KONSTYTUCYJNE GWARANCJE PRAW

JEDNOSTKI A ROZWÓJ PRAWA TECHNOLOGII

INFORMACYJNYCHERNEST BOJEK

UNIWERSYTET WROCŁAWSKIFUNDACJA INSTYTUT PRAWA TECHNOLOGII

INFORMACYJNYCH

Zarys treści wystąpienia

1. Rozwój społeczeństwa informacyjnego

i status informacyjny jednostki,

2. Wolności i prawa jednostki a informacja,

3. O granicach i gwarancjach,

4. Granice i gwarancja na przykładzie wybranych instytucji prawnych,

5. Podsumowanie.

Status informacyjny jednostki w nowoczesnym społeczeństwie

1. Pojęcia konstrukcyjne:-konstytucyjny system praw jednostki,-informacja i dane,-status informacyjny,-społeczeństwo informacyjne,-metody analizy i deskrypcji prawniczej

(uzasadnienie i zakres stosowania socjologii prawa i badań pierwotnych).

2. Społeczeństwo informacyjne:Trzy są zalety cyfr: nie wymagają zbyt wiele wysiłku, aby je zapisać lub

przeczytać, nie są możliwe do rozszyfrowania i są poza wszelkimi podejrzeniami

F.Bacon

-urządzenia operacji logicznych,-sieci komputerowe, 1973 sieć poza granicami

USA, pierwsze łącze wiąże Norwegię i Anglię,-lawinowy rozrost: 1994-15 mln użytk. sieci,1998-

125 mln,-koncentracja sprzętu i sieci,-eklektyzm informacyjny-wiarygodność informacji

oceniana przez użytkowników.

3. Prawo technologii informacyjnych:

• Pierwsza fala norm – 1973 – szwedzka ustawa o och. danych osobowych,

• Zamachy na dobra informacyjne – przestępczość teleinformatyczna,

• Jurydyczne przemiany mają liczną egzemplifikację. Tak oto tytuł Nowe wyzwania stał się oznaczeniem bloku tematycznego XI Światowego Kongresu Prawa Procesowego w 1999 w Wiedniu.

4. Podstawy prawne statusu informacyjnego jednostki:

• Wolności i prawa osobiste:-prawo ochrony: życia prywatnego, rodzinnego, czci i

dobrego imienia ( art.47)-wolność komunikowania się (49)-wolność wyrażania poglądów oraz pozyskiwania i

rozpowszechniania informacji (54)• Wolności i prawa polityczne:-wolność zrzeszania się (art.58)-dostęp do informacji publicznej (61)-petycje, skargi, wnioski (63)

Uzasadnienie statusu

• Prawda - dążenie do niej,

• Samorealizacja,

• Tolerancja,• Przegląd informacji i idei –

społeczeństwo informacyjne.

Przykłady z praktyki

• Poprawka Exona – poprawka do Communication Decency Act, grudzień 1995,

• Spam – oblicza zjawiska i perspektywa zwalczania,

• Patologie – przestępczość teleinformatyczna,• Reno v. ACLU (521 US 844 1997). SN stwierdził

tu między innymi, że Internet jest to najpowszechniejszym ze środków przekazu,

• Problemy informatyzacji.

• „Akta Norymberskie”- autorzy upowszechnili na stronie zdjęcia kilkuset lekarzy dokonujących zabiegów aborcji w USA. Sąd federalny w Portland zasądził 109 mln odszkodowania uzasadnione sformułowaniem, że strona namawia do agresji wobec lekarzy,

• W dniu 1.12.1998 włamanie na stronę TPSA doprowadziło do umieszczenia podmienionej strony pod nazwą „Telekomuna Polska SA” oraz zamieszczenia na niej obraźliwych animacji komputerowych.

• Ocena zjawisk była i pozostaje ambiwalentna. W jednym z wyroków sąd apelacyjny stwierdził, że imię i nazwisko będąc dobrami osobistymi podlegają ochronie przed bezprawnym działaniem, jednakże posłużenie się nimi w obrocie i popularyzacji informacji handlowej nie jest niezgodne z normami społecznymi i nie może być uznane za bezprawne (15.03.1996 I ACR 33/96, OSA 1996/7-8/31).

Informacyjne prawa jednostki

• Historia- Akt o formie rządu (1720) i Akt o wolności druku (1776),

• Rozdział I, art.14- wolność prasy, może być pojmowana dwojako: obiektywnie (ogólnie) i indywidualistycznie (L.Garlicki),

• Wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji – art.54 ograniczenie tylko w ustawie i w taksatywnym kręgu przesłanek (31.3)

TK ukształtował reguły analizy: np. ograniczenie nie może zamykać drogi

sądowej (16.03.1999)

Kilka uwag o pojęciu prywatności:• art.8, EKPC- ujęcie szerokie nie daje się

wyczerpująco zdefiniować, obrane prze siebie reguły, styk kręgów,

• Gaskin v. Wlk.Brytania-352 dok. od 46 osób,• Porządek konstytucyjny:-art.47, 24.06.1997 TK prawo musi być

respektowane w związku z gwarancjami: tajemnicą korespondencji, poszanowania i respektowania umów międzynarodowych,

-24.10.2000 TK ograniczenie w tajemnicy bankowej jest uzasadnione realizacją obowiązku podatkowego.

Zasady dostępu do informacji osobowej

• Art.51, chodzi o wszelkie możliwe źródła,

• Zbiory kwalifikowane jako tajne:

-wniosek, odwołanie, NSA

Podsumowania i perspektywy

• Zespół ekspertów ONZ w 1946, J.Maritain: Tak, zgadzamy się co do praw, ale pod warunkiem że nikt nas nie pyta

dlaczego,• Sprawdził się słowa Dostojewskiego, że to wiek XX

zdecyduje o wszystkim, rozwój informatyzacji przechylił szalę,

• Raport Bangemanna dla Rady Europy: Europe and Global Information Society, nowa formacja daje szansę poprawienia jakości życia, efektywności struktur gospodarczych i społecznych,

• Raport Rand Corporation: Ani producenci ani konsumenci na rynku technologii

informacyjnych nie mają czasu ani cierpliwości do regulacji