KLASA V

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA

HISTORIA MUZYKI

SEMESTR I

Klasycyzm

Ucze okrela ramy czasowe epoki z podaniem wyznaczajcych je umownych faktw

historycznych, omawia cechy muzyki klasycznej w kontekcie politycznym, spoecznym i

kulturowym oraz dostrzega zwizek rozwoju muzyki z innymi dziedzinami sztuki, dostrzega

wspistnienie stylw pnobarokowego, stylu galant i wczesnoklasycznego, okrela i

charakteryzuje wspczynniki formy sonatowej (np. temat, cznik, przetworzenie, reprya,

kadencja) oraz dostrzega oddziaywanie formy sonatowej i cyklu sonatowego na gatunki

muzyki klasycyzmu. Ucze rozpoznaje i opisuje styl galant na przykadzie muzyki

kompozytorw szk przedklasycznych, zna szkoy przedklasyczne, wymienia ich

przedstawicieli i okrela osignicia w dziedzinie muzyki. Ucze dostrzega cigo rozwoju

historycznego opery i znaczenie reformy operowej Ch. W. Glucka oraz opisuje zaoenia tej

reformy. Ucze charakteryzuje twrczo J. Haydna, W. A. Mozarta oraz L. van Beethovena

w powizaniu z biografiami tych kompozytorw, w szczeglnoci: opisuje kolejne etapy

twrczoci tych kompozytorw ze wskazaniem dzie o szczeglnym znaczeniu, dostrzega i

analizuje cechy stylu klasykw wiedeskich, charakteryzuje gatunki muzyki klasycznej:

symfoni, sonat, koncert instrumentalny, muzyk kameraln, opisuje twrczo symfoniczn

J. Haydna przedstawiajc proces krystalizowania si stylu klasycznego. Opisuje opisuje

twrczo operow W. A. Mozarta, dostrzega elementy preromantyczne w twrczoci L.

van Beethovena, porwnuje indywidualne style J. Haydna, W. A. Mozarta i

L. van Beethovena. Ucze wybiera i porzdkuje informacje istotne dla problemu i kontekstu

historycznego, np. dla przeobrae symfonii, sonaty lub koncertu w twrczoci klasykw

wiedeskich, dokonuje analizy suchowej i suchowo-wzrokowej odpowiednich przykadw

z literatury muzycznej.

Ucze opisuje skad i rozrnia suchowo brzmienie orkiestry klasycznej, dostrzega

rozbudow skadu orkiestry symfonicznej (od wczesnoklasycznej do beethovenowskiej),

poprawnie posuguje si skrtami nazw instrumentw oraz potrafi rozwin stosowane w

partyturze skrty nazw instrumentw, wymienia rodzaje zespow kameralnych, wskazuje

funkcje instrumentw w zespole kameralnym i orkiestrze.

Ucze okrela ramy czasowe i periodyzacj okresu w Polsce. W odniesieniu do wydarze

historycznych, charakteryzuje kultur muzyczn epoki: mecenat, instytucje muzyczne (Teatr

Narodowy, szkoy artystyczne, pimiennictwo muzyczne). Zna kompozytorw polskiego

klasycyzmu i okresu preromantycznego oraz przykadowe ich dziea, omawia ksztatowanie

si stylu narodowego w operze (jzyk, tematyka, stylizacje kultury ludowej), w pieni (pie

historyczna i patriotyczna) i miniaturze instrumentalnej (stylizacja polskich tacw

narodowych), wskazuje cechy symfonii w muzyce polskiego klasycyzmu.

Ucze wykorzystuje wiedz z zakresu historii muzyki w sposb praktyczny do tworzenia

wasnych interpretacji.

Ucze prezentuje wasny pogld na twrczo muzyczn poznan podczas lekcji oraz podczas

uczestnictwa w koncertach lub festiwalach muzycznych, wykorzystuje wiedz z zakresu

historii muzyki w sposb praktyczny do tworzenia wasnych interpretacji.

Znajomo utworw muzycznych

J. Haydn: Symfonia nr 94 G-dur Z uderzeniem w kocio (Niespodzianka) Ho. I/94, Symfonia

nr 104 D-dur Londyska Hob.I/104 cz. I i IV

Kwartety smyczkowe: Terremoto - fina kwartetu smyczkowego Siedem sw Chrystusa na

krzyu, C-dur Cesarski op. 76 nr 3 cz II Poco adagio, cantabile (wariacje na temat Gott

erhalte Franz den Keiser),

Koncert fortepianowy D-dur cz. III rondo w stylu wgierskim

Oratorium Stworzenie wiata Ho. XXI:2 - uwertura The Representation of Chaos, wybr

chrw, arii i recytatyww.

W.A. Mozart:

Opery: Wesele Figara KV 492 (aria Figara Non pi andrai),

Don Giovanni KV 527 (aria Leporella Madamina, il catalogo questo; duet La ci darem la

mano); Czarodziejski flet KV 620 (uwertura; aria Papageno Der Vogelfnger bin ich ja; duet

Papagena i Papageny, aria Krlowej Nocy Der Hlle Rache kocht in meinem Herzen),

Symfonia g-moll KV 550, Symfonia C-dur KV 551 Jowiszowa; Serenada Eine kleine

Nachtmusik KV 525 (wybrane czci),

Koncert fortepianowy d-moll KV466, Koncert klarnetowy A-dur KV 622, Sonata

fortepianowa A-dur KV 331 (wybrane czci),

Motet Ave verum corpus KV 618, Requiem d-moll KV 626 (wybrane czci).

Ludwig van Beethoven: Sonata fortepianowa c-moll op. 13 Patetyczna, cis-moll op. 27 nr

2 Ksiycowa, C-dur op. 53 Waldsteinowska, Sonata na skrzypce i fortepian F-dur

Wiosenna (wybrane czci),

III Symfonia Es-dur Eroica op.55, V Symfonia c-moll op.67, VI Symfonia F-dur

Pastoralna op.68 (wybrane czci), X Symfonia d-moll op.125 cz IV,

Uwertura koncertowa Coriolan op. 62,

III Koncert fortepianowy c-moll op.37 cz I, Koncert skrzypcowy D-dur op. 61 cz I,

Wielka Fuga B-dur op. 133.

Jzef Elsner: Pasja (fragmenty), Polonez Es-dur, Karol Kurpiski Koncert klarnetowy B-dur,

Micha Kleofas Ogiski: Polonez Poegnanie ojczyzny, Maria Szymanowska: Nokturny,

Mazurki (wybr).

SEMESTR II

Romantyzm

Ucze okrela i uzasadnia ramy czasowe oraz fazy epoki z odniesieniem do prdw

artystycznych i wydarze historycznych, dostrzega zwizek muzyki romantycznej z innymi

dziedzinami sztuki, w szczeglnoci z literatur. Rozpoznaje i opisuje cechy muzyki

romantycznej, z uwzgldnieniem wykorzystywania folkloru w muzyce XIX w. oraz roli

muzyki ilustracyjnej i programowej. Ucze rozpoznaje i opisuje cechy pieni romantycznej w

powizaniu z ideologi romantyczn,

rozpoznaje i opisuje rodzaje pieni romantycznej w twrczoci F. Schuberta, wymienia

przedstawicieli pieni romantycznej, rozrnia pojcie cyklu i zbioru pieni, podajc

odpowiednie przykady, dostrzega znaczenie narodowej twrczoci pieniarskiej

kompozytorw rnych orodkw, charakteryzuje cechy jzyka muzycznego pieni

orkiestrowej, dokonuje analizy reprezentatywnych przykadw liryki wokalnej XIX wieku.

dostrzega wpyw liryki wokalnej na muzyk instrumentaln XIX w. Ucze dostrzega zwizki

liryki instrumentalnej z innymi dziedzinami sztuki i literatury, wymienia i opisuje gatunki

liryki instrumentalnej, wymienia przedstawicieli liryki instrumentalnej i charakteryzuje ich

twrczo, dostrzega wpyw liryki wokalnej i instrumentalnej na inne gatunki muzyki

romantycznej. Ucze wskazuje tendencje rozwoju sonaty w XIX wieku, opisuje

przeobraenia sonaty i muzyki kameralnej XIX w. na wybranych przykadach literatury

muzycznej.

opisuje przeobraenia koncertu w XIX w. (koncert brillante, romantyczny bez ekspozycji

orkiestry, symfoniczny, z elementami stylu narodowego) na wybranych przykadach z

literatury muzycznej,

wymienia przykady jednoczciowych form koncertujcych, dokonuje analizy suchowej i

suchowo-wzrokowej odpowiednich przykadw z literatury muzycznej.

Ucze wymienia i charakteryzuje nurty w symfonice XIX w., np. symfonia

wokalno-instrumentalna, programowa, klasycyzujca, opisuje przeobraenia symfonii

XIX-wiecznej, okrela wpyw treci pozamuzycznych na form i brzmienie symfonii XIX w.,

dostrzega przeobraenia orkiestry symfonicznej XIX w., posuguje si skrtami nazw

instrumentw oraz potrafi rozwin stosowane w partyturze skrty nazw instrumentw,

formuuje przejrzyst wypowied okrelajc cechy indywidualne stylu G. Mahlera,

rozpoznaje i opisuje cechy symfonii XIX w. z uwzgldnieniem charakterystyki jzyka

muzycznego (np. harmoniki, faktury, sposobu ksztatowania formy, obsady wykonawczej

oraz wyrazowoci). wymienia cechy poematu symfonicznego. Dostrzega zwizek muzyki

programowej z ideologi i estetyk romantyczn, formuuje przejrzyst wypowied,

okrelajc przeobraenia gatunkw symfonicznych XIX w.

Ucze formuuje przejrzyst wypowied, okrelajc cechy indywidualne stylu F. Schuberta,

R. Schumanna, F. Mendelssohna-Bartholdyego, N. Paganiniego, F. Liszta, H. Berlioza,

J. Brahmsa, R. Straussa.

Ucze zna gwne kierunki rozwoju opery w XIX w., chronologi jej rozwoju oraz wymienia

gwne orodki i przedstawicieli, tworzy przejrzyst wypowied, opisujc genez i cechy

opery bel canto we Woszech, wymienia przedstawicieli opery woskiej, przykadowe tytuy

dzie oraz cechy ich twrczoci, formuuje przejrzyst wypowied, okrelajc cechy

indywidualne stylu G. Verdiego,

dokonuje analizy suchowej odpowiednich przykadw z literatury muzycznej. Tworzy

przejrzyst wypowied, opisujc genez i cechy opery werystycznej, wymienia

przedstawicieli opery werystycznej oraz przykadowe tytuy ich dzie, formuuje przejrzyst

wypowied, okrelajc cechy indywidualne stylu G. Pucciniego, dokonuje analizy suchowej

odpowiednich przykadw z literatury muzycznej. Ucze wymienia przedstawicieli opery

francuskiej, opisuje rne typy opery francuskiej, dokonuje analizy suchowej odpowiednich

przykadw z literatury muzycznej. Ucze dostrzega zwizek ideologii romantycznej z

rozwojem opery niemieckiej i dramatu muzycznego, opisuje cechy dramatu muzycznego,

charakteryzuje twrczo R. Wagnera w powizaniu z jego biografi, dokonuje analizy

suchowej odpowiednich przykadw z literatury muzycznej. Ucze wykazuje znaczenie

opery jako gatunku wyraajcego tendencje narodowo-patriotyczne w muzyce XIX wieku,

wymienia twrcw i tytuy oper wybranych szk narodowych, dokonuje analizy suchowej

odpowiednich przykadw z literatury muzycznej. Ucze formuuje przejrzy