LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

17
Największym naszym autorytetem moralnym jest Bóg. Jego wielkość, potęgę, mądrość i sprawiedliwość sławili również nasi polscy poeci, pisarze i literaci. Oto wybrane utwory:

description

LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA. Największym naszym autorytetem moralnym jest Bóg. Jego wielkość, potęgę, mądrość i sprawiedliwość sławili również nasi polscy poeci, pisarze i literaci. Oto wybrane utwory:. Kochowski Wespazjan. Wespazjan Kochowski Utwory poetyckie - Wybór - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

Page 1: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

Największym naszym autorytetem moralnym jest Bóg.

Jego wielkość, potęgę, mądrość i sprawiedliwość sławili również nasi polscy poeci, pisarze i literaci.

Oto wybrane utwory:

Page 2: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

2

Lyricorum polskich księgi II(...)Pieśń XXII(...)Bo kto wdzięcznym być za łaską się wzdryga,Nic nadeń ziemia gorszego nie dźwiga:Dasz psu chleba,Gdy potrzeba,Jako chętnyI pamietny,Choć niemym stworzony.Dopieroż człowiek winien z każdej miaryWysławiać wzięte od Jehowy dary.Ja-ć zamilczęBystrą Pilczę,W której tonie;W chwilę onęJuż nadzieje mało.(...)

Wespazjan KOCHOWSKINieprożnujące prożnowanie – (zbiór wierszy)Wespazyjana z Kochowa KochowskiegoNieprożnujące prożnowanie ojczystym rymem na liryka i epigramata (...)Lyricorum polskich księgi I(...)Pieśń XIX(...)Niech się zlękną, niech się wstydzą,Pohańbienie swoje widzą,Niech pozna ich harda głowa,Żeś najwyższy Ty, Jehowa!(...)

Wespazjan KochowskiUtwory poetyckie - WybórBiblioteka NarodowaZakład Narodowy im. OssolińskichWrocław 1991 r.Wydanie drugie zmienione

(1633-1700)

Page 3: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

3

Zygmunt KRASIŃSKINie-Boska komedia – (powieść dramatyczna)Część trzecia (...)CHÓR PRZECHRZTÓWJehowa pan nasz, a nikt inny.On nas porozrzucał wszędzie,On nami gdyby splotami niezmiernej gadziny oplótł świat czcicieli Krzyża,panów naszych, dumnych, głupich, niepiśmiennych.Potrzykroć pluńmy na zgubę im - po trzykroć przekleństwo im. (...) PRZECHRZTAChwil kilka jeszcze, jadu żmii kropel kilka jeszcze - a świat nasz, nasz, o bracia moi.CHÓRJehowa Pan Izraela, a nikt inny.Potrzykroć pluńmy na zgubę ludom - potrzykroć przekleństwo im. (...)CHÓR PRZECHRZTÓWPowrozy i sztylety, kije i pałasze, rąk naszych dzieło,wyjdziecie na zatratę im - oni panów zabiją po błoniach,rozwieszą po ogrodach i borach - a my ich potem zabijem, powiesim.- Pogardzeni wstaną w gniewie swoim, w chwałę Jehowy się ustroją;słowo Jego zbawienie, miłość jego dla nas, zniszczeniem dla wszystkich.Pluńmy potrzykroć na zgubę im, potrzykroć na zgubę im, potrzykroć przekleństwo im! (...) PRZECHRZTAna stronieBluźnierce Jehowy, po trzykroć pluję na zgubę wam. (...)

Zygmunt Krasiński (1812-1859)

Page 4: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

4

Mojżesz – (wiersz)(...)Ucichło. Tylko pustynia łkającaTarza się w bólach jako lwica płowa,Co ma porodzić lwa, króla tych piasków...A blade widmo umarłego słońcaW koronie swoich przygaszonych blaskówZ grobu chmur czarnych powstaje...- Jehowa!...Jehowa!... Wróć się!...Cisza. Z burzy progaPan wstąpił w wiecznych błękitów swych gmachyI tylko w dali mdlejące przestrachyNiosą tęczowy płaszcz Boga.(…)Z sennych namiotów dolata westchnienie...Do stóp mych gwiazda zabłąkana spada...W szumach się orłów porywa gromada...W dali gdzieś łuna gore piorunowa...Oto czuję twoje tchnienie...Idziesz...Jehowa!... Jehowa!...

Maria KonopnickaPOEZJE(wiersz pod tytułem: MOJŻESZ)CzytelnikWarszawa 1969 r.Wydanie trzecieNakład 38 155 egz.

Maria KONOPNICKA

(1842-1910)

Page 5: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

5

Psalmy Przyszłości – (psalmy)(...)IV. Psalm ŻaluCzęść I(...)Jakbym zląkł się - na stolicyZ gwiazd i tęcz, BogarodzicyWidnej w widzeń błyskawicyA mówiącej sprośne słowa,- Samby zląkł się i Jehowa! -Tak się lękam i truchleję,Kiedy w polsce spaść ma dziejeMord i srom!...Lepszy grom!(...)

Część IIMoc Jehowy - nie gniew,Zlana z myślą Chrysta,

W jeden wiewIskra wiekuista,Wiew bez końca

Wskroś przez ziemie - słońca -

I oddech tenTaki jak sen, -I przepływa

I porywaI ciągnie za sobą

Okryte żałobąWszystkie wieki

Jak kaleki,Jak trupów rząd

Gwar - jęk - i szum -Wlecze się tłum: -

Będzie sąd! -(...)

Część III(...)

Bez koron na głowie,Lecz z rózgą ze stali, -

I służą Jehowie,Lub z schizmy powstali!

(...)

Zbiór zawierający:1. Psalmy Przyszłości(I. Psalm Wiary, II. Psalm Nadziei,III. Psalm Miłości,IV. Psalm Żalu, V. Psalm Dobrej Woli)- wydane:Nakładem i drukiem Wilhelma Zukerkandla.ZłoczówZbiór wydany prawdopodobnie w 1892 r.

Page 6: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

6

Teofil LENARTOWICZIzrael – (wiersz)Jehowa mocny, strzeż, żeby dzieci tej ziemiNie poszły z Polski precz, jak my z Jerozolimy,By studni ludy swych nie zamknęły przed niemi,Gdy środkiem wielkich miast iść będą te pielgrzymy;A tu z zaułków ulic i spod miejskich ratuszy,Od placów głupi lud i spod budy okrytej,Co oni widzą? nic... co im nakładą w uszy,Kamienie wezmą rwać a krzyczeć: "Jezuity!..."Jehowa, nie daj to, by oczy me widziały,Jak strasznie miejskie psy ich szarpać będą szaty;I tak, niestety, już po Europie całejCo Polak - biedny, ach! - to jakby trędowaty,I kamień ostry nań i brudna leci ślina;Niech ten przepadnie dzień i niech się nie zaczyna.(...)(...)Królowie, dla was śmierć i ludy dla was krzyczą,I zrozpaczeni wy, lecz Pan wybrane zbierzeI oni wezmą świat i ziemię odziedziczą,Za nami mury miast, za nami pójdą wieże,Jehowah! ach Jehowah!Elohim Sabaoth, ach! Ach

Teofil LenartowiczPoezje WybraneCzytelnikWarszawa 1954 r.Nakład 10 175 egz.Strona 265, 266

Page 7: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

7

Adam MICKIEWICZHymn na dzień Zwiastowania N. P. Maryi – (wiersz)Pokłon Przeczystej Dziewicy!Nad niebiosa Twoje skronie,Gwiazdami Twój wieniec płonieJehowie na prawicy.(...)Pójrzal Jehowah i w Niej upodobał sobie;Pękły niebios zwierciadła,Biała gołąbka spadłaI nad Syjonem w równi trzyma skrzydła obie,I srebrzystej pierzem tęczyNiebianki skronie uwięczy.(...)

Adam MickiewiczWiersze(wiersz pod tytułem:Hymn na dzień zwiastowania N. P. Maryi)Biblioteka Klasyki Polskiej i ObcejSpółdzielnia Wydawnicza "Czytelnik"Warszawa 1972 r.Wydanie piąteNakład 100 290 egz.

(1798-1855)

Page 8: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

8

Cyprian Kamil NORWIDPół-listu (list, poezja i polemika) (…)SłowotwórDruk - g o c k a  litera,Litera umiera...Tyś rzekł, o! Panie.Jehowo, Jehowo,Wracamy w Twe Słowo:My bo Słowianie.To słowo w bez-mowie,Choć z niego przysłowieI zmartwychwstanie!... (...)

Rzecz o wolności słowa – (poemat, dramat)Rozdział dwunasty (...)Dziejów sąd ma u siebie tę straszną potęgę,Że może słowa nie rzec i utworzyć księgę,Skoro nie gwałcąc zdania ani rzeczy biegu,Postawi tylko trumnę przy trumnie w szeregu,A wiatr kątami owych zaświśnie w te słowa:„Nie rzekłem nic... czytajcie! co zmówił Jehowa!”(...)

Cyprian NorwidPisma Wybrana 2PoematyPaństwowy Instytut WydawniczyWarszawa 1983 r.Wydanie trzecie, zmienioneNakład 100 000 egz.

Page 9: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

9

Adolf NOWACZYŃSKISkotopaski sowizdrzalskie - (zbiór aforyzmów i satyr staropolskich)1904(...)Od Jehowy począwszy każdy artysta znajduje na początku tylko chaos.Rzadko który jednak ma ostatniego dnia czas spoczynku.(...)

Adolf NowaczyńskiMałpie zwierciadłowybór pism satyrycznychTom I - (1897-1904)Wydawnictwo LiterackieKraków 1974 r.Wydanie pierwszeNakład 5 000 + 283 egz.

Władysław SEBYŁAJehowa – (wiersz)(...)Byłeś panem ponad ziemią, niebem, morzem...W pas kłaniały ci się zioła, zboża, dęby;Teraz kłamią i mordują w imię boże,Oszukują, wycierają sobie gęby. (...)

Władysław SebyłaPoezje zebranePIW Warszawa 1981 r.Wydanie pierwszeNakład 4 000 + 315 egz

Page 10: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

10

(1847- 1912)

Bolesław PRUS(właściwie Aleksander Głowacki)Faraon - (powieść historyczna)(...)Rozdział dwudziesty(...)Purpurowa kotara na ołtarzu zachwiała się,a jej fałdy przybrały taką formę,jak gdyby spoza niej chciał wyjść człowiek.- Bądźcie świadkami - wołam zmienionym głosem Chaldejczyk- niebieskie i piekielne moce.A kto by nie dotrzymał umowy albo zdradził jej tajemnicę, niech będzie przeklęty...- "Przeklęty!..." - powtórzył jakiś głos.- "I zniszczony..."- "I zniszczony..."- W tym widzialnym i tamtym niewidzialnym życiu.Przez niewysłowione imię Jehowa, na dźwięk którego ziemia drży,może cofa się, ogień gaśnie, rozkładają się elementy natury...(...)

Aleksander GłowackiWybór PismKsiążka i WiedzaWarszawa 1951 r.

Bolesław PRUS

(1847 – 1912)

Page 11: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

11

Mieczysław ROMANOWSKI Rabin - (wiersz) (...)Słucha ich rabin i rzecze: „Posłowie,Na sądzie Pana przeniewiercom biada!Jak się tu zrodził, tu służąc JehowieZginę, gdy zginie braci mych gromada”.„Rabinie! - poseł niemiecki odpowie -Nie miotaj darów, które-ć kraj nasz składa;Zważ: przyjaciółmi nam królowie świetni,A przy tej Polsce kto stoi?""Szlachetni".1862

Mieczysław RomanowskiPoezje WybraneLudowa Spółdzielnia WydawniczaWarszawa 1974 r.Wydanie pierwszeNakład 5 000 + 305 egz

Page 12: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

12

Juliusz SŁOWACKIAnhelli - (poemat)(...)Rozdział czternastyOkoło więc onego czasu, gdy ziemia zaczyna się od słońca odwracać i zasypia w ciemnościach.Zawołał Jehowa dwa odwieczne cherubiny przed tron swój i rzekł: Idźcie na równinę Syberii.A patrząc w światło boże zrozumieli aniołowie, jaką była wola Pana,i zeszli w krainę mglistą ukrywszy w sobie światłość.I przyszli na miejsce, gdzie była posieleńców szopa,lecz nie znaleźli śladu jej, wicher ją był bowiem powalił.(...)

Juliusz SłowackiD Z I E Ł ATom 2P O E M A T YWydawnictwo Zakładu Narodowegoim. OssolińskichWrocław 1952 r.Wydanie drugieNakład 30 300 egz. 

(1809-1849)

Page 13: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

13

Beniowski – (poemat)Pieśń trzecia(...)"I niechaj będzie jakoby stoletnie...Lecz nie... O! Boże! nie słuchaj, Jehowa."Tu zamilkł: oczy mu błyszczały świetnieI pięknym srebrem uwieńczona głowaPośród głów młodych błyszczała szlachetnieJak księżyc, kiedy się nad rankiem chowaZa morze, albo za Egejskie skały;Nadzwyczaj wtenczas smutny, wielki, biały... (...)Pieśń piąta (...)Znajdzie - ja sądzę, że znajdzie - i życzęLudziom małego serca, kornej wiary,Spokojnej śmierci. - Jehowy obliczeBłyskawicowe jest ogromnej miary!Gdy warstwy ziemi otwartej przeliczęI widzę koście, co jako sztandaryWojsk zatraconych, pod górnemi grzbietyLeżą - i świadczą o Bogu - szkielety -Widzę: że nie jest On tylko robakówBogiem, i tego stworzenia, co pełza. (...)

Juliusz SŁOWACKI

Juliusz SłowackiBeniowskiZakład Narodowy im. OssolińskichWrocław 1985 r.Tekst według wydania tomu VDzieł wszystkich Słowackiego(Wrocław 1954)

Nakład 200 000 egz.

Page 14: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

14

Henryk SIENKIEWICZQuo Vadis - (powieść)(...)Rozdział pięćdziesiąty(...)Kapłani pobledli jeszcze mocniej; starszy znów zabrał głos:- Słowa twoje, panie, są słodkie, jak grono winnej macicy i jako figa dojrzała,albowiem Jehowa napełnił dobrocią serce twoje.Lecz poprzednik ojca twego, cezar Kajus, był okrutnikiem,a jednak wysłańcy nasi nie nazywali go bogiem, przekładając śmierć samą nad obrazę Zakonu.- I Kaligula kazał ich rzucić lwom?- Nie, panie. Cezar Kajus uląkł się gniewu Jehowy.I podnieśli głowy, albowiem imię potężnego Jehowy dodało im odwagi.Ufni w moc jego, śmielej już patrzyli w oczy Nerona.(...)  

Henryk Sienkiewicz Qou vadis

Wydawnictwo GREG Kraków

(1846-1916)

Page 15: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

15

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

1865 - 1940 Poezje

Państwowy Instytut Wydawniczy Warszawa 1980 r. Wydanie pierwsze

Nakład 15 000 + 300 egz

Kazimierz PRZERWA-TETMAJER

Nowina - (wiersz) (...)

A tam: Jehowa... Bóg, co stworzył słońce,utwierdził gwiazdy na niebieskim sklepiei stworzył glistę pełzającą w stepie,i stworzył lilię, i z dumną postawąstworzył człowieka na swe podobieństwo,i rzucił w raju na niego przekleństwo,i za żywota cel dał mu swe prawo...(...)W całej twej dumie i całej twej silew obliczy Jego jesteś mniej niż owypłód ziemi, który depce twoja noga -jesteś igraszką, źdźbłem w rękach Jehowy!(...)Miłość poczęła go - do tej Miłościwróci... Już nie drży przed groźnym Jehową:Ten Bóg, co dziś się objawia ludzkości,Błogosławieństwem i Łaską jest cały...(...)Patrz, o Jehowo! Patrz!... Czyś tam przed wiekikrążąc w bezmiarze widział to Widzenie!?(...)

  Przebudzenie Jehowy - (wiersz)

Jehowa się przebudził i spojrzał dookoła:wszystko było, jak wówczas, gdy zamknął powiekiprzed czasem, który tylko On sam zmierzyć zdoła. (...)

Zasłoń ramieniem pierś Twą, nim zaśniesz, Jehowa,niech złom planety w serce się Twoje nie wwierci,bo każdy pył jej w sobie tyle jadu chowa,

że, nieśmiertelny, próżno z bólu zwalczał śmierci!...

Sen Rzeczywisty - (wiersz) (…) Wszyscy zwieszoną mieli na pierś głowę i szli powoli. Przed pochodem owem dwaj starcy: jeden, jak sobie Jehowę wyobrażamy - - kto drugi był, nie wiem?... Orszak w milczeniu sunął się grobowcem w jakąś głęboką i ciemną ulicę... Nagle Jehowa wzniósł w górę prawicę i dym się skłębił gęściej nad zarzewiem, a płomień buchnął złotym słupem w górę, miecąc na wieżę blasków błyskawice i na strop ciemny purpurę. (...) Lecz znów wzniósł rękę Jehowa do góry i znów tak samo trąby zahuczały, i pierwszy obraz powtórzył się cały - - i rękę dźwignął znowu starzec wtóry, i wstrzymał wszystko... Lecz gdy po raz trzeci Jehowa znak dał, a w oczach mu świeci skra złowróżąca: starzec ów już ręki nie wzniósł i spojrzał tak ku orszakowi, jakoby rzec chciał: Oto się już moja moc wyczerpała... (...) Zaś ci, co byli za Jehową, chcieli jakoby biec tam, gdzie w ziemskiej gardzieli ich nadzy bracia w płomieniach ginęli... Ale Jehowa rozpostarł ramiona, a moc z nich biła wielka, nieskończona, nieprzejednana i niezwyciężona... I spuścił ręce, i w ulicę ową wiódł niemy orszak... Tu wszystko ściemniało - - ogień gdzieś zniknął z nagą rzeszą całą, tylko widziałem jeszcze za Jehową idący orszak długo i słyszałem jeszcze trąb grzmoty brzmiące coraz ciszej - - aż wreszcie nic już nie mąciło ciszy i ciemno stało się w przestworzu całkiem.

Page 16: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

16

Karol Wojtyła (wybrane fragmenty z imieniem Bożym)

„Twoja jest Wola i Twoja jest Moc - - A cóż jest ludzkie szczęście? - Twoja jest Wola i Moc,O Jahwe – O Jahwe – O Jahwe (str.291)„O Jahwe – Jahwe – Eli – Eli –Prawica Twoja lądy dzieliI nasze dzieli losy wraże –O Jahwe – Jahwe – Jahwe – Jahwe –Niech Cię pochwalą me ołtarze – (str.293)Zamilcz już przecię, bo JehowęObrażasz słowy i mowami! –Zamilcz, bo jako głupi prawisz.” (str.298)

Hiob – drama ze Starego Testamentu Kraków 1940, we Wielkim Poście

Tedy poznacie moc Jehowy.On mnie uwolni z pęt i okopów. – (str.338)Może wieszcz jaki rozniecić ten ogieńi kroczyć w tęczy Jehowy proroków.Zawszeć on będzie tem ziarnem wrzuconem –Dopóki ziarno w tę rolę upada” - - (str.377)

Jeremiasz – drama narodowa we trzech działachKraków 1940, powstał przed Wielkanocą.

Wydanie II 1987 rok

„Bo naprzód trzeba przemyć ócz!- i trzeba ostać, jak ten kryształ,nie w cudzołóstwie, nie w matactwach,a ino w Prawdzie przed Jehową. (str.334)

Jan Paweł II

Page 17: LITERATURA POLSKA OBRAZUJĄCA BOGA

17

Z G Ł Ę B O K O Ś C I

(Na motywach Psalmu 130-go.)

Z głębokości grzechów moichwołam do CiebieJahwewysłuchaj mnieproszę

Nie pamiętaj złaktóre uczyniłemktóre powiedziałemktóre pomyślałem

inaczejktóż się Panieod gniewu Twegozachowa?

Dusza mojaCiebie wyglądaCiebie oczekujeSłowa spragnionajak wodyjak świtu

bo wie że Ty przyjmujeszgrzeszników ofiary czysteZ głębokości Bożeja wołamwołam do Ciebie - I CZEKAM! (2004)

Jarosław JackiewiczUrodzony 31 sierpnia 1968 r. w Bydgoszczy - poeta i prozaik. Autor trzech książek (tomików poezji): „Barwy samotności” (1993), „W głębi” (1994) i „Pod powierzchnią słów” (1998).

JHWH Kiedy będziecie szczęśliwi Kiedy będziecie smutni Kiedy będziecie w towarzystwie przyjaciół Kiedy będziecie bez przyjaciół

Zostaje Wam Najwierniejszy Najważniejszy Najpewniejszy Ten, który ma Piękne Imię Boski Bóg JHWH

deraSt (2005)