LECZENIE ŻYWIENIOWE Leczenie żywieniowe · 6 31 Żywienie pozajelitowe Wskazania do żywienia...

16
1 1 Leczenie żywieniowe Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu 2 LECZENIE ŻYWIENIOWE LECZENIE ŻYWIENIOWE ŻYWIENIE ŻYWIENIE podaż odpowiedniej podaż odpowiedniej ilości jakości ilości jakości substratów substratów pokarmowych pokarmowych dożylnie dożylnie dojelitowo dojelitowo DZIAŁANIE DZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNE FARMAKOLOGICZNE modulacja reakcji modulacja reakcji immunologicznej immunologicznej humoralnej humoralnej metabolicznej metabolicznej hemodynamicznej hemodynamicznej 3 NIEDOŻYWIENIE definicja Stan organizmu wywołany niedoborem podstawowych składników odżywczych (węglowodanów, tłuszczów, białek, witamin lub pierwiastków śladowych) spowodowany: zmniejszonym spożyciem, upośledzonym wchłanianiem i trawieniem, zwiększonym zapotrzebowaniem nadmierną utratą. 4 NIEDOŻYWIENIE Około 815 milionów ludzi w świecie cierpi głód i niedożywienie 1/12 ludzi na świecie choruje z niedożywienia, w tym 160 milionów dzieci poniżej piątego roku życia Występowanie niedożywienia: Kraje trzeciego świata: 25 % Szpitale: 40 -70 % Ocenia się, że niedożywienie występuje u 30-40% chorych przyjmowanych do szpitala, częściej u osób w podeszłym wieku, z chorobami jelit, nowotworami, chorobami układu oddechowego. 5 NIEDOŻYWIENIE Niedożywienie to nie tylko: 6 NIEDOŻYWIENIE konsekwencje medyczne To też:

Transcript of LECZENIE ŻYWIENIOWE Leczenie żywieniowe · 6 31 Żywienie pozajelitowe Wskazania do żywienia...

1

1

Leczenie żywieniowe

Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

2

LECZENIE ŻYWIENIOWELECZENIE ŻYWIENIOWE

ŻYWIENIEŻYWIENIE

podaż odpowiedniejpodaż odpowiedniej

ilości jakościilości jakości

substratówsubstratów

pokarmowychpokarmowych

dożylnie dożylnie dojelitowodojelitowo

DZIAŁANIE DZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNEFARMAKOLOGICZNE

modulacja reakcjimodulacja reakcji

immunologicznejimmunologicznej

humoralnejhumoralnej

metabolicznejmetabolicznej

hemodynamicznejhemodynamicznej

3

NIEDOŻYWIENIEdefinicja

Stan organizmu wywołany niedoborem podstawowych składników odżywczych (węglowodanów, tłuszczów, białek, witaminlub pierwiastków śladowych) spowodowany:

zmniejszonym spożyciem,

upośledzonym wchłanianiem i trawieniem,

zwiększonym zapotrzebowaniem

nadmierną utratą.

4

NIEDOŻYWIENIE

• Około 815 milionów ludzi w świecie cierpi głód i niedożywienie

• 1/12 ludzi na świecie choruje z niedożywienia,w tym 160 milionów dzieci poniżej piątego roku życia

• Występowanie niedożywienia:

• Kraje trzeciego świata: 25 % Szpitale: 40 -70 %

• Ocenia się, że niedożywienie występuje u 30-40% chorych przyjmowanych do szpitala, częściej u osób w podeszłym wieku, z chorobami jelit, nowotworami, chorobami układu oddechowego.

5

NIEDOŻYWIENIE

Niedożywienie to nie tylko:

6

NIEDOŻYWIENIE konsekwencje medyczne

To też:

2

7

Zaburzenia odżywienia spowodowane chorobą wynikają z braku równowagi pomiędzy przyjmowanym pożywieniem,

a zapotrzebowaniem chorego organizmu

Przyjmowanie pożywieniaWymagania

żywieniowe i utrata składników

odżywczych

Przyczyny niedożywienia

8

NIEDOŻYWIENIE ogólne przyczyny

1. Zmniejszone spożycie pokarmów: nudności, wymioty, brak apetytu, przeszkody mechaniczne, trudności w jedzeniu, uzależnienia, zaburzenia świadomości, depresja, u chorych ze schorzeniami neurologicznymi, choroby przewlekłe.

2. Niedostateczne przyswajanie i wchłanianie pokarmów: zespoły złego wchłaniania, resekcje jelita.

3. Zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze: po dużych operacjach, po urazach i oparzeniach, u chorych z ciężkimi zakażeniami – sepsa.

4. Zwiększone straty składników odżywczych: przetoki przewodu pokarmowego, choroby zapalne jelit, cukrzyca.

9

NIEDOŻYWIENIE SZPITALNEpodstawowe przyczyny

• Dieta szpitalna, często odbiegająca od stosowanej i uznawanej przez chorego własnej diety domowej i nawyków żywieniowych

• Głodzenie podczas wykonywania badań diagnostycznych i w okresie okołooperacyjnym

• Sam fakt przebywania w szpitalu i stres z tym związany, ból fizycznyjak i psychiczny osoby chorej sprawia, że wielu pacjentów tracizainteresowanie jedzeniem

• Ograniczona sprawność ruchowa chorych, zwłaszcza u osób starszych, leżących, z niedowładami – to brak samodzielności i często kłopoty z samodzielnym spożywaniem posiłków

10

NIEDOŻYWIENIE - zapobieganie

• Identyfikacja chorych niedożywionych lub zagrożonych niedożywieniem na podstawie oceny stanu odżywienia

• Rutynowa ocena stanu odżywienia przy przyjęciu do szpitala

• Zapewnienie pomocy ludziom starszym i niepełnosprawnymw spożywaniu posiłków

• Troska o prawidłową pod względem wartości odżywczej, różnorodną i smaczną dietę szpitalną

• Powoływanie szpitalnych zespołów leczenia żywieniowego

11

NIEDOŻYWIENIE - zapobieganie

Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie chorych zagrożonych rozwojem niedożywienia, aby nie dopuścić do pogłębiania się zaburzeń. Oceniamy stan odżywienia:

• wywiad kliniczny, dietetyczny, socjalny• badanie przedmiotowe (w tym masa ciała i wzrost) • badania laboratoryjne (poziom albumin, prealbumin, całkowitej liczby limfocytów) • Wskaźnik masy ciała - BMI (kg/m2) = m.c. (kg) : wzrost (m2) < 17 kg/m2 - niedożywienie (konieczne leczenie żywieniowe)

• Skale żywieniowe (SGA, NRS 2002)

12

Leczenie żywieniowe

• U ok. 50% pacjentów w szpitalach stwierdza sięcechy niedożywienia

• Żywienie powinno być wdrożone, gdy:●pacjent przed zabiegiem jest niedożywiony●istnieje duże prawdopodobieństwo powikłań●głodzenie trwa dłużej niż 5 – 7 dni

3

13

Leczenie żywieniowe - znaczenie

• Zmniejsza odsetek powikłań pooperacyjnych u ch.niedożywionych

• Poprawia odpowiedź immunologiczną

• Umożliwia stosowanie bardziej agresywnych metod leczenia (szczególne znaczenie w onkologii i int.terapii)

14

DROGI ŻYWIENIANATURALNA (P.O.)SONDA:

Żywienie dojelitowe (enteralne)■ Nosowo-żołądkowa■ Nosowo-dwunastnicza■ Nosowo-jelitowa

■ Gastrostomia■ Jejunostomia

DOŻYLNA (parenteralne)Żywienie Całkowicie Dożylne

■ Żyły Centralne■ Żyły Obwodowe

15

ŻYWIENIE DOJELITOWEwskazania

• Wystarczające żywienie p.os. niemożliwe

w ciągu 7 dni

• Uzupełniające żywienie w złym stanie ogólnym (wyniszczenie)

• Po dużych operacjach w obrębie szyi i przewodu pokarmowego

• Pacjenci po urazach, wentylowani

• Uzasadnione w połączeniu z żywieniem pozajelitowym, nawet gdy podaż dojelitowa ograniczona do 500 ml/dobę

16

ŻYWIENIE DOJELITOWE zalety

• Zapobieganie atrofii kosmków jelitowych

• Zapobieganie translokacji bakterii jelitowych

• Zapobieganie krwawieniom z przewodu pokarmowego

• Nie wymaga dostępu do żyły centralnej

• Zmniejszenie częstości powikłań infekcyjnych

• Skrócenie okresu hospitalizacji

17

Przeciwwskazania do żywienia dojelitowego– Rozlane zapalenie otrzewnej

– Niedrożność jelit

– Niepowściągliwe wymioty

– Niekontrolowana biegunka

– Niedokrwienie trzew (zespół małego posiłku)

•Administration of specialized nutrition support. JPEN J Parenter Enteral Nutr 2002 Jan-Feb;2618

Zalety żywienia dożołądkowego

• Możliwość podawania diety w bolusach

• Zachowana naturalna fizjologia trawienia i wchłaniania

• Zachowana bariera przeciwbakteryjna

• Możliwość szerszego stosowania diety domowej

4

19

Zalety żywienia dodwunastniczego

• Możliwość stosowania diet polimerycznych

• Niższe ryzyko wystąpienia biegunki

• Obkurczanie pęcherzyka żółciowego

• Niższe ryzyko zachłystowego zapalenia płuc

20

Zalety żywienia dojelitowego

• Zalety dotyczące wyłącznie żywienia do jelita cienkiego

• Wczesne żywienie pooperacyjne

• Brak stymulacji wydzielania enzymów trzustkowych

21

Gastrostomia

• Gastrostomia to wytworzenie przetoki zewnętrznej, w celu sztucznego odżywiania z ominięciem przełyku. otwór na brzuchu prowadzący do żołądka, przez który wprowadza się dren

• Można wykonać operacyjnie, lub obecnie najczęściej - metodą endoskopową czyli przy użyciu gastroskopu

• Metoda endoskopowa określana jest w skrócie mianem –PEG od angielskiej nazwy: PerEndoscopic Gastrostomy.

22

ŻYWIENIE DOJELITOWEsposoby podawania

• Bolus co 43 godziny 50ml250 ml

– Aspiracja przed podaniem, gdy >100ml, należy wydłużyć przerwy

– Przepłukanie sondy po karmieniu (50ml wody)

• Wlew ciągły (grawitacyjny / pompa do żywienia)

– Wzrastająca szybkość podania

– Kontrola zalegania (>200ml zwolnić szybkość

– Przerwa nocna ~4 godz.

– Zmiana zestawu do podawania co 24 godz.

23

ŻYWIENIE DOJELITOWErodzaje diet

• Dieta szpitalna

• Dieta zdefiniowana wg substancji odżywczychnaturalnego pochodzenia (wysokocząsteczkowa)

– Jelito zdolne do wydzielania enzymów trawiennych

• Dieta zdefinowana wg składu chemicznego(niskocząsteczkowa)

– Niskocząsteczkowe węglowodany i oligopeptydy

– Wchłanianie niezależne od enzymów trawiennych24

IMMUNOŻYWIENIE(immunonutrition)

• Żywienie zawierające środki wpływające na odporność (stan immunologiczny)

– Glutamina – utrzymanie kosmków jelitowych i wspieranie odporności

– Arginina – wspomaganie gojenia ran

– Kwasy tłuszczowa OMEGA-3 – redukcja odpowiedzi zapalnej

5

25

Korzyści żywienia dojelitowego

• Składniki odżywcze są metabolizowane i utylizowane efektywniej gdy podane są drogą dojelitową niż pozajelitową

• Składniki odżywcze są metabolizowane w ścianie przewodu pokarmowego i wątrobie przed uwolnieniem do krążenia systemowego

• Wątroba i ściana jelitowa kontroluje m.in. pulę wolnych aminokwasów

26

• Obciążenie przewodu pokarmowego pozwala

– zachować integralność ściany jelitowej

– zapobiega translokacji

– wtórnym posocznicom enterogennym

– zmniejsza ryzyko występowania wtórnych zespołów niewydolności wielonarządowej

Korzyści żywienia dojelitowego

27

Przeciwwskazania do żywienia dojelitowego– Rozlane zapalenie otrzewnej

– Niedrożność jelit

– Niepowściągliwe wymioty

– Niekontrolowana biegunka

– Niedokrwienie trzew (zespół małego posiłku)

•Administration of specialized nutrition support. JPEN J Parenter Enteral Nutr 2002 Jan-Feb;2628

ŻŻywienie pozajelitoweywienie pozajelitowe

29

ŻYWIENIE POZAJELITOWE

• Gdy niemożliwe lub niewystarczające jest żywienie drogą naturalną (doustnie lub przez sondę)

• Ma za zadanie

– zmniejszyć ujemny bilans azotowy (stan katabolizmu)

– Dostarczyć źródła: energii, substancji budulcowych, wody, witamin, pierwiastków śladowych niezbędnych dla funkcjonowania organizmu 30

ŻŻywienie pozajelitowe należy ywienie pozajelitowe należy rozpocząć u chorych, którzy rozpocząć u chorych, którzy

nie chcą, nie mogą, nie chcą, nie mogą, bądź nie powinni być żywieni drogą bądź nie powinni być żywieni drogą

przewodu pokarmowegoprzewodu pokarmowego

6

31

Żywienie pozajelitowe

Wskazania do żywienia pozajelitowego:

– Utrata masy ciała>10%, ze współistniejącą chorobą pp, uniemożliwiającą wyrównanie niedoborów

– Brak możliwości odżywiania drogą pp>3-5 dni

– Wszystkie stany, w których pacjent

• nie je

• jeść nie powinien

• zjada w niewystarczającej ilości

32

Leczenie żywieniowe można rozpocząć po wyrównaniu zaburzeń wodno-elektrolitowych i kwasowo-

zasadowych (np. po wyprowadzeniu chorego ze

wstrząsu i wczesnego okresu pooperacyjnego)

33

ŻYWIENIE POZAJELITOWEzasady 1

• Plan żywienia zależny od

– Choroby zasadniczej

– Stanu odżywienia

– Statusu metabolicznego (katabolizm?)

– Przewidywanego czasu trwania żywienia

• Dowóz substancji odżywczych / 24 godz.

• Podaż przez cewnik w żyle centralnej gdy osmolarność całkowita >800mosmol/l

• Substytucja witamin i pierwiastków śladowych, gdy żywienie powyżej 1 tygodnia

34

ŻYWIENIE POZAJELITOWEzasady 2

• Jako standard należy stosować przemysłowo przygotowane roztwory w workach wielokomorowych (All in One)

• Żywienie z pojedynczych butelek tylko w szczególnych sytuacjach (niewydolność N i W)

• Procedura wysokiego ryzyka powikłań septycznych i metabolicznych

• Im cięższy stan pacjenta i większe zaburzenia przemiany materii, tym ostrożniejsze wprowadzanie żywienia

• Kontrola laboratoryjna

35

ŻYWIENIE POZAJELITOWEplanowanie

• Zapotrzebowanie na wodę (BILANS H2O)– 30-50ml/kg/dobę + korekta wg. bilansu i OCŻ

• Zapotrzebowanie energetyczne– 25 kcal/kg/dobę+ uwzględnienie stresu, gorączki

Podział wg źródła kalorii – 50 – 70% z węglowodanów

– 30 – 50% z tłuszczy

• Zapotrzebowanie na azot (białko)

~1,25g Aminokwasów/kg (1gN / 150 kcal)

• Zapotrzebowanie na ● elektrolity,

●witaminy, ●pierwiastki śladowe 36

Odżywianie a żywienie pozajelitowe

Dieta normalna Żywienie dożylne

– Białka…………….. ■ Aminokwasy

– Węglowodany…… ■ Glukoza

– Tłuszcze…………. ■ Emulsje tłuszczowe

– Witaminy ………… ■ Infuzja preparatu

Multiwitamin.+ ADEK

– Minerały………….. ■ Roztwory elektrolitówi Pierwiastków śladowych

7

37

Pierwiastki śladowe

– Cynk Złe gojenie się ran

– Miedź Anemia

– Chrom Nietolerancja glukozy

– Mangan ??

– Selen Choroba Keshana

antyoksydacja,

38

Stopniowanie żywienia pozajelitowego

• I. NAWODNIENIE Z NIEWIELKĄ PODAŻĄ

KALORII

• II. ŻYWIENIE PODSTAWOWE DROGĄ ŻYŁ

OBWODOWYCH

• III. ŻYWIENIE CAŁKOWICIE DOŻYLNE

• ZBILANSOWANE

39

ŻYWIENIE POZAJELITOWE ŻYWIENIE POZAJELITOWE --POWIKŁANIAPOWIKŁANIA

1. MECHANICZNE / TECHNICZNE/1. MECHANICZNE / TECHNICZNE/ -- związane z wprowadzeniem związane z wprowadzeniem

cewnikacewnika

•• odma opłucnowaodma opłucnowa

•• krwiak krwiak

•• nakłucie tętnicynakłucie tętnicy

•• zakrzep żylny zakrzep żylny

•• zator powietrznyzator powietrzny

•• zatkanie cewnikazatkanie cewnika

•• złamanie zgłębnikazłamanie zgłębnika 40

ŻYWIENIE POZAJELITOWE ŻYWIENIE POZAJELITOWE --POWIKŁANIAPOWIKŁANIA

2.SEPTYCZNE2.SEPTYCZNE•• zakażenie skóry i zakażenie skóry i tk.podskórnejtk.podskórnej w miejscu wprowadzenia zgłębnikaw miejscu wprowadzenia zgłębnika

•• zakażenia płynów stosowanych do infuzjizakażenia płynów stosowanych do infuzji

•• zakażenie cewnika zakażenie cewnika

PRZYCZYNY :PRZYCZYNY :

-- egzogenneegzogenne ( brudne ręce, zakażenie płynów odżywczych, migracja bakterii w( brudne ręce, zakażenie płynów odżywczych, migracja bakterii wzdłuż zdłuż zewnętrznej powierzchni cewnikazewnętrznej powierzchni cewnika

-- endogenneendogenne ( zakażenia krwiopochodne)( zakażenia krwiopochodne)

OBJAWY:OBJAWY:

-- nagły wzrost temperatury > 38 nagły wzrost temperatury > 38 oCoC, dreszcze, dreszcze

-- ustąpienie objawów po usunięciu cewnikaustąpienie objawów po usunięciu cewnika

POSTĘPOWANIE :POSTĘPOWANIE :

-- usunięcie cewnika, usunięcie cewnika, -- badania bakteriologiczne (krew przez cewnik, krew badania bakteriologiczne (krew przez cewnik, krew obwodowa, koniec cewnika)obwodowa, koniec cewnika)

41

ŻYWIENIE POZAJELITOWE ŻYWIENIE POZAJELITOWE --POWIKŁANIAPOWIKŁANIA

3.METABOLICZNE3.METABOLICZNE•• hiperglikemia hiperglikemia -- hipoglikemiahipoglikemia

•• odwodnienie odwodnienie -- przewodnienieprzewodnienie

•• zaburzenia elektrolitowe, witaminowezaburzenia elektrolitowe, witaminowe

•• niedobór , nadmiar pierwiastków śladowych niedobór , nadmiar pierwiastków śladowych

•• glikozuriaglikozuria, śpiączka , śpiączka hiperosmotycznahiperosmotyczna

•• mocznicamocznica

•• hiperlipidemiahiperlipidemia

•• wzrost stężenia amoniaku, kwasu moczowegowzrost stężenia amoniaku, kwasu moczowego

PRZYCZYNY :PRZYCZYNY :

-- zbyt szybki wlew , zbyt duża ilośćzbyt szybki wlew , zbyt duża ilość

-- niedostateczna kontrola ŻPniedostateczna kontrola ŻP 42

Zespół ponownego odżywiania

• Niebezpieczna konsekwencja szybkiego i nadmiernego spożycia pokarmu przez osoby ciężko niedożywione

• Chorzy niedożywieni, którzy stracili >10% masy ciała w ciągu ostatnich 2 miesięcy: z jadłowstrętem psychicznym, przewlekle niedożywieni, alkoholicy, przewlekle głodzeni, dzieci niedożywione

• Niedobór elektrolitów wewnątrzkomórkowych, witamin, zatrzymanie wody

8

43

WPROWADZENIE ŻYWIENIA WPROWADZENIE ŻYWIENIA POZAJELITOWEGOPOZAJELITOWEGO

[LECZENIA ŻYWIENIOWEGO][LECZENIA ŻYWIENIOWEGO]

JEST CZWARTYM KAMIENIEM JEST CZWARTYM KAMIENIEM MILOWYM W CHIRURGII MILOWYM W CHIRURGII

PO WPROWADZENIU PO WPROWADZENIU ZASAD ASEPTYKI, ZASAD ASEPTYKI,

ZNIECZULENIA OGÓLNEGO ZNIECZULENIA OGÓLNEGO I ANTYBIOTYKOTERAPIII ANTYBIOTYKOTERAPII

Stevens J.C. JAMA 1972

44

Leczenie żywieniowe w Polsce – następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą,

refundacja leczenia żywieniowego, komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w

szpitalu – organizacja, cele, żywienie do- i

pozajelitowe w domu, zadania.

Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu

45

Następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą

• Wpływ stanu odżywienia na długość hospitalizacji

• Stan odżywienia a skuteczność leczenia

M. Jarosz, W. Respondek: „Wpływ stanu odżywienia na skuteczność i koszty leczenia”

46

Następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą

Wpływ stanu odżywienia na długość hospitalizacji

Długość hospitalizacji jest dobrym wskaźnikiem skuteczności i kosztów leczenia. Stan odżywienia jest jednym z istotnych czynników wpływających na ten parametr. W jednym z badań dokonano analizy zależności pomiędzy zawartością tkanki tłuszczowej i beztłuszczowej masy ciała a długością hospitalizacji. Wykazano, że czas hospitalizacji pacjentów zarówno z wysoką tłuszczową, jak i niską beztłuszczową masą ciała był dłuższy niż osób z prawidłowymi wartościami tych parametrów.

Dodatkowo stwierdzono, że skład ciała pacjentów hospitalizowanych róż-niłsię istotnie od stwierdzanego u zdrowych osób, pomimo niedużych różnic w BMI. Przyjęte do szpitala osoby miały częściej niż zdrowi wolontariusze zbyt niską beztłuszczową lub zbyt wysoką tłuszczową masę ciała.

M. Jarosz, W. Respondek: „Wpływ stanu odżywienia na skuteczność i koszty leczenia”

47

Następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą

Wpływ stanu odżywienia na długość hospitalizacji

Dodatkowo wysnuto wniosek, iż skład ciała jest lepszym wskaźnikiem do oceny stanu odżywienia niż wskaźnik BMI. Kierując się wartością BMI, niedożywienie rozpoznano u 13%, a nadwagę u 44%, natomiast zastosowanie badania składu ciała dało odpowiednio wyniki 38% i 63%.

W innych badaniach oszacowano, że pacjenci, u których ocena stanu odżywienia przy przyjęciu wykazała niedożywienie, mają o 65% większe ryzyko przedłużonej hospitalizacji (7–22 dni) w stosunku do osób z prawidłowym odżywieniem, których czas pobytu w szpitalu wahał się od 4 do 13 dni.

M. Jarosz, W. Respondek: „Wpływ stanu odżywienia na skuteczność i koszty leczenia”

48

Następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą

Stan odżywienia a skuteczność leczenia

Stan odżywienia ma, między innymi, wyraźny wpływ na przebieg przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Pacjenci charakteryzujący się niską beztłuszczową masą ciała lub BMI poniżej 20 kg/m2 , przyjmowani do szpitala z powodu zaostrzenia POChP, wymagają dłuższego leczenia szpitalnego niż pacjenci z prawidłowymi wartościami tych parametrów. Mają oni także większe ryzyko konieczności ponownej hospitalizacji z powodu zaostrzenia objawów POChP w ciągu 3 miesięcy od wypisu ze szpitala. Wśród pacjentów z POChP leczonych chirurgicznie metodą zmniejszenia objętości płuc (ang. lung volume reductionsurgery, LVRS) 26% osób z niskim BMI wymagało dłuższego stosowania wspomaganego oddechu (powyżej 24 godzin) w porównaniu do 4% z prawidłowym BMI.

M. Jarosz, W. Respondek: „Wpływ stanu odżywienia na skuteczność i koszty leczenia”

9

49

Następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą

Stan odżywienia a skuteczność leczenia

Innym schorzeniem, na którego przebieg ma wpływ stan odżywienia, jest udar mózgu. Jak wykazują wyniki badań, pacjenci, u których stwierdza się cechy niedożywienia w momencie przyjęcia do szpitala z powodu udaru mózgu, są bardziej narażeni na wystąpienie powikłań (m.in. zapalenia płuc, zawału serca, zakrzepicy żył głębokich), a także na gorszy przebieg samego udaru mózgu wyrażający się głębszym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego.

Od stanu odżywienia w dużej mierze zależą również wyniki leczenia chirurgicznego niezależnie od rodzaju operacji. Na podstawie dostępnych wyników badań można szacować, że częstość powikłań ogółem po operacjach jest dwukrotnie większa u osób niedożywionych, a powikłania poważne występują u nich trzy razy częściej niż u odżywionych prawidłowo.

M. Jarosz, W. Respondek: „Wpływ stanu odżywienia na skuteczność i koszty leczenia”

50

Następstwa kliniczne i ekonomiczne niedożywienia związanego z chorobą

Stan odżywienia a skuteczność leczenia

Ciekawych obserwacji dokonano w pracy Mullen i wsp., analizą objęto w niej ponad 2200 pacjentów poddanych operacjom brzusznym ze wskazań onkologicznych, oceniając przebieg pooperacyjny w zależności od stanu odżywienia. Otyłość wiązała się z większym ryzykiem zakażenia ran pooperacyjnych, natomiast u osób niedożywionych śmiertelność okołooperacyjna była 5-krotnie większa niż u pozostałych operowanych.

M. Jarosz, W. Respondek: „Wpływ stanu odżywienia na skuteczność i koszty leczenia”

51

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 52

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

53

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 54

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

10

55

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 56

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

57

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 58

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

59

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 60

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

11

61

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 62

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

63

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 64

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

65

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN 66

Refundacja leczenia żywieniowego

Stanisław Kłęk „Rozliczenie procedur żywieniowych”, POLSPEN

12

67

Refundacja leczenia żywieniowego

68

Refundacja leczenia żywieniowego

69

nrs

70

Refundacja leczenia żywieniowego

71

Refundacja leczenia żywieniowego

72

Refundacja leczenia żywieniowego

13

73

Refundacja leczenia żywieniowego

74

Refundacja leczenia żywieniowego

75

Refundacja leczenia żywieniowego

76

Komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele

• Zespoły ds. Żywienia

• Komitety Leczenia Żywieniowego

77

Komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele

Komitet Leczenia Żywieniowego Akademickiego Szpitala Klinicznego im. Jana Mikulicza–Radeckiegowe Wrocławiu

=>Zespół ds. Żywienia Pozajelitowego i Dojelitowego

Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. Jana

Mikulicza – Radeckiego we Wrocławiu

78

Komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele

14

79

Komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele

DYREKTOR NACZELNY

Z – CA DYREKTORA DS. LECZNICTWA

KOMITET TERAPEUTYCZNY

ZESPÓŁ DS. ŻYWIENIA POZAJELITOWEGOI DOJELITOWEGO.

ZESPÓŁ DS. OPRACOWANIA

RECEPTARIUSZA SZPITALNEGO.

ZESPÓŁ DS. SZPITALNEJ POLITYKI

ANTYBIOTYKOWEJ.

ZESPÓŁ ANALIZUJĄCY SKUTECZNOŚĆ

LECZENIA.

ZESPÓŁBIOETYCZNY.

Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza – Radeckiego we Wrocławiu

80

Komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele

• Zespół ds. żywienia pozajelitowego i dojelitowego: Akr – OD 1• 1. Cel: Ujednolicenie systemów terapii żywieniowej pacjentów szpitala zarówno poza jak i

dojelitowo.• 2. Zadania:• 1) Opracowanie standardów i ich aktualizacja w zakresie odżywiania dojelitowego

określeniem:• a) sposobu zakładania sondy,• b) sposobu podawania żywienia, • c) prowadzenie bilansu płynów, kalorii, azotu.• 2) Opracowanie standardów i ich aktualizacja w zakresie odżywiania pozajelitowego z

kreśleniem:• a) wyznaczenie osób odpowiedzialnych za zakładanie linii centralnych,• b) sposobu zakładania linii centralnych,• c) sposobu i miejsca przygotowywania żywienia,• d) prowadzenie bilansu płynów, kalorii, azotu,• e) monitorowania wyników i powikłań dożylnej terapii żywieniowej.• 3) Prowadzenie szkoleń personelu z zakresu żywienia pacjentów.• 3. Analizy:• 1) Kontrola i analiza danych w zakresie funkcjonowania standardów.

81

Komitet/zespoły/pracownie leczenia żywieniowego w szpitalu – organizacja, cele

Pracownia Żywienia Pozajelitowego

Pracownia sporządza preparaty do żywienia pozajelitowego dla pacjentów Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu.

Pracownia jest czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 7:00-14:35.

Zlecenie na wykonanie preparatu do żywienia pozajelitowego wypełnia upoważniony przez Kierownika Kliniki lekarz. Wykaz lekarzy dostarczany jest do Apteki Szpitalnej i w razie konieczności zmian na bieżąco aktualizowany.

Zamówienie na wykonanie preparatu do żywienia pozajelitowego składa się na formularza zamówienia (Załącznik nr 4), bądź przy użyciu arkusza kalkulacyjnego „Żywczyk”…..

82

Żywienie do- i pozajelitowe w domu

83

Żywienie do- i pozajelitowe w domu

Tomasz Kowalczyk: „Żywienie dojelitowe w warunkach domowych”

84

Żywienie do- i pozajelitowe w domu

Tomasz Kowalczyk: „Żywienie dojelitowe w warunkach domowych”

15

85

Żywienie do- i pozajelitowe w domu

Tomasz Kowalczyk: „Żywienie dojelitowe w warunkach domowych”

86

Żywienie do- i pozajelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

87Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

Żywienie dojelitowe w domu

88

Żywienie dojelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

89

Żywienie dojelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

90

Żywienie dojelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

16

91

Żywienie pozajelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

92

Żywienie pozajelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

93

Żywienie pozajelitowe w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

94

Żywienie w domu

Piotr Szybiński, Stanisław Kłęk: „Leczenie żywieniowe w warunkach domowych w świetle rozliczeń z NFZ”

95

138 lat…

„[...] śmierć z powodu wyniszczenia

towarzyszącego różnym chorobom nie

powinna mieć więcej miejsca, ponieważ

odkryto nowe drogi podania składników

odżywczych [...]”.

J.T. Whittaker, 1876