Plan spotkania

1. Komunikacja – sukces lub porażka grupy zależy od sposobu komunikacji.

2. Procesy grupowe – szanse i wyzwania pracy grupowej.

Dynamiczny, dwustronny proces

przekazywania informacji

w formie symbolicznej

poprzez odpowiednie kanały

pomiędzy nadawcą a odbiorcą

(Davis, Newcomb)

Komunikacja

Straty informacji

Co chcemy powiedzieć

Co mówimy

Co słyszy partner

Co rozumie partner

Co zapamiętuje partner

Mowa ciała55%

Słowa7%

Ton głosu38%

Albert Mehrabian 1971

90%JAK mówimy

10%CO mówimy

Komunikacja niewerbalna

Komunikacja werbalna

Zaskakujące proporcje

Skuteczniej przekazujemy informacje jesteśmy lepszymi NADAWCAMI ...

Trafniej odczytujemy informacje jesteśmy lepszymi ODBIORCAMI ...

Mowa ciała warunkuje na nasze SAMOPOCZUCIE!!!

Co daje znajomość zasad mowy ciała?

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

1

MIMIKAkontakt wzrokowyszerokość źrenicwyraz twarzy

KINEZYKAgestypostawa ciaładotyk

Komunikacja niewerbalna

PROKSEMIKAodległość, dystansorientacjaprzedmioty

PARALINGWISTYKAgłośność, tonacja tempo i rytmbarwa głosu

Komunikacja niewerbalna

Dlaczego warto utrzymywaćkontakt wzrokowy?

Sygnalizujemy zainteresowanie

Sygnalizujemy uczciwość

Sygnalizujemy otwarcie

Sprawujemy kontrolę

Angażujemy uwagę

IDELANE POROZUMIENIEjak osiągnąć ten stan?

SYNCHRONIZACJA WERBALNA

wzajemne zrozumienie przekazu;

SYNCHRONIZACJA INTERAKCYJNA

zastosowanie lustrzanego odbicia;

SYNCHRONIZACJA EMOCJONALNA

dopasowanie nastroju;

SYNCHRONIZACJA SYSTEMU REPREZENTACJI

użycie tego samego kanału zmysłowego.

Kanał wizualny WZROKOWCY

Kanał audytywny SŁUCHOWCY

Kanał taktylny –DOTYKOWCY

• Szybkie tempo mówienia,• Wysoki głos,• Przyśpieszony oddech,• Spojrzenia wysoko ponad głową,• Gesty na wysokości ramion,• Większy dystans.

• Umiarkowane tempo mówienia,• Modulowany głos,• Spojrzenia na wysokości głowy,• Gesty na wysokości talii,• Odchylanie się od rozmówcy,• Brak kontaktu wzrokowego,• Wystukiwanie rytmu.

• Wolne tempo mówienia,• Niski, dobitny głos,• Spojrzenia w dół,• Gesty na wysokości bioder,• Mały dystans, dotykanie rozmówcy.

Systemy reprezentacji Dlaczego błędnie odczytujemy komunikaty?

Rzecz nie w tym, co mówisz...

lecz w tym, co usłyszą.

Rzecz nie w tym, co robisz...

lecz w tym, co zobaczą.

Rzecz nie w tym, co masz na myśli...

lecz w tym, co zrozumieją.

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

2

Stopery komunikacji T. Gordona

Nie oceniaj!To głupie rozwiązanie... Jest Pani zbyt młoda aby...

Nie uogólniaj!Ty zawsze... Ty wszystko... Ty nigdy nie...

Nie dawaj „dobrych rad”!To oczywiste, musisz... Po prostu powinieneś...

Nie stawiaj diagnoz!To wszystko przez twoją matkę... Jesteś cholerykiem...

Nie moralizuj!Toż to grzech... Bój się Boga...

Nie upokarzaj!Z tobą, to jak z dzieckiem... To dla ciebie typowe...

Błędne koło

Wadliwa komunikacja Niezrozumienie

Negatywne emocje

Opór wobec zmian

Klasyczny scenariusz:

Gdy chcesz, aby ktoś Cię lepiej zrozumiał...

Zwykle mówisz więcej, aby lepiej wyjaśnić to, co chcesz przekazać.

Kiedy dalej nie rozumie…

Mówisz jeszcze raz, bardziej dobitnie.

Jeśli mimo tego nadal nie rozumie…

Mówisz głośniej, głośniej i głośniej aż wrzeszczysz…

lub:

Kończysz monolog i odwracasz się tyłem.

W obu przypadkach myśląc sobie:

„Co za idiota!”

Paradoksy komunikacji

Kiedy myślisz: „Oni nic nie rozumieją!”

Oni myślą: „Ty nic nie rozumiesz!”

Zamiast pchać razem sprawę

– każdy ciągnie w swoją stronę.

Uznanie własnej odpowiedzialności za pomaganie innym w zrozumieniu swoich intencji.

Im mocniej naciskasz, tym większy czujesz opór.

Mniej obawiaj się innych, bardziej uważaj na innych.

Zamiast mówić więcej, mów mniejawięcej słuchaj. 

Słuchaj, lecz nie „łap” za słowa,pytaj o pomysły, odczucia i intencje.

Zwykle jest więcej niż jeden sposóbrealizacji zadania. 

Walcząc na argumenty – udowodnisz innym swoją rację,Obdarzając innych uwagą i zaufaniem 

– prowadzisz do sukcesu. 

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

3

Poziomy słuchania

Nieprzytomny wzrok,

Automatyczna odpowiedź,Mogę powtórzyć kilka ostatnich słów,

Mogę odpowiedzieć na pytania,

Mogę przekazać komuś innemu,

Mogę nauczyć kogoś innego.

Poziomy słuchania

Słuch

Aby pomóc innym

Aby zanalizować i ocenićAby zapamiętać

Aby zrozumieć

Słuchanie

Najwyższe zużycie energii

Najniższe zużycie energii

Słyszenie

Podtrzymywanie zainteresowania AKTYWNE SŁUCHANIE

1. Patrz na tego, kto mówi do Ciebie.

2. Okazuj zainteresowanie poprzez:

potakiwanie głową, uśmiech

dźwięki paralingwistyczne: mhm, aha, hm...

3. Dobierz dystans do preferencji rozmówcy.

4. Odzwierciedlaj jego postawę i gesty.

5. Nie przerywaj, bądź cierpliwy, dopytuj o szczegóły.

6. Nie kończ za Twojego rozmówcę i unikaj oceniania.

7. Trzymaj się tematu, który podjął Twój rozmówca.

Parafraza

• Powtórz to, co zrozumiałeś

• Dzięki temu uzyskasz:

–Okazanie zainteresowania

–Sprawdzenie zrozumienia

–Skupienie uwagi na danej kwestii

„Jeśli dobrze zrozumiałem, to...”„Pozwoli Pani, że powiem to tak, jak zrozumiałam:”

Sztuka parafrazy

O ile dobrze rozumiem, chodzi Panu(i) o to, że...

A więc zależy Panu(i) na tym, żeby...

Chciałby(łaby) Pan(i)...

Innymi słowy oczekuje Pan(i)...

Rozumiem, że jest Pan(i) przekonany(a) o tym, że...

Chciałby(łaby) Pan(i) wiedzieć, czy...

Czy to znaczy, że...

Odzwierciedlanie

• Postaw się na miejscu rozmówcy

• Sformułuj co dostrzegasz

• Dzięki temu pokażesz :

– że go rozumiesz

– i szanujesz jego uczucia

„Widzę, że nie jest dla Pani to łatwy wybór.”„Bardzo Pani na tym zależy, prawda?”

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

4

Klaryfikacja

„Podsumowując...”; „Czy z tego, co Pan mówi, mam wnioskować, że...”„Wygląda na to, że najważniejsze dla Pana są... czy coś pominąłem?”

• Zbierz w całość co zostało powiedziane

• Dzięki temu uzyskasz:

–Dostrzeżenie postępu

–Zestawienie istotnych kwestii

– Przejście do dalszego etapu

–Ostateczne potwierdzenie

Komunikat „Ja”

Opisz zachowanie,

które cięfrustruje

Powiedz o swoich

uczuciach

Powiedz,czego byś sobie

życzył

Powiedz, dlaczego tak się

czujesz

Komunikat„JA"

Formuła komunikatu „JA”

- Ja czuję... „czuję złość", „czuję radość", czy „jestem wściekły",

- Kiedy Ty... Opis zachowania drugiej osoby, które wzbudziło w nas takie

emocje.

- Ponieważ...„Dlaczego jego zachowanie wywołuje we mnie takie emocje?”

- I chciałbym... Nasze oczekiwania wobec przyszłych zachowań danej osoby.

Dlaczego ludzie przystępują do grup?

• Poczucie bezpieczeństwa;

• Status (prestiż i uznanie);

• Wyższa samoocena;

• Potrzeba przynależności (afiliacji);

• Siła tkwiąca w liczebności;

• Skuteczniejsze osiąganie celów.

Etapy rozwoju zespołu

ETAP 1Formowaniesię grupy,niepewność co do ról, norm i struktury .

ETAP 2Konflikty i kształtowanie przywództwa, opór, podziałzadań i przywilejów .

ETAP 3Wzrost Spójności,identyfikacja z grupą,internalizacjaról i norm

ETAP 4Produktywnadziałalność,integracja i pełna realizacja wyznaczonych zadań.

ETAP 5Stopniowy rozpad lub rozwiązanie grupy.

Forming AdjourningPerformingNormingStorming

Model zachowania grupowego

Zasoby członków

grupy

Struktura grupy

Zadania grupowe

Warunki zewnętrzne narzucone

grupie

Procesy grupowe

Poziom wykonania i satysfakcji

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

5

Zewnętrzne warunki narzucone zespołowi

1. Strategia organizacji2. Struktura władzy i autorytetu

3. Formalne przepisy4. Zasoby organizacyjne5. Proces selekcji zasobów ludzkich

6. Zasady ewaluacji i system nagród7. Kultura organizacyjna8. Fizyczne warunki pracy

Struktura zespołu

1. Formalne przywództwo

2. Role organizacyjne

3. Normy i wartości

4. Struktura statusu

5. Rozmiar zespołu (liczebność)

6. Skład zespołu (zróżnicowanie)

7. Zwartość zespołu (spójność)

Zasoby członków zespołu

1. Zdolności i umiejętności:

♦ techniczne

♦ interpersonalne

♦ komunikacyjne

2. Doświadczenie zawodowe

3. Cechy osobowości, temperament

Rodzaje zadań grupowych

ZADANIAADDYTYWNE

ZADANIAKONIUNKTYWNE

ZADANIADYSJUNKTYWNE

Wykonanie zależy od

sumy wysiłku wszystkich członków

grupy

Wykonanie zależy od

poziomu pracy najsłabszego członka grupy

Wykonanie zależy od

poziomu pracy najsprawniejsze

go członka grupy

Procesy grupowe

Obecność innych osób, może prowadzić do:• Dodatkowej motywacji i efektu

facylitacji społecznej.

• Paraliżu stresowego.

• Próżniactwa społecznego.

• Efektu synergii.

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

1. Realizator• Stabilny, konsekwentny, często introwertyczny.

• Przekształca cel zespołu w konkretne zadania dla poszczególnych członków.

• Chętnie tworzy procedury działania.

• Podejmuje decyzje dotyczące organizacji pracy.

• Słucha również poleceń innych.

• Stara się być sumienny, dokładny.

• Najczęściej wyróżnia się ciężką pracą i wytrwałością.

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

6

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

2. Koordynator• Stabilny, dominujący, często ekstrawertyk.

• Kieruje, koordynuje, stara się dostrzec i wykorzystaćmocne strony poszczególnych członków zespołu.

• Zazwyczaj dobry mówca i słuchacz, dba o prestiż i szacunek.

• Jest osobą zorientowaną na cel, stara sięinterweniować tylko w sytuacjach krytycznych.

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

3. Lokomotywa• Często staje się rzeczywistym przywódcą, gdy

formalny kierownik nie spełnia swojej funkcji.

• Chętnie nadaje kształt wysiłkom zespołowym, sprowadza działania do wykonalnego kształtu.

• Zazwyczaj pełen energii, skłonny do silnych reakcji emocjonalnych, impulsywny, co często wiąże się z wysoką potrzebą osiągnięć.

• Jednak gdy zespół ma dobrego Koordynatora skuteczność Lokomotywy jest ograniczona.

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

4. Myśliciel• Często dominuje w zespole.

• Zazwyczaj ważne są dla niego wysokie kwalifikacje.

• Najczęściej ma osobowość introwertyczną.

• Stara się być innowacyjny, błyskotliwy, skoncentrowany na problemach.

• Jest to osoba czuła na pochwały i uwagi, łatwo jąobrazić.

• Preferuje pracę indywidualną, niezależną oraz intensywne myślenie - przez co może nie dostrzegaćrzeczywistych uwarunkowań sytuacji i okazji.

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

5. Krytyk wartościujący• Stabilny, często o wysokich kwalifikacjach,

introwertyk. Zazwyczaj poważny.

• Chłodno rozważa i analizuje informacje oraz nowe pomysły.

• Raczej krytykuje niż zgłasza własne pomysły.

• Może być bardzo cenny przy wartościowaniu wariantów decyzji.

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

6. Poszukiwacz źródeł• Stabilny, często dominujący, zwykle ekstrawertyk.

• Poszukuje ważnych informacji i środków realizacji zadań, szuka możliwości rozwoju.

• Zwykle inspirują go nowe sytuacje i nowi ludzie, utrzymuje liczne kontakty towarzyskie.

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

7. Dusza zespołuStabilny, zwykle ekstrawertyk, nie stara się dominowaćw zespole.

Ważne są dla niego kontakty z innymi członkami zespołu. Zazwyczaj jest wrażliwy.

Jako członek zespołu zwraca uwagę na utrzymanie jedności tego zespołu i na dobre stosunki.

Stara się łagodzić personalne problemy, redukowaćpowstające napięcia.

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

7

Osiem kluczowych ról w zespole roboczym

8. Skrupulatny wykonawcaCzęsto ma osobowość introwertywną. Raczej małomówny.

Stara się być wytrwały, zdyscyplinowany.

Zwykle ciężko i sumiennie pracuje nad wykonaniem zleconego zadania.

Przywiązuje uwagę do szczegółów, bardzo angażuje sięw pracę.

Niechętnie pozostawia swoje niedokończone zadania, nawet, gdy projekt jest niewart dalszej pracy.

Jest konieczny w każdym zespole, szczególnie w końcowym etapie pracy.

„Akademia Liderów Samorządowych” – Działanie 5.2 Program Operacyjny Kapitał Ludzki

8