Kompetencje techniczne laboratoriów badawczych
description
Transcript of Kompetencje techniczne laboratoriów badawczych
Kompetencje techniczne Kompetencje techniczne
laboratoriów badawczychlaboratoriów badawczych
dr inż. Maciej Wojtczakdr inż. Maciej Wojtczak
Politechnika ŁódzkaPolitechnika Łódzka
Instytut Chemicznej Technologii ŻywnościInstytut Chemicznej Technologii Żywności
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 2
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 3
PERSONEL
• Kompetencje• Określone wymagania co do wykształcenia• Opisy obowiązków i odpowiedzialności• Personel powinien posiadać odpowiednie
upoważnienia• Szkolenie personelu
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 4
PERSONEL - kompetencje
• Kierownictwo laboratorium powinno zapewnić, aby każdy kto obsługuje określone wyposażenie, przeprowadza badania, ocenia wyniki i podpisuje sprawozdania z badań miał kompetencje. Do określonych zadań powinien być personel kwalifikowany na podstawie właściwego wykształcenia, przeszkolenia, doświadczenia.
• Nadzór nad personelem w czasie szkolenia
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 5
• Kierownictwo powinno sformułować cele dotyczące wykształcenia, szkolenia i umiejętności personelu laboratorium. Laboratorium powinno mieć politykę i procedury dotyczące identyfikacji potrzeb szkoleniowych i zapewnienia szkolenia personelu.
PERSONEL - kompetencje
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 6
• Laboratorium powinno utrzymywać opisy obowiązków personelu– Wykonywanie badan i wzorcowań– Planowanie badań i ocena wyników– Przedstawianie opinii i interpretacji– Modyfikacji i walidacji metod badawczych– Kwalifikacje i programy szkoleń– Obowiązki kierownicze
PERSONEL - kompetencje
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 7
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 8
WARUNKI LOKALOWE I ŚRODOWISKOWE
• Odpowiednie, aby umożliwić przeprowadzanie badań
• Monitorowane, nadzorowane i rejestrowane (zgodnie z metodami tam gdzie warunki te wpływają na jakość wyników)– Sterylność, zapylenie, zaburzenia elektromagnetyczne,
promieniowanie, wilgotność, zasilanie elektryczne, temperatura, poziom hałasu i drgań.
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 9
• Należy skutecznie rozgraniczyć sąsiadujące rejony, gdzie wykonuje się czynności nie dające się pogodzić
• Dostęp do obszarów laboratorium powinien być nadzorowany
• Zapewnić odpowiednie środki do utrzymania laboratorium w należytej czystości i porządku
WARUNKI LOKALOWE I ŚRODOWISKOWE
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 10
WYPOSAŻENIE • Laboratorium powinno posiadać niezbędne
wyposażenie• Wyposażenie powinno być odpowiednie do
wykonywanych badań – spełniać wymagania – sprawdzane i wzorcowane przed użyciem
• Powinno być obsługiwane przez upoważniony i przeszkolony personel
• Każdy obiekt wyposażenia powinien być jednoznacznie zidentyfikowany
• Do każdego obiektu powinny być prowadzone zapisy
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 11
Zapisy • Identyfikacja obiektu• Nazwe producenta, oznaczenie typu, oraz numer seryjny• Sprawdzenie czy urządzenie jest zgodne ze specyfikacją• Aktualną lokalizacę• Instrukcje producenta• Daty wyniki i kopie sprawozdań oraz świadectw wszystkich
wzorcowań, regulacji oraz stosowną datę kolejnego wzorcowania
• Plan konserwacji, oraz dane o wykonanych konserwacjach• Każde uszkodzenie, wadliwe działanie, modyfikacje lub
naprawy
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 12
Instrukcje dotyczące środka badawczego • Nazwa i krótki opis• Zakres obowiązywania instrukcji• Charakterystykę środka badawczego (opis działania,
zakres, program pomiarowy, niepewność pomiaru itp..)• Osobę odpowiedzialną za wzorcowania i ekspoloatację• Opis użytkowania srodka badaczego (badanie
kwalifikacyjne, uruchomienie, kontrola działania, proces pomiarów
• Nadzorowanie i wzorcowanie (kryteria, częstość)• Odnośnik do księgi LOG• Załączniki (instrukcja, podręcznik, wytyczne)
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 13
Księga LOG dotycząca środka badawczego • Rejestr użytkowników• Dane odnośnie środka badawczego (data zakupu,
producent, data uruchomienia, typ, seria)• Dodatkowe informacje (sprzedający, cena zakupu,
wyposażenie, podręczniki i opisy, numer inwentarzowy,nr instrukcji SOP, osoba odpowiedzialna za środek badawczy i księgę LOG)
• Konserwacja i naprawy (data, zakres, koszt, szczegóły)
• Wzorcowanie(wyniki i data, szczegóły)• Badania kwalifikacyjne i porównawcze
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 14
WYPOSAŻENIE
• Wyposażenie dające wątpliwe wyniki, powinno być wycofane z eksploatacji
• Powinno być opatrzone etykietami, określającymi sprawność urządzenia (status wzorcowania)
• Wyposażenie powinno być zabezpieczone przed adiustacjami, które mogłyby unieważnić wyniki badań
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 15
Spójność pomiarowa wzorcowanie
• Wyposażenie powinno być wzorcowane• Powiązanie wzorców z Międzynarodowym
Układem Jednostek Miar SI• Certyfikowane materiały odniesienia badania
międzylaboratoryjne• Wzorcowanie powinno przebiegać zgodnie z
planem i procedurą
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 16
5.7. Pobieranie próbek• Plan i procedura pobierania próbek• Proces pobierania powinien odnosić się do czynników,
które należy nadzorować, aby zapewnić miarodajność wyników badań i wzorcowań
• Plany powinny być oparte na metodach statystycznych
5.8. Postępowanie z obiektami badań• Procedury transportowania, przyjmowania,
przechowywania i postępowania• Identyfikacja badanych obiektów
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 17
5.10. Przedstawianie wyników• Dokładnie, jasno, jednoznacznie i obiektywnie• Powinno zawierać
• Tytuł• Nazwę i adres laboratorium• Niepowtarzalną identyfikację• Nazwę i adres klienta• Identyfikację metody• Opis i identyfikacje obiektu• Datę przyjęcia obiektu do badań• Odwołanie do obierania próbek• Wyniki badań
System jakości w laboratoriumSystem jakości w laboratorium
Dr inż. Maciej Wojtczak 18
5.10. Przedstawianie wyników (cd)• Powinno zawierać
• Nazwisko i podpis osoby autoryzującej• Oświadczenie, że wyniki odnoszą się do obiektu
badań• Numer strony i ogólna liczbę stron• Stwierdzenie zgodności lub niezgodnoąci z
wymogami• Niepewność• Opinie i interpretacje• Dodatkowe informacje