1. 1. KONKURS EKOLOGICZNY DLA GIMNAZJUM Klasa: ..... Uczniowie: ZADANIE 1 Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania: Dziura ozonowa jest to zjawisko polegajce na zmniejszaniu si iloci ozonu w ozonosferze (cz stratosfery o podwyszonej iloci ozonu). Jest to zjawisko niebezpieczne, poniewa ozon jest odpowiedzialny za pochanianie promieniowania ultrafioletowego docierajcego do Ziemi ze Soca. Promieniowanie to jest szkodliwe dla organizmw ywych. Przyczyny tworzenia si dziury ozonowej: Przyczyn tworzenia si dziury ozonowej jest niszczenie ozonu w atmosferze przez freony. S to zwizki chemiczne, ktre w wyniku promieniowania ultrafioletowego rozkadaj si na wgiel, fluor i chlor. Chlor wchodzi nastpnie w reakcj z ozonem prowadzc do tworzenia si tlenkw i zwykego tlenu. Tlenki chloru cz si z kolei w dwutlenki chloru i uwalniaj pojedyncze atomy chloru, ktre rozbijaj czsteczki ozonu. Owe reakcje zachodz, a do zupenego wyczerpania si czstek ozonu albo do usunicia chloru w wyniku innych reakcji chemicznych. Szacuje si, i rocznie zawarto ozonu spada od ok. 0,2% nad rwnikiem do ok. 0,4 - 0,8 w szerokociach umiarkowanych. Jednak najszybciej ilo ozonu maleje nad biegunem poudniowym. Od czasu odkrycia dziury ozonowej w 1985 r. jej powierzchnia nad Antarktyd powikszya si o 15%. Skutki tworzenia si dziury ozonowej: Zmniejszenie si iloci ozonu w atmosferze moe mie powane konsekwencje dla ycia na Ziemi. Jest on odpowiedzialny za pochanianie promieniowania ultrafioletowego docierajcego do naszego globu ze Soca. Promieniowanie to jest bardzo szkodliwe dla wszelkich organizmw ywych. Prowadzi do uszkodze komrek, poprzez oparzenia skry. Moe powodowa zmiany w ich materiale genetycznym i wywoywa tym samym choroby nowotworowe (m. in. czerniak). Nadmiar promieniowania UV przyczynia si take do osabienia odpornoci organizmw, a w konsekwencji zwikszenia ryzyka zaraenia chorobami wirusowymi i pasoytniczymi. Przyspiesza take procesy starzenia si skry. Jest rwnie niebezpieczny dla oczu - moe by przyczyn m. in. zamy. Wzrost promieniowania UV niekorzystnie wpywa take na roliny. Moe prowadzi do uszkodze wielu gatunkw rolin ywieniowych, co z kolei moe wpyn na zmniejszenie produkcji i pogorszenie jakoci ywnoci. Zanik ozonu w atmosferze prowadzi take do zmian klimatycznych na Ziemi. rdo: bryk.pl