KSIĘGAkognitywistyka.usz.edu.pl/kognikacja/ksiega_abstraktow_Kognikacja... · i doświadczamy...

KSIĘGA

ABSTRAKTÓW

Emocje z punku widzenia koncepcji osi mózg- jelita

Alicja Olszewska 1

1 Uniwersytet Szczeciński, Wydział Humanistyczny, Instytut Filozofii,

ul. Krakowska 71-79, 70-017 Szczecin

e-mail: [email protected]

Problematyka emocji istnieje od zawsze, podobnie jak same emocje są z nami

od początku naszego istnienia. Towarzyszą nam na co dzień, bowiem każdego dnia zmagamy się

i doświadczamy różnorodnych stanów odczuwania emocji. Stanowią one nieodłączny składnik

psychiki ludzkiej oraz pozwalają w istocie na wyraz naszej indywidualności.

Zdaniem Antonia Damasio mózg w drodze ewolucyjnej wykształcił się po to by korzystać

z informacji płynących z świata zewnętrznego (otoczenia) oraz wewnętrznego, czyli ciała. Dzięki

odbieranym sygnałom jest on w stanie regulować ludzkie reakcje tzn. zachowania jak i funkcje

naszego ciała. Podczas całego procesu przetwarzania informacji oraz procesów fizjologicznych

uczucia, jakie pojawiają się w umyśle, a które odczuwamy wewnątrz ciała, gdyż stamtąd pochodzą,

z ewolucyjnego punktu widzenia stanowią „czujniki”, które są naszymi naturalnymi wskazówkami,

jakie wykształciły się na podstawie całego wcześniejszego procesu socjalizacji.

Dodatkowym potwierdzeniem dla interakcji umysłu z cielesnością jest opublikowana przez

doktora Emerana Mayera, zajmującego się badaniami nad interakcją mózgu wraz z pozostałą częścią

ciała, koncepcja osi łączącej mózg z jelitami. Zakłada ona, iż jelita, które wyposażone są w oddzielny

układ nerwowy, są zawsze w ciągłej dwukierunkowej komunikacji z mózgiem dzięki szlakom

sygnałowym dokonujących się m.in. za pomocą nerwu błędnego i hormonów za pomocą serotoniny,

endorfiny czy np. kortyzolu (hormonu strachu), które pozostają w interakcji wraz z drobnoustrojami

jelitowymi. Oddziałują one na mózg, a zatem mają wpływ na nasze poczucie emocjonalne.

Referat będzie omówieniem faktów naukowych przedstawianych przez Damasio oraz Mayera,

które potwierdzają obopólny wpływ na emocje, bez których człowiek pierwotnie nie byłby zdolny

do stabilnego utrzymania procesu homeostazy.

Bibliografia:

1. Cosmides L., Tooby J. „Psychologia ewolucyjna, a emocje”, [w]: Lewis M., Haviland-Jones J.M. (red),

„Psychologia emocji” ”, Sopot 2005: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

2. Damasio A. „Błąd Kartezjusza- emocje, rozum i ludzki mózg”, Poznań 2016: Dom Wydawniczy Rebis

3. Mayer E. „Twój drugi Mózg- komunikacja umysł-jelita”, Łódź 2017: Wydawnictwo JK

mailto:[email protected]

Sekwencjonowany mózg autystyczny

mgr Olga Tunkiewicz 1

1Wydział Humanistyczny/ Instytut Filozofii Uniwersytet Szczeciński,

ul. Krakowska 71-79, Szczecin, Polska e-mail: [email protected]

Neuroobrazowanie pozwala na udzielenie odpowiedzi na podstawowe pytania w zakresie

problematyki mózgu autystycznego. Obecnie jesteśmy w stanie zrozumieć istotę powiązań

biologicznych między różnymi obszarami mózgu a zachowaniami, składającymi się na aktualnie

uzgodnioną diagnozę autyzmu. Nie jest jednak znana przyczyna, która leży u podsatw zjawisk

biologicznych, i nie jest znana odpowiedź na pytanie dlaczego się stało, że jest tak jak jest?

[w poznaniu przyczyn ASD] Pomocna w szukaniu odpowiedzi na to pytanie może okazać się

genetyka. Faktem jednak jest, że podobnie jak neuroobrazowanie, genetyka wciąż znajduje się w

powijakach.

Do 1977 roku nie było konkretnych odpowiedzi na to czy DNA ma w ogóle coś wspólnego z

autyzmem, natomiast 2001 rok przyniósł wykreślnie mapy ludzkiego genomu i wówczas stworzono

Projekt Genomu Autyzmu. Badania pokazały, że możliwe wydaje się, że predyspozycje genetyczne

wykazuje gen DRD4, zajmujący się kodowaniem receptora regulujacego poziom dopaminy w mózgu.

Niektórzy z nas mają odmianę genu DRD4, którą określa się jako DRD4-7R, gdzie 7R stanowi

siedmokrotnie powtarzający się allel, czyli sekwencja nukleotydów również powtarza się

siedmokrotnie. Mózgi takich ludzi są mniej uwrażliwione na dopaminę, która wpływa na procesy

mózgowe związane m. in. z reakcjami emocjonalnymi czy doświadczaniem bólu. To powoduje, że

wersja 7R genu DRD4 zwana jest „genem bachora” czy też „genem pijackim”.

Poziom kliniczny wskazuje natomiast, że allel ten powiązany jest m. in. z ADHD, epilepsją

i autyzmem. Wskazuje się na szereg skojarzeń zachodzących między dziećmi z ASD a wariantem 7R

i ich rodzicami. Wariant 7R przynosi wiele zaskakujących informacji, celem referatu jest

przedstawienie badań z zakresu genetyki autyzmu i próba odpowiedzi na pytanie, czy możemy nadal

mówić o przełomie, jakoby genetyka była w stanie wyjaśnić przyczyny autyzmu.

Bibliografia:

1. Grandin T., tłum. Mazurek K., Mózg autystyczny Podróż w głąb niezwykłych umysłów, Copernicus Center

Press, Kraków 2016

2. Donovan J., Zucker C., tłum. Homańczyk A., Według innego klucza Opowieść o autyzmie, Wydawnictwo

Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017


„Rozmowa o myśleniu” użycie i analiza narzędzia do badania

deklaratywnej wiedzy o myśleniu dzieci w wieku przedszkolnym

Jakub Janczura 1

1 Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II,

ul. Aleje Racławickie 14, 20-950 Lublin


Przedstawienie narzędzia autorstwa Dr hab. Marty Białecka-Pikul pod tytułem

„Rozmowa o myśleniu”, które zostało opracowane na podstawie teorii Piageta. „Rozmowa o

myśleniu”

to naturalny dialog z dzieckiem, który bada deklaratywną wiedzę dziecka o myśleniu.

Wystąpienie będzie zawierać przedstawienie struktury narzędzia, formę badania,

pokazanie systemu oceny wypowiedzi dzieci oraz opisanie wskaźników takich jak: definicja

myślenia, znakowość myślenia, definicja myślenia przez analogię, wiedza o myśleniu i

wskazanie, który z nich jest najważniejszy.

Przedstawione będzie również kilka przykładowych odpowiedzi dzieci i ich analiza.

Pokazanie wstępnych wyników statystycznych z badań w tym korelacje i różnice oraz

oczekiwania w dalszych badaniach.

Bibliografia:

Piaget, J. (2011). Mowa i myślenie dziecka. Wydawnictwo Naukowe PWN

Białecka-Pikul, M. (2012). Narodziny i rozwój refleksji nad myśleniem. Wydawnictwo UJ, Kraków.

Białecka-Pikul, M. (2002). Co dzieci wiedzą o umyśle i myśleniu. Wydawnictwo UJ, Kraków.


Porównanie szkodliwości alkoholu i marihuany na ośrodkowy

układ nerwowy

Dagmara Wąchocka 1

1 Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Socjologii i Kognitywistyki, Plac NZS 1, 15-403 Białystok


Według badań CBOS z 2016 roku alkohol i marihuana są jednymi z najczęściej używanych substancji

psychoaktywnych1. Przyjmuje się, że marihuana - jako nielegalna substancja psychoaktywna -

wyrządza więcej szkód niż powszechnie zażywamy alkohol, ale czy naprawdę wiemy, która z nich jest

bardziej szkodliwa? Jakie są skutki poznawcze zażywania tych substancji? Która z nich wyrządza

większe szkody w naszym mózgu? I w końcu: czy są jakieś korzyści zażywania tych substancji?

Badania pokazują, że pod wpływem marihuany ryzyko spowodowania wypadku wzrasta dwukrotnie, a

pod wpływem alkoholu, aż sześciokrotnie2, co oznacza, że nasze funkcje poznawcze pod wpływem

alkoholu pracują znacznie gorzej, niż pod wpływem marihuany. Dalej, niektóre badania

krótkoterminowe wykazują, iż stosowanie marihuany nie powoduje żadnych ubytków w istocie szarej

i białej, a u osób spożywających alkohol, te ubytki są znaczne3. Profilaktyczne zastosowanie alkoholu

w medycynie do leczenia chorób serca, czy usuwania kamieni nerkowych wydaje się być mało

imponujące w porównaniu do kannabinoidów wykorzystywanych w leczeniu ślepoty, padaczki,

Alzheimera, stwardnienia rozsianego, pląsawicy Huntingtona czy nawet raka4.

Celem mojego referatu jest pokazanie, że marihuana wcale nie jest bardziej szkodliwa niż alkohol,

odurza nas w mniejszym stopniu, jej skutki na mózg nie są aż tak istotne, a korzyści płynące z jej

zażywania mogą uratować coś cennego - ludzkie życie.

1 Młodzież 2016 , Fundacja Badania Opinii Społecznej CBOS, Warszawa, 2017. 2 W. Hall, Alcohol and cannabis: Comparing their adverse health effects and regulatory regimes , “International

Journal of Drug Policy” 2016, nr 1872, s. 1-6. 3 R. E. Thayer, S. YorkWilliams, H. C. Karoly, A. Sabbineni, S. Feldstein Ewing, A. D. Bryan, K. E. Hutchison,

Structural Neuroimaging Correlates of Alcohol and Cannabis Use in Adolescents and Adults, “Addiction” 2017,

nr 12, s. 2144-2154. 4 J. Vetulani, Medyczne zastosowania marihuany, „Wszechświat” 2014, t. 115, nr 1-3, s. 15-24.

Stres i jego wpływ na procesy poznawcze.

Michał J. Dąbrowski 1, Anna Szewczyk 1

1 Uniwersytet w Białymstoku,

ul. Marii Skłodowskiej-Curie 14, 15-097 Białystok

e-mail: [email protected],

[email protected]

Stres towarzyszy nam od zarania dziejów. Szybkie tętno, skręty żołądka, krople potu na

czole i karku, przyspieszony oddech, każdy z nas to niestety zna. Ze stresem walczymy,

poddajemy mu się, przypisujemy mu nasze porażki, a nawet triumfy. Stres przetrwał proces

ewolucji, a to sugeruje, że mimo wszystko jest nam do czegoś potrzebny. Tylko do czego?

Jednak ważniejsze pytanie to: Co obecnie o nim wiemy?

Obecnie potrafimy wyróżnić typy stresu jak również sposoby jego zwalczania. Badamy

jego wpływ na pamięć, kontakty interpersonalne, układ odpornościowy czy też procesy

poznawcze. Wiemy na jego temat coraz więcej, jednak dla nas to wciąż za mało. A gdyby tak

go opanować albo obrócić na naszą korzyść? Życie byłoby znacznie prostsze.

W naszym referacie przedstawimy wpływ stresu na procesy poznawcze oraz

odpowiemy na pytania takie jak: Co to jest stres? Czy należy z nim walczyć i czy należy z nim

walczyć? Czy jego wpływ jest tylko negatywny?

Bibliografia:

1. https://www.pum.edu.pl/ data/assets/file/0020/66323/NK_2013_07_084-092.pdf

2. https://pdfs.semanticscholar.org/3b33/2757e3ef2292d8145adfc4cb734cb5661894. pdf

3. https://dublin.sciencegallery.com/memory/files/papers/Lupien_et_al_2009.pdf 4.

https://rd.springer.com/article/10.1007/s00415-017-8571-3

mailto:%[email protected],

mailto:%[email protected],


http://www.pum.edu.pl/

Czy stereotyp o nieempatycznym informatyku jest prawdziwy?

Janka Mękarska 1

1 Uniwersytet Szczeciński, Wydział Humanistyczny, Instytut Filozofii, ul. Krakowska 71-79, 71-017 Szczecin


Celem pracy było porównanie poziomu empatii kognitywnej na wybranych profilach

klas naturalnych. Mechanizm empatii jako krzywa normatywna informuje nas o zajmowanym

miejscu w kontinuum empatii. Jest on zależny od pracy struktur mózgowych, tak zwanego

Obwodu Empatii. W ujęciu kognitywistycznym możemy wykazać jej wpływ na procesy

poznawcze, na przykład na rozwiązywanie zadań testowych.

Przebadano około 200 maturzystów z 3 miast Polski, z klas o różnych profilach.

Badanie polegało na wypełnieniu Kwestionariusza Empatii autorstwa Simona Barona-

Cohena, zmodyfikowanego na potrzeby badania oraz ankiety osobowej.

Wyniki zostały poddane analizie statystycznej, która wykazała pozytywną zależność

między niższymi wynikami poziomu empatii, a wyższymi wynikami w zakresie testowym,

w poszczególnych profilach oraz przeciwną zależność na profilach o innym charakterze.

Bibliografia:

1. Simon Baron-Cohen „Teoria zła”


Medytacja a aktywność mózgu, samokontrola i ogólna motywacja

Gabriela Orchowska 1

1Uniwersytet w Białymstoku,

ul. Marii Skłodowskiej-Curie 14, 15-097 Białystok


Medytacja jest jednym z najbardziej popularnych treningów umysłu. Praktyki

medytacyjne mają na celu wprowadzić w niezakłócony emocjami i myślami stan

świadomości, inaczej mówiąc dzięki nim mamy osiągnąć tzw „czystą obecność”.

Z medytacją często wiążą się pojęcia - samokontrola, samoświadomość, opanowanie.

Rzeczywiście wielu praktykujących medytacje (np. mnisi buddyjscy) podkreśla fakt, że dzięki

praktykom medytacyjnym uwalniają swoje negatywne emocje oraz myśli i zastępują je

spokojem. Medytacja ma pozwolić lepiej zrozumieć siebie i pomóc kontrolować

w najbardziej nieoczekiwanych sytuacjach.

Wiele badań wykazuje pozytywne skutki medytacji na aktywności naszego mózgu

i ciała (np. obniżenie poziomu stresu, lepsza koncentracja, zwiększenie aktywności fal

mózgowych) oraz ukazuje różnice w działaniu mózgu podczas stresowych sytuacji

u człowieka medytującego i niemedytującego.

W moim referacie postaram się przybliżyć relację pomiędzy medytacją, aktywnością

mózgu, samokontrolą oraz funkcję motywacji w tym całym dość skomplikowanym procesie

uczenia się samokontroli umysłu.

Bibliografia:

1. Ewa Holt „Wpływ medytacji na aktywnosc mozgu przy przetwarzaniu emocji”

(http://integra.xtr.pl/wp-content/uploads/2010/07/Medytacja.pdf)

2. „Losing Control How and Why People Fail at Self – Regulation” Roy F.Baumeister, Todd

F.Heatherton, Dianne M.Tice (http://courses.ucsd.edu/gkoob/PSYCH188/188_Losing_Control.pdf)

3. „Self-Regulation, Ego Depletion, and Motivation” Roy F. Baumeister1 and Kathleen D. Vohs

(http://assets.csom.umn.edu/assets/90559.pdf)

4. Film dokumentalny- https://www.youtube.com/watch?v=g6k8FfcdiZI


http://integra.xtr.pl/wp-content/uploads/2010/07/Medytacja.pdf

http://courses.ucsd.edu/gkoob/PSYCH188/188_Losing_Control.pdf

http://assets.csom.umn.edu/assets/90559.pdf

Etyka, udoskonalenie moralne i sztuczna inteligencja

dr Michał Klincewicz 1

1 Jagiellonian University,

ul. Gołębia 24, 31-007 Cracow, Poland


It is not clear to what the projects of creating an artificial intelligence (AI) that does

ethics, is moral, or makes moraljudgments amounts. In this paper we discuss some of the

extant metaethical theories and debates in moral philosophy by which such projects should be

informed, specifically focusing on the project of creating an AI that makes moral judgments.

We argue that the scope and aims of that Project depend a great deal on antecedent

metaethical commit- ments. Metaethics, therefore, plays the role of an Archimedean fulcrum

in this context, very much like the Archimedean role that it is often taken to take in context of

normative ethics (Dworkin 1996; Dreier 2002; Fantl 2006; Ehrenberg 2008).

This paper critically assesses the possibility of moral enhancement with ambient

intelligence technologies and artificial intelligence presented in Savulescu and Maslen (2015).

The main problem with their proposal is that it is not robust enough to play a normative role

in users’ behavior. A more promising approach, and the one presented in the paper, relies on

an artificial moral reasoning engine, which is designed to present its users with moral

arguments grounded in first-order normative theories, such as Kantianism Or utilitarianism,

that reason-responsive people can be persuaded by. This proposal can play a normative role

and it is also a more promising avenue towards moral enhancement. It is more promising

because such a system can be designer to take advantage of the sometimes undue trust that

people put in automatem technologies. We could therefore expect a well-designed moral

reasoner system to be able to persuade people that may not be persuaded by similar arguments

from other people. So, all things considered, there is hope in artificial intelligence for moral

enhancement, but not in artificial intelligence that relies solely on ambient intelligence

technologies.


Umysł społeczny. Ewolucyjne aspekty relacji i zachowań człowieka

Magdalena Dziegieć 1




Od momentu, kiedy rozdzieliły się drogi człowieka i współczesnych szympansów

minęło siedem milionów lat, a ludzki mózg powiększył się trzykrotnie. Nadal jednak, chcąc

lepiej zrozumieć procesy rządzące naszymi relacjami z innymi ludźmi, bardziej i mniej

racjonalne zachowaniai popędy, należy cofnąć się właśnie do czasów, gdy pojawił się ich

paradygmat, przyniósł ewolucyjny sukces i zaczął się utrwalać. Dobór naturalny i płciowy

nadawały rytm funkcjonowania grupom społecznym, a te z kolei warunkowały stały rozwój

procesów komunikacyjnych. W swoim wystąpieniu przedstawię badania Robina Dunbara,

który udowadnia, że u naczelnych i małp człekokształtnych istnieje korelacja pomiędzy

wielkością kory nowej a liczebnością grupy społecznej, którą ograniczają kompetencje

poznawcze.

Naturalnym uzupełnieniem hipotezy umysłu społecznego, odnoszącej się do różnic

międzygatunkowych, jest jej aspekt wewnątrzgatunkowy. Mianowicie, czy da się wykazać,

że osobnicze różnice w wielkości mózgu są powiązane z liczebnością sieci społecznych?

Na to pytanie odpowiedź dały badania z użyciem skanowania mózgu, przynosząc również

inne obserwacje na temat kompetencji społecznychi związanych z nimi obszarów mózgu.

Na koniec omówię genezę zachowań altruistycznych i sedno zaistnienia ich w

społecznościach ludzkich, oraz przedstawię argumenty za i przeciw założeniu, że człowiek

jest zwierzęciem monogamicznym.

Literatura:

[1] Gazzaniga, M. przeł. Nowak, A. (2008). Istota człowieczeństwa. Co sprawia że jesteśmy wyjątkowi.

Sopot, Wydawnictwo Smak Słowa.

[2] Gamble, C., Gowlett, J., Dunbar, R. przeł. Kosarzycki, R.(2014). Potęga mózgu. Jak ewolucja życia

społecznego kształtowała ludzki umysł. Kraków, Wydawnictwo Copernicus Center Press.

[3]Dunbar, R. przeł. Kucharzyk, B. (2014). Nowa historia ewolucji człowieka. Kraków, Wydawnictwo

Copernicus Center Press.

[4]Dunban, R. przeł. Łamża, Z. (2012). Anatomia miłości i zdrady. Co nauka mówi o namiętnościach

człowieka. Kraków, Wydawnictwo Copernicus Center Press.

Disturbance of Perception in Virtual Reality Environments

Magdalena Sabat 1

1 Jagiellonian University,

ul. Gołębia 24, 31-007 Cracow, Poland


Immelmann had divided time perception into :(a) daytime perception and (b) short time perception [1].

Daytime perception is an active integration of the information collected from the environment, on the basis of

which the assessment of the elapsed time is made. Elements of the environment, from which the informations

about the elapsed time are being collected are called “zeitgebers” (german "time givers") and are believed to

regulate human circadian clock [2,3].

Technologies of Virtual Reality, especially tools that emerged during its development like HMD (ex.

Oculus) give the possibility to interact with the virtual environment alike to a natural one, at the same time

having different effect on human time perception. Immersion into virtual world causes disruption of the natural

time perception [4].

VR Environments (VRE) can be designed so the implemented sun captures the movement one of the

natural one, so that the movement is slower, faster, or it doesn't move at all. It's been observed, that mentioned

manipulation affects subjective time experience reported through elapsed time estimation[5].

Exposure to VR causes some unpleasant symptoms like dizziness and nausea. HMD induce more of the

unpleasant symptoms when compared to desktop or reality theatre [6]. Elaboration of the methods of

implementing time into VRE will upgrade user experience. Manipulation of time flow in VR was already used as

a distractor for cancer patients receiving chemotherapy[7].

References

1. Immelmann, K.: Er¨orterungenzur Definition und Anwendbarkeit der Begriffe “ultimate factor”,

“proximate factor” und “Zeitgeber”. Oecologia 9(3), 259 - 264 (1972)

2. Aschoff, J., Poppel, E., Wever, R.: Circadian rhythms in men under the influence of light-dark cycles of

various periods. Pfl¨ugersArchiv 306(1), 58 - 70 (1969)

3. Roenneberg, T., Kumar, C. J., Merrow, M.: The human circadian clock entrains to sun time.

CurrentBiology 17(2), 44 - 45 (1980)

4. Sanders, T., Cairns, P.: Time perception, immersion and music in videogames. BCS '10 Proceedings of

the 24th BCS Interaction Specialist Group Conference, 160 - 167 (2010)

5. Schatzschneider, C., Bruder, G., Steinicke, F.: Effects of Manipulated Zeitgebers, Cognitive Load and

Immersion on Time Estimation. IEEE Transactions on Visualization and Computer Graphics. 22(4),

1387 - 1395 (2016)

6. Sharples, S., M., Cobb, S., Moody, A., Wilson, R.: Virtual reality induced symptoms and effects

(VRISE): Comparison of head mounted display (HMD), desktop and projection display systems.

Displays 29(2), 58 - 69 (2008)

7. Schneider, S. M., Kisby, C. K., Flint, E. P.: Effect of virtual reality on time perception in patients

receiving chemotherapy. SupportiveCare in Cancer 19, 555–564 (2011)


Akomodacja, współpraca i akty mowy5

dr hab. Maciej Witek, prof. US 2




Termin „akomodacja” pochodzi od Davida Lewisa (1979), który za jego pomocą

odniósł się do dyskursywnego mechanizmu przystosowania lub naprawy kontekstu

wypowiedzi. Mechanizmem akomodacji kieruje domyślne założenie, w myśl którego

rozważana wypowiedź stanowi fortunny lub stosowny akt mowy określonego typu.

Na przykład jeśli sformułowanie stosownego stwierdzenia za pomocą zdania „Muszę odebrać

swoją siostrę z lotniska” wymaga, by elementem wspólnego gruntu(ang. commonground;

zob. Stalnaker 2002, 2014) uczestników konwersacji był sąd, że nadawca tej wypowiedzi ma

siostrę – który stanowi presupozycję rozważanego stwierdzenia – a warunek ten nie był

spełniony w chwili poprzedzającej tę wypowiedź, to ceteris paribus sąd ten staje się

elementem wspólnego gruntu.

Celem wystąpienia jest przedstawienie odmian, jakie przyjmuje zjawisko akomodacji

(zob. Roberts 2015), a także próba ustalenia roli, jaką w opisie mechanizmu akomodacji

odgrywają dwie idee: ideawspółpracy (Thomason 1991; Thomasonet al. 2006; Tomasello

2014) oraz idea reguł aktów mowy (Sbisà w druku; Witek 2015, 2016, w druku).

Lewis, D. (1979). Scorekeeping in a Language Game. Journal of Philosophical Logic 8: 339-359

Sbisà, M. (w druku). Varieties of speech act norms. In: M. Witek and I. Witczak-Plisiecka (eds.), Normativity and Variety of Speech Actions. Leiden: Brill (Poznań Studies in the Philosophy of the Sciences and the Humanities).

Stalnaker, R. (2002). Common Ground. Linguistics and Philosophy 25: 701-721.

Stalnaker, R. (2014). Context. Oxford: Oxford University Press.

Roberts, C. (2015). Accommodation in a language game. In: B. Loewer and J. Schaffer (eds.), The Blackwell Companion to David Lewis. Oxford: Blackwell, 345-366.

Thomason, R. H. (1990). Accommodation, Meaning and Implicature. In: P. R. Cohen, J. Morgan and M. E. Pollack (eds.), Intentions in Communication. Cambridge, Mass.: MIT Press, 325–363.

Thomason, R. H., M. Stone and D. DeVault (2006). Enlightened Update: A Computational Architecture for Presupposition and Other Pragmatic Phenomena. Target Manuscript for Workshop on Presupposition Accommodation at the Ohio State University.

Tomasello, M. (2014). A Natural History of Human Thinking. Cambridge, Mass.: Harvard University Press (polskiewydanie:

Historianaturalnamyślenialudzkiego, Kraków: Copernicus Press 2016).

Witek, M. (2015). Mechanisms of Illocutionary Games. Language & Communication 42: 11– 22.

Witek, M. (2016). Convention and Accommodation. Polish Journal of Philosophy 10(1): 99-115.

Witek. M. (w druku), Accommodation in Linguistic Interaction. On the so-called triggering problem. In: P. Stalmaszczyk (ed.), Pragmatics and Beyond. Philosophical Insights into Pragmatics, Berlin & Boston: De Gruyter.

5 Referat przygotowany dzięki wsparciu finansowemu Narodowego Centrum Nauki w ramach umowy nr. 2015/19/B/HS1/03306


Znaczenie organiczne a ewolucja komunikacji intencjonalnej6

mgr Mateusz Włodarczyk 2




Zgodnie z proponowaną przezMitcha Greena (w druku) koncepcją znaczenia organicznego

(organicmeaning) możemy wyróżnić takie typy znaczenia, które spełniają tylko niektóre

z warunków jakie zaproponował Paul Grice (1957) doodróżnienia znaczenia naturalnego

i non-naturalnego. Znaczenie organiczne jestprzykładem komunikacji, ale nie odwołuje się do

intencjinadawcy i odbiorcy komunikatu. W związku z tym może być ono przydatne dostworzenia

wiarygodnej koncepcji ewolucji komunikacji, gdyż unika problemów jakie napotykają podejścia

odwołujące się do intencji komunikacyjnych, takich jak problem obciążenia poznawczego.

W wystąpieniu będę argumentował za tym, że koncepcja znaczenia organicznego wyjaśnia

niektóre przypadki zjawisk komunikacyjnych, ale nie jest pomocna w wyjaśnianiu ewolucji

specyficznie ludzkich form komunikacji. Odwołując się do koncepcji Michaela Tomasello (2010)

pokażę, że można stworzyć wiarygodną Grice’owską koncepcję ewolucji ludzkich form komunikacji,

która za punkt wyjścia przyjmuje intencjonalne zachowania komunikacyjne zwierząt (komunikacja

gesturalna naczelnych). Będę również starał się wykazać, że koncepcja znaczenia organicznego nie

jest przydatna do wyjaśniania mechanizmów poznawczych odpowiedzialnych za komunikację.

Bibliografia:

Green, M. (w druku). Organic Meaning: An Approach to Communicationwith Minimal Appealto Minds. W: A.

Capone (red.), Further Advances in Pragmatics and Philosophy, Springer.

Grice, H. P. (1957). Meaning. The philosophical review, 66(3), 377-388.

Tomasello, M. (2010). Origins of human communication. MIT press.

6Praca badawcza finansowana ze źródeł Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu 2015/19/B/HS1/03306.


Jak lekarz może wytłumaczyć pacjentowi relację między modalnością de re i modalnością de dicto w opisie

zaburzeń stwierdzanych w diagnostyce obrazowej w wypowiedzi o stawianej diagnozie? Zarys teorii

problemu zegzemplifikowany analizą hipotetycznych sytuacji klinicznych dla rozpoznania guzów

nadnerczy, zapalenia wyrostka robaczkowego oraz zapalenia skórno-mięśniowego

Michał M. Skoczylas1, 2

1 Wydział Lekarski z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie,

ul. Rybacka 1, 70-204 Szczecin 2 Uniwersytet Szczeciński, Wydział Filologiczny,

ul. Aleja Piastów 40b, 71-065 Szczecin


Pacjent odczytuje przedstawiane przez lekarza sądy modalne na temat stawianej diagnozy w interpretacji

de sensu w odniesieniu do wypowiedzi lekarza oraz w interpretacji de se co do poczucia zaburzeń własnego

zdrowia a także de dicto w przypadku uzyskania informacji o wynikach badań lekarskich. Podczas gdy

u wypowiadającego się lekarza ważną rolę odgrywa przekonanie o charakterze de re, u pacjenta nieznającego

choroby w znacznej mierze do głosu dochodzi przekonanie o charakterze de dicto. Z założenia, że stawianie

diagnozy w oparciu o wyniki badań dodatkowych podlega zasadom kondycjonalizacji prawdopodobieństwa

bayesowskiej szkoły statystyki wynika, że mechanizm racjonalnego formowania i przekształcania systemu

przekonań lekarza opiera się o zdolność do analizy i interpretacji faktów wykazującą określony stopień

kalibracji. Świadomość różnorakich problemów metodologicznych, m.in. kontyngencji zjawisk, określonej

czułości i specyficzności badań oraz problemu Gettiera, i wiedza o warunku mówiącym, że aby wnioskować

w oparciu o rozumowanie redukcyjne należy być przekonanym o niskim prawdopodobieństwie racji innych niż

formułowane, są niezbędne by określić relację między możliwością stwierdzania przedmiotowych objawów

klinicznych u danego pacjenta (formuła z wolną zmienną indywiduową) a możliwością występowania u niego

choroby. Wiedza ta umożliwia formułowanie sądów ogólnych lub każdy z ww. problemów może być

scharakteryzowany z osobna. Z drugiej strony próba ominięcia problemu modalności w wyjaśnianiu wyników

diagnostyki medycznej przy niemożności pewnego stwierdzania faktów lub sprawdzania hipotez sprawia,

że autor wypowiedzi nie udziela pełnej informacji lub popełnia błąd niedostatecznego uzasadnienia (petitio

principii). Omawiane zagadnienie można zegzemplifikować predykatami z diagnostyki guzów nadnerczy,

zapalenia wyrostka robaczkowego i zapalenia skórno-mięśniowego z określeniem czy wnioskowanie o diagnozie

na podstawie wyników badań obrazowych jest pewne czy prawdopodobne.

* Cieśluk A. De re i de dicto. Diametros 2009; 22: 134-150.

* Mill JS. System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej. Tom I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962.

* Biegański W. Traktat o poznaniu i prawdzie. Warszawa: Skład Gł. Księgarni E. Wendego i S-ki, 1910.

* Carnap R., Filozofia jako analiza języka nauki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.

* Jespersen B. Knowing that p rather than q. Sorites 2008; 20: 125-134. [online]. Dostępny w Internecie:

<http://www.sorites.org/Issue_20/jesperse.htm>.

* Gettier E. L. Is Justified True Belief Knowledge? Analysis 1963; 23: 121-123.

* Suchoń W., Trzcieniecka-Schneider I., Kowalski D. Parerga z logiki praktycznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu

Jagiellońskiego, 2013. ISBN 978-83-233-3460-6.

* Rechlewicz W. Logika praktyczna z elementami prakseologii. Kraków: Wojciech Rechlewicz, 2016. ISBN 978-83-941520-

2-4.

* Russel B. Problemy filozofii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11973X.


W poszukiwaniu nieświadomej percepcji

Agnieszka Lisowska1

1Uniwerytet Jagielloński, Wydział Filozofii,

ul. Gołebia 24, 31-007 Kraków e-mail: [email protected]

Nieświadoma percepcja to obiecujący trop w kierunku badań nad świadomością. Wyodrębnienie i zbadanie

takiego zjawiska rzuciłoby nowe światło na funkcjonowanie świadomości. Percepcja jako nasze okno na świat

wydaje się nieprawdopodobna jeśli miałaby być nieświadoma. Wiadomo, że przetwarzamy informacje na

poziomie nieświadomym, ale czy możliwe jest to również w przypadku percepcji?

Wielu badaczy uznało ten problem jako czysto empiryczny. Najbardziej znanym, a jednocześnie

rozpoczynającym całe poszukiwania przypadkiem jest tzw. ślepowidzenie (blindsight). Pacjenci z uszkodzoną

korą wzrokową, ze zdrowym aparatem wzrokowym nie posiadają wrażeń wzrokowych w części lub w całym

polu widzenia, choć można przypuszczać, że coś postrzegają, ponieważ na poziomie wyższym niż losowy

wykonują pewne zadania opierające się stricte na bodźcach wzrokowych.

Istnieją również paradygmaty, które być może są w stanie wywołać nieświadome postrzeganie np. continuous

flash suppression (CFS). CFS polega na prezentowaniu do jednego oka bodźca, który ma być nieświadomy, a do

drugiego maski zwanej mondrianem, czyli szybko zmieniającego się obrazu o wysokim kontraście. Tak

prezentowane bodżce wpływają na późniejsze decyzje badanych, pomimo żę twierdzą oni, że ich nie widzieli.

Badanie te, choć bardzo obiecujące nie są pozbawione problemów metodologicznych. Póki co istniejąca krytyka

nie pozwala jednoznacznie określić czy zjawisko nieświadomej percepcji istnieje czy nie, lecz zmagania w celu

rozwikłania tej zagadki nie ustają.

Bibliografia

Breitmeyer, B. G. (2015). Psychophysical “blinding” methods reveal a functional hierarchy of unconscious visual processing. Consciousness and Cognition, 35, 234–250.

Gelbard-Sagiv, H., Faivre, N., Mudrik, L., Koch, C. (2016). Low-level awareness accompanies “unconscious” high-level processing during continuous flash suppression.

Journal of Vision, 16(1), 1–16.

Jiang, Y. V., Costello, P., Fang, F., Huang, M., He, S. (2006). A gender- and sexual orientation-dependent spatial attentional

effect of invisible images. Proceedings of the National Academy of Sciences, 103(45), 17048–17052.

Overgaard, M., Mogensen, J. (2015). Reconciling current approaches to blindsight.

Consciousness and Cognition, 32, 33–40.

Peters, M. A., Kentridge, R. W., Phillips, I., Block, N. (2017). Does unconscious perception really exist? Continuing the

ASSC20 debate. Neuroscience of Consciousness, 3(1).

Raio, C., Carmel, D., Carrasco, M., Phelps, E. A. (2012). Nonconscious fear is quickly acquired but swiftly forgotten. Current Biology, 22(12), 477–479.


Wpływ dwujęzyczności naturalnej na funkcje kognitywne:

zmiany w percepcji dźwięków języków rodzimych i obcych.

Sara Kwiecień 1

1Uniwersytet Szczeciński, Wydział Humanistyczny, Instytut Filozofii,

ul. Krakowska 71-79, 71-017 Szczecin e-mail: kwiecień[email protected]

Celem wystąpienia jest poruszenie tematu, który wśród Polaków niezaznajomionych

z literaturą naukową dotyczącą dwujęzyczności i z najnowszymi badaniami na ten temat,

budzi wiele kontrowersji i niepewności. Wokół tematu dwujęzyczność oraz jej wpływu na

procesy poznawcze w szczególności na uwagę, percepcję i język, narosło wiele mitów,

z którymi rozprawienie się, szczególnie w obliczu małej aktywności polskich naukowców

w tej dziedzinie oraz ubogiej literatury w języku polskim na ten temat, wydaje się zadaniem

trudnym. Jednak potrzeba poruszania tej kwestii i edukowania społeczeństwa wzrasta.

Referat skupi się na dwujęzyczności naturalnej i jej wpływie na funkcje kognitywne.

Dużą część wystąpienia zajmie omówienie badań przeprowadzonych na niemowlętach,

dotyczących zmiany w percepcji dźwięków języków całkowicie obcych dla badanych dzieci

oraz tych, z którymi mają styczność na co dzień. Badania ukażą ogrom możliwości

percepcyjnych i językowych z jakimi rodzą się dzieci. Na ich podstawie naukowcy próbują

określić okres krytyczny w rozwoju, po którym niemożliwe jest przyswojenie przez

człowieka języka w sposób identyczny jak przyswaja się język ojczysty.

Wpływ metodologii badań na powszechną wiedzę o spostrzeganiu,

odczuwaniu oraz przetwarzaniu informacji przez kobiety i

mężczyzn na przełomie XIX i XX a XXI wieku.

Łukasz Januszewski 1




W 1900 roku została wydana książka o wdzięcznym tytule „Schmidt's Jahrbücher für die gesammte

Medicin" (O umysłowym i moralnym niedorozwoju kobiety), której autorem jest niemiecki lekarz Paul Julius

Möbius, a 11 lat później Julius Bayerthal w swoich pracach stwierdził, że rozważania nad obwodem głów

genialnych kobiet nie mają sensu ponieważ takich nie ma.

Faktem jest, że mózgi kobiet przyrównane do mózgów mężczyzn statystycznie są o około 10%

mniejsze, jednak to nie przekłada się na gorsze osiągi. Czym jeszcze różnią się nasze mózgi? Mózg mężczyzny

jest podzielony, lewa półkula głównie odpowiedzialna jest za działalność funkcji werbalnych, kiedy prawa

skupia się na funkcjach wizualnych. Gdy mężczyzna skupia się na problemie abstrakcyjnym w większej mierze

angażuje do pracy prawą półkulę. Z kolei w mózgu kobiety nie istnieje aż tak wyraźny podział funkcji między

półkulami, są zdecydowanie w mniejszym stopniu wyspecjalizowane, zarówno czynności werbalne i wizualne w

podobnych natężeniach angażują obydwie półkule. Gdy mężczyźnie oraz kobiecie gdzie oboje z nich mają

uszkodzoną prawą półkulę mózgu, damy za zadanie wyrazić artystyczną ocenę, dla kobiety będzie to

zdecydowanie mniejsze wyzwanie, ponieważ główny ośrodek wyrażania takich ocen u mężczyzny jest w

uszkodzonej półkuli, a kobiety do głoszenia takich ocen wykorzystują cały mózg.

Niespełna 150 lat temu Ellis Havellock stwierdził, że nie jesteśmy w stanie dokładnie zdefiniować

różnic intelektów między płcaimi - psychologia wciąż raczkuje. Dzisiejsza psychologia dzięki narzędziom

nieosiągalnym nawet wyobraźni filozofów z końca XIX wieku, zdefiniowała oraz opisała zdecydowanie więcej

jednak to nie od narzędzi uzalenione są sukcesy, znacznie istotniejsza jest pokora oraz obiektywne spojrzenie na

temat, a dzisiejsza psychologia jeszcze wiele ma przed sobą i nie uważam aby zaczęła biegać.

W czasie wystąpienia dokonam przeglądu badań z przełomu wieków XIX i XX oraz XXI, porównam

ich metodologię, a także przedstawię różnice ich wniosków.

Bibliografia:

1. Dooren Kimura, przeł. Maja Kamińska, (2006) Płeć i poznanie,

Państwowy Instytut Wydawniczy

2. Anne Moir , David Jessel przeł. Nina Kancewicz-Hoffman (1993) Płeć mózgu,

Państwowy Instytut Wydawniczy

3. Ellis Havellock (1894) Man and woman,

Walter Scott, Ltd. Paternoster Square


Rytuały jako zachowania powtarzalne

mgr inż. Edgar Filip Różycki 1

1Uniwersytet w Białymstoku, ul. Marii Skłodowskiej-Curie 14, 15-097 Białystok


Przyglądając się zachowaniom społecznym czy kulturowym różnych grup ludzkich

zauważamy niezwykłe bogactwo i różnorodność otaczających nas zachowań rytualnych,

np. gesty sportowców (np. seria rytuałów Rafaela Nadala lub uderzanie belki startowej przed

skokiem przez Adama Małysza), sposób mieszania ciasta przez nasze babcie („tylko w jedną

stronę, bo będzie zakalec”), czy wreszcie zachowania podczas celebracji obrzędów

religijnych.

Warto jednak zauważyć, że – niezależnie od pochodzenia czy miejsca zamieszkania

ludzi wykonujących rytuały – mają one wiele cech wspólnych, w szczególności odbywają

się według założonego scenariusza a wykonywane czynności nie służą uzyskaniu

wymiernych efektów. I wydaje się, że nie powinno to być zaskakujące, jako że ludzkie

umysły są do siebie porównywalne, również w skali całej Ziemi.

W referacie chciałbym przedstawić wyniki najnowszych badań przeprowadzonych

w naszym Instytucie (Instytut Socjologii i Kognitywistyki, Wydział Historyczno-

Socjologiczny, Uniwersytet w Białymstoku) pod kierunkiem dr. hab. Konrada W. Talmonta-

Kamińskiego, które mają za zadanie zbliżyć nas do odpowiedzi na pytanie o umysłową

przyczynę powszechności rytuałów oraz jak to się dzieje, że zachowania ludzkie zaczynają

spontanicznie w nie przechodzić.

Literatura:

Malinowski, B. (1925). Magic, science and religion.

Malinowski, B. (1925). Myth in Primitive Psychology.

Skinner, B. F. (1948) Superstition in the pigeon. Journal of Experimental Psychology, 38, 168-172.

Talmont-Kaminski, K. (2013). Malinowski’s magic and Skinner’s superstition. Mental Culture: Classical Social

Theory and the Cognitive Science of Religion, 98-109.


Labirynty

N. Butrym1, W. Sękowska 1


ul. Krakowska71-79, 71-017 Szczecin

email: [email protected], [email protected]

Nasze wystąpienie dotyczyć będzie wyników, przeprowadzonych przez nas badań

pilotażowych. Mają one na celu ukazanie różnic w procesach dokonywania wyboru,

spostrzegania i sposobu rozwiązywania przez osoby przeciwnej płci labiryntów o różnym

poziomie trudności.

Eksperyment podzielony został na dwie części. W pierwszym etapie udział wzięli

studenci Uniwersytetu Szczecińskiego. Ich zadanie polegało na przejściu labiryntów

wydrukowanych na kartkach.

W trakcie pierwszego dnia konferencyjnego udostępniona zostanie maszyna

eye-tracking, na której osoby chętne będą mogły poddać się badaniu, biorąc udział w etapie

drugim. Następnego dnia wyniki z urządzenia zostaną przeanalizowane i użyte do

przedstawienia całokształtu naszych wniosków i obserwacji



Ile widzimy kolorów, a ile z nich nazywamy?

Co decyduje o bogactwie systemu kolorów w poszczególnych

kulturach.

Weronika Browarczyk 1

Uniwersytet Jagielloński,

ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków


Dlaczego w języku angielskim występuje 11 podstawowych nazw kolorów,

a w języku Tsimane tylko 3?Popularnym wyjaśnieniem zróżnicowania w kategoryzacji kolorów

pomiędzy kulturami jest to zaproponowane przez B. Berlina i P.Kay’a. Zasugerowali oni, że pewne

kolory są bardziej istotne, a kultury rozpoczynają ich nazywanie od tych

o największym znaczeniu, wprowadzając później nowe określenia w odpowiedniej kolejności (Berlin,

Kay, 1991).

Nowe światło na zagadnienie rzucają obserwacje zespołu E. Gibsona (2017), który zauważył,

że kolory uważane za ciepłe łatwiej jest precyzyjnie zakomunikować niż zimne. Tendencja

ta występowała we wszystkich badanych językach. Analiza zbioru zdjęć przedstawiających naturalne

obiekty pokazała, że znacznie częściej, w przeciwieństwie do tła, mają one ciepłe zabarwienie.

Przeprowadzono też badanie wśródosób mówiących w Tsimane- języku nieuprzemysłowionego

amazońskiego plemienia. W nim rzadziej używa sięokreśleń kolorów w opisach przedmiotów

znanych, a system kolorów jest mniej informatywny niż te występujące w innych kulturach,

co sugeruje, że różnice w kategoryzowaniu kolorówodzwierciedlają użyteczność koloru dla

poszczególnych kultur. Przedstawiciele Tsimane zwiększali użycie terminologii związanej z kolorami,

kiedy opisywali sztucznie kolorowe obiekty, w porównaniu z naturalnymi, co pozwala wnioskować,

że industrializacja sprzyja przydatności kolorów.

Powyższe spostrzeżenia dają podstawę, by sądzić, że słowa określające kolory powstają

w języku dla bardziej efektywnej komunikacji oraz, że kultury nazywają te kolory, które są dla nich

użyteczne.

BIBLIOGRAFIA:

Gibson, E., Futrell, R., Jara-Ettinger, J., Mahowald, K., Bergen, L., Ratnasingam, S., & Conway, B. R. (2017).

Color naming across languages reflects color use. Proceedings of the National Academy of Sciences, 114(40),

10785-10790.

Berlin, B., & Kay, P. (1991). Basic color terms: Their universality and evolution. Univ of California Press.

Kay, P., Berlin, B., Maffi, L., Merrifield, W. R., & Cook, R. (2009). The world color survey. Stanford: CSLI

Publications.


Muzyka a uczenie się. Czy muzyka pomaga, a może przeszkadza

w uczeniu się?

Przemysław Jaskulski 1

Uniwersytet Szczeciński, Wydział Humanistyczny, Instytut Filozofii

ul. Krakowska 71-79,71-017 Szczecin


Wpływ muzyki na to jak uczymy się. Czy muzyka pomaga? Jeśli tak to jaka muzyka?

Badania w tej materii zaczęły się od tzw. Efektu Mozarta ukutego na początku lat 90 przez

Alfreda Tomatisa. Sama nazwa zaczęła żyć własnym życiem od momentu ukazania się

artykułu w „Nature”. Mimo że efekt jest powszechnie znany, to nie do końca jest uznawany w

nauce.

Efekt Mozarta jest tylko jednym stopniem w zrozumieniu problematyki „muzyczności

mózgu”. Kolejnym etapem są badania nad tzw. Efektem Nieistotnego Dźwięku. Czy muzyka

jest naszym sprzymierzeńcem w procesie uczenia się? Czy może służy nam tylko i wyłącznie

jako kolejny bodziec odwracający naszą uwagę? Kluczem do tej odpowiedzi wydaje się być

habituacja. Gdzie w tym wszystkim jest nasze samopoczucie? Na te i inne pytania postaram

się odpowiedzieć w moim referacie.

Bibliografia:

Jäncke Lutz and Sandman Pascale Music listening while you learn: No influence of background music on

verbal learning [Journal] // Behavioral and Brain Functions. - 2010.

Perham Nick and Vizard Joanne Can Preference for Background Music Mediate the Irrelevant Sound Effect?

[Journal] // Applied Cognitive Psychology. - 2011. - pp. 625–631. - Dostępny na Wiley Online Library. - Online

ISSN: 1099-0720.

Sacks Oliver Muzykofilia. Opowieści o muzyce i mózgu [Book]. - [s.l.] : Zysk i S-ka, 2009.

Schellenberg Glenn Cognitive Performance After Listening to Music: A Review of the Mozart Effect

[Article] // Music, health and wellbeing. - Maj 12, 2012. - pp. 324-338


Analiza efektywności treningów poznawczych z wykorzystaniem

gier wideo

Damian Adamowicz 1

1 Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Socjologii i Kognitywistyki,

Plac NZS 1, 15-403 Białystok

email: [email protected]

Potwierdzenie hipotezy o efektywności treningów poznawczych z wykorzystaniem

gier wideo, wraz z narastającą ilością uwag metodologicznych do poprzednich tego typu

badań (Boot, Blakely, Simons 2011), okazuje się znacznie trudniejsze do realizacji

niż porównywanie doświadczonych i niedoświadczonych graczy, które wcześniej

dominowało w literaturze dotyczącej wpływu gier wideo na zdolności poznawcze (Latham,

Patston, Tippett 2013). Szczególnym problemem okazała się niemożność pełnej replikacji

badań. Kompleksowe próby badaczy mające na celu zweryfikowanie efektywności

tak zwanych „brain training games” w większości skutkowały niepowodzeniem (Boot et al.

2011, Baniqued et al. 2014; Souders et al. 2017), co jest zaskakujące, mając na uwadze

pomyślne rezultaty eksperymentów pilotażowych tego typu.

W swoim referacie przedstawię analizę badań nad efektywnością treningów

poznawczych wykorzystujących gry wideo na takie zdolności jak pamięć, uwaga, percepcja,

rozumowanie i inne.

Bibliografia:

- Baniqued PL, Kranz MB, Voss MW, Lee H, Cosman JD, Severson J, Kramer AF (2014). Cognitive training

with causal video games: points to consider. Frontiers in Psychology January 2014, Volume 4, Article 1010. doi:

10.3389/fpsyg.2013.01010

- Boot WR, Blakely DP, Simons DJ (2011). Do action video games improve perception and cognition? Frontiers

in Psychology September 2011, Volume 2, Article 226. doi: 10.3389/ fpsyg.2011.00226

- Boot WR, Champion M, Blakely DP, Wright T, Souders DJ, Chamess N (2013). Video games as a means to reduce age-related cognitive decline: attitudes, compliance, and effectiveness. Frontiers in Psychology February 2013, Volume 4, Article 31. doi: 10.3389/fpsyg.2013.00031

Latham AJ, Patston LLM, Tippett LJ (2013). The virtual brain: 30 years of video-game play and cognitive

abilities. Frontiers in Psychology September 2013, Volume 4, Article 629. doi: 10.3389/fpsyg.2013.00629

- Souders DJ, Boot WR, Blocker K, Vitale T, Roque NA and Charness N (2017). Evidence for Narrow Transfer

after Short-Term Cognitive Training in Older Adults. Front. Aging Neurosci. 9:41. doi:

10.3389/fnagi.2017.00041


KSIĘGAkognitywistyka.usz.edu.pl/kognikacja/ksiega_abstraktow_Kognikacja... · i doświadczamy...

Documents

Transcript of KSIĘGAkognitywistyka.usz.edu.pl/kognikacja/ksiega_abstraktow_Kognikacja... · i doświadczamy...