KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY Z UWZGLĘDNIENIEM PRZYCZYN WYWOŁUJĄCYCH ZABURZENIE
-
Upload
melvin-hansen -
Category
Documents
-
view
35 -
download
0
description
Transcript of KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY Z UWZGLĘDNIENIEM PRZYCZYN WYWOŁUJĄCYCH ZABURZENIE
KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY Z UWZGLĘDNIENIEM PRZYCZYN WYWOŁUJĄCYCH ZABURZENIE
ZABURZENIE MOWY POCHODZENIA ŚRODOWISKOWEGO
•Brak podniet do mówienia•Nadmiar bodźców słownych•Nieodpowiednie wzorce głosek•Niewłaściwe reakcje otoczenia na pierwsze wypowiedzi dziecka
Brak zaburzeń anatomicznych i psychosoneurologicznych
ZABURZENIA MOWY SPOWODOWANE USZKODZENIEM STRUKTUR
KOROWYCH1.Afazja częściowa lub całkowita utrata umiejętności posługiwania się językiem, spowodowana uszkodzeniem odpowiednich struktur mózgowych półkuli dominującej, objawiające się zaburzeniem mechanizmów programujących czynności mowy.
2. Niedokształcenia mowy o typie afazji – charakterystyczne dla dzieci w wieku 2-6 lat. Objawy podstawowe wiążą się z ograniczonymi w różnym stopniu możliwościami ekspresji i percepcji mowy. W związku z tym wyróżnia się trzy typy zaburzeń.
Niedokształcenie mowy o typie afazji ekspresyjnej (dziecko nie mówi, lub mówi bardzo słabo, ale rozumie mowę):
zaburzone rozumienie stosunków przestrzennych, czasowych, pojęć abstrakcyjnych
dysponują pełnym zasobem fonemów,zaburzona praksja i kinestezja
artykulacyjna.
Niedokształcenie mowy o typie afazji perecepcyjej (ograniczone rozumienie mowy otoczenia, mowa czynna dziecka bardzo agramatyczna, żargonowa):
błędne nazywanie,nieadekwatne odpowiedzi na pytania, przy
zachowanej możliwości formuowania wypowiedzi,
brak reakcji na mowę, przy pojawiającej się reakcji na dźwięk,
zachowana umiejętność powtarzania głosek,zachowanie jak u głuchych, z zachowaną
poprawną artykulacją,trudności w pisaniu i czytaniu.
Niedokształcenie mowy o typie afazji mieszanej (oba rodzaje zaburzeń mowy są widoczne u dziecka)
Dyslalie
ZABURZENIA MOWY SPOWODOWANE USZKODZENIEM UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO• Dyzartrie,– to zaburzenia mowy wynikające z uszkodzenia
ośrodków i dróg nerwowych, unerwiających ruchowy aparat mowy. Porażenia powodują zaburzenia napięcia mięśni biorących udział w mowie (I. Styczek 1970). Ujawniają się albo w postaci braku możliwości realizacyjnych, albo w niewłaściwej realizacji fonemów i zaburzonej realizacji niemal wszystkich prozodycznych komponentów ciągu fonicznego (rytmu, natężenia dźwięków, tempa mówienia, intonacji, akcentowania itp.(S. Grabias 2001). Są to więc zaburzenia o charakterze czysto wykonawczym, a nie programującym.
• Anartria to brak rozwoju mowy spowodowany tymi samymi przyczynami.
ZABURZENIA PŁYNNOŚCI MOWY
• Jąkanie – zaburzenie płynności mowy, na skutek występowania skurczów mięśni biorących udział w mowie (toniczne, kloniczne, mieszane).
Obejmują różne mięśnie:
oddechowe, fonacyjne, artykulacyjne.
O różnym podłożu:
organicznym, psychologicznym• Rozwojowa niepłynność mówienia
Diagnoza różnicowa
Objawy dominujące Jąkanie wczesnodziecięce
Rozwojowa niepłynność mówienia
lingwistyczne
Biologiczne
frekfencja objawów
Lokalizacja
Wzmożone napięcie
Współruchy
Powtarzanie głosek, sylab,przeciąganie głosek,blokowanie,
pauzy napięte,
dysrytmie
Powyżej 3%
W dowolnym miejscu wypowiedzi
Występuje
Występują
Powtarzanie sylab, słów, pauzy nienapięte,
embolofazje,
Poniżej 3%
Przeważnie na początku
Nie występuje
Nie występują
Psychologiczne
Społeczne
rozwojowe
Logofobia
świadomość jąkania
Odbiór wypowiedzi
Czas trwania niepłynności
Okres niepłynności
Pojawia się
Pojawia się
Jąkanie
Co najmniej pół roku
Wydłuża się
Nie pojawia się
Nie pojawia się
Nie jąkanie
Kilka miesięcy
Skraca się
ZABURZENIA MOWY SPOWODOWANE NIEPRAWIDŁOWĄ BUDOWĄ ANATOMICZNĄ NARZĄDÓW MOWY
• Dysglosje
Zaburzenia mowy w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych
takich jak choroba Parkinsona (degeneracje podkorowe), Alzheimera (degeneracje korowe) czy też demencja – zjawisko patologiczne będące następstwem wielu dysfunkcji mózgu. Zaburzenia te obejmują zarówno płaszczyznę segmentalną jak i suprasegmentalną języka i skutkują brakiem lub niedowładem sprawności realizacyjnych, a następnie rozpadem systemu komunikacyjnego (rozpad kompetencji językowej i komunikacyjnej) Jest to specyficzne zaburzenie rozwoju mowy i języka, nie będące objawem innych zaburzeń, takich, jak np.: upośledzenie umysłowe, autyzm, niedosłuch, porażenie mózgowe, mutyzm; nie jest to też wynik poważnego zaniedbania środowiskowego.
INNE PODŁOŻA ZABURZEŃ MOWY
• uszkodzenie narządu słuchu• niepełnosprawność intelektualną• zaburzenia psychiczne
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ROZWÓJ MOWY U OSÓB Z WADĄ SŁUCHU
Ubytek w dB Upośledzenie słuchu Upośledzenie słyszalności mowy z odległosci 1,5 m
Do 20 dB lekkie Zwykle nie daje się zauważyć-szept nie jest słyszalny
Od 20-40 dB umiarkowane Mowa cicha nie jest słyszalna
Od 40-60 dB niezbyt ciężkie Umiarkowanie głośna mowa nie jest słyszalna
Od 60-80 dB ciężkie Bardzo głośna mowa nie jest słyszalna
Przeszło 80 dB bardzo ciężkie Krzyk nie jest słyszalny
Brak percepcji słuchowej
zupełna głuchota Bardzo głośny krzyk nie jest słyszalny
• Wiek w którym nastąpiło obniżenie słyszalności
• Stopień obniżenia słyszalności
• Charakter niedosłuchu – przewodzeniowy lub percepcyjny
• Aparat i od jak dawna
• Środowisko, w którym dziecko żyje