1

ISLAM, MAHOMET I MUZU MANIE(Sz B 91, 17-)

Liczb wyznawców islamu szacuje si na oko o 700 milionów. Za-mieszkuj Azje, Afryk , Europ oraz obie Ameryki, liczba ich stale sipowi ksza. Ostatnio islam cz sto zwany mahometanizmem - jednakuwa a si , e to okre lenie jest niepoprawne) i muzu manie coraz cz -ciej wysuwaj si na czo o, skupiaj c uwag wiata w wyniku obszer-

nych i nieprzerwanych doniesie rodków masowego przekazu o d ugimprzetrzymywaniu zak adników ameryka skich (artyku pisany w 1981r.) przez ira skich muzu manów, o wywieraniu nacisków na inne narodyprzez kraje muzu ma skie, bogate w rop , o konflikcie arab-sko-izraelskim i iracko-ira skim, o rozwijaj cym si w U.S.A. ruchuCzarnych Muzu manów, oraz o dzia aniach podejmowanych przez nichi muzu manów hanafi, itd. Po ród nawróconych na islam jest Moham-med Ali, che pliwy bokser, dawny mistrz wita w wadze ci kiej.

Ten du y rozg os sprawia, e wiele osób chce pozna (niektórzy za-daj nam pytania) ród o i histori i muzu manów, doktryny i praktykiislamu, chce si , czy muzu manie uznaj czy te nie uznaj nauk Stare-go lub Nowego Testamentu, jak ich nauki dadz si porówna z naukamibiblijnymi, co jest w nich w ciwe a co b dne itd. Maj c to na wzgl dzieprzedstawiamy ten artyku z nadziej , e b dzie on pomocny i poucza-

cy dla wielu.owo islam oznacza uleg - poddanie si . - wzgl dem woli Allaha

(arabska nazwa Boga). W j zyku angielskim jest w u yciu inne s owo naokre lenie muzu manina - Moslem (lub te mussuiman), w j zyku polskimza mahometanin. Literalnie ono oznacza tego, kto podporz dkowuje silub podlega woli Allaha.

Muzu manie wierz , e Mahomet by prorokiem Boga. Mahomet (ur.si w 570 r. n.e., zm. w 632 r. n.e.) twierdzi , e odebra w j zyku arab-skim wiele objawie od Allaha (Boga) przekazanych przez anio a Ga-briela. Objawienia te tworz Koran, czyli Quran (znaczy recytacja, czyta-nie), ksi podzielon na 114 rozdzia ów zwanych surami. B dziemysi czasem odwo ywa do Koranu i cytowa go. Po tych krótkich wst p-nych obja nieniach przechodzimy do przedstawienia przedislamskiejhistorii Arabów, biografii Mahometa, relacji o jego nast pcach i rozwojuislamu, jego wi tych ksi g, schizm i sekt oraz porówna jego nauk zBibli , zw aszcza z naukami Jezusa, wskazuj cymi na zdecydowan wy -

2

szo tych ostatnich.

ARABIA PRZED MAHOMETEM"Epoka niewiedzy" w Arabii

Mahomet dowodzi , e zanim przyszed Arabowie nie mieli przewod-nika od czasu Ismaela (prawdopodobnie z wyj tkiem bli ej nieokre lo-nego Lukmana lub Lokmana - który, jak si utrzymuje, w czasachDawida i Salomona, sura 31). Ten, tak zwany, "czas niewiedzy" (patrzsura 36:1-5; 34:43) wskazuje na pewne osobliwe kontrasty. ycie ple-mienne w Arabii wykszta ci o zami owanie do otwartych przestrzeni, g -bokie poczucie lojalno ci wobec przywódców i fanatyczne pragnienie nie-zale no ci. Do tego stopnia Arabowie byli dumni ze swego fizycznego

stwa, e ch tnie udawali sie ze zdolnym przywódc na wojn .. Fana-tycznie byli oni wra liwi na punkcie honoru. To sprawia o, e najgorsispo ród nich w okrutny sposób lekcewa yli prawa drugich, najlepsi zaprzejawiali do najwy szego stopnia rycersko , uczciwo i wierno .Go cinno , nawet wobec obcych, hojnie by a udzielana.

Arabowie unikn li asymilacji przez imperium perskie. Nie mieli oto-czonych murami domostw, które mog yby zosta zaatakowane. "Domem"dla nich by a rozleg a przestrze pustynnego l du. Szybkie przemiesz-czanie si , mia i znajomo pustyni sprawia y, e klasyczne dzia a-nia wojenne prowadzone przeciw nim okazywa y si nieskuteczne, a ichmiecze w nag ym uderzeniu zadawa y ci kie straty. Chocia wi kszoArabów nie umia a czyta ani pisa , ich j zyk by jednak wspaniale przy-stosowany do ich ycia, gdy zawiera wyra enia pi kna, m dro ci iszlachetnych uczu . W ród walcz cych plemion byli równie poeci.

Duma Arabów by a samolubna, w wielu wypadkach nie chroni abezbronnych. Dziewcz ta wydawano za m d ugo przed osi gni ciemdojrza ci, w przeciwnym bowiem razie przynios yby ha ojcu.Bywa y i takie brutalne przypadki, e ywcem grzebano m ode dziewcz -ta. Takie ra ce przyk ady niesprawiedliwo ci stanowi y skutek z ej iciemnej strony ich zwyczajów, chocia bywa o, e niektórzy dobrzyludzie oddawali nawet swoje ycie, by ocali innych od mierci i cier-pie zadawanych zgodnie z panuj cymi zwyczajami. W tak niskiej cenieby o ludzkie ycie, w porównaniu z osobistym lub plemiennym hono-rem, e nieumy lna mier spowodowana przez drug osob nie by aodró niana od morderstwa. Obie bywa y pomszczone przez odwetowezabójstwo. Gardzono odszkodowaniem wyp acanym rodzinie za ofiarzabójstwa i ci gle trwa a wendeta.

3

Sprawiedliwo ci spo eczn rz dzi przypadek, skoro "m drzy m o-wie" radzili si czarownic i wyroczni w trudnych i decyduj cych spra-wach. Tylko wówczas d ono do kompromisu i przebaczenia, gdysprawa nie godzi a w czyj honor i zachodzi a obawa wybuchu wojnydomowej oraz masakry. Tam, gdzie plemiona utraci y swe wp ywy lubwielk czci darzono bohaterów, lojalno cz sto kierowano w stroninnych wybranych klanów lub przywódców. W czasach przedislamskichdarzono szacunkiem rodowody i cz sto powo ywano si na nie, leczby y one bardzo nie cis e co do wi zów krwi, cz ciej bowiem przyjmo-wano taktyk czenia si z silniejszymi pokoleniami ni tymi, z którychpochodzono.

Region Mekki, Medyny i JemenuArabia jest rozleg pustyni , poprzecinan traktami i szlakami kara-

wan. Istniej tylko dwie solidne drogi samochodowe, które zbiegaj c siw Rijadzie, cz Zatok Persk z Morzem Czerwonym. W dwudziesto-wiecznej Arabii Saudyjskiej powszechne s nadal staro ytne zwyczaje ikultura. Mimo, e wi kszo krajów arabskich jest niewiarygodnie za-sobna w rop naftow , spo eczny i technologiczny post p z trudno citoruje sobie drog , gdy jest powstrzymywany przez autokratycznych

adców i islamskich ekstremistów. Przed Mahometem mieszka cy Pó -wyspu Arabskiego unikn li zacofania jedynie dzi ki dorywczemu handlo-wi, gdy ci gn y karawany do i z dawnej Saby, po onej na po udniu,oraz z Mekki na prze aj nad Zatok Persk , do arabskiego portu Maskatnad Zatok Oma sk .

Mekka, wówczas siedziba artystów i kupców, niewiele mia a do zaofe-rowania poza blisko ci sanktuarium zwanym Kaba, gdzie znajduje si

ynny Czarny Kamie . Zgromadzone tu plemiona komunikowa y si zesob i wymienia y swe produkty. Panowa o du e ba wochwalstwo i roz-pustne obrz dki, które mieszka cy Mekki próbowali zachowa , gdy za-powiedziano reformy.

Oko o 320 km na pó noc od Mekki znajdowa o si Jasrib, pó niej na-zwane Medyn , "Miastem Proroka". Tutaj osiedlili si ydowscy kolo-ni ci, niektórzy, jak utrzymywano, byli tu nawet od czasów Moj esza.Tu przed historycznym pojawieniem si Mahometa, wp ywowa ludnoydowska, popadaj c w spo eczny konflikt z pot nymi, ba wochwal-

czymi plemionami arabskimi, zosta a ujarzmiona. Gminy chrze cija -skie, yj ce te na po udniu, w wielkiej mierze by y pochodzenia gno-stycznego, lecz pod silnym wp ywem nauk Nestoriusza, który mia ak-

4

tywny o rodek misyjny w Iraku.Oko o 650 km na po udnie od Mekki le y Jemen, staro ytna Saba, przez

wielu uwa ana za Szeb , której królowa zadawa a trudne pytania Salo-monowi (1 Król. 10). Ta cz Pó wyspu Arabskiego by a pod silnymwp ywem judaizmu przez pierwszych pi set lat naszej ery, z wielomanawróconymi na Judaizm spo ród arabskich klas panuj cych, ich podda-nych oraz s siednich plemion. Pó niej chrze cija stwo szybko robi o po-st py.

Religia i Kaba

Przed Mahometem, religia arabska, ogólnie mówi c, by a dwojakiegorodzaju - (1) sabejska(Ijob1:15; Izaj.45:14;Joel 3:8), stara forma

ba wochwalstwasemickiego, pocho-dzenia mezopotam-skiego, przesi kni tahinduskim polite-izmem. Zarównogreccy, jak i arabscypisarze potwierdzaj ,e dawni poga scy

Arabowie czcili ka-mienie; (2) hanaficka

(hanif - zdrowy w wierze), czyli monoteistyczna, której wyznawcy wi zalisiebie z Abrahamem przez Ismaela. Mahomet wiedzia o tym. ogniwie ipos ugiwa si nim w uzasadnianiu swoich pretensji do zaj cia miejscaydowskich proroków i Jezusa, mówi c, i Abraham nie by ani ydem,

ani chrze cijaninem (sura 3:60,89; 4:162; 16:121).Niewyra na tendencja do ujednolicania przewa a po ród Arabów

tam, gdzie jedno Boga i moralno nie stanowi y problemu. Trzy mie-si ce na jesieni i jeden na wiosn by y wi tymi miesi cami, w czasiektórych nie prowadzono wojen i odbywano pielgrzymki do wi tychmiejsc. Reszta roku to ci e wojny ub lokalne potyczki. Dla wi kszo-ci Arabów ycie by o ci kie, w biedzie i niebezpiecze stwie.

Chrze cija stwo ze Wschodniego Cesarstwa Rzymskiego, skupionew Konstantynopolu, zosta o przeniesione ustnie do Arabii przez osad-ników i kupców. Zoroaster poruczy Persj swymi monoteistycznymi

5

naukami, i cho nadal s ywe, zosta y sfa szowane i przyblad y w po-równaniu z pot moraln si odczuwan za jego ycia.

Judaizm zdegenerowa si do formalistycznych obrz dów i praktyk iutraci wiele ze swej ywotno ci, pobudzaj cej dawniej ydów (i pó -niej!) do heroizmu.

W dolinie Mekki znajdowa o si sanktuarium zwane Kaba ze swymdawnym Czarnym Kamieniem. Legenda mówi, e kamie ten (prawdo-podobnie meteoryt o rednicy 18 cm) by dany Adamowi, gdy zostawygnany z Edenu, i e pierwotnie by on bia y, lecz sta si czarnyprzez wch oni cie grzechów tych, którzy go ca owali lub dotykakali.Sanktuarium Kaba (jak podaje legenda) by o najpierw za one przezAdama, a pó niej odbudowane przez Abrahama i Ismaela (sura 22:27;3:91). S awne od staro ytno ci, jest punktem skupiajacym wszystkichArabów, nawet w naszych czasach.

Tendencje do reformy i duch jedno ciGdy przybli si dzie Mahometa, zmiany sta y si nieuniknione.

Cywilizacje bizantyjska i perska o ywia y arabskie szlaki handlowe.Czynniki ekonomiczne rzuci y wyzwanie dawnym zwyczajom. Rozwija-

cy si handel i dobrobyt znalaz y si w niebezpiecze stwie ze stronyzwalczaj cych si klanów i nomadów. Podró nicy do i z obszarów kul-tury greckiej oraz perskiej pogardzali i naigrawali si ze zwyczajów starejArabii. To dra ni o dum Arabów i sk ania o do reformy.

ydzi przez stulecia, a chrze cijanie pó niej, przenikali do krajów napó noc i na po udnie od Mekki. Ich nauki pobudza y do dyskusji, sk ania-y do reformy i poci ga y wielu nowo nawróconych. Typowym po ród nich

by Warag - mekka czyk (krewny Chadid y, pierwszej ony Mahometa).Zosta on chrze cijaninem i jemu si przypisuje przet umaczenie na j -zyk arabski co najmniej tej cz ci Ewangelii, która opisuje o narodzeniuChrystusa. W pó niejszych latach przyda o si to Mahometowi. Na-st pnym wielkim reformatorem starej sabejskiej religii w Mekkce by Zajd,który g osi o jedno ci Boga, wykazywa z o wynikaj ce z ba wochwal-stwa i potrzeb moralnych oraz religijnych zmian.

Nowy duch jedno ci przenika tradycyjnie podzielony lud, zw aszczapo bitwie pod Dhu Kar, gdy odwa ny wódz beduinów, którego honorzosta wystawiony na prób , przeciwstawi si ca ej po udniowej armiiperskiej i dzi ki odwadze oraz fortelowi odniós zwyci stwo, którenadwyr o opini o niezwyci ono ci Persów. Wzrastaj ca fala arab-skiego nacjonalizmu zapowiada a przysz e podboje imperium perskiego

6

w okresie panowania królów z dynastii Sasanidów. Pretensje Mahometado Boskiego mianowania nast pi y w czasie, gdy wiat arabski by przy-gotowany do zjednoczenia, gotowy do zakwestionowania starych zwy-czajów oraz zast pienia upodlenia i rozpusty, nieod cznie towarzysz cymba wochwalczym praktykom, bardziej cywilizowanym i zdyscyplinowa-nym porz dkiem spo ecznym.

YCIE MAHOMETAPochodzenie i wczesna m odo

Mahomet (znaczy chwalony) urodzi si w Mekkce z ojca Abd Allaha(s uga Allaha) i matki Aminy (spokojna) z rodu Haszim. Ród Haszim na-le do plemienia Kurajszytów, rz dców Mekki. Tylko genealodzyarabscy uczynili z Kurajszyty osob pochodz ze zmy lonej linii ple-miennych przodków. Ali, kuzyn Mahometa, g osi , e Kurajszytami byliNabatejczycy, koczowniczy arabscy Semici, trudni cy si handlem oko-o 500 roku p.n.e., którzy dwie cie lat pó niej rozwin li wspania , cywi-

lizacja skupiaj si . w Petrze, w Jordanii.Bezstronni znawcy przedmiotu zgadzaj si , e pochodzenie plemienia

Kurajszytów jest nieznane, chocia niektórzy utrzymuj , i przypisywalioni sobie pochodzenie od Jektana (1 Moj. 10:22-30), a nie od Abrahama,potomka Pelego, brata Jektana (1 Moj .10:25; 11: 17-27). Z Jektana roz-win o si . trzyna cie plemion Arabii (1 Kron. 1:19-23). Wiele biblijnychmap przedstawia potomków Jektana, jako mieszka ców górzystej cen-tralnej i wschodniej Arabii, gdzie le y Mekka.

Powszechne by o "adoptowanie" plemienia dla takich powodów jakzyskanie spo ecznej akceptacji, bezpiecze stwa lub zaszczytów, a jakie-kolwiek przedislamskie prawdziwe arabskie pochodzenie pozostaje wnajlepszym wypadku spraw domys ów. Tak wi c rozumiemy, e liniapotomków Mahometa jest niepewna. Ka de dociekanie w krótkim czasiegubi si w mroku nie zapisanych rodowodów, wcze niej sfa szowanychprzez obdarzonych du wyobra ni Arabów.

Wywodz c si z wybitnego rodu Haszim i wyró niaj cego si plemie-nia Kurajszytów, Mahomet móg twierdzi , e jest "Araba el Araba"(Arabem z Arabów). Podobnie Aposto Pawe mówi o sobie, e jest " y-dem z ydów" (Filip.3:5). Jednak Mahomet pochodzi ze skromnegorodu. Jego ojciec nale do biedniejszych kupców i zmar mniej wi cejwtedy, kiedy on si urodzi . Mahomet przy czy si do licznej rodzinyswego dziadka Abdul-Muttaliba. Mówi si o nim, e oko o dwóch latnia czy a go Halima, ona bedui skiego pasterza, poniewa jego matka

7

Amina nie mog a nale ycie si nim opiekowa . Gdy mia sze latzmar a te jego matka (sura 93:6-11). Dwa lata pó niej umiera Ab-dul-Muttalib, pozostawiaj c ch opca ze swym synem, wujkiem Maho-meta, Abu Talibem.

Brak jest dokumentów na temat wczesnych lat ycia Mahometa, aleogólnie przyjmuje si , e pas on owce i wielb dy podobnie jak jegoprzyrodni brat Jafar. (W pó niejszych latach Mahomet nadal opiekowa siswymi wielb dami i znakowa smo owce oraz wielb dy pochodz ce zja mu ny).

Abu Talib, równie kupiec (handluj cy owocami, perfumami i przy-prawami) lepiej prosperowa ni ojciec Mahometa. Mahomet zostawci gni ty w interesy i wkrótce sta si zdolnym, podró uj cym agen-tem. W wieku dwudziestu pi ciu lat spodoba si zamo nej, trudni cej sihandlem, wdowie Chadid y i zosta przez ni zatrudniony. Wkrótce po-tem pi tna cie lat starsza Chadid a zaproponowa a mu ma stwo.Mahomet przysta na to i pozosta w Mekkce, lecz ju jako maj cy po-wodzenie kupiec.

Rozwój religijny i wizje w MekkceMahomet mia usposobienie g boko kontemplacyjne i wyró nia si

moraln arliwo ci (co znalaz o swe odbicie w naukach Koranu). Jegozmys poetycki i sk onno ci moralizatorskie oraz mowy prorocze spra-wi y, e zosta wcze nie dostrze ony. Wydaje si , e w du ym stopniuposiada charakter agodny i szczery. By tak ujmuj cy, e przez ca e y-cie najbli si towarzysze byli niezachwianie lojalni wobec niego.

Do przysz ej dzia alno ci w du ej mierze przygotowa y Mahometaugie lata podró owania. ycie po ród sznurów wielb dów przemierza-cych stare szlaki handlowe oswoi o go z ró nego rodzaju niebezpie-

cze stwami i trudno ciami, rozwin o w nim stanowczo , zaradno iodwag . Jego bystry umys i spostrzegawcze oczy niew tpliwie wielewynios y z si i s abo ci kultur oraz religii, z którymi si styka . W cza-sie swych podró y zetkn si zarówno z zacofanymi, jak i post powyminarodami, z ydami, chrze cijanami, wyznawcami zoroastryzmu i po-ganami.

Humanitarne tendencje w naukach Mahometa oraz jego oddzia ywa-nie na "towarzyszy" (pierwsza generacja muzu manów), po czone z jegomistycyzmem, nie tylko wywo y w nim pragnienie reform, lecz rów-nie doprowadzi y do podj cia religijnej reformy jako podstawy do roz-wi zania istoty napotykanych problemów, które postrzega jako zdepra-wowany porz dek spo eczny. Nic wi c dziwnego, e w pó niejszych

8

latach wzmog o si w nim pragnienie przeprowadzenia reform, a trzy-na cie lat po swym pierwszym lubie podj te nieuchronne kroki, któreprzynios y mu s aw , jako religijnemu nauczycielowi wywieraj cemuwp yw na bieg historii wiata.

W wieku trzydziestu o miu lat Mahomet zacz unika ludzi, pogr -aj c si w nastroju g bokiej kontemplacji i samoumartwianiu. Przez

dwa lata okresowo b dzie si udawa do groty na górze Hira, po onejw odleg ci oko o 5 km od Taify. Tutaj, ogarni ty silnymi uczuciami,jak twierdzi , dost pi objawienia od Boga za po rednictwem anio a Ga-briela (sura 2:91,92; 81:19-21; 64:4). Z pocz tku nie zwierzy si nikomuz tych rzeczy z wyj tkiem Chadid y, innych cz onków rodziny i swegoprzyjaciela Abu Bakra.

Wydaje si , e Mahomet uwa siebie za ludowego reformatora nawzór Zajdy, poszukuj c wy szej formy praktyk religijnych oraz mo li-wo ci zreformowania z ych spo ecznych i religijnych stosunków. Maj cczterdzie ci lat wyst pi jednak z o wiadczeniem, e jest prorokiem Bo-ym, pos anym do Haszymitów celem ich oczyszczenia. W ci gu nast p-

nych trzech lat, kiedy te "objawienia" trwa y dalej, sprawa dotar a doinnych osób, a zatem nim osi gn wiek czterdziestu czterech lat zgroma-dzi wokó siebie oko o czterdziestu wyznawców, g ównie biedniejszychludzi.

Mahomet wyg asza krótkie, rymowane sentencje, zapisywane przezjego pi miennych s uchaczy lub zapami tywane przez innych. Takiezapisy, prowadzone a do jego mierci, by y notowane na czymkolwiek,co by o pod r - na li ciu palmy, kawa ku skóry, kamieniu lub na o-patce wielb da i zbierane przez jego ony w celu ich zachowania. Pó -niej zosta y one opracowane razem z ustnymi przekazami pochodz cymiod jego "towarzyszy" w formie sur (rozdzia ów) Koranu. Niektórzyutrzymuj , e Mahomet prawdopodobnie by epileptykiem. Pewne donie-sienia wspominaj o jego nieprawid owym stanie fizycznym podczas obja-wie ", lecz nie mówi nic o powa niejszej chorobie.

W odniesieniu do wczesnego okresu mekka skiego, chrze cijanie nie-wiele znajduj nieprawid owo ci u Mahometa w czasie, kiedy wyst powaon przeciwko spekulacji, piciu alkoholu, lichwie, ba wochwalstwu, zabobo-nom i niemoralno ci, gdy podtrzymywa pobo no i uczy wiary wewszechpot nego, wszechm drego, wiernego, niepodzielnego,wszechsprawiedliwego, a mimo to mi osiernego Boga. Zdaje si , e wtych latach rozboju ma o zwraca uwagi na Kab , lecz raczej spogl daw stron Jerozolimy.

9

Maj c czterdzie ci cztery lata (w 613 r. n.e.) publicznie og osiwszystkim w Mekkce, e jest prorokiem pos anym przez Boga w celuzreformowania ich religii i zrzucenia wszelkiego ba wochwalstwa. Jegopos anniczko by o "niezwyk e" dla tradycyjnie nastawionych mekka czy-ków. Wiele osób obawia o si skutków jego kaza o ich moralnej roz-wi ci. Na miewali si z niego i traktowali jego niejasne wypowiedzijako bez adn mow lunatyka. Dla fanatycznych ba wochwalców ta nowana nauka, szczerze mówi c, by a wywrotowa i nie do przyj cia. Prze la-dowania i kpiny wzrasta y, a nowo zwróceni na islam wyemigrowali,przez wzgl d na bezpiecze stwo, do Abisynii, Jemenu i Jasrib. To jed-nak mia o ten skutek, e now wiar rozreklamowa o daleko poza grani-cami kraju.

ydzi w Jasrib, po latach cierpieli w jarzmie niewoli, odzyskali wieleobywatelskiej wolno ci dzi ki zwyci stwu odniesionemu w bitwie nadswymi plemiennymi arabskimi prze ladowcami. Przy tym mieszka cymiast arabskich, którzy oswoili si z wo aniem ydów o przyj cie ichMesjasza i uwolnienie ich spod panowania przeciwników, tkwi c wpowszechnie przyj tych zabobonach, zastanawiali si nad moc izrael-skiego Boga. Tak wi c okaza o si , e w drowni mekka scy muzu ma-nie stali si misjonarzami w nowym okresie starej abrahamowej, monote-istycznej wiary. Niektórzy mieszka cy Jasrib nawrócili si na wiarislamsk , ale wi cej ich by o yczliwie usposobionych do nowo przy-by ych.

Mahomet uszed do Taify, tam pozyska niektórych dla nowej wiary iwywar g boki wp yw na ludzi z karawan, którzy byli znani z przeka-zywania wiadomo ci. Jego slawa szerzy a si po arabskich krainach inawet poza ich granicami.

Dla wra liwego Mahometa z e traktowanie z jakim si zetkn , sta osi katalizatorem, podobnie jak podczas odosobnienia, gdy pogr siw kontemplacji, jego poczucie celu i przeznaczenia skrystalizowa o si idoprowadzi o go do konfrontacji ze swymi prze ladowcami. Tak wi cpó niej powróci do Mekki z tym samym pos annictwem. Mekka czycydo tego stopnia byli w ciekli, e w obawie o swe ycie uciek do Jasribgdzie przyjaciele zapewnili mu schronienie.

Ucieczka Mahometa, czyli hid raUcieczka Mahometa, czyli hid ra (od czenie), rozpocz a si 16 lipca

622 r. n.e., zaznaczaj c czas, od którego liczy si ca a muzu ma skachronologia. Od tej chwili rok liczy trzysta pi dziesi t cztery dni - s o-

10

necznych lat odpowiada oko o stu trzem latom mahometa skim. 9 listopa-da 1980 roku by pierwszym dniem 1401 roku islamskiego. Mahometzosta w Medynie przyj ty entuzjastycznie. Poprzedzi o go ponad sto na-wróconych rodzin, a wielu innych zosta o nawróconych podczas piel-grzymki do Kaby.

Jasrib by o um czone wojn domow i Arabowie odczuli ulg , espotkali kogo , kto móg by ich zjednoczy . Ponadto wielu obawia o si ,e Mahomet, przychodz c z imionami ydowskich proroków na ustach,

mo e by uznany przez ydów za Mesjasza. Z kolei ydzi odczuli ulg ,e napotkali Araba, z którym zgadzali si co do jedno ci Boga i Bo ego

pe nomocnictwa dla ydowskich proroków. Nawet chrze cijanie doznalipociechy z powodu niemal pe nego czci stosunku Mahometa do Jezusajako jednego z "pos anych" przez Boga.

Mahomet w mie cie szybko sta si przywódc , prawodawc i s dzi ,maj c poparcie dwóch pot nych rodów. Jasrib sta o si "Medi-net-al.-Nabi" (miastem proroka), i nazwa ta (skrócona do "Medyna", ce-lem atwiejszego wymawiania przez ludzi Zachodu) do dzisiaj zosta azachowana. Wówczas w Medynie posiano ziarno pod przysz e imperium.

Tworzenie IslamuMahomet doszed do przekonania, e on jest sum i piecz ci wszyst-

kich poprzednich proroków ydowskich i Jezusa. Powierzchowna znajo-mo judaizmu pobudzi a jego wyobra ni , lecz to nie mog o zast pi

bokich studiów nad ydowsk Bibli i tradycj , wymaganych odtych, którzy pragn by wys uchani przed tak spo eczno ci . Wczesnenadzieje zarówno Mahometa, jak i ydów z Medyny zosta y zniweczone,gdy odrzucili go ca kowicie jako "swego" proroka pos anego przez Boga.Tak wi c entuzjastyczna prezentacja ust pi a miejsca ozi bieniu stosun-ków, a zgorzknia y Mahomet w nast pstwie tego sformu owa prawa,które odsuwa y "Lud Ksi gi" (sura 3:62, 64 i in.), ydów oraz chrze-cijan, w najlepszym wypadku do podrz dnej grupy obywateli - sytuacji,

jaka pozostaje w islamie do dzisiaj.Nast pnie Mahomet zwróci swoj uwag na lokalne podboje. Jego za-

ch canie i o mielanie do wojen prowadzonych broni cielesn by o decy-duj cym krokiem, prawdopodobnie spowodowanym b dnym rozumowa-niem, e jest to jedyna droga do zapewnienia rodków do ycia dla no-wo utworzonej spo eczno ci.

Ponadto, po poskromieniu ydów przy u yciu si y, liczne utarczki zmekka czykami izolowa y nowych wierz cych, zw aszcza gdy Mahomet w

11

towarzystwie skazanych na zes anie kompanów i upie czych hord prze-stawi si na rozbój i rabowanie karawan, nawet podczas zakazanychmiesi cy. Gdy przy takim post powaniu ka dy grób wzbudza w tpli-wo ci po ród jego na ladowców, on neutralizowa je donosz c o "obja-wieniu", które usprawiedliwia o jego sposób post powania. Ostateczniejego oczywisty sukces doprowadzi do powi kszenia jego szeregów przezmiejscowych wspó plemie ców spragnionych upów.

By o to w tym czasie, i z powodu ydowskich szyderstw, gdy nag e"objawienie" kaza o Mahometowi podczas modlitwy odwróci si i kieru-nek modlitwy, zwany "kibla", przenie z Jerozolimy na Kab . Zapo-cz tkowa on nowy post, dziewi tego miesi ca, Ramadan, zast puj c nimDzie Pojednania. Zosta o usankcjonowane ca owanie Czarnego Kamieniaw Kabie. Ramadan, z pewnymi powinno ciami i ceremoniami, stanowipo czenie starych arabskich zwyczajów, praktycznych elementów juda-izmu i potrzeb bandyckiego ycia.

Bitwa pod Badr i wezwanie do imperiówRozstrzygaj ca bitwa przeciwko armii mekka skiej odby a si w 624

roku pod Badr, 290 km na pó noc od Mekki. Oko o 300 muzu manówstan o wobec 600 do 1000 mekka czyków. Zdaje si , e bitwa zosta arozstrzygni ta przez osobist walk mi dzy bojownikami o spraw , potrzech z ka dej ze stron. Wszyscy trzej mekka czycy zgin li. Armia mek-ka ska uciek a, a Mahomet og osi zwyci stwo jako odniesione dzi ki Bo-skiej pomocy. Pokonanie mekka czyków by o dla niego potwierdzeniemprowadzenia polityki ihad wi tej wojny) przeciwko niewiernym (nie-muzulmanom) jako usankcjonowanej przez Boga. Muzu manom, którzypolegli w bitwie obiecano przysz e ycie pe ne cielesnych przyjemno ci(takich jak ciemnookie kobiety) w ogrodzie rozkoszy Allaha; stan taki ma-lowano w opisach s ownych w celu podniecenia Arabów do fanatycznejrado ci w walce za Mahometa.

Pó niej jednak e, mekka czycy zadali druzgoc kl sk Mahome-towi i jego zwolennikom, i powa nie go ranili. Oddzia y muzu manówzosta y nast pnie zasilone licznymi wojowniczymi poszukiwaczami przy-gód. Up yn o pi lat na upieniu bogatych ydowskich kolonii i za-wzi tej wojnie z Mekk itd. Obfitowa y zdradzieckie dzia ania, zamachy,tortury, publiczne egzekucje, osobista wendeta i wielki rozlew krwi.Arabia, a zw aszcza Hijaz na wybrze u Morza Czerwonego, zosta aogarni ta anarchi i zniszczeniem.

Ostatecznie Mahomet w sile 10 000 ludzi wyruszy na Mekk . Podda a12

mu si , a on jako cywilny, religijny i wojskowy przywódca zosta uznanyza w adc ca ej Arabii. Podczas triumfalnego wjazdu do Mekki w 630roku kaza zniszczy w Kabie 360 bo ków (lecz nie Czarnego Kamie-nia). Ta polityka przeci gn a na stron islamu wielu chrze cija skichobrazoburców i tych ydów, którzy d ugo d yli do uwolnienia si spodwp ywów popularnych poga skich praktyk, naruszaj cych ich prawa.

Zanim Mahomet doszed do w adzy w Arabii, wys on listy doadców w siednich krajach otaczaj cych Arabi , zach caj c królów i

lud do przyj cia islamu. Przedstawiamy jego list, wed ug Ibn Abbasa, doHerakliusza, chrze cija skiego cesarza Bizancjum, sprawuj cego rz dyw Konstantynopolu:

List Mahometa do Herakliusza"W imieniu dobroczynnego, mi osiernego Allaha. Od Mahometa, s ugi Allaha

i Jego Pos ca, do Herakliusza, Wodza Cesarstwa Rzymskiego. Pokój niechdzie z tym, który daje si prowadzi . Po tym wst pie prosz Ci , aby przyj

islam. Zosta muzu maninem, a b dziesz mia pokój - Allah wynagrodzi Cipodwójnie, lecz je li si odwrócisz, na Tobie zaci y grzech Twoich podda-nych. O, wyznawcy Ksi gi! Podejmijmy wspólnie s uszn spraw , My i Ty, po-stanawiaj c e nie b dziemy s yli nikomu, prócz Allaha, e nie b dziemy

czyli z nim czegokolwiek, i e aden z nas nie przyjmie nikogo za Pana, próczAllaha, lecz je li oni (Twoi poddani) si odwróc , wówczas powiemy: nie mywiadectwo, e my jeste my muzu manami". (Bukhari, Ksi ga 1, rozdz.l).

Herakliusz udzieli dyplomatycznej odpowiedzi, król Etiopii popieranawrócenie, lecz perski monarcha Chozroes II poczu si zniewa ony.

"Objawienia" Mahometa by y przede wszystkim zachowywane w pa-mi ci i przekazywane ustnie. Z chwil jego mierci zacz to materia , cz -ciowo ju spisany, gromadzi i porz dkowa . Wcze niejsze aluzje na

temat jego zdrowia psychicznego wygas y, gdy uzyska w adz . Zatwier-dzanie objawie , stanowi cych tre Koranu i islamskiej ortodoksji, za-le o od jego "towarzyszy". Dla Medyny by to okres teologicznego wy-wy szenia, co pó niej mia o odegra prze omow rol . Tak wi c hid razacz a tworzy now , zupe nie niezale gmin .

Ko cowa dzia alno Mahometa by a odbiciem charakteru powstaj -cego imperium islamskiego. Z jednej strony czyni on przygotowania dowojny z Syri , z drugiej za odby pielgrzymk do doliny Mekki i na gó-rze Arafat ustanowi ostatecznie ceremonia rytualny pielgrzymki (ha-

), który mia obowi zywa w przysz ci wszystkich muzu manów.Islam, podejmuj c si misji nawrócenia wiata, mia zjednoczy ko ció ,pa stwo i zwyczaje wszystkich wyznawców.

13

mier MahometaMahomet umar w wieku 63 lat, 8 czerwca 632 roku, wkrótce po po-

wrocie z góry Arafat. Trac c si y uczestniczy w publicznych modlitwachtak d ugo jak tylko móg i po przeniesieniu go do namiotu umar na r kachswej ukochanej ony Aiszy, wierz c, e jego mier by a spowodowanazatruciem go trzy lata wcze niej przez Zajnab, ydowsk niewolnic ..Wed ug zgodnej opinii umar na skutek przeci enia licznymi obowi z-kami i zmniejszonej witalno ci, zwi zanej z "czerpaniem przyjemno ci wharemie" ze swymi licznymi onami.

Ali twierdzi , e Mahomet mianowa go swym nast pc - roszczenieto pó niej spowodowa o roz am. Aisza, córka Abu Bakra, utrzymywa a,e Ali wówczas nie by obecny, a poniewa jej ojciec mia obj urz d

po Mahomecie, jej o wiadczenie nie jest wolne od podejrze . Pozostawa a wopozycji do Alego a obj on kalifat w 656 roku, kiedy to zosta a odsuni ta odwywierania wp ywów a do swojej mierci w 677 roku.

Mahomet porzuci ksi cy harem, sk adaj cy si g ównie z kobiet podaro-wanych jemu przez uwielbiaj ce go plemiona oraz z córek pokonanych wo-dzów. Z tego nie mo na wyci ga wniosku, e prowadzi on rozwi e ycie,jak twierdz niektórzy z jego religijnych oponentów, chocia kobiety te, oczy-wi cie, nie by y jedynie ozdob . Jego dzieci umiera y m odo, za wyj tkiemcórki Fatimy, która po lubi a Alego.

Charakter Mahometa paradoksemIslam by religijn i militarn gro dla narodów Europy i Azji przed ich

nawróceniem, dlatego nieprawdopodobnym jest, aby historia przekaza a nambezstronne relacje o Mahomecie. A jednak wszystko wiadczy, e by ondziwnym cz owiekiem i w wielu wypadkach sam z sob sprzeczny, mia arli-

wiar w jednego Boga nieba i ziemi, z wielk wewn trzn sk onno ci dopodawania przys ów i m dro ci w formie wyroczni.

W wieku bezprawia i zezwierz conego okrucie stwa Mahomet by autorempewnych prawnych przepisów chroni cych kobiety, dzieci, niewolników izwierz ta. Dowody wiadcz , e mia przenikliwo s dziego, jako admini-strator za i m stanu powi za razem dzikie, rozproszone plemiona i handlu-

ce wspólnoty Arabii, daj c im poczucie narodowej jedno ci, godno ci i celu.A jednak nie chcia zezwoli , by nauki, g oszenie i dobre przyk ady zwyci y(ten sam b d pope niali pó niej chrze cija scy krzy owcy).

W zwi zku z rozszerzaniem si islamu nast pi y krwawe porachunki i obfi-towa o kupczenie ludzkimi sumieniami. Obraz Mahometa zosta zeszpecony zpowodu wymordowania ca ych m skich populacji, uczynienia kobiet niewolni-cami i wychowania pozosta ych sierot na muzu manów. Zapisy mówi , i na

14

podstawie upowa nienia Mahometa w barbarzy ski sposób wymordowanojego kluczowych przeciwników i innych. To wskazuje, e w niespokojnychpó niejszych latach nie by w stanie jasno zrozumie swoich prymitywnycharabskich cech.

Zawzi to Mahometa wobec ydów nigdy nie wygas a. Wierz c, i samjest prorokiem, s dzi , na podstawie chrze cija skich nauk (Mat. 23:37; yd.11:37 i in.), e ydzi nastaj na jego ycie. Niemniej jednak w asne jego pismawskazuj , e nie uzna tego historycznego narodu jako pozostaj cego wszczególnym zwi zku z Bogiem. Dominuj ca cecha dwoisto ci jego uczuwobec ydów jest pokazana w traktowaniu przez niego dobrze rozwijaj cej siydowskiej kolonii w oazie Chajbar. Po jej pokonaniu za da od ydów da-

niny w wysoko ci po owy produktów uzyskiwanych z roli, a tym samymmieszka ców kolonii doprowadzi do sta ej n dzy.

Znacz ce jest traktowanie wzi tych do niewoli ydowskich, chrze cija -skich i innych muzu ma skich osadników. Chroni ich przed pó niejszymiatakami, nawet muzu ma skimi, ale wymusza na nich wysokie podatki, zktórych pokrywa koszty dalszych militarnych ekspansji. Podbite ludy "Dhim-mis" (cz onkowie tolerowanych religii) musia y ci ko pracowa , by z trudemutrzyma si przy yciu. Ich tania praca sta a si podstaw narodowej gos-podarki i jak dot d widoczny jest znaczny niedostatek i poni enie ich samych.

Mahomet uczy , i Bóg objawi mu Koran, aby poprowadzi ludzi do Praw-dy. St d Koran sta si g ównym instrumentem muzu ma skich nauk. Podczasgdy nauki Koranu, za czasów m drych i zrównowa onych w adców, pozwoli yna zno ne ycie ydom, to ich "otwarto na interpretacje" da a pó niejszymmuzu ma skim fanatykom (takim jak Kalif Omar) upowa nienie do surowychrepresji. Innych doprowadzi o to do masakry ydów.

Nast pcy Mahometa - kalifatMahomet niewiele lub wcale nie pozostawi dyspozycji co do przywództwa

i zarz dzania muzu ma sk wspólnot . Po jego mierci, podczas spotkania"towarzyszy" wybrano Abu Bakra, te cia Mahometa i bliskiego wspó pracow-nika, jako przywódc islamu z tytu em "Kalifat rasul - Allah" {Nast pca Po-

ca Bo ego). St d ten termin kalif.Pierwotny, ci le prawowierny kalifat, by skupiony w Medynie. Przewa

wówczas pogl d, e ca y islam b dzie mia jednego w adc pochodz cego zplemienia Mahometa, Kurajszyt . Tytu y, su tan i imam, wprowadzono pó nieji pos ugiwano si nimi prawie wymiennie z tytu em kalif a do pierwszej woj-ny wiatowej, która ujemnie zaci a na kalifacie.

W 1914 roku Turcy przyst pili do wojny po stronie Pa stw Centralnych ipróbowali si pos wp ywami otoma skimi na islam przez og oszenie"d ihad" i wezwanie muzu manów do walki w obronie kalifatu. Nie wywo oto jednak wielkiego poparcia dla nie otoma skiego islamu. Kwestia lojalno ci i

15

wynikaj ce z niej podzia y strapi y muzu manów w krajach przeciwstawiaj -cych si Pa stwom Centralnym, ujawniaj c s abo otoma skich roszcze .Wojska tureckie ponios y pora , utraci y terytoria i wiarygodno , a porzu-cenie islamu za panowania Mustafy Kemala Ataturka doprowadzi o do znie-sienia kalifatu przez Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji w 1924 roku. W1926 roku, pomimo wysi ków przywrócenia pan-islamskiego przywództwa,Mi dzynarodowa Konferencja Kalifatu w Kairze oficjalnie og osi a wakat doczasu, a wszyscy muzu manie zajm jednolite stanowisko.

CZTERECH PIERWSZYCH KALIFÓWAbu Bakr, Omar, Osman i Ali

Abu Bakr (573 - 634 r. n.e.) z plemienia Kurajszytów, "towarzysz" z czasówhid ry, by pierwotnie kupcem mekka skim. Po wybraniu go na urz d pierw-szego kalifa w 632 r. n.e. "fa szywi prorocy" wzniecili po ród plemion buntuwa any przez ortodoksyjnych muzu manów za "ridd " (apostazje). Zosta onenergicznie zd awiony, a od czone gminy poprzednio odrzucaj ce nauki Ma-hometa zosta y szybko przyprowadzone do owczarni. W przeci gu roku AbuBakr zapanowa nad ca ym Pó wyspem Arabskim.

Podtrzymuj c ekspansjonistyczne ambicje Mahometa wys ano wojska eks-pedycyjne przeciw Palestynie i Irakowi, które odnios y wielki sukces natrafia-

c na "mi kkie podbrzusze" dwóch wielkich rywalizuj cych ze sob impe-riów, zupe nie nie przygotowanych na taki atak. Tak wi c Abu Bakr wiernyMahometowi i islamowi wst pnie nada bieg przysz ym sensacyjnym wyda-rzeniom. Przed mierci mianowa swym nast pc Omara, swego d ugoletnie-go wspó pracownika i doradc , jednego z "towarzyszy".

Jako stanowczy w adca, urodzony administrator i fanatyczny muzu manin,Omar utwierdzi swoje panowanie na zdobytych obszarach i jako zdolnyprzywódca zaprowadzi islam w Syrii, Palestynie, Egipcie, Mezopotamii icz ciowo w Persji. Przyj tytu , "W adca Wiernych". Te podboje zapewni yarabskiej armii utrzymanie oraz bogactwo dla Mekki i Medyny. W 644 rokuOmar zosta zamordowany (bez podania przyczyny) przez irackiego robotnikaw meczecie w Medynie. Podstarza y Osman, jeden z pierwszych muzu manów,zi Mahometa, zosta wówczas wyniesiony na urz d kalifa.

Armie dowodzone przez genera ów Osmana zacz y napiera na wszystkichfrontach, on za organizowa ródziemnomorsk flot , która uzyska a przewa-

na morzu nad Grekami i d a do zaj cia Cypru itd. Osman zdaje si bypierwszym wydawc autoryzowanego tekstu Koranu, przygotowanego przez"towarzyszy" w Medynie. Kopie zosta y rozes ane do wszystkich g ównychmiast zarz dzanych przez muzu manów. Napi cie wywo ane budowaniemimperium wywo y bunty w Iraku i Egipcie, a on sam zosta zamordowany w656 roku w Medynie.

Muzu manie z Medyny, niezadowoleni ze "s abo ci" Osmana powo ali na

16

nast pnego kalifa, gro nego Alego, powa anego wojownika, kuzyna Maho-meta z linii Abu Taliba i zi cia Mahometa, m a Fatimy. Aisza, wdowa poMahomecie, wyst pi a ze zbrojn opozycj w Basrze, lecz Ali energicznie jzd awi w 656 roku. G boka religijno Alego, jego powinowactwo z Maho-metem i roszczenia do urz du kalifa po mierci Mahometa, zapewni y mumiejsce w islamskiej historii, lecz jego polityka doprowadzi a do wewn trz-nych star i podzia ów, utraty poparcia udzielonego przez medy skich muzu -manów, gdy przeniós on stolic do Kufy w Iraku (co pó niej da o podstaw doszyickiej schizmy).

Wywierano naciski na Alego, gdy Syria zdoby a kontrol nad Egiptem i za-atakowa a Irak, dawni za plemienni stronnicy sformowali, jako jedn zpierwszych, islamsk sekt Charid ytów {secesjonistów) przeciwnych jegopolityce. W 661 roku Charid yci zamordowali go w meczecie w Kufie. Sta sion charyzmatyczn postaci skutkiem czego dosz o do podzia ów w islamie,gdy szyici krótko po tym odrzucili trzech pierwszych kalifów i uznali Alego zajedynego prawdziwego i bezpo redniego nast pc Mahometa.

Tak wi c wp yw Mahometa zosta podtrzymany przez jego czterech na-st pców. W przeci gu trzydziestu lat stworzyli oni Imperium Islamskie, roz-ci gaj ce si od rzeki Indus na wschodzie do Trypolisu na zachodzie i od Mo-rza Kaspijskiego oraz gór Kaukazu na pó nocy do pustyni afryka skiej napo udniu.

Koran popierano przez d ugi czas zanim zosta napisany. By przekazywanyustnie przez wyszkolonych recytatorów przy udziale "towarzyszy", którzydostarczali znaku prawowierno ci. Grupy arabskich fanatyków mo na by ospotka na nowo zdobytych obszarach. Z atwo ci i szybko nawracano tych,którzy nie mieli wcze niejszych i g bszych przekona religijnych. Lecz ydzi,chrze cijanie i zoroastrianie cierpieli przez to w mniejszym lub wi kszymstopniu, w zale no ci od postawy miejscowego w adcy.

Skutek podniesienia z prymitywnych przes dów, ba wochwalstwa i ple-miennego ycia rabusiów do ycia podlegaj cego moralnym, politycznym,spo ecznym i religijnym naukom islamu by zaskakuj cy. Przekonuj ce arab-skie wyzwanie dostarczy o niezb dnego etosu dla militarnych przedsi wzi ,

czaj c w to inwazj i terytorialne aneksje.Pó niejsi kalifowie nie byli "towarzyszami" Mahometa, lecz "na ladowca-

mi" (z drugiego pokolenia muzu manów) lub "na ladowcami na ladowców"itd.

PÓ NIEJSI KALIFOWIE - Kalifat Omajjadów

Ród Omajjadów pochodzi ze staro ytnej arystokracji i by powi zany z ka-lifatem przez Osmana. Po mierci Alego, Muawija, g owa rodu Omajjadów inamiestnik Syrii, przej w adz i przeniós stolic do Damaszku. Nast pnie,po Muawiji, panowa o dwunastu kalifów z rodu Omajjadów, lecz podczas

17

swego panowania nad muzu manami nie wyró nili si niczym szczególnym.Dzia alno ró nych od amów przysparza a coraz wi cej k opotów. Za pano-wania Abdul-Malika (685-705) wymuszono pewien ad w niespokojnym impe-rium. Wznowiono wojn z Bizancjum i kontynuowano wcze niejszy krótko-trwa y, z 681 roku, marsz w stron Atlantyku, armi egipsk zmuszono do za-

cia pozycji w pó nocno - zachodniej Afryce.Tarik, nowy namiestnik Tangeru, dokona inwazji na Hiszpani przy udziale

7000 pó nocno afryka skich Berberów i 5000 Arabów. Pokona króla Wizy-gotów Roderyka i zaj wi kszo Pó wyspu Iberyjskiego, w czaj c Gibraltar(Jabal Tarik). Ta inwazja na Europ cz sto jest nazywana inwazj Maurów.Europa by a zagro ona, gdy si y islamskie zacz y przedostawa si z Hiszpa-nii do Francji. Lecz franko scy królowie, zw aszcza Karol M ot, w bitwie podPoitiers w 732 roku, powstrzymali ich dalszy marsz naprzód. W ten sposóbrozpocz a si historia islamskiej Hiszpanii i jej unikalnej kultury, która trwa ado 1492 r.

Po mierci Muawiji, szyiccy stronnicy Alego i jego rodu, zdecydowaniewyst pili przeciw kalifatowi i przeniesieniu stolicy z Kufy. Od tego czasu trwata opozycja przeciw Sunnie (ortodoksji). (Wi kszo ira czyków to dobrzeznani dzisiejsi szyici). W 717 roku blokada Konstantynopola przy u yciu armiisyryjskiej (ostoja Omajjadów) i floty sk adaj cej si z 2000 okr tów zako -czy a si fatalnie, krytycznym uderzeniem na os abiony kalifat.

Frakcyjne walki i gwa ty ponownie wybuch y na islamskim obszarze. Na-st puj ce po sobie wojskowe niepowodzenia na pó nocno-wschodnich grani-cach i rewolucje w nowo zdobytych prowincjach indyjskich wymusi y odwrót.Plemienne rewolty, tumulty i krwawe zmagania os abia y ze wszystkich stronsi y islamu. Marwan II, ostatni z Omajjadów i wi kszo z jego rodziny umar amierci gwa town w 750 roku. Pojawi a si wówczas dynastia Abbasydów

(pochodz ca od Abbasa, wuja Mahometa).

Kalifowie z rodu Abbasydów(SZ B 25-32; BS 81,58)

Za panowania kalifów z rodu Abbasydów stolica zosta a przeniesionado Bagdadu. Armie sk onne do walk wewn trznych, pod kierunkiemOmajjadów, szybko zosta y przygotowane do obowi zków na licznychgranicach. Przez dwie cie lat podtrzymywano w ca ym imperium arab-skim j zyk i religi , po czym j zyk perski sta si j zykiem kultury. Do-maganie si prawnego uzasadnienia dla rzeczywistych spadkobiercówMahometa by o mocno podtrzymywane wobec opozycji szyitów i Sunnastanowi a podstaw , na której zbudowano kultur Abbasydów.

W dogodniejszych warunkach i w granicach ustalonych na mocytraktatów rós handel i przemys . Dla Bagdadu by to znakomity okres

18

rozwoju umys owego i materialnego bogactwa, który rozszerza si naca y muzu ma ski wiat. Kultury tak odmienne jak hiszpa ska i indyjskazosta y zrodzone w krzy owaniu si idei, przez pe nych entuzjazmu, roz-gor czkowanych uczonych, co wielce si przyczyni o do podniesienia nawysoki poziom o rodków nauczania, zarz dzania i debat.

Europa w tym czasie prze ywa a swój najciemniejszy okres. wi te Ce-sarstwo Rzymskie wykuwa o sobie przysz mi dzy papie em a fran-ko skim królem. Europa - jeszcze nie och on a po zniszczeniach do-konanych przez barbarzy ców, które poch on y Zachodnie Cesarstwo -spogl da a boja liwie na dwie gro ne " apy" islamu, wschód i zachód.Mimo to, wymieniono ambasadorów pomi dzy Bagdadem i cesarzemKarolem Wielkim, a chrze cijanom umo liwiono odwiedzanie Jerozoli-my. Wiedza jaka przenika a do Europy doprowadzi a do powstania no-wych szkó o wieconych nowoczesn form intelektualizmu, mieszaj cegosi z ich religijnymi dogmatami, które zapocz tkowa y powolny rozwójredniowiecznego scholastycznego nauczania.

Jednak e gdy min szczytowy okres islamskiej wietno ci, od y sta-re nienawi ci. Wybuch y lokalne bunty, a ich przywódcy zdobyli pewnmiar niezale no ci. Bagdad popad w stan bliski anarchii. Szyici zdo-byli poparcie i zachwia a si dynastia Abbasydów. Egipt i Hiszpaniaprzezwyci y swoj przesz prawie niezale nie. Palestyna sta a siodr bnym przedmiotem sporu, gdy w 1099 roku europejscy krzy owcyzaj li Jerozolim i utrzymywali si w niej do momentu, gdy wielki islam-ski przywódca Saladyn zako czy ich okupacj w 1187r.

Inwazja Mongo ówW 1220 roku mongolskie armie pod dowództwem Czyngis-Chana roz-

pocz y swoje historyczne pustoszenie pó nocnej i wschodniej Persji. JakAttyla, w adca Hunów, by "Biczem Bo ym" dla chrze cija skiej Euro-py, tak Czyngis by traktowany przez wielu jako kara Bo a za nieroz-wa ne dopuszczenie do powstania islamu.

Czterdzie ci lat pó niej Mongo owie pod wodz Hulagu, wnukaCzyngisa, najechali i spl drowali Bagdad. Ostatni kalif Bagdadu,Al-Mustasim, zosta zamordowany w 1258 roku. Mniej wi cej w tym cza-sie Mamelucy, poprzednio niewolnicy znad Morza Czarnego, zagarn li

adz w Egipcie i utwierdzili panowanie w czasie stawiania oporu na-pieraj cym z po udnia Mongo om. W Persji przywrócono islam trzy po-kolenia pó niej przez nawrócenie, a nie podbój, gdy Mongo Gajan(1295-1304) porzuci buddyzm, by sta si muzu maninem.

19

Wypieranie mongo ów z terytorium Azji zosta o wznowione, gdy zwy-ci ski Tamerlan (Timur Kulawy) po podbojach w Azji przyby z Samar-kandy, by ujarzmi wschodnie terytoria islamskie, na wschód od Syrii. By"dobrym muzu maninem" i popiera w Persji zwolenników mistycznegosufizmu.

Islam nie straci nic ze swej arliwo ci, rozci gaj c si na ogromnychobszarach centralnej Azji od Morza Chi skiego po przedpola Europy za-chodniej, na po udniu za obejmowa przestrze a do morza Timor (nawschodzie), i do bram Egiptu (na zachodzie). Dzi ki misyjnej gorliwo cikupców i podró ników rozpowszechni si on za panowania religijnietolerancyjnych Chanów, przed nastaniem rz dów Tamerlana. Gdziekol-wiek powstawa wspomagany biczem porz dek spo eczny Mongo ów, si -gaj c a po pó nocne Chiny, Indonezj i stamt d po wyspy filipi skie,islam pozyskiwa swoich konwertytów. Wraz z Tamerlanem nasta koniectolerowania dzia alno ci chrze cijan i zwolenników innych religii, a przedmuzu manami otworzy o si szerokie pole do dzia ania.

Turcy otoma scyTurcy otoma scy zaliczani do bojowych islamskich tradycjonalistów

najechali Anatolie (Azja Mniejsza), gdy Hulagu ustanawia chanat w Per-sji. Za panowania Osmana I (1259-1326) wojska otoma skie najecha y iwzi y we w adanie terytoria le ce na pó nocy i po udniu od morzaMarmara, które czy Morze Czarne z Morzem Egejskim. Konstantyno-pol zosta zdobyty w 1453 roku. Po tysi cu latach s awy i pot gi jakorzymska, chrze cija ska i zachodnia placówka na Wschodzie stal si miej-scem otoma skiej, islamskiej i orientalnej ekspansji na Zachodzie.

Sto lat pó niej, imperium otoma skie rozci ga o si do pa stw ba ka -skich od wschodnich wybrze y Adriatyku, przez góry Karpaty do pó noc-nych wybrze y Morza Czarnego, zagra aj c przez d ugi czas chrze ci-ja skiej Europie. Marcin Luter opublikowa w 1529 roku broszur pt."Wwojnie przeciwko Turkom", w której zaleca cesarzowi wymarsz prze-ciwko nim, a pó niej g osi , e islamskie najazdy s wype nieniem pro-roctw zawartych w ksi gach Ezechiela i Objawienia (Gog i Magog), wcelu ukarania zepsutego chrze cija stwa.

Imperium Otoma skie rozci ga o si na znacznej cz ci obszaruprzylegaj cego do Morza ródziemnego, prawie do Gibraltaru, potemni ej na terenie Mezopotamii do Zatoki Perskiej i pod koniec siedemna-stego stulecia obejmowa o równie Hijaz i Jemen (gdzie powsta islam).W tym to czasie zaznaczy si jego upadek spowodowany nepotyzmem,

20

korupcj urz dników i trudno ciami ekonomicznymi, walkami frakcyjny-mi oraz niech ci do zmian, wykazywan przez dynastycznych w adców.W osiemnastym stuleciu i w czasie pierwszej wojny wiatowej nast pi ymilitarne pora ki, które doprowadzi y do rozpadu imperium.

Podczas pierwszej wojny wiatowej Wielka Brytania ponios a poradokonuj c desantu w Dardanelach w 1915 roku i podejmuj c ofensyww dolinie Eufratu w 1916 roku. Jej próby wywo ania niezadowoleniapo ród islamskich Arabów odnios y skutek w Po udniowej Palestynie, a w1917 roku genera Allenby wyruszy z Egiptu i zaj Jerozolim , za ge-nera Maude odniós sukces w Mezopotamii.

Wed ug powojennych traktatów Turcja zosta a pozbawiona swego im-perium, podda a si panowaniu Mustafy Kemalowi Ataturkowi, który nieuszanowa , zarzuci oraz zniszczy star islamsk tradycj i zniós kalifat.Powsta o kilka pa stw arabskich.

Mogo owie z IndiiPocz tkowy wp yw arabskich w adców i muzu ma skich misjonarzy

na hindusów w pó nocno-zachodniej Indii by os abiony przez wa niepomi dzy sunnitami a szyitami i przez hinduskie bunty. Obszar ten bypó niej pl drowany przez ka now fal Mongo ów, a arabski handelmorski zosta wystawiony na niebezpiecze stwo przez Portugalczyków zapanowania Albuquerque'a na pocz tku XVI wieku.

Baber, potomek Timura zniszczy wszystkich przeciwników k ad cpodwaliny pod Imperium "Mogo a" (dynastia muzu ma ska pochodzeniamongolskiego, panuj ca w Indiach w latach 1526-1857), obejmuj ceznaczn cz Indii. Jego wnuk Akbar og osi si w 1556 roku, w wiekutrzynastu lat, cesarzem, staj c si najbogatszym i najpot niejszym mo-narch na wiecie, pomimo rozdarcia pomi dzy muzu manami a miej-scowymi hindusami.

Poniewa kultura muzu ma ska nak ada a si na staro ytn spu ciznhinduskiej literatury, religii i zwyczajów, przekszta ci a si do unikalneji charakterystycznej postaci. Istnieje do dzisiaj w Indii jako spu ciznaminionej islamskiej wietno ci. Meczety i minarety mówi o tym czasie,mauzoleum za Taj Mahel w Agra pozostaje pomnikiem ludzkich mo li-wo ci wyra enia w kamieniu swoich najwy szych aspiracji.

BS '81, 50.

ISLAM W DWUDZIESTYM WIEKU

21

Pierwsza wojna wiatowa (1914-1918) pozostawi a odpowiednioWielkiej Brytanii i Francji strefow odpowiedzialno w rejonach ZatokiPerskiej i ródziemnomorskiego Wschodu (porozumienie Sykes-Pikot),zarz dzania cz ci Imperium Otoma skiego. Ponadto Deklaracja Bal-foura (1917) zmieni a równowag polityczn - historyczna zapowiedczego z ego - przez udzielenie poparcia osiedlaniu si ydów w Pale-stynie jako ich ojczy nie. Wielkiej Brytanii przyznano mandat nad Pa-lestyn i poszukiwano ci gle innych politycznych rozwi za , które bypogodzi y francuskie i brytyjskie interesy na r o d k o w y mWschodzie w obliczu wzrastaj cego nacjonalizmu itp. po ród muzu -ma skich narodów.

Druga wojna wiatowa (1939 - 45) zasta a kraje muzu ma skie, le cena po udniowym wybrze u Morza ródziemnego, pod panowaniem wojskeuropejskich. Na skutek tego dynastyczni w adcy arabscy byli atakowanize wszystkich stron przez ruchy rewolucyjne o lewicowej orientacjipolitycznej, ydzi za coraz liczniej z wielu krajów emigrowali do Pale-styny. Najpierw Francja, potem Wielka Brytania, zrzek a si polityczniesfabrykowanych coraz bardziej k opotliwych zobowi za i odt d zaczsi kszta towa obecny porz dek muzu ma skiego wiata.

W nast pstwie rezolucji Organizacji Narodów Zjednoczonych z listo-pada 1947 roku, uprawniaj cej do ustanowienia pa stwa ydowskiego wPalestynie, w maju 1948 roku utworzono Pa stwo Izrael. To wydarzeniemia o i nadal ma nieobliczalne skutki na przysz islamu i muzu ma-nów.

Z si y ekonomicznej ukrytej w ropie (tak zwanym "czarnym z ocie") -w wiecie, w którym dyplomacja lufy armatniej otworzy a drog do w a-dzy w mi dzynarodowym zgromadzeniu - zdali sobie spraw ci, którzy trop posiadaj . Islam zosta podzielony mi dzy bogate kraje naftowe,które odrzuci y nadzór Zachodu i mi dzy kraje nie posiadaj ce ropy a odniej zale ne. Gdy ta si a ekonomiczna jest wykorzystywana w celachpolitycznych, zale no wi kszych narodów od bliskowschodniej Europystaje si coraz bole niej odczuwana.

Islam wci prowadzi wojn mi dzy swymi frakcjami i poza nowymbastionem naftowej w adzy s yszy si ostre g osy o nietolerancji religij-nej. Muzu manie nadal k aniaj si w kierunku Kaby, lecz si y przemianpolitycznych traktowane s jako wp ywy radzieckie rywalizuj ce z wp y-wami zachodnimi i uzbrojenie nap ywa z obu stron do tego najbardziejczu ego politycznie regionu wiata.

22

Gromadzenie si wojskowych na Bliskim Wschodzie osi gn oogromne rozmiary a wiat yje w napi ciu, w i strachu przed wi kszymkonfliktem o a strasznej sile niszcz cej, który móg by wybuchn wkrajach niegdy zarz dzanych przez kalifów. Istnieje obawa, e ów kon-flikt wci gnie supermocarstwa i pogr y wiat w ruinie a wówczas my l oprzetrwaniu by aby stosowniejsza ni o zwyci stwie lub kl sce.

A jednak ostatnio w tych niebezpiecznych czasach, gdy energia iywotno wielkich narodów wyczerpuje si w dokonywaniu nadmier-

nych zakupów i wzro cie zbrojenia, ponownie s yszy si dania islamu.Niektórzy domagaj si sprawiedliwo ci, inni wi tej wojny (d ihad) zIzraelem. Jedni oburzaj si na materializm Zachodu i ateizm Zwi zkuRadzieckiego, inni daj przyj cia Mahdiego (odpowiednika ydow-skiego i chrze cija skiego Mesjasza), wreszcie s i tacy, którzy domagajsi ojczyzny na zachodnim brzegu Jordanu. Sunnici i szyici nawzajemsi oskar aj , podczas gdy nacjonalistyczna wrzawa podnoszona jestprzeciw wszelkim wysi kom zjednoczenia muzu manów pod panowaniemjednego imama, su tana lub kalifa.

Uprzemys owione kraje wiata, zdaj ce sobie spraw jedynie z w a-snego zapotrzebowania na rop , z obaw przygl daj si zawi ej sytuacjiZachodu i Dalekiego Wschodu - tej manifestacji "logiki" koranicznej itylko mog mie nadziej na najlepsze, podczas gdy wszelkimi sposobamigor czkowo poszukuj mo liwo ci unikni cia najgorszego.

WI TE DLA MUZU MANÓW PISMA I TRADYCJABy lepiej zrozumie pisma i tradycje wi te dla muzu manów oraz po-

wstanie islamskich roz amów i sekt, przedstawimy krótki opis tychspraw. Niekiedy trudno jest dok adnie przekaza przez t umaczenie zna-czenie wschodnich s ów zachodniemu czytelnikowi. Nam wystarczy ra-cjonalne przybli enie.

KORAN I HADITH (HADIS)(1) Koran, wiata ksi ga muzu manów, zawiera nauki Mahometa, który

twierdzi , e zosta y mu one objawione w j zyku arabskim (Sura26:192-195) przez Boga za po rednictwem anio a Gabriela. Ust py Hadith(tradycja) dobitniej o tym mówi od Koranu. Koran zawieraj cy 114rozdzia ów (zwanych surami) u onych kolejno wed ug d ugo ci, jestnieco mniejszy od chrze cija skiego Nowego Testamentu. Sury nie s

one chronologicznie, poniewa wiele z nich to sk adane, uj te wca o wiadczenia lub rozprawy pochodz ce z ró nych okresów niedaj cych si ci le ustali . Oddzia ywanie Koranu nie da si przenie

23

przez t umaczenie. Recytowany Arabom w j zyku arabskim przez wy-szkolon , osob , Koran wywiera silny wp yw na s uchaczy, nawet po bli-sko 1400 latach. Tekst Koranu, który obecnie jest w powszechnym u y-ciu, by opracowany w pierwszym stuleciu po mierci Mahometa i odtego czasu pozosta autorytatywn wersj .

(2) S owo hadith (tradycja) literalnie znaczy wypowied . ywa si goby wskaza na streszczenie wypowiedzi, które by y mo liwe do odtwo-rzenia na podstawie oryginalnych przekazów "towarzyszy" Mahometa,na temat tego co Mahomet mówi , czyni i/lub aprobowa . Nie ma w nimobcych wp ywów i w zakresie swych sze ciu autorytatywnych zbiorów("al-sihah al-sitt-ah", sze autentycznych zbiorów) w znacznym stopniupozbawiony jest naro li pochodz cych ze róde nie zwi zanych z "towa-rzyszami". Za autora jednego z tych sze ciu najbardziej skrupulatnieopracowanego zbioru powszechnie uwa a si Al-Bukhari'ego (zmar w870 r.)

SUNNA, ID MA I SZARIA(3) Sunna (sposób post powania lub zwyczaj) jest s owem przedis-

lamskim. Mahomet zgani Mekka czyków za kurczowe trzymanie si"sunny" swych ojców, po objawieniu jemu niezmiennej "sunny" Bo ej.

ci le mówi c "sunna" s y do przedstawienia tych tradycjonalnychzwyczajów, które nie zosta y umieszczone w Koranie. W islamskim zro-zumieniu s to pierwotne zwyczaje wspólnoty przekazywane ustnie, leczistniej spory czy s to wy cznie zwyczaje z czasów Mahometa, czy tepowinno si uzna i te z czasów Kalifów, b cych "towarzyszami"Mahometa. Hadith jest przewodnikiem dla "sunny".

(4) Id ma (zgoda) jest s owem, które trudno dok adnie zdefiniowa .Oznacza ono powszechn zgod i odnosi si do powszechnie i tradycyjnieprzyj tych pogl dów wiata muzu ma skiego na to co Koran i "sunna"wyra aj w zakresie formu owanych islamskich doktryn i praktyk. Wpierwszym znaczeniu id ma odnosi si do dawnych zwyczajów i tradycji, inadaje historyczny autorytet wierzeniom i praktykom "towarzyszy" zMedyny. W drugim znaczeniu stanowi podstaw tolerowania ró nych"szkó " w islamie, powsta ych skutkiem nawracania sic ludów o innejkulturze, które wnios y swe zwyczaje modyfikuj ce "surm " dla w asnychci le okre lonych celów. "Id ma" doktorów i my licieli w zakresie ko -

cowej analizy zawsze by a podleg a spo ecznej "id mie".(5) Szaria (literalnie cie ka do zdroju), obejmuje wszystko co dotyczy

sposobu ycia, co zosta o wyra nie lub po rednio nakazane przez Boga izawiera wszystkie doktryny (wierzenia) i prawa (praktyk ) islamu. Jest

24

oparta na Koranie, surmie, id mie i "kijas" (rozumowanie analogiczne, zapomoc którego obja nia si tre trzech pozosta ych ksi g).

PI ARTYKU ÓW WIARY(6) Oto podstawowe dogmaty w które muzu manie s zobowi zani

wierzy :(a) Istnieje tylko jeden prawdziwy Bóg - Allah, który jest wszechwi-

dz cy, wszechwiedz cy i wszechmocny.(b) Istniej dobrzy anio owie pod wodz Gabriela, który ukaza si

Mahometowi, i d inny (faktycznie upadli anio owie) pod wodz szatana.(c) Istniej cztery przez Boga natchnione ksi gi: Tora (pi ksi g Moj-

esza), Psalmy Dawida, Ewangelie Jezusa i Koran. Koran zajmuje naczel-ne miejsce, gdy jest to ostatnie s owo Allaha do ludzko ci.

(d) Prorokami s : Adam, Noe, Abraham, Moj esz, Dawid, Jonasz, Je-zus i oko o dwudziestu innych osób. Lecz ostatnim i najwi kszym proro-kiem, sum i piecz ci wszystkich, jest Mahomet.

(e) W "dzie ostatni" zostan wzbudzeni umarli i wówczas pos aniprzez Allaha anio owie stró e b wiadczy o ludzkich uczynkach ios dz ka dego, albo jako godnego wej cia do Raju (w czaj c w to zmy-

owe przyjemno ci), albo w przeciwnym razie jako niegodnych skana pot pienie w piekle, gdzie b m czeni wiecznie. Allah ustali couwa a za stosowne i nikt nie ma prawa zmienia jego rozporz dze .

PI FILARÓW WIARY(7) Oto obowi zki z których musz si wywi za muzu manie, by

mogli dost pi zbawienia:(a) Publicznie wypowiada szahady (wyznanie wiary): "Nie ma adne-

go innego Boga prócz Allaha, a Mahomet jest jego prorokiem".(b) Modlitwy i rytualne obmywania pi razy dziennie.(c) acenie podatku zakat - ja mu ny — dziesi ciny od dochodów.(d) Post (od witu do zachodu s ca) w ramadanie, dziewi tym mie-

si cu, i wystrzeganie si niegodziwych czynów, które mog yby uniewa -ni post.

(e) Odbycie przynajmniej raz w yciu had di - pielgrzymki do Mekki -uczestnictwo w jej obrz dach. Zatem dostrzegamy, e islam, naucza ozbawieniu przez uczynki, co jest przeciwne biblijnej nauce o usprawiedli-wieniu przez wiar – Rzym 3: 20; Ef 2: 8-9; Gal. 2: 16; Tyt. 3: 5)

ISLAMSKIE ROZ AMY I SEKTY

25

Przedstawione powy ej kryteria muzu ma skiej ortodoksji sta y siprzedmiotem sporów, które w najgorszym przypadku doprowadzi y doroz amów po ród muzu manów, a w najlepszym do powstania odmien-nych grup. Niektóre od amy nie s sektami w prawdziwym tego s owaznaczeniu, lecz s tolerowanymi przez muzu manów odmiennymi grupa-mi, poniewa podzia y zaistnia y bez fizycznego roz czenia. Poni ej jeprezentujemy:

SUNNICI I SZYICISunnici to ortodoksyjni muzu manie, którzy stanowi 85 % z 500 do

700 milionów dzisiejszych muzu manów. Przyj li zarówno "sunn " spo-eczn jak i t uj w Koranie. Olbrzymi wp yw "Araberthum" (nauk

arabskich zachowa pierwotn i trwa ortodoksj sunnitów. Medyna,miejsce powstania Koranu i Hadith, by a szko teologii islamskiej o zasi guwiatowym, a szko y w innych krajach posiada y jedynie regionalne

znaczenie. Tak wi c znajomo i przestrzeganie prawa by y powszechneród sunnitów.Szyici (od s ów, partia) to muzu manie sprzeciwiaj c si po mierci

Alego w 661 r.n.e., przeniesieniu v islamskiej z Kufy do Damaszku iusi uj cy przywróci jego dynastii kalifat. Po mierci Mahometa szyicitraktowali jako nielegalne kierownictwo wspólnoty i powsta wówczassurm pomahometa skich "towarzyszy”. Trzej pierwsi kalifowie - AbuBakr, Omar i Osman, - nie s uznawani przez nich jako prawowici na-st pcy Mahometa. Uwa aj , e Ali by prawdziwym nast pc . Na tymtle nadal trwa opozycja szyitów przeciw sunitom i dochodzi niekiedy dorozlewu krwi. Szyici s g ównym i znacznym od amem i stanowi jak siuwa a oko o 15% muzu manów. Po pewnych na pocz tku odchyleniach,na skutek wp ywów tajemnych, pozosta y po ród nich trzy g ównegrupy:

(a) Amamici uznaj cy dwunastu imamów, którzy jak si uwa a, bylipostanowionymi przez Boga duchowymi przywódcami prowa-dzonymi specjaln si duchow . ostatni imam Mahammed alMuntazar (oczekiwany) znikn oko o 873 r. i nadal si czeka najego powrót. Ta grupa jest silna w Persji i ma swych zwolennikóww Syrii, Iraku i Indii.

(b) Ismailici s raczej zwolennikami Ismaila, którego uznaj za siód-mego imama, ni jego brata Musa. Od Ismaelitow pochodz kar-maci ( redniowieczny ruch rewolucyjny, egipski kalifat Fatymidów(969-1171 r.n.e.), i asasyni ze wspó czesnych Indii i wschodniejAfryki. Zamo ny Aga Khan z Indii jest ich duchowym i wieckim

26

przywódc .(c) Zajdyci przewa aj w Jemenie. Wierz c w ci imamów odczasów Alego, nie wierz c za w ich nadnaturalne przymioty,uznaj prawo medy skich "towarzyszy" do ustanowienia w istnie-

cych wówczas okoliczno ciach swej sunny i kalifatu przed na-staniem kalifatu Alego. Z wszystkich grup szyickich najbli si ssunnitom.

CHARYD YCI, SUFI I WAHHABICI(3) W 675 r.n.e. wkrótce po rozpocz ciu si kalifata Alego, spo ród

fanatycznych religijnych wspó plemie ców pochodz cych z Mezopotamiii kresów Iraku zosta a sformowana partia opozycyjna charyd ytów (sece-sjoni ci). W trakcie rywalizacji o kalifat z Muawij , Ali zosta wybranyprzez arbitra . Gdy wi kszo popar a ten werdykt, to Charyd yci tegonie uczynili, twierdz c e wy cznie Bóg ma prawo dokonania wyboru(sura 6:57-62). Od czyli si i wpierw zwalczali Alego a pó niej kalifów zdynastii damasce skich Omajjadów.

Charyd yci to twardy lud i dzielni wojownicy. Mimo e stosunkowonieliczni, walczyli przeciwko ortodoksyjnemu pa stwu islamskiemu i byliznani z okrucie stwa. Pokonano ich z wielk trudno ci i odt d odgrywalidrugorz dn rol , g ównie w pó nocnej Afryce i wschodniej Arabii.

(4) Sufi (s owo to oznacza odziany w strój z we ny —noszenie we nia-nego okrycia uto samiano z uduchowieniem, nawet w okresie przedislam-skim) byli spekulatywn , filozoficzn i mistyczn grup i ruchem, którypowsta jako pietystyczna alternatywa wobec bardziej formalnego, pry-mitywnego islamu arabskiego.

Po mierci Mahometa, w trzecim pokoleniu nast pi a wielka apostazja,w wyniku której zdecydowani mistycy odeszli od "praw i praktyk" zwo-lenników szko y medy skiej. Utworzyli oni zakony i bractwa, i gdy roz-win si sufizm niektóre z nich po czy y si , inne za odpad y. K ad cnacisk na niektóre wersety koranu, jak sura 2:115; 57:3; 50:16 i 8:24,sufizm naucza ascetyzmu, ca kowitego zarzucenia egocentryzmu i zalecauni ono w modlitwie oraz pokor wzgl dem Boga. Du o medytuje sinad natur Bosk i rzeczami stworzonymi, a duch gorliwo ci wynosi towszystko na najwy szy poziom sensu mistycznego.

We wczesnych latach kszta towania si sufizmu, g osz cy asceci po-ugiwali sie ró nymi materia ami. Legendy chrze cijan, buddystów,ydów i zoroastrianów oraz wierzenia gnostyków ciera y si z arabskim

folklorem i relacjami pochodz cymi ze staro ytnej Syrii i Babilonii, gdy

27

na przyk ad sufi - "Qussas" (opowiadaj cy historie) wyg asza kazania ikomentarze na temat Koranu. Chrze cija stwo (w du ym stopniu apokry-ficzne) i gnostycyzm, by y przystosowane do nauk islamskich, z zamaza-nymi konturami mi dzy wierzeniami tam gdzie mia przewag sufizm.Nauki chrze cija skie na temat wtórego adwentu s interpretowane we-

ug islamskiej terminologii jako przyj cie Mahdiego, a przepowiedzianewydarzenia towarzysz ce jego przybyciu s bardzo podobne do wydarzezapowiadaj cych powrót Chrystusa.

Sufizm przepojony ekstatycznym duchem nabo no ci ogarn islamoddzia uj c na w adców, arystokratów, intelektualistów i zwyk ych mu-zu manów. Pobudza misyjn arliwo , dzi ki czemu idea y sufich zo-sta y przeniesione do starych dalekich terytoriów islamskich. Po islam-skich podbojach, zaniós on tak e nauki islamskie do Indii, rodkowejAfryki, rodkowej i po udniowej Azji, a pó niej do imperium Mongo-ów.

Przy braku zdecydowanej kontroli nad okrucie stwami do których fa-natyzm doprowadzi sufich, naginano interpretacje, id my, gdy usi owanozaprowadzi nowe zwyczaje. Powsta y dziesi tki zakonów sufich; ponadsiedemdziesi t nadal prowadzi dzia alno . Niektóre zwyrodnia e formysufizmu prowadzi y do za ywania narkotyków, po ykania ognia, magii,ta ców derwiszy i zaklinania w y, lecz ogólnie mówi c, sufizm ma licz-nych szczerych, gorliwych zwolenników. Z samej natury skrajnego mi-stycyzmu nieuchronnie wynika powstawanie przekonuj cych analogii, azatem istniej podobie stwa pomi dzy islamem i hinduizmem, a ostatniowy oni y si zachodnie kulty mistyczne.

(5) W 1744 r. w rodkowej Azji zosta zapocz tkowany przezMohammeda Ibn al Wahhaba reformacyjny ruch wahhabitów, walcz cyprzeciwko sufizmowi i zepsuciu, polegaj cy na przestrzeganiu prymityw-nych wierze i praktyk Koranu. Zdoby on poparcie i si , gdy s ownie izbrojnie wyst pi przeciwko kompromisom. Opanowa on rodkow iWschodni Azj i rzuci wyzwanie Imperium Otoma skiemu, gdy za-

adn silnymi o rodkami irackimi i zapanowa w Mekkce. Mimo epolityczne i militarne aspekty powstania ruchu wahhabitów zosta ywkrótce bezlito nie zdeprecjonowane, to niemniej jednak jego wp ywy,zw aszcza w Arabii Saudyjskiej, pozosta y ywe w wielu arab-sko-zorientowanych tradycyjnych formach opozycji do sufizmu.

BABIZM I BAHAIZM(6) Ruch babicki powsta w Persji w 1844 r. Z szyickich wierze w

28

powrót ostatniego imama (Mahdiego, który znikn oko o 873 r.), celemustanowienia pokoju i sprawiedliwo ci. Ruch ten zosta zapocz tkowanyprzez Mirz Alego Muhammada z Sziraz. "Pozostaj cy w ukryciu" imampó niej mia rzekomo styczno ze swymi zwolennikami przez ludzkichpo redników okre lanych mianem "bab". Odnosz c do siebie ten tytu ,Mirza Ali Muhammad naucza , e imam komunikowa si przez niego.

Pó niej Bab twierdzi , e jest Mahdim i jego zwolennicy uznawali goza bosk istot w ciele. Nakaza by wszyscy w adcy byli mu poddanipoczynaj c od szaha perskiego. Krótko potem w 1850 r., wraz z dwu-dziestoma tysi cami zwolenników, zosta zabity podczas fali ostrychprze ladowa ze strony szyickiej hierarchii i pa stwa. Doktryna Babiegoutrzymuje, i tym si ró ni od islamskiej ortodoksji, e boska manifestacjai objawienie nie ko cz si na Mahomecie i Koranie, chocia jego naukisk aniaj si do ydowskich proroków i Jezusa.

Bab mówi o spadkobiercy, którego Bóg objawi, zwi zanym z mi-styczn liczb 19 z proroczej chronologii, co da o podstaw do wyniesie-nia Baha Allaha i powstania bahaizmu. Obecnie babizm ma niewieluzwolenników. Grób i wi tynia Baba znajduj si na górze Karmel wIzraelu.

(7) Mirza Husayn Ali (Baha Allah) zapocz tkowa w latach pi dzie-si tych XIX w. w Persji bahaizm. Pochodz cy ze szlachetnego rodu, zwo-lennik nauk Baba, zosta w 1853 r. uwi ziony przez tych samych prze la-dowców, którzy doprowadzili do egzekucji Baba. Tam doszed do prze-konania, e jest tym, którego przepowiedzia Bab.

Gdy ros a s awa Baha Allaha i liczba jego zwolenników, on nadal jakowi zie zosta przeniesiony do Bagdadu, nast pnie w 1863 r. do Kon-stantynopola i wówczas w zgodzie z teori Baba o dziewi tnastoletnimmistycznym cyklu (liczonym od roku 1844, kiedy zosta zapocz tkowanyruch babizmu), on og osi si jako "ten, którego mia objawi Bóg" i zostanazwany przez swych zwolenników Baha Allah (wspania Bo a). Wko cu on jak i jego (Baha) zwolennicy zostali uwi zieni w Akkce, gdzieumar on w 1892 roku. Obecnie w Iranie szyici nadal prze laduj zwolen-ników bahaizmu. wiatowym centrum bahaizmu jest Hajfa, z grobowcemBaba w pobli u. Wielkie centrum znajduje si te w pobli u Chicago.

Baha Allah pozostawi po sobie syna Abbasa Effendi, zwanego AbdulBaha (s uga Baha), jako przywódc bahaitów i t umacza swego pos an-nictwa. Podró owa on po Europie i Ameryce maj c wyk ady na tematwiatowego pokoju wed ug zapatrywa bahaitów. Bahaici wierz , e

wszyscy za yciele ruchów religijnych s Bo ymi pos cami wed ug

29

wielkiego planu podniesienia ludzko ci przez o wiat i krzewienie brater-stwa mi dzy wszystkimi lud mi. Oni dlatego byli zwolennikami zniesieniaklas oraz religijnych i etnicznych uprzedze i podzia ów. Nie uznaj du-chowie stwa ani obrz dów religijnych. Abdul, wnuk Baha, znany jakoShogi Effendi Rabbani (1896-1957) prowadzi dalej t prac . Po jegomierci ruchem kieruje dziewi cioosobowy zarz d wybierany przez

dwudziestu siedmiu opiekunów, których wcze niej naznaczy ShogiEffendi.

Bahaizm jest to ruch o wiatowym zasi gu posiadaj cy lokalne i naro-dowe zgromadzenia. Wielka praca misyjna jest prowadzona przez jed-nostki i za pomoc programów o wiatowych oraz publikacji wydawa-nych w przesz o 350 j zykach. Obecnie ruch ten daleko odszed odislamskich róde , mimo, e czy go z nimi rzekome wype nienie siszyickiego proroctwa o Mahdim.

WY SZO BIBLII NAD KORANEMGdy uwzgl dnimy ignorancj , przes dy, okrucie stwo Arabów w cza-

sach zanim pojawi si Mahomet, to przyznamy, e by on reformatorem,który rozbudzi narodow i spo eczn wiadomo oraz niezwyk now itrwa jedno swego narodu. On nada wszystkim swym naukom to, couwa za nietykalny autorytet, przez odwo anie si do Boskiej aprobaty.

Z judaizmu, który dostarczy wi kszo podstawowych prawd zrozu-mia ych dla Mahometa, pochodzi silnie zaznaczanie sprawiedliwo ci ipoj cie rodowodu proroków pos anych przez Boga. Z chrze cija stwapochodzi sens personalno ci, którego brakuje w judaizmie i krótkawzmianka o zmartwychwstaniu wiata (Jan 5: 28-29). Z osobistych do-wiadcze Mahometa w doznawaniu objawie (rzeczywistych, na skutek

halucynacji czy te zwiedzenia) pochodzi jego uczucie osobistej misjiurz du.

Postawowa s abo islamu wynika z niew ciwego zrozumienia Sta-rego Testamentu i tak e z prawie zupe nej nieznajomo ci przez Mahometapism Nowego Testamentu - rzecz dziwna, wydaje si , e akceptowa ontylko te wersety, które rozumia . Ciekawe jak potoczy yby si wypadki,gdyby mia kontakt z prawdziwymi naukami chrze cija skimi i nie stykasi tak cz sto z b dami i sekciarstwem.

Mahomet dzia w bardzo niesprzyjaj cym okresie, gdy prawdziwyKo ció wkracza w swój tysi c dwie cie sze dziesi cioletni stan pusz-czy, który rozpocz sie w 539 r. (Obj. 12:6; Ps. 107:1-7). Wi kszochrze cijan z którymi si on styka stanowili nestorianie, a na rodkowym

30

wschodzie w Azji, po ród chrze cijan i ydów, szeroko by wówczasrozpowszechniony gnostycyzm.

OBALENIE TWIERDZE MAHOMETA O KORANIEMahomet twierdzi , e Koran zast pi Bibli (Stary i Nowy Testament).

Jednak e jedynie Biblia jest objawionym S owem Bo ym (5 Moj.29:29).Skompletowano j i uznano za niezmienn oko o roku 100, gdy ApostoJan przekaza od zmartwychwsta ego Jezusa ksi Objawienia (Obj.1:1-3). Biblia wyra nie o wiadcza: Je liby kto przyda do tego, przyda mute Bóg plag opisanych w tej ksi dze. A je liby kto uj z s ów ksi gi pro-roctwa tego, odejmie te Bóg cz jego z Ksi gi ywota i z miasta wi -tego, i z tych rzeczy, które s napisane w tej ksi dze (Obj. 22:18-19).

Mahomet i "jego towarzysze", przez zast pienie Biblii Koranem z jegodami, "uj li" wiele z jej prawdziwych nauk i wiele "przydali" - cznie

z licznymi naukami, które Biblii si sprzeciwiaj . O wiadczenie zapisa-ne w Obj.22: 18 jest skierowane do "ka dego s uchaj cego (ro-zumiej cego) s ów proroctwa ksi gi tej", [czego Mahomet nie uczyni ]"(por. Dz. Ap. 17:30). Jehowa w swoim niezmiernym mi osierdziu, nie-

tpliwie w mniejszym stopniu poci gnie Mahometa do odpowiedzialno-ci za odrzucenie Jego S owa (Jan 17:17; Izaj. 55:11), ni tych, którzy

zlekcewa yli Jego ostrze enia po osi gni ciu znajomo ci prawdy ( yd.10:26,27; Mat. 6:23). B dne twierdzenie Mahometa nie by o potrzebnena pocz tku jego dzia alno ci reformacyjnej i ten z y krok zasygnali-zowa jego zej cie na niew ciwe tory.

TYLKO BIBLIA JEST S OWEM BO YMJedynie Biblia, sk adaj ca si z dwóch cz ci, stanowi po czone w

jedn ca , harmonijne i skompletowane S owo Bo e, skierowane doludzko ci w tym obecnym z ym wiecie. W Starym Testamencie zosta yprzepowiedziane niezwyk e wydarzenia, które zapisano w Nowym Te-stamencie: Jan Chrzciciel jako zwiastun Mesjasza (Izaj. 40:3, por. Mar.1:2,3); Jezus jako Wyzwoliciel (Izaj.51:9; 53:1; 61:1-3; por. Jan 12:38;Luk. 4:17-19), jako Odkupiciel (Izaj.59:20; 52:3, por. Rzym. 11:26; 1Piotra 1:18-20), jako Mesjasz (Izaj. 9:6,7, por.Ef. l:20-23), Jego ukrzy-owanie (4 Moj . 21:8,9, por. Jan 3:14, 15) oraz Jego mier i zmar-

twychwstanie (Ps. 16:10; Jonasz 2:3, por. Dz. Ap. 2:31; Mat. 12:40,41).Dwunastu Aposto ów by o przepowiedzianych przez dwana cie róde wElim (2 Moj. 15:27 itp.).

Nowy Testament z kolei odwo uje si do niezwyk ych cech Starego

31

Testamentu, jako podstawy zrozumienia oraz potwierdzenia jego nauk, ijako przewodnika w sprawach wielkiego Boskiego Planu Wieków, nale-

cych jeszcze do przysz ci. Obydwa Testamenty harmonijnie po czo-ne tworz jakby jedn ksi wiadcz o Boskim Planie i doskona ejrealizacji jego licznych zagadnie ("Usta Pa skie" - Izaj. 40:5; Dz. Ap.3:18-21; Mat. 4:4).

Jak to wyka emy, Mahomet b dnie wierzy , e oba Testamenty pro-roczo przepowiadaj zarówno jego dzia alno , jak i powstanie islamu.Nigdzie ani w Starym, ani w Nowym Testamencie nie ma najmniejszejwzmianki, e Mahomet, islam lub Koran mieli odegra czynn rol wcz ci Boskiego Planu, dotycz cej przed-tysi cletniego okresu realizacjiJego zamys ów obejmuj cych równie wyborcze powo anie (Filip. 3:14;

yd. 3:1) jak i restytucj (Dz. Ap. 3:18-21). Przeciwnie, Mahomet iwszyscy muzu manie wraz z reszt nieo wieconego "wzdychaj cegostworzenia" (Rzym. 8:22) musz czeka na ustanowienie tysi cletniegoKrólestwa, by móc na warunkach Nowego Przymierza korzysta z dzieBoga, Jezusa i uwielbionego Ko cio a.

Niemniej warto zauwa , e szczere pragnienie jakie maj muzu ma-nie, by podda si woli Allaha (islam - uleg , poddanie si ) mimo

dnych doktryn jakie mogliby oni obecnie wyznawa , zapewni im do-br pozycj , gdy z pozosta ludzko ci b musieli w pos usze stwiepodda si panowaniu Chrystusa, lub w przeciwnym wypadku utraciycie (Filip. 2:9-11).

MOC BIBLIIWy szo Biblii jest dowiedziona przez jej nadprzyrodzon si pobu-

dzaj do powszechnego dobra oraz przez fakt, e wywo uje siln opo-zycj ze strony inspirowanych przez szatana róde z a. Szczególnie pod-czas ciemnych wieków obawiano si wiat a prawdy pochodz cego zBiblii a jej pos cy byli znienawidzeni - likwidacja ich by a uwa ana zarzecz niezb dn przez odst pczy ko ció chrze cija ski (zob. NadszedCzas rozdz. IX).

Szeroki dost p do biblijnych prawd dzi ki drukowaniu Biblii na ca ymwiecie w rodzimych j zykach doprowadzi do cz ciowego podniesienia iwiecenia ca ej ludzko ci na skutek wzniesienia pochodni prawdziwej

wolno ci, równo ci i braterstwa, uniemo liwiaj c tym samym panowa-nie papieskiego absolutyzmu we wspó czesnym wiecie. Nast pi y rozle-

e reformy w zakresie edukacji i wyzwolenia "szarego cz owieka" przezdanie mu prawa do g osowania i praw kobietom oraz ochrony dzieci.

W przeciwie stwie do tego " wiat o" islamu, które wiod o do z otego32

wieku Kordowy, Bagdadu i Buchary pochodzi o nie z Koranu, lecz by ozapo yczone przez Mahometa od ydów, Greków, Hindusów, Egipcjan ipó nocnych plemion Ariów. Istotnie, "to wiat o", które przyczyni o sido powstania wielkich o rodków kszta cenia ludzi nale cych do klasuprzywilejowanych (gdy Europa nadal by a pogr ona w redniowiecz-nych ciemno ciach), niewiele lub wcale nie przynios o ulgi potrze-buj cym, zniewolonym lub spo ecznie uciskanym ludziom (do dzisiajzagorzali muzu manie domagaj sie usankcjonowania spo ecznej ni -szo ci kobiet).

Co wi cej, Koran nigdy nie by ostro zwalczany, zakazywany, fa szo-wany, przekr cany lub dyskredytowany (tak jak to ma miejsce od prze-sz o tysi ca o miuset lat w przypadku prawdziwych nauk biblijnych), ato dowodzi, e szatan nie widzi w naukach Koranu adnego zagro enia dlaswoich planów, by za pomoc wprowadzenia w b d utrzymywa du-chowo lepy, g uchy i niemy wiat w niewoli (2 Kor.4:3-6; Mat13:15-17; Jan 5:19 - Diaglott).

BIBLIA NATCHNIONA PRZEZ BOGAWy szo Biblii (jako Boskiego pisanego objawienia) nad innymi pi-

smami jest cz ciowo dowiedziona przez fakt z enia jej w jedn caw ci gu oko o tysi ca siedmiuset lat z ksi g poszczególnych osób, wyst -puj cych w bardzo rozleg ym tle historycznym, spo ecznym i kultural-nym. Harmonia jej o wiadcze i jednolito ci w prezentowaniu BoskiegoPlanu, od czasu utraty Raju (upadku Adama) do czasu odzyskania Raju(restytucji w tysi cletnim Królestwie), wiadczy o jedynym Boskim Au-torze. Faktycznie, Nowy Testament (2 Piotra 1:21) zapewnia, e "nie zwoli ludzkiej przyniesione jest niekiedy proroctwo, ale od Ducha wi te-go p dzeni b c, mówili wi ci Bo y ludzie". Biblia faktycznie jest "na-tchniona" od Boga (2 Tym.3:16,17), tak wi c dzi ki Pismu wi temuprzez wiar mo emy mie ycie - ycie wieczne (Jan 5:39; 6:63,68).

Z pewno ci Mahomet nie by "p dzony od Ducha wi tego", gdyodk d usi owa bezpo rednio przyst pi do Boga, niejako usprawiedli-wiony przez wiar i obj ty dzia aniem zas ugi krwi Jezusa, nie móg mieznaczenia u Boga, lecz pozostawa nadal w grzechach. Nie mo emy po-wiedzie sk d lub od kogo pochodzi y objawienia Mahometa, lecz mo e-my wskaza , e nie mog y pochodzi od Boga, gdy Jehowa swoj prawdobjawia tylko u wi conym w Chrystusie Jezusie i jedynie przez oddzia y-wanie swego Ducha wi tego. Jego Duch jest w Jego S owie - a tego S o-wa nie posiada Mahomet (Jan 15:26; 16:13).

33

My uwa amy, e nikt kto dok adnie bada i zosta w ciwie o wieco-ny w g bokich prawdach ("twardym pokarmie" - yd. 5:14) zawartych wtakich ksi gach biblijnych Starego Testamentu jak trzecia Ksi ga Moj e-szowa, czwarta ksi ga Moj eszowa, pi ta ksi ga Moj eszowa, ksi gaIzajasza, Ezechiela, Daniela itd, w Ewangeliach, listach Aposto a Paw ai Ksi dze Objawienia, nie uwierzy, e Koran mo e zast pi jakikolwiekfragment Biblii. Nawet ci, karmi cy si "mlekiem" S owa ( yd 5:13)raz otrzymawszy i oceniwszy przebaczenie grzechów i usprawiedliwienieprzez wiar , które dost puje si z aski (nie z uczynków jak uczy Maho-met !) i przez wiar w ukrzy owanego Jezusa jako Zbawiciela i Króla, niepowinni t skni w duchu za martwymi uczynkami (Jak. 2:20) wymaga-nymi od na ladowców Mahometa.

bia i rozmach nauk Koranu ma si tak do nauk biblijnych, jak p ytkaprzydro na ka a do najg bszego oceanu. Z pewno ci jedynym uspra-wiedliwieniem dla twierdze Mahometa, e Koran zast puje Bibli jestjego nieznajomo i niezrozumienie Biblii, z wyj tkiem najmniejszych jejfragmentów - a i te zosta y zniekszta cone przez jego nauczycieli.

To bynajmniej nie oznacza pomniejszania opinii Mahometa. ProrokIzajasz (8:20) wyra nie o wiadcza: "Do Zakonu raczej i do wiadectwa;ale je li nie chc , niech e mówi wed ug s owa tego, w którym nie maadnej zorzy". Przy badaniu nauk Mahometa zawartych w Koranie, staje

si oczywiste, e w najlepszym przypadku posiada on ma o wiat a za-po yczonego z Biblii, a zw aszcza w tym co s ysza o niej od drugich.

Tym wszystkim, którzy przywi zuj wag do pog bionego spojrzeniana struktur , natur , zawarto , cel, histori , kanoniczno i udowodnieniaBiblii jako Boskiego objawienia, polecamy przestudiowanie ksi ki pt."The Bible" (Biblia). To dzie o dostatecznie wyka e, e Biblia zdecydo-wanie przewy sza Koran, o wiele bardziej ni mo e to wyrazi najwznio-lejsza opinia o Koranie, jak równie ka da kiedykolwiek wydana

ksi ga, (cdn.)BS '81, 58.

34

Maj - Czerwiec, 1991, 41-Religijne t o Izraela i Iraku

Historycznie zacz o si to oko o 4000 lat temu. Od tego czasu Izraeli Arabowie (w czaj c obecnych Irakijczyków) zawsze si antagonizo-wali. Opowie ta zaczyna sie od Ismaela (Bóg us ysza , 1 Moj. 16:11),syna Abrahama zrodzonego z Hagary (któr Sara da a Abrahamowijako on z powodu jej w asnej niep odno ci). Abraham okaza Isma-elowi wielkie zainteresowanie (1 Moj. 17:18), s dzi bowiem, i Bo eobietnice odnosz ce sie do obiecanego nasienia wype ni si w nim,gdy Bóg przyrzek , e b dzie b ogos awi Ismaelowi i uczyni z niegowielki naród i nadzwyczaj go rozmno y, tak i z powodu mnóstwa nie

dzie go mo na policzy . Od czasów opisanych w ksi dze Genesis obietnicata jest powtarzana: "b ogos awi em mu, i rozrodz go, i rozmno go bar-dzo wielce" (l Moj.16:10; 17:20; 21:13,18).

Ismael sta si przyczyn nieprzyjaznych uczu mi dzy Sar i jej nie-wolnic , kiedy artowa z Izaaka podczas uroczysto ci odstawienia go odpiersi. Ismael wraz ze swoj matk zostali wyp dzeni z domu Abrahama.Matka (cz sto przedstawiana jako d wigaj ca Ismaela) b dz c po pustyniby aby umar a z pragnienia, gdyby nie nast pi a cudowna interwencja. W jejnast pstwie udali si na pustyni Faran (zwan równie Aram), gdzie Isma-el wzi sobie on z Egiptu i podobnie jak Jakub sp odzi dwunastu synów(1 Moj.25:13-16). Ismael by obecny na pogrzebie swego ojca Abrahama,

35

sam za umar w wieku 137 lat (1 Moj.25:9,17).Jego potomstwo rozmno o si tak szybko, i w ci gu kilku lat mó-

wiono o nim jako o narodzie kupców (l Moj. 37:25 ). Stary Testamentcz sto wymienia Ismaelitów. Niektóre imiona noszone przez synów Ismaelamo na znale jako nazwy plemion wyst puj ce zarówno w Pi mie wi tym,jak i napisach asyryjskich. Najbardziej oczywistym przyk adem jest Kedar.Poza sta ym wyst powaniem tego imienia w Biblii znajduje si je równiew formie "Quidru" lub "Quadru" w Asyrii, w jednym wypadku ma ono zna-czenie Arabii jako ca ci. Imi innego syna Ismaela, Nebajota, mo narównie spotka w Asyrii jako "Nebaitu".

Potomkowie Ismaela zakorzenieni na pustyni stali si w drownymiszczepami arabskich Beduinów. Plemiona te bez w tpienia maj j zyk zbli-ony do hebrajskiego lub arabskiego, ale historia ich przodków wywodz -

cych si od Ismaela wskazuje, e Izraelici wierz w to, i blisko s spo-krewnieni z plemionami nomadyjskimi. Proroctwo mówi ce, e Ismael "b -dzie srogim cz owiekiem" (l Moj. 16:12) wspaniale potwierdza historiaArabów, odga zienie jego potomstwa. Arabowie powszechnie s znani jakorozbójnicy i piraci wszystkiego co przemieszcza o si przez ich kraj, tak wodniesieniu do karawan, jak i broni. Nigdy nie opu cili swego terytorium,ale zachowali swoj niezale no oraz specyficzne obyczaje i zwyczaje ado dzisiejszych dni.

Arabowie s muzu manamiArabia by a dzikim krajem bezprawia, w którym wi kszo ludzi odda-

wa a cze licznym bogom i modli a si do ró nych bo ków i duchów.Wielkie ubóstwo istnia o w Mekkce (po udniowo - zachodniej Arabii ). Tamw 600 roku Mahomet rozpocz wyg asza kazania, wiod c swoich roda-ków do zjednoczenia w wielkim ruchu religijnym, który obj BliskiWschód i przela si a do Pó nocnej Afryki, Europy i Azji, w ko cu muzu -manów by y setki milionów ! W 1989 roku liczyli oko o 930 milionów. WStanach Zjednoczonych jest ich oko o 5 milionów.

Mahomet (za yciel mahometanizmu, wspó cze nie znanego jako islam,oko o 622 r.n.e.) uzna Ismaela za prawdziwego proroka i utrzymywa , ejest jego potomkiem. Nauka islamu dostrzega w nim prawdziwego "pierwo-rodnego" i rzeczywisty cel zamierzonej ofiary Abrahama. Z drugiej stronyrabinaccy pisarze podtrzymywali mi dzy Ismaelem i Izaakiem rozmowy, wktórych ten pierwszy przypisuje sobie pierworodztwo na mocy dobrowolnegoobrzezania w wieku 13 lat, na co Izaak odpowiada o w asnej dobrowolno ciw z eniu z siebie zupe nej ofiary.

Imi Mahomet znaczy "pos aniec Boga", czasem pisze sieje Mahomet,36

czasem Muhammad. Utrzymywa on, e otrzyma Boskie objawienie, gdy wsamotno ci rozmy la w grocie i us ysza wezwanie Gabriela, aby zostaprorokiem Boga. Na pocz tku wielu go nienawidzi o z powodu jego krytykiodno nie ich sposobu ycia, uciek wi c z Mekki do Medyny, gdzie zzadowoleniem go przyj to. Zosta wówczas g ow zarówno religii, jak ispo eczno ci, w której swoje religijne pos annictwo uczyni prawem.

Postanowi , aby jego zwolennicy (muzu manie) modlili si twarz zwró-con w stron Mekki, a nie Jerozolimy. Pi tek ustanowi dniem modlitwy.Najwi ksz relikwi w Mekkce jest sanktuarium zwane Kaba. Wierzy si , esta o si ono wi tym z powodu Czarnego Kamienia. Mahomet og osi Kabmuzu ma skim domem modlitwy, przeprowadzi liczne spo eczne i religijnereformy. Umar w 632 roku i od tego czasu wywiera wp yw na miliony ludzi.Mahometanie uwa aj , e przynajmniej raz powinni odwiedzi Mekk .Wielu udaje si na tak doroczn pielgrzymk na wiosn .

Charakter Mahometa paradoksemIslam by religi i militarn gro dla narodów Europy (i Azji przed jej

nawróceniem), dlatego nieprawdopodobnym jest, aby historia mog a przeka-za nam bezstronn relacj na temat Mahometa. A jednak wszystko wiadczy,e by on dziwny i w wielu wypadkach sam z sob sprzeczny, mia arliw

wiar w jednego Boga nieba i ziemi oraz wielk sk onno do podawaniaprzys ów i m dro ci w rodzaju wyroczni.

W wieku bezprawia i zezwierz conego okrucie stwa, Mahomet by auto-rem pewnych prawnych przepisów chroni cych kobiety, dzieci, niewolników izwierz ta. Dowody wiadcz , e mia przenikliwo s dziego, za jakoadministrator i m stanu powi za razem dzikie, rozproszone plemionai handluj ce wspólnoty Arabii, daj c im sens narodowej jedno ci, god-no ci i celu.

A jednak nie chcia zezwoli , by nauki, g oszenie i dobre przyk adyzwyci y (ten sam b d pope niali pó niej chrze cija scy krzy owcy).W zwi zku z rozszerzaniem si islamu nast pi y porachunki, przelewkrwi i obfitowa o kupczenie ludzkimi sumieniami. Obraz Mahometazosta zeszpecony z powodu wymordowania ca ej m skiej populacji,uczynienia kobiet niewolnicami i wychowania pozosta ych sierot namuzu manów. Zapisy mówi , i na podstawie jego upowa nienia wbarbarzy ski sposób wymordowano kluczowych jego przeciwników iinnych. To zwi ksza oznaki, e w jego niespokojnych pó niejszychlatach nie by w stanie zrozumie swoich prymitywnych arabskich cech.

Zawzi to Mahometa wobec ydów nigdy nie wygas a. Wierz c, i

37

sam jest prorokiem, s dzi , na podstawie chrze cija skich nauk (Mat.23:37; yd. 11:37 i in.), e ydzi nastaj na jego ycie. Niemniej jed-nak w asne jego pisma wskazuj , e nie uzna tego historycznego naro-du jako pozostaj cego w szczególnym zwi zku z Bogiem. Dominuj cacecha dwoisto ci jego uczu wobec ydów jest pokazana w traktowaniuprzez niego dobrze si rozwijaj cej ydowskiej kolonii w oazie Chaj-bar. Po jej pokonaniu za da od ydów daniny w wysoko ci po owyproduktów uzyskiwanych z roli, a tym samym mieszka ców koloniidoprowadzi do sta ej n dzy.

Znacz ce jest traktowanie wzi tych do niewoli ydowskich, chrze-cija skich i innych muzu ma skich osadników. Chroni ich przed pó -

niejszymi atakami, nawet muzu ma skimi, ale wymusza na nich wyso-kie podatki, z których pokrywa koszty dalszych militarnych ekspansji.Podbite ludy ("Dhimmis", cz onkowie tolerowanych religii) musia yci ko pracowa , by z trudem utrzyma si przy yciu. Ich tania pracasta a si podstaw narodowej gospodarki i jak dot d widoczny jestznaczny niedostatek i poni enie ich samych.

Mahomet uczy , i Bóg objawi mu Koran, aby poprowadzi ludzi doPrawdy. St d Koran sta si g ównym instrumentem muzu ma skichnauk. Podczas gdy nauki Koranu, za czasów m drych i zrów-nowa onych w adców, pozwoli y na zno ne ycie ydom, to ich"otwarto na interpretacje" da a pó niejszym muzu ma skim zapale -com (takim jak Kalif Omar) upowa nienie do narzucania drugim suro-wych represji. Innych to doprowadzi o do masakry ydów.

Pó niejsza historiaPo mierci Mahometa nastali kalifowie jako muzu ma scy duchowi

przywódcy. Wielu ich by o. Bezpo rednim nast pc by jego te , AbuBakr (lata 573-634), który najecha i pokona Palestyn i Irak. Po nimby o wielu innych, w czaj c Omara (przez d ugi czas towarzysza idoradc Abu Bakra), Otomana (zi cia Mahometa - zredagowa autory-tatywnie obowi zuj cy tekst Koranu) i Alego (kuzyna Mahometa). Wokresie tym islamskie imperium znacznie si rozprzestrzeni o. (Impe-rium to ostatecznie upad o po pierwszej wojnie wiatowej, a liczne pa -stwa arabskie powstawa y jako protektoraty pod zwierzchno ci Bryta-nii i Francji. Irak uzyska niepodleg w 1932, a Izrael w 1948 roku).

Mahomet II pojawi si oko o 1430 roku, jako siódmy w adca oto-ma skiego imperium. Po udniowo-wschodnia Europa, zachodnia Azja ipó nocna Afryka stanowi y to imperium; wi kszym zasi giem obejmo-

38

wa o ono równie Turcj , Syri , Mezopotami , Palestyn , Arabi ,Egipt, Berberi , Ba kany i cz Rosji oraz W gier. Upad o po pierw-szej wojnie wiatowej i wówczas ydzi otrzymali obietnic zyskanianarodowego domu, zgodnie z deklaracj Balfoura z roku 1917. Maho-met II (lub inaczej Muhammad II) zdoby Konstantynopol (pó niejszyIstambu ) w 1453 roku. Muzu manie podzielili si na sunnitów i szy-itów, ci ostatni z kolei dziel si na dwie odnogi, wywodz ce si z ro-dziny Mahometa.

W czasie historycznych krucjat muzu manie zagra ali chrze cija -skiej Europie. Wskutek tych zagro mia y miejsce liczne wojny. Wswoich podbojach weszli w kontakt z greck nauk i filozofi oraz per-sk histori i literatur . Arabowie stali si uczonymi w tych dziedzi-nach, poza tym wnie li swój w asny wk ad do ludzkiej wiedzy. Dzisiajniektóre muzu ma skie kraje, takie jak Pakistan i Egipt, maj u siebieprzeludnienie. (…)

Liga arabska utworzona by sprzeciwia si istnieniu IzraelaPami tajmy, e w 1945 roku Syria, Liban, Irak, Arabia Saudyjska,

Egipt, Jordania i Jemen zorganizowa y lig arabsk , aby przeciwstawisi ustanowieniu pa stwa Izrael. W 1950 roku Jordania zaanektowa a tcz Palestyny, która pozostawa a pod jej kontrol po uprzednim po-rozumieniu dotycz cym zawieszenia broni. Wojna sze ciodniowa w1967 roku (wygrana przez Izrael) prowadzona by a przez Izrael przeciwEgiptowi, Syrii i Jordanii. Mo na wi c rzec, i zwi zki Arabów wów-czas by y jeszcze silne.

Palesty czycy natomiast staraj si przyczyni do wywo ania nie-ch ci wobec ydów. Arabowie palesty scy nigdy nie d yli do staniasi narodem, a im t my l narzucili muzu ma scy s siedzi, wtedy gdyIzrael zgodzi si na ONZ-owsk Rezolucj Podzia u, w listopadzie1947 roku. Warunki tej rezolucji zaleci mi dzynarodowy komitet wy-znaczony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, które przyj li ydzi, alenie przyj li ich Arabowie. W obawie przed zorganizowaniem opozycjiwobec tej rezolucji i skr powani sojuszami, Brytyjczycy og osili swojdecyzj wycofania si z mandatu (podaj c 15 maja 1948 roku jako rze-czywist dat rezygnacji). Dawid Ben Gurion (ówczesny premier Izrae-la) 14 maja 1948 roku og osi niepodleg pa stwa Izrael, a o ciennepa stwa arabskie natychmiast z werbalnej opozycji przesz y do otwartejwojny przez przyst pienie do inwazji na t ziemi , która zosta a przy-znana ydom decyzj ONZ. Sze set tysi cy Arabów, którzy dot d

39

dosy pokojowo yli z ydami, dobrowolnie opu ci o te obszary, którestanowi y przedmiot sporu. Nie byli oni uchod cami, których nak ania-no lub zmuszano do odej cia. S dz c, e nowo powsta e pa stwo Izraelzostanie zd awione przy jego narodzinach przez blisko otaczaj ce arab-skie wojska, czekali jaki czas ze swoim powrotem na to, co wówczasmia o powsta (w bezpo redniej opozycji do postanowienia ONZ),mianowicie, ca kowicie arabska Palestyna. Tymczasem ich nadziejezosta y zniweczone, gdy armia arabska dozna a militarnej kl ski. Pale-sty scy Arabowie, którzy opu cili swoje domy znale li si w k opotach.

Arabowie mogli da Palesty czykom ziemi na zamieszkanieOd tego czasu zaj ciem arabskich narodów sta o si trzymanie

owych "uchod ców" oddzielnie i to w ubóstwie, jako obiekt lito ci, abywykorzystywa ich sytuacj politycznie, szczególnie w ONZ, przeciwIzraelowi. Czy mo e by usprawiedliwione dalsze takie post powanie,takie ubóstwo, z punktu widzenia kolosalnych bogactw b cych wdyspozycji ich zasobnych w rop naftow "braci" wiata arabskiego,islamskiego?

Powinni pami ta oni, e Izrael nie jest du ym krajem (oko o 8 000mil kwadratowych) ani liczebnie wielkim narodem (oko o 4.5 miliona).Przy porównaniu okazuje si , e wiele miast w USA ma dwa lub trzyrazy wi cej ludno ci. Tylko cztery stanów USA s mniejsze ni Izrael.

Tymczasem na Bliskim Wschodzie Syria jest 9 razy wi ksza i matrzy razy wi cej ludno ci; Irak jest 20 razy wi kszy i ma 17 milionówmieszka ców; Iran -80 razy wi kszy i ma oko o 50 milionowe spo e-cze stwo. Bliski Wschód ma miliony mil kwadratowych ziemi, a lud-no zamieszkuj ca na tych terenach przewy sza liczb mieszka cówUSA (których jest oko o 250 milionów). Ostatnio s yszy si , e Pale-sty czycy musz mie swój kraj. Czy nie s dzicie, e Arabowie, maj cymiliony mil kwadratowych ziemi, w wielkim stopniu nie zaj tej, po-winni raczej znale dla nich jaki obszar nie zaj tej ziemi, ni patrzena to jak s st oczeni na ma ej przestrzeni okupowanej przez Izrael

Palesty czycy ma o maj uczu dla s siednich krajów arabskich,zw aszcza gdy przywo uj na pami zabicie przez Jorda czyków ty-si ce nierzy palesty skich i cywilów w 1970 roku i niesprawiedliwetraktowanie dalszych w Syrii i Libanie. Czy Arabowie rzeczywi ciechc stworzenia niezale nej Palestyny jest w tpliwe. Podczas gdy intifa-da kipi i wybucha, wydarzenia od 1967 roku pokazuj jak ma o do-konano przy pomocy zewn trznych wysi ków, aby rozwi za izraelsko

40

- arabski konflikt.Na pocz tku wybitni przywódcy izraelscy s dzili, e okupacja Za-

chodniego Brzegu b dzie tymczasowa, e w ko cu niektóre ziemieoddadz jorda skiemu królowi Husajnowi na mocy traktatu pokojowe-go. Tymczasem up ywaj ce miesi ce przechodzi y w lata, a Izraelczycypogl d zmienili. Jednym z g ównych powodów zatrzymania tych ziemjest obawa Izraela o swoje bezpiecze stwo - Izraelici nie chc nieza-le nego pa stwa arabskiego na wzgórzach i Arabów przygl daj cychsi przybrze nym spo eczno ciom izraelskim. Nie mogliby te z zado-woleniem przyj przeprowadzki, która by pozwoli a Izraelowi zatrzy-ma jedynie dziesi ciomilowy skrawek ziemi (na którym yje wi k-szo ludno ci ydowskiej) mi dzy Zachodnim Brzegiem i Morzem

ródziemnym (powy sza mapa ilustruje proporcje).Bojownicy z kr gu palesty skich nacjonalistów z yli przysi , e

utrzymywa w mocy palesty skie porozumienie narodowe sfor-mu owane przez Organizacj Wyzwolenia Palestyny i uznawane przezprawie wszystkie arabskie rz dy. Porozumienie to zaprzecza narodowejto samo ci ydów (artyku 20), a powrót ydów do swojej mi dzyna-rodowo u-znanej ojczyzny nazywa "syjo sk inwazj ". Wspomnianeporozumienie nak ada na Arabów "obowi zek" oczyszczenia Palestynyz obecno ci syjonistów (artyku y 15 i 16).

Artyku 22 mówi, i syjonizm jest fanatycznym, agresywnym, impe-rialistycznym, kolonialnym, rozprzestrzeniaj cym si i rasistowskimruchem. Wi kszo cz onków ONZ popiera OWP jako prawowitegoprzedstawiciela Arabów palesty skich, mimo e ich przywódca i rzecz-nik, Jasser Arafat, ma w tpliwe prawo do narodowo ci palesty skiej,urodziwszy si w Egipcie, w Kairze.

Po ród ydowskich partii religijnych znajduj si ekstremi ci usi uj cystosowa swoje w asne interpretacje biblijnych obietnic odnosz cych si do

ydów, b ce poza historycznym kontekstem i gwa ce zasady sprawie-dliwo ci wobec drugich. Ci ydzi s jedynie wykorzystywani przez wro-gów Izraela, stwarzaj cych trudno ci Izraelowi i sprzymierzonym. Bóg re-alizuje swój w asny plan w czasie jaki sam przewidzia i nie jest On trzy-many przez cz owieka poza scen wydarze .

AWNE ISLAMSKIE RELIKWIARZE W JEROZOLIMIE

41

Innym skomplikowanym czynnikiem jest fakt, i Jerozolima jest wi tymmiastem zarówno dla ydów, jak i muzu manów. Poniewa muzu manie

adali miastem i krajem przez wiele stuleci, przywi zuj oni wielkie zna-czenie do wi ty budowanych przez swoich przodków. Dla islamu Jerozo-lima jest wi tym miejscem, nast pnym tylko po Mekkce i Medynie. W Je-rozolimie znajduje si owo wzgórze wi tynne, które jest jednym z najbar-dziej u wi conych gruntów na wiecie. adne miejsce na Ziemi nie by obardziej poszukiwane i o adne inne bardziej nie walczono, jak o te 35 akrówobwarowanych murami wi tyni. Meczet Omara

Tam te , obok wi tych miejsc judaizmu i chrze cija stwa, stoi meczetOmara, dzisiaj jeden z najstarszych wzorów arabskiej architektury na ziemi.W podziemiach meczetu znajduje si Ska a, która od uko czenia budowymeczetu w 691 roku czczona jest przez muzu manów jako wi to . Wprzeplataj cych si budowlach tradycji islamu, judaizmu i chrze cija stwa,ta starodawna Ska a jawi si nieraz jako miejsce wielkich wydarze . Wed ugmuzu manów nawiedzi j anio przed stworzeniem Adama, a arka Noegoop yn a t ska siedem razy! Tutaj, jak powiadaj , Abraham ofiarowaswego syna i wszyscy wielcy prorocy od Eliasza do Mahometa przychodzilisi modli . Z tej Ska y Mahomet wst pi do nieba podczas swojej s awnejnocnej podró y i tam te w Dniu S du anio Israfi zagra na tr bie ostatecz-nej. (Oczywi cie, my te sprawy rozumiemy inaczej).

Od staro ytno ci istnia y na tej ziemi liczne relikwiarze, wcze niejsze odwspomnianego meczetu. Tutaj Salomon wybudowa swoj wspania wi ty-ni , któr nast pnie zburzy Nabuchodonozor. Po niewoli babilo skiej zo-sta a ona zast piona now wi tyni , a pó niej jeszcze jedn , wybudowa-

przez Heroda Wielkiego; t ostatni , w 135 roku zburzy cesarz Ha-drian i na jej miejscu wzniós poga sk wi tyni . Dwie cie lat pó niejkrólowa Helena (matka Konstantyna, pierwszego rzymskiego, chrze cija -skiego cesarza) przyby a do Jerozolimy i rozkaza a zniszczy wszystkiepoga skie wi tynie. Opuszczona, wi tynia Hadriana sta a si miejskimmietnikiem. Od tego czasu a do zwyci stwa muzu ma skiego kalifa Oma-

ra w 638 roku, wszelkie mieci Jerozolimy wyrzucano na to wi te miejsce.Profanacja wstrz sn a Omarem, i pomóg oczy ci teren z nieczysto ci.

Przez wieki meczet na Skale by czczony przez mahometan, a piecz nadnim sprawowali w adcy kolejnych dynastii. Podczas chrze cija skiej okupacjikrzy owców (1099 - 1187) na kopule umieszczono krzy , a na Skale wznie-siono o tarz. Przez jaki czas ksi a sprzedawali od amki Ska y (na wag

ota) pielgrzymom, którzy je zabierali do Europy jako wi te relikwie.Pó niej tej praktyki zaniechano i królowie krzy owcy za yli elazn

42

krat , która dot d chroni Ska .Gdy Saladyn ponownie podbi Jerozolim , usun wszelkie lady chrze-

cija stwa, z wyj tkiem wspomnianej kraty, i now mozaik pokry wn trzewi tyni. W czasach nowo ytnych, na skutek zmiennych kolei losów historii,

Jerozolima ponosi a wielkie straty. Pilne reperacje rozpocz te przez Brytyj-czyków, gdy sprawowali mandat nad Palestyn , zosta y przerwane przezdrug wojn wiatow . Bomby spadaj ce w 1948 roku podczas walk wJerozolimie spowodowa y ogromne zniszczenia. Dzisiaj, po 1300 latach czcioddawanej w meczecie na Skale, zniszczenia wskutek dzia wojennych,czas i warunki atmosferyczne zagra aj przysz ci tej wi tyni.

Meczet El Aksa El Aksa (znaczy "odleg e miejsce", oczywi cie odMekki) jest trzecim po Mekkce i Medynie wi tym relikwiarzem ma-hometan. Mówi si , e jest to miejsce, do którego pewnej nocy Bógprzeniós proroka Mahometa z Mekki, e jest to staro ytne wi temiejsce protoisiamskie, powsta e jedynie czterdzie ci lat po za eniuKaaby przez Abrahama. Prawdopodobnie pierwotnie by a tam jednakbazylika, wzniesiona przez Justyniana, ku czci Naj wi tszej Panny.

Na po udnie od wi tyni, gdzie Salomon zbudowa swoje wspania epa ace, na fundamentach bizantyjskiego ko cio a zosta wzniesionymeczet El Aksa, który dot d nosi lady ogólnych linii bazyliki. Zbu-dowa go po raz pierwszy mi dzy 709 a 715 rokiem architekt kalif AlWaleed, syn Abd El Malika, tego który zbudowa Meczet na Skale.Nawa meczetu spoczywa a na podziemnym sklepieniu. Szeroko bu-dowli by a tak wielka, i trudno by o znale dostatecznie d ugie belkina pokrycie dachu. Sufit podtrzymywa y dwa, stoj ce jeden na drugim,rz dy kolumn.

SIEDZTWO WZGÓRZA WI TYNNEGOKopu a (srebrna), jako g ówna cze kompleksu, nale y do meczetu

El Aksa, który razem z meczetem Omara stanowi zespó muzu ma ski.Omar przeniós ko ció i meczet. Abd El Malik spowodowa , e

drzwi meczetu Aksa pokryto z otymi i srebrnymi p ytkami. W czasiekalifatu Abu Ja'far el Mansura (lata 758 - 775) strony wschodnia i za-chodnia zosta y zniszczone przez trz sienie ziemi i aby uzyska pieni -dze na remont meczetu, szlachetne metale, którymi by ozdobiony, za-mieniono na pieni dze. El-Mahdi (775 - 785), wskutek nast pnego trz -sienia ziemi, zasta meczet w ruinie i odbudowa go w zmienionej po-staci. Jego d ugo zosta a skrócona, szeroko za wzros a. W 1060roku zawali si dach, ale szybko go naprawiono. Tak wi c meczet ule-ga zniszczeniu i odbudowie z licznych powodów.

43

Krzy owcy zaw adn li meczetem w 1099 roku i El-Aksa sta siówn kwater rycerzy templariuszy. W 1187 roku Saladyn przywróci

budowl islamowi. Z wyj tkiem kilku kapiteli i kolumn, niewiele pozo-sta o po tym co wybudowa cesarz Justynian, ale topografia bazylikizosta a zachowana. Meczet jest 88 jardów d ugi i 60 jardów szeroki (nielicz c przybudówek). Jego g ówna o pozosta a prostopad a do po u-dniowej strony muru otaczaj cego Haram (Wzgórze wi tynne).

Niektóre wypowiedzi Saddama zas uguj na uwag . Oskar onprezydenta Busha o zdrad Jezusowych zasad (wskutek rozpocz ciawojny) i nazwa go Judaszem, "szatanem w Bia ym Domu". Wed ugKoranu "Bóg (Allah) da ca y wiat muzu manom. Uczyni ich jegomistrzami i dziedzicami". Naturalny ludzki l k przed gwa town mier-ci jest przezwyci any perspektyw wiecznej szcz liwo ci, nast -puj cej po m cze skiej mierci w " wi tej wojnie" - najwy sze powo-anie jakie muzu manin mo e spe ni . Tak wi c zdaje si oczywiste, e

Irak liczy na arabskie zjednoczenie siew " wi tej wojnie" przeciw za-chodnim chrze cija skim (i ydowskim) naje com.

SZATAN USI UJE ZNISZCZY IZRAELGdyby szatan móg zniszczy Izrael, móg by dowie , e Biblia k a-

mie. Bo e obietnice nie s zbiorem niejasnych, mglistych s ów. Pos u-chajmy, co Bóg mówi przez proroka Amosa: "I nawróc za z wi zienialud mój Izraelski ... A tak ich wszczepi w [obiecanej] ziemi ich, e nie

wi cej wykorzenieni z ziemi swojej, któr m im da , mówi Pan,Bóg twój" (Amos 9:14,15).

Zatem, gdy dzisiaj spogl damy na pa stwo Izrael, czy mo emyuwierzy w to, e naród ten zosta przywrócony do ask i otrzyma krajjakiego si spodziewa ? Zagro ony militarnie i przez ekonomicznybojkot z zewn trz, w wielkiej mierze otoczony przez maj cych liczebnprzewag zaprzysi onych wrogów, ze sprzymierze cami niezdecydo-wanymi w udzielaniu poparcia, rozdarty politycznie, religijnie i przezwewn trzne etniczne frakcje oraz swoj w asn ekonomi szybko ro-sn cej spirali inflacji, jak niewiele krajów mog oby prze - w czymzatem mo na dostrzec realizacje jego Nadziei ?

Najlepsza i jedyna mo liwa odpowied na tak g bokie i skompliko-wane pytanie mie ci si w prostym rozumowaniu. Suma nadziei Izraelatkwi w Syjonizmie i Królestwie Bo ym, to drugie jest wielk wi to cii stanowi wszelk nadziej ca ej ludzko ci. Pismo wi te na ten tematpowiada: "I pójdzie wiele narodów, mówi c: Pójd cie, a wst pmy na

44

gór Pa sk , to jest do domu Boga Jakubowego, a b dzie nas nauczadróg swoich, i b dziemy chodzili cie kami jego; bo zakon z Syjonuwyjdzie, a S owo Pa skie z Jeruzalemu ... i przekuj miecze swe nalemiesze, a oszczepy swe na kosy, nie podniesie miecza naród prze-ciwko narodowi, ani si wi cej wiczy b do boju" (Mich.4:2,3).

„Uciech wszystkiej ziemi jest góra Syjon, miasto króla wielkiego"(Ps.48:3).

PONOWNE USTANOWIENIE YDOWSKIEJ OJCZYZNYZWIASTUJE B OGOS AWIE STWO

Biblia uczy, i ponowne osiedlenie si ydów w ich w asnej ojczy -nie zwiastuje b ogos awie stwo dla wszystkich narodów (b cychobecnie pod wyrokiem Adamowym -1 Moj.3:16-19; Izaj.24, szczegól-nie werset 6), które jest zawarte w wype nieniu si Bo ej obietnicy,zapisanej w 1 Moj. 22:18. Ponadto uwa amy, i b ogos awienie naro-dów obwieszcza koniec szata skiego "panowania terroru" na ziemi.

Niektórzy ludzie ucz , i nie ma adnego osobowego szatana, e ist-nieje tylko zasada z a zwana: "przeciwnik" (Ijob 1:6) lub "szatan". Myjednak e uczymy, i nie tylko istnieje "zasada z a", lecz i ZASADNICZE

O, a nawet KSI Z A zwany szatanem ! I to w nie on wznieci ,nadal wznieca i, obawiamy si , e b dzie si on stara wznieci takopozycj wobec Syjonu, jaka (bez Bo ej interwencji) mog aby znisz-czy naród Izraela i przez ten fakt udaremni realizacj Boskich celówna ziemi.

Szatan dobrze wie, e Restauracja Izraela, stosownie do odwiecznegocelu Boga, zaznaczy koniec jego panowania nad cz owiekiem. I st d, wnaszych proroczych czasach, u podstaw inteligencji zasadza si gorzko ,powszechno , koordynacja oraz panowanie nienawi ci do ydów isyjonizmu, i takich epizodów jak masakra ydów w Europie, który byszata sko sprowokowanym, systematycznym wysi kiem ludobójstwa.

Ju Hitler grozi ydom swoim "ostatecznym rozwi zaniem", owymnieludzkim, okrutnym i obszernym programem sterylizacji genetycznej.Zanim udaremniono mu wykonanie tej gro by, Niemcy odebrali yciesze ciu milionom ydów - jednej trzeciej ydowskiej populacji nawiecie. Gdyby Niemcy zwyci yli, Hitler by by zrealizowa swoje

pod e cele (w rzeczywisto ci szata skie) poprzez u wiadomienie nie-mieckim armiom w ró nych cz ciach wiata konieczno ci zniszczenia"Abrahamowego nasienia" i odmówienie Izraelowi, jedynym prawdzi-wym dziedzicom, prawa do swego Kraju.

45

Bóg w swej trosce o ydów dzia , aby ich zachowa od zag ady iwiga ich, by we w ciwym czasie (Jer. 46:27,28) wype ni swoje cele

zwi zane z nimi. Zmarli, których groby b otwarte, powstan , by po-czy si z ywymi (Ezech.37:12-14; Oz.13:14), a pracuj c nad realizacj

odwiecznych celów Boga Izrael, Ziemia i wszyscy jej mieszka cy wyjdspod zas ony z a (Izajasza 25: 7-8), poniewa wszelkie stworzenie wspól-nie b dzie si radowa w s cu Bo ej mi ci (Ps.148 i 150).

"Przeto nie bój sic ty, s ugo mój Jakubie ! mówi Pan, ani sic strachaj o Izraelu !bo oto ja ci wybawi z daleka,i nasienie twoje z ziemi pojmania ich.I wróci si Jakub,aby odpoczywa i pokój mi al,a nie b dzie, kto by go straszyl"

(Jer.30:10).