5 14

6 A

901 900L 120 114

250

240 901 900L 120 114

901 900L 120 114

120

243 114 901 900L

N

N 240 250

409 4

06

149

146

145A

406

146

145

K 25

3 D

243

241

3 5

0P

0L

0P

2 5

9 8

11

2 5

9 8

11

0P0L

3 5 0P

3 5 0L

3 5 10 5 4 33+

3 5 10 5 4 33+

Komunikacja publiczna

Trasy komunikacji autobusowej

Trasy komunikacji tramwajowej

Przystanki autobusowe

Przystanki tramwajowe

Propozycje miejsc,w których można rozważyć wprowadzenie dodatkowych przystanków

30

remonty nawierzchni ulic oraz chodników

Stan nawierzchni ulic oraz chodników wpływa na bezpieczeństwo użytkowania przestrzeni.

Na podstawie przeprowadzonych w ob-szarze opracowania analiz można wska-zać odcinki jezdni oraz chodników, których stan techniczny utrudnia korzystanie z nich. (por. Masterplan Analizy str. 56-57)

Większość ulic kwalifikuje się do prze-prowadzenia kompleksowego remontu, w którego zakresie jest wymiana, remont lub rekonstrukcja nawierzchni, wprowa-dzenie nowego oświetlenia, elementów małej architektury, zieleni, ale i moderni-zacja podziemnej infrastruktury.

W przypadku remontów ulic w obrębie głównych ulic tranzytowych wskazane jest stosowanie nawierzchni asfalto-wych, które minimalizują hałas. W ulicach o mniejszym natężeniu ruchu słuszne jest zachowanie i użycie oryginalnego materiału.

Przy prowadzeniu remontów chodników należy w jak największym stopniu dążyć do wykorzystania istniejącego materiału budowlanego.

Zakładając, że koszt remontu 100 mb. nawierzchni ulicy mieści się w przedziale 730.000 – 1.000.000 zł (źródło: gdansk.pl/cennik), na kompleksowe remonty ulic w skali tak dużego osiedla jak Przedmieście Oławskie należałoby przeznaczyć kilka-dziesiąt milionów złotych,

Znacznie korzystniej pod względem eko-nomicznym kształtuje się koszt remontu chodnika (ok. 22.500 zł za 100 mb).

Biorąc pod uwagę wysoki sumaryczny koszt remontów ulic, należy działania te należą etapować i w sposób rozważny koordynować z innymi działaniami (np. remontami obiektów czy podwórzy).

Ponadto istnieje szereg działań "nisko budżetowych", których efekt pozytywnie wpływa na jakość przestrzeni publicznych i poruszania się. Do takich działań należy porządkowanie miejsc parkingowych, wy-noszenie przejść dla pieszych, wydzielanie na jezdni pasa rowerowego (lub kontrapa-sa), wprowadzanie zieleni itp.

Strefa piesza wyłożona została dużymi płytami z granitu, które ułatwiają komunikację. Po obu

stronach uzupełnienie z małej kostki. Opisane rozwiązanie jest typowe dla XIX

wiecznych dzielnic. Na Przedmieściu Oławskim jest to pożądane rozwiązanie.

Fragment ulicy w Dreźnie. Przemyślany rysunek posadzki. Jest ona funkcjonalna oraz estetyczna.

Uwagę zwracają elementy przymocowane do parapetów, umożliwiają one spożywanie

napojów oraz przekąsek serwowanych w restauracji.

31

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

Kościuszki

Prąd

zyńs

kieg

o

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

o

Brzeska

Zgodn

a

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

Traugutta

Plac Zgody

Żabia Ścieżka

Walońska

Most Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytu-cji 3 Maja

Małachowskiego

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m0 100 200 300 400 500 m

Na rysunku zaznaczono fragmenty ulic których stan jezdni oraz chodników jest zły.

Powyżej przykład nawierzchni w strefie uspokojonego ruchu w Dreźnie. Użyte materiały wyznaczają osobne strefy funkcjonalne ulicy. Po lewej: strefa piesza ulicy może być przestrzenią rekreacji. Mieszkańcy używają własnych mebli, aby korzystać z atrakcyjnej przestrzeni publicznej. Po prawej: Przykład systemu odwodnienia szczelinowego. Jest to niezwykle estetyczna i funkcjonalna metoda odwodnienia ulicy.

32

rewitalizacja i modernizacja przestrzeni publicznych

Przestrzenie publiczne to ulice, place, skwery czy tereny zielone takie jak parki i zieleńce.

W postrzeganiu miasta przestrze-nie publiczne spełniają kluczową rolę – ich funkcjonalność i wizeru-nek budują obraz miejsca, sprawiają, czy jest ono odbierane jako przyjazne i atrakcyjne dla użytkowników.

Modernizacja i zagospodarowanie prze-strzeni publicznych jest jednym z prio-rytetowych zadań rewitalizacji – przede wszystkim dlatego, że takie działania przynoszą pozytywne efekty dla szcze-gólnie wielu mieszkańców i odwiedzają-cych, ale też ze względu na impulsy dla kolejnych inwestycji, jakie mogą zostać wywołane poprzez działania takie jak uporządkowanie funkcjonalne, remonty nawierzchni, oświetlenie, umeblowanie, wprowadzenie zieleni.

Działania w przestrzeni publicznej powin-ne być realizowane z myślą o wszystkich jej użytkownikach. Wypracowanie opty-malnych rozwiązań ułatwić może nawią-zanie dialogu społecznego (np. w formie konsultacji społecznych).

Przedmieście Oławskie to obszar o XIX-wiecznym rodowodzie. Jego cha-rakterystyczny wizerunek budują kwartały zabudowy kamienicowej i ulice o zwartych pierzejach. Ze względu na przeobrażenia na przestrzeni ostatnich 200 lat, występu-ją też strefy, których wizerunek odbiega od historycznego charakteru Przedmieścia Oławskiego.

Jednym z podstawo-wych wyzwań rewita-lizacji miast jest rów-noważenie interesów poszczególnych grup korzystających z prze-strzeni publicznej i dzia-łających w niej. Na potrzeby masterplanu wybrano na Przedmieściu Oławskim kilka przykłado-wych miejsc, w których zauważono naj-wyższy stopień zdegradowania przestrze-ni oraz kumulację różnych problemów.

Wybrane ulice i węzły przestrzenne tworzą system przestrzeni publicznych. Ich funk-cjonowanie zależy od wielu czynników: struktury zabudowy, parametrów fizycz-nych przestrzeni, zlokalizowanych funkcji (również w bezpośrednim sąsiedztwie), rodzaju i liczby poruszających się użyt-kowników (piesi, rowerzyści, kierowcy, itp.).

Szczególną uwagę skoncentrowano na miejsca węzłowe, stąd też wskazano przestrzenie publiczne zlokalizowane przeważnie w sąsiedztwie przystanków komunikacji publicznej.

W ramach modernizacji przestrzeni pub-licznych wraz z poprawą jej funkcjonalno-ści i ładu przestrzennego należy dążyć do działań zwiększających komfort jej użyt-kowania, np. poprzez uspokojenie ruchu, poprawę bezpieczeństwa, zmniejszenie hałasu oraz poprawę jakości środowiska.

Przestrzenie publiczne są własnością Gminy Wrocław, której organy odpowia-dają za jej zagospodarowanie i utrzymanie.

Przestrzenie publiczne powinne być tworzone z myślą o poszczególnych jej użytkownikach. W ramach rewitalizacji przestrzeni publicznej należy dążyć do stworzenia różnorodnych miejsc, tak aby korzystała z nich jak największa liczba użytkowników

33

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

KościuszkiPr

ądzy

ński

ego

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

oBrzeska

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Traugutta

Traugutta

TrauguttaŻabia Ścieżka

Most Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytu-cji 3 Maja

Małachowskiego

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m

1.

2.

5.

6.

4.

9. 8.

7.

Propozycja modernizacji przestrzeni publicznych

Plac Zgody

3.

Szybka

Więckowski

egoZg

odna

Skwery

Przestrzenie publiczne w rejonie węzłów komunikacyjnych

Nabrzeże Oławy

Połączenie pomiędzy ulicą Traugutta a nabrzeżem Oławy

34

wyposażenie przestrzeni wspólnych w małą architekturę oraz zieleń

Jakość przestrzeni publicznych zależy w dużej mierze od ich wystroju – począwszy od nawierzchni, poprzez rodzaj oświetlenia, zieleń aż do wyposażenia. Układ elementów, zastosowany typ i jakość decydują niejednokrotnie o charakterze miejsca. Ich odpowied-ni dobór i aranżacja warunkują właściwy odbiór kategorii i przeznaczenia miejsca.

Starannie zaprojektowane elementy wystroju przestrzeni publicznej: przykłady różnych

typów ławek: wolnostojące , stojące w rzędzie, równolegle do fasady czy jako podest między

rzędem drzew.

W pobliżu węzłów komunikacyjnych ważne jest lokalizowanie parkingów rowerowych

Po lewej: Pożądanym elementem wyposażenia miejskiej przestrzeni są toalety. Brak toalet jest często przeszkodą w korzystaniu z terenów rekreacyjnych w mieście przez osoby starsze oraz matki z dziećmi.

Po prawej: przestrzenie, w których zastosowano nawierzchnie z dużych płyt w posadzce. x

35

Poniżej: przykłady wkomponowania nowo nasadzonych drzewek w posadzce. Elementy te również mogą wpływać na wystrój przestrzeni

publicznej. Od lewej: Zurych i Barcelona

Zieleń w mieście może występować w różnych formach: parki, zieleńce, zielone skwery, rabaty

czy donice – starannie wprowadzona i zaaranżowana zieleń pozytywnie wpływa na

wizerunek przestrzeni publicznych i podnosi jakość życia mieszkańców

Powyżej: przykład przestrzeni publicznej w Dreźnie. Zieleń nasadzona została w liniach prostych. Wymaga ona pielęgnacji,ale osiągnięto spójną kompozycję przestrzenną, która sprzyja rekreacji.

Po prawej: przykłady współczesnych form siedzisk w Barcelonie. Tworząc zagospodarowanie przestrzeni wzdłuż Oławy możliwe jest wykorzystanie nowoczesnego wzornictwa, zachęcającego do korzystania z tych obiektów

36

oświetlenie przestrzeni publicznej

Większość ulic w obszarze opracowania jest oświetlona – jedynie fragment ulicy Haukego-Bosaka jest zupełnie pozbawio-ny oświetlenia.

W obszarze zidentyfikowano 3 podsta-wowe typy latarni: wiszące, wolnostojące oraz latarnie mocowane na budynkach. Stan techniczny większości oceniono jako zadowalający. Dominuje oświetlenie elek-tryczne z lampami sodowymi, dającymi kolor żółty, słabo oświetlające przestrze-nie publiczne.

Myśląc o oświetleniu przestrzeni wspól-nych należy mieć na uwadze wiele funk-cji jakie posiada światło. Oprócz poprawy funkcjonalności obszaru po zmroku oraz zapewnienia bezpieczeństwa, światło może pełnić funkcje dekoracyjne poprzez wykorzystanie go do iluminacji, podkre-ślania charakterystycznych form i cech przestrzeni.

Koncepcja oświetlenia może być pomoc-na w świadomym strefowaniu obszaru, tj. przy wyznaczaniu miejsc, które nocą mogą być wykorzystywane aktywnie i ta-kich, które powinny być ciche.

Aspekty środowiskowe, ale też ekono-miczne są okazją do rozważenia wprowa-dzenia oświetlenia energooszczędnego. Jednym z możliwych rozwiązań jest za-

Oświetlenie przestrzeni publicznej jest istotnym elementem wpływającym zarówno na estetykę, jak i poczucie komfortu i bezpieczeństwa.

stosowanie oświetlenia w bezobsługowej technologii LED. Oświetlenie uliczne wy-maga częstego serwisowania i naprawia-nia – technologia LED stanowi praktyczną oraz ekonomiczną alternatywę, ponieważ "zużywa" minimalną ilość energii elek-trycznej, biorąc pod uwagę ilość emito-wanego światła" i jest bardziej przyjazna dla środowiska niż tradycyjne oświetlenie świetlówkowe, trudniejsze w utylizacji.

Ponadto poprawę efektów oświetlenia ulicznego może przynieść zastosowanie lamp umocowanych nisko. W obrębie ce-lowo wybranych lokalizacji wskazane jest

wprowadzenie lamp na wysokości ok. 4 m w formie lamp wolnostojących lub latarni mocowanych na budynkach – na przykład. przy głównych szlakach handlowych Trau-gutta, Komuny Paryskiej oraz Kościuszki.

Ważną kwestią jest zadbanie o jednolitą estetykę elementów oświetlenia – wypo-sażenie spójne dla całego obszaru Przed-mieścia Oławskiego, przyczyni się do po-prawy estetyki osiedla.

Zagadnieniem pokrewnym jest kwestia estetyki i oświetlenia witryn w parterach ulic oraz oświetlenia przystanków, któ-re powinny być również traktowane jako

źródła oświetlenia przestrzeni publicz-nych. Aktywizacja ulic handlowych może być okazją do poprawy estetyki witryn sklepowych, również po zmroku.

Projektując oświetlenie ulic należy mieć na uwadze także koszty realizacji. Posta-wienie latarni ulicznej kosztuje ok. 8500 zł, natomiast miesięczny koszt oświetlenia ulic to ok. 154 zł/100 mb.

W długofalowej perspektywie należy roz-ważyć iluminacje obiektów charaktery-stycznych dla obszaru.

37

Ulica Haukego-Bosaka jest pozbawiona oświetlenia wysokiego. W ramach porządkowania przestrzeni możliwe jest wprowadzenie oświetlenia niskoumocowanego.

Po lewej: przykłady kształtowania oświetlenia przestrzeni publicznej. Dobór odpowiedniego typu oświetlenia do charakteru przestrzeni wpływa na odbiór przestrzeni po zmroku.

38

wprowadzenie systemu informacji miejskiej oraz turystycznej

System Informacji Miejskiej (SIM) jest sposobem oznakowania miasta oraz prowadzenia po mieście. W ramach SIM oznakowane są kamienice, atrakcje tu-rystyczne oraz komunikacja miejska. Jednolity system oznakowania prze-strzeni miejskiej powinien obejmować wszystkie obiekty użyteczności publicz-nej oraz te, które posiadają znaczenie dla lokalnej społeczności. Efekt stosowania SIM to poprawa czytelności miasta dla mieszkańców oraz turystów, lepszy do-stęp do informacji. Jednolitość przyjętych rozwiązań może pozytywnie przyczynić się do poprawy ładu przestrzennego. We Wrocławiu SIM wprowadzany jest od 2006 roku.

Wprowadzenie Systemu Informacji Miejskiej i turystycznej przyczynia się do czytelności miasta.

Jednym z działań w ramach rewitalizacji obszaru może być poprawa systemu po-przez uzupełnienie go o dodatkowe ele-menty, np.

• pulpity prezentujące obiekty zabytkowe oraz rzeźby,

• tablice mapowe informujące o dzielnicy Przedmieście Oławskie,

• tablice tematyczne o Przedmieściu Oławskim w kontekście jego historii i specyfiki,

• tablice tematyczne z informacją na temat dawnych fabryk, obiektów użyteczności publicznej, terenów zieleni wraz ze historycznymi zdjęciami obszaru.

Obecnie w granicach opracowania zlo-kalizowano 5 bezobsługowych punktów informacyjnych:

• nr 3 - Przedmieście Oławskie, ul. Międzyrzecka/Na Grobli,

• nr 50.1 - Plac Wróblewskiego,• nr 50.2 - ul. Traugutta / Na Niskich

Łąkach, • nr 50.3 - ul. Pułaskiego / Kościuszki

(Starostwo Powiatowe),• nr 80 - ul. Małachowskiego (PKP).

W sąsiedztwie punktów informacyjnych powinno się lokalizować elementy uzu-pełniające system. Na mapie Przedmieś-cia Oławskiego istnieje wiele miejsc, w których brakuje informacji miejskiej oraz turystycznej.

Bezobsługowy punkt informacyjny przy ulicy Małachowskiego. W jego otoczeniu brakuje tablicy tematycznej o Przedmieściu Oławskim.

39

Brak informacji na temat obiektów sakralnych

Możliwość wprowadze-nia informacji na temat reprezentacyjnej archi-tektury wzdłuż Podwala oraz pobliskiego Wzgó-rza Partyzantów

Ulica Miernicza zasłu-guje na odrebną tablicę informacyjną ze wzglę-du na stopień zacho-wania oryginalnej XIX architektury

W pobliżu Muzeum Et-nograficznego należy wprowadzić informa-cję na temat dawnego przemysłowego cha-rakteru osiedla oraz ważnej roli rzeki Oławy w przeszłości.

W pobliżu istniejącyh bezobsługowych punk-tów informacyjnych należy wprowadzać bardziej szczegółowe informacje o Przed-mieściu Oiławksim

System informacji miejskiej i turystycznej

Istniejące bezobsługowe punkty informacyjne

Propozycje stref lokali-zacji elementów systemu informacji

n

n

n

n

n

n

n n

n

40

tworzenie miejsc dedykowanych grupom mieszkańców – na przykład dzieciom, młodzieży, seniorom

Strefa nabrzeży może być wykorzystana jako miejsce rekreacji szczególnie w okresie wiosennym i letnim. Jednym z możliwych rozwiązań jest stworzenie klubokawiarni, która będzie udostępniać leżaki.

Po prawej stronie przykłady przestrzeni publicznych w Barcelonie

wykorzystywanych przez młodzież do jazdy na deskorolce.

41

Po lewej: 3 przykłady przestrzeni dla najmłodszych w postaci placów zabaw. Place zabaw projektowane są z myślą o konkretnych grupach wiekowych.Na Przedmieściu Oławskim należy stworzyć sieć placów zabaw, tak aby umożliwić miejsce spędzania czasu wolnego jak najszerszej grupie dzieci.

Projektując przestrzenie publiczne nie należy zapominać o potrzebach osób starszych.

F2

X

RU

¶

Z _p

Przedmieście Oławskie to miejsce zamieszkania ok. 24 tysięcy osób. Definiując priorytetowe projekty w ramach rewitalizacji osiedla należy dążyć do uwzględnienia potrzeb jak największej grupie odbiorców. Poszczególne projekty będą lokalizowane wzdłuż głównych ulic, co pozwoli na stworzenie systemu przestrzeni publicznych. Jego rolę w mieście można przyrównać do roli krwiobiegu w organizmie człowieka.

43

rewitalizacja i modernizacja przestrzeni wewnątrzkwartałowych

cel operacyjny

44

cele działań działania proponowane projekty

• zagospodarowanie przestrzeni kwartałowych jako pełnowartościowych elementów funkcjonalno-przestrzennego systemu osiedla

• opracowanie spójnej koncepcji przeznaczenia wnętrz kwartałowych dla całego obszaru opracowania

• opracowanie koncepcji połączeń przestrzenno-funkcjonalnych pomiędzy podwórzami

• stworzenie sieci zaintersowanych aktywnym współdziałaniem przy realizacji projektów

• opracowanie projektów modelowych• zwiekszenie terenow biologicznie czynnych,

- wybór podwórek nadających się do przeprowadzenia działań modelowych - realizacja modelowego projektu dla przestrzeni wewnątrzkwartałowych, - uporządkowanie stref funkcjonalnych we wnętrzach kwartałowych (parkowanie,

itp.), - wyposażenie przestrzeni wewnątrzkwartałowych w małą architekturę, oświetlenie,

zielen itp.

• rewitalizacja i modernizacja przestrzeni wewnątrzkwartałowych

• koncepcja zintegrowanych działań we wspólnych częściach przestrzeni wewnątrzkwartałowych, realizacja modelowego projektu dla przestrzeni wewnątrzkwartałowych, uporządkowanie stref funkcjonalnych we wnętrzach kwartałowych (parkowanie, itp.), wyposażenie przestrzeni wewnątrzkwartałowych w małą architekturę, oświetlenie, zielen itp., opracowanie modelowego projektu z udziałem partycypacji mieszkańców i inicjatyw oddolnych, remonty chodników.

• utrzymanie czystości w przestrzeni półpublicznej

• zwiększenie ilości koszy na śmieci, poprawa funkcjonowania miejsc gromadzenia odpadów stałych we wnętrzach wewnątrzkwartałowych

• wykorzystanie zaangażowania społeczności lokalnej w trakcie projektowania przestrzeni wspólnych

• konsultacje społeczne dotyczące wszelkich planowanych działań w przestrzeniach wspólnych, udostępnienie terenów zielonych w dyspozycję społeczności lokalnej,

• utworzenie programu/budżetu wspierającego pielęgnację i nowe nasadzenia roślinności; zintegrowany system nasadzenia drzew.

- opracowanie modelowego projektu z udziałem partycypacji mieszkańców i inicjatyw oddolnych

- koncepcja zintegrowanych działań we wspólnych częściach przestrzeni wewnątrzkwartałowych

rewitalizacja i modernizacja przestrzeni wewnątrzkwartałowych

45

Proponowane działania dla wnętrz kwartałowych powinny wykorzystywać istniejące zagospodarowanie – w ten sposób podniesienie estetyki może odbyć się przy niewielkich nakładach finansowych. Na Przedmieściu Oławskim wnętrza kwartałowe są stosunkowo duże i mieszczą wiele funkcji.

W większości wnętrz kwartałowych Przedmieścia Oławskiego zidentyfikowano zły stan lub brak zieleni. Obecność uporządkowanej zieleni w podwórkach korzystnie wpływa na wizerunek przestrzeni.

Jednym z wielu problemów jest nieuporządkowana kwestia gromadzenia odpadów stałych. Tworząc koncepcje zagospodarowania poszczególnych podwórzy należy mieć na uwadze ten problem.

Poniżej: Przykład zagospodarowania wnętrza kwartałowego w Dreźnie. Przykład ten cechuje uporządkowanie poszczególnych elementów: posadzki, małej architektury, zieleni.

46

zintegrowane działania we wspólnych częściach przestrzeni wewnątrzkwartałowych

W obszarze objętym opracowaniem można wskazać wiele typów wnętrz wewnątrzkwartałowych. W analizach do masterplanu rozpatrzono wnętrza kwar-tałowe po kątem ich układu urbanistycz-nego, zagospodarowania przestrzennego, struktur własnościowych oraz stanu tech-nicznego. Na podstawie wieloaspektowej analizy podzielono wnętrza kwartałowe ze względu na ich wielkość, sposób wygro-dzenia oraz przeprowadzony remont.

Dominującym problemem podwórzy jest nieuporządkowane parkowanie. Samo-chody we wnętrzach kwartałowych stoją

Katalizatorem procesu rewitalizacji może być realizacja modelowego kompleksowego projektu zagospodarowania wybranego wnętrza podwórzowego.

Proponowane działania dla wnętrz kwartałowych powinny wykorzystywać istniejące

zagospodarowanie – w ten sposób podniesienie estetyki może odbyć się przy niewielkich

nakładach finansowych.

w miejscach do tego nie przeznaczonych, uniemożliwiają mieszkańcom nie tylko przebywanie na podwórku, ale też w mia-rę wygodne przemieszczanie się. Kwestia parkowania samochodów jest jednym z najpilniejszych problemów do rozwiąza-nia, wymagającym systemowych działań.

Ponadto istotnym problemem są miejsca gromadzenia odpadów stałych. Zwiększe-nie ilości kontenerów na odpady komunal-ne, szkło, makulaturę i tworzywa sztuczne oraz zmiana częstotliwości ich wywożenia spotęgowała chaos przestrzenny i wyma-ga pilnych działań zaradczych.

W tworzeniu projektów zagospodarowa-nia wnętrz kwartałowych istotne jest indywidualne podejście, uwzględniające aspekty ww. analiz.

Pozytywny efekt może przynieść opraco-wanie modelowego projektu dla wybra-nego podwórka, zawierającego ogólne wskazania w zakresie wydzielenia stref przeznaczonych dla różnych grup miesz-kańców. Proponowany model postępo-wania powinna cechować elastyczność, to znaczy określony sposób postępowania powinien być adaptowalny dla kolejnych podwórek w obszarze Przedmieścia Oławskiego. W ramach proponowanych działań możliwe jest wskazanie kilku wa-riantów postępowania.

Wybór pierwszego kwartału, w którym wdrożona zostanie koncepcja zintegrowa-nych działań powinien poprzedzony zostać fazą testową, w ramach której odbędą się konsultacje z mieszkańcami, realizacja wybranych działań oraz ewaluacja projek-tu (ocena trafności przyjętych rozwiązań).

Celem modelowego sposobu postępowa-nia jest stworzenie korzystnych warun-ków dla istniejących i planowanych funkcji w obrębie podwórzy, zminimalizowanie konfliktów powstających w fazie projekto-wania oraz realizacja potrzeb jak najwięk-szej liczby użytkowników.

Działania zintegrowane cechuje moduło-wa i kompleksowa organizacja, dotyczą-ca wszystkich aspektów funkcjonowania podwórek.

Ważnym aspektem projektowania po-dwórek modelowych jest konsultowanie wszelkich działań z mieszkańcami pod-czas trwania całego procesu.

Aby usystematyzować proces projekto-wania wskazano 5 priorytetowych grup działań: a. przestrzenne, b. gospodarcze, c. komunikacyjne, d. społeczne, e. środo-wiskowe. Zintegrowany projekt powinien łączyć możliwie jak największą ilość róż-nych działań, które przyniosą pożądane efekty.

47

Wybór 'modelowego podwórka' będzie im-pulsem dla działań w kolejnych kwartałach.

Projekt powinien uwzględniać działa-nia w poszczególnych grupach:

Projekty we wnętrzach kwartałowych należy po-wiązać z działaniami w przestrzeniach publicznych na Przedmieściu Oławskim

Należy pamiętać o tworzeniu po-łączeń pomiędzy poszczególnymi podwórzami.

48

wdrożenie modelowego projektu z udziałem mieszkańców

Współdecydowanie mieszkańców w procesie projektowania podwórka jest przykładem partycypacyjnego modelu planowania.

Działaniem poprzedzającym proces projektowania jest rozważenie mode-lowych wariantów zagospodarowania wnętrz kwartałowych oraz scenariuszy strategicznych określających sposoby postępowania.

Z perspektywy kompleksowej rewitali-zacji ważne jest stworzenie modelowego projektu zagospodarowania wybranego podwórka, tak aby na konkretnym przy-kładzie przetestować zarówno możliwości zagospodarowania jak i formy współpracy.

Zaangażowanie lokalnej społeczności podczas projektowania posiada wiele za-let – jedną z nich jest budowanie poczucia własności do terenu, która przekłada się na poczucie odpowiedzialności za prze-strzeń. Dla projektantów i decydentów jest to okazja do poznania rzeczywistego zapotrzebowania mieszkańców

Nadrzędnym celem jest stworzenie prze-strzeni służącej mieszkańcom i podmio-tom działającym w przestrzeni podwórka,

Należy dążyć do współpracy projektantów z mieszkańcami. Ich zaangangażowanie może być gwarancją realności propono-wanych rozwiązań. Ponadto warsztaty projektowe dotyczące zagospodarowania podwórek mogą okazać się okazją do budowania sieci społecznych pomiędzy mieszkańcami, co pozytywnie wpłynie na poczucia odpowiedzialności za wspólną przestrzeń.

Po lewej: zdjęcie z pierwszego etapu konsultacji społecznych dotyczących przyszłości

Przedmieścia Oławskiego, które odbyły się 20 listopada 2013 r. w IV liceum ogólnokształcącym

przy ulicy Świstackiego.Po prawej: konsultacje dotyczące wariantów

zagospodarowania wnętrza kwartałowego mogą odbywać się z wykorzystaniem makiety, co

usprawni komunikację pomiędzy mieszkańcami a projektantami.

49

Efektem projektu modelowego może być podniesienie estetyki wnętrze kwartałowego poprzez wprowadzenie zieleni,

malej architektury. Należy pamiętać, że zapisy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dopuszczają

możliwość dogęszczenia zabudowy. Nowe budynki we wnętrzach kwartałowych mogą pozytywnie wpłynąć na

zagospodarowanie przestrzeni podwórek.

Na estetykę przestrzeni podwórka wpływa wiele czynników, jednym z nich jest stan tylnych elewacji. Remont fasady

może być okazją do poprawy izolacyjności termicznej oraz akustycznej w mieszkaniach, jak i zwiększenia metrażu poprzez

wprowadzenie systemowych balkonów.

50

stworzenie systemu powiązań funkcjonalno przestrzennych pomiędzy podwórzami

XIX-wieczny układ urbanistyczny Przed-mieścia Oławskiego charakteryzują dość zwarte parametry ulic oraz stosunkowo mała liczba placów i skwerów.

Miejscami o dużym potencjale są wnętrza wewnątrzkwartałowe. Można tu wskazać kilka typów przestrzenno-funkcjonalnych, jak też zróżnicowanych mankamentach czy problemach.

Przestrzeń podwórek wykorzystywana jest przede wszystkim przez mieszkań-ców osiedla, ale znajdują się tu także obiekty oświaty oraz działalności gospo-darczej. Większość wnętrz kwartałowych użytkowana jest na różnorodne sposoby, posiada wiele podstref, które często są od siebie wygrodzone. Poszczególne wnętrza posiadają potencjał do stworzenia miejsc dla różnych grup użytkowników.

W celu stworzenia systemu połączeń istotne jest przeanalizowanie szeregu uwarunkowań, z których prioretyteto-wymi są struktura własności (prefe-rowane będą tereny będące własnoś-cią Gminy Wrocław) oraz dostępność (brak wygrodzeń, przejazdy bramne, luki w zabudowie).

Połączenie wnętrz kwartałowych systemem powiązań pieszych wprowadzi nową jakość przestrzeni półpublicznych na Przedmieściu Oławskim

Wraz z ideą stworzenia wygrodzonych połączeń pieszych pomiędzy podwórkami możliwe będzie przyporządkowanie stref przestrzennych o różnym przeznaczeniu.

Jednym z podstawowych działań będzie stworzenie ścieżek w obrębie podwórek i wyposażenie ich w oświetlenie i podsta-wowe elementy wyposażenia. Na podsta-wie przeprowadzonych analiz stwierdzono duże zaniedbania w tej kwestii. Prawidło-we oświetlenie przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa i estetyki miejsca.

Duża powierzchnia większości kwartałów umożliwia współistnienie wielu pożąda-nych dla wnętrz kwartałowych funkcji.

W sieć połączeń mogą być włączone na przykład place zabaw dla dzieci, boiska, miejsca spędzania czasu wolnego dla osób starszych, targowiska czy kioski oraz wiele innych funkcji.

Równolegle do działań wzmacniających połączenia pomiędzy poszczególnymi podwórzami należy pamiętać o prze-strzeniach publicznych - których uzupeł-nieniem będzię sieć połączeń pomiędzy kwartałami,

Pożądanym efektem stworzenia omawia-nego systemu połączeń będzie urucho-mienie szeregu inicjatyw oddolnych oraz projektów wykorzystujących powstałą in-frastrukturę, tak aby nastąpił efekt syner-giczny – współdziałanie poszczególnych projektów powinno mieć efekt większy niż suma poszczególnych działań.

Powyżej: przykład identyfikacji wizualnej podwórka w Dreźnie. Szyld informuje o wejściu do podwórka przez bramę. W samej bramie znajduje się tablica z planem podwórka z dokładniejszą informacją na jego temat.

51

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

KościuszkiPr

ądzy

ński

ego

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

oBrzeska

Zgodn

aMier

nicza

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

Traugutta

Plac Zgody

Żabia Ścieżka

Walońska

Most Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytu-cji 3 Maja

Małachowskiego

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m

,

X

X

U

2

R

aX

Fbp

RB

F

»»

»»

»»

»

»»

»

»»

»

»

»»

»

»

»»

»»

»»

»»

»

»

»»

»

»» »

»

»

»»»

»

»

»

»

»»

»» »»

»»

»»

» »

»

»

»

»

»

»

»

»

»

»

»

»

»

»

»»»

»

»

»

»

»»

»

»

»

»

System powiązań funkcjonalno-przestrzennych

System połączeń pomiędzy poszcze-gólnymi wnętrzami kwartałów jako uzupełnienie systemu przestrzeni publicznych osiedla

Tworzenie uwarunkowań dla powstawania rożnych stref wzdłuż systemu.

We wnętrzach kwartałowych powstaną przestrzenie półpubliczne, ale i strefy prywatne, przeznaczone wyłącznie dla mieszkańców

52

P P P

P PP

PPP

P

termomodernizacja kamienic

oświetlenie połączeń wewnątrz-kwartałowych przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa

należy zadbać o estetykę bram wejściowych

poprawę jakości życia miesz-kańców może przynieść budowa balkonów

przebudowa zapleczy lokali usługowych, przystosowanie ich do pełnienia nowych funkcji

stworzenie wspólnotowego ogródka / zieleńca

wydzielenie ogródków wyłącznie dla mieszkańców

wykorzystanie potencjału oficyn oraz pustostanów

wydzielenie miesc parkingowych

należy zadbać o prawidłowe

zaakcentowanie wejść do podwórek

wzdłuż projektowanych ścieżek we wnętrzach kwartałów zabudowy

będą powstawać przestrzenie różnych aktywności

̦

Ì

Ì

Ì

” poprawa oferty usługowo--handlowej, a szczególnie gastronomii

wprowadzenie wydzielonych stref gromadzenia odpadów stałych

20

20

uspokojenie ruchu może ułatwić komunikację mieszkańców pomiędzy wnęrzami kwartałowymi

sposób zagospodarowania poszczególnych wnętrz

kwartałowych powinien być zróżnicowany

wprowadzenie zieleni

¦

dokładny model zagospodarowania każdego z kwartałów zabudowy należy wypracować z mieszkańcami w trakcie konsultacji społecznych

P

Ì

P?

stworzenie systemu połączeń pomiędzy podwórzami

F

2

R«

p

p

F

FF

F

p

PPP

53

Most Oławski

ul. Żabia Ścieżka

ul. Na Niskich Łąkach

Park na Niskich Łąkach

Geocentrum

Wzgórze Partyzantów

tworzenie połączeń (ścieżek) pomiędzy wnętrzami kwartałowymi. zadbanie o oświetlenie, elementy małej architektury, oznakowanie (system informacji miejskiej)

wzmocnienie połączeń pieszych wzdłuż ulic

wzmocnienie istniejących połączeń przez Oławę

stworzenie połączenia wzdłuż nabrzeży Oławy

tworzenie różnorodnej oferty miejsc rekrea-cji wzdłuż Oławy

zagospodarowanie przestrzeni we wnę-trzach wewnątrzkwartałowych

wybór kluczowych przestrzeni publicznych

tworzenie przestrzeni dla poszczególnych grup mieszkańców wzdłuż sytemu połączeń wnętrz kwartałowych

System połączeńul. Szybka

przebudowa placów oraz skwerów

stworzenie przestrzeni dla mieszkańców, wyposażenie przestrzeni wspólnych w małą architekturę, oświetle-nie; stworzenie miejsc dedykowanych poszczególnym grupom mieszkańców (dzieci, młodzież, osoby starsze),

remonty chodników, nawierzchni,

uporządkowanie stref funkcjonalnych we wnętrzach kwartałowych (parko-wanie, itp.),

koncepcja zintegrowanych działań we wspól-nych częściach przestrzeni wewnątrzkwarta-łowych, realizacja modelowego projektu dla przestrzeni wewnątrzkwartałowych

zwiekszenie terenow biologicznie czyn-nych, utworzenie programu/budżetu wspierającego pielęgnację i nowe nasa-dzenia roślinności; zintegrowany system nasadzenia drzew.

remonty i modernizacja nawierzchni głównych ulic

m

_X

R

F

_

m

UX

2

`»

»

»

54

Podwórka we wschodniej części są ubogie w jakiekolwiek tereny zielone. Miejscami występują połacie zaniedbanej trawy oraz pojedyncze drzewa liściaste. Sporadycznie zauważyć można powstające prywatne ogródki.

wyposażenie przestrzeni wewnątrzkwartałowych w małą architekturę, oświetlenie, zieleń, itp.

Odpowiednie wyposażenie przestrzeni wewnątrzkwartałowej w małą architekturę, oświetlenie i zieleń czyni je miejscami przyjaznymi dla mieszkańców

Przeprowadzona analiza stanu zagospo-darowanie podwórek na Przedmieściu Oławskim wykazała, że ich wyposażenie w elementy małej architektury takie jak ławki, kosze na śmieci, urządzenie placów zabaw jest w znacznym stopniu ograni-czone. W opracowaniu wskazano miejsca, w których wyposażenie jest zadowalające, jednakże w większości podwórek zauwa-żyć można duże deficyty w tym zakresie.

Wśród elementów małej architektury brakującej w obszarze osiedla można wskazać: kosze na śmieci, kosze na psie

Przykład wnętrza kwartału w Dreźnie. Niewielka powierzchnia determinuje konieczność precyzyjnej organizacji

przestrzeni.

nieczystości, ławki, stojaki rowerowe, słupki wygrodzeniowe, tablice informacyj-ne. Większość wnętrz podwórkowych jest całkowicie pozbawiona oświetlenia lub wyposażona w pojedyncze latarnie.

Kolejnym obszarem, w którym stwierdzo-no wiele zaniedbań, jest zieleń. Zauważo-no, iż w zachodniej części Przedmieścia Oławskiego wnętrza kwartałowe to tereny z nieuporządkowaną roślinnością, nielicz-nymi drzewami i krzewami oraz dużymi obszarami trawiastymi.

55

57

poprawa jakości środowiska naturalnego

cel operacyjny

58

cele działań działania proponowane projekty

• zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza i poprawa klimatu akustycznego

• zredukowanie ruchu kołowego• redukcja emisji zanieczyszczeń z systemów grzewczych, modernizacja systemu

ogrzewania, eliminowanie ogrzewania węglowego• redukcja zanieczyszczeń przemysłowych• poprawa systemu komunikacji miejskiej• wyciszenie ulic oraz torowisk

- realizacja projektów modelowych uspokojenia ruchu - realizacja modelowych projektów przyłączenia budynków mieszkalnych do

miejskiej sieci ciepłowniczej - wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań przy przebudowie ulic

• poprawa efektywności energetycznej budynków

• wskazanie możliwości poprawy efektywności energetycznej budynków ze szczególnym uwzględnieniem obiektów zabytkowych

- termomodernizacje kamienic oraz budynków mieszkalnych - stworzenie bazy możliwych rozwiązań wraz z orientacyjnymi kosztami,

przedstawienie działań obniżających koszty eksploatacji, stworzenie sieci kontaktów podmiotów zajmujących się termomodernizacją

• poprawa świadomości ekologicznej mieszkańców i turystów

• celowe działania informacyjne, zaangażowanie społeczności w inicjatywy oddolne, projekty związane z ww. tematyką

• wsparcie dla projektów służących poprawie i pielęgnacji terenów zielonych przez inicjatywy oddolne

- stworzenie programu modelowego angażującego mieszkańców w opiekę nad zielenią i w podnoszenie jej jakości, np. poprzez objęcie opieki nad wybranymi fragmentami zieleni (dzierżawę ogródków wewnątrz kwartałowych lub fragmentów zieleni przyulicznej)

• zieleń w przestrzeniach publicznych jako element działań sprzyjający środowisku

• opracowanie spójnej koncepcji zieleni dla całego obszaru i stopniowe wdrażanie zaplanowanych działań

- opracowanie spójnej koncepcji zieleni dla całego obszaru i stopniowe wdrażanie zaplanowanych działań

- wprowadzanie elementów zieleni w ramach modernizacji systemu przestrzeni publicznych

- remonty podwórek z zachowaniem ich funkcji jako miejsc spędzania czasu wolnego

• promowanie ekologicznych środków komunikacji

• stworzenie infrastruktury rowerowej - wyposażenie obszaru w system wypożyczania rowerów

• promowanie czystości w przestrzeniach publicznych

• pielęgnacja i zagospodarowanie terenów zieleni miejskiej oraz zieleni wewnątrzkwartałowej

• utrzymanie czystości w podwórkach, utrzymanie czystości na ulicach

- zaangażowanie społeczności w projekty związane z tematyką pielęgnacji otoczenia mieszkaniowego

- wspieranie inicjatyw oddolnych skierowanych na działania związane z ww tematyką

• ochrona przed powodzią i suszą

• wykorzystanie regionalnych programów operacyjnych i programów ochrony środowiska

poprawa jakości środowiska naturalnego

59

zredukowanie ruchu kołowego i wyciszenie ulic oraz torowisk

przebudowa Placu Społecznego

wykorzystanie regionalnych programów operacyjnych i programów ochrony środowiska

utrzymanie czystości w podwórkach

stworzenie infrastruktury rowerowej, a następnie wyposażenie obszaru w system wypożyczania rowerów

termomodernizacje kamienic oraz

budynków mieszkalnych,

poprawa jakości gleb

9

pielęgnacja i zagospodarowanie terenów zieleni miejskiej oraz zieleni wewnątrzkwartałowej

wprowadzenie zieleni we wnętrzach wewnątrzkwartałowych

stworzenie bulwaru wzdłuż Oławy

wprowadzenie wspólnotowych ogródków do wnętrz kwartałów

redukcja emisji zanieczyszczeń z systemów grzewczych, modernizacja systemu ogrzewania, eliminowanie ogrzewania węglowegoX

X

X

X

9

9

9

9

9

9

XX

X

p

p

p

p

p

p

p

p

p

p p

¿

¿¿

¿

¿

¿

¿

¿

¿

¿

p

9¿

X

60

poprawa jakości środowiska naturalnego

Środowisko naturalne – całokształt ożywionych i nieożywionych składników przyrody, ściśle ze sobą powiązanych, otaczających organizmy żywe.

Jednym z celów operacyjnych procesu re-witalizacji Przedmieścia Oławskiego jest poprawa jakości środowiska naturalnego.

Wszystkie realizowane projekty rewitali-zacji powinny łączyć elementy z różnych sfer – a więc także ze sfery środowiska. Jednostronne działania naprawcze są sprzeczne z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Mówiąc o środowiskowych aspektach rewitalizacji należy podkreślić nadrzęd-ny cel tych działań, jakim jest poprawa ekologicznych warunków życia ludzi. Ten szeroki cel zawiera poszczególne cele częściowe1: uzyskanie korzystnego stanu czystości środowiska, ukształtowanie po-żądanego systemu osnowy ekologicznej miasta, w tym przyrodnicznych terenów

1 Przewoźniak M., Teoetyczne aspekty przyrodniczej rewitalizacji miast: ku metodologii zintegrowanej rewitalizacji urbanistyczno-przyrodniczej, Teka Kom. Arch. Urb. Stud. Krajobr. – OL PAN, 2005, 25-34 Dostęp online: http://www.pan-ol.lublin.pl/wydawnictwa/TArch1/Przewozniak.pdf

rekreacyjnych, stymulowanie kształto-wania korzystnych warunków bioklima-tycznych, zabezpieczenie ludzi i obiektów budowlanych przed przyrodniczymi zja-wiskami katastroficznymi, zwiększenie estetyki środowiska (krajobrazu miasta).

M. Przewoźniak zwraca uwagę na konflik-togenność w następujących sytuacjach:

• konflikty przestrzenne między przy-rodniczą rewitalizacją a rewitalizacją stricte urbanistyczną, w tym zwłaszcza infrastrukturową;

• sprzeczności między przyrodniczą re-witalizacją a rewitalizacją dziedzictwa kulturowego;

• przyrodnicza rewitalizacja jako źródło konfliktów społecznych 2

2 Ibidem

Zieleń

Zieleń posiada wiele funkcji: jest ważnym czynnikiem w procesie oczyszczania po-wietrza, jest również barierą chroniącą ludzi od mikropyłów pochodzących ze spalin. Piętrowość roślinności stanowi izolację od wiatru i pełni rolę ekranu aku-stycznego. Roślinność wysoka posiada zdolność przesuwania ku górze rozgrza-nych mas powietrza. zaś kumulowania chłodnego powietrza w dolnych partiach zwartej zabudowy (Łukasiewicz 2006).

Tereny zielone w miastach, zwłaszcza te usytuowane wzdłuż rzek lub zbiorników wodnych, poprzez retencję zatrzymują wodę opadową i spowalniają infiltrację jej do gruntu – w efekcie przyczyniają się do zmniejszenia skali podtopień.

Obecność zieleni wzdłuż ciągów komuni-kacyjnych przyczynia się do uspokajania ruchu. Roślinność niska w postaci krze-wów na rondach, przy skrzyżowaniach, wjazdach wpływa pozytywnie na zacho-wanie ostrożności przez kierowców i tym samym zmniejszenie prędkości jazdy.

Zieleń na Przedmieściu Oławskim podzie-lono na kilka kategorii: zieleń nadrzeczną wzdłuż Oławy, zieleń wewnątrz kwartałów zabudowy, zieleń wzdłuż ulic i inne.

Tworząc poszczególne projekty w ramach programu rewitalizacji należy uwzględnić nie ytlko wprowadzanie nowej zieleni, ale też pielęgnację istniejącej – również pod względem nakładów finansowych.

Okazją do poprawy stanu zieleni mogą być zintegrowane działania w podwórkach. Wydzielenie stref funkcjonalnych, w tym na projekty związane z wprowadzaniem i pielęgnacją zieleni może być impulsem dla oddolnej inicjatywy mieszkańców, jak np. stworzenie wspólnego ogrodu, uprawa warzyw, zasadzenie krzewów.

Odrębnym zagadnieniem są tereny na-brzeży Oławy. Wszelkie prace związane z przystosowaniem tej przestrzeni dla celów rekreacyjnych należy prowadzić z uwzględnieniem środowiskowych aspektów funkcjonowania.

Gleby

Obszar Przedmieścia Oławskiego jest obszarem gęsto zabudowanym od po-nad 120 lat, jego przemysłowy charak-ter przyczynił się do złego stanu jakości gleb. Powódź w 1997 roku przyczyniła się do dalszej degradacji gleb w obszarze. Obecnie wiele wnętrz kwartałów zabu-dowych nie posiada utwardzonych na-

61

wierzchni, co pogłębia zły stan. W ramach zintegrowanych działań we wnętrzach kwartałowych należy wydzielać strefy po-wierzchni biologicznie czynnej oraz dążyć do rekultywacji gleb, tak aby możliwe było przywrócenie jej równowagi biologicznej.

Warto zauważyć, ze w skali całego kraju, gleby we Wrocławiu należą do najbardziej zanieczyszczonych – główne źródła tych zanieczyszczeń to miedź, rtęć, ołów i cynk.

Powietrze

Gęsto zabudowany obszar Przedmieścia Oławskiego charakteryzuje się niezbyt korzystnymi warunkami klimatycznymi – w skali Wrocławia występuje tu więk-szy stopień zanieczyszczeń ze względu na złe przewietrzanie obszaru, występo-wanie uciążliwych arterii komunikacyj-nych oraz lokalną emisję zanieczyszczeń przez indywidualne systemy grzewcze w kamienicach.

Działaniem priorytetowym w zakresie redukcji emisji spalin pochądzących z po-jazdów jest ograniczenie ilości ruchu tran-zytowego w sródmieściu przez stopniowe przekierowanie na obwodnice miejskie. Inwestycją o negatywnym wpływie na

stan powietrza w obrębie Przedmieścia Oławskiego może okazać się Śródmiej-ska Trasa Południowa, która będzie pełnić obwodnicą dla centrum. Odcinek tej trasy będzie przebiegał przez ul. Pułaskiego.

Znacznym źródłem zanieczyszczeń w okresie jesienno-zimowych są indywidu-alne systemy grzewcze. W trakcie kon-sultacji społecznych wątek złego stanu powietrza spowodowanego węglowym ogrzewaniem był poruszany wielokrotnie. Problem ten wymaga systemowego dzia-łania przez przyłączanie poszczególnych kamienic do miejskiej sieci ciepłowniczej lub wprowadzania innych nowoczesnych form ogrzewania.

Przykład Krakowa

W Krakowie ze względu na szczególnie zły stan powietrza wprowadzono zakaz ogrzewania domów paliwami stałymi od września 2018r.

Jedynymi paliwami dopuszczonymi do ogrzewania pomieszczeń i podgrzewania wody będą gaz zimny i pozostałe węglo-wodory gazowe przeznaczone do celów opałowych, olej opałowy i olej napędowy przeznaczony do celów opałowych, z wy-

łączeniem ciężkiego oleju opałowego. Po-nadto miasto będzie realizowało program dopłat do rachunków dla osób, które zre-zygnują z ogrzewania węglem od 2014 r.

63

modernizacja terenów nabrzeżnych Oławy

nabrzeża

64

modernizacja terenów nabrzeżnych Oławy

cele działań działania proponowane projekty

• modernizacja terenów nabrzeżnych Oławy, lokalizacja funkcji o znaczeniu ponadlokalnym

• zagospodarowanie zielonych przestrzeni publicznych• wprowadzenie funkcji związanych z igrzyskami sportów nieolimpijskich World

Games 2017

- budowa ścieżki pieszo-rowerowej wzdłuż lewego brzegu Oławy - wprowadzenie elementów małej architektury, - wprowadzenie systemu informacji miejskiej. - organizacja wydarzeń sportowych w 2017 roku w związku z igrzyskami - organizacja wydarzeń towarzyszących igrzyskom dla mieszkańców osiedla - stworzenie boiska sportowego

• poprawa jakości środowiska naturalnego

• stworzenie sieci połączeń pomiędzy terenami zielonymi • wprowadzenie zieleni

- budowa ścieżki pieszo-rowerowej wzdłuż lewego brzegu Oławy - pielęgnacja zieleni, wycinka chorych drzew - wprowadzenie pożądanej zieleni szczególnie w obszarach zdegradowanych - rekultywacja gleb

• poprawa oferty spędzania czasu wolnego, a także klimatu społecznego, w tym bezpieczeństwa

• stworzenie oferty spędzania czasu wolnego dla poszczególnych grup mieszkańców• poprawa stanu technicznego połączeń poprzez Oławę (Most Oławski, ul. Szybka.

Żabia Ścieżka, Most Na Niskich Łąkach)• stworzenie programu spędzania czasu wolnego dla uczniów przedszkoli i szkół

(budowa międzyszkolnego placu zabaw dla dzieci)

- wydzielenie miejsc parkingowych przy ul. Szybkiej oraz Żabiej Ścieżce - oświetlenie nabrzeży - budowa ścieżki pieszej oraz rowerowej - stworzenie trasy biegowej oraz siłowni na świeżym powietrzu - rejsy statkiem, na którym rodzice będą czytać bajki swoim dzieciom. Statek

będzie regularnie pływał, dzieci się już przyzwyczają i będą na niego czekać. Z czasem inicjatywę można rozbudować, ale trzeba to zrobić tak, żeby rozbudzić w środowisku zaangażowanie, które ją podtrzyma. Niech ktoś zrobi patent żeglarza, ktoś inny założy bibliotekę z bajkami. Ważne, żeby wzmocnili się wszyscy ludzie, którzy są za to odpowiedzialni, a nie sam animator, bo najważniejsza jest trwałość tej zmiany.

- stworzenie klubokawiarni

65

ogólnodostępne bulwary wzdłuż osiedla mieszkaniowego Angel Wings

stworzenie połączenia wzdłuż lewego nabrzeża Oławy

stworzenia połączenia po prawej stronie Oławy

wzmocnienie istniejących połączeń przez Oławę

stworzenie alternatywnego połączenia pieszego wobec ulicy Traugutta

wykorzystanie potencjału nowego kom-pleksu edukacyjno-badawczego Politechniki Wrocławskiej

wykorzystanie potencjału Parku Na Niskich Łąkach

tworzenie różnorodnej oferty miejsc rekrea-cji wzdłuż Oławy

Aktywne nabrzeża

Most Oławski

ul. Szybka

ul. Żabia Ścieżka

ul. Na Niskich Łąkach

ul. Traugutta

Park na Niskich Łąkach

Geocentrum

N

1

gF

p

t

c

2

R

B

U

N

1

F

p

t

c

2

RB

Ukreowanie uwarunkowań dla powstania różnorodnych aktywności wzdłuż Oławy

66

Most Oławski

ul. Szybka

ul. Żabia Ścieżka

ul. Na Niskich Łąkach

Angel Wingsogólnodostępne bulwary

Angel WingsII etap inwestycji

Połączenie w stronę Placu Społecznego

Połączenie pomiędzy ul. Szybką i Żabią Ścieżką.

Możliwość stworzenia większej strefy, jak np.

boiska sportowe.

ul. Traugutta

Wykorzystanie potencjału strefy wzdłuż Szpitala

Marciniaka

Uporządkowanie strefy pomiędzy Szpitalem a

ul Niskie Łąki. Bliskość parku Na Niskich Łąkach

Geocentrum Politechnika Wrocławska

Park Na Niskich Łąkach

Teren Miejskich Wodociągów

2

p_

m

BR

uvwuvwuvwuvwuvwuvwuvwuvwuvwu

NPJM¾¶NPJM¾¶NPJM¾¶NP

Lewe nabrzeże{ | Stworzenie połączeń wzdłuż lewego nabrzeża, wzdłuż którego

będą lokalizowanej rozmaite aktywności

Poprawa jakości wody w Oławie{

Prawe nabrzeże {

|

Poprawa istniejących połączeń pomiędzy

ulicą Traugutta a strefą Oławy

modernizacja terenów nabrzeżnych Oławy

Przykład kładki widokowej w Berlinie. Atrakcyjna forma przestrzenna wykorzystująca potencjał miejsca.

Ścieżka wzdłuż nabrzeża.

Przykład kształtowania strefy nabrzeży w Dreźnie stosunkowo prostymi środkami. Wprowadzono ścieżkę pieszo-rowerową oraz niezbędne oznakowanie.

Nabrzeże jako przestrzeń rekreacji i odpoczynku mieszkańców osiedla, ale i wrocławian.

67

uvwuvwu

vwuvw

uvwuvwu

vwuvwu

vwuvw

po,

mFpo,mF2po,

Most Oławski

ul. Sz

ybka

ul. Żabia Ścieżka

ul. Na Nisk

ich Łąkach

ul. Traugutta

Park na Niskich

Łąkach

Geocentrum

m

a

_

n

_¶

F

F

X

3

J

J

J

1¾

¾

N

P

¾

M

P

X

X X

XX

X

XX2

22

p

p

p

F

F

F

`U

U

b

aktywne nabrzeża - schemat ideowy

68

Jednym z priorytetowych działań jest wprowadzenie pieszego połączenia wzdłuż Oławy.

Połączenie będzie stanowiło alternatywę dla ulicy Traugutta.

Pożądane jest użycie ekologicznych nawierzchni, umożliwiających rekreację oraz aktywność fizyczną.

69

Tworząc ścieżkę wzdłuż Oławy należy zadbać o wprowadzenie elementów małej architektury (ławki,

oświetlenie, kosze na śmieci). Ścieżka będzie łączyć miejsca o różnym charakterze.

Przykładem jest teren przy Żabiej Ścieżce. Jednym z wariantów zagospodarowania tego terenu będzie

utrzymanie zadbanego trawnika, który sprzyja różnym formom rekreacji na świeżym powietrzu.

70

Otwartym terenom przy Żabiej Ścieżce może zostać przyporządkowane wiele funkcji związanych z rekreacją: wspólnotowe ogródki, bulodrom, siłownia na świeżym powietrzu. Kierunek pożądanych zmian należy wypracować z mieszkańcami osiedla.

71

Teren wzdłuż Oławy pomiędzy ul. Na Niskich Łąkach a Żabią Ścieżką wymaga pilnego uporządkowania.Na tym odcinku zaobserwowano utrudnienia w przejściu wzdłuż Oławy. Jednym z możliwych rozwiązań jest przesunięcie ogrodzenia wzdłuż Szpitala oraz stworzenie podestu otwierającego się na rzekę.

73

wzmocnienie funkcji mieszkaniowej

cel operacyjny

74

cele działań działania proponowane projekty

• ochrona i wzmocnienie mieszkaniowego charakteru obszaru

• korzystne zapisy w dokumentach strategicznych dotyczących obszaru opracowania i odpowiednie regulacje formalno-prawne

• pozyskiwanie zewnętrznych źródeł finansowania• utrzymanie dotychczasowych i tworzenie nowych zasobów mieszkaniowych• tworzenie programów wsparcia (nie tylko finansowego, również w zakresie

doradztwa) dla właścicieli i inwestorów• pozyskiwanie nowych inwestórów• pozyskiwanie inwestycji i realizacja działań dedykowanych pożądanym grupom

społecznym, np. młodym rodzinom, seniorom itp.

- realizacja projektów skutkujące poprawą otoczenia mieszkaniowego, np. place zabaw

- realizacja projektów innowacyjnych, np. kooperatyw mieszkaniowych - stworzenie oferty dla rozwiązań innowacyjnych jak modelowy dom

wielopokoleniowy; domy bez barier - działania pilotażowe w zakresie promocji mieszkalnictwa - uruchomienie strony internetowej z informacją na temat oferty mieszkaniowej w

obszarze

• zachowanie, rewaloryzacja i modernizacja substancji budowlanej, szczególnie o znaczeniu historycznym, architektonicznym, artystycznym lub przestrzenno-funkcjonalnym

• remont i modernizacja kamienic miejskich;• programy wsparcia dla inwestorów i właścicieli prywatnych na remonty i

modernizacje prywatnych kamienic• tworzenie i realizacja programów innowacyjnych

- aktualizacja oceny stanu technicznego kamienic - przeprowadzenie pilnych remontów - doradztwo dla prywatnych właścicieli - realizacja projektów innowacyjnych, np. kooperatyw mieszkaniowych

• dostosowanie warunków mieszkaniowych do współczesnych standardów przy zachowaniu społecznie akceptowalnej wysokości czynszu

• elastyczny program modernizacyjny; • stworzenie uwarunkowań dla organizacji współdziałających

w obszarze mieszkalnictwa• wspieranie inicjatyw społecznych, • tworzenie mieszkań chronionych / przejściowych

- wprowadzenie funkcji menadżera kwartału,

• poprawa jakości otoczenia mieszkaniowego

• remonty i zagospodarowanie przestrzeni wewnątrzkwartałowych• przystosowanie przestrzeni dla osób niepełnosprawnych i starszych• poprawa oferty spędzania czasu wolnego

- remonty bram, chodników i dojść do budynków - przystosowanie przestrzeni dla osób niepełnosprawnych i starszych; - remonty i budowa placów zabaw dla dzieci - budowa ścianek wspinaczkowych i (przy wykorzystaniu istniejących obiektów)

wzmocnienie funkcji mieszkaniowej

75

Wysokie i przestrzenie pomieszczenia, duże okna, sztukaterie i dębowy parkiet – mieszkania w kamienicy mają potencjał i wyjątkowy klimat

76

wzmocnienie funkcji mieszkaniowej

Funkcja mieszkaniowa jest dominującą funkcją w obrębie Przedmieścia Oławskiego.

Stan istniejący

W obszarze opracowania mieszka ok. 24 000 osób. Stosunkowo duża liczba po-wstających inwestycji budowlanych może przyczynić się do znacznego wzrostu licz-by mieszkańców.

W obszarze objętym opracowaniem znajduje się 445 budynków mieszkal-nych będących w zasobie komunalnym. 142 kamienic (32% wskazanego zasobu) stanowi wyłączną własność miasta. 40% budynków posiada większościowy udział Miasta, 28% to budynki posiada mniej-szościowy udział Miasta.

Łącznie w obszarze znajduje się 6356 mieszkań komunalnych, Średnia po-wierzchnia mieszkań to 54 m2. Około 8% mieszkań (536 mieszkania) to mieszkania duże (o powierzchni powyżej 80 m2).

Zaległości czynszowe najemców i użyt-kowników mieszkań komunalnych na Przedmieściu Oławskim wynoszą ok. 53 mln złotych. Średnie zadłużenie 1 miesz-kania to ok. 8330 zł.

Stopień zużycia budynków jest szacowany na ok. 50%, ich stan techniczny jest często niezadowalający – w większości zachodzi pilna potrzeba przeprowadzenia prac re-montowych i modernizacyjnych.

Problemem utrudniającym przepro-wadzenie kompleksowych remontów jest niejednolita sytuacja własnościo-wa – większość budynków znajduje się we współudziale miasta i właścicieli prywatnych.

W obszarze występuje znaczna ilość mieszkań niesamodzielnych i substandar-dowych. Ok. 169 mieszkań to mieszkania socjalne, co stanowi ok. 13% mieszkań socjalnych Wrocławia. Można zaobserwo-wać koncentrację ich rozmieszczenia we wschodniej części obszaru (pomiędzy uli-cami Mierniczą, Traugutta oraz Brzeską). Mieszkania socjalne stanowią niecałe 3 % mieszkań komunalnych obszaru.

Zalecenia do postępowania

W celu przeprowadzenie procesu mo-dernizacji zasobu mieszkaniowego Przedmieścia Oławskiego wskazane jest opracowanie szczegółowego programu operacyjnego, uwzględniającego zapo-trzebowanie, a także możliwości finan-sowe Gminy oraz użytkowników. Zakres problemu jest bardzo szeroki i wymaga dużych nakładów, dlatego konieczne jest opracowanie szeregu rozwiązań lokal-nych, jak najlepiej dopasowanych do uwa-runkowań i potrzeb mieszkańców – tak, aby precyzyjnie inwestowane środki przy-niosły jak najlepszy efekt. Istotne wydaje się tworzenie modeli partycypacyjnych, np. w postaci zachęt finansowych dla wspól-not podejmujących prace remontowe w częściach wspólnych budynków.

Odnowa i poprawa stanu technicznego substancji budowlanej zasobu mieszka-niowego jest konieczna, jednak nie może prowadzić do masowej wymiany społecz-ności Przedmieścia Oławskiego. Wska-zane jest poszukiwanie takich rozwiązań,

które umożliwią obecnym mieszkańcom dalsze zamieszkiwanie na tym terenie. W niektórych przypadkach można roz-ważyć działania mające na celu poprawę warunków mieszkaniowych wśród grup o szczególnych potrzebach, takich jak osoby starsze lub samotne, osoby niepeł-nosprawne, rodziny wielodzietne.

Z obserwacji wynika, że często duże mieszkania, położone na wyższych kon-dygnacjach zamieszkiwane są przez osoby starsze i samotne, mające prob-lem z utrzymaniem i ogrzaniem takiej powierzchni – zwłaszcza wobec faktu, że większość mieszkań ogrzewana jest poprzez opalanie węglem w piecach kaflowych.

Możliwe i wskazane jest przeprowadze-nie modelowego działania polegającemu na stworzeniu mieszkań o mniejszej po-wierzchni, z centralnym ogrzewaniem, położonych nisko lub wyposażonych w windę, z pomieszczeniem dla personelu oferującego pomoc lub opiekę.

77

Przy lokalizowaniu nowych inwestycji mieszkaniowych wskazane jest zachowa-nie szerokiej gamy oferty mieszkaniowej. W ostatnim czasie na Przedmieściu Oław-skim zrealizowano kilka deweloperskich inwestycji mieszkaniowych. Obiekty te prezentują stosunkowo wysoki standard zabudowy i wykończenia, a ceny miesz-kań – często nazywanych apartamentami – są dość wysokie. Tego typu inwestycje mieszkaniowe niewątpliwie są potrzeb-ne, powinny jednak współistnieć z innymi formami budownictwa mieszkaniowego przeznaczonego dla ludności o niższych dochodach lub nie posiadających zdolności kredytowej – jak np. studenci, młode mał-żeństwa, osoby tylko czasowo związane z Wrocławiem. Pośród alternatywnych form budownictwa mieszkaniowego można wymienić np. TBSy, budynki spółdzielcze, projekty mikro-deweloperskie realizowa-ne przez zrzeszenia inwestorów prywat-nych itp. Wskazane jest przeprowadzenie projektów modelowych i przetestowanie rozwiązań i możliwości w praktyce.

Celem stworzenia różnorodnej oferty mieszkaniowej na Przedmieściu Oław-skim jest zachowanie zasady zrównowa-żonego rozwoju osiedla, które w kontek-ście mieszkalnictwa rozumiane jest jako ochrona obecnych struktur społecznych i zapobieganie gwałtownej wymianie jed-nej grupy mieszkańców przez inną.

Docelowo, wzorem niektórych państw zachodnich, wskazane jest włączenie deweloperów w ten sposób działania, sta-wiając wymogi odnośnie wartości dodanej nowych inwestycji – w postaci mieszkań socjalnych, centrów społecznościowych, terenów wspólnych jak wnętrza kwar-tałowe. Sterowanie tym procesem wy-maga szczególnej wrażliwości, jednak w dłuższej perspektywie tego typu działania mogą przynieść znaczne korzyści dla mia-sta i jego mieszkańców.

Procentowy udział Miasta w nieruchomościach mieszkaniowych

100 %

75 – 99 %

50 – 74 %

25 – 49 %

1 – 24 %

budynki deweloperskie i spółdzielni mieszkaniowych

budynki o funkcji niemieszkalnej

79

poprawa warunków dla rozwoju edukacji, nauki i kultury

cel operacyjny

80

cele działań działania proponowane projekty

• poprawa warunków działalności ośrodków edukacji, nauki i kultury

• modernizacja i odnowa obiektów • dopasowanie ich wyposażenia do nowoczesnych standardów• wykorzystanie zabudowy oficynowej na lokalizację funkcji związanych z kulturą,

sztuką i rzemiosłem artystycznym

- stworzenie programu udostępniania przestrzeni publicznej na potrzeby działań z zakresu kultury i sztuki

- konsultacje z podmiotami związanymi z kulturą dla zidentyfikowania najpoważniejszych barier do pokonania w prowadzonej przez nie działalności

• wprowadzanie nowych inicjatyw związanych z edukacją, nauką i kulturą, zarówno o zasięgu lokalnym, skierowanym głównie do mieszkańców, jak i ponadlokalnym

• uzupełnienie oferty edukacyjnej i kulturalnej; • wprowadzanie obok kultury wysokiej również kultury alternatywnej; dedykowanie

przestrzeni miejskiej subkulturom/alternatywnym grupom; • wzmocnienie oferty ponadpokoleniowej; • wspieranie działań skutkujących poprawą warunków rozwoju rzemiosła

artystycznego

- rozpoznanie potencjału w kontekście lokalizacji obiektu kultury o znaczeniu ponadlokalnym

- stworzenie kalendarza wydarzeń w przestrzeni publicznej; - kawiarnia obywatelska jako miejsce spotkań, dyskusji, dialogu - terenowy punkt konsultacyjny (pozwoli na partycypację mieszkańców

w procesie rewitalizacji - objazdowy (podwórkowy...?) dom kultury

• odczarowanie negatywnego wizerunku obszaru

• działania informacyjne,• zachęcenie lokalnej społeczności do korzystania z infrastruktury szkolno-

rekreacyjnej (zachęcenie mieszkańców do wysyłania ich dzieci do szkół w dzielnicy),• zbadanie potrzeb lokalnej społeczności (nowych mieszkańców osiedla) w obszarze

edukacji ich dzieci• wzmocnienie środowiskowej roli szkół i ogniskowanie działalności społecznej w ich

otoczeniu• stworzenie centrum edukacji szkół średnich

- warsztaty prowadzone przez lokalnych liderów, np. pocztówka z mojego osiedla; mój dom… moje osiedle…

- gra miejska zlokalizowana na Przedmieściu Oławskim - ślady przeszłości: uczniowie adoptują zabytki i docierają do ich historii (kto tu

mieszkał, co się wydarzyło w tym miejscu, jaka jest jego historia) - video-notatki: krótkie formy dokumentalne na temat Przedmieścia Oławskiego

• identyfikacja/utożsamianie się mieszkańców z obszarem

• stworzenie strategii budowania pozytywnego wizerunku osiedla,• budowanie jego rozpoznawalności i pożądanego wizerunku• wykorzystanie wolontariatu funkcjonującego w LOIV; wykorzystanie potencjału

organizacji studenckiej współpracującej z ZTPS6

- happeningi, wystawy w podwórkach, przestrzeniach publicznych - od pomysłu do realizacji w przestrzeni publicznej-mieszkańcy kreatorami

wydarzeń

poprawa warunków dla rozwoju edukacji, nauki i kultury

81

0 100 200 300 400 500 m

16

8

18 1

13

10

2

3

23

6

7

12

1511

19

14

21

4

5

922

20

17

1. Przedszkole nr 1462. "Słoneczne Przedszkole"3. "Familijny Poznań - Mała Biedronka"4. Przedszkole nr 35 Tęczowy Domek5. Przedszkole nr 35 Tęczowy Domek6. Przedszkole Integracyjne nr 127. Słoneczny Żłobek8. Szkoła Podstawowa nr 859. Szkoła Podstawowa nr 210. Gimnazjum nr 4811. Gimnazjum nr 312. Zespół Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych13. Zespół Szkół nr 514. Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych15. Liceum Ogólnokształcące nr 416. Akademia Sztuk Pięknych17. Dolnośląski Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli18. Państwowa Akademia Nauk19. Państwowa Szkoła Muzyczna II Stopnia20. Szkoła Jazzu i Muzyki Rozrywkowej21. Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna22. Miejska Biblioteka Publiczna Filia nr 5323. Miejska Biblioteka Publiczna Fila nr 45

Obiekty związane z edukacją i nauką

_

_

`

`

``

83

poprawa infrastruktury socjalnej i oferty spędzania czasu wolnego

cel operacyjny

84

cele działań działania proponowane projekty

• poprawa jakości i wyposażenia infrastruktury społecznej

• modernizacja i rozbudowa placówek socjalnych i obiektów użyteczności publicznej (przedszkoli, szkół, punktów doradczo-konsultacyjnych itd.)

• uzupełnienie istniejącej sieci o nowe placówki

- opracowanie dokumentu wskazującego potencjał lokalizacji infrastruktury sportu i rekreacji

- stworzenie centrum edukacji szkół średnich; - rozbudowa i budowa sal gimnastycznych dla szkół - remonty obiektów edukacji i zagospodarowanie ich otoczenia w celu poprawy

warunków pracy i uczenia się oraz stworzenia przyjaznego wizerunku

• podniesienie rangi placówek edukacyjnych Przedmieścia Oławskiego

• wzmocnienie środowiskowej roli szkół i ogniskowanie działalności społecznej w ich otoczeniu;

• wykorzystanie istniejącej infrastruktury społecznej jako miejsc komunikacji, wymiany i tworzenia sieci współpracy

- cykliczne działania informacyjne w istniejących placówkach, - oferta dla lokalnej społeczności do korzystania z infrastruktury szkolno-

rekreacyjnej - zachęcenie mieszkańców do wysyłania ich dzieci do szkół w dzielnicy, - zbadanie potrzeb (również nowych) mieszkańców osiedla w obszarze edukacji ich

dzieci; - celowa promocja placówek edukacyjnych Przedmieścia Oławskiego w skali

miasta

• wzmocnienie i poprawa oferty spędzania czasu wolnego

• wykorzystanie istniejącej infrastruktury sportowej i dostosowanie nowopowstającej do potrzeb mieszkańców i potrzeb w przyszłości wspieranie inicjatyw dla dzieci, młodzieży i seniorów;

• popularyzacja sportów nieolimpijskich; • wykorzystanie potencjału związanego z szermierką i kajakarstwem• tworzenie miejsc spotkań dedykowanych konkretnym zainteresowaniom i grupom

społecznym• wprowadzanie obok miejsc dla kultury wysokiej również miejsc dla kultury

alternatywnej; • wzmocnienie oferty ponadpokoleniowej;

- budowa bezpiecznych ścieżek i tras dla biegaczy - budowa tras rowerowych - budowa infrastruktury dla kajakarzy - budowa stref wypoczynku cichego - dedykowanie wybranych przestrzeni miejskich subkulturom/alternatywnym

grupom

• zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży

• uzupełnienie oferty edukacyjnej i kulturalnej; stworzenie kalendarza wydarzeń w przestrzeni publicznej; fundacje ekologiczne

- organizacja atrakcyjnych form wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci i młodzieży;

• pomoc osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym

- opiniowanie projektów zagospodarowania przestrzeni publicznej przez osoby starsze(okolica przyjazna osobom starszym-age-friendly)

poprawa infrastruktury socjalnej i oferty spędzania czasu wolnego

85

87

cel operacyjny

wspieranie aktywności i partycypacji społeczności lokalnych. tworzenie i wspieranie sieci społecznych

88

cel działań działania proponowane projekty

• tworzenie warunków sprzyjających wzmocnieniu poczucia tożsamości lokalnej mieszkańców

• angażowanie lokalnej społeczności w tworzenie i realizację projektów• budowa systemu koordynacji i współpracy różnych jednostek pozarządowych i

publicznych aktywnych na Przedmieściu Oławskim• wykorzystanie kapitału intelektualnego i kreatywności mieszkańców• umacnianie świadomości społecznej w celu zwiększenia poczucia odpowiedzialności

za siebie i swoje otoczenie

- organizowanie przedsięwzięć artystycznych i plenerowych imprez kulturalnych - stworzenie pilotażowych programów aktywizujących mieszkańców przy

urządzaniu i opiece otoczenia mieszkaniowego (efekt gospodarza);

• wspieranie inicjatyw mających na celu wzmocnienie sieci społecznych i aktywności mieszkańców

• tworzenie korzystnych uwarunkowań, np. informowanie o możliwościach finansowania inicjatyw oddolnych, wspierania akcji społecznych

• budowa systemu informacji o akcjach i programach społecznych• wspieranie działalności organizacji pozarządowych, wspieranie wolontariatu• współpraca z gminami wyznaniowymi, • budowa więzi społecznych• podnoszenie kwalifikacji i efektywności pracy osób zaangażowanych w rejonie• wsparcie i doradztwo dla grup i inicjatyw przejawiających zainteresowanie koncepcją

rewitalizacji

- wdrożenie funkcji menadżera kwartału - realizacja pilotażowego programu dotyczącego aktywizacji zawodowej i

podnoszenia kwalifikacji osób bezrobotnych w oparciu o lokalny (osiedlowy) rynek pracy

- akcje sąsiedzkie i osiedlowe - realizacja i stwarzanie uwarunkowań organizacyjnych i przestrzennych dla tego typu działalności

- promocja szkół, - preferencyjne stawki czynszu dla ngosów zainteresowanych działaniem w

obszarze

• przeciwdziałanie przejawom patologii społecznych i wykluczeniu społecznemu, integracja mniejszości społecznych

• opracowanie analizy problemów społecznych Przedmieścia Oławskiego • program ochrony dzieci zagrożonych wykluczeniem (w tym tzw.l eurosierot)• wprowadzenie innowacyjnych form współpracy pomiędzy osobami korzystającymi

z obszaru i instytucjami publicznymi

- organizowanie pomocy osobom bezdomnym, wspomaganie wychodzenia z trudnej sytuacji,

wspieranie aktywności i partycypacji społeczności lokalnych, tworzenie i wspieranie sieci współpracy i kontaktów społecznych

89

91

wzmocnienie lokalnej gospodarki, tworzenie nowych miejsc pracy

cel operacyjny

92

cele działań działania proponowane projekty

• wzmocnienie lokalnej gospodarki, utrzymanie istniejących i tworzenie nowych miejsc pracy

• wspieranie działalności małych i średnich przedsiębiorstw - remonty ulic z dostosowaniem ich warunków przestrzennych do potrzeb działalności gospodarczej (miejsca postojowe, przestrzeń ekspozycyjna etc.)

- uwzględnienie ewentualnej rezerwy terenu na działalność gospodarczą w ramach remontów wnętrz kwartałowych (np. rozbudowa zaplecza)

• poprawa warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, przede wszystkim dla rozwoju lokalnego handlu detalicznego, rzemiosła i gastronomii

• podniesienie jakości przestrzeni publicznej, • aktywizacja ulic handlowych• wykorzystanie dużego zróżnicowania możliwości lokalowych,• wsparcie dla lokalizacji atrakcyjnych funkcji użytkowych• stworzenie polityki informowania o lokalach do wynajęcia, czy na sprzedaż

zachęcającej potencjalnych najemców/kupców do zainteresowania się ofertą• tworzenie korzystnej polityki czynszowej• program zwiększenia estetyki witryn sklepowych

- czytelne zdefiniowane i rozwój głównych ciągów handlowych i usługowych - stworzenie koncepcji zarządzania handlem detalicznym, - program dostosowania dostępnych lokali użytkowych na potrzeby gastronomii - program dostosowania komunalnych lokali mieszkalnych do potrzeb działalności

gospodarczej na 1 piętrze - stworzenie i wdrażanie instrumentów wsparcia dla działalności prowadzonych

w niestereotypowym systemie (jak spółdzielnie pracy, działalności rodzinne, ekologiczne, innowacyjne etc.)

- instrumenty wsparcia i zachęty dla oddolnych inicjatyw autopromocji branż i lokalizacji funkcjonujących na Nadodrzu

• poprawa warunków dla rozwoju funkcji usługowych, również z sektora kultury i turystyki

• podniesienie jakości przestrzeni publicznej• promocja walorów obszaru jako miejsca spędzania czasu wolnego• dedykowanie miejsc z potencjałem określonej grupie użytkowników• stworzenie połączeń między terenami zielonymi (wodą, ścieżkami rowerowymi,

podwórkami)

- zdefiniowanie 3 .miejsc dla spędzania czasu wolnego z ofertą ponadlokalną, opracowanie koncepcji i realizacja

• efektywne wykorzystanie bazy lokalowej i gruntu

• stworzenie i implementacja oferty najmu pustostanów wszystkich typów z uwzględnieniem branż preferowanych oraz monitorowanie efektów

• doradzwo dla inwestorów, przede wszystkim z sektora MśP

- stworzenie możliwości doradztwa specjalnie dla inwestorów zainteresowanych działalnością na Przedmieściu Oławskim

- prowadzenie i aktualizowanie listy lokali usługowych Nadodrza, współpraca z ich najemcami i właścicielami oraz systemowe wsparcie

- stworzenie osobnej oferty lokalowej związanej z zabudową oficynową - stworzenie instrumentów dla promocji i wspierania poprawy stanu wizualnego

witryn sklepowych i parterów usługowych kamienic

wzmocnienie lokalnej gospodarki, tworzenie nowych miejsc pracy

93

cele działań działania proponowane projekty

• wzmocnienie lokalnej gospodarki, utrzymanie istniejących i tworzenie nowych miejsc pracy

• wspieranie działalności małych i średnich przedsiębiorstw - remonty ulic z dostosowaniem ich warunków przestrzennych do potrzeb działalności gospodarczej (miejsca postojowe, przestrzeń ekspozycyjna etc.)

- uwzględnienie ewentualnej rezerwy terenu na działalność gospodarczą w ramach remontów wnętrz kwartałowych (np. rozbudowa zaplecza)

• poprawa warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, przede wszystkim dla rozwoju lokalnego handlu detalicznego, rzemiosła i gastronomii

• podniesienie jakości przestrzeni publicznej, • aktywizacja ulic handlowych• wykorzystanie dużego zróżnicowania możliwości lokalowych,• wsparcie dla lokalizacji atrakcyjnych funkcji użytkowych• stworzenie polityki informowania o lokalach do wynajęcia, czy na sprzedaż

zachęcającej potencjalnych najemców/kupców do zainteresowania się ofertą• tworzenie korzystnej polityki czynszowej• program zwiększenia estetyki witryn sklepowych

- czytelne zdefiniowane i rozwój głównych ciągów handlowych i usługowych - stworzenie koncepcji zarządzania handlem detalicznym, - program dostosowania dostępnych lokali użytkowych na potrzeby gastronomii - program dostosowania komunalnych lokali mieszkalnych do potrzeb działalności

gospodarczej na 1 piętrze - stworzenie i wdrażanie instrumentów wsparcia dla działalności prowadzonych

w niestereotypowym systemie (jak spółdzielnie pracy, działalności rodzinne, ekologiczne, innowacyjne etc.)

- instrumenty wsparcia i zachęty dla oddolnych inicjatyw autopromocji branż i lokalizacji funkcjonujących na Nadodrzu

• poprawa warunków dla rozwoju funkcji usługowych, również z sektora kultury i turystyki

• podniesienie jakości przestrzeni publicznej• promocja walorów obszaru jako miejsca spędzania czasu wolnego• dedykowanie miejsc z potencjałem określonej grupie użytkowników• stworzenie połączeń między terenami zielonymi (wodą, ścieżkami rowerowymi,

podwórkami)

- zdefiniowanie 3 .miejsc dla spędzania czasu wolnego z ofertą ponadlokalną, opracowanie koncepcji i realizacja

• efektywne wykorzystanie bazy lokalowej i gruntu

• stworzenie i implementacja oferty najmu pustostanów wszystkich typów z uwzględnieniem branż preferowanych oraz monitorowanie efektów

• doradzwo dla inwestorów, przede wszystkim z sektora MśP

- stworzenie możliwości doradztwa specjalnie dla inwestorów zainteresowanych działalnością na Przedmieściu Oławskim

- prowadzenie i aktualizowanie listy lokali usługowych Nadodrza, współpraca z ich najemcami i właścicielami oraz systemowe wsparcie

- stworzenie osobnej oferty lokalowej związanej z zabudową oficynową - stworzenie instrumentów dla promocji i wspierania poprawy stanu wizualnego

witryn sklepowych i parterów usługowych kamienic

XIX-wieczna zabudowa kamienicowa doskonale nadaje się do adaptacji parterów na funkcje gospodarcze: sklepy, lokale gastronomiczne czy rzemieślnicze, a nawet małe biura.

• wsparcie działalności gospodarczych prowadzonych w niestereotypowym systemie

• wsparcie dla spółdzielni socjalnych i innych alternatywnych form działalności (działalności rodzinne, ekologiczne, innowacyjne, kreatywne)

• pobudzenie aktywności gospodarczej mieszkańców, kształtowanie postaw sprzyjających przedsiębiorczości

• wspieranie działalności gospodarczej z wartością dodaną w postaci działalności społecznej

• wyznaczenie przestrzeni dla aktywności oddolnej z dopuszczeniem organizacji targowisk, festynów, jarmarków, wystaw, happeningów i innych form działalności w przestrzeni publicznej

- opracowanie propozycji lokalizacyjnej dla ulicznej aktywności – jak inicjatywy społeczne i targowiska oraz stworzenie warunków udostępniania przestrzeni dla takich celów

- wsparcie dla pozytywnego kształtowania wizualnego targowisk – szczególnie zlokalizowanych w przestrzeni publicznej

- program dotyczący aktywności przedsiębiorczości i aktywności dzieci i młodzieży w ramach przygotowania do rynku pracy

94

poprawa warunków dla rozwoju lokalnego handlu detalicznego

Poniżej:Nowe funkcje w historycznych oficynach

(Hamburg)

Po prawej: XIX-wieczna zabudowa kamienicowa doskonale nadaje się do adaptacji parterów na funkcje

gospodarcze: sklepy, lokale gastronomiczne czy rzemieślnicze, a nawet małe biura.

Powyżej: kamienicy narożnej, w której znajduje się lokal handlowo-usługowy. Poprawa estetyki witryny może pozytywnie wpłynąć na estetykę przestrzeni publicznej, przyczyniając się do poprawy wizerunku calego obszaru.

Cyklicznie organizowane targowiska czy kiermasze są nie tylko atrakcją dla mieszkańców i odwiedzających, również ich aspekt gospodarczy ma duże znaczenie. Istotna jest przy tym dbałość o ład przestrzenny i odpowiedni dobór i rozstawienie stanowisk – przykłady z innych miast pokazują, jak estetyczna i atrakcyjna może być sprzedaż uliczna.

95

ul. Traugutta

podniesienie jakości przestrzeni publicznej

program dostosowania dostępnych lokali użytkowych na potrzeby gastronomii

aktywizacja ulic handlo-wych poprzez stworzenie koncepcji zarządzania handlem detalicznym

program dotyczący aktywności przedsiębior-czości i aktywności dzieci i młodzieży w ramach przygotowania do rynku pracy

promocja aktywności ulicznej (targowiska, kioski)

program zwiększenia estetyki witryn sklepowych

rozbudowa zaplecza usług

w parterze

wykorzystanie potencjału obiektów oficynowych

wykorzystanie dużego zróżnicowa-nia możliwości lokalowych

stworzenie warunków do powstania zróżnicowanych działalności gospodarczych we wnętrach kwartałowych

wykorzystanie dużego zróżnicowania możliwości lokalowych

oferta najmu pustostanów

rozbudowa zaplecza usług

w parterze

T oferta najmu pustostanów

T

T

»»

»»

»

»»

»

»

»»

»

»

» »

»

»

» »

»

»

»

»»

»

»

»

»»

»»

»

»»

»

»

»

»»

»»

»

»

»

»

»

»

»

»»

»»

»

»

»

»

»

»

»»

»

podniesienie jakości przestrzeni publicznej

główne ulice handlowe

96

NAZWA DZIAŁANIA

1 rok projektu 2 rok projektu 3 rok projektu 4 rok projektu 5 rok projektu

I-II kw. III-IV kw. I-II kw. III-IV kw. I-II kw. III-IV kw. I-II kw. III-IV kw. I-II kw. III-IV kw.

Opracowanie Masterplanu

Zdefiniowanie pól ingerencji

Tworzenie i pielęgnowanie sieci współpracy

Pozyskanie potencjalnych partnerów

Zdefiniowanie projektów

Zapewnienie środków w Budżecie Miasta na realizację poszczególnych etapów

Rozeznanie w zakresie współfinansowania działań ze źródeł innych niż Budżet Miasta

Przygotowanie dokumentacji koniecznej do uzyskania pozwoleń

Przygotowanie dokumentacji i wniosków o współfinansowanie z innych źródeł

Przeprowadzenie działań porządkowych / przygotowujących teren do realizacji

Realizacja projektów finansowanych ze środków Miasta

Realizacja projektów finansowanych ze środków pochodzących z różnych źródeł

Doradztwo dla inwestorów i mieszkańców

Opracowanie i wdrożenie programów uzupełniających proces rewitalizacji

Bieżące prowadzenie analiz stanu technicznego obiektów

Przeprowadzenie procedur wyboru wykonawców prac budowlanych i usług

Bieżące konsultacje społeczne

Monitorowanie procesu i aktualizacja strategii postępowania

Bieżąca promocja projektu

Rozliczenie i zamknięcie realizowanych projektów

Opracowanie koncepcji dalszego postępowania

harmonogram 2014 -2018

97

obszary priorytetowewybór obszarów szczegółowych

Tekst PW

Tekst PW

Podw

ale

Dwor

cow

a

Kras

ińsk

iego

Herc

ena

Kniaziewicza

Dąbr

owsk

iego

Pułas

kiego

Piłsudskiego

Kościuszki

Worcella

Komuny Paryskiej

Haukego-Bosaka

Kościuszki

Prąd

zyńs

kieg

o

Świst

acki

ego

Więc

kow

skieg

o

Brzeska

Zgodn

a

Miernic

za

Łukasińskiego

Prądzyń

skieg

o

Szybka

Traugutta

Traugutta

TrauguttaPlac Zgody

Żabia Ścieżka

WalońskaMost Oławski

Walońska

Puła

skieg

o

Więckowski

ego

Chud

oby

Kościuszki

Na Niskich Łąkach

Krakowska

Komuny Paryskiej

Dwor

cow

a

Plac Konstytucji 3 Maja

Małachowskiego

Puła

skieg

o

0 100 200 300 400 500 m

Dąbr

owsk

iego

Inwestycje: nowe i planowane

Strefa nabrzeży

Ciągi ulic

Przestrzenie publiczne

Wnętrza kwartałów

Wnętrza kwartałów planowane do realizacji

98

Numer Nazwa Nazwa pozycji budżetowej

Dysponent Data rozpoczęcia Data zakończenia3

Status projektu Wartość inwestycji

Rodzaj projektu Opis zadania

228. Wnętrza Międzybloko-we - Hauke-Bosaka--Krasińskiego-Trau-gutta-Pułaskiego

Program zagospo-darowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

Zarząd Zasobu Komunalnego (JZK-01);

21.10.2011 31.12.2015 W realizacji 52872,78 Budowa + przebudowa

Częściowy remont nawierzchni i uporząd-kowanie zieleni we wnętrzu podwórzowym

236. Wnętrza Międzybloko-we - Kniaziewicza-Dą-browskiego-Komuny--Paryskiej-Pułaskiego

Program zagospo-darowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

Zarząd Zasobu Komunalnego (JZK-01)

10.08.2011 10.08.2015 W realizacji 69161,39 Remont PBW na zagospo-darowanie wnętrza podwórzowego

227. Komuny Paryskiej--Traugutta-Miernicza

Program zagospo-darowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

Zarząd Zasobu Komunalnego (JZK-01)

18.09.2009 31.12.2013 W realizacji 530176,71 Budowa + przebudowa

Projekt wykonawczy wraz z zagospoda-rowaniem wnętrza podwórzowego

224. Wnętrza Międzyblo-kowe -Kościuszki--Pułaskiego-Komuny Paryskiej-Prądzyń-skiego

Program zagospo-darowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

Zarząd Zasobu Komunalnego (JZK-01);

18.09.2009D 30.09.2013 W realizacji 35115,36 Remont PBW na zagospo-darowanie terenu rekreacyjno-zabawo-wego + pozwolenie

238. Wnętrza Międzyblo-kowe - Kościuszki Kołłątaja Podwale Dworcowa

Program zagospo-darowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

Zarząd Zasobu Komunalnego (JZK-01)

10.08.2011 10.08.2015 W realizacji 48954 Budowa + przebudowa

PBW na zagospo-darowanie wnętrza podwórzowego

Razem: 736278

1436. Poprawa chodni-ków - ul. Kościuszki, Radosna, Kniaziewicza,

Obornicka - ZDIUM

Program poprawy stanu technicznego chodników

Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta (JZU-01)

01.01.2013 31.12.2013 277000 Przebudowa Szczegołowy opis zadania zostanie uzupełniony po przy-gotowaniu materiałów przetargowych.

projekty zdefiniowane

99

224.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Kościuszki

Pułaskiego Komuny Paryskiej Prądzyńskiego 2015

227.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Komuny Paryskiej-Pułaskiego-Traugutta-Miernicza 2015 2016;

228.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Hauke

Bosaka, Krasińskiego, Traugutta, Pułaskiego 2015 2016

238.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Kościuszki-

Kołłątaja-Podwale-Dworcowa 2016 2017.

236.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Kniaziewicza-

Dąbrowskiego-Komuny Paryskiej-Pułaskiego 2016 2017

1436.

Poprawa chodników - ul. Kościuszki, Radosna,

Kniaziewicza, Obornicka

Inwestycje miejskie

Wnętrza kwartałowe

Ulice

100

projekty zdefiniowane w ramach Masterplanu

Nr Nazwa Pow. / długość

Opis zadania

1 Nabrzeże Oławy: bulwary ok. 900 m Opracowanie Masterplanu dla nabrzeży Oławy, zdefiniowanie pojedynczych projektów, opracowanie koncepcji architektonicznych i dokumentacji budowlano-wykonawczych, realizacja wybranych projektów

2 Przestrzeń publiczna: ulica Traugutta 1670 m Poprawa stanu technicznego ulicy, remonty nawierzchni, wprowadzenie dodatkowego oświetlenia, małej architektury

3. Przestrzeń publiczna: ulica Komuny Paryskiej 920 m Poprawa stanu technicznego ulicy, remonty nawierzchni, wprowadzenie dodatkowego oświetlenia, małej architektury

4. Przestrzeń publiczna: ulica Kościuszki 1280 m Poprawa stanu technicznego ulicy, remonty nawierzchni, wprowadzenie dodatkowego oświetlenia, małej architektury

5. Uspokojenie ruchu na obszarze Przedmieścia Oławskiego Budowa wyniesień, przebudowa skrzyżowań, wprowadzenie oznakowania, mini-ronda itp.

6. Wnętrza kwartałowe: system połączeń Stworzenie systemu połączeń pomiędzy wnętrzami kwartałowymi

7. Rewitalizacja społeczna: projekty kluczowe Zdefiniowanie kilku projektów adresowanych do społeczności lokalnej

8. Przestrzeń publiczna: Skwer przy skrzyżowaniu ulic Traugutta i Kościuszki 750 m2 Opracowanie koncepcji architektonicznych i dokumentacji budowlano-wykonawczych, realizacja

9. Przestrzeń publiczna: Skwer przy skrzyżowaniu ulic Komuny Paryskiej i Kościuszki

700 m2 Opracowanie koncepcji architektonicznych i dokumentacji budowlano-wykonawczych, realizacja

10. Przestrzeń publiczna: Skwer przy skrzyżowaniu ulic Traugutta i Szybkiej 400 m2 Opracowanie koncepcji architektonicznych i dokumentacji budowlano-wykonawczych, realizacja

11. Przestrzeń publiczna: Skwer przy skrzyżowaniu ulic Kościuszki i Pułaskiego (północno-wschodni narożnik)

1200 m2 Opracowanie koncepcji architektonicznych i dokumentacji budowlano-wykonawczych, realizacja

12. Przestrzeń publiczna: Skwer przy ulicy Dąbrowskiego 600 m2 Opracowanie koncepcji architektonicznych i dokumentacji budowlano-wykonawczych, realizacja

13. Kwartał Kościuszki - Chudoby -Brzeska - Więckowskiego 7800 m2 PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego, częściowy remont nawierzchni i uporządkowanie zieleni we wnętrzu podwórzowym, oświetlenie, mała architektura

14. Kwartał Traugutta - Kościuszki - Więckowskiego 8100 m2 PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego, częściowy remont nawierzchni i uporządkowanie zieleni we wnętrzu podwórzowym, oświetlenie, mała architektura

15. Kwartał Miernicza - Łukasińskiego - Prądzyńskiego - Komuny Paryskiej 8400 m2 PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego, częściowy remont nawierzchni i uporządkowanie zieleni we wnętrzu podwórzowym, oświetlenie, mała architektura

16. Kwartał Traugutta - Prądzyńskiego - Zgodna - Komuny Paryskiej 11600 m2 PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego, częściowy remont nawierzchni i uporządkowanie zieleni we wnętrzu podwórzowym, oświetlenie, mała architektura

17. Kwartał Krasińskiego - Worcella -Pułaskiego - Komuny Paryskiej 20600 m2 PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego, częściowy remont nawierzchni i uporządkowanie zieleni we wnętrzu podwórzowym, oświetlenie, mała architektura

101

2.

Ulica Traugutta

1.

stworzenie Masterplanu dla nabrzeży Oławy

4.

Ulica Kościuszki

3.

Ulica Komuny Paryskiej13.

Kwartał Kościuszki - Chudoby -Brzeska - Więckowskiego

14.

Kwartał Traugutta - Kościuszki - Więckowskiego

15.

Kwartał Miernicza - Łukasińskiego - Prądzyńskiego - Komuny Paryskiej

16.

Kwartał Traugutta - Prądzyńskiego - Zgodna - Komuny Paryskiej

8.

10.

9.

11.

12.

5.

Uspokojenie ruchu w obszarze

17.

Kwartał Krasińskiego - Worcella -Pułaskiego - Komuny Paryskiej

16.

6.

Stworzenie systemu połączeń pomięzdzy wnętrzami kwartałowymi

a

N

1g

F

p

t

c

¦

2

R

B

Rewitalizacja społeczna: propozycje projektów

¦

Rejsy statkiem wzdłuż Oławy

Objazdowy dom kultury

Terenowy punkt konsultacyjny

Kawiarnia obywatelska

Bulwar nad rzeką Oławy: kreowanie różnych aktywności

a

p

Projekty wnętrz kwartałowych

Przebudowa głównych ulic o charakterze handlowym

Stworzenie połączeń funkcjonalno-przestrzennych pomiędzy wnętrzami kwartałowymi

Rewitalizacja wybranych kluczowych przestrzeni publicznych

Uspokojenie ruchu w obszarze

Zagospodarowanie nabrzeży Oławy

Projekty wnętrz kwartałowych zdefiniowane w budżecie miasta

238.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul.Kościuszki-

Kołłątaja-Podwale-Dworcowa 2016 2017.

102

Inwestycje planowane 2013-2017

Wykaz planowanych inwestycji

(Źródło: Wieloletni Plan Inwestycyjny Wrocławia na lata 2013-2017, bip.um.wroclaw.pl)

WIELOLETNI PLAN INWESTYCYJNY NA LATA 2013 – 2017

UCHWAŁA NR XXXVI/812/12 RADY MIEJSKIEJ WROCŁAWIA Z DNIA 28 GRUDNIA 2012 r.

W SPRAWIE ZATWIERDZENIA WIELOLETNIEGO PLANU INWESTYCYJNEGO WROCŁAWIA NA LATA 2013-2017

228. Zagospodarowanie wnętrza międzyblo-kowego ul.Huke Bossaka, Krasińskiego, Traugutta, Pułaskiego 2015 2016;

234. Budowa i modernizacja placów zabaw 2015 2017

236. Zagospodarowanie wnętrza między-blokowego ul. Kniaziewicza-Dąbrow-skiego-Komuny Paryskiej-Pułaskiego 2016 2017;

238. Zagospodarowanie wnętrza między-blokowego ul.Kościuszki-Kołłątaja--Podwale-Dworcowa 2016 2017.

BUDOWA I KOMPLEKSOWA PRZEBUDOWA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

254. Dostosowanie szkół podstawowych do wymagań p.poż., PPIS, PIP itp.. 2013;

256. Przystosowanie szkół podstawowych wynikające z potrzeb demografii 2013 2014;

266. Przebudowa budynku SP nr 96 ul. Krakowska 2015 2016;

BUDOWA I KOMPLEKSOWA PRZEBUDOWA BUDYNKÓW GIMNAZJUM

291. Przebudowa budynku Gimnazjum nr 3 ul.Świstackiego 2014;

BUDOWA I PRZEBUDOWA INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH

321. Przebudowa bloku sportowego przy IV LO ul. Świstackiego 2012 2015;

329. Budowa bloku sportowego w Szkole Podstawowej nr 85 przy ul. Traugutta 2015 2017;

BUDOWA NOWYCH SYGNALIZACJI ŚWIETLNYCH

1. Sygnalizacja świetlnej na pl. Kościuszki oraz na skrzyżowaniu ul. Kościuszki - ul. Piłsudskiego - ul. Lelewela 2013;

11. Sygnalizacja świetlna skrzyżowanie ul. Kościuszki - ul. Świstackiego 2016.

PROGRAM ROWEROWY

18. Wyznaczenie kontrapasu w ul. Kościuszki od ul. Pułaskiego do ul. Kołłątaja 2013;

22. Budowa drogi rowerowej na ul. Oławskiej ( od fosy miejskiej do ul. Krasińskiego) 2014;

31. Wykonanie obniżeń krawężników na ciagach dróg rowerowych 2013 2016;

POPRAWA STANU TECHNICZNEGO NAWIERZCH-NI ULIC

50. ul. Traugutta na odc. od ul. Kraińskie-go do pl Wróblewskiego oraz od ul. Pułaskiego do ul.

Krakowskiej 2013;

72. Przebudowa ul. Pułaskiego na odc. Kościuszki do Małachowskiego 2016;

POPRAWA STANU TECHNICZNEGO CHODNIKÓW

80. Poprawa stanu chodnika w ul. Koś-ciuszki (od Pułaskiego do Prądzyńskie-go) 2013;

85. Poprawa stanu chodnika ul. Kniaziewi-cza (od Pułaskiego do Dąbrowskiego) 2013;

87. Przebudowa chodników w ulicach: Warmińskiej, Kruczej nr 102-108, Grabiszyńskiej - dojście do pomnika, Jastrzębiej, Mierniczej, pl. Mongolskim i Katowickiej na odc. od Chorzowskiej do Opolskiej 2013.

POPRAWA STANU TECHNICZNEGO OBIEKTÓW INŻYNIERSKICH

103. Przebudowa Mostu Rakowieckiego 2014 2015.

POPRAWA STANU TECHNICZNEGO TOROWISK

115. Wymiana rozjazdu pl.Społeczny (poje-dynczy dwutorowy od m.Pokoju) 2014;

116. Remont torowiska pl.Społeczny od pl.Wróblewskiego do estakady 2015.

POPRAWA FUNKCJONALNOŚCI KOMUNIKACYJ-NEJ W REJONIE CENTRUM

124. Przebudowa ullicy Podwale 2012 2013.

PROGRAM REWITALIZACJI WROCŁAWSKICH KAMIENIC

149. Rewitalizacja kamienicy ul.Komuny Paryskiej 74 2012 2013;

159. Rewitalizacja kamienicy ul. Kniaziewi-cza 39 2015;

163. Rewitalizacja kamienicy ul.Kniaziewicza 15a 2015;

164. Rewitalizacja kamienicy ul.Kniaziewicza 17a 2015;

182. Rewitalizacja kamienicy ul. Kniaziewi-cza 36 2016;

183. Rewitalizacja kamienicy ul. Kniaziewi-cza 38 2010 2016.

PROGRAM ZAGOSPODAROWANIA WNĘTRZ MIĘDZYBLOKOWYCH I PLACÓW ZABAW

224. Zagospodarowanie wnętrza między-blokowego ul. Kościuszki Pułaskiego Komuny Paryskiej Prądzyńskiego 2015;

227. Zagospodarowanie wnętrza międzyblo-kowego ul.Komuny Paryskiej-Pułaskie-go-Traugutta-Miernicza 2015 2016;

Wykaz planowanych inwestycji

(Źródło: Wieloletni Plan Inwestycyjny Wrocławia na lata 2013-2017, bip.um.wroclaw.pl)

332. Budowa nowego bloku sportowego w Zespole Szkół nr 5 przy ul.Hauke Bosaka 2017.

PROGRAM PRZEBUDOWY CENTRÓW USŁUG SOCJALNYCH

335. Przebudowa Dziennego Domu Pomocy Społecznej przy ul. Komuny Paryskiej 2013.

PRZEBUDOWA OBIEKTÓW NA POTRZEBY MOPS

342. Przebudowa lokali przy ul. Podwale, ul. Dąbrowskiego 2013.

BUDOWA I PRZEBUDOWA OŚWIETLENIA ULIC I MIEJSC NIEBEZPIECZNYCH

407. Opracowanie dokumentacji projektowej na doświetlenie miejsc niebezpiecznych 2014.

BUDOWA BOISK PIŁKARSKICH O SZTUCZNYCH NAWIERZCHNIACH

421. Budowa boiska piłkarskiego o sztucznej nawierzchni dla potrzeb SP nr 2 przy ul. Komuny Paryskiej - boisko wielofunk-cyjne 2014 2015;

436. Budowa boiska piłkarskiego o sztucznej nawierzchni dla potrzeb SP 96 przy ul. Krakowskiej 2017.

PIŁKARSKIE CENTRA TRENINGOWE

454. Stadion Piłkarski - Niskie Łąki 2015 2016.

.

103

W obszarze Przedmieścia Oławskiego można wskazać szereg inwestycji, zarówno miejskich jak i prywatnych, które zostały zrealizowane w latach 2007-2013. Na podstawie planowanych działań inwestycyjnych można nakreślić mapę obszarów, w których będą przeprowadzone działania zmierzające do poprawy środowiska życia mieszkańców. .0 100 200 300 400 500 m

104

NR STATUS PROJEKTU

NAZWA INWESTYCJI NAZWA POZYCJI BUDŻETOWEJ OPIS ZADANIA

1181 100 Kamienic - Dworcowa 8 Remont dachu (2010) Program rewitalizacji wrocławskich kamienic

1121 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic

1120 100 Kamienic - Podwale 67 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic 1. Rozbiórka pieców kaflowych + remont 2. Przyłączenie do sieci ciepłowniczej węzła cieplnego - PB i wykonanie (2011)

598 -Szybkie wymiany nawierzchni -zadania roku 2011 Poprawa nawierzchni ulic ul. Podwale na odcinku od ul. Traugutta do ul. Kołłątaja (2011-2012

1198 100 Kamienic - Kniaziewicza 15a Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Program rewitalizacji wrocławskich kamienic(2012)

1436 W realizacji Poprawa chodników - ul. Kościuszki, Radosna, Kniaziewicza, Obornicka – ZDIUM

Program poprawy stanu technicznego chodników

1130 W realizacji Wnętrza Międzyblokowe - Kniaziewicza-Dąbrowskiego-Komuny-Paryskiej-Pułaskiego

Program zagospodarowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego (2011-2015)

1188 100 Kamienic - Komuny Paryskiej 39\41 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Remont pomieszczeń usługowych - IMPART

90 W realizacji Rewitalizacja Miasta - Kniaziewicza 36 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Inwestycja przewiduje remont i przebudowę istniejącego budynku wielorodzinnego, ze zmianą struktury mieszkań oraz mająca na celu poprawę warunków socjalno-bytowych najemców lokali i technicznych obiektu poprzez uciepłownienie z miejskiej sieci ciepłowniczej, zapewnienie każdemu lokalowi łazienki i kuchni, wymianę wszystkich instalacji, remont elementów konstrukcyjnych. Liczba mieszkań - 14 szt. Powierzchnia mieszkań po przebudowie: 1.138,72 m2 2009-2011: opracowanie dokumentacji projektowej 2014: planowane są roboty budowlane

94 W realizacji Rewitalizacja Miasta - Kniaziewicza 40 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Inwestycja obejmuje remont kapitalny i przebudowę ze zmianą struktury mieszkań budynku mieszkalnego przy ul. Kniaziewicza 40 wraz z budowa niezbędnych przyłączy infrastruktury technicznej oraz dostosowaniem obiektu do obowiązujących przepisów, norm i wymogów. Dane charakterystyczne : - Powierzchnia użytkowa mieszkań - 748,73m2 - Kubatura budynku - 3 229,66 m3 2008: opracowanie dokumentacji projektowej 2009-2010: roboty budowlane

92 W realizacji Rewitalizacja Miasta - Kniaziewicza 39 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Inwestycja obejmuje remont kapitalny budynku (m.in. remont zabytkowej elewacji frontowej, wymianę stolarki, wymianę stropów drewnianych, wymianę instalacji i przyłączy, izolację ścian i fundamentów, remont dachu i wzmocnienie konstrukcji) wraz z przebudową w związku ze zmianą struktury mieszkań, poprawą warunków bytowych i dostosowaniem obiektu do obwiązujących przepisów prawa. Powierzchnia użytkowa - 1 114,7 m2, ilość mieszkań po przebudowie - 20. 2009-2011: opracowanie dokumentacji projektowej 2014: planowane są roboty budowlane

1091 100 Kamienic - Pułaskiego 30 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt + remont elewacji, dachu, klatki schodowej

1090 100 Kamienic - Pułaskiego 22 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt + remont budynku (remont elewacji, dachu, klatki schodowej)

497 Prace Przygotowawcze - Przebudowa torowiska w ul. Pułaskiego wraz z remontem jezdni i chodników

Prace przygotowawcze dla zadań planowanych do realizacji

Zadanie będzie polegać na przebudowie torowiska tramwajowego w ul. Pułaskiego wraz z remontem chodników i jezdni. Przybliżona długość odcinka, to: 840m nawierzchni i 740 m torów tramwajowych. Celem I zadania polegającego na projektowaniu jest opracowanie dokumentacji projektowej umożliwiającej: • remont istniejącej ulicy Pułaskiego, • budowę torowiska tramwajowego poza pasem drogowym wraz z przystankami, trakcją tramwajową i zasilaniem, • przekształcenie wolnych miejsc w pasie drogowym na parkingi. Wstępna koncepcja zadania zakłada wyłączenie torowiska poza jezdnię oraz budowę nowych miejsc parkingowych. Koncepcyjne rozwiązania komunikacyjne: Wariant I - powinien zawierać koncepcję przedstawiającą torowisko przebiegające poza pasem drogowym, na odcinku ul. Traugutta do ul. T. Kościuszki, od ul. T. Kościuszki do ul. Małachowskiego torowisko ma przebiegać w pasie drogi, przy zachowaniu obecnego układu drogowego ulicy Pułaskiego.

1127 Wnętrza Międzyblokowe -Kościuszki-Pułaskiego-Komuny Paryskiej-Prądzyńskiego

PBW na zagospodarowanie terenu rekreacyjno-zabawowego+pozwolenie

1077 100 Kamienic - Komuny Paryskiej 74 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt budowlany i remont budynku

1138 Program rowerowy - Wyznaczenie kontrapasów rowerowych (Rybacka, Grunwaldzka, Komuny Paryskiej, Jedności Narodowej)

Program rowerowy Wyznaczenie kontrapasów rowerowych na następujących ulicach Wrocławia: - (…)- ul. Komuny Paryskiej – (…) Zakres zadania obejmuje: 1) roboty drogowe wraz z organizacją ruchu docelowego 2) sygnalizację świetlną (część programowa i instalacyjna) dla zadania (…)

933 100 Kamienic - Komuny Paryskiej 96 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt budowlany i remont budynku

Inwestycje miejskie do 2015 r.

105

NR STATUS PROJEKTU

NAZWA INWESTYCJI NAZWA POZYCJI BUDŻETOWEJ OPIS ZADANIA

1181 100 Kamienic - Dworcowa 8 Remont dachu (2010) Program rewitalizacji wrocławskich kamienic

1121 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic

1120 100 Kamienic - Podwale 67 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic 1. Rozbiórka pieców kaflowych + remont 2. Przyłączenie do sieci ciepłowniczej węzła cieplnego - PB i wykonanie (2011)

598 -Szybkie wymiany nawierzchni -zadania roku 2011 Poprawa nawierzchni ulic ul. Podwale na odcinku od ul. Traugutta do ul. Kołłątaja (2011-2012

1198 100 Kamienic - Kniaziewicza 15a Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Program rewitalizacji wrocławskich kamienic(2012)

1436 W realizacji Poprawa chodników - ul. Kościuszki, Radosna, Kniaziewicza, Obornicka – ZDIUM

Program poprawy stanu technicznego chodników

1130 W realizacji Wnętrza Międzyblokowe - Kniaziewicza-Dąbrowskiego-Komuny-Paryskiej-Pułaskiego

Program zagospodarowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

PBW na zagospodarowanie wnętrza podwórzowego (2011-2015)

1188 100 Kamienic - Komuny Paryskiej 39\41 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Remont pomieszczeń usługowych - IMPART

90 W realizacji Rewitalizacja Miasta - Kniaziewicza 36 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Inwestycja przewiduje remont i przebudowę istniejącego budynku wielorodzinnego, ze zmianą struktury mieszkań oraz mająca na celu poprawę warunków socjalno-bytowych najemców lokali i technicznych obiektu poprzez uciepłownienie z miejskiej sieci ciepłowniczej, zapewnienie każdemu lokalowi łazienki i kuchni, wymianę wszystkich instalacji, remont elementów konstrukcyjnych. Liczba mieszkań - 14 szt. Powierzchnia mieszkań po przebudowie: 1.138,72 m2 2009-2011: opracowanie dokumentacji projektowej 2014: planowane są roboty budowlane

94 W realizacji Rewitalizacja Miasta - Kniaziewicza 40 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Inwestycja obejmuje remont kapitalny i przebudowę ze zmianą struktury mieszkań budynku mieszkalnego przy ul. Kniaziewicza 40 wraz z budowa niezbędnych przyłączy infrastruktury technicznej oraz dostosowaniem obiektu do obowiązujących przepisów, norm i wymogów. Dane charakterystyczne : - Powierzchnia użytkowa mieszkań - 748,73m2 - Kubatura budynku - 3 229,66 m3 2008: opracowanie dokumentacji projektowej 2009-2010: roboty budowlane

92 W realizacji Rewitalizacja Miasta - Kniaziewicza 39 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Inwestycja obejmuje remont kapitalny budynku (m.in. remont zabytkowej elewacji frontowej, wymianę stolarki, wymianę stropów drewnianych, wymianę instalacji i przyłączy, izolację ścian i fundamentów, remont dachu i wzmocnienie konstrukcji) wraz z przebudową w związku ze zmianą struktury mieszkań, poprawą warunków bytowych i dostosowaniem obiektu do obwiązujących przepisów prawa. Powierzchnia użytkowa - 1 114,7 m2, ilość mieszkań po przebudowie - 20. 2009-2011: opracowanie dokumentacji projektowej 2014: planowane są roboty budowlane

1091 100 Kamienic - Pułaskiego 30 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt + remont elewacji, dachu, klatki schodowej

1090 100 Kamienic - Pułaskiego 22 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt + remont budynku (remont elewacji, dachu, klatki schodowej)

497 Prace Przygotowawcze - Przebudowa torowiska w ul. Pułaskiego wraz z remontem jezdni i chodników

Prace przygotowawcze dla zadań planowanych do realizacji

Zadanie będzie polegać na przebudowie torowiska tramwajowego w ul. Pułaskiego wraz z remontem chodników i jezdni. Przybliżona długość odcinka, to: 840m nawierzchni i 740 m torów tramwajowych. Celem I zadania polegającego na projektowaniu jest opracowanie dokumentacji projektowej umożliwiającej: • remont istniejącej ulicy Pułaskiego, • budowę torowiska tramwajowego poza pasem drogowym wraz z przystankami, trakcją tramwajową i zasilaniem, • przekształcenie wolnych miejsc w pasie drogowym na parkingi. Wstępna koncepcja zadania zakłada wyłączenie torowiska poza jezdnię oraz budowę nowych miejsc parkingowych. Koncepcyjne rozwiązania komunikacyjne: Wariant I - powinien zawierać koncepcję przedstawiającą torowisko przebiegające poza pasem drogowym, na odcinku ul. Traugutta do ul. T. Kościuszki, od ul. T. Kościuszki do ul. Małachowskiego torowisko ma przebiegać w pasie drogi, przy zachowaniu obecnego układu drogowego ulicy Pułaskiego.

1127 Wnętrza Międzyblokowe -Kościuszki-Pułaskiego-Komuny Paryskiej-Prądzyńskiego

PBW na zagospodarowanie terenu rekreacyjno-zabawowego+pozwolenie

1077 100 Kamienic - Komuny Paryskiej 74 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt budowlany i remont budynku

1138 Program rowerowy - Wyznaczenie kontrapasów rowerowych (Rybacka, Grunwaldzka, Komuny Paryskiej, Jedności Narodowej)

Program rowerowy Wyznaczenie kontrapasów rowerowych na następujących ulicach Wrocławia: - (…)- ul. Komuny Paryskiej – (…) Zakres zadania obejmuje: 1) roboty drogowe wraz z organizacją ruchu docelowego 2) sygnalizację świetlną (część programowa i instalacyjna) dla zadania (…)

933 100 Kamienic - Komuny Paryskiej 96 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt budowlany i remont budynku

935 100 Kamienic - Kościuszki 140 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt budowlany i remont budynku

1142 W definicji Programy Edukacyjne - Przebudowa bloku sportowego przy IV LO ul.Świstackiego

Budowa i przebudowa infrastruktury sportowej w placówkach oświatowych

1. Budowa nowego, 2-kondygnacyjnego budynku sali gimnastycznej wraz z zapleczem oraz łącznikiem do budynku szkoły, w tym m.in.: - parter budynku: pokój nauczyciela WF, magazyn, salka do aerobiku, szatnie dla uczniów, pomieszczenie WC oraz łącznik do budynku szkoły, - pietro budynku: sala sportowa, pomieszczenia WC. W budynku zaprojektowano windę dla osób niepełnosprawnych. Powierzchnia użytkowa nowego budynku 1.233 m2. 2. Rewitalizacja istniejącej zabytkowego budynku sali gimnastycznej (1890r.) z przybudówką oraz zagospodarowanie terenu. W tym: remont elewacji budynku wraz z wykonaniem izolacji przeciwwodnej, wymiana stolarki okiennej na drewnianą, remont dachu wraz z termomodernizacją, wewnątrz budynku wykonanie nowych posadzek, odtworzenie istniejącej lamperii z cegły klinkierowej, malowanie ścian. Wyposażenie sali w stały sprzęt sportowy.

1119 100 Kamienic - Kościuszki 184 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic 1. Remont budynku - roboty dodatkowe 2. Likwidacja studzienki i wykonanie izolacji pionowej ściany

1426 w realizacji Poprawa chodników - ul. Kościuszki, Radosna, Kniaziewicza, Obornicka - ZDIUM

Program poprawy stanu technicznego chodników Szczegółowy opis zadania zostanie uzupełniony po przygotowaniu materiałów przetargowych.

949 100 Kamienic - Łukasińskiego 17 Program rewitalizacji wrocławskich kamienic Projekt budowlany i remont budynku

1014 w realizacji Wnętrza Międzyblokowe -Komuny Paryskiej-Traugutta-Miernicza

Program zagospodarowania wnętrz międzyblokowych i placów zabaw

Projekt wykonawczy wraz z zagospodarowaniem wnętrza podwórzowego

1271 Programy Edukacyjne - Przebudowa pomieszczeń usługowych w budynku przy ul. Komuny Paryskiej na potrzeby przedszkola

Budowa i kompleksowa przebudowa budynków przedszkoli

Wykonanie dokumentacji projektowej i robót budowlanych w zakresie przebudowy/adaptacji 4 lokali usługowych w budynku wielorodzinnym mieszkalno-usługowym przy ul. Komuny Paryskiej 44-46 we Wrocławiu dla potrzeb rozbudowy przedszkola o 3 oddziały o pow. ok. 387 m2. W roku 2012 opracowanie dokumentacji projektowej oraz realizacja robót budowlanych. Uzyskanie dodatkowych trzech sal przedszkolnych, umożliwiających utworzenie nowych 75 miejsc przedszkolnych. Realizacja powyższego, umożliwi wykorzystanie istniejącej infrastruktury technicznej istniejącego przedszkola i oddanie nowych pomieszczeń do użytkowania we wrześniu 2012r.

472 w realizacji Programy Edukacyjne - Budowa bloku sportowego w Zespole Szkół nr 5 przy ul.Hauke Bosaka 33-37

Budowa i przebudowa infrastruktury sportowej w placówkach oświatowych

Rok 2011 wykonanie przebudowa bloku sportowego Zespołu Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych przy ul. Hauke Bosaka 19-23 we Wrocławiu w zakresie: - remontu sali sportowej, - remontu holu wejsciowego i remontu dachu nad holem, - wymiana okien wraz z remontem i docepleniem elewacji oraz budową podjazdu dla niepełnosprawnych

186 Sztuczne Boiska - Budowa boiska dla potrzeb ZS Tel. I Elektr. Przy ul. Haukego-Bosaka 21

Budowa boisk piłkarskich o sztucznych nawierzchniach Budowa boiska do minikoszykówki o wymiarach 13m x 11m oraz boiska do siatkówki o wymiarach 13m x 24m o nawierzchni kauczukowo-poliuretanowej

1300 "Radosna Szkoła" 2012 - Budowa placu zabaw - SP nr 85 przy ul. Traugutta

Utworzenie lub modernizacja szkolnych placów zabaw w ramach Programu "Radosna Szkoła" 2012

Budowa małego placu zabaw w ramach programu rządowego „Radosna Szkoła” o powierzchni ok. 240 m2 dla dzieci w młodszym wieku szkolnym od 5 do 13 lat w kierunku rozwijania aktywności fizycznej w sposób pozwalający rozładować napięcie emocjonalne i fizyczne, umożliwiając realizację zadań dydaktyczno wychowawczych usprawniających ich rozwój motoryki. Zakres zadania obejmuje zaprojektowanie i wykonanie odpowiednich stref placu zabaw z przeznaczeniem do zabaw i ćwiczeń ruchowych, komunikacji oraz strefy zielonej przeznaczonej pod trawniki (trawa w rolce) i obsadzenia roślinnością wraz z jego wygrodzeniem oraz wyposażeniem w urządzenia zabawowe i elementy małej architektury tj. ławki, kosze na śmieci, oraz tablicę informacyjną. Plac zabaw zostanie wyposażony w urządzenia zabawowe typu: wielofunkcyjny zestaw urządzeń składający się z min. 8 elementów funkcyjnych, sprawnościowa ściana wspinaczkowa w czworoboku, huśtawka wahadłowa podwójna, konik bujany na sprężynie, równoważnia ruchoma oraz wyposażenie placu zabaw w elementy małej architektury: ławeczki, kosze na śmieci oraz tablicę informacyjną.

1276 Poprawa torowisk - plac Wróblewskiego oraz ul. Kujawska

Program poprawy stanu technicznego torowiska Remont rozjazdu dwutorowego pojedynczego na istniejącej podbudowie wraz z łukami na placu Wróblewskiego we Wrocławiu

1020 W realizacji Prace Przygotowawcze Drogi - Zagospodarowanie Placu Społecznego – koncepcja

Opracowanie studium projektowego. Projekt powierzchni Pl. Społecznego z uwzględnieniem nienaruszalnych poziomów posadowienia obiektów w obrębie placu. Określenie docelowego układu drogowego wynikającego z obowiązującego MPZP i strefowania sieci uzbrojenia podziemnego. Analiza sposobu i możliwości rozwiązania kolizji sieci uzbrojenia podziemnego z nowym układem drogowym i planowaną zabudową na placu. Analiza możliwości etapowania prac budowlanych w odniesieniu do możliwych wariantów realizacji inwestycji w zakresie docelowych rozwiązań komunikacyjnych.

Źródło: System Informacji Przestrzennej Miasta Wrocławia

106

planowane inwestycje (2013+)

13

17

Na obszarze opracowania można wska-zać planowane inwestycje. Większość ze wskazanych inwestycji jest już w fazie powstawania, prawdopodobieństwo po-wstania dwóch obiektów nie jest do końca przesądzone:

Spośród planowanych inwestycji dużą grupę stanowią budynki biurowe ze względu bliskość z centrum miasta. Pro-jektowane budynki mieszkaniowe prze-widują funkcję usługowo-handlową w parterze. a nawet na kondygnacji +1.

Ilość planowanych inwestycji w obrębie Przedmieścia Oławskiego pozwala przy-puszczać, że wizerunek osiedla ulegnie zmianie. Nowe inwestycje są pretekstem dla poprawy jakości przestrzeni wspól-nych na osiedlu..

1. Aperio Wrocław - Traugutta 9-11, Budy-nek biurowy i konferencyjny

2. Centrum Sztuk Użytkowych ASP - Faza II i III

3. Otis Office Center - Plac Wrócblewskie-go - Budynek biurowy- I miejsce w kon-kursie architektonicznym

5. Kniaziewicza 16 - Budynek wielorodzin-ny z parterem usługowym (I kw. 2015)

7. Silver Tower Center - Plac Konstytu-cji 3 - Budynek biurowy i hotel (05.2012 - 03.2014)

12. Śródmieście Odnowa - Etap 2 i 3 - Prądzyńskiego 40- Budynek mieszkalny z funkcją handlowo-usługową

11. Nowa Papiernia - Budynki wieloro-dzinne z parterem użytkowym (1889, 2012 - 2014)

10. Angel Wings (Faza A) - Budynkimiesz-kalne z funkcją handlowo-usługową oraz budynek biurowy - Faza II i III

6. Osiedle Centrum - Kościuszki 89 - Bu-dynek mieszkalny z funkcją handlowo--usługową (12.2012 - 03.2014)

107

15

1

2

10

11

12

0 100 200 300 400 500 m

Inwestycje: nowe i planowane

Zabudowa planowana

13

3

4

5

6

7 8 9

4. Worcella 23 - Budynek wielorodzinny (05.12 - 12.2013)

8. Delta Office - Dąbrowskiego 44 - Budy-nek biurowy (04.2012 - 2013)

13. Brzeska 5 - Budynek wielorodzinny z parterem usługowym (III kw. 2013)

108

podsumowanie

109

224.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Kościuszki

Pułaskiego Komuny Paryskiej Prądzyńskiego 2015

227.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul.Komuny Paryskiej-Pułaskiego-Traugutta-Miernicza 2015 2016;

228.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul.Hauke

Bossaka, Krasińskiego, Traugutta, Pułaskiego 2015 2016

238.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul.Kościuszki-

Kołłątaja-Podwale-Dworcowa 2016 2017.

236.

Zagospodarowanie wnętrza międzyblokowego ul. Kniaziewicza-

Dąbrowskiego-Komuny Paryskiej-Pułaskiego 2016 2017

1436.

Poprawa chodników - ul. Kościuszki, Radosna,

Kniaziewicza, Obornicka

Ulica Traugutta

stworzenie Masterplanu dla nabrzeży Oławy

Ulica Kościuszki

Ulica Komuny Paryskiej

Kwartał Kościuszki - Chudoby -Brzeska - Więckowskiego

Kwartał Traugutta - Kościuszki - Więckowskiego

Kwartał Miernicza - Łukasińskiego - Prądzyńskiego - Komuny Paryskiej

Kwartał Traugutta - Prądzyńskiego - Zgodna - Komuny Paryskiej

Uspokojenie ruchu w obszarze Kwartał Krasińskiego

- Worcella -Pułaskiego - Komuny Paryskiej

Stworzenie systemu połączeń pomięzdzy wnętrzami kwartałowymi

1436.

Poprawa chodników - ul. Kościuszki, Radosna,

Kniaziewicza, Obornicka

Projekty wnętrz kwartałowych

Przebudowa głównych ulic o charakterze handlowym

Stworzenie połączeń funkcjonalno-przestrzennych pomiędzy wnętrzami kwartałowymi

Rewitalizacja wybranych kluczowych przestrzeni publicznych

Uspokojenie ruchu w obszarze

Zagospodarowanie nabrzeży Oławy

Projekty wnętrz kwartałowych zdefiniowane w budżecie miasta

Projekty poprawy stanu ulic lub chodników zdefiniowane w budżecie miasta

Nowe inwestycje: zabudowa planowana

Nowe inwestycje: zabudowa planowana, której powstanie nie jest przesądzone

110

Str. 106 Aperio Wrocław - Traugutta 9-11, Budynek biurowy i konferencyjny http://www.urbanity.pl/dolnoslaskie/wroclaw/z55390Str. 106 Centrum Sztuk Użytkowych ASP - Faza II i III http://www.sztuka-architektury.pl/index.php?ID_PAGE=36794 Str. 106 Angel Wings (Faza A) - Budynki mieszkalne z funkcją handlowo-usługową oraz budynek

biurowy Faza II i IIIhttp://www.gsarch.org/var/gsarch_site/storage/images/gsarch/projects/angel-wings-offices-

developement/angel-wings-office-development-3/6271-1-eng-GB/Angel-Wings-office-development-3_imagelarge.jpg

Str. 106 Worcella 23 - Budynek wielorodzinny http://www.urbanity.pl/dolnoslaskie/wroclaw/z52868

Str. 106 Osiedle Centrum - Kościuszki 89 - Budynek mieszkalny z funkcją handlowo-usługową http://www.urbanity.pl/dolnoslaskie/wroclaw/z52759Str. 106 Nowa Papiernia - Budynki wielorodzinne z parterem użytkowym http://www.nowapapiernia.pl/index.php/pl/Str. 106 Silver Tower Center - Plac Konstytucji 3 - Budynek biurowy i hotel http://www.mackow.plStr. 106 Delta Office - Dąbrowskiego 44 - Budynek biurowy http://www.tuwroclaw.com/wiadomosci,w-koncu-rusza-budowa-kompleksu-przy-

dabrowskiego,wia5-3273-11236.htmlStr. 106 Śródmieście Odnowa - Etap 2 i 3 (Segment F-O) Prądzyńskiego 40- http://tabelaofert.pl/wiadomosci/aktualnosc?cmn_id=3577&cmng_id=1004

Str. 106 Brzeska 5 - Budynek wielorodzinny z parterem usługowym http://fotopolska.eu/Wroclaw/b65132,Brzeska_18.htmlStr. 106 Kniaziewicza 16 - Budynek wielorodzinny z parterem usługowym http://www.i2development.pl/inwestycje-mieszkaniowe/kniaziewicza-16

źródła ilustracji i zdjęć

Rysunki: opracowania własne na podstawie wizji lokalnej

Zdjęcia oraz mapy: zbiory własne WR Sp. z o.o. oraz:

111

1. Antkowiak Z., Wrocław od A do Z, Ossolineum 1997

2. Baza danych oraz mapa lokalizacji stacji BTS (http://beta.btsearch.pl)

3. Encyklopedia Wrocławia, red. nauk. Jan Harasimowicz, Wydawnictwo Dolnośląskie 2006

4. Eysymontt R., Krzywka Ł., Przedmieście Oławskie – dzieje, urbanistyka, architektura [w:] Rocznik wrocławski, nr 7, 2001

5. Gminny Program opieki nad zabytkami na lata 2010-2013 przyjęty Uchwałą Nr L/1468/10 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 20 maja 2010 r.,

6. Grotowska S., O poczucie więzi z Przedmieściem Oławskim na podstawie wywiadów z mieszkańcami [w:] Rocznik wrocławski, nr 7, 2001

7. Kataster Wrocławia (https://www.zgkikm.wroc.pl/ewm_public/Login.aspx)

8. Komisariat Policji Wrocław Rakowiec

9. Lokalny Program Rewitalizacji Wrocławia na lata 2003-2006 oraz 2007-2013, przyjęty Uchwałą Nr XLIV/2969/05 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 8 grudnia 2005 roku,

10. Lorens P., “Urbanistyczne aspekty rewitalizacji centrów miast”, materiały z konferencji naukowej Rewitalizacja, Sopot 20089, [dostęp: http://www.sopot.pl/eGmina/pl/cityzone/Aktualnosci/Wydarzenia/modules/events/0151.html]

literatura

11. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego w obszarze opracowania. (Źródło: System Informacji Przestrzennej Wrocławia)

12. Ocena aktualności "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Wrocławia" oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na obszarze Wrocławia / Uchwała nr XXIX/646/12 RMW z dnia 5 lipca 2012 r.;

13. Okólska H, Górska H., Wagner-Głowińska J, Przedmieście Oławskie we Wrocławiu, Materiały z sesji naukowej pod patronatem Prezydenta Wrocławia…, Wydawnictwo GAJT 1991 s.c., Wrocław 2013

14. Open Street Map (http://www.openstreetmap.org)

15. Państwowy Instytut Geoloficzny, Państwowy Instytut Badawczy) (http://www.pgi.gov.pl/pl/analityka-chemiczna-uslugi/3678-naturalne-i-antropogeniczne-czynniki-zanieczyszczenia-rodowiska-.html)

16. Program Ochrony Środowiska dla Miasta Wrocławia na lata 2004-2015 przyjęty Uchwałą Nr XXIX/2220/04 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 18 listopada 2004 r.

17. Rejestr Zabytków, Ewidencja Zabytków, Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Wrocławia, 2007,

18. Strategia – Wrocław w perspektywie 2020 plus” / Uchwała Nr LIV/3250/06 RMW z dnia 6 lipca 2006 r.

19. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Wrocławia / Uchwała Nr LIV/3249/06 RMW z dnia 6 lipca 2006 r.;

20. System Informacji Przestrzennej Miasta Wrocławia (http://geoportal.wroclaw.pl/www/sip.shtml)

21. Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata 2013-2017 / Uchwała Nr XXXVI/812/12 RMW z dnia 28 grudnia 2012 r.,bip.um.wroclaw.pl

22. Wykaz obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w obszarze opracowania. (Źródło: System Informacji Przestrzennej Wrocławia)

23. Wykaz obowiązujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w obszarze opracowania. (Źródło: System Informacji Przestrzennej Wrocławia)

24. Wykaz zabytków Architektury i Budownictwa miasta Wrocławia” (stan na wrzesień 2012).

25. Założenia polityki społeczno-gospodarczej Wrocławia na rok budżetowy 2013” Uchwała Nr XXVIII/624/12 RMW z dnia 28 czerwca 2012 r.