Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS...

58
Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Agata MILKIEWICZ, Krzysztof STRUCH, Jarosław KRUPIŃSKI Urząd Miasta Olsztyna, MODGiK URZĄD MIASTA OLSZTYNA WYDZIAŁ GEODEZJI I GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI MIEJSKI OŚRODEK DOKUMENTACJI GEODEZYJNEJ I KARTOGRAFICZNEJ

Transcript of Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS...

Page 1: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 1

Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych

techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS

przyjmowanych do państwowego zasobu

geodezyjnego i kartograficznego

Agata MILKIEWICZ, Krzysztof STRUCH, Jarosław KRUPIŃSKI

Urząd Miasta Olsztyna, MODGiK

URZĄD MIASTA OLSZTYNA

WYDZIAŁ GEODEZJI I GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI

MIEJSKI OŚRODEK DOKUMENTACJI GEODEZYJNEJ I KARTOGRAFICZNEJ

Page 2: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 2

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Układ prezentacji

1. Część teoretyczna

2. Część praktyczna

Page 3: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 3

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Od momentu uruchomienia na terenie naszego kraju w roku

2008 wielofunkcyjnego systemu precyzyjnego pozycjonowania

satelitarnego ASG-EUPOS minęło już pięć lat. W tym czasie

nastąpił bardzo duży wzrost ilości prac geodezyjnych wykonywanych

technikami GNSS. W sierpniu 2009 roku, kiedy rozpoczynaliśmy

kontrolę osiągnięcia wymaganych dokładności w dokumentacjach

przekazywanych do zasobu, na terenie miasta Olsztyna było zaledwie

dwóch wykonawców wykonujących prace sprzętem do pomiarów

satelitarnych. Obecnie ponad 30 firm geodezyjnych, przekazuje

dokumentację wykonaną w oparciu o pomiary GNSS.

Z perspektywy czasu skok technologiczny jest ogromny.

Page 4: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 4

Na podstawie : Art. 40 ust. 3 pkt. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 z późn. zm.)

Kontrola opracowań przyjmowanych do zasobu należy do starostów w zakresie zasobów powiatowych

Dokumentacja przekazywana do zasobu podlega kontroli zgodnie z:

Kontrola wyników pomiarów GNSS

§ 9. 1. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 16 lipca 2001 r. w sprawie zgłaszania

prac geodezyjnych i kartograficznych, ewidencjonowania systemów i przechowywania kopii zabezpieczających bazy

danych, a także ogólnych warunków umów o udostępnianie tych baz

(Dz. U. z 2001 r. Nr 78 poz. 837)

w zakresie:

1) przestrzegania zasad wykonywania prac,

2) osiągnięcia wymaganych dokładności,

3) zgodności opracowania ze standardami technicznymi dotyczącymi geodezji,

kartografii oraz krajowego systemu informacji o terenie,

4) zgodności opracowania z ustaleniami, o których mowa w § 5 ust. 5 (prace

nietypowe –indywidualne ustalenia),

5) spójności topologicznej informacji dostarczanej przez wykonawcę z

informacjami uzyskanymi z ośrodka w trakcie realizacji pracy,

6) kompletności przekazywanych materiałów.

Page 5: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 5

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Warunki te reguluje m.in:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH

I ADMINISTRACJI

z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych

pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i

przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu

geodezyjnego i kartograficznego.

Page 6: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 6

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Rozporządzenie MSWiA w sprawie standardów…

Podstawowe założenia:

§ 8. Geodezyjne pomiary sytuacyjne i wysokościowe mogą być

wykonywane metodą precyzyjnego pozycjonowania, przy

pomocy globalnego systemu nawigacji satelitarnej, zwanego

dalej „GNSS”, jeżeli:

1) zapewniony jest bezpośredni odbiór sygnałów emitowanych

przez satelity;

2) sygnały emitowane przez satelity nie są zakłócane przez

urządzenia emitujące fale elektromagnetyczne, w

szczególności: nadajniki i przekaźniki radiowe i telewizyjne,

linie energetyczne, stacje telefonii cyfrowej.

Page 7: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 7

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Rozporządzenie MSWiA w sprawie standardów…

Podstawowe założenia:

§ 12. ust.1. Przed rozpoczęciem lub w trakcie każdej sesji

pomiarowymi technikami kinematycznymi RTK oraz RTN wykonuje

się pomiar kontrolny na co najmniej dwóch punktach poziomej

osnowy geodezyjnej, zlokalizowanych w odległości nie większej niż

5 km od punktów będących przedmiotem pomiaru.

ust. 2. Odchyłka liniowa ustalona na podstawie pomiaru

kontrolnego nie może przekraczać:

1) w odniesieniu do współrzędnych prostokątnych płaskich — 0,12 m

(dx,dy ≤ 0,12 m);

2) w odniesieniu do wysokości — 0,09 m (dh ≤ 0,09 m).

Page 8: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 8

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Rozporządzenie MSWiA w sprawie standardów…

Podstawowe założenia:

§. 29. ust. 3. Przy pomiarze szczegółów terenowych I grupy

wykonuje się pomiar kontrolny polegający na:

1) drugim, niezależnym wyznaczeniu położenia szczegółów lub

2) pomiarze odległości pomiędzy dwoma punktami sytuacyjnymi

objętymi pomiarem (miary czołowe) lub

3) pomiarze odległości pomiędzy punktem objętym pomiarem, a

innym punktem wyznaczonym z dokładnością właściwą dla

szczegółów terenowych I grupy.

Page 9: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 9

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Rozporządzenie MSWiA w sprawie standardów…

Podstawowe założenia:

§. 36. ust.1. Geodezyjny pomiar wysokościowy elementów szczegółów

terenowych (…) wykonuje się w sposób zapewniający określenie

wysokości pikiet względem najbliżej położonych punktów

wysokościowej osnowy geodezyjnej oraz pomiarowej osnowy

wysokościowej z dokładnością nie mniejszą niż:

1) 0,05 m — dla obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych oraz

pikiet markowanych w terenie;

2) 0,02 m — dla przewodów i urządzeń kanalizacyjnych;

3) 0,10 m — dla budowli ziemnych, elastycznych lub mierzonych

elektromagnetycznie podziemnych obiektów sieci uzbrojenia terenu

oraz pikiet niemarkowanych w terenie.

Page 10: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 10

Kontrola wyników pomiarów GNSS

2. Część praktyczna

Przykłady dokumentacji

technicznej z prac wykonanych na

terenie miasta Olsztyna.

Page 11: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 11

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

SPRAWOZDANIE TECHNICZNE

Na co zwracamy

uwagę:

- PRODUCENT, TYP

ODBIORNIKA I

ANTENY,

- RODZAJ, FORMAT

POPRAWEK,

- DATA POMIARU,

- WYKAZ PUNKTÓW

KONTROLNYCH,

- UKŁADY

WSPÓŁRZĘDNYCH.

Page 12: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 12

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

SZKIC LOKALIZACJI POMIARU

Na co zwracamy uwagę:

• OBSZAR POMIARU,

• LICZBA PUNKTÓW OSNOWY PRZYJĘTYCH JAKO KONTROLNE

W ZASIĘGU DO 5 KM OD PUNKTÓW MIERZONYCH

Page 13: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 13

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

RAPORT Z POMIARU

Informacje dotyczące

wykonanego pomiaru:

• PRODUCENT, MODEL

ODBIORNIKA I ANTENY,

• UKŁADY WSPÓŁRZĘDNYCH,

• INFORMACJA O GEOIDZIE,

• INTERWAŁ OBSERWACJI,

• MASKA ELEWACJI,

Page 14: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 14

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

RAPORT Z POMIARU

Na co zwracamy uwagę:

• DATA I CZAS POMIARU,

• WYKAZ POMIERZONYCH PUNKTÓW

KONTROLNYCH W SESJI POMIAROWEJ,

• WYKAZ POMIERZONYCH PUNKTÓW

SYTUACYJNYCH,

• WYKORZYSTANE POPRAWKI,

• PARAMETRY PDOP ( współczynnik

określający wpływ przestrzennego

rozmieszczenia satelitów na dokładność

wyznaczanej pozycji),

• LICZBA ŚLEDZONYCH SATELITÓW,

• LICZBA POZYCJI RTK ZMIERZONYCH NA

PUNKCIE,

Page 15: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 15

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

RAPORT Z POMIARU

• Bardzo ważne jest aby na początku,

lub trakcie i na zakończenie sesji

pomiarowej wykonać pomiar

kontrolny na punkcie osnowy

sytuacyjnej.

Page 16: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 16

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

RAPORT Z POMIARU

W zależności od producentów odbiorników spotyka się różne formy raportów z

pomiaru. W tym wypadku (SOKKIA SHC-250) można wygenerować oprócz

wysokości pomierzonego punktu w ukł. K-86, również wysokość w układzie

lokalnym K-60.

Page 17: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 17

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

RAPORT Z POMIARU

Obowiązującym układem wysokościowym w Polsce jest układ

wysokości normalnych Kronsztad 86.

Wyznaczenie wysokości następuje poprzez przeliczenie pomierzonych

w odbiorniku wysokości elipsoidalnych według ścisłych zależności

matematycznych związanych z obowiązującym modelem geoidy

niwelacyjnej.

Można także wykonać transformację wysokości w oparciu o punkty

dostosowania. Ich liczba i położenie zależą od kształtu i wielkości

obszaru pracy geodezyjnej. Przy czym minimalna liczba tych punktów

to 4.

Sprawdzenie układu wysokościowego w jakim wykonywane są obliczenia

przez odbiornik wykonuje się docelowo na punktach osnowy przyjętych

jako kontrolne.

Page 18: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 18

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

PORÓWNANIE WSPÓŁRZĘDNYCH PUNKTÓW KONTROLNYCH

Tabela przedstawia porównanie współrzędnych katalogowych punktów osnowy

przyjętych jako kontrolne ze współrzędnymi z pomiaru wraz z odchyłkami.

Page 19: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 19

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dokumentacja techniczna z pomiarów

PORÓWNANIE WSPÓŁRZĘDNYCH PUNKTÓW KONTROLNYCH

W przypadku pomiaru dodatkowych szczegółów I grupy dokładnościowej

przyjętych jako kontrolne, również wykazuje się je w raporcie z pomiaru oraz

wykazie odchyłek.

Page 20: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 20

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład nr 1 dokumentacji z pomiaru.

Pomiar sytuacyjny w oparciu o założony

punkt osnowy pomiarowej.

Wykonany instrumentem TRIMBLE R6-2

Page 21: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 21

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar sytuacyjny w oparciu o założony punkt osnowy pomiarowej.

Punkt osnowy pomiarowej nr 4000 został

założony (w dwóch niezależnych

pomiarach). Kontrolnie pomierzone

zostały punkty osnowy geodezyjnej.

Następnie z punktu nr 4000 metodą

biegunową pomierzono istniejącą

sytuację oraz kontrolnie dwa narożniki

istniejącego budynku, którego

współrzędne zostały uzyskane w wyniku

pomiaru bezpośredniego.

Page 22: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 22

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Pomiar wykonano w oparciu o trzy punkty

osnowy geodezyjnej. W sesji pomiarowej

pomierzono dwukrotnie nowozałożony

punkt osnowy pomiarowej o numerze

4000.

Wg „ zaleceń technicznych…” punkty

osnowy pomiarowej należy mierzyć m.

innymi z zachowaniem następujących

warunków:

• minimalna Ilość satelitów – 6,

• parametr PDOP ≤ 3,

• dla interwału zapisu pozycji co 1 sek.

czas pomiaru min. 30 sek.

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar sytuacyjny w oparciu o założony punkt osnowy pomiarowej.

Page 23: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 23

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar sytuacyjny w oparciu o założony punkt osnowy pomiarowej.

Szkic polowy przedstawiający zakres

pomiaru.

Punkty nr 1 i nr 2 będące narożnikami

istniejącego budynku, pomierzone

kontrolnie z punktu osnowy pomiarowej.

Page 24: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 24

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar sytuacyjny w oparciu o założony punkt osnowy pomiarowej.

Raport z pomiaru przedstawiający

pomierzone punkty osnowy geodezyjnej

przyjęte jako kontrolne, oraz założony

punkt osnowy pomiarowej.

Page 25: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 25

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar sytuacyjny w oparciu o założony punkt osnowy pomiarowej.

Tabela z porównaniem współrzędnych punktów kontrolnych:

osnowy geodezyjnej, narożników budynku, oraz

dwukrotnego pomiaru punktu osnowy pomiarowej.

Page 26: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 26

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład nr 2 dokumentacji z pomiaru.

Pomiar ze wznowienia znaków granicznych.

Wykonany instrumentem KOLIDA K9-T

Page 27: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 27

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar wznowienia znaków granicznych.

Sprawozdanie techniczne z informacją

o materiałach źródłowych, m.in:

- punkty osnowy pierwotnej wykorzystane

do pozyskania wznawianych punktów,

- numer operatu pomiarowego,

- zastosowana metoda pomiaru,

Page 28: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 28

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar wznowienia znaków granicznych.

Szkic lokalizacji pomiaru

z zaznaczonym obszarem pomiaru,

oraz punktami osnowy geodezyjnej

przyjętymi jako kontrolne.

Page 29: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 29

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar wznowienia znaków granicznych.

Szkic podstawowy oraz szkic polowy z zaznaczonymi

punktami do wznowienia.

W tym wypadku wszystkie punkty zostały odnalezione

w terenie

Page 30: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 30

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar wznowienia znaków granicznych.

Raport z pomiaru punktów kontrolnych i punktów

będących przedmiotem pracy geodezyjnej.

Page 31: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 31

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar wznowienia znaków granicznych.

Tabela z porównania współrzędnych pomierzonych punktów wraz

z odchyłkami.

Page 32: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 32

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład nr 3 dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji

sanitarnej, wykonany instrumentem

TRIMBLE R6-2.

Terenowa kontrola pomiaru.

Page 33: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 33

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Pomiar wykonany oparciu o pomierzone

punkty osnowy geodezyjnej przyjęte

jako kontrolne, oraz dodatkowo

o punkty osnowy pomiarowej również

przyjęte jako kontrolne.

Page 34: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 34

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Szkic lokalizacji punktów kontrolnych

z zaznaczonym obszarem pracy

geodezyjnej.

Page 35: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 35

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykładowy szkic

polowy oraz

fragment raportu z

pomiaru.

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Page 36: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 36

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Tabela z porównaniem

współrzędnych punktów

kontrolnych.

Ze względu na duży zasięg

inwestycji, dokumentacja

została zakwalifikowana do

pomiaru kontrolnego.

Page 37: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 37

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Od czterech lat wykonujemy terenowe pomiary GPS,

a w szczególności pomiary kontrolne. W tym czasie

skontrolowaliśmy około 100 robót zgłoszonych do MODGiKu

przez jednostki wykonawstwa geodezyjnego.

Przeprowadzane przez nas kontrole polegają na

sprawdzeniu założonej dokładności pomiaru. Kontroli

terenowej podlegają zarówno prace wykonane metodami

satelitarnymi jak i tradycyjnymi. Elementami

kontrolowanymi są punkty osnowy pomiarowej i szczegóły

terenowe I grupy dokładnościowej.

Page 38: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 38

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Sprawozdanie z pomiaru kontrolnego

opracowań przyjmowanych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

W dniu … , … roku przeprowadzono kontrolę w terenie

dokumentacji technicznej powstałej w wyniku wykonania pracy

geodezyjnej oznaczonej numerem ewidencji zgłoszenia: 101-… ,

dotyczącej: „ Pomiar powykonawczy sieci ks”. Dokumentację

przekazaną do zasobu skontrolowano w zakresie osiągnięcia

wymaganych dokładności pomiaru. Pomiar kontrolny wykonano

zestawem pomiarowym do precyzyjnych pomiarów RTK Trimble R8-2 nr

seryjny: 4829155884 z kontrolerem TSC 2, firmware 3.64,

oprogramowanie Survey Controller v.12.22. Pomiar wykonano w oparciu

o sieć ASG-EUPOS, serwis NAWGEO, poprawki powierzchniowe w

formacie RTCM 3.1. Nazwa użytkownika dostępu do serwisu: …..

Page 39: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 39

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Sprawozdanie z pomiaru kontrolnego

opracowań przyjmowanych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Warunki techniczne pomiaru: …

Przedmiotem kontroli były współrzędne pomierzonych w

terenie włazów kanalizacji sanitarnej. Pomiar kontrolny wykonany

został w oparciu o punkty osnowy: 05-1049, 05-1104, 05-1105.

Pomierzone współrzędne punktów w geodezyjnym układzie odniesienia

realizowanym przez stacje ASG-EUPOS zostały przeliczone w

oprogramowaniu odbiornika na układ „2000”. Pomierzono 12 punktów.

W wyniku przeprowadzonych obliczeń uzyskano średnią odchyłkę na

punktach kontrolowanych która wynosi 0,018m.

Szczegółowy wykaz odchyłek otrzymanych w wyniku pomiaru został

przedstawiony w tabeli.

Page 40: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 40

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Nr pktu z

pom. X Y

Nr pktu

z zasobu X Y dx dy dp

05-1049kk 5963726,08 7460659,39 05-1049 5963726,13 7460659,40 0,05 0,01 0,05

05-1104k 5964262,12 7460166,49 05-1104 5964262,16 7460166,52 0,04 0,03 0,05

p101k 5963952,33 7460131,44 P101 5963952,38 7460131,51 0,05 0,07 0,09

051105k 5964029,45 7460264,42 05-1105 5964029,48 7460264,48 0,03 0,06 0,07

05-05kk 5964029,44 7460264,43 05-1105 5964029,48 7460264,48 0,04 0,05 0,06

05-1105kkk 5964029,44 7460264,43 05-1105 5964029,48 7460264,48 0,04 0,05 0,06

05-1105kkkk 5964029,44 7460264,43 05-1105 5964029,48 7460264,48 0,04 0,05 0,06

05-1049kkk 5963726,09 7460659,39 05-1049 5963726,13 7460659,40 0,04 0,01 0,04

05-1049p 5963726,09 7460659,39 05-1049 5963726,13 7460659,40 0,04 0,01 0,04

05-1049q 5963726,09 7460659,39 05-1049 5963726,13 7460659,40 0,04 0,01 0,04

05-1049r 5963726,08 7460659,38 05-1049 5963726,13 7460659,40 0,05 0,02 0,05

Odchyłki dx, dy na punktach kontrolnych nie

przekroczyły dopuszczalnych wartości.

Page 41: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 41

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład dokumentacji z pomiaru.

Pomiar powykonawczy sieci kanalizacji sanitarnej.

Odchyłki dx, dy na punktach kontrolowanych nie

przekroczyły dopuszczalnych wartości.

Nr pktu

z pom. X Y

Nr pktu z

op. nr kerg

,,,,

X Y dx dy dp

283k 5963577,04 7459670,23 748/09-283 5963577.03 7459670.24 0,01 0,01 0,01

237k 5963538,34 7459693,13 748/09-237 5963538.31 7459693.12 0,03 0,01 0,03

282k 5963577,03 7459715,80 748/09-282 5963577.04 7459715.82 0,01 0,02 0,02

236k 5963616,04 7459647,70 748/09-236 5963616.07 7459647.69 0,03 0,01 0,03

234k 5963628,60 7459621,37 748/09-234 5963628.60 7459621.38 0,00 0,01 0,01

232k 5963643,12 7459589,66 748/09-232 5963643.11 7459589.66 0,01 0,00 0,01

232kk 5963643,13 7459589,65 748/09-232 5963643.11 7459589.66 0,02 0,01 0,02

229k 5963658,61 7459558,29 748/10-229 5963658.63 7459558.29 0,02 0,00 0,02

230k 5963660,16 7459555,62 748/09-230 5963660.17 7459555.63 0,01 0,01 0,01

228k 5963644,43 7459546,97 748/09-228 5963644.45 7459546.98 0,02 0,01 0,02

268k 5963625,02 7459531,20 748/09-268 5963625.04 7459531.19 0,02 0,01 0,02

225k 5963601,75 7459512,24 748/09-225 5963601.76 7459512.23 0,01 0,01 0,01

Page 42: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 42

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykłady ujawnionych nieprawidłowości

podczas kontroli wyników pomiarów

sytuacyjnych przekazywanych do

państwowego zasobu geodezyjnego

i kartograficznego

Page 43: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 43

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład 1

Pomiar inwentaryzacyjny wodociągu w oparciu

o nowozałożone punkty osnowy pomiarowej

metodą biegunową

Page 44: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 44

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Szkic osnowy pomiarowej przed

kontrolą.

Kontrola osnowy pomiarowej

niemożliwa ze względu na brak

stabilizacji (markowania wykazanego

zgodnie ze szkicem) na gruncie.

Przykład 1

Page 45: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 45

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Porównanie współrzędnych x, y obiektów „zawór” i „hydrant”

zawartych w dokumentacji z pracy 101- …

ze współrzędnymi uzyskanymi z pomiaru kontrolnego

Nr punktu

z pomiaru kontrolnego X Y

NR PUNKTU

z pracy 101-… X Y Dx Dy Odch. lin.

1 27423.71 79741.55 …/09-30 27423.79 79741.77 0.08 0.22 0.23

2 27461.74 79757.53 …/09-26 27461.83 79757.77 0.09 0.24 0.26

3 27462.79 79756.46 …/09-27 27462.86 79756.68 0.07 0.22 0.23

4 27463.01 79755.91 …/09-28 27463.09 79756.09 0.08 0.18 0.20

5 27463.76 79764.19 …/09-20 27463.86 79764.40 0.10 0.21 0.23

6 27316.64 79893.92 …/09-3 27316.67 79894.08 0.03 0.16 0.16

7 27316.69 79894.19 …/09-2 27316.72 79894.35 0.03 0.16 0.16

8 27316.96 79894.49 …/09-1 27317.00 79894.65 0.04 0.16 0.16

Page 46: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 46

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Szkic osnowy pomiarowej po

ponownym opracowaniu dokumentacji

przez geodetę. Osnowa została na

nowo przeliczona w oparciu o dodane

dodatkowo punkty.

Przykład 1

Page 47: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 47

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Art. 19. ust 1, pkt 1 Ustawy PZGiK

Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze

rozporządzeń szczegółowe zasady i tryb zgłaszania prac geodezyjnych

i kartograficznych, przekazywania materiałów i informacji powstałych

w wyniku tych prac do państwowego zasobu geodezyjnego

i kartograficznego, […] uwzględniając konieczność zapewnienia

odpowiedniej jakości prac przekazywanych do zasobu.

WNIOSEK:

KONTROLA SAMEJ TYLKO DOKUMENTACJI NIE

ZAPEWNIA ODPOWIEDNIEJ JAKOŚCI PRAC

PRZEKAZYWANYCH DO ZASOBU

Page 48: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 48

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przykład 2

Pomiar powykonawczy budynku w oparciu

o istniejące punkty osnowy pomiarowej, metodą

biegunową.

Page 49: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 49

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Przedstawienie kontrolowanych elementów

na kopii szkicu polowego

(właz studni, taras, chodnik)

- Kolor czerwony

Przykład 2

Page 50: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 50

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Porównanie współrzędnych x, y konturów obiektów: „właz studni”,

„taras”, „chodnik” zawartych w dokumentacji z pracy 101-…

ze współrzędnymi uzyskanymi z pomiaru kontrolnego

Nr punktu

z pomiaru kontrolnego X Y

NR PUNKTU

z pracy 101-… X Y Dx Dy Odch. lin.

k40 5955989.96 7467429.36 …/10-29 5955990.00 7467430.04 0,04 0,68 0,68

k41 5955992.36 7467429.86 …/10-65 5955992.65 7467430.15 0,29 0,29 0,41

k42 5955989.81 7467420.08 …/10-43 5955990.30 7467420.15 0,49 0,07 0,49

k43 5955990.61 7467411.34 …/10-46 5955990.93 7467411.78 0,32 0,44 0,55

k44 5955996.87 7467407.02 …/10-49 5955996.96 7467407.15 0,09 0,13 0,16

Pomiar pierwotny został oparty na osnowie pomiarowej utworzonej do

innej pracy geodezyjnej. Po kontroli dokumentacji wykonawca założył

nową osnowę pomiarową. Odchyłka liniowa nie przekroczyła

dopuszczalnych wartości.

Page 51: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 51

Kontrola wyników pomiarów GNSS

1) Wykryte błędne pomiary spowodowane były złamaniem

zasad prawidłowego wykonywania pomiarów

geodezyjnych. W pierwszym przykładzie:

niezastabilizowanie osnowy pomiarowej prawdopodobnie

spowodowało błędne określenie położenia stanowisk

pomiarowych.

W drugim przykładzie: skorzystanie z osnowy pomiarowej

innego wykonawcy bez kontroli tej osnowy z osnową

geodezyjną spowodowało znaczne przesunięcia

mierzonych obiektów względem istniejącej osnowy

geodezyjnej.

Podsumowanie

Page 52: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 52

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Podsumowanie

2) Zgodnie z paragrafem 12 Rozporządzenia,

pomiar kontrolny na punktach osnowy

geodezyjnej należy traktować jako niezbędny

element pomiaru sytuacyjno-wysokościowego,

który potwierdza poprawne wykonanie pomiaru

we właściwym systemie odniesienia.

Page 53: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 53

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Podsumowanie

3) Pomiary wysokościowe wykonywane w serwisie Nawgeo

systemu ASG-EUPOS (z zastosowaniem poprawek

powierzchniowych vrs, mac), z uwagi na to, że błąd

pomiaru wysokości geodezyjnej wynosi 5 cm, mogą być

stosowane do wyznaczania wysokości obiektów o których

mowa w paragrafie 36 ust. 1 pkt. 3 ( budowle ziemne,

elastyczne kable i przewody, pikiety terenowe).

Zgodnie z zapisem wysokość tych obiektów określa się z

dokładnością nie mniejszą niż 0,10 m względem najbliżej

położonych punktów osnowy wysokościowej.

Page 54: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 54

Kontrola wyników pomiarów GNSS

4) W okresie przeprowadzanych kontroli tj. od sierpnia

2009r. do października 2013r. do MODGiK wpłynęło około

7000 dokumentacji z pomiaru. Kontrolą terenową objęto

blisko 100 operatów (1,5%).

5) Spośród sprawdzanych dokumentacji, w zaledwie

dwóch dane nie spełniały wymaganych dokładności.

Były to operaty z pomiarów klasycznych. Kontrolowane

dokumentacje sporządzone na podstawie pomiarów GNSS

spełniały założone dokładności pomiarów.

Podsumowanie

Page 55: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 55

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Podsumowanie

7) Pomiary wykonywane w warunkach miejskich, w bliskim

otoczeniu budynków, drzew, elementów infrastruktury

technicznej mogą być obciążone błędami pomiarowymi,

spowodowanymi przez następujące czynniki:

• słabą konstelacją satelitów, w rezultacie dużą wartość

współczynnika PDOP,

• wielodrożnością sygnału, czyli odbiciem sygnału

satelitarnego,

• zakłóceniami elektromagnetycznymi.

Page 56: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 56

Kontrola wyników pomiarów GNSS

WYKONYWANIE POMIARÓW

KONTROLNYCH NA PUNKTACH OSNOWY

GEODEZYJNEJ PODCZAS REALIZACJI

PRAC JEST KONIECZNE I POZWALA

WYKRYWAĆ I ELIMINOWAĆ BŁĘDY

POMIARU

Page 57: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 57

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Pomiar kontrolny punktów osnowy pomiarowej

NR

PUN

KTU

KON

TROL

NEG

O

X Y

NR

PUNK

TU Z

operat

u

X Y dx dy dp

006k 23716,29 77816,02 006 23716,24 77816,00 0,05 0,02 0,06

2p 5963004,97 7460367,22 2pk 5963004,92 7460367,22 0,05 0,00 0,05

1p 5962991,94 7460434,33 1pk 5962991,88 7460434,31 0,06 0,02 0,06

2102 5963009,04 7460344,05 2102k 5963009,02 7460344,02 0,02 0,03 0,04

3110 5962944,24 7460515,75 3101k 5962944,20 7460515,71 0,04 0,04 0,06

14101 5962759,98 7460364,84 14101k 5962759,98 7460364,81 0,00 0,03 0,03

14102 5962760,99 7460312,58 14102k 5962760,98 7460312,58 0,01 0,00 0,01

14102 5962760,99 7460312,58 14102p 5962761,00 7460312,58 0,01 0,00 0,01

p3k 5959486,12 7466624,11 P3 5959486,10 7466624,11 0,02 0,00 0,02

p2k 5959551,04 7466514,59 P2 5959551,04 7466514,59 0,00 0,00 0,00

s2k 5956170,29 7465576,88 S2 5956170,35 7465576,90 0,07 0,02 0,08

s1k 5956224,20 7465505,69 S1 5956224,21 7465505,68 0,01 0,01 0,01

p1k 5961902,88 7463577,83 P1 5961902,91 7463577,82 0,03 0,01 0,03

p2k 5961215,03 7466688,34 P2 5961215,00 7466688,3 0,03 0,04 0,05

p1k 5961207,93 7466617,13 P1 5961207,91 7466617,13 0,02 0,00 0,02

p2kk 5961215,01 7466688,34 P2 5961215,00 7466688,3 0,01 0,04 0,04

p1kk 5961207,94 7466617,12 P1 5961207,91 7466617,13 0,03 0,01 0,03

4000k 5959495,01 7467806,43 4000 5959495,01 7467806,42 0,00 0,01 0,01

4000l 5959475,24 7467841,78 4001 5959475,24 7467841,78 0,00 0,00 0,00

4000m 5959495,02 7467806,44 4000 5959495,01 7467806,42 0,01 0,02 0,02

1st-k 5959673,05 7465054,88 1st 5959673,10 7465054,85 0,05 0,03 0,07

3st-k 5959701,93 7465073,51 3st 5959701,98 7465073,50 0,06 0,01 0,06

1001k 5960990,69 7466627,17 1001 5960990,69 7466627,19 0,00 -0,02 0,02

1001kk 5960990,67 7466627,17 1001 5960990,69 7466627,19 -0,02 -0,02 0,02

s1k 5961119,92 7465176,43 S1 5961119,94 7465176,42 0,02 0,01 0,02

s3k 5961364,06 7465043,76 S3 5961364,06 7465043,71 0,00 0,05 0,05

s7k 5961225,51 7465032,91 S7 5961225,52 7465032,90 0,01 0,01 0,01

s7kk 5961225,53 7465032,92 S7 5961225,52 7465032,90 0,01 0,02 0,02

s6k 5961186,49 7464976,45 S6 5961186,50 5961186,50 0,01 0,05 0,05

s6kk 5961186,49 7464976,45 S6 5961186,50 5961186,50 0,01 0,05 0,05

Średni błąd pomiaru wszystkich pomierzonych w trakcie kontroli

terenowych punktów osnowy pomiarowej wynosi 3cm

Page 58: Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych …Slajd 1 Kontrola wyników pomiarów GNSS wykonywanych techniką RTK i RTN w oparciu o system ASG-EUPOS przyjmowanych do państwowego

Slajd 58

Kontrola wyników pomiarów GNSS

Dziękuję za uwagę