K G O NA LATA 2008-2018 - Aktualności - Gminny Portal ... · w kierunku wybrzeża, a szczególnie...

KONCEPCJA KOMPLEKSOWEJ INWENTARYZACJI

POTENCJAŁU REKREACYJNO - TURYSTYCZNEGO

OBSZARU GMINY OKONEK

NA LATA 2008-2018

Koncepcja kompleksowej inwentaryzacji potencjału rekreacyjno – turystycznego obszaru Gminy Okonek na lata 2008-2018

2

Okonek, marzec 2008

Spis treści 1 WSTĘP........................................................................................................................... 3

1.1 Wprowadzenie...........................................................................................................3

1.2 Metodologia ..............................................................................................................4

2 DIAGNOZA STRATEGICZNA .......................................................................................... 5

2.1 Położenie ..................................................................................................................5

2.2 Walory turystyczne.....................................................................................................6

2.2.1 Walory przyrodnicze ...........................................................................................6

2.2.2 Walory antropogeniczne....................................................................................18

2.3 Infrastruktura turystyczna.........................................................................................27

2.3.1 Baza podstawowa ............................................................................................27

2.3.2 Baza towarzysząca ...........................................................................................33

2.4 Struktura demograficzna mieszkańców .......................................................................40

2.5 Jednostki i programy w obszarze turystyki ..................................................................41

2.5.1 Instytucje i organizacje, lokalne zarządzanie turystyką..........................................41

2.5.2 Programy, projekty, partnerstwa........................................................................42

3 ODNIESIENIE DO DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH................................................ 47

3.1 Strategia rozwoju Gminy Okonek na lata 2000-2010 ....................................................47

3.2 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Okonek ....47

3.3 Strategia rozwoju społeczno – gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013...48

3.4 Strategia rozwoju turystyki w województwie wielkopolskim...........................................49

3.5 Projekt Strategii Rozwoju Turystyki w Polsce na lata 2007-2013....................................50

4 ANALIZA SWOT........................................................................................................... 51

5 PROGRAM STRATEGICZNY ......................................................................................... 54

6 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA TURYSTYKI........................................................................ 67

6.1 Fundusze zagraniczne...............................................................................................67

6.1.1 Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 ...........................67

6.1.2 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013.....................................69

6.1.3 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka ....................................................70

6.2 Fundusze krajowe....................................................................................................70

6.2.1 Programy Operacyjne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2008...............70

7 WDRAŻANIE I MONITORING...................................................................................... 72

8 LITERATURA ............................................................................................................... 76


3

SPIS TABEL......................................................................................................................... 77

SPIS RYCIN......................................................................................................................... 77

SPIS FOTOGRAFII............................................................................................................... 77

ANEKS................................................................................................................................. 78

1 WSTĘP

1.1 Wprowadzenie

Decyzja wyboru turystyki, jako głównej bądź jednej z głównych dróg rozwoju jednostki

samorządu terytorialnego, jest obecnie bardzo popularna i powszechnie akceptowana. Wskazuje się

bowiem, iż rozwój turystyki wpływa m.in. na lepszy rozwój regionu i zmniejszanie bezrobocia.

Prowadzi więc do rozwiązania ważniejszych problemów gminy i pomaga w realizacji jej podstawowego

zadania, jakim jest poprawa warunków oraz podnoszenie jakości życia mieszkańców.

Jednakże osiągnięcie powyższych rezultatów, nie nastąpi samoczynnie bądź w wyniku

doraźnie podejmowanych inicjatyw w zakresie turystyki, którymi są np. wytyczenie szlaku czy wydanie

folderu. Podane przykłady mogą być ważnymi działaniami, ale w momencie, gdy wynikają z analizy

posiadanych warunków i rysujących się możliwości oraz stanowią część kompleksowej koncepcji. Tylko

dobrze przemyślane, uzasadnione i systematycznie wdrażane działania mogą realnie wpływać

na rozwój. Stąd opracowanie koncepcji kompleksowej inwentaryzacji potencjału rekreacyjno –

turystycznego obszaru, wskazującej potencjał i kierunki działań, w sytuacji istnienia ku temu

konkretnych przesłanek – przede wszystkim walorów i infrastruktury turystycznej, jest decyzją ważną

i konieczną. Niezbędna jest także akceptacja zaproponowanego, turystycznego kierunku rozwoju

gminy przez mieszkańców, ciągły dialog z lokalną społecznością, badanie jej potrzeb oraz

podnoszenie poziomu wiedzy w tym zakresie. Podstawą sukcesu jest bowiem zaangażowanie

i współpraca wszystkich lokalnych środowisk związanych z turystyką, w tym organizacji, firm

i mieszkańców.

Chcąc rozwijać turystykę, należy mieć świadomość, iż jest to dziedzina interdyscyplinarna.

Obejmuje bowiem i wpływa na szeroki krąg zagadnień, stąd wymaga koordynacji i realizacji wielu

zadań. Podkreślić należy także, że efekty działań w zakresie turystyki nie będą następowały od razu,

albowiem wymaga to czasu. W związku tym ważne jest więc, by jak najwcześniej przystąpić

do realizacji zaplanowanych działań.

W toku prac nad „Koncepcją kompleksowej inwentaryzacji potencjału rekreacyjno –

turystycznego obszaru Gminy Okonek na lata 2008-2018”1 dostrzeżono zarówno bariery rozwoju

turystyki, jak i fundament, na którym można ją budować. Wskazano, iż głównym walorem

turystycznym gminy jest czyste środowisko przyrodnicze, natomiast podstawowy problem to przede

1 Koncepcja kompleksowej inwentaryzacji potencjału rekreacyjno – turystycznego obszaru Gminy Okonek na lata 2008-2018, w opracowaniu zamiennie będzie stosowana skrócona nazwa: Koncepcja Turystyki


4

wszystkim niewystarczająca infrastruktura turystyczna. Następnie wspólnie z zainteresowanymi

rozwojem turystyki w gminie, wypracowano niezbędne działania. W ten sposób Koncepcja Turystyki

jest odpowiedzią na sytuację i potrzeby gminy oraz trendy panujące w otoczeniu, stanowiąc

całościowe podejście do spraw związanych z turystyką w Mieście i Gminie Okonek.

1.2 Metodologia

Celem wypracowania właściwych kierunków i działań prowadzących do rozwoju turystyki,

dokonano szczegółowej analizy Miasta i Gminy Okonek. W pracach korzystano przede wszystkim

z dokumentów operacyjnych i strategicznych dotyczących gminy, a także powiatu, województwa

i kraju. Skorzystano z opracowań ogólnorozwojowych jak i branżowych, danych o trendach

w turystyce oraz informacji z programów będących podstawą do pozyskania krajowych i zagranicznych

środków finansowych. Przeprowadzono również wizję lokalną z przewodnikiem, podczas której

odwiedzono najciekawsze miejsca gminy, m.in. kościół w Brokęcinie, dolinę rzeki Gwdy, jezioro Bąk

oraz okolice elektrowni wodnej w Węgorzewie.

Podczas całego procesu pisania dokumentu, prowadzono systematyczne konsultacje

z pracownikami Wydziału Organizacyjnego oraz Wydziału Gospodarki Komunalnej, Rolnictwa

i Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Okonku, Nadleśnictwa Okonek, Fundacji LGD Naszyjnik

Północy, Departamentu Kultury Fizycznej i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa

Wielkopolskiego oraz Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Wielkopolskim Urzędzie Wojewódzkim

w Poznaniu. Wykorzystano także informacje z wydawnictw dostarczonych przez gminę i Nadleśnictwo

Okonek oraz dokonano przeglądu stron internetowych. Pełen spis wykorzystanych źródeł został

zawarty w rozdziale „Literatura”.

O opinie na temat rozwoju turystyki w Mieście i Gminie Okonek poproszono także lokalną

społeczność, gdyż to ona najlepiej zna swój teren i może zaprezentować jego tożsamość.

Przeprowadzono badania ankietowe wśród 108 przypadkowo wybranych mieszkańców,

reprezentujących m.in.: Borki, Borucino, Chwalimie, Ciosaniec, Kruszkę, Lędyczek, Lotyń, Łomczewo,

Okonek, Pniewo, Podgaje, Skoki i Węgorzewo (aneks, załącznik 2). W ten sposób uzyskano propozycje

działań mieszkańców w zakresie turystyki, które zostały włączone do dokumentu oraz informacje

potwierdzające wyniki analizy dokumentów w zakresie walorów i infrastruktury turystycznej.

Istotną rolę w procesie budowania Koncepcji Turystyki odegrały również warsztaty, w których

uczestniczyli przedstawiciele m.in.: Urzędu Miejskiego w Okonku, Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury

w Okonku, Nadleśnictwa Okonek, lokalnej gastronomii, gospodarstwa agroturystycznego, Koła

Gospodyń Wiejskich, Fundacji LGD Naszyjnik Północy, Stowarzyszenia Lędyczek – Nasza Przyszłość,

Klubu Miłośników Gwdy w Lędyczku. Spotkania poświęcone były zebraniu opinii osób zaangażowanych

w rozwój turystyki na terenie Miasta i Gminy Okonek. Ponadto wspólnie sporządzono analizę SWOT,

wskazującą szanse i zagrożenia, silne i słabe strony gminy w zakresie turystyki, a następnie


5

wypracowano przyszłe kierunki i działania w ramach Koncepcji Turystyki.

2 DIAGNOZA STRATEGICZNA

2.1 Położenie

Okonek to gmina miejsko-wiejska, zajmująca powierzchnię 326 km2.2 Zgodnie z podziałem

Kondrackiego3 obszar znajduje się na terenie Pojezierza Szczecineckiego oraz Doliny Gwdy,

wchodzących w skład Pojezierza Południowopomorskiego. Takie położenie, na styku wysoczyzny

morenowej oraz doliny rzecznej, wpłynęło istotnie na zróżnicowanie wysokości omawianego terenu,

prezentując w efekcie urozmaicony krajobraz.

Administracyjnie Miasto i Gmina Okonek znajdują się w powiecie złotowskim i stanowią

najdalej na północ wysuniętą część województwa wielkopolskiego. Ma to swoje odzwierciedlenie

w różnorodnym sąsiedztwie. Miasto i Gmina Okonek graniczą bowiem z 6 gminami z 3 województw

(woj. wielkopolskie: gm. Jastrowie, gm. Złotów; woj. pomorskie: gm. Debrzno, gm. Czarne;

woj. zachodniopomorskie: gm. Szczecinek, gm. Borne Sulinowo).

Ryc. 1 Lokalizacja Miasta i Gminy Okonek

Źródło: http://mapa.szukacz.pl/

Lokalizacja omawianego obszaru w części województwa wielkopolskiego4, uznanej za bardzo

atrakcyjną turystycznie, korzystnie wpisuje się w plany rozwoju nowej funkcji gminy. Natomiast

2 Dane GUS, stan na 31.12.2006 3 J. Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000 4 Ocena według Strategii rozwoju turystyki w województwie wielkopolskim, Poznań, 2007


6

bliskość popularnych destynacji turystycznych takich jak: Czaplinek, Szczecinek czy Drawski Park

Krajobrazowy, niekoniecznie musi stanowić konkurencję, raczej powinna stać się zachętą

do partnerstwa i budowania wspólnej oferty dla turystów.

Ponadto, gmina Okonek znajduje się na trasie przejazdu udających się m.in. z Poznania, Piły

w kierunku wybrzeża, a szczególnie do Koszalina, Kołobrzegu i Mielna. Druga znacząca arteria

prowadzi od granicy z Niemcami do Gdańska, Malborka i Elbląga (ryc.1). Korzystny jest również fakt,

iż ważne szlaki komunikacyjne, które mogą sprzyjać przejęciu i dłuższemu pobytowi turystów

w gminie, są nie tylko samochodowe, ale także kolejowe i wodne.

2.2 Walory turystyczne

2.2.1 Walory przyrodnicze

Pod względem przyrodniczo-leśnym obszar należy do Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej5.

Zgodnie ze wskazaniami gminnego programu ochrony środowiska6, głównymi atutami

środowiskowymi Miasta i Gminy Okonek są wysokie walory krajobrazowe, wynikające z urozmaiconej

rzeźby terenu, obecności lasów, a także stojących i płynących wód powierzchniowych. Ponadto obszar

gminy charakteryzuje się zróżnicowaniem siedliskowym i dużą bioróżnorodnością.

Geologia i rzeźba terenu7

W budowie geologicznej gminy Okonek można wyróżnić 2 zasadnicze części:

przedkenozoiczną i kenozoiczną. Pierwszą z nich tworzą głębokie struktury tektoniczno-

sedymentacyjne, natomiast druga uformowała się głównie w wyniku działalności lądolodu

skandynawskiego, wód roztopowych i wód rzecznych, przepływających przez teren gminy.

Na analizowanym obszarze znajdują się następujące formy ukształtowania terenu i powiązane z nimi

utwory geologiczne:

· Wał czołowo morenowy (tzw. moreny Okonka) – jest to strefa złożona z trzech ciągów,

wzniesień i obniżeń. W budowie geologicznej występują bezstrukturalne, różnoziarniste

piaski, żwiry i gliny zwałowe. Natomiast lokalnie w zagłębieniach – współczesne osady

biogeniczne. Wał obejmuje zalesione tereny na zachód od Okonka (wraz z terenem

5 Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo Okonek 6 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 7 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005


7

dawnego poligonu).

· Wysoczyzna morenowa płaska i falista – tworzy ją ciągły poziom glin zwałowych,

nadbudowanych pagórkami morenowymi, kemami, a także poprzecinany dolinami.

Wysoczyzna rozpościera się na północ od Okonka, na obszarze rolniczym, pomiędzy lasami

na zachodzie i doliną Gwdy na wschodzie. Częściowo występuje także na obszarze od wsi

Podgaje do Ciosańca na południu gminy.

· Kemy – pochodzą z okresu deglacjacji arealnej od subfazy krajeńskiej do fazy pomorskiej;

zbudowane są z piasków drobnoziarnistych dobrze wysortowanych. Nagromadzenie tych

form znajduje się pomiędzy Okonkiem a Brokęcinem (np. Góra Tecława, Grabowa Góra

i okoliczne wzniesienia).

· Sandry – na obszarze opracowania wykształcone zostały dwa poziomy sandrowe: pierwszy

obejmuje dolinę rzeki Czarnej (130-135 m n.p.m.), drugi stanowi dolina Gwdy (110-120 m

n.p.m.). Poziomy te zbudowane są z serii piaszczystych i żwirowych pochodzenia

fluwioglacjalnego. Łączy je dolina rzeki Czarnej, przebiegająca lateralnie wzdłuż wałów

czołowomorenowych i wysoczyzny morenowej w kierunku Lędyczka. Forma ta urozmaicona

jest licznymi rynnami i dolinami rzecznymi, utworzonymi najprawdopodobniej w okresie

późnego glacjału i holocenu (szczególnie dobrze widoczne w okolicy Lędyczka).

· Doliny rzeczne – główne szlaki odpływu wód z lądolodu. Miejscowość Okonek położona jest

w dolinie rzeki Czarnej, pogłębionej erozyjnie, wypełnionej osadami piaszczystymi, pod

którymi zalega glina zwałowa, poprzedzielana licznymi wkładkami otoczaków. Poniżej

znajduje się seria piasków fluwioglacjalnych, a głębiej mioceńskie piaski drobnoziarniste

z domieszką mik i pyłów buro-węglowych.

· Jeziora polodowcowe.

Najwyższym wzniesieniem na terenie gminy jest Góra Tecława – 191 m n.p.m., na której

znajduje się wieża Bismarcka. Z jej szczytu rozciąga się piękny widok na miasto i okolice. Obecnie

wieża jest wykorzystywana jako dostrzegalnia przeciwpożarowa8, podczas gdy dawniej stanowiła

wieżę widokową.

Na terenie gminy znajdują się czynne wyrobiska surowców budowlanych. Do największych

należy żwirownia w Lędyczku o powierzchni ok. 7,5 ha i maksymalnej głębokości sięgającej

do 10 m p.p.t.

Klimat9

Klimat gminy Okonek cechuje się przejściowością i zmiennością (tab.1). Pozostaje on pod

wpływem mas powietrza chłodnego, wilgotnego klimatu atlantyckiego oraz ciepłego, suchego klimatu

8 Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo Okonek 9 Przygotowane na podstawie: Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; Informatora turystycznego Perły Naszyjnika Północy


8

kontynentalnego i kształtuje się w zależności od położenia wysokościowego. Łagodniejszy klimat

występuje na wysoczyznach i równinach, zaś znacznie bardziej surowy w dolinach i rynnach.

Stosunkowo często występują dni z zachmurzeniem (tab.2).

Tab. 1 Parametry charakteryzujące klimat terenu gminy Okonek

Parametry Wartość

- średnia roczna suma opadów 621 mm

- maksymalna roczna suma opadów 806 mm

- minimalna roczna suma opadów 430 mm

- udział śr. opadu okresu wegetacyjnego w rocznej sumie opadów 65 %

- średnia liczba dni z pokrywą śnieżną 68,9 dnia

- występowanie pokrywy śnieżnej 22.11–29.03

- średnia temperatura roku 8,1 st. C

- średnia temperatura okresu ciepłego 13,1 st. C

- średnia temperatura okresu chłodnego 2,6 st. C

- średnia wilgotność powietrza 86%

- kierunki wiatrów w okresie letnim NW, W, NE

- kierunki wiatrów w okresie zimowym: SW, W

- pokrycie nieba chmurami w skali roku na terenach o urozmaiconej rzeźbie ok. 70%

Źródło: tabela własna na podstawie Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek

Tab. 2 Częstość występowania różnych rodzajów pogody

Rodzaj pogody Przeciętna liczba dni

w roku bardzo ciepła, słoneczną bez opadu 11

umiarkowanie ciepła z dużym zachmurzeniem 60

dni z dużym zachmurzeniem 132

dni z opadem 171,1

chłodna i deszczowa 26

pogoda przymrozkowa, bardzo chłodna z dużym zachmurzeniem 19

Źródło: tabela własna na podstawie Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek

Na terenie gminy brak znaczących źródeł zanieczyszczeń powietrza. Do zagrożeń jego jakości

należy zaliczyć domowe paleniska opalane węglem oraz zanieczyszczenia komunikacyjne, szczególnie

w pobliżu ważnych tras komunikacyjnych, wiodących przez teren gminy. Potwierdza to systematycznie

prowadzony monitoring jakości powietrza, który uwidacznia powiązanie wzrostu emisji zanieczyszczeń

z sezonem grzewczym, a także wyniki z punktu pomiarowego, zlokalizowanego w sąsiedztwie drogi

krajowej. W małym stopniu wskazuje się na emitory technologiczne, związane z funkcją produkcyjną.

Mimo wspomnianych zagrożeń, średni poziom zanieczyszczeń powietrza pozostaje na bardzo

niskim poziomie, stąd stan czystości atmosfery można określić jako bardzo dobry. Pozwala to zaliczyć

gminę Okonek do obszarów o najwyższej jakości powietrza w województwie wielkopolskim.


9

Prowadzone badania wykazały również niewielkie przekroczenia dopuszczalnego poziomu

hałasu komunikacyjnego, odczuwalnego na tych terenach gminy, przez które prowadzą drogi krajowe.

Proponowanym rozwiązaniem tego problemu10 może być wymiana nawierzchni i modernizacja dróg

oraz wprowadzenie zieleni.

Wody powierzchniowe11

Gminę Okonek charakteryzuje bogata sieć hydrograficzna. Obszar znajduje się w zasięgu

dorzecza Gwdy, będącej prawobrzeżnym dopływem Noteci. Inne cieki gminy to: Osoka, Czarna,

Chrząstawa, Czernica, Szczyra i Debrzynka, uchodzące do głównej rzeki tego obszaru.

Dolina Gwdy ma układ południkowy, a rzeka płynie z północy na południe. Wspomniane cieki,

a także kilka mniejszych jak Struga Siedlicka (dopływ Osoki) i Glinki (dopływ Czarnej), charakteryzują

się dużą krętością, płynąc mocno wciętymi korytami, wyraźnie zaznaczającymi się w rzeźbie terenu.

Ponadto występują tu stosunkowo duże spadki lustra wody, które miejscami dochodzą do 3‰.

Rzeki cechuje śnieżno-deszczowy reżim zasilania. Wahania stanów oraz zmienność

przepływów większości cieków są niewielkie. Znacznie wyższe wartości obserwowane są w miesiącach

półrocza zimowego niż w półroczu letnim. Stany maksymalne przypadają na marzec oraz kwiecień,

ale pojawiają się także w styczniu.

Amplitudy wahań stanów wody na Gwdzie (poniżej Lędyczka) w ciągu roku hydrologicznego

dochodzą do 1,5 m, natomiast na jej dopływach oscylują w granicach 1 m, rzadko przekraczając tę

wartość. Na rzece przepływ jest regulowany sztucznie, w efekcie reżim odpływu jest wyraźnie

zaburzony i najczęściej nie obserwuje się charakterystycznego kształtu fali wezbraniowej. Okres,

w którym pojawiają się typowe wezbrania roztopowe to przełom marca i kwietnia. Niżówki natomiast

obserwowane są w okresie zimowym – najczęściej na początku stycznia i kończą w połowie lutego.

Trochę odmienny przebieg zmienności stanów i przepływów wykazuje w swoim hydrogramie

Szczyra. Niskie stany występują tutaj często w okresie od lutego do czerwca, a następnie stosunkowo

szybko wzrastają, aż do osiągnięcia swego maksimum, najczęściej przypadającego w sierpniu.

Obszar gminy Okonek charakteryzuje duża liczba małych zbiorników wodnych. Dominują

bowiem niewielkie jeziora i stawy oraz tzw. oczka wodne. Największymi jeziorami są: Kacko i Pniewo

(tab.3). Większość zbiorników nie ma jednak nazw, a ich powierzchnie nie przekraczają 2 ha.

Szczególnie duże nagromadzenie jezior znajduje się na południowy zachód od wsi Brokęcino.

Największym sztucznym akwenem jest zbiornik Grudna, który powstał na skutek rozszerzenia

Gwdy. Powierzchnia akwenu jest zmienna i zależy od stopnia piętrzenia wody, maksymalnie nawet

110 ha. Na rzece znajduje się zapora wodna o długości 520 m oraz kanał wyrównawczy poziomu

10 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 11 Opracowane na podstawie: Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; Programu Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011; Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013


10

wody. Średnia szerokość akwenu to 360 m, a długość 16,1 km. Ponadto wskazuje się na wyjątkowe

otoczenie akwenu, które stanowią wysokie skarpy.12

Tab. 3 Zbiorniki wodne w Mieście i Gminie Okonek13

Zbiorniki wodne Powierzchnia (ha) Głębokość (m) Rybacki typ jeziora Pochodzenie

średnia maksymalna

zbiornik wodny Grudna

106,5, (przy maksymalnym spiętrzeniu nawet

110)

6-8

jezioro Kacko 40,26 2,6 6,1 sandaczowe jezioro rynnowe

jezioro Pniewo 15,51 linowo - szczupakowe

jezioro Borowe 14,92 30,2 linowo - szczupakowe jezioro rynnowe

jezioro Zimne 14,16 0,3 1,4 linowo – szczupakowi

zbiornik Podgaje 8,91 linowo – szczupakowi jezioro rynnowe

jezioro Brokęcino 8,37 1,9 4,1 linowo – szczupakowi

jezioro Bąk 6,93 karasiowe jezioro rynnowe

jezioro Leśne 5,91 8,5 28,1 karasiowe

jezioro Lędyczek 3,20 karasiowe

jezioro Kruszki 2,90 karasiowe

jezioro Anielin 2,32 karasiowe

jezioro Lotyń 1,70 karasiowe Źródło: Urząd Miejski w Okonku; Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; folder: Okonek: miasto i gmina, wydany przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006

Wyniki badań prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu,

Delegaturę w Pile oraz WIOŚ Zachodniopomorski14, które objęły główne rzeki gminy, w większości

przypadków wskazały na systematyczną poprawę jakości wód w rzekach w okresie 1999-2006 (tab.4).

Efekt ten udało się osiągnąć dzięki stopniowemu porządkowaniu spraw gospodarki ściekowej na

terenie zlewni. Obecnie jakość wód utrzymuje się na poziomie III klasy czystości. Należy zatem podjąć

dalsze działania celem poprawy jakości wód, tym bardziej w perspektywie rozwoju turystyki.

Urząd Miejski w Okonku nie zlecał wykonania analiz jakości wód wszystkich jezior gminy.

Systematyczne badania prowadzone są jedynie w odniesieniu do akwenów, w ramach których

funkcjonują kąpieliska. Według Państwowego Powiatowego Inspektoratu Sanitarnego woda

odpowiada tam II klasie czystości15.

Należy także zwrócić uwagę na gospodarkę wodno-ściekową analizowanego obszaru, 12 Dane Urzędu Miejskiego w Okonku 13 Opracowane na podstawie: danych Urzędu Miejskiego w Okonku; Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 14 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 15 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011


11

w związku z jej wpływem na stan środowiska naturalnego. Miasto i Gmina Okonek

są zwodociągowane w 97,7%16, a średnie skanalizowanie wynosi 56,9%. W 100% skanalizowana jest

miejscowość Borucino, w 78,2% Okonek, a w 76,2% Lotyń17. Na terenie gminy funkcjonują

3 komunalne, mechaniczno-biologiczne oczyszczalnie ścieków (w Okonku, Lotyniu i Borucinie), które

jednak nie są w stanie obsłużyć wszystkich mieszkańców18.

Tab. 4 Stan czystości rzek w gminie Okonek

Czystość rzek

Rzeka 1999 2001 2003 2005 2006

Gwda (pomiar w miejscowości Tarnówka)

wody pozaklasowe III klasa III klasa III klasa III klasa

Szczyra b.d. II klasa III klasa III klasa III klasa

Debrzynka b.d. wody pozaklasowe III klasa III klasa III klasa

Czarna b.d. wody pozaklasowe III klasa III klasa III klasa

Wyjaśnienie: b.d. – brak danych Źródło: Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; dane Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu;

Tak jak wspomniano wcześniej, na skutek porządkowania spraw gospodarki ściekowej

w gminie, jakość wód uległa poprawie. Jednakże zgodnie z wnioskami strategii rozwoju gminy19,

lokalnego programu ochrony środowiska20 oraz konsultacji społecznych, uporządkowanie gospodarki

ściekowej jest nadal niewystarczające. Obok słabo rozwiniętej kanalizacji i niewystarczającej ilości

oczyszczalni ścieków, jako źródła zagrożeń wskazuje się21: nielegalne zrzuty ścieków, spływy

obszarowe z pól uprawnych, brak wyposażenia gospodarstw rolnych z produkcją zwierzęcą w płyty

obornikowe i szczelne zbiorniki na gnojowicę, ścieki bytowe z nieszczelnych szamb

oraz niedostatecznie oczyszczone wody pościekowe.

W związku z powyższym, chociaż stan środowiska naturalnego na tym terenie określa się jako

dobry22, zarówno w opracowaniu ekofizjograficznym jak i programie ochrony środowiska gminy23,

wskazuje się na podjęcie zdecydowanych działań w celu zapobieżenia zanieczyszczeniom, które mogą

być rezultatem wspomnianych zagrożeń. Dlatego jako uzasadnione traktuje się zaplanowanie środków

w budżecie gminy na 2008 r., celem sporządzenia szczegółowego i kompleksowego planu rozwiązań

w zakresie gospodarki ściekowej, w tym kolektorów sanitarnych (tłocznych lub podciśnieniowych),

16 Opracowane na podstawie: Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 17 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 18 Informacja z konsultacji społecznych. 19 Strategia rozwoju gminy Okonek na lata 2000-2010 (Jeden z celów Strategii gminy w dziedzinie “Środowisko przyrodnicze i infrastruktura to “rozbudowa oczyszczalni i sieci kanalizacyjnej oraz wodociągowanie”.) 20 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 21 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 22 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 23 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011


12

jak i na dofinansowanie przydomowych oczyszczalni ścieków24. Do niezbędnych inwestycji powinny

należeć zatem m.in.:25 budowa i modernizacja sieci kanalizacyjnej, budowa i modernizacja

oczyszczalni ścieków, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, odpowiednia edukacja i promocja

w zakresie ekologicznych praktyk rolniczych, a także ograniczenie rolniczego użytkowania gruntów

w najbliższym otoczeniu rzek i jezior.

Użytkowanie terenów

Jednym z głównych czynników podwyższających atrakcyjność obszaru jest systematycznie

wzrastający stopień lesistości. W 2006 r. lasy zajmowały 41,3% (tab.5) powierzchni gminy, znacznie

przekraczając średnią krajową, gdyż dla Polski wskaźnik ten wynosił 28,8%.26 Ponadto drzewostan

wykazuje dobry stan zdrowotny (słaba defoliacja – na poziomie 10-25%)27.

Największe skupiska leśne występują w południowej i południowo-zachodniej części

omawianego obszaru, szczególnie wzdłuż Gwdy i zwane są Puszczą nad Gwdą28. Występujące tu typy

siedliskowe lasu (tab.6) to przede wszystkim: bór mieszany świeży (BMśw, 45%), bór świeży

(Bśw, 31%) i las mieszany świeży (LMśw, 14,5%), ale także bór mieszany wilgotny (BMw, 3,6%), las

świeży (Lśw, 2,7%), ols (Ol, 1,1%). Pozostałe typy siedliskowe lasu stanowią poniżej 1% powierzchni

lasów.29 W drzewostanach dominuje sosna zwyczajna (87%) obok której występują także: brzoza

brodawkowata i omszona, buk zwyczajny, dąb, olcha czarna i świerk pospolity30.

Tab. 5 Użytkowanie gruntów w Mieście i Gminie Okonek

1996 2001 2006

Użytkowanie gruntów

ha % ha % ha %

Lasy 13 349 41,0 13 690 42,0 13459 41,3

Użytki rolne 14 101 43,3 13 973 42,9 14306 43,9

Pozostałe grunty, nieużytki

5 138 15,7 4 925 15,1 4823 14,8

32 588 100,0 32 588 100,0 32588 100,0

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS i Urzędu Miejskiego w Okonku

Zieleń urządzona Okonka obejmuje: parki, zieleńce, cmentarze, zieleń uliczną oraz tereny

zieleni osiedlowej. Na wyszczególnienie zasługuje park podworski w Lotyniu z wielowiekowym,

głównie osiemdziesięcioletnim, różnorodnym i dobrze zachowanym drzewostanem (lipy, dęby, buki,

24 Dane Urzędu Miejskiego w Okonku 25 Szczegółowe cele i kierunki działań w zakresie gospodarki wodno-ściekowej zawarte są w Programie Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 oraz Opracowaniu ekofizjograficznym do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 26 Dane GUS, stan na 31.12.2006 27 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Okonek 28 Opracowane na podstawie: Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 29 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Okonek 30 Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo Okonek


13

jawory, brzozy, jesiony, klony, robinie akacjowe, wiązy, świerki i sosny). Wśród zamierzeń gminy

znajduje się powiększenie powierzchni zieleni miejskiej oraz rewitalizacja parków wiejskich31.

Tab. 6 Główne typy siedliskowe lasu w Mieście i Gminie Okonek oraz ich przydatność dla turystyki i rekreacji

Typy siedliskowe lasu

Specyfika

BMśw

Bśw

LMśw

Udział typów siedliskowych lasu

45% 31% 14,5%

Ogólna charakterystyka lasów

Dość widne, wysokopienne lasy sosnowe z domieszką buka, dębu i brzóz. Podszycie niezbyt bogate: żarnowiec i jałowiec. Na obrzeżach także jeżyny, tarnina i róże. Runo różne: gatunki borowe (borówki), albo zwarte darnie śmiałka darniowego lub trzcinnika. Na drogach leśnych i przydrożach mszyste wrzosowiska.

Widne, wysokopienne lasy sosnowe. Warstwa krzewów luźna: podrosty, brzozy, jałowce. Runo ubogie, składające się z chrobotków, borówki brusznicy i czernicy. Brak zwartej pokrywy traw i gatunków innych niż borowe.

Wielogatunkowe, zwykle wysokopienne, dość widne z przewagą buka lub dębu i udziałem sosny. W podszycie: klon polny, róże, głóg, tarnina, szakłak, wiąz polny, ligust, dereń, grusza, czeremcha amerykańska, jeżyny. Runo obfite: łany trzcinnika, darń śmiałka pogiętego.

Oddziaływanie zdrowotne

przeciwastmatyczne, przeciwgruźlicze, przeciwbronchitowe, odkażające, wzmacniające odporność organizmu, lecznicze działanie na choroby układu oddechowego

uspokajające, obniżające ciśnienie krwi, przeciwastmatyczne, przeciwgruźlicze, przeciwbronchitowe, odkażające, wzmacniające odporność organizmu Przeciwwskazania: niskie ciśnienie tętnicze, niedoczynność tarczycy, osoby podatne na migreny.

odkażające, wzmagające odporność organizmu, pobudzające Przeciwwskazania: alergicy (w okresie znacznego nagromadzenia pyłków roślinnych).

Odporność gleb i runa dość znaczna mała dość znaczna Przydatność rekreacyjna Nadają się do wszystkich

form wypoczynku, dla osób w różnym wieku i stanie zdrowia. Warunki tych zbiorowisk sprzyjają lokalizacji w ich okolicach „drugich domów”, sanatoriów, domów wypoczynkowych, itp.

W związku ze stosunkowo małą odpornością siedliska, bory świeże są predysponowane do ograniczonej penetracji swobodnej. Natomiast ze względu na swoje walory zdrowotne, mogą mieć istotne znaczenie jako np. miejsce lokalizacji sanatoriów i szpitali.

Zbiorowiska te mogą być wykorzystywane jako miejsca rekreacji ruchowej, nadają się do wypoczynku dla wszystkich ludzi bez względu na wiek i stan zdrowia.

Wyjaśnienia: BMśw – bór mieszany świeży, Bśw – bór świeży, LMśw – las mieszany świeży; Źródło: opracowano na podstawie: A. Krzymowska-Kostrowicka, Geoekologia turystyki i wypoczynku, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999 oraz Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek

Północna część gminy to przede wszystkim tereny rolnicze. Na tle całego powiatu

złotowskiego Okonek wyróżnia się najlepszymi glebami, posiadając grunty orne II klasy. Ogólny

wskaźnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej, oceniony przy pomocy bonitacji punktowej,

31 Opracowane na podstawie: Programu Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011; Opracowania ekofizjograficznego do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek


14

opracowany przez IUNG w Puławach, wynosi 68,1 pkt. (największy wskaźnik w powiecie). Żyzne

gleby, wysokotowarowa produkcja gospodarstw rolnych w przeliczeniu na 1 ha, wpłynęły na rolniczo –

przemysłowy charakter gminy. Ponadto gospodarstwa Miasta i Gminy Okonek cechuje, również

najwyższy w powiecie, wskaźnik wtórnego inwestowania przychodów uzyskanych z produkcji rolnej

w rozwój tychże gospodarstw32.

Fauna i flora, zasoby przyrody objęte ochroną33

Jednym ze sposobów zachowania, odpowiedniego wykorzystania oraz odnawiania zasobów

środowiska jest obejmowanie przyrody różnymi formami ochrony (tab. 7 i 8). Walory naturalne Miasta

i Gminy Okonek stworzyły przesłanki do utworzenia/wprowadzenia:

- Obszaru chronionego krajobrazu „Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy”,

- Obszaru Natura 2000,

- 9 pomników przyrody,

- użytku ekologicznego „Żurawina” w Ciosańcu,

- ochrony gatunkowej roślin, zwierząt i grzybów.

Dodatkowo, ze wschodnią granicą gminy sąsiaduje rezerwat krajobrazowy „Dolina Gwdy”

o powierzchni 428,2 ha. Obszar ten obejmuje doliny rzek Gwdy i Czernicy wraz z rozległymi

meandrami, terasami zalewowymi i malowniczymi wąwozami.34

Ranga walorów przyrodniczych wpłynęła także na zaprojektowanie i rozpoczęcie kolejnych

działań w kierunku utworzenia dwóch rezerwatów przyrody: „Olsu nad Czarną” i „Wrzosowiska

w Okonku”. Decyzja ta jest rezultatem badań i analiz zleconych przez Nadleśnictwo Okonek, których

wyniki zostały zaprezentowane w dwóch opracowaniach: „Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza

ekosystemów mokradłowych Nadleśnictwa Okonek” i „Waloryzacja przyrodnicza oraz koncepcja

ochrony terenów dawnego poligonu Okonek w Nadleśnictwie Okonek”.

Wspomniane dokumenty wskazały na istnienie w gminie Okonek 11 ekosystemów

mokradłowych, które cechują wysokie walory przyrodnicze (na terenie całego Nadleśnictwa Okonek

występuje ich łącznie 30). Pięć z nich, o wybitnych walorach w skali regionalnej to35:

- kompleks torfowiskowo-wodny przylegający do siedziby nadleśnictwa i szosy Okonek –

Podgaje,

- torfowisko przejściowe w wydzieleniu 406d

- dolina rzeki Czarnej,

- dolina rzeki Szczyry, 32 Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 33 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 34 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 35 Ekosystemy mokradłowe szczegółowo prezentuje Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek


15

- dolina Dobrzynki.

Natomiast na terenie byłego poligonu Okonek zinwentaryzowano ponad 60 obiektów przyrodniczych.

Kilkanaście z nich wskazano jako posiadające wysokie walory przyrodnicze, a 3 wybitne i są to:

- kompleks niewielkich zbiorników wodnych w zagłębieniach międzywydmowych otoczonych

przez piaszczyste wyniesienia i pagórki wydm śródlądowych w znacznej mierze porośnięte

przez wrzosowiska,

- kompleks torfowisk na terenie byłego poligonu, położonych wzdłuż rzeki Czarnej i Kanału

Bobrowego,

- kompleks ponad stuletnich olsów z lokalnie dobrze zachowaną strukturą kępkowo-dolinkową36.

Tab. 7 Pomniki przyrody w Mieście i Gminie Okonek

Pomnik przyrody Nr rej. Wiek Obwód Wysokość Lokalizacja

Dąb szypułkowy “Łukasz” 694 200 lat 400 cm 23 m Leśnictwo Marianów

Dąb szypułkowy “Czesław” 695 250 lat 470 cm 27 m Leśnictwo Marianów

Buk zwyczajny “Mieczysław” 696 250 lat 390 cm 30 m Leśnictwo Pniewo

Klon zwyczajny 693 100 lat 370 cm 29 m wieś Ciosaniec, przy kościele

Grupa 3 wiązów szypułkowych 748

120 lat 120 lat 120 lat

297 cm 318 cm 368 cm

23 m 24 m 24 m

wieś Ciosaniec

Grupa 2 dębów szypułkowych 749 200 lat

200 lat 425 cm 420 cm

22 m 20 m wieś Ciosaniec

Dąb szypułkowy 750 200 lat 452 cm 25 m wieś Drzewice

Jesion wyniosły 751 150 lat 402 cm 25 m wieś Ciosaniec

Głaz narzutowy (granit z domieszką piaskowca)

294 - 11,5 m 2,1 m

Leśnictwo Racibórz, z boku drogi leśnej Chwalimie-Okonek

Źródło: folder Okonek: miasto i gmina, wydany przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006; Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; dane od Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego

36 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek


16

Tab. 8 Formy ochrony przyrody na terenie Miasta i Gminy Okonek

Formy ochrona przyrody Podstawowe informacje Charakterystyka,

cel ochrony

Obszar chronionego krajobrazu „Pojezierze Wałeckie i Dolina Gwdy” (OChK)

Całkowita powierzchnia OChK to 58 375 ha, z czego na terenie gminy znajduje się tylko fragment.

Ochrona najbardziej reprezentatywnych dla północnej Wielkopolski krajobrazów o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowych ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. Zachowanie swoistych cech młodoglacjalnego krajobrazu z typowymi dla Pomorza cechami reliefu wraz z mozaiką siedlisk, biotopów i ekosystemów.

Obszar Natura 2000 PLH300021 Poligon w Okonku, Typ ostoi B, Powierzchnia całkowita 2180.21 ha

Obszar obejmuje teren dawnego poligonu w Okonku, obecnie przekazany Nadleśnictwu Okonek. Są to rozległe przestrzenie bezleśne, pokryte wrzosowiskami i murawami napiaskowymi. Część terenu została zalesiona, jednak znaczne przestrzenie wrzosowisk są świadomie i czynnie chronione przez administrację leśną (m. in. usuwanie nalotu drzew i krzewów).

9 pomników przyrody Tab.7

Użytek ekologiczny „Żurawina” w Ciosańcu

powierzchnia 48,73 ha

Utworzony w celu zachowania dotychczas panujących stosunków wodnych oraz umożliwienia rozwoju istniejących zespołów roślinnych. Chroni obszar torfowiska porośnięty trzcinami i żurawiną, obejmuje miejsca lęgowe chronionych gatunków ptaków.

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

PROJEKTOWANE REZERWATY

Rezerwat przyrody „Wrzosowisko w Okonku”

302 ha

Wyjątkową osobliwością przyrody na terenie gminy jest wrzosowisko, należące do największych w Europie. Znajduje się ono na terenie byłego poligonu wojskowego Okonek i florystycznie nawiązuje do atlantyckich wrzosowisk północno-zachodniej Europy. Obejmuje ekosystemy wrzosowisk, muraw napiaskowych, a także ekosystemy wodno-torfowiskowe oraz siedliska zagrożonych gatunków. Projekt wskazuje na konieczność ochrony czynnej, polegającej na zahamowaniu procesów sukcesji w kierunku zbiorowisk leśnych i zaroślowych, poprzez wycinkę wkraczających drzew i krzewów. Zwraca również uwagę na możliwość wykorzystania obiektu jako atrakcji turystycznej oraz lokalizacji punktu widokowego.

Rezerwat przyrody „Olsu nad Czarną”

118 ha Projekt obejmuje ekosystemy lasów olsowych, zbiorowiska brzeziny bagiennej oraz łąk wilgotnych i torfowisk. W granicach projektowanego rezerwatu występują stanowiska orlika krzykliwego, brodźca samotnego i słonki.

Źródło: Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo Okonek; Informator turystyczny Perły Naszyjnika Północy; dane GUS 2006 i Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego; Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011; http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/


17

Różnorodność biotopów sprzyja bogactwu gatunkowemu flory i fauny. Licznie występują tu

zwierzęta łowne takie jak: sarna, dzik, lis czy zając. Wśród gatunków chronionych spotkać można:

jeża europejskiego, kreta, wiewiórkę pospolitą, bobra europejskiego, wydrę i nietoperze.

Uwagę zwraca awifauna obszaru, gdyż jest tu około 80 gatunków ptaków. Sprzyja temu

zarówno obecność terenów podmokłych – torfowisk (np. kszyk, żuraw, świerszczak), jak i suchych –

wrzosowisk (np. lelek, lerka). Dodatkowo rzadka ingerencja człowieka oraz różnorodność pokarmu,

wpływają korzystnie na występowanie ptaków drapieżnych (np. orlik krzykliwy, bielik, kobuz).

Na terenie gminy można spotkać wszystkie chronione gatunki płazów i gadów polskiego niżu.

Odpowiednie warunki znalazł tu rzadko występujący żółw błotny. Wody zasiedlają takie ryby jak:

węgorz, sandacz, lin, szczupak, karaś, karp, płoć, leszcz, ukleja, okoń i wzdręga. Rzeki Gwda i Czarna

uznane są za tarliska i mateczniki pstrąga potokowego i lipienia (Kraina Pstrąga i Lipienia)37

Dany teren nie jest w pełni przebadany pod kątem żyjących bezkręgowców, jednak

fragmentaryczne analizy również wskazują na bogactwo gatunków i w tym zakresie (m.in. 40 gat.

ważek – np. zalotka większa, 60 gat. motyli – np. rusałka drzewoszek, 40 gat. chrząszczy, a także

trzmiel wielkooki i różnobarwny oraz największy polski pływak: pływak olbrzymi38). Ponadto

odnotowano występowanie rzadko spotykanego gatunku małża – skujki malarskiej.

Florę reprezentują między innymi takie gatunki jak:39

- włosiennicznik pędzelkowaty (do niedawna uważany za występujący tylko w górach),

- podejźrzon księżycowy,

- nasięźrzał pospolity,

- ostrołódka kosmata,

- rosiczka okrągłolistna,

- bażyna czarna,

- modrzewnica bagienna,

- dziewięćsił bezłodygowy,

- turzyca piaskowa i łuszczykowata,

- tysięcznik pospolity,

- krwawnik kielichowaty,

- wąkrota zwyczajna,

- sit alpejski i drobny,

- dziewięciornik błotny,

- wawrzynek wilczełyko,

- rzęśl hakowata i jesienna,

- storczyki,

- widłaki.

37 Opracowane na podstawie: Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 38 Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo Okonek 39 Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo Okonek


18

Podsumowując informacje o środowisku naturalnym gminy Okonek, należy podkreślić jego

dużą odporność na degradację. Wynika to między innymi z takich cech jak: wysoki stopień lesistości,

stosunkowo duży udział gleb wysokiej jakości oraz bioróżnorodność. Natomiast jako najbardziej

podatne na degradacje tereny wskazuje się obszary silnie urzeźbione, użytkowane jako grunty orne,

o glebach wytworzonych z piasków luźnych i słabogliniastych.

Ogólny stan środowiska jest dobry. Przesłankami takiej oceny są: niski stopień uszkodzenia

lasów, występowanie cennych walorów przyrodniczych oraz brak większych terenów wymagających

rekultywacji. Jednak jako najsłabszy element środowiska naturalnego wskazuje się narażone

na degradację wody powierzchniowe. Sygnalizowanie tego problemu przez różne lokalne dokumenty

strategiczne, powinno być mocnym impulsem do zwrócenia szczególnej uwagi i podjęcia

zdecydowanych działań, celem dalszej systematycznej poprawy jakości wód oraz przeciwdziałania

omówionym zagrożeniom.

2.2.2 Walory antropogeniczne

Rys historyczny40

Okonek i okolice

Zgodnie z opisem granic między Koroną a Księstwem Pomorskim, w XV w. rzeka Czarna

rozdzielała Pomorze, ziemię szczecinecką i Wielkopolskę. Uwarunkowania te nie sprzyjały rozwojowi

osadnictwa, stąd jeszcze pod koniec XV w. było ono na tym obszarze bardzo niewielkie.

Pierwsze informacje o Okonku pojawiły się dopiero w połowie XVI w. Prawdopodobnie

wówczas, książę pomorski Barnim XI Starszy zaproponował Jakubowi Wojke41 (Kaszubowi

z Człuchowskiego) założenie wiejskiej osady w dolinie rzeki Czarnej. Pierwotnie nadano jej nazwę

Ratzebuhr (w polskim tłumaczeniu – Racibórz). Przypuszcza się, iż nazwa miasta pochodziła od

imienia słowiańskiego księcia Racibora. Do pierwszych i jedynych mieszkańców tych terenów należeli

wówczas Kaszubi.

Pod koniec XVI w., dzięki położeniu na dwóch ważnych szlakach handlowych do Szczecina

i Gdańska, Racibórz funkcjonował już jako osada targowa. A w 1614 r. wymieniano go jako wolną wieś,

korzystającą z jarmarków.

W rezultacie wojny trzydziestoletniej, Racibórz wraz z całą ziemią szczecinecką włączono

do Brandenburgii. Wojna ze Szwecją w 1657 r. przyczyniła się do całkowitego spalenia wsi. Od 1720

40 Opracowano na podstawie: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005; Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013; folderu Okonek: miasto i gmina, wydanego przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006 41 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005


19

roku Racibórz wszedł pod panowanie pruskie.

Kolejny pożar, który dokonał ponownych zniszczeń, miał miejsce w 1748 r. W odbudowę

zaangażował się wówczas rząd pruski. W tym okresie sukiennicy z Polski otrzymali zgodę na osiedlenie

się, obywatelstwo oraz wiele przywilejów.

Ważnym wydarzeniem było nadanie Raciborzowi praw miejskich w 1754 r. przez Fryderyka II.

Na skutek tego, wzorem miast niemieckich, mieszkańcy zaczęli podlegać prawu lubeckiemu. Racibórz

otrzymał m.in. wagę miejską, by mógł uchronić się przed oszustwami handlowymi.

Niestety, dynamiczny rozwój miasta przerwały wydarzenia wojny siedmioletniej (1756-1763).

Dzięki darowiźnie króla, którą stanowił folusz oraz 2000 talarów na zakup wełny, Racibórz rozkwitł

ponownie i stał się znanym ośrodkiem produkcji sukienniczej. W drugiej połowie XVIII w. miasto

prezentowało drewnianą i szachulcową zabudowę, która rozwijała się przede wszystkim wzdłuż

głównej drogi.

Kolejny trudny czas dla miasta to okres wojen napoleońskich, podczas których przemarsze

wojsk, grabieże i kontrybucje zniszczyły miasto. Z początkiem XIX wieku w Racibórz powoli zaczął

poszerzać swoje funkcje. I tak wprowadzono ordynację miejską, wybory deputowanych, starostów

i nowego magistratu z burmistrzem na czele. W 1840 r. oddano do użytku pierwszą szkołę, a w kilka

lat później zbudowano drogę Racibórz – Podgaje. Dawny ryglowy kościół św. Patryka zastąpił nowy,

zbudowany z cegły, w stylu neoromańskim.

Następne lata to ponowny dynamiczny rozwój, czego wyrazem może być powstanie fabryki

sukna w 1873 r., a następnie zakończenie budowy linii kolejowej Piła-Szczecinek. Zapadły także

decyzje o powstaniu ważnych obiektów i instytucji miejskich jak: nowy ratusz i więzienie (1883 r.).

Powołano ochotniczą straż pożarną. Pod koniec XIX w. utworzono drukarnię, w związku z czym

zaczęła wychodzić lokalna „Gazeta Raciborska”. Uruchomiono pierwszą gazownię zasilającą latarnie

uliczne oraz rozpoczął pracę urząd pocztowy. Od 1912 r. miasto posiadało już energię elektryczną.

W tym samym roku na wzgórzu znajdującym się na północ od miasta wybudowano wieżę widokową,

zwaną „Wieżą Bismarcka”. Funkcjonowały dwie cegielnie, cementownia, dwa młyny, dwa tartaki i dwie

fabryki sukna oraz ogrodnictwo eksportujące produkty za granicę. Pojawia się także pierwsza

infrastruktura turystyczna: dwa hotele, cztery restauracje, a w 1923 r. powstało nad jeziorem

kąpielisko z pomostami i przebieralniami.

W roku 1934 zaczęły się represje, podpalenia domów i warsztatów rzemieślniczych.

Rozwiązano Radę Miasta, a urzędy powierzono członkom NSDAP. Miasto zamieszkiwała także ludność

żydowska. Jednak po tym jak w 1938 r. podpalono synagogę, sprzedali swoje majątki i wyjechali

za granicę.

W czasie II wojny światowej w mieście zlokalizowano obóz pracy przymusowej dla więźniów

narodowości rosyjskiej. Trwające w tym okresie walki wyzwoleńcze doprowadziły do zniszczenia

ponad jednej trzeciej budynków miasta. W 1945 r. miasto opuściło ok. 1.5 tysiąca mieszkańców.

Po wojnie ponownie uruchomiono, największy jak na ówczesne czasy zakład pracy, fabrykę

włókienniczą. Przeszkolono nowych pracowników, a tym samym powiększyła się załoga zakładu.


20

W kolejnych latach fabryka połączyła się najpierw z podobnym zakładem w Jastrowiu (1947), a potem

w Bobolicach (1975). Z początkiem 1994 fabryka przestała być zakładem państwowym i stała się

prywatną firmą pod nazwą „Megatex”. W 1996 ogłoszono upadłość zakładu i w tym samy roku firma

zakończyła swoją działalność.

W 1972 r. uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie powołano Radę Narodową

Miasta i Gminy w Okonku. W latach 1975-1998 gmina należała do województwa pilskiego,

a od czasów reformy administracyjnej w 1999 r. znajduje się na terenie województwa wielkopolskiego.

Podgaje

Wieś została założona w 1579 r. w związku z kolonizacją pogranicza pomorsko-polskiego.

Pod koniec II wojny światowej, na tym terenie miała miejsce jedna z najcięższych bitew, stoczona

przez 1 DP im. T. Kościuszki na tzw. „pasie przesłaniania” Wału Pomorskiego. W wyniku nieudanej

próby zajęcia Podgajów przez polskie wojska, Niemcy pojmali wielu jeńców i zamknęli ich w pobliskiej

stodole. Liczne przesłuchania i nieludzkie pobicia Polaków, skłoniły ich do podjęcia próby ucieczki.

Niestety niewielu się to udało. Na pozostałych hitlerowcy dokonali okrutnego mordu, paląc żywcem

32 polskich żołnierzy. Obecnie miejsce to upamiętnia monumentalny pomnik, w pobliżu którego

znajduje się Izba Pamięci.

Lędyczek

W XIII wieku był tu gród pomorski, należący do kasztelanii szczytnieńskiej (koło Człuchowa).

Gród pełnił wówczas funkcję obronną, gdyż strzegł przeprawy przez Gwdę.

Na przełomie XIII/XIV w. Lędyczek znalazł się na ważnej, handlowo-strategicznej drodze,

zwanej „drogą margrabiów” (via Marchionis), która prowadziła z Niemiec przez m.in. Cedynię,

Choszczno, Jastrowie, Chojnice do Malborka. Uczęszczali nią goście zakonu krzyżackiego, a także

posiłki jakie Krzyżacy wzywali z Zachodu, którzy decydowali się na podróż drogą lądową. Krzyżacy

doceniali strategiczne znaczenie Lędyczka, co skłoniło ich do wzniesienia w tym miejscu osady

obronnej z zamkiem, jednocześnie przenosząc tu siedzibę włodarza zakonnego z pobliskiego Debrzna.

W 1466 r. Lędyczek jako wieś królewska, ponownie znalazł się w granicach Królestwa

Polskiego, co trwało aż do pierwszego rozbioru. W 1772 r. Lędyczek zajęli Prusacy, rozpoczynając

intensywną germanizację.

Prawdopodobnie pod koniec XVIII w. Lędyczek otrzymał prawa miejskie. W tym okresie

zaczęło się rozwijać rękodzielnictwo. W XIX w. organizowano tu cztery jarmarki w ciągu roku, gdzie

przedmiotem handlu było bydło, konie i drewno. W 1809 r. w mieście wybuchł pożar, który spalił dużą

część zabudowań. W efekcie, obecna zabudowa pochodzi dopiero z XIX w.

W 1945 r., po walkach i przełamaniu oporu wojsk niemieckich, zniszczony Lędyczek powrócił

do Polski. W tym samym roku pracę rozpoczął pierwszy polski Zarząd Miejski, a od 1964 funkcję

władzy państwowej zaczęła spełniać Miejska Rada Narodowa. Do 1972 roku Lędyczek był


21

najmniejszym miastem w Polsce i należał do najmniejszych w Europie. W 1973 roku utracił prawa

miejskie i stał się wsią sołecką.

Lotyń

Jak podają źródła, w 1374 r. na Pomorze przyjechał rycerz von Hertzberg z Frankonii

(Norymbergia). Swantibor, książę pomorski, nadał mu w lenno duże posiadłości, m.in. niezamieszkałe

wrzosowisko Lotyń. Jednak najazdy Brandenburczyków nie sprzyjały szybkiemu zasiedleniu tych

obszarów. Udało się to dopiero w połowie XVI w. Napływająca ludność tworzyła gospodarstwa,

rozkwitał handel. W dalszych latach w centrum wsi pobudowano kościół, szkołę i gospody.

Niemiłe wydarzenia miały miejsce około roku 1583, gdyż doszło do kłótni między rodziną von

Hertzberg a mieszkańcami Okonka. Ludzie ci wyrządzali sobie wzajemne szkody, które przejawiały się

w niszczeniu upraw czy zabieraniu bydła. W związku z tym strony spotkały się pod Górą Tecława.

W wyniku walki zginął Czesław Joachim Hertzberg (jeden z właścicieli Brokęcina) z rąk Jakuba Wojke

(sołtysa Okonka). Ciało Hertzberga powieszono na sośnie u podnóża wzgórza. Zdarzenie

to początkowo upamiętniała tablica, a następnie wieża.

Na terenie ziemskiej posiadłości Lotynia znajdowały się m.in.: gorzelnia, mleczarnia, młyn

zbożowy i stolarnia. Mieszkańcy odnosili sukcesy, zdobywając nagrody i wyróżnienia na wystawach,

w zakresie hodowli zwierząt, zwłaszcza koni – rasa reńsko-belgijska, bydła – rasa czarno-biała i trzody

chlewnej – niemiecka świnia szlachetna.

Wkroczenie wojsk polskich i radzieckich w 1945 spowodowało opuszczenie tych terenów przez

mieszkańców i wyjazd do Niemiec. Wielu z nich osiedliło się we wsi Stockelsdorf koło Lubeki. Co dwa

lata urządzane są tam spotkania mieszkańców Lotynia z całego świata. Obecnie Stockelsdorf i Okonek

są gminami partnerskimi.

Zabytki42 i inne dobra kultury

W odróżnieniu od zasobności w walory naturalne, obszar gminy nie obfituje w walory

antropogeniczne. Do szczególnie wyjątkowych należy drewniany kościół Św. Kazimierza z XVI w.

w Brokęcinie, który według dawnej klasyfikacji uznany został za zabytek I klasy.

W centrum miasta i wsi gminy Okonek spotkać można kościoły z XVIII i XIX w., z których

część prezentuje konstrukcję szachulcową. Pozostałe budownictwo, jak np. domy, pochodzą już z XIX

w., gdyż liczne pożary nie sprzyjały zachowaniu pierwotnej zabudowy.

Interesującym walorem krajoznawczym mogą być także miejsca pamięci związane z II wojną

światową. W miejscowości Podgaje znajduje się pomnik upamiętniający miejsce męczeńskiej śmierci

żołnierzy I Dywizji Piechoty oraz tablica z planem umocnień Wału Pomorskiego. 42 Dane Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków, stan na 31.12.2007; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek wraz z opracowaniem ekofizjograficznym, 2005; Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013;


22

Ochrona archeologiczno-konserwatorska

Na obszarze Miasta i Gminy Okonek znajdują się następujące elementy kultury materialnej,

objęte ochroną archeologiczno-konserwatorską:

1) historyczne układy przestrzenne

Strefę ścisłej ochrony układu urbanistycznego w gminie wyznaczono jedynie dla miasta

Okonek, obejmując:

· historyczny układ komunikacyjny: rozplanowanie ulic i placów oraz ich zachowane

oryginalne nawierzchnie,

· historyczne linie regulacyjne zabudowy i podziały własnościowe,

· historycznie zlokalizowane tereny zielone (cmentarze, parki) oraz skład gatunkowy zieleni,

· rozplanowanie zabudowy, rodzaj materiału budowlanego,

· formy zabudowy z gabarytami wysokościowymi, kształtem dachów, detalami

elewacyjnymi,

· historyczne elementy małej architektury: ogrodzenia, bramy itp.,

· obiekty wpisane do rejestru zabytków i wymienione w ewidencji konserwatorskiej.

2) obiekty wpisane do rejestru zabytków

· Borucino: -kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Wniebowzięcia NMP,

1908, 1983;

-cmentarz kościelny;

-dwór murowany, kon. XIX

· Brokęcino: -kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. św. Kazimierza,

drewniany, XVI w., budowla o konstrukcji zrębowej wzniesiona

bez użycia gwoździ, elementy mocowane na kliny i kołki; dach

kościoła i wieża pokryte gontem; wystrój wnętrza, zwłaszcza ołtarz

główny, utrzymany w stylu renesansowym z XVII w; w kościele

znajdują się dwa świeczniki cynowe,

· Ciosaniec: -kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Wniebowzięcia NMP,

neogotycki, 1872-74;

-cmentarz kościelny

· Lotyń: -kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. p.w. Wniebowzięcia NMP,

szachulcowy, 1734 r.,

Wyposażenie wnętrza: ambona i ołtarz ludowej roboty z XVIII w.,

ręcznie malowane witraże ufundowane przez Josta von Hertzberg

w I poł. XX w., drewniany krucyfiks (warsztat ludowy), prymitywny

srebrny kielich z 1631 r.; na zewnątrz znajduje się tablica nagrobna

Bogusława Hertzberga43 z XIX w.;

43 Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013


23

W pobliżu kościoła: drewniana, kryta gontem dzwonnica z dwoma

dzwonami: 1-średnica 71 cm, wykonany w 1617 przez Joachima

Karstede, z napisem w języku łacińskim: „Bóg pozwolił stworzyć

to dzieło, które tutaj sprowadzone zostało. Mój trud, praca i pilność

służą Tobie i Twojej chwale”; 2-średnica 52 cm, wykonany przez

Johanna Meyera w 1764 r. w Kołobrzegu.

· Lubnica: -kościół ewangelicki, ob. kat. fil., p.w. MB Częstochowskiej,

szachulcowy, XVIII w., rekonstruowany 1976 r.,

· Łomczewo: -grodzisko wczesnośredniowieczne,

· Pniewo: -kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. p.w. św. Jana Chrzciciela,

szachulcowy, 1842 r.,

· Węgorzewo Szczecineckie: -kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. św. Stanisława

Biskupa Męczennika, szachulcowy, 1791 r.

3) obiekty ujęte w ewidencji konserwatorskiej

Obok zabytków, ewidencja konserwatorska obejmuje obiekty posiadające wartości

kwalifikujące je do objęcia ochroną prawną. Są to głównie:

· zespoły dworsko-ogrodowo-folwarczne z kon. XIX w.

· zagrody z pocz. XX w.

· budynki gospodarcze z pocz. XX w.

· domy murowane z końca XIX w i pocz. XX w

· nieczynne cmentarze ewangelicko-augsburskie z kon. XIX i pocz. XX w.

Szczegółowy wykaz obiektów znajdujących się w ewidencji konserwatorskiej prezentuje

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek.

4) tereny objęte strefą ochrony archeologicznej lub punktowe stanowiska archeologiczne

Wyznaczono dwie strefy ochrony archeologiczno-konserwatorskiej: pełnej i częściowej.

Pierwsza obejmuje stanowiska wpisane do rejestru zabytków i ujęte w ewidencji

Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu Delegatura w Pile, a więc wymienione

już grodzisko wczesnośredniowieczne w Łomczewie i cmentarzysko kurhanowe w Lędyczku.

Druga dotyczy stanowisk wpisanych do ewidencji i ujętych w ewidencji WUOZ w Pile, które

prezentowane są w graficznej części studium44.

44 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005


24

Inne obiekty i osobliwości krajoznawcze:

Okonek (miasto)45

- Wieża Bismarcka na Górze Tecława, budowana w latach 1909-1912 z białej cegły

na kamiennej kwadratowej podstawie o boku liczącym 5 m długości. Początkowo wieża

widokowa, obecnie obserwacyjna. Z jej szczytu rozciąga się widok na panoramę miasta

i okolic. Wieża nie jest przystosowana do odwiedzin przez duże grupy odwiedzających, mogą

z niej natomiast korzystać turyści indywidualni w okresie kwiecień-wrzesień (wówczas jest

osoba, która pracuje na wieży). Wskazuje się na konieczność remontu schodów.

Podgaje (wieś)

- Pomnik poświęcony 32 żołnierzom spalonym żywcem, mający kształt dwóch wrzecionowatych,

wydłużanych czasz betonowych, których ostre zakończenia skierowane są ku górze; na jednej

ze ścian wewnętrznych wyryto nazwiska pomordowanych; projektantami są M. Kuśnierz

i R. Moroz (byli twórcy koszalińscy); odsłonięcie nastąpiło 6 lipca 1969 r.;

- w pobliżu pomnika, w Wiejskim Domu Kultury znajduje się Izba Pamięci.

Lotyń (wieś)

- Pomnik żołnierzy poległych w I wojnie światowej, wykonany przez Konstantina Starka w 1921

r. w Berlinie,

- Cmentarz przykościelny, na którym znajdują się m.in. nagrobki Ewalda i Marii von Hertzberg,

Ernsta i Evy von Hertzberg oraz ich syna Gumilda, rodu związanego z tym terenem.

Brokęcino (wieś)

- W czasie II wojny światowej, w pobliżu Brokęcina znajdował się hitlerowski obóz pracy

przejściowej Barkniewko (Brakenburge), w którym przebywali jeńcy polscy, francuscy,

chorwaccy, serbscy, rosyjscy.

Ciosaniec (wieś)

- Z terenem tym związane są 2 legendy:

1- Przed wieloma wiekami w powiecie szczecineckim rozszerzała się zaraza. Ludzie masowo

umierali. Pewne młode małżeństwo, chcąc uchronić się przed śmiercią, zdecydowało się

opuścić wieś i zamieszkało w lesie. Pewnego dnia usłyszeli śpiew ptaka, który ludzkim

głosem radził im by jedli pewne zioła. Młodzi posłuchali ptaka, wrócili do Ciosańca

i zachęcili mieszkańców do skorzystania z rady ptaka. Dzięki temu zaraza minęła.

2- Kiedyś w Ciosańcu żył pewien chciwy chłop, który gdy tylko mógł, kupował okoliczną

45 http://www.okonek.pl/, konsultacje społeczne


25

ziemię. Natomiast od swoich pracowników wymagał nie tylko pracy, ale i wysiłku ponad

miarę. Pewnego dnia śmierć zapukała do jego drzwi. Żona w trosce o zbawienie męża

wezwała księdza. Ten przykazał chłopu pozbyć się niesprawiedliwie nabytej ziemi zanim

jeszcze umrze, w innym przypadku bowiem czeka go piekło. Aby chłop lepiej zrozumiał

co go czeka jeżeli nie naprawi wyrządzonego zła, kapłan zbliżył jego rękę do płomienia.

Jednak ten niczego nie poczuł, gdyż w wyniku ciężkiej pracy miał bardzo grubą skórę.

Po chwili odwrócił się do ściany i zmarł.

Borki (wieś)

- Kilka lat temu, w wyniku wyrębu i wzruszenia ziemi, na jej powierzchnię wydostały się

monety. Wydarzeniem tym zainteresowali się poznańscy archeolodzy, którzy następnie bardzo

dokładnie przeszukali teren. W rezultacie znaleziono około 90 monet, które tkwiły w grudach

ziemi, w ściółce leśnej, a także w korze. W znalezisku były tzw. półtoraki, trojaki i szóstaki

koronne, monety bite w Elblągu, jednak najwięcej z okresu panowania Zygmunta II Wazy.

Najmłodsza moneta pochodziła z 1633 r. Znaleziono także fałszywą, miedzianą monetę,

pokrytą warstwą srebra. Przypuszcza się, że skarb ktoś ukrył w pośpiechu, albo w leśnej

ściółce albo w starym drzewie, które z czasem rozpadło się. W związku z tym, że na tym

obszarze nie było popularnych szlaków, skarb mógł należeć np. do przemytnika.

Obiekty techniki

- Elektrownia Wodna – Podgaje, 64-965 Okonek

- Elektrownia Wodna "Żarki", Aleksandra Augustowska, Łomczewo 64-965, Okonek, tel. (067) 263 12 13

- prywatna Elektrownia Wodna, Jerzy Mazurczyk, Węgorzewo Szczecineckie, 64-965 Okonek

- prywatna Elektrownia Wodna, Jerzy Sawicki, Lubnica, 64-965 Okonek

Imprezy na terenie gminy

Do najpopularniejszych i najchętniej wskazywanych przez mieszkańców wydarzeń gminy

należą: Dni Okonka, Lato na wsi, Dożynki, festyny letnie, pikniki, Zawody jeździeckie Północnej

Wielkopolski, zawody sportowe oraz Półmaraton Lipcowy. Pełen kalendarz imprez na terenie gminy

prezentuje tabela 9.

Tab. 9 Kalendarz imprez na terenie Miasta i Gminy Okonek w 2007 r.

Nazwa imprezy Opis Termin (w 2007 r.) Miejsce Organizator Uczestnicy Cykliczność

Imprezy, które warto promować

turystom 1 2 3 4 5 6 7 8

WOŚP Występy, licytacja i światełko do nieba

14 stycznia Okonek Gimnazjum, MGOK 1 1 x w roku

Turniej halowy piłki siatkowej o puchar

burmistrza

10 luty 2007 Okonek Hala sp. Gimnazjum, w szkole podstawowej

Majowy Piknik Rodzinny

Gry, zabawy, pokazy, program artystyczny, zabawa plenerowa

1 maja Okonek Burmistrz Miasta Okonek 4 1 x w roku

VIII Dni Okonka Występy artystyczne kół zainteresowań ośrodka kultury –

zaproszeni artyści, rzemiosło artystyczne

08-09 czerwca

Stadion w Okonku Burmistrz, MGOK

3 1 x w roku X

XX Półmaraton Lipcowy„Życie to

ruch, ruch to życie”

22 lipca Okonek Burmistrz Miasta, Uczniowski Klub Biegacza „Maratończyk”

4 i 5 1 x w roku X

Akcja Letnia Festyny, konkursy sprawności, plastyczne, muzyczne popisy

artystyczne młodzieży

lipiec - sierpień

Stadion lub sala MGOK

MGOK 1 3 x podczas wakacji

Naszyjnik Północy „Lato na wsi”

Turniej piłki nożnej, zawody wędkarskie, prezentacje

kulinarne sołectw, gry i zabawy

25 sierpnia Podgaje, Stanica Harcerska

Koło terenowe PZW, sołectwa, MGOK Okonek

2 i 4 1 x w roku X

Pożegnanie Lata 2007 Programy artystyczne zaproszonych zespołów,

konkursy

31 sierpnia Stadion Miejski w Okonku

MGOK 2 1 x w roku X

Dożynki Gminne Msza św. Dziękczynna korowód dożynkowy. Uroczystości

obrzędowe. Przekazanie chleba.

16 września Okonek Burmistrz, MGOK

3 1 x w roku X

Zawody w Skate Parku

22 września 2007

Okonek

Wielka Gala Jeździecka Północnej

Wielkopolski

Zawody konne 7 października

Okonek Burmistrz Miasta Okonka 4 1 x w roku X

Mikołajki Występy artystyczne 6 grudnia Okonek Gimnazjum, MGOK 1 1 x w roku Turniej szachowy VII

edycja

15 grudnia Okonek Gimnazjum 1 1 x w roku

Wyjaśnienia: MGOK – Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Kolumna 6 – wyjaśnienia: 1-tylko z terenu Miasta i Gminy Okonek, 2-z terenu Miasta i Gminy Okonek oraz gmin sąsiednich, 3-z terenu województwa wielkopolskiego, 4-z terenu kraju, 5-z zagranicy Źródło: dane Urzędu Miejskiego w Okonku, konsultacje społeczne

Fot. 1 Dożynki i Półmaraton Lipcowy

Źródło: http://www.okonek.pl/

2.3 Infrastruktura turystyczna

Pomimo bogatych walorów środowiska przyrodniczego, a także innych ciekawych obiektów

krajoznawczych dających podstawy do rozwojowi turystyki, na terenie Miasta i Gminy Okonek brakuje

dobrze wykształconej infrastruktury turystycznej. W związku z tym, wobec decyzji o nadaniu turystyce

nowego, wyższego priorytetu w rozwoju obszaru, gmina powinna zwrócić szczególną uwagę

na wsparcie zagospodarowania turystycznego i sfery usługowej.

2.3.1 Baza podstawowa

Noclegi

Na terenie Miasta i Gminy Okonek brak skategoryzowanych obiektów hotelarskich

w rozumieniu Ustawy o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997, z późniejszymi zmianami

(Dz.U. 1997 Nr 133 poz. 884). Poniżej zaprezentowano poszczególne obiekty noclegowe, natomiast

w tabeli 10 podsumowanie liczby miejsc noclegowych w gminie.

PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO USŁUGOWE RYSZARD SZAPIEL (obiekt całoroczny)

KONTAKT: Podgaje 21a, 64-965 Okonek, tel. (067) 26 69 384

OPIS: 48 miejsc noclegowych, pokoje 1-,2-,3-os., restauracja na 160 os., kuchnia

polska, parking dla samochodów i autokarów, obiekt przystosowany

dla niepełnosprawnych, całodobowy sklep spożywczy


28

SCHRONISKO MŁODZIEŻOWE (obiekt sezonowy: lipiec-sierpień)

KONTAKT: Podgaje 19, 64-965 Okonek, Szkoła Podstawowa, tel. (067) 26 69 046

OPIS: 22 miejsca noclegowe, boisko do gier, miejsce na ognisko/grill, natryski, wc,

kuchnia samoobsługowa, świetlica, przechowalnia sprzętu turystycznego,

parking

GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE, DANUTA I GRZEGORZ NOWAK (obiekt całoroczny)

KONTAKT: Chwalimie 11, 64-965 Okonek, tel. (067) 26 60 165, kom. 604 428 967,

e-mail: [email protected], http://meteor.turystyka.pl/agronowak,.html

OPIS: 15 miejsc noclegowych, boisko do gier, miejsce na ognisko/grill, kominek,

możliwość przyjazdu ze zwierzętami, parking, plac zabaw dla dzieci, pole

namiotowe, 200 m od wody, blisko lasu, prysznic, toalety, salon,

kuchnia/aneks kuchenny/jadalnia. Obecnie trwa budowa basenu, w planach

jest również stworzenie sali konferencyjnej na ok. 50 osób. W gospodarstwie

istnieje możliwość organizacji imprez plenerowych, bankietów, imienin,

urodzin, zbiorowe polowania, suszenie grzybów, wędkowanie itp.

GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE, DANUTA I MAREK KOZŁOWSCY (obiekt całoroczny)

KONTAKT: 64-918 Lotyń, ul. Szczecinecka 31/2, tel. 660 536 781, fax (067) 26 60 656,

e-mail: [email protected],

OPIS: 9 miejsc noclegowych, pokoje: 4-os, 3-os i 2-os., parking, miejsce na ognisko,

pole biwakowe, obiekt przystosowany dla osób niepełnosprawnych; catering,

organizowanie imprez okolicznościowych i rozrywkowych: wesela, przyjęcia

komunijne, urodzinowe, imprezy firmowe, stypy itp.

GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE, JOANNA NIEZGÓDKA

KONTAKT: Brokęcino 28, 64-965 Okonek

KWATERA PRYWATNA, PODGÓRSKI ZDZISŁAW

KONTAKT: Lędyczek, ul. Leśna 3a

OPIS: 6 miejsc noclegowych, 200 m od wody, blisko lasu, prysznic i wc,

POLE NAMIOTOWE I KEMPINGOWE T.A. STEPANCEWICZ (obiekt sezonowy)

KONTAKT: Lędyczek, ul. Złotowska 8, tel. (067) 26 31 233

OPIS: 100 miejsc dla osób w namiotach, 20 stanowisk dla przyczep kempingowych,

2x2-os. domki letniskowe, prysznic, wc, woda i prąd elektryczny, miejsce

na ognisko/grill, teren oświetlony, 200 m od wody i lasu, pomosty na rzece,

możliwość wędkowania


29

STANICA HARCERSKA (obiekt sezonowy)

KONTAKT: Podgaje, 64-965 Okonek tel. (067) 26 32 627, kom. 607 144 559,

[email protected]

OPIS: miejsce na namioty dla 250 os., domki kempingowe: 7x2os., sanitariaty,

kuchnia samoobsługowa, miejsce na ognisko, wypożyczalnia sprzętu

rekreacyjnego: 7 kajaków, 1 żaglówka

POLE NAMIOTOWE Nadleśnictwa Okonek (obiekt sezonowy)

KONTAKT: Lasy Państwowe Nadleśnictwo Okonek, ul. Kolejowa 16, 64-965 Okonek,

tel. (067) 26 69 101, fax 067 266 95 19, e-mail: [email protected]

OPIS: polana nad jeziorem Leśnym, miejsce dla 15 osób, stoły, ławki, kosze na

śmieci

Tab. 10 Liczba miejsc noclegowych w Mieście i Gminie Okonek

Liczba miejsc noclegowych sezonowych całorocznych

w obiektach na polach namiotowych 22 383 78

405 483

Źródło: opracowanie własne na podstawie inwentaryzacji obiektów noclegowych

Gastronomia46

Restauracje

RESTAURACJA „TURYSTYCZNA"

KONTAKT: Lędyczek, ul. Kościuszki 9, 64-965 Okonek, tel. (067) 26 31 220

OPIS: 2 sale dla gości: 40-os i 60-os; kuchnia polska, obsługa grup turystycznych,

przy trasie nr 22

PRZEDSIĘBIORSTWO HANDLOWO USŁUGOWE RYSZARD SZAPIEL

KONTAKT: Podgaje 21 a, 64-965 Okonek, tel. (067) 26 69 384

OPIS: restauracja na 160 os., kuchnia polska, parking dla samochodów i autokarów,

obiekt przystosowany dla niepełnosprawnych, całodobowy sklep spożywczy.

46 Informator turystyczny Perły Naszyjnika Północy; http://www.okonek.pl; dane GUS, stan na 31.12.2006


30

Bary

LUCYNA FURYK

KONTAKT: Lotyń, ul. Szczecinecka 1a, tel. (067) 26 60 444, przy trasie S11

OPIS: sala dla gości na 50 os, kuchnia: dania obiadowe i fast-food

BAR "U CZESIA" MARIA OLECHNOWICZ – PIETRZYK

KONTAKT: Okonek, ul. Kolejowa 10, tel. (067) 26 69 100

OPIS: sala dla gości na 60 os., kuchnia: dania obiadowe

JOANNA SAWCZUK "WIKTORIA"

KONTAKT: Podgaje, 64-965 Okonek, przy trasie S11

ALEKSANDRA GŁOWACKA "MINI BAR"

KONTAKT: Okonek, ul. Niepodległości 52, tel. 801 84 01

AGNIESZKA BISKUP „MINI BAR”

OKONKO: Okonek, ul. Niepodległości 27

GABRIELA MŁODAWSKA "KARCZEMKA NAD JEZIOREM"

KONTAKT: Brokęcino 52, przy trasie S11

NOWAK & NOWAK SPÓŁKA Z O.O. BAR GASTRONOMICZNY

KONTAKT: Stacja Paliw BP, Podgaje 43A, 64-965 Podgaje, przy trasie S11,

tel. (067) 26 69 535; e-mail: [email protected]

OPIS: sala dla gości na 50 os.; kuchnia: dania obiadowe i fast-food; sklep

całodobowy

KRZYSZTOF KURTYKA „KURTYŚ”

KONTAKT: 64-965 Okonek, ul. Niepodległości 29 c

„CZTERY ZAJĄCE” KOWALCZUK MICHAŁ

KONTAKT: Ciosaniec 23, 64-965 Okonek

ZAJAZD "DARZ-BÓR" HELENA WENTOWSKA

KONTAKT: Lędyczek, ul. Kościuszki 2 a, 64-965 Okonek


31

Cukiernie, lodziarnie, piekarnie47

PAWEŁ PIANOWSKI CUKIERNIA "OSKAR"

KONTAKT: 64-965 Okonek, ul. Kowalska 8, tel. (067) 26 69 968

FIRMA PRODUKCYJNO HANDLOWA „POKUSA”, AGNIESZKA POKUSA I ADAM POKUSA

KONTAKT: 64-918 Lotyń, ul. Pocztowa 4

PIEKARNIA LUCYNA I HENRYK PALUCH

KONTAKT: Lędyczek, ul. Moniuszki 2, 64-965 Okonek

PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO USŁUGOWO – HANDLOWE „MARKIEWICZ”, ZBIGNIEW

MARKIEWICZ

KONTAKT: 64-965 Okonek, ul. Wodna

Dostępność48

Dostępność komunikacyjna należy do kluczowych zagadnień z punktu widzenia możliwości

rozwoju turystyki. Stąd bardzo ważne jest zapewnie zarówno dobrych warunków dotarcia do gminy

jak i poruszania się w jej granicach. Przez teren Miasta i Gminy Okonek przebiegają:

1) dwie drogi krajowe:

- nr 11 relacji: Bytom – Poznań – Kołobrzeg, (długość na terenie gminy: 21,648 km)49

- nr 22 relacji: granica państwa z Niemcami – Kostrzyn – Gorzów Wlkp. – Wałcz –

Elbląg Grzechotki – granica państwa z Rosją (długość na terenie gminy: 12,024 km)

2) drogi powiatowe: łączna długość - 75 km, w tym miasto 6,4 km

3) drogi gminne: łączna długość - 51 km

Z eksploatacją infrastruktury drogowej wiąże się utrzymanie dróg oraz jakość świadczonych

usług. W opinii lokalnych władz stan dróg, mimo znacznej poprawy, nadal jest niezadawalający50.

Komunikację autobusową, zarówno w ramach gminy jak i poza nią, zapewnia PKS oraz prywatni

przewoźnicy. Podczas konsultacji społecznych, mieszkańcy wskazali jednak, iż własny samochód jest

najczęściej wykorzystywanym środkiem transportu51.

47 http://www.okonek.pl/ 48 Opracowane na podstawie: Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; Strategii rozwoju Gminy Okonek na lata 2000-2010; Programu ochrony środowiska dla Powiatu Złotowskiego; http://www.gddkia.gov.pl/article/drogi_i_mosty/drogi_krajowe//index.php?id_item_tree=e567e5058d8b96def207ca07f1469bd5, 16.02.2008 49 Obecnie trwają prace nad ustaleniem nowego przebiegu trasy drogi krajowej S11 na terenie województwa wielkopolskiego. Oczekiwana decyzja będzie miała istotny wpływ na podejmowane działania i inwestycje w gminie. 50 Opinia Urzędu Miejskiego w Okonku 51 Badania własne


32

Omawiając dostępność komunikacyjną nie można zapominać o parkingach. Większość z nich

znajduje się w pobliżu stacji paliw, obiektów noclegowych i gastronomicznych zlokalizowanych przy

drogach, co wynika z tranzytowego położenia gminy. W perspektywie rozwoju turystyki należałoby się

zastanowić nad tym, czy zasadne byłoby utworzenie nowych miejsc parkingowych.

Ponadto przez teren gminy przebiega ważny szlak kolejowy, łączący południe Polski

z wybrzeżem. Na trasie relacji Poznań – Kołobrzeg swoje stacje posiadają: Okonek, Brokęcino i Lotyń.

Obok wspomnianej trasy, przez Okonek prowadzą także połączenia: Poznań – Koszalin i Poznań –

Słupsk. Większość z nich obsługują pociągi osobowe, a tylko dwa – pospieszne. Częstotliwość

połączeń jest mała. Tendencją polityki lokalnej PKP jest likwidacja nierentownych linii, stąd jak wynika

ze Strategii powiatu złotowskiego52, coraz mniej pociągów dalekobieżnych Piła – Kołobrzeg zatrzymuje

się w Okonku. Z początkiem wakacji uruchomione zostanie dodatkowe połączenie z Kołobrzegiem

(tab.11).

Tab. 11 Rozkład jazdy – odjazdy ze stacji PKP w Okonku

Trasa Rodzaj pociągu Godziny Dni kursowania

Białogard – Poznań osobowy 6.42 codziennie

Słupsk – Poznań pospieszny 7.38 codziennie

Poznań – Słupsk pospieszny 21.05 codziennie

Poznań – Kołobrzeg osobowy 8.01 1.09-13.12.2008

Poznań – Kołobrzeg osobowy 15.10 28.06-13.12.2008

Poznań – Kołobrzeg osobowy 17.20 codziennie

Poznań – Koszalin osobowy 18.50 codziennie

Kołobrzeg – Poznań osobowy 10.11, 16.43 codziennie

Koszalin – Poznań osobowy 18.25 codziennie

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.pkp.pl/ na okres 1.04-13.12.2008

Na terenie Miasta i Gminy Okonek większą część ruchu samochodowego, zwiększającego się w

okresie wakacyjnym, skupiają drogi krajowe. Ważny tranzyt prowadzi z Poznania w kierunku morza,

między innymi w okolice Mielna. Położenie gminy na tej trasie sprzyja przejęciu i zatrzymaniu części

turystów. Drogi krajowe mają więc strategiczne znaczenie i należy stworzyć w ich otoczeniu

odpowiednią infrastrukturę turystyczną, która zachęci do odwiedzin okolicznych terenów.

Jednocześnie lokalizacja gminy na szlaku tranzytowym skutkuje pojawieniem się uciążliwości

związanych z ruchem komunikacyjnym, zarówno w sferze zanieczyszczeń jak i hałasu. O problemie

tym wspomniano już wcześniej, omawiając walory przyrodnicze. Mając więc na względzie wzrost

ruchu turystycznego ważne jest równoczesne realizowanie zadań w zakresie infrastruktury drogowej

i ochrony środowiska. Opracowanie ekofizjograficzne do Studium53 zaleca między innymi

przeprowadzenie izolacji zabudowy oraz budowę obwodnicy Miasta Okonek.

52 Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 53 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005


33

2.3.2 Baza towarzysząca

Obok trzech podstawowych elementów infrastruktury turystycznej, takich jak: noclegi,

gastronomia i dostępność, ważną rolę odgrywa także baza towarzysząca, która wzbogaca i zwiększa

atrakcyjność oferty dla turystów. Analiza objęła przede wszystkim obiekty turystyczno – rekreacyjne

oraz kulturalno – rozrywkowe.

Obiekty turystyczno – rekreacyjne54

Szlaki turystyczne

Przez obszar Miasta i Gminy Okonek przebiegają różne szlaki turystyczne55 o lokalnym

i regionalnym charakterze: piesze, rowerowe, wodne oraz tematyczne. Dużą aktywność w zakresie

udostępniania środowiska przyrodniczego odwiedzającym wykazują okoliczne nadleśnictwa.

Podejmując współpracę, przygotowały kilka swoich szlaków oraz propozycji w zakresie edukacji

ekologicznej.

Jednakże w ofercie szlaków turystycznych gminy zaznacza się bardzo wyraźnie istotny

problem – brak spójnej i czytelnej sieci szlaków. Część tras została wyznaczona wiele lat temu, stąd

oznakowanie uległo zniszczeniu i fragmentami jest już słabo czytelne. Później wprowadzono także

nowe szlaki. Zróżnicowanie dotyczy również dostępności tras oraz jednostek, które je wytyczyły.

Gmina nie dysponuje mapą turystyczną, która dla odwiedzających stanowiłaby źródło podstawowej

informacji turystycznej. Wspomniane nadleśnictwa wydały mapę, która obejmuje jednak większy

obszar i prezentuje tylko szlaki wyznaczone przez Lasy Państwowe. Oznacza to brak koordynacji, a w

związku z tym brak prawdziwej, kompleksowej informacji.

Należy zauważyć, że przygotowanie dobrej mapy turystycznej oraz odpowiedniego

oznakowania w terenie, systematycznie monitorowanego i odświeżanego sprzyja właściwej penetracji

terenu przez turystów. Jest to istotne w kontekście planowania rozwoju turystyki, gdyż pozwala na

sterowanie ruchem turystycznym, kierowanie do miejsc atrakcyjnych przy jednoczesnym ograniczeniu

niekontrolowanego zwiedzania środowiska przyrodniczego przez przyjezdnych (np. wyznaczenie tras

we właściwej odległości od siedlisk chronionych gatunków zwierząt).

Przeprowadzone konsultacje społeczne potwierdziły potrzebę przygotowania dla

odwiedzających dobrej oferty szlaków turystycznych. Wskazano na konieczność przeprowadzenia

inwestycji w zakresie zmodernizowania i utworzenia nowych tras.

54 Opracowane na podstawie: Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 55 Poniżej zaprezentowano trasy, których fragmenty biegną przez teren Miasta i Gminy Okonek


34

A. Szlaki piesze

Szlak czerwony (krajobrazowy)56

Trasa: Krajenka – Tarnówka – Radawnica – Krzywa Wieś z Brzuchową Górą – zakład rolny Grodno –

Lędyczek – ścieżka dydaktyczna „W Dolinie Pięciu Rzek” – Okonek

Szlak zielony57

Trasa: Debrzno (grodzisko) – Trudna – Leśniczówka Kiełpin (grodziska) – Lędyczek – Radawnica

Trasa północna58

Długość: 135 km

Trasa: Złotów – Jastrowie – Podgaje – Okonek – Lędyczek – Radawnica – Kiełpin – Debrzno – Lipka –

Wielki Buczek – Osowiec – Zakrzewo – Głomsk – Stara Wiśniewka – Stawnica – Złotów

Szlak pieszo – rowerowy nad rzeką Czarną z Okonka do Lędyczka

Długość: 8 km

Szlak jest fragmentem trasy „Rowerem przez lasy powiatu złotowskiego” i prowadzi do ścieżki

dydaktycznej „W Dolinie Pięciu Rzek”, wyznaczonej przez Nadleśnictwo Okonek.

Szlak im. Zdobywców Wału Pomorskiego59

Rozpoczyna się na terenie gminy Okonek, a następnie przebiega przez obszar gminy Jastrowie

żółty: Podgaje – zbiornik Grudną nad Gwdą – Ptusza

czerwony: Podgaje – Wądół – Ptusza

B. Szlaki rowerowe

Transwielkopolska Trasa Rowerowa, odcinek północny

Długość: 200 km60,

Trasa: zielona, Poznań – Piła – Tarnówka – Zalew Grudniański – Chwalimie – Okonek

56 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 57 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 58 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek 59 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005 60 http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=1294&grid=783


35

Szlak rowerowy61

Długość: 45 km

Trasa: Jastrowie – Podgaje – Radawnica – Kiełpin – Łąkie –Debrzno – Lipka

Pętla62

Trasa: Lipka – Gogolin – Lędyczek – Okonek – Jastrowie – Wrzosy – Krępsko – Plecemin – Żelaźnica –

Głubczyn – Piesna – Białobłocie – Lipka

Greenway – Naszyjnik Północy63

Trasa: Sypniewo – Ciosaniec – Pniewo – Jastrowie – Górzna – Błękwit – Złotów – Święta – Zakrzewo –

Wersk – Wielki Buczek – Osowo – Mały Buczek – Lipka –Łąkie – Rozwory – Debrzno

Trasa „Rowerem przez lasy powiatu złotowskiego”

Długość: całość 180 km, na terenie gminy Okonek ok. 20 km, czerwona

Trasa: Jastrowie – Grudna – Okonek – Lipka – Witrogoszcz – Podróżna – Krępsko – Ptusza – Jastrowie

Szlak powstał z inicjatywy 5 nadleśnictw Jastrowie, Lipka, Okonek, Płytnica i Złotów.64 Trasa została

oznakowana oraz wyposażona w miejsca postojowe z ławkami i stołami do odpoczynku.

Poprowadzono ją w taki sposób, by umożliwić odwiedzenie ścieżki edukacyjnej.

Szlak pieszo – rowerowy nad rzeką Czarną z Okonka do Lędyczka

(opisany w części: szlaki piesze)

C. Szlaki wodne

Gwda

Długość: 145 km

Czas pokonania szlaku: 5-6 dni

Trasa: j. Wielimie k/Szczecinka (woj. zachodniopomorskie) – okolice Czarnego –

Lędyczek – Tarnówek – zaporowy zbiornik Podgaje (powyżej elektrowni

wodnej w Podgajach) – zbiornik Jastrowski (powyżej elektrowni wodnej

w Jastrowiu) – zbiornik wody przy elektrowni wodnej w Ptuszy – zbiornik

wody przy Fabryce Tektury w Tarnówce – Ujście przy Noteci k/Piły

Dodatkowe informacje: ważny szlak, który może stanowić szansę na zatrzymanie turystów

podróżujących Gwdą; miejsca do wodowania: Lędyczek, Jastrowie, Ptusza

61 Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 62 Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 63 Informator turystyczny Perły Naszyjnika Północy 64 Mapa tras rowerowych, Wydawca: Agencja Wydawniczo – Promocyjna „Leszczyńscy”


36

i Płytnica (elektrownie wodne); odcinek Piła – Ujście nadaje się do spływów

zimowych.

Debrzynka

Trasa: na prawie całym odcinku stanowi granicę pomiędzy powiatem złotowskim a woj. pomorskim

Dodatkowe informacje: szlak łatwy, atrakcyjny

D. Ścieżki Nadleśnictwa Okonek65

Leśna ścieżka dydaktyczna Nadleśnictwa Okonek „W Dolinie Pięciu Rzek”

Długość: 3,5 km

Liczba przystanków: 16, przy każdym znajduje się tablica poglądowa, przybliżająca wiedzę o lesie,

m.in. na takie tematy jak: mrowisko, ochrona lasu, łowiectwo, mikoryzy.

Ścieżka dydaktyczna przebiega nieopodal miejscowości Lędyczek, 100 m od trasy Gorzów – Gdańsk.

Wybór nazwy trasy to odzwierciedlenie specyfiki obszaru – w odległości ok. 0,5 km od szlaku do Gwdy

uchodzą 4 jej dopływy: Szczyra, Chrząstawa, Debrzynka i Czarna. Odwiedzających ścieżkę wita

symboliczna brama, a trasę wyznaczają specjalne kierunkowskazy. Na szlaku znajdują się także wiaty

wyposażone w stoły i ławki, a przy ostatnim przystanku znajduje się miejsce na ognisko. Po dokonaniu

wcześniejszych uzgodnień z nadleśnictwem, grupom może towarzyszyć przewodnik.

Ścieżka edukacyjna przy siedzibie Nadleśnictwa Okonek

Utworzono ją w 2004 r. Na trasie wyznaczono 9 przystanków, przy których umieszczono także tablice

informacyjne. Ścieżka jest często wykorzystywana przy prowadzeniu zajęć w Leśnej Klasie.

Kąpieliska, stadion, inne

Strzeżone kąpielisko i plaża miejska znajdują się nad jeziorem Bąk. Zagospodarowanie okolicy

obejmuje: pomost, pomieszczenia gospodarcze, toalety oraz miejsca dla wędkowania. Brzeg dostępny

do kąpieli posiada także jezioro Kacko. Natomiast za najciekawsze, mieszkańcy uważają jezioro Leśne.

W jego pobliżu, w otoczeniu lasów, funkcjonuje pole biwakowe Nadleśnictwa Okonek.66

Nad wspomnianymi jeziorami, miłośnicy wędkowania mogą oddawać się swojej pasji. Interesującym

obiektem jest także prywatne, małe zoo w Lotyniu, z różnymi okazami ptactwa, m.in. strusiami.

Do innych obiektów rekreacyjnych należy odnowiony Stadion Miejski, posiadający 300 miejsc

siedzących (1000 wszystkich miejsc)67 oraz boisko sportowe w Okonku. W pobliżu stadionu znajduje

się park oraz plac zabaw. Przy Szkole Podstawowej w Okonku, funkcjonuje sala sportowa, w której

65 Folder: Leśna ścieżka dydaktyczna „W Dolinie Pięciu Rzek”, http://www.pila.lasy.gov.pl/strony/1/i/9020.php 66 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek, 2005; folder Okonek: miasto i gmina, wydany przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006 67 Dane z Urzędu Miejskiego w Okonku


37

cyklicznie odbywają się zawody sportowe dorosłych, np. turniej piłki siatkowej, tenisa stołowego.

Po zajęciach szkolnych z sali i sprzętu sportowego korzystają pozostali mieszkańcy gminy.

W 2006 oddano do użytku Skate Park w Okonku. Powstał on jako odpowiedź na potrzebę poprawy

infrastruktury rekreacyjnej oraz brak odpowiedniego miejsca do spędzania czasu wolnego przez

znaczącą grupę dzieci i młodzieży jeżdżących na rolkach i deskorolkach.

Plany na rok 2008 traktują o budowie hali widowiskowo-sportowej na 200 miejsc siedzących.

Przygotowano już pełną dokumentację dla tej inwestycji, jednak jej realizacja jest uzależniona

od uzyskania zewnętrznego dofinansowania.

Ponadto zamiarem przedstawicieli gminy Okonek jest zagospodarowanie okolic jeziora Kacko

w kierunku turystyczno-rekreacyjnym. Tereny planuje się przeznaczyć przede wszystkim na kąpielisko,

plażę, pomosty plażowe oraz dla łodzi żaglowych lub kajaków, place do gier i zabaw, usługi

hotelarsko-gastronomiczne wraz z infrastrukturą towarzyszącą, zabudowę letniskową.68

Dawny poligon wojskowy Okonek69

Interesującym terenem jest dawny poligon wojskowy Okonek, którego powierzchnia całkowita

wynosi 10601 ha, w tym na terenie Nadleśnictwa Okonek – 7766 ha70. Obszar ten sąsiaduje z dużym,

również byłym poligonem wojsk radzieckich – Borne Sulinowo.

Liczne przekształcenia dawnego poligonu, zarówno pod względem krajobrazu jak i składu

gatunkowego, związane z działaniami wojskowymi, nie zmniejszyły atrakcyjności przyrodniczej tego

terenu. Jak wspomniano już wcześniej, znajduje się tu jedno z największych wrzosowisk w Europie,

wyróżniające się występowaniem gatunków atlantyckich i subatlantyckich (wschodnia granica

zasięgu). Charakterystyczne są liczne ekosystemy mokradłowe, z których kilkanaście wyróżnia się

wysokimi walorami przyrodniczymi. Ponadto wytyczono teren Natura 2000.

Dawny poligon wojskowy jest predysponowany do rozwoju funkcji rekreacyjnej, jednakże

obecnie brak tam zagospodarowania turystycznego, które pozwoliłoby w atrakcyjny sposób udostępnić

teren przyjezdnym. Plany Nadleśnictwa Okonek, a także konsultacje z mieszkańcami wskazały,

iż pozytywnie odniesiono się do propozycji rozwoju turystyki pieszej, rowerowej, konnej i ekoturystyki.

Natomiast zgodnie ze wskazaniami opracowania ekofizjograficznego71, okoliczne miejscowości

(np. Ciosaniec, Brokęcino, Pniewo) mogłyby stać się centrami rozwoju agroturystyki, gdyż stanowiłyby

dobre zaplecze noclegowe dla odwiedzających te tereny.

68 Prognoza skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Okonek na środowisko przyrodnicze. Rejon wsi Pniewo nad jez. Kacko, Chodzież, 2000 69 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek; Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004-2011 70 Dane Urzędu Miejskiego w Okonku 71 Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek


38

Nadleśnictwo Okonek72

Nadleśnictwo Okonek, obok leśnej ścieżki dydaktycznej „W Dolinie Pięciu Rzek”, przygotowało

jeszcze kilka innych atrakcji dla osób zainteresowanych edukacją ekologiczną, szczególnie dzieci

i młodzieży. Jedną z nich jest „Leśna klasa” – specjalny, mały budynek z: salą, wyposażeniem

sanitarnym i kuchnią. Budynek znajduje się w bliskim sąsiedztwie nadleśnictwa. Sala dydaktyczna

może pomieścić do 50 osób i posiada niezbędne wyposażenie: sprzęt multimedialny, pomoce

dydaktyczne, zbiory przyrodnicze oraz bogaty księgozbiór. Obok zajęć dydaktycznych organizowane są

tu także konkursy i spotkania popularyzujące wiedzę o lesie, a także narady i spotkania. W otoczeniu

„Leśnej klasy” znajduje się mini arboretum, dąb papieski (2006), plac zabaw, miejsce na ognisko

oraz ścieżka edukacyjna.

Fot. 2 Leśna Klasa

http://www.okonek.pl/

Obiekty kulturalno – rozrywkowe73

Zadania w zakresie działalności kulturalnej i rozrywkowej spełnia Miejsko-Gminny

Ośrodek Kultury (MGOK) w Okonku. Współuczestniczy on w organizacji lokalnych wydarzeń

takich jak: „Dni Okonka”, festyny rodzinne, konkursy dla dzieci i młodzieży. W ramach ośrodka

funkcjonuje także kilka innych obiektów:

- kino „Włókniarz”, które obecnie jest w trakcie remontu

- biblioteki w: Okonku, Lędyczku, Lotyniu, Pniewie,

- punkty biblioteczne w: Ciosańcu, Podgajach i Węgorzewie

- świetlice wiejskie (zarządzane przez MGOK we współpracy z sołtysami), miejsca

okolicznościowych imprez oraz zabaw społeczności lokalnej w: Ciosańcu, Pniewie,

Borucinie, Łomczewie, Lotyniu, Węgorzewie, Brokęcinie, Chwalimiu, Lubniczce.

Na uwagę zasługuje Koło Gospodyń Wiejskich (Pniewo, Borucino, Ciosaniec74), które swoją 72 http://www.pila.lasy.gov.pl/strony/1/i/9020.php, dane Nadleśnictwa Okonek 73 http://www.okonek.pl/


39

działalnością kultywuje tradycje kulinarne oraz rękodzielnictwo. Prace prezentowane są przede

wszystkim podczas gminnych wydarzeń kulturalnych.

Pozostałe elementy bazy turystycznej75

Przewoźnicy, wynajem busów

- Balic Sea Trans, Piotr Tarnowski Okonek, ul. Niepodległości 46/11, tel. (067) 26 69 160, kom. 609 444 954

- Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej – wynajem gimbusa (42-os), tel. (067) 26 69 029

Jazda konna

- Natalia Cegiełka, Anielin, jazda konna, kom. 505 495 332 - Na początku 2008 r. planowane jest rozpoczęcie działalności stadniny koni Pani Beaty

Trusewicz (067) 26 69 961

Banki i bankomaty

- PKO SA BP Agencja w Okonku Okonek, ul. Niepodległości 27

- Spółdzielczy Bank Ludowy Złotów, Oddział Okonek Okonek, ul. Niepodległości 25/26, tel. (067) 26 69 024

Poczta

- Lędyczek, ul. Kopernika 12

- Lotyń, ul. Pocztowa 1

- Okonek, ul. Niepodległości 21, tel. (067) 26 69 004

Targowisko

- Targowisko Okonek, ul. Lipowa, czynne w dniach: środa, sobota, godz. 8.00 -14.00

Usługi fotograficzne

- Okonek, Jerzy Grochowski Zakład Fotograficzny ul. Szczecińska 5/42, tel.(067) 266 93 53, 266 90 28

Dostęp do Internetu

- ALF Rodzinne Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe Okonek, ul. Niepodległości, tel. (067) 26 69 111, e-mail: [email protected]

- Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury Okonek, ul. Niepodległości 47

74 Opracowane na podstawie: Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013; folder Okonek: miasto i gmina, wydany przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006 75 Opracowano na podstawie: http:// www.okonek.pl/, Informatora turystycznego Perły Naszyjnika Północy


40

Stacje benzynowe

- Okonek,

- Lędyczek, Statoil Polska Partner Stacja Paliw,

- BP – Podgaje,

Warsztaty naprawcze

- Okonek, Stanisław Balicki- Zakład Usługowo-Handlowy ul. Niepodległości 73/2, tel.(067) 266 92 42

- Okonek, Andrzej Worona Auto-Naprawa ul. 1 Maja 16, tel. (067) 266 94 46

- Okonek, Edward Grzesiak Auto-Moto ul. Kolejowa 8, tel. (067) 266 93 00

Pomoc drogowa

- Okonek, Stacja diagnostyczna AUTO - MOTO ul. Kolejowa 75 b, tel. (067) 266 91 53

- Podgaje, Firma „Emi” Emil Szapiel, ul. Bałtycka 20

Opieka zdrowotna

- Zespół Lekarzy Rodzinnych „Medica” s.c. w Okonku Okonek, ul. 1 Maja 30, tel. (067) 26 69 009

- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej z Przychodnią Specjalistyczną i Punkt Apteczny "HIPOKRATES" Anna Głuszak Lotyń, ul. Szczecinecka 26 i 26A; Okonek, ul. Niepodległości 34a

- Indywidualna Praktyka Lekarska, Renata Burgieł, Lotyń, ul. Szczecinecka 31, tel. (067) 266 04 13

2.4 Struktura demograficzna mieszkańców

W 2006 r. Miasto i Gmina Okonek liczyły 9033 mieszkańców, z czego ponad połowa żyła

na wsi. Na analizowanym obszarze mieszkała zbliżona liczba kobiet i mężczyzn. Od 2000 r. można

zaobserwować stopniowy spadek liczby ludności (tab.12). Przyczyn należy upatrywać w wyjazdach

z gminy związanych z dalszą edukacją i poszukiwaniem pracy.

Szkolnictwo to przede wszystkim szkoły podstawowe. Na terenie gminy funkcjonują także

gimnazja i liceum ogólnokształcące dla dorosłych (tab.13).

W latach 2004-2007 widoczne jest zmniejszanie się stopy bezrobocia w gminie, co jest

odzwierciedleniem ogólnej tendencji w powiecie, województwie jak i całym kraju (tab.14 i 15). Tym

samym jako główną przyczynę takiego stanu można wskazać wyjazdy za granicę celem podjęcia

lepszej pracy. Z konsultacji społecznych wynika, że mieszkańcy chętnie podjęliby pracę w sektorze

turystycznym.


41

Tab. 12 Liczba mieszkańców Miasta i Gminy Okonek w latach 2000-2006

2000 2002 2004 2006 Liczba mieszkańców 9189 9200 9157 9033

kobiet 4591 4589 4576 4535 mężczyzn 4598 4611 4581 4498

w mieście 3960 3898 3892 3872

kobiet 2029 1986 1894 1997 mężczyzn 1931 1912 1998 1875

na wsi 5229 5302 5265 5161

kobiet 2562 2603 2578 2538 mężczyzn 2667 2699 2687 2623

Źródło: dane GUS

Tab. 13 Szkolnictwo w Mieście i Gminie Okonek

Szkolnictwo Liczba szkół szkoły podstawowe 7 gimnazja 2 szkoły zawodowe 0 szkoły średnie (liceum ogólnokształcące dla dorosłych

1

szkoły policealne 0 Źródło: dane GUS

Tab. 14 Bezrobocie na terenie Miasta i Gminy Okonek w latach 2004-2007

Liczba bezrobotnych 2004 2005 2006 2007 ogółem 839 811 619 441

kobiety 360 393 324 253 mężczyźni 479 418 295 188

Źródło: dane PUP Złotów

Tab. 15 Stopa bezrobocia w powiecie złotowskim w latach 2004-2007

Stopa bezrobocia 2004 2005 2006 2007 powiat złotowski 26,9 25,1 20,2 16,1 województwo wielkopolskie

15,9 14,6 11,7 8,0

Polska 19,0 17,6 14,8 11,4 Źródło: dane PUP Złotów

2.5 Jednostki i programy w obszarze turystyki

2.5.1 Instytucje i organizacje, lokalne zarządzanie turystyką76

Realizacja zadań w zakresie turystyki, kultury oraz promocji Miasta i Gminy Okonek znajduje

się w kompetencjach Wydziału Organizacyjnego. Natomiast nadzór nad realizacją “Strategii Rozwoju

Gminy”, a także nad sprawami związanymi z pozyskiwaniem środków finansowych z zewnątrz, należy

76 Opracowano na podstawie: Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miejskiego w Okonku; http://www.ledyczek.free.ngo.pl/; folderu Okonek: miasto i gmina, wydanego przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006; Urzędu Miejskiego w Okonku


42

do Wydziału Gospodarki Komunalnej, Rolnictwa i Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Okonku.

Obecnie nie ma pracownika zajmującego się wyłącznie rozwojem i promocją turystyki. W związku z

realizacją nowych zadań wynikających m.in. z niniejszej strategii, konieczne będzie utworzenie takiego

stanowiska.

Dotychczasowa promocja gminy prowadzona była w niewielkim zakresie, raczej o zasięgu

lokalnym. Wynikało to między innymi z braku koncepcji dotyczącej rozwoju turystyki w gminie oraz

braku pomysłu na produkt turystyczny, który można by zaoferować przyjezdnym. W 2004 r. wydano

jedynie foldery z okazji 250-lecia nadania praw miejskich Miasta Okonka.

Indywidualnie nie uczestniczono w imprezach targowych, natomiast poprzez współtworzenie

Fundacji LGD Naszyjnik Północy, gmina była reprezentowana na targach turystycznych Tour Salon

w Poznaniu i ITB w Berlinie w 2007 r. Dzięki dofinansowaniu z programu Leader, Okonek znalazł się

również w „Informatorze turystycznym Naszyjnik Północy”, wydanym w 3 językach.

Najbliższe działania, które mogą mieć wpływ na rozwój turystyki, to m.in. przygotowanie

planu ulg dla przedsiębiorców, nad którym trwają prace. Obecnie obowiązuje forma indywidualnych

decyzji organu podatkowego.

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż zarówno obszar gminy jak i terenów sąsiednich,

wyróżnia się dużą aktywnością organizacji pozarządowych. Przykładem może być prezentowana

w dalszej części, Fundacja Lokalna Grupa Działania “Naszyjnik Północy” wraz z całym otoczeniem,

które przyczyniło się do jej powstania. Do innych organizacji pozarządowych, działających w obszarze

turystyki i środowiska na terenie gminy należą:

- Stowarzyszenie „Lędyczek – Nasza Przyszłość”, którego celem jest m.in. pielęgnowanie historii

i tradycji Lędyczka, działanie na rzecz rozwoju gospodarczego miejscowości, prezes – Jan

Węglowski

- Klub Miłośników Gwdy w Lędyczku – skupiający ok. 30 członków z całej Polski, głównie

wędkarzy, działający na rzecz ochrony środowiska i współpracujący z Regionalnym Ośrodkiem

Ochrony i Środowiska w Złotowie, prezes – Ireneusz Gębski.

2.5.2 Programy, projekty, partnerstwa77

Fundacja Lokalna Grupa Działania „Naszyjnik Północy”

Unia Europejska, dążąc do wyrównywania różnic między państwami członkowskimi, regionami

systematycznie poszukuje nowych narzędzi do realizacji swojej polityki, obejmującej także ważne

zagadnienie jakim jest wspieranie rozwoju obszarów wiejskich. Wyrazem takiego podejścia jest

77 Opracowano na podstawie: Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich LGD – Naszyjnik Północy; http://www.agro-info.org.pl/index/?id=4a08142c38dbe374195d41c04562d9f8; http://www.agro-info.org.pl/index/?id=43dd49b4fdb9bede653e94468ff8df1e; http://www.lgd.naszyjnikpolnocy.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=37&Itemid=53; http://www.naszyjnikpolnocy.pl/index.php?option=content&task=view&id=12&Itemid=45


43

inicjatywa LEADER, która działając poprzez kolejne edycje już od 1991, potwierdziła swoją

skuteczność. Ogólne założenia programu dotyczą wspomagania wdrażania nowoczesnych strategii

rozwoju terenów wiejskich, angażujących społeczność lokalną, reprezentującą sektor publiczny,

społeczny i gospodarczy. W Polsce realizowano trzecią edycję wspomnianej inicjatywy, która przyjęła

kształt Pilotażowego Programu Leader+, podzielonego na 2 schematy:

- I Schemat – etap przygotowawczy do udziału w programie Leader+, który obejmował przede

wszystkim: powołanie LGD – Lokalnej Grupy Działania i przygotowanie ZSROW –

Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich,

- II Schemat – wsparcie takich działań jak: szkolenia, analizy, dostarczanie informacji,

promocja, współpraca.

Dostrzegając szanse płynące z programu, potencjał swojego terenu, korzyści płynące

z podjęcia współpracy, a przez to istotną możliwość intensyfikacji rozwoju, w 2004 r. Miasto i Gmina

Okonek zawarły porozumienie o partnerstwie z 10 sąsiednimi gminami z 3 województw (woj.

pomorskie: Człuchów, Debrzno, Przechlewo, Koczała, Czarne, Rzeczenica, woj. kujawsko-pomorskie:

Kamień Krajeński, woj. wielkopolskie: Lipka Krajeńska, Jastrowie i Zakrzewo). Stanowiło to podstawę

do przygotowania i złożenia projektu o dofinansowanie z I Schematu PPL+ pn. „Od koralika

do Naszyjnika... – wspólnie kreujemy rozwój obszarów wiejskich poprzez wykorzystanie potencjału

lokalnego regionu”. Pomysł ten był także efektem prac, działającego już od 1999 r. Społecznego

Porozumienia Naszyjnik Północy, którego wnioskodawcy również są członkami. Aktywną rolę odegrały

tu 3 organizacje: Stowarzyszenie „Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno”, Fundacja „Partnerstwo

dla Środowiska” z Krakowa i Fundacja Ekologiczna Ziemi Chojnickiej i Zaborskiej, funkcjonujące

w przekonaniu, że odpowiedzią na problemy środowiskowe, społeczne i gospodarcze jest integracja

działań.

Wspólne przedsięwzięcie 11 gmin zakończyło się sukcesem, znajdując się wśród

zakwalifikowanych projektów. Pomysł partnerstwa, który skupił się przede wszystkim na rozwoju

poprzez turystykę, doprowadził do utworzenia Fundacji Lokalna Grupa Działania “Naszyjnik Północy”

oraz wypracowania ZSROW. LGD stanowi ważną, aktywizującą siłę obszaru, na którym działa. Łączy

bowiem zarówno przedstawicieli różnych miejscowych środowisk, jak i sąsiednie jednostki

samorządowe, dając tym samym efekt synergii. Natomiast ZSROW stanowiła podstawę do ubiegania

się o kolejne środki z II Schematu PPL+, co zaowocowało przygotowaniem 31 projektów o wartości

ponad 500 tys. zł, dotyczących m.in. sporządzania wniosków o dofinansowanie, zastosowaniu różnych

form promocji, kreowania produktów lokalnych, organizacji szkoleń, zagospodarowania turystycznego

(szczegółowy wykaz projektów zaprezentowano w Aneksie, Załącznik 1)

Najbliższe plany Fundacji LGD “Naszyjnik Północy” to przede wszystkim stworzenie nowej

Lokalnej Strategii Rozwoju, niezbędnej do pozyskania środków finansowych z właściwego, a nie jak

poprzednio pilotażowego programu Leader+. Nabór wniosków zaplanowany został na III kwartał 2008

roku, stąd przewiduje się, iż kolejne środki z Leader'a będą w II kwartale 2009 roku. Fundacja


44

zamierza również starać się o dofinansowanie z innych programów, m.in. PO Kapitał Ludzki78.

Tab. 16 Podstawowe informacje o projekcie: „Od koralika do Naszyjnika... – wspólnie kreujemy rozwój obszarów wiejskich poprzez wykorzystanie potencjału lokalnego regionu”, złożonym w ramach programu PPL+

PODSTAWOWE INFORMACJE

"Leader+' to program pomocy bezzwrotnej ze strony Unii Europejskiej. Program jest finansowany przez Sekcję Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. Środki przewidziane na jego realizację w okresie 2000-2006 wyniosły 2020 min euro. Obszar obejmujący projekt 2.750 km2

Liczba ludności obszaru ok. 82 tys. mieszkańców, w tym ponad 55 tys. ludności wiejskiej

Partnerzy Sektor publiczny: · Miasto i Gmina Czarne, · Gmina Człuchów, · Miasto i Gmina Debrzno, · Gmina i Miasto Jastrowie, · Miasto i Gmina Kamień Krajeński, · Gmina Koczała, · Gmina Lipka, · Miasto i Gmina Okonek, · Gmina Przechlewo, · Gmina Rzeczenica, · Gmina Zakrzewo

Sektor prywatny: — „TV CZARNE” Ireneusz Czerniawski — Cukiernia „Angelika” Józef Berendt — „MELBUD” Leszek Mela — „PAUSTYNA” Teresa Chruścicka — „Zakład Usług Komunalnych” Teresa Woźniak — „Zakład usług Asenizacyjnych” Krzysztof Bzowski — Spółdzielca Grupa Bankowa Bank Spółdzielczy w Człuchowie — Spółdzielcza Grupa Bankowa Bank Spółdzielczy w Lipce — POLDANOR S.A. — Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”

Sektor społeczny: — Stowarzyszenie „Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno” — Stowarzyszenie Centrum Rozwoju Gminy Kamień Krajeński — Stowarzyszenie „Lędyczek – nasza przyszłość”

c.d. tabeli na następnej stronie

78 Informacje otrzymane od Fundacji LGD Naszyjnik Północy


45

c.d.

I SCHEMAT PPL+

Kwota 150 tys. zł

Termin realizacji projektu 30 sierpnia 2005 – 24 czerwca 2006

Etapy realizacji projektu 1. aktywizacja i mobilizacja społeczności lokalnej do działania

· akcja informacyjna skierowaną do społeczności lokalnej nt. Programu Leader+ (ulotki, plakaty, audycje radiowe, telewizja kablowa, prasa)

· konferencja prasowa z ekspertami

· badanie ankietowe dotyczące potrzeb mieszkańców, a także ich wizji rozwoju gmin

· wybór firmy, która opracuje ZSROW

· konsultacje społeczne

2. Opracowanie ZSROW Naszyjnik Północy:

· przygotowanie szczegółowych diagnoz 11 gmin realizujących projekt

· warsztaty społeczne pt. „Planowanie strategiczne a rozwój społeczno-gospodarczy obszaru objętego projektem”

· audyt zasobów lokalnych pt. „Badanie opinii w ramach projektu „Od koralika do Naszyjnika... – wspólnie kreujemy rozwój obszarów wiejskich poprzez wykorzystanie potencjału lokalnego regionu” przez socjologa;

· warsztaty dotyczące Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich i Lokalnej Grupy Działania

· spotkania tematyczne lokalnych liderów–animatorów partnerstwa (wybór formy prawnej oraz określenie zasad działania LGD, propozycje oraz finansowanie zadań i projektów)

· projekt statutu Fundacji Lokalna Grupa Działania Naszyjnik Północy;

· kontynuacja akcji informacyjnej o programie.

3. Przyjęcie ZSROW Naszyjnik Północy oraz zarejestrowanie Lokalnej Grupy Działania

· analiza SWOT oraz wypracowanie wspólnej misji, celów, zadań i projektów dla obszaru,

· spotkania tematyczne lokalnych liderów–animatorów partnerstwa,

· wpis Fundacji LGD Naszyjnik Północy do Krajowego Rejestru Sądowego – dnia 22 maja 2006 r.

· przygotowanie wspólnej diagnozy

· wykonanie Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Naszyjnika Północy przez firmę konsultacyjną LM Consulting;

· uruchomienie strony internetowej – www.lgd.naszyjnikpolnocy.pl – zawierającej informacje nt. projektu "Od koralika do Naszyjnika…";

· kontynuacja akcji informacyjnej;

· konferencję "Program Leader+ i co dalej?" (7 kwietnia 2006 ), podsumowującą całość działań przeprowadzonych w ramach projektu oraz prezentującą założenia wniosku do II Schematu.


46

II SCHEMAT PPL+

Kwota 750 tys. zł

Termin realizacji projektu 2 stycznia 2007 – 14 kwietnia 2008

Projekty II Schematu PPL+ Aneks, Załącznik 1

Źródło: dane Fundacji LGD Naszyjnik Północy; http://www.lgd.naszyjnikpolnocy.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=37&Itemid=52 http://www.lgd.naszyjnikpolnocy.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=35&Itemid=54

Miasto partnerskie – Stockelsdorf

Doceniając znaczenie szans płynących ze współpracy z zagranicznym partnerem, możliwości

wymiany wiedzy, doświadczeń, a także kształtowania oraz umacniania dobrych stosunków miedzy

Polską i Niemcami, gminy Okonek i Stockelsdorf zawarły porozumienie w sprawie partnerstwa

gminnego w dniu 26 maja 2002 r. Podjęcie współpracy ma również ułatwić nawiązywanie kontaktów

pomiędzy organizacjami, stowarzyszeniami i grupami mającymi taki sam lub podobny profil działania,

a także tworzyć odpowiedni klimat dla rozwoju działalności gospodarczej i współpracy pomiędzy

zakładami i przedsiębiorstwami obydwu gmin. Obecnie prowadzi się wymianę młodzieży gimnazjalnej,

organizuje wspólne biwaki dla dzieci, uczestniczy w imprezach sportowych – turnieju piłki nożnej

w Niemczech oraz biegach w Okonku.


47

3 ODNIESIENIE DO DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH

Planowanie rozwoju turystyki na szczeblu gminy wymaga zbadania jej potencjału

turystycznego, a przez to wyszczególnienia uwarunkowań i wskazania, co stanowi o sile rozwojowej

gminy, co natomiast jej to utrudnia. Jednakże wnioski płynące z analizy muszą być zestawione i

zgodne z ogólnym kierunkiem rozwoju gminy oraz z kierunkiem wybranym na wyższych szczeblach

administracji, a więc w województwie i kraju. Takie podejście zapewnia zachowanie spójności

w procesie planowania rozwoju w skali całego państwa, koncentrację wysiłków na wybranych

działaniach, a przez to większą efektywność, podstawę i dodatkowy atut przy ubieganiu się

o dofinansowanie z różnych źródeł zewnętrznych. W związku z powyższym dokonano analizy

dokumentów strategicznych województwa wielkopolskiego i kraju, traktujących o turystyce.

3.1 Strategia rozwoju Gminy Okonek na lata 2000-2010

Jako kluczowy problem gminy w 2000 r. wskazano wysokie bezrobocie, stąd za cel nadrzędny

postawiono wyższy poziom życia społeczno – ekonomicznego mieszkańców. Realizacja tego zadania

ma następować dzięki rolniczo – przetwórczej specyfice gminy, właściwemu wykorzystaniu walorów

przyrodniczych oraz wpieraniu przedsiębiorczości.

Zmniejszenie bezrobocia zamierza się osiągnąć poprzez przygotowanie bogatej oferty

turystycznej, współpracę krajową i zagraniczną, skuteczną promocję gminy w kraju i za granicą przy

wykorzystaniu m.in. profesjonalnej oferty inwestycyjnej oraz ośrodków informacyjno – doradczych.

Dbałość o środowisko ma się przejawiać m.in. poprzez w pełni zorganizowaną gospodarkę ściekową i

gospodarkę odpadami stałymi, wykorzystanie odnawialnych zasobów energii oraz stworzenie systemu

zachęt, np. podatkowych oraz wyższą świadomość społeczną.

3.2 Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Okonek

W studium wskazano, że priorytetem rozwoju gminy i jej główną funkcją gospodarczą jest

i pozostanie rolnictwo. Przesłankami takiego podejścia są: duży udział gruntów rolnych w powierzchni

gminy, wysoka klasa bonitacyjna gleb, konieczność zwiększenia rozwoju małych i średnich zakładów

przetwórczych, rolno – spożywczych, usługowych oraz większe wykorzystanie wspaniałych zasobów


48

przyrodniczych do rozwoju agroturystyki i turystyki pobytowej.

W ramach pełnienia funkcji turystyczno – wypoczynkowej gminy, powinno się zachęcać

do lokalizowania ośrodków wypoczynkowych i zwiększania ilości miejsc noclegowych całorocznego

wykorzystania; promować walory przyrodnicze i kulturalno – historyczne; tworzyć, we współdziałaniu

z nadleśnictwami, letnie miejsca campingowe i pola namiotowe; promować turystykę pobytową

i agroturystykę. Tą ostatnią formę turystyki proponuje się rozwijać szczególnie w gospodarstwach

rolnych na terenie wsi: Brokęcino, Łomczewo, Ciosaniec, Pniewo, Podgaje, Węgorzewo. Ze względu

na położenie, Podgaje predestynowane są do obsługi ruchu turystycznego w rejonie zbiornika Grudna.

W jego pobliżu, a także na terenach po byłej bazie wojskowej wskazano możliwość lokalizacji

ośrodków campingowo – wczasowych. Natomiast w odniesieniu do Lędyczka zaproponowano

rekultywację terenów po byłej żwirowni oraz przeznaczenie obiektów kubaturowych na terenie kopalni

na cele turystyczno – wczasowe.

Wśród kierunków rozwoju komunikacji wskazano potrzebę budowania ścieżek rowerowych

dla celów turystyczno – rekreacyjnych oraz stwarzających możliwość dojazdów do szkół, pracy itd.,

pozwalających na zapewnienie bezpieczeństwa ich użytkownikom.

Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego Gminy Okonek podkreśla, iż niezwykłe walory przyrodnicze i krajobrazowe oraz bardzo

dobry stan środowiska predestynują gminę do rozwoju turystyki i rekreacji. Taka funkcja mogłaby być

realizowana m.in. na terenach o niekorzystnym uwarunkowaniu dla rolnictwa oraz na obszarze

dawnego poligonu, na terenie którego mogłyby się odbywać wycieczki piesze, rowerowe i konne, do

obu projektowanych rezerwatów.

Dostrzega się również zasadniczy problem gminy w zakresie turystyki – skromna baza

wypoczynkowa, brak wystarczającego zagospodarowania turystycznego. Konieczna jest więc baza

turystyczna: pola namiotowe, miejsca biwakowe, pensjonaty, ośrodki wczasowe oraz obiekty z

zakresu obsługi ruchu turystycznego: restauracje, bary, dyskoteki, wypożyczalnie rowerów, zajazdy.

Zwraca się także uwagę, iż realizowane inwestycje nie mogą negatywnie wpływać na środowisko.

Jednym z elementów takiego podejścia może być wyposażenie nowo powstających obiektów

noclegowych i gastronomicznych w sprawnie działający system kanalizacji sanitarnej.

3.3 Strategia rozwoju społeczno – gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013

W misji strategii, powiat złotowski określono jako zielone płuca północnej Wielkopolski

i wskazano, że obszar ten ma odznaczać się wysokim standardem usług turystycznych, przy

jednoczesnym zachowaniu atrakcyjności walorów krajobrazowych i czystego środowiska. Wybrany


49

wariant rozwoju założył lepsze wykorzystanie walorów przyrodniczych i turystycznych powiatu, pełne

wykorzystanie możliwości uzyskania środków pomocowych oraz działania na rzecz racjonalnej

gospodarki wodno – ściekowej. Natomiast w zestawieniu pozostałych proponowanych celów powiatu,

zalecanych do realizacji w miarę posiadanych środków, wskazano również na zadania w zakresie

rozwoju bazy noclegowej, w tym promocję oraz pomoc merytoryczną i finansową w tworzeniu

gospodarstw agroturystycznych. Zwrócono uwagę na potrzebę promowania atrakcyjnych obszarów

pod zabudowę obiektów turystycznych, w tym także uzbrajanie w infrastrukturę techniczną

oraz budowę szlaków turystycznych: pieszych, rowerowych, samochodowych i wodnych.

Uwzględniono także konieczność edukacji ekologicznej, poprzez własne programy kierowane

do mieszkańców oraz promocji nowych technik w zakresie przedsięwzięć proekologicznych.

3.4 Strategia rozwoju turystyki w województwie wielkopolskim

Ocena potencjału turystycznego województwa wielkopolskiego, wskazała że w powiecie

złotowskim istnieją:

- bardzo dobre warunki (zasoby rangi krajowej lub międzynarodowej) do rozwoju turystyki:

rowerowej, kajakowej, łowieckiej i agroturystyki,

- dobre warunki (zasoby rangi ponadlokalnej lub regionalnej) do rozwoju turystyki

krajoznawczej, motorowodnej, żeglarskiej, jeździeckiej, wypoczynkowej, świątecznej,

wypoczynkowej działki letniskowe i „drugie domy”, tranzytowej.

Zgodnie z nadrzędnym celem strategii, planuje się zwiększyć efektywność wykorzystania

potencjału kulturowego, przyrodniczego i społecznego Wielkopolski zgodnie z zasadami rozwoju

zrównoważonego, co ma nastąpić poprzez rozwój turystyki krajowej i zagranicznej.

W strategii wyróżniono kilka obszarów tematycznych, w ramach których wyznaczono zadania

do realizacji. W odniesieniu do Miasta i Gminy Okonek warto zwrócić uwagę na kilka zapisów.

W Priorytecie II wskazano na potrzebę zagospodarowania szlaków wodnych. W Priorytecie III

podkreślono prowadzenie rygorystycznej polityki przestrzegania norm środowiskowych

i obowiązujących przepisów przy projektowaniu i realizacji inwestycji oraz użytkowaniu obiektów

usługowych. Zamierza się także zwiększyć dbałość i kontrolę w zakresie czystości, porządku

i bezpieczeństwa na terenach odwiedzanych przez turystów.

Odnośnie rozwoju bazy noclegowej, Priorytet III wskazuje na rozbudowę schronisk

młodzieżowych i kempingów dla krajoznawczej turystyki wycieczkowej i młodzieżowej. Będzie się

również dążyć do rozwoju gastronomii poprzez rozszerzanie sieci restauracji, barów i zajazdów

z kuchnią regionalną, opartą na miejscowych płodach rolnych i żywności ekologicznej. Na terenach

weekendowych jako cel stawia się rozbudowę infrastruktury dla rekreacji aktywnej oraz wypoczynku

letniego i zimowego. Działania powinny się także skoncentrować na rozbudowie, renowacji


50

i zagospodarowaniu pod względem technicznym, sanitarnym i informacyjnym sieci szlaków

turystycznych, zwłaszcza odcinków tras międzynarodowych i krajowych. Zwrócono także uwagę

na wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań i nowych technologii proekologicznych w rozbudowie

i eksploatacji infrastruktury usługowej, zwłaszcza na terenach cennych przyrodniczo: leśnych

i przywodnych.

W Priorytecie IV traktującym o rozwoju regionalnego marketingu turystycznego, wskazano

na potrzebę powstania zintegrowanej regionalnie sieci lokalnych ośrodków i punktów informacji

turystycznej. Priorytet V obejmuje rozwój aktywności społecznej i kadr. Stąd zamierza się

popularyzować turystykę i krajoznawstwo wśród mieszkańców regionu, zwłaszcza dzieci i młodzieży

szkolnej. Wspomina się także o tworzeniu sprzyjających warunków lokalnych do zatrudnienia

w gospodarce turystycznej regionu oraz szkolenie i doskonalenie zawodowe pracowników sfery usług

turystycznych. Ponadto istotne będzie tworzenie nowych miejsc pracy w sektorze turystycznym na

terenach wiejskich i leśnych. Rozwojowi branżowych struktur organizacyjnych poświęcony jest

Priorytet VI. Wspomina się tam o wspomaganiu działalności regionalnych i lokalnych instytucji i

organizacji w sferze turystyki.

3.5 Projekt Strategii Rozwoju Turystyki w Polsce na lata 2007-2013

W projekcie strategii wyznaczono 4 obszary priorytetowe. Pierwszy z nich wskazuje

na tworzenie produktu turystycznego o wysokiej konkurencyjności. Wśród działań wymienia się

wspieranie procesów powstawania lokalnych i regionalnych produktów turystycznych, rozwój

infrastruktury noclegowej oraz gastronomicznej, wsparcie rozwoju infrastruktury proekologicznej.

Dofinansowanie będzie dotyczyć rozwoju turystyki wiejskiej, aktywnej i specjalistycznej.

Priorytet II dotyczy zasobów ludzkich i poprzez niego zamierza się między innymi wspomóc

kadry organizacji pozarządowych działających w sferze turystyki. Wsparcie marketingowe, o którym

traktuje Priorytet III, będzie dotyczyło rozbudowy i rozwoju zintegrowanego systemu informacji

turystycznej. Ostatni Priorytet omawia działania w zakresie kształtowania przestrzeni turystycznej.

Stąd planuje się wdrażać innowacje w dziedzinie infrastruktury na rzecz zrównoważonego rozwoju

turystyki, będzie się wspierać inicjatywy proturystyczne o charakterze ponadlokalnym.


51

4 ANALIZA SWOT79

SZANSE ZAGROŻENIA

1. Zapisy dokumentów strategicznych na poziomie kraju i województwa, powiatu

2. Możliwość pozyskania środków finansowych z Unii Europejskiej.

3. Inwestorzy

4. Aktywna współpraca z sąsiednimi gminami

5. Możliwość przejęcia części turystów, podróżujących m.in. na trasach: - Poznań – Kołobrzeg, Mielno - granica z Niemcami - Gdańsk, Malbork i Elbląg - rzeką Gwdą

6. Udział w krajowych i zagranicznych targach turystycznych

7. Podjęcie intensywnej współpracy z organizacjami i stowarzyszeniami branżowymi - turystycznymi

8. Moda na nowe startujące destynacje

9. Poszukiwanie informacji przez Internet, kluczowe znaczenie informatyki i komunikacji

10. Zwiększająca się świadomość ekologiczna społeczeństwa. Polityka zgodna ze zrównoważonym rozwojem.

11. Zorientowanie na jednym bądź kombinacji 3 elementów: rozrywki, ekscytacji i edukacji (3xE: entertainment, excitement, education)

12. Wzrost popularności obiektów agroturystycznych

13. Rosnące zapotrzebowanie Europy na zdrową, bezpieczną, naturalnie produkowaną żywność80

1. Niestabilne prawo 2. Niewystarczająca i niestabilna polityka turystyczna na poziomie krajowym 3. Brak zainteresowania inwestorów gminą 4. Niepozyskanie środków finansowych z UE 5. Degradacja środowiska 6. Konkurencyjna oferta popularnych destynacji turystycznych, innych regionów Polski i Europy 7. Wyjazd młodych ludzi z gminy, w związku z dalszą edukacją i poszukiwaniem pracy 8. Niebezpieczeństwo marginalizacji terenów peryferyjnych, a do takich jest zaliczany powiat złotowski81

79 Opracowanie na podstawie przeprowadzonej diagnozy strategicznej oraz konsultacji społecznych 80 Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 81 Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013


52

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

1. Urozmaicona rzeźba terenu. 2. Atrakcyjny krajobraz w okolicach dolinach rzecznych.

3. Czyste powietrze oraz wody w jeziorach.

4. Rzeka Gwda jako ważny, popularny szlak wodny.

5. Duża ilość małych zbiorników wodnych wzbogacających krajobraz.

6. Wysoki stopień lesistości gminy (41,3%), przewyższający średnią krajową, siedliska leśne sprzyjające rozwojowi turystyki i rekreacji.

7. Najlepsze w powiecie złotowskim grunty orne – II klasy.

8. Cenne walory przyrodnicze, utworzenie kilku form ochrony przyrody, plany objęcia ochroną nowych obszarów.

9. Liczne i cenne ekosystemy mokradłowe.

10. Wybitne i wysokie walory przyrodnicze dawnego poligonu wojskowego.

11. Rozległe przestrzenie wrzosowisk w obszarze popoligonowym – wrzosowiska te należą do największych tego typu obiektów w Europie.

12. Drewniany kościół Św. Kazimierza z XVI w. w Brokęcinie, zbudowany bez użycia gwoździ, wg dawnej kategoryzacji – zabytek I klasy.

13. Dawne, szachulcowe budownictwo oraz zespoły folwarczne z XIX w.

14. 4 elektrownie wodne.

15. Imprezy gminne: zawody wędkarskie, Lato na wsi, zaangażowanie Koła Gospodyń Wiejskich.

16. Tranzytowy charakter gminy, położenie gminy przy skrzyżowaniu dwóch dróg krajowych nr 11 i 22.

17. Góra Tecława z wieżą Bismarcka.

18. Aktywność i oferta edukacyjno – rekreacyjna Nadleśnictwa Okonek.

19. Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury.

20. Zaangażowanie we współpracę z sąsiednimi gminami w zakresie rozwoju turystyki, np. LGD Naszyjnik Północy.

1. Wody powierzchniowe narażone na degradację poprzez: nielegalne zrzuty ścieków, spływy obszarowe z pól uprawnych, brak wyposażenia gospodarstw rolnych z produkcją zwierzęcą w płyty obornikowe i szczelne zbiorniki na gnojowicę, ścieki bytowe z nieszczelnych szamb oraz niedostatecznie oczyszczone wody pościekowe.

2. Brak pełnego skanalizowania gminy oraz zbyt mała ilość komunalnych oczyszczalni ścieków, brak w pełni zorganizowanej gospodarki odpadami stałymi..

3. Mała liczba zabytków.

4. Niewystarczająca i nieskategoryzowana baza hotelowa.

5. Mała ilość gospodarstw agroturystycznych.

6. Mała ilość usług dodatkowych w ramach agroturystyki (np. oferta na niepogodę, urządzenia sportowo – rekreacyjne, przejazdy bryczką, jazda konna, kuligi, kursy rękodzieła, gotowania, itp.)

7. Niewystarczająca ilość różnych obiektów gastronomicznych, pubów, kawiarni.

8. Brak restauracji z tradycyjnym polskim, lokalnym jadłem i odpowiednim wystrojem wnętrza.

9. Zły stan dróg, brak obwodnic, niewystarczające połączenia kolejowe.

10. Brak spójnej, dobrze oznakowanej w terenie i prezentowanej na mapie sieci szlaków turystycznych (pieszych, rowerowych) wraz z towarzyszącą drobną infrastrukturą (np. wiaty, punkty widokowe), dostępność szlaków.

11. Brak wykorzystania wieży Bismarcka na Górze Tecława.

12. Słabe lub brak zagospodarowania turystycznego okolic jezior.

13. Słabe zagospodarowanie turystyczne nabrzeży Gwdy.

14. Brak wypożyczalni sprzętu rekreacyjno – turystycznego (rowerów, kajaków).

15. Niekorzystna struktura demograficzna mieszkańców, odpływ ludzi młodych, wykształconych z gminy.

16. Brak przekazywania miejscowych tradycji z pokolenia na pokolenie.

17. Brak produktów lokalnych, potraw, smakołyków.

18. Niewystarczająca informacja turystyczna.

19. Niewystarczająca ilość, dostępność i dystrybucja materiałów informacyjno-promocyjnych, brak mapy turystycznej gminy.

20. Niewystarczające oznakowanie drogowe gminy w zakresie atrakcji turystycznych, mało zachęt do zatrzymania się na terenie gminy.


53

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

21. Niewystarczające wsparcie gospodarstw agroturystycznych (brak doradztwa w zakresie pozyskania środków finansowych z UE, brak szkoleń w zakresie rozwoju agroturystyki).

22. Niewystarczająca komunikacja z lokalną branżą turystyczną.

23. Brak koordynatora do spraw rozwoju i promocji turystyki.

24. Brak środków na turystykę.

25. Brak produktów turystycznych.

26. Brak pamiątek z regionu.

27. Brak anglojęzycznej wersji strony internetowej, prezentacja informacji na stronie dla turystów, brak dobrych zdjęć walorów gminy.


54

5 PROGRAM STRATEGICZNY

CEL STRATEGICZNY:

Przygotowanie oferty turystycznej Miasta i Gminy Okonek, wykorzystującej walory turystyczne - głównie przyrodnicze,

zgodnie z zasadami rozwoju zrównoważonego

CELE OPERACYJNE DZIAŁANIA I KIERUNKI DZIAŁAŃ

PROPOZYCJA JEDNOSTEK

ODPOWIEDZIALNYCH ZA REALIZACJĘ

PROPOZYCJA ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA

Cel operacyjny 1: Zachowanie walorów turystycznych

Działanie 1.1 Dbałość o stan środowiska naturalnego

Środowisko przyrodnicze jest dominującym walorem turystycznym gminy. Stanowi podstawę do kreowania produktów turystycznych obszaru, stąd kluczowe znaczenie ma zachowanie oraz podnoszenie jakości stanu środowiska. Kierunki działań:

- poprawa czystości wód powierzchniowych, utrzymanie ich w odpowiedniej klasie czystości dla potrzeb turystyki i rekreacji (II klasa),

- przeciwdziałanie nielegalnym zrzutom ścieków, spływom obszarowym z pól uprawnych,

- poprawa gospodarki wodno-ściekowej: rozbudowa sieci kanalizacyjnej, budowa/rozbudowa komunalnych oczyszczalni ścieków, wsparcie funkcjonowania przydomowych oczyszczalni ścieków,

- wdrażanie nowoczesnych technologii, rozwiązań ekologicznych, np. wykorzystanie energii odnawialnej,

- stworzenie warunków do segregacji śmieci, zapewnienie i właściwe rozmieszczenie elementów małej architektury (również działanie 2.2),

- edukacja ekologiczna, podnoszenie świadomości ekologicznej dzieci i

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, organizacje działające w sferze turystyki i ochrony środowiska

Budżet Gminy, zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne


55

dorosłych: zapewnienie koordynacji działań w tym zakresie, poruszana tematyka to m.in.: wiedza o regionie w którym mieszkamy, zasady korzystania ze środowiska przyrodniczego, jak możemy chronić przyrodę na co dzień, segregacja odpadów, energia odnawialna – elektrownie wodne (również działanie 4.3),

- podjęcie współpracy z zainteresowanymi – organizacjami, nadleśnictwem, firmami m.in. zajmującymi się segregacją odpadów, celem wypracowania wspólnych rozwiązań w zakresie podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców, organizacja: zabaw, konkursów, szkoleń, akcji informacyjnych,

- zachęcanie do tworzenia projektów przez mieszkańców, rolników w zakresie wprowadzania rozwiązań ekologicznych oraz ich merytoryczne wsparcie.

Działanie 1.2 Zasady rozwoju zrównoważonego podstawą podejmowania decyzji

Podstawową zasadą, w oparciu o którą należy prowadzić wszelkie działania w zakresie planowania rozwoju turystyki w gminie powinna być koncepcja rozwoju zrównoważonego, rozumianego jako rozwój gospodarczy i społeczny, który zapewni zaspokojenie potrzeb współczesnego społeczeństwa jednocześnie bez naruszenia potrzeb przyszłych pokoleń. Zasada ta winna być źródłem wskazówek i punktem odniesienia, do decyzji podejmowanych w zakresie turystyki na terenie gminy. Kierunki działań:

- określenie chłonności i pojemności turystycznej (np. w odniesieniu do jezior i ich okolic; szlaków turystycznych szczególnie na obszarach przyrodniczo cennych), a więc oszacowanie liczby osób mogących wypoczywać w terenie nieprzygotowanym i zagospodarowanym turystycznie, tak by jednocześnie zapewnić dobre warunki do rekreacji i nie powodować degradacji środowiska,

- realizacja nowych inwestycji turystycznych w gminie, zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska,

- współpraca z jednostkami, organizacjami związanymi z ochroną środowiska, wymiana informacji, np. z Nadleśnictwem Okonek.

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, organizacje działające w sferze turystyki i ochrony środowiska

Budżet Gminy


56

Działanie 1.3 Wyeksponowanie zabytków, obiektów i miejsc krajoznawczych

Kierunki działań:

- zadbanie o estetykę miast i wsi,

- zapewnienie dobrego dojazdu i możliwości zwiedzania zabytków oraz innych obiektów krajoznawczych, uwzględnienie potrzeb osób niepełnosprawnych,

- szczególne działania należy skupić na wyeksponowaniu: drewnianego kościoła w Brokęcinie z XVI w., wieży Bismarcka oraz wydarzeń związanych z II wojną światową (również działanie 2.6),

- zadbanie o infrastrukturę towarzyszącą w pobliżu obiektów: zapewnienie miejsc postojowych dla samochodów, rowerów, ławek (również działanie 2.2),

- zamieszczenie informacji o cenniejszych zabytkach przy drogach (również działanie 2.1),

- prezentacja informacji o obiekcie/wydarzeniach z nim związanych w jego pobliżu (również działanie 2.2),

- wytyczanie nowych szlaków turystycznych w oparciu o miejsca lokalizacji zabytków/obiektów krajoznawczych,

- rewitalizacja parków na terenach wiejskich, m.in. parku podworskiego w Lotyniu z wielowiekowym drzewostanem.

Urząd Miejski w Okonku, organizacje działające w sferze turystyki


Cel operacyjny 2: Stworzenie kompleksowej i przyjaznej infrastruktury turystycznej

Działanie 2.1 Poprawa infrastruktury drogowej oraz jej otoczenia

Kierunki działań:

- remonty lokalnych dróg,

- budowa ścieżek rowerowych dla celów turystyczno – rekreacyjnych, jak i dla poprawy warunków komunikacji mieszkańców, np. w zakresie dojazdów do szkół i pracy,

- rozważenie lokalizacji nowych parkingów, po uzyskaniu decyzji w sprawie przebiegu drogi S11 oraz na podstawie monitoringu rozmieszczenia ruchu


Budżet Gminy, budżet organizacji, zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne


57

samochodowego w gminie (szczególnie w sezonie turystycznym),

- kompletne oznakowanie drogowe, uzupełnienie znaków kierunku i miejscowości poprzez wprowadzenie znaku E-22c „informacja o obiektach turystycznych” dotyczącego kościoła w Brokęcinie oraz znaków kierunkowych (np. E-6a, E-8, E-9, E-10, E-11, E-12, E-12a) ale do dobrze przygotowanych dla turystów miejsc, np. do plaży, punktu widokowego. Merytorycznego wsparcia w zakresie oznakowania turystycznego udziela Polska Organizacja Turystyczna.

Działanie 2.2 Elementy małej architektury

Kierunki działań:

- zaprojektowanie i wdrożenie kompleksowej, ujednoliconej, atrakcyjnej drobnej infrastruktury na terenie całej gminy: wiaty, ławki, kosze na śmieci, oświetlenie, tablice informacyjne, itp.

- przygotowanie miejsc odpoczynku przy trasach komunikacyjnych, szlakach turystycznych: zadaszenia, ławy, kosze, oświetlenie, tablice z informacją o ofercie turystycznej okolicy (dlaczego warto tu się zatrzymać i co można jeszcze zobaczyć, gdzie można uzyskać więcej informacji), toalety (początkowo toi toi, a później do rozważenia budowa toalet publicznych, w miejscach o większej koncentracji ruchu turystycznego),

- przygotowanie miejsc postojowych dla rowerów (w oparciu o monitoring ruchu turystycznego rowerzystów),

- opisy na tablicach informacyjnych przygotowane w 3 wersjach językowych: polskiej, angielskiej i niemieckiej,

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, organizacje działające w sferze turystyki


Działanie 2.3 System zachęt dla inwestorów

Kierunki działań:

- sprawny proces inwestycyjny,

- odpowiednia polityka podatkowa i przestrzenna, system zachęt i ulg dla inwestorów,

- wsparcie inwestycji związanych z bazą noclegową, rozwojem

Urząd Miejski w Okonku Budżet Gminy


58

agroturystyki, wypożyczalni sprzętu turystycznego: rowerów, kajaków,

- przygotowanie propozycji miejsc na inwestycje turystyczne: obiekty noclegowe, pola biwakowe,

- wybór miejsc, w których mogłyby powstać pola caravaningowe, wsparcie gminy – uzbrojenie terenu pod pola caravaningowe,

- zachęcenie obiektów noclegowych na terenie gminy do poddania się kategoryzacji, celem zapewnienia odpowiedniej jakości usług,

- wspieranie rozwoju restauracji z polską, regionalną kuchnią, pubów, kawiarni, zachęty do podnoszenia jakości usług przez restauracje,

- promocja oferty inwestycyjnej gminy.

Działanie 2.4 Zmodernizowanie, wytyczenie i zagospodarowanie szlaków turystycznych

Kierunki działań:

- zmodernizowanie istniejących oraz wytyczenie nowych szlaków turystycznych: rowerowych, konnych i pieszych; wyznaczenie punktów rozpoczęcia i zakończenia szlaków w miejscach łatwo dostępnych, poprawa warunków podróży na szlakach, kompleksowe oznakowanie szlaków, monitorowanie stanu szlaków i systematyczne dokonywanie niezbędnych modernizacji,

- wyznaczenie szlaków na terenach cennych przyrodniczo w oparciu o konsultacje ze specjalistami od ochrony przyrody (zapewnienie właściwej penetracji terenu, która nie będzie naruszać siedlisk roślinnych i zwierzęcych),

- przygotowanie miejsc postojowych – piknikowych na szlakach (również działanie 2.2)

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, organizacje działające w sferze turystyki, np. Fundacja LGD Naszyjnik Północy


Działanie 2.5 Zagospodarowanie okolic jezior i rzek

Kierunki działań:

- poprawa zagospodarowania turystycznego terenu nad j. Bąk, propozycja: przygotowanie przez gminę koncepcji zagospodarowania tego

Urząd Miejski w Okonku, organizacje działające w sferze turystyki, inwestorzy prywatni

Budżet Gminy, inwestorzy prywatni zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne


59

terenu, m.in. budowa placu zabaw, boiska; wydzierżawienie fragmentu terenu należącego do gminy osobie prywatnej, celem uruchomienia sezonowej gastronomii,

- realizacja planów zagospodarowania turystycznego terenów nad j. Kacko, w zakresie wprowadzenia usług hotelarskich, gastronomicznych, turystycznych, rekreacyjnych,

- wybór kilku terenów w pobliżu Gwdy, celem przygotowania przystani wodnych, miejsc postojowych, biwakowych dla osób uczestniczących w turystyce wodnej,

- wyszukiwanie nowych możliwości, tworzenia atrakcyjnych miejsc dla turystów, podejmowanie w tym zakresie współpracy.

Działanie 2.6 Zagospodarowanie wieży Bismarcka

Kierunki działań:

- przygotowanie koncepcji zagospodarowania wieży Bismarcka, propozycja – urządzenie galerii, punktu widokowego i sklepu z pamiątkami,

- zagospodarowanie turystyczne otoczenia wieży, przygotowanie miejsc do wypoczynku, zapewnienie dobrego dojazdu do wieży, wytyczenie szlaków przebiegających w otoczeniu wieży (również działanie 1.3)

Urząd Miejski w Okonku, Fundacja LGD Naszyjnik Północy


Cel operacyjny 3: Wykreowanie produktów turystycznych

Działanie 3.1 Turystyka specjalistyczna: rowerowa, piesza, konna, wodna, wędkarska, caravaningowa

Kierunki działań:

- przygotowanie spójnej sieci szlaków turystycznych, wytyczenie i zagospodarowanie nowych szlaków turystycznych: pieszych, konnych i rowerowych na terenie gminy, w tym szczególnie na obszarze dawnego poligonu wojskowego (również działanie 2.4),

- współpraca z Fundacją LGD Naszyjnik Północy w zakresie stworzenia systemu szlaków i wypożyczalni rowerów na obszarze jej działania,

- przygotowanie przez gminę miejsc z odpowiednią infrastrukturą do prowadzenia pól caravaningowych (również działanie 2.3),

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, inwestorzy prywatni, organizacje działające w sferze turystyki, np. Fundacja LGD Naszyjnik Północy

Budżet Gminy, Nadleśnictwo Okonek, inwestorzy prywatni, zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne


60

- współpraca z branżą turystyczną oraz organizacjami wspierającymi rozwój różnych form turystyki, w zakresie przygotowywania oferty skierowanej do osób zainteresowanych uprawianiem turystyki pieszej, rowerowej, wodnej, wędkarskiej i caravaningowej, np. z Polską Federacją Campingu i Caravaningu, Polskim Związkiem Wędkarskim,

Działanie 3.2 Turystyka wiejska: agroturystyka i ekoturystyka

Kierunki działań:

- wsparcie inwestycji związanych z rozwojem agroturystyki (również działanie 2.3),

- organizacja szkoleń dotyczących agroturystyki (również działanie 4.3),

- współpraca z ośrodkami doradztwa rolniczego oraz organizacjami zajmującymi się agroturystyką, np. Polską Federacją Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”,

- rozważenie założenia własnego stowarzyszenia skupiającego i reprezentującego interesy gospodarstw agroturystycznych z terenu gminy Okonek a także gminy sąsiednich (w przypadku funkcjonowania już wielu gospodarstw),

- rozwój rolnictwa ekologicznego,

- przygotowanie oferty lokalnych potraw i przysmaków,

- wsparcie przez gminę tworzenia wypożyczalni sprzętu sportowego: rowerów i kajaków,

- współpraca z Nadleśnictwem Okonek, organizacjami przyrodniczymi w zakresie właściwego przygotowania środowiska naturalnego dla turystów, stworzenia propozycji zwiedzania gminy dla osób zainteresowanych ekoturystyką,

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, inwestorzy prywatni, Fundacja LGD Naszyjnik Północy

Budżet Gminy, inwestorzy prywatni, zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne

Działanie 3.3 Turystyka krajoznawcza i weekendowa

Kierunki działań:

- kompleksowa oferta sieci szlaków turystycznych: pieszych, rowerowych, konnych, wodnych wytyczonych w sąsiedztwie najciekawszych walorów




61

turystycznych z towarzyszącą małą architekturą (również działanie 2.4 i 2.2)

- organizacja szkoleń z wiedzy o regionie (również działanie 4.3)

- przygotowanie oferty sprzedaży/dzierżawy działek letniskowych,

- modernizacja kina „Włókniarz” w Okonku oraz zakup trwałego wyposażenia do prowadzenia działalności filmowej, celem zwiększenia atrakcyjności oferty turystycznej gminy, szczególnie dla dzieci i młodzieży, poszerzenia możliwości prezentacji informacji np. o historii gminy oraz stworzenia dodatkowej atrakcji podczas złych warunków pogodowych,

- promocja oferty gminy w aglomeracjach regionu, np. Pile, Poznaniu.

Działanie 3.4 Turystyka dzieci i młodzieży

Kierunki działań:

- przygotowanie warunków do organizacji obozów i kolonii dla dzieci na terenie gminy, zielonych szkół,

- stworzenie propozycji „żywych lekcji historii” (Wał Pomorski) oraz biologii (tereny cenne przyrodniczo) dla dzieci i młodzieży (również działanie 3.3, modernizacja kina „Włókniarz” w Okonku),

- podjęcie współpracy z organizacjami, Nadleśnictwem Okonek, biurami podróży (koordynacja – działanie 5.1),

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, Fundacja LGD Naszyjnik Północy

Budżet Gminy, Nadleśnictwo Okonek, zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne

Cel operacyjny 4: Organizacja rozwoju turystyki w gminie

Działanie 4.1 Wskazanie jednostki odpowiedzialnej za wdrażanie Koncepcji Turystyki

Kierunki działań:

- wyznaczenie osoby, która będzie odpowiedzialna za realizację niniejszej Koncepcji Turystyki; propozycja – osoba, która zostałaby zatrudniona do punktu informacji turystycznej gminy (również działanie 5.1),

- określenie zakresu obowiązków osoby, zajmującej się sprawami turystyki.


Budżet Gminy


62

Działanie 4.2 Aktywna współpraca gminy z branżą turystyczną

Kierunki działań:

- zapewnienie sprawnej wymiany informacji w zakresie spraw związanych z turystyką na obszarze gminy (między urzędem, organizacjami, firmami i osobami zaangażowanymi w turystykę),

- współpraca gminy z organizacjami branżowymi (związanymi z rozwojem i promocją turystyki) na poziomie ponadlokalnym, regionalnym i krajowym, np. Fundacją LGD Naszyjnik Północy, Wielkopolską Organizacją Turystyczną, Polską Organizacją Turystyczną; wymiana informacji (np. w zakresie nowych rozwiązań, promocji, trendów, wydarzeń, targów). Bardzo istotne jest zabieganie o swoje interesy, dobrą reprezentację własnej destynacji wśród działań tych organizacji, gdyż są dodatkowe możliwości na rozwój i promocję.


Działanie 4.3 Aktywizacja mieszkańców, doradztwo, szkolenia:

Kierunki działań:

- organizacja szkoleń w zakresie: prowadzenia gospodarstwa agroturystycznego, zakładania i prowadzenia własnej działalności gospodarczej, tworzenia i zarządzania organizacją pozarządową,

- szkolenia podnoszące świadomość ekologiczną, m.in. z zakresu segregacji odpadów (również działanie 1.1, edukacja ekologiczna)

- organizacja kursów: kulinarnych, językowych, wiedzy o regionie, rękodzieła,

- zachęcanie i stwarzanie warunków do przekazywania tradycji, zwyczajów z pokolenia na pokolenie, umacnianie swojej tożsamości, np. poprzez wystawy, konkursy, prezentacje,

- systematyczne badanie potrzeb lokalnej społeczności, odnośnie tego jakie szkolenia byłyby interesujące dla mieszkańców, zwiększyły ich aktywność zawodową a tym samym możliwości rozwojowe gminy,

- pozyskiwanie środków zewnętrznych na organizację szkoleń,

- udzielania wsparcia organizacyjnego, doradztwo w zakresie prowadzenia

Urząd Miejski w Okonku, Nadleśnictwo Okonek, Fundacja LGD Naszyjnik Północy

Budżet Gminy, Fundacja LGD Naszyjnik Północy, zewnętrzne środki finansowe, m.in. fundusze unijne


63

działalności gospodarczej,

- wskazanie koordynatora, który zajmie się organizacją szkoleń, wyborem tematyki, badaniem potrzeb mieszkańców,

Cel operacyjny 5: Przygotowanie spójnej informacji i promocji turystycznej

Działanie 5.1 Utworzenie punktu informacji turystycznej

Kierunki działań:

- uruchomienie punktu informacji turystycznej w gminie, w powszechnie dostępnym miejscu, często odwiedzanym przez przyjezdnych (Polska Organizacja Turystyczna udziela merytorycznego wsparcia w zakresie tworzenia punktów informacji turystycznej),

- zatrudnienie osoby do prowadzenia punktu informacji turystycznej, do obowiązków której obok udzielania informacji w języku polskim i angielskim/niemieckim, należałoby również:

· dbanie o dobry przepływ informacji w ramach gminy oraz z jej sąsiadami, współpraca organizacjami branżowymi (również działanie 4.2),

· koordynowanie imprez lokalnych,

· pozyskiwanie sponsorów imprez,

· opracowywanie i dystrybucja materiałów promocyjnych (również działanie 5.2),

· udział w targach turystycznych i promocja gminy (również działanie 5.3),

· nawiązywanie kontaktów, współpraca z biurami podróży, przewodnikami turystycznymi,

· poszukiwanie nowych możliwości rozwoju turystyki w gminie,

· udział w szkoleniach, konferencjach branżowych,

· aktualizacja informacji (we wszystkich wersjach językowych) dotyczących turystyki na stronie internetowej www.okonek.pl, a także na innych stronach prezentujących gminę (również działanie 5.4).




64

Działanie 5.2 Opracowanie materiałów informacyjno – promocyjnych oraz pamiątek z regionu

Kierunki działań:

- współpraca z Fundacją LGD Naszyjnik Północy w zakresie:

· opracowywania i wydawania wspólnych materiałów informacyjno-promocyjnych (w wersji drukowanej, elektronicznej),

· przygotowania wspólnych gadżetów reklamowych,

- wydawanie swoich materiałów informacyjno-promocyjnych i gadżetów przez gminę (w zależności od potrzeb, od ilości materiałów Fundacji LGD Naszyjnik Północy)

- opracowanie mapy turystycznej obszaru działania Fundacji LGD Naszyjnik Północy lub gminy (na podstawie inwentaryzacji, modernizacji i wytyczonych, nowych szlaków turystycznych) we współpracy z nadleśnictwami, PTTK, innymi jednostkami zaangażowanymi w wytyczanie szlaków,

- przygotowanie folderu z przysmakami lokalnej kuchni, propozycja – każdy obiekt gastronomiczny zaproponuje 3 swoje potrawy,

- wydanie widokówek prezentujących walory turystyczne gminy,

- wydanie albumu z profesjonalnie wykonanymi zdjęciami gminy,

- przygotowywanie materiałów informacyjno – promocyjnych w 3 wersjach językowych: polskiej, angielskiej i niemieckiej,

- zlecenie wykonania profesjonalnych, atrakcyjnych zdjęć gminy, walorów turystycznych, potraw i obiektów gastronomicznych do folderu z propozycjami kulinarnymi o parametrach zapewniających ich dobrą jakość w druku,

- właściwa dystrybucja, zapewnienie dostępności materiałów informacyjno – promocyjnych dla przyjezdnych:

· na terenie gminy – w punkcie informacji turystycznej, w obiektach noclegowych, gastronomicznych, rekreacyjnych, kulturalnych, na dworcu PKP,




65

· podczas udziału w targach turystycznych,

· monitorowanie i dostosowanie dystrybucji do pojawiających się potrzeb,

- w związku z tym, iż należy stwarzać turyście jak najwięcej możliwości do wydatkowania pieniędzy na produkty wytworzone na terenie gminy, istotne jest także wypracowanie charakterystycznych, atrakcyjnych i unikalnych pamiątek gminy; należałoby zaangażować jak najwięcej mieszkańców, lokalnych organizacji i artystów w ten proces, propozycją może być także ogłoszenie konkursu.

Działanie 5.3 Promocja oferty gminy

Kierunki działań:

- udział w targach turystycznych w ramach współpracy z Fundacją LGD Naszyjnik Północy, promocja kalendarza imprez (również działanie 5.5)

- prezentacja i systematyczna aktualizacja oferty turystycznej gminy na stronie internetowej www.okonek.pl oraz na innych stronach prezentujących gminę (również działanie 5.4).



Działanie 5.4 Atrakcyjna i aktualna prezentacja oferty turystycznej gminy na stronach internetowych

Kierunki działań:

- wydzielenie informacji skierowanej do turysty, dwa proponowane rozwiązania: 1-utworzenie widocznej, czytelnej, atrakcyjnej zakładki kierowanej do turystów na http://www. okonek.pl lub 2- dostosowanie strony http://www. okonek.pl do odbiorcy, w zależności od tego kim jest, np. mieszkańcem, turystą czy inwestorem (na pierwszej stronie panel z możliwością wyboru profilu np. mieszkańcem, turystą czy inwestorem i języka),

- systematyczne aktualizowanie informacji o ofercie turystycznej gminy w przynajmniej 3 wersjach językowych: polskiej, angielskiej i niemieckiej na stronie internetowej www.okonek.pl,

- aktualizowanie informacji o ofercie turystycznej gminy na innych stronach



66

internetowych, np. w Internetowym Systemie Informacji Turystycznej: http://www.polska.travel/pl/ zarządzanym przez Polską Organizację Turystyczną,

- wybór najlepszych zdjęć na strony internetowe.

Działanie 5.5 Przygotowanie kalendarza imprez

Kierunki działań:

- organizacja kilku imprez prezentujących wyjątkowość obszaru gminy, lokalne produkty, przysmaki, rękodzieło

- planowanie kalendarza wydarzeń kulturalnych, turystycznych, sportowych na terenie Miasta i Gminy Okonek/obszarze działania Fundacji LGD Naszyjnik Północy z odpowiednim wyprzedzeniem, by możliwa była ich promocja podczas targów turystycznych oraz na stronie internetowej,

- przygotowanie kalendarza imprez we współpracy z lokalnym środowiskiem: Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury, Kołem Gospodyń Wiejskich, klubami sportowymi, Fundacją LGD Naszyjnik Północy, Nadleśnictwem Okonek.

Urząd Miejski w Okonku, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Nadleśnictwo Okonek, Fundacja LGD Naszyjnik Północy,



67

6 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA TURYSTYKI

6.1 Fundusze zagraniczne

6.1.1 Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 Cel główny WRPO został określony jako wzmocnienie potencjału rozwojowego Wielkopolski na

rzecz wzrostu konkurencyjności i zatrudnienia. Projekty dotyczące turystyki, będą mogły otrzymać

wsparcie z Priorytetu VI „Turystyka i środowisko kulturowe”. Koncentracja środków nastąpi w dwóch

obszarach: rozwój infrastruktury turystycznej (działanie 6.1) oraz rozwój kultury i zachowanie

dziedzictwa kulturowego (działanie 6.2).

Pierwsze ze wspomnianych działań obejmować będzie między innymi wsparcie

kompleksowych projektów dotyczących: budowy, rozbudowy i modernizacji szlaków turystycznych,

dróg rowerowych, portów i przystani oraz stanic wodnych dla turystyki wodnej, a także elementy

małej architektury. Preferowane będą kompleksowe przedsięwzięcia rozwoju infrastruktury niezbędnej

do uprawiania aktywnych form turystyki, m.in. rowerowej, pieszej, wodnej. Wspierana będzie

renowacja i rozbudowa urządzeń rekreacyjno – sportowych: plaż, kąpielisk, przystani wodnych oraz

turystyczno – rekreacyjne zagospodarowanie obszarów leśnych, w tym dla turystyki pieszej,

rowerowej, konnej i specjalistycznej – m.in. miejsca odpoczynku, parkingi, oznakowanie szlaków,

punkty widokowe. W powiązaniu z ww. projektami dofinansowanie będzie także ukierunkowane na

budowę, rozbudowę i modernizację infrastruktury poprawiającej dostępność do obiektów i atrakcji

turystycznych (ciągi komunikacyjne i infrastruktura dla niepełnosprawnych). Wskazuje się także na

projekty w zakresie tworzenia i rozwoju systemów oznakowania obszarów, atrakcji oraz budowy

nowych punktów informacji turystycznej.

Drugim obszarem interwencji priorytetu jest środowisko kulturowe, zarówno materialne, jak i

niematerialne. Wsparcie w ramach tego obszaru priorytetu dotyczyć będzie przedsięwzięć mających na

celu rozwój regionalnej i lokalnej infrastruktury kultury, a także zapobieganie degradacji obiektów

kultury. W tym zakresie, interesująca może być możliwość pozyskania środków na rewitalizację

rewaloryzację, konserwację, renowację, restaurację, zachowanie, a także adaptację na cele kulturalne

obiektów historycznych i zabytkowych.

Beneficjentami środków na powyższe działania mogą być: jednostki samorządu terytorialnego

(jst); jednostki organizacyjne jst; organizacje pozarządowe, stowarzyszenia, fundacje, prowadzące

statutową działalność non-profit w obszarze objętym wsparciem w ramach działania, posiadające

osobowość prawną; kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i innych związków

wyznaniowych. W ramach działania 6.1 beneficjentami mogą być również PGL Lasy Państwowe wraz z


68

jednostkami organizacyjnymi oraz przedsiębiorcy.

Projekty, zwiększające atrakcyjność gospodarczą i społeczną na terenach powojskowych, będą

mogły starać się o środki finansowe z Priorytetu IV „Rewitalizacja obszarów problemowych”. W

działaniu 4.2 przewiduje się wsparcie m.in. inicjatyw dotyczących: renowacji, remontu, przebudowy,

modernizacji oraz adaptacji zabudowy powojskowej na cele: edukacyjne, kulturalne, sportowe,

rekreacyjne, gospodarcze i inne społeczne; zagospodarowania przyległego do zabudowy powojskowej

terenu, w tym budowę, remont, przebudowę małej architektury i ogrodzeń, zakładanie parków, miejsc

rekreacji, terenów zielonych, parkingów, itp. Ponadto również zwraca się uwagę na projekty, w efekcie

których nastąpi poprawa funkcjonalności ruchu kołowego i pieszego rewitalizowanego terenu, m.in.

poprzez budowę, remonty lub przebudowę chodników i przejść dla pieszych oraz wszelkiej

infrastruktury pozwalającej na zwiększenie bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów (np. ścieżki

rowerowe) wraz z zakupem niezbędnego wyposażenia.

Beneficjentami działania 4.2 będą mogły być podmioty, których projekt został ujęty

w Lokalnym Programie Rewitalizacji, w tym m.in.: jednostki samorządu terytorialnego, jednostki

organizacyjne jst posiadające osobowość prawną organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy/MŚP,

porozumienia w/w podmiotów.

Natomiast inwestycje, których celem będzie poprawa stanu środowiska oraz racjonalne

gospodarowanie zasobami przyrodniczymi będą mogły starać się o dofinansowanie z Priorytetu III

„Środowisko przyrodnicze”. Środki finansowe będą przeznaczone na projekty traktujące o racjonalizacji

gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi (działanie 3.1), a więc m.in.: na tworzenie

kompleksowych systemów gospodarki odpadami, obejmujące system selektywnej zbiorki odpadów w

tym edukację mieszkańców.

Wsparcie ochrony przyrody (działanie 3.2) to przede wszystkim projekty z zakresu: budowy

infrastruktury na obszarach chronionych (w tym Natura 2000) oraz wyposażenie centrów edukacji

ekologicznej, przejścia dla zwierząt i przepławki dla ryb, a także plany ochrony dla obszarów

chronionych w tym Natura 2000. Kolejne ważne działanie to gospodarka wodno-ściekowa (działanie

3.4), a więc o dofinansowanie będą się mogły starać m.in. projekty w zakresie budowy, rozbudowy,

przebudowy (modernizacji) oczyszczalni ścieków komunalnych i budowy systemów kanalizacji

sanitarnej, zbiorczej.

Beneficjentami wszystkich wymienionych działań Priorytetu IV mogą być m.in.: jst i ich

związki. Natomiast w odniesieniu do działania 3.2 również: jednostki organizacyjne utworzone przez

jst posiadające osobowość prawną, PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne,

przedsiębiorcy, organizacje pozarządowe.

Należy także zwrócić uwagę na Priorytet I „Konkurencyjność przedsiębiorstw”, który daje

możliwość wsparcia finansowego mikroprzedsiębiorstw (działanie 1.1) oraz MSP (działanie 1.2),

między innymi na projekty inwestycyjne w środki trwałe, wartości materialne i prawne, a także

specjalistyczne projekty doradcze z zakresu jakości; projektowania, wdrażana i doskonalenia nowego

produktu lub usługi, opracowania planów marketingowych, a także strategii rozwoju przedsiębiorstwa.


69

6.1.2 Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 W ramach tego programu warto zwrócić uwagę na kilka działań osi trzeciej. Pierwsze z nich to

„Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” (311). Jego celem jest różnicowanie działalności

rolniczej w kierunku podejmowania lub rozwijania przez rolników, domowników i małżonków rolników,

działalności nierolniczej lub związanej z rolnictwem, co ma wpłynąć na tworzenie pozarolniczych źródeł

dochodów. Pomoc będzie można uzyskać z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie:

rzemiosła lub rękodzielnictwa; usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i

wypoczynkiem; usług transportowych; przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów

leśnych. Jednostki, które będą mogły skorzystać z pomocy, to osoby fizyczne ubezpieczone na

podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jako rolnicy,

małżonkowie rolników lub domownicy).

Drugim działaniem jest „Odnowa i rozwój wsi” (313, 322, 323), które ma umożliwić

zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynąć na wzrost

atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. Tym samym przyczynić się do rozwoju

społeczno – ekonomicznego obszarów wiejskich i aktywizacji ludności wiejskiej.

Zakres tego działania obejmuje między innymi pomoc finansową wobec inwestycji w zakresie

budowy, przebudowy, remontu lub wyposażenia obiektów służących promocji obszarów wiejskich, w

tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, a także budowy, remontu lub przebudowy

infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych lub społeczno – kulturalnych;

odnawiania, eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących

zabytkami lub miejsc pamięci; kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów.

O dofinansowanie będą mogły się ubiegać: gmina, instytucja kultury, dla której organizatorem

jest jednostka samorządu terytorialnego, kościół lub inny związek wyznaniowy, organizacja

pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego. Dodatkowe warunki, które należy

spełnić, to wpisanie przygotowanego projektu w zakres Planu Odnowy Miejscowości oraz jego

niekomercyjny charakter.

Następnym działaniem, które tym razem może zainteresować lokalnych przedsiębiorców, a

także tych, którzy dopiero planują nimi zostać jest „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” (312).

Zasadniczym celem jest rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy, a więc wzrost zatrudnienia na

obszarach wiejskich. Pomoc może zostać udzielona podmiotom z tytułu inwestycji związanych z

tworzeniem lub rozwojem mikroprzedsiębiorstw, działających między innymi w zakresie rzemiosła lub

rękodzielnictwa; usług: turystycznych, związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem;

przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych.

Jako beneficjentów wskazuje się: osobę fizyczną lub osobę prawną, lub jednostkę

organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która prowadzi (podejmuje) działalność jako

mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób, i mające obrót nieprzekraczający równowartości

w zł 2 mln euro.

Oś czwarta to Leader, której celem jest przede wszystkim budowanie kapitału społecznego


70

poprzez aktywizację mieszkańców oraz przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy na

obszarach wiejskich. Ponadto dążyć się będzie do polepszenia zarządzania lokalnymi zasobami i ich

waloryzacji, w skutek pośredniego włączenia lokalnych grup działania w system zarządzania danym

obszarem. Należałoby tu zwrócić uwagę na działanie „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju”

(4.1/413), które ma na celu umożliwienie mieszkańcom obszaru objętego lokalną strategią rozwoju

(LSR) realizacji projektów w ramach tej strategii, szczególnie tych które kwalifikują się do udzielenia

pomocy w ramach wspomnianych działań osi trzeciej.

6.1.3 Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Opis wytycznych odnośnie turystyki jest jeszcze w sferze konsultacji. Wstępnie wskazano, że

znajdą się one w Priorytecie 6 „Polska gospodarka na rynku międzynarodowym”. W jego ramach

planowane są dwa działania – 6.3 „Promocja turystycznych walorów Polski” oraz 6.4 „Inwestycje w

produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym”. Działania te prawdopodobnie będą dotyczyć

m.in. wsparcia badań ruchu turystycznego oraz kompleksowych projektów ponadregionalnych

obejmujących inwestycje w spójną infrastrukturę liniowych produktów turystycznych (infrastrukturę

informacyjną, oznakowanie, niekomercyjną infrastrukturę szlaków).

6.2 Fundusze krajowe

6.2.1 Programy Operacyjne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2008 (II nabór wniosków – do 31 maja 2008)

Każdego roku Ministerstwo ogłasza konkursy na dofinansowanie projektów z zakresu kultury,

realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego, instytucje kultury, instytucje filmowe, szkoły i

uczelnie artystyczne, organizacje pozarządowe, placówki doskonalenia zawodowego nauczycieli szkół

artystycznych oraz podmioty gospodarcze.

Wśród tegorocznych programów na uwagę zasługuje kilka, m.in. "Rozwój infrastruktury

kultury i szkolnictwa artystycznego". Projekty, które mogą ubiegać się o wsparcie muszą dotyczyć:

modernizacji, adaptacji nieruchomości na cele kulturalne i filmowe, zakupu i modernizacji trwałego

wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej, w tym działalności filmowej oraz przygotowania

dokumentacji technicznej dla inwestycji realizowanych w ramach funduszy europejskich (np.

projektów architektonicznych, studiów wykonalności, analiz oddziaływania na środowisko, ekspertyz

konserwatorskich).

Drugi program to „Edukacja kulturalna i upowszechnianie kultury" w ramach którego

wyznaczono dwa priorytety. Pierwszy dotyczy edukacji kulturalnej i kształcenia kadr kultury. Wsparcie


71

będą mogły otrzymać: warsztaty, kursy i szkolenia ze wszystkich dziedzin sztuki wzbogacające ofertę

zagospodarowania wolnego czasu; kampanie promocyjne i akcje społeczne promujące aktywne

uczestnictwo w kulturze; przedsięwzięcia edukacyjne przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu i

patologiom, szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Ponadto także konkursy, koncerty, przeglądy,

festiwale, wystawy popularyzujące osiągnięcia twórców nieprofesjonalnych, w tym szczególnie dzieci i

młodzieży oraz szkolenia i warsztaty służące doskonaleniu zawodowemu z zakresu wiedzy o sztuce i

kulturze, skierowane do nauczycieli, bibliotekarzy, instruktorów, animatorów kultury, itp.

Priorytet drugi traktuje o ochronie dziedzictwa kultury ludowej, a więc będzie wspierał

organizację warsztatów, kursów, szkoleń, szczególnie w formie tzw. „szkół tradycji” służących

przekazywaniu umiejętności i tradycji oraz zakupy dóbr służących kultywowaniu lokalnych i

regionalnych tradycji. Dofinansowanie będą mogły także otrzymać działania służące ochronie

krajobrazu kulturowego wsi oraz zachowaniu architektury regionalnej, tradycji, zwyczajów.

Interesującym programem ministra jest także „Rozwój inicjatyw lokalnych”, którego celem jest

wyrównywanie różnic w dostępie do kultury, pobudzanie kulturalnych inicjatyw lokalnych oraz

stwarzanie na poziomie lokalnym warunków do rozwoju twórczości. Do dofinansowania będą się

kwalifikowały projekty w zakresie upowszechniania kultury (np. lokalne projekty animacyjne, imprezy i

sezony artystyczne); edukacji kulturalnej (np. warsztaty artystyczne, projekty edukacyjne, konkursy,

plenery artystyczne, zajęcia terapeutyczne i resocjalizacyjne wykorzystujące techniki pracy

kulturalnej); promocji twórczości (np. wystawy, przeglądy, festiwale, koncerty, spotkania ze sztuką

itp.); ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego (w tym także dokumentowanie zabytków w

kraju: opracowanie dokumentacji konserwatorskiej i projektowej, sporządzenie ekspertyz technicznych

i konserwatorskich, wykonanie badań konserwatorskich i architektonicznych).

Kolejny program „Patriotyzm Jutra" ma na celu nowoczesną edukację patriotyczną,

skierowaną do młodzieży, a także wzmacnianie identyfikacji z miejscem pochodzenia i jego

dziedzictwem kulturowym, budowanie więzi lokalnych opartych na świadomości wspólnego

dziedzictwa kulturowego. W związku z tym wspierane będą projekty edukacyjne dla uczniów i

nauczycieli (w szczególności: warsztaty, wystawy, konkursy, działania artystyczne); akcje społeczne i

wydarzenia kulturalne, projekty multimedialne, filmowe spełniające cele programu; organizacja „lekcji

żywej historii” (wycieczki do historycznie ważnych miejsc dla Polaków, atrakcyjne spotkania z

badaczami historii, uczestnikami wydarzeń historycznych, współpraca z ośrodkami

upowszechniającymi wiedzę historyczną, wykorzystywanie materiałów multimedialnych w

przekazywaniu wiedzy historycznej). W ramach ostatniego omawianego tu programu „Dziedzictwo

kulturowe” możliwe będzie dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robot

budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.


72

7 WDRAŻANIE I MONITORING

Niniejszy dokument jest kompleksowym ujęciem różnych aspektów turystyki na terenie Miasta

i Gminy Okonek. Stanowi niezbędny krok, celem strategicznego podejścia do rozwoju gminy poprzez

turystykę. Jak zwrócono już na to uwagę we wprowadzeniu, proces rozwoju nowego,

perspektywicznego działu gospodarki, jakim jest turystyka, nie nastąpi samoczynnie. Jeśli w wyniku

wspólnie przygotowanej Koncepcji Turystyki mają nastąpić zaplanowane efekty, konieczne jest

sukcesywne jej wdrażanie, czuwanie nad realizacją i kontrolowanie jej przebiegu.

Wobec powyższego, należy stworzyć jednolity system wdrażania i monitoringu, który

zaangażuje wszystkie podmioty i instytucje zainteresowane rozwojem turystyki w gminie. Choć nie jest

to zadanie łatwe, to jednak konieczne i przybliżające do osiągnięcia zamierzonych korzyści. Sprzyjać

temu powinny różne organizacje, działające na terenie Miasta i Gminy Okonek, aktywnie angażujące

się w różne inicjatywy, Nadleśnictwo Okonek, a także pojawiające się zainteresowanie rozwojem

agroturystyki wśród mieszkańców. Ważne jest wspieranie i zachęcanie do tworzenia lokalnego

partnerstwa, budowanie świadomości, że rozwój turystyki zależy nie tylko od gminy, która

odpowiedzialna jest za politykę turystyczną, ale przede wszystkim od współpracujących podmiotów

sektora turystycznego. Istotne jest także zapewnienie dobrej komunikacji między poszczególnymi

podmiotami.

W procesie rozwoju turystyki, obok partnerstwa, ważne jest również koordynowanie zadań.

Stąd istotne jest nie tylko zapewnienie zasobów finansowych, ale i kadrowych. Musi być bowiem ktoś,

kto będzie odpowiedzialny za wdrażanie niniejszego dokumentu, a tym samym będzie posiadał wiedzę

na temat tego co już zostało wykonane, nad czym obecnie się pracuje i co jeszcze należy

przygotować. Ilość obowiązków wynikających ze Koncepcji Turystyki jest tego dobrym uzasadnieniem.

Podkreślić bowiem należy, że jeśli rozwój funkcji turystycznej na terenie Miasta i Gminy Okonek ma

być jednym z głównych kierunków rozwoju i ma przynosić konkretne efekty, niezbędne jest

zapewnienie adekwatnych środków i systematyczna realizacja wspólnie wypracowanych w Koncepcji

Turystyki działań.

Równolegle z wdrażaniem niezbędne jest monitorowanie realizowanych działań, kontrolowanie

czy następuje osiąganie zamierzonych efektów i jeżeli zaistnieje taka potrzeba – wprowadzanie

odpowiednich modyfikacji. Poniższa tabela (tab.17) prezentuje szeroki zestaw mierników, które będą

pomocne przy badaniu stopnia osiągnięcia założonych celów Koncepcji Turystyki. Ponadto należy

także wskazać podmiot odpowiedzialny za obliczanie, udostępnianie i przechowywanie wskaźników.


73

Tab. 17 Wskaźniki do monitorowania Koncepcji Turystyki

WSKAŹNIK JEDNOSTKA CZĘSTOTLIOWŚĆ POMIARU

PRODUKT

Liczba projektów z obszaru turystyki na terenie gminy szt. rocznie

Liczba miejsc noclegowych ogółem szt. rocznie

Liczba miejsc noclegowych w gospodarstwach agroturystycznych

szt. rocznie

Liczba pól caravaningowych szt. rocznie

Długość ścieżek rowerowych km rocznie

Długość wybudowanych szlaków turystycznych km rocznie

Długość zmodernizowanych szlaków turystycznych km rocznie

Liczba miejsc widokowych szt. rocznie

Liczba zagospodarowanych obiektów/terenów powojskowych

szt. rocznie

Powierzchnia zrewitalizowanych obiektów na cele turystyczne

m3 rocznie

Liczba zrewitalizowanych obiektów na cele kulturowe szt. rocznie

Powierzchnia zrewitalizowanych obiektów na cele kulturowe m³ rocznie

Liczba zakupionego sprzętu wystawienniczego, technicznego, multimedialnego szt. rocznie

Liczba instytucji kultury zapewniających dostęp dla osób niepełnosprawnych szt. rocznie

Liczba zrewitalizowanych obiektów na cele turystyczne szt. rocznie

Powierzchnia zaadoptowanych zabytków techniki i architektury m³ rocznie

Liczba nowych kąpielisk kompleksowym zagospodarowaniem rekreacyjnym

szt. rocznie

Liczba nowych/zmodernizowanych przystani kajakowych na Gwdzie

szt. rocznie

Liczba nowych wypożyczalni rowerów szt. rocznie

Liczba nowych wypożyczalni kajaków szt. rocznie

Liczba utworzonych punktów informacji turystycznej szt. rocznie


74

Liczba zorganizowanych szkoleń dla mieszkańców szt. 1 na pół roku

Liczba nowych produktów turystycznych szt. rocznie

Liczba zmodyfikowanych produktów turystycznych szt. rocznie

Liczba wypracowanych i promowanych lokalnych potraw, przysmaków

szt. rocznie

Liczba wypracowanych/stworzonych pamiątek z gminy szt. rocznie

Liczba wydrukowanych materiałów promocyjnych: 1-pol, 2-ang, 3-niem

1-szt.

2-szt.

3-szt.

rocznie

Liczba rozdanych materiałów promocyjnych: 1-pol, 2-ang, 3-niem

1-szt.

2-szt.

3-szt.

rocznie

Liczba przygotowanych kalendarzy imprez na terenie gminy szt. rocznie

Liczba imprez targowych, na których promowano gminę szt. rocznie

Liczba zorganizowanych imprez: 1-kulturalnych, 2-turystycznych, 3-sportowych

1-szt.

2-szt.

3-szt.

rocznie

Stopień skanalizowania gminy % co 2 lata

Stan czystości jezior klasa czystości

wód rocznie

Stan czystości rzek klasa czystości

wód rocznie

Liczba powstałych przydomowych oczyszczalni ścieków szt. rocznie

Liczba wybudowanych obiektów turystycznych i rekreacyjnych

szt. rocznie

Liczba zmodernizowanych obiektów turystycznych i rekreacyjnych

szt. rocznie

Liczba projektów z obszaru kultury szt. rocznie

REZULTAT

Liczba uczestników imprez turystycznych Liczba uczestników imprez 1-kulturalnych, 2-turystycznych, 3-sportowych

osoba rocznie


75

Liczba zorganizowanych imprez turystycznych

szt. rocznie

Liczba osób korzystających z informacji turystycznej osoba rocznie

Liczba utworzonych miejsc pracy -1 (brutto, zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu), w tym: objętych przez kobiety -2, objętych przez mężczyzn -3

1-szt.

2-szt.

3-szt.

corocznie

Liczba osób korzystających z obiektów turystycznych, w tym turyści zagraniczni

osoba co 2 lata

Liczba turystów korzystających z wytworzonych/zmodernizowanych produktów turystycznych

osoba co 2 lata

Liczba dzieci, która uczestniczyła w zajęciach z edukacji ekologicznej

osoba rocznie

Liczba uczestników dziecięcych obozów, kolonii i „zielonych szkół”

szt. rocznie

Liczba nowych inwestycji turystycznych w gminie szt. rocznie

Liczba kupionych/wydzierżawionych nowych działek letniskowych

szt. rocznie

Liczba przeszkolonych mieszkańców ogółem szt. rocznie

Liczba przeszkolonych mieszkańców w zakresie agroturystyki

szt. rocznie

Liczba turystów korzystających z systemu rezerwacji i informacji turystycznej

osoba co 2 lata

Źródło: opracowanie własne


76

8 LITERATURA

Dokumenty - Strategia rozwoju Gminy Okonek na lata 2000-2010 - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Okonek - Opracowanie ekofizjograficzne do Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego gminy Okonek - Prognoza skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

gminy Okonek na środowisko przyrodnicze. Rejon wsi Pniewo nad jez. Kacko, Chodzież, 2000 - Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Miejskiego w Okonku - Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Okonek na lata 2004 - 2011 - Plan Urządzania Gospodarstwa Leśnego obowiązującego na lata 2001-2010, Nadleśnictwo

Okonek - Zintegrowanej Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich LGD – Naszyjnik Północy; - Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego powiatu złotowskiego na lata 2007-2013 - Program ochrony środowiska dla Powiatu Złotowskiego - Strategia rozwoju turystyki w województwie wielkopolskim, Poznań, 2007 - Projekt Strategii Rozwoju Turystyki w Polsce na lata 2007-2013 - Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 - Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013, Szczegółowy opis

priorytetów programu operacyjnego - Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka - Programy Operacyjne Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2008

Dane z instytucji

- Dane Urzędu Miejskiego w Okonku - Dane Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Poznaniu; - Dane od Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, Wielkopolski Urząd Wojewódzki - Dane Powiatowego Urzędu Pracy w Złotowie - Dane Głównego Urzędu Statystycznego - Dane Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków, stan na 31.12.2007

Publikacje

- Kondracki J., Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000 - Krzymowska-Kostrowicka A., Geoekologia turystyki i wypoczynku, Warszawa, Wydawnictwo

Naukowe PWN, 1999 Materiały informacyjno – promocyjne

- Informator turystyczny Perły Naszyjnika Północy - Mapa tras rowerowych, Wydawca: Agencja Wydawniczo – Promocyjna „Leszczyńscy” - Folder Okonek: miasto i gmina, wydany przez Burmistrza Miasta i Gminy Okonek, 2006

Strony internetowe

- http://mapa.szukacz.pl/ - http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/ - http://www.agro-info.org.pl/ - http://www.gddkia.gov.pl/article/drogi_i_mosty/drogi_krajowe/ - http://www.ledyczek.free.ngo.pl/ - http://www.lgd.naszyjnikpolnocy.pl/ - http://www.naszyjnikpolnocy.pl/ - http://www.okonek.pl/ - http://www.pila.lasy.gov.pl/ - http://www.pkp.pl/ - http://www.wielkopolska.mw.gov.pl/doc.php?dcid=1294&grid=783


77

SPIS TABEL TAB. 1 PARAMETRY CHARAKTERYZUJĄCE KLIMAT TERENU GMINY OKONEK .......................................................................8 TAB. 2 CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA RÓŻNYCH RODZAJÓW POGODY ................................................................................8 TAB. 3 ZBIORNIKI WODNE W MIEŚCIE I GMINIE OKONEK ....................................................................................... 10 TAB. 4 STAN CZYSTOŚCI RZEK W GMINIE OKONEK................................................................................................ 11 TAB. 5 UŻYTKOWANIE GRUNTÓW W MIEŚCIE I GMINIE OKONEK................................................................................ 12 TAB. 6 GŁÓWNE TYPY SIEDLISKOWE LASU W MIEŚCIE I GMINIE OKONEK ORAZ ICH PRZYDATNOŚĆ DLA TURYSTYKI I REKREACJI ........ 13 TAB. 7 POMNIKI PRZYRODY W MIEŚCIE I GMINIE OKONEK ...................................................................................... 15 TAB. 8 FORMY OCHRONY PRZYRODY NA TERENIE MIASTA I GMINY OKONEK................................................................... 16 TAB. 9 KALENDARZ IMPREZ NA TERENIE MIASTA I GMINY OKONEK W 2007 R. ............................................................... 26 TAB. 10 LICZBA MIEJSC NOCLEGOWYCH W MIEŚCIE I GMINIE OKONEK ........................................................................ 29 TAB. 11 ROZKŁAD JAZDY – ODJAZDY ZE STACJI PKP W OKONKU ............................................................................... 32 TAB. 12 LICZBA MIESZKAŃCÓW MIASTA I GMINY OKONEK W LATACH 2000-2006 .......................................................... 41 TAB. 13 SZKOLNICTWO W MIEŚCIE I GMINIE OKONEK .......................................................................................... 41 TAB. 14 BEZROBOCIE NA TERENIE MIASTA I GMINY OKONEK W LATACH 2004-2007 ....................................................... 41 TAB. 15 STOPA BEZROBOCIA W POWIECIE ZŁOTOWSKIM W LATACH 2004-2007............................................................. 41 TAB. 16 PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE: „OD KORALIKA DO NASZYJNIKA... – WSPÓLNIE KREUJEMY ROZWÓJ OBSZARÓW

WIEJSKICH POPRZEZ WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU LOKALNEGO REGIONU”, ZŁOŻONYM W RAMACH PROGRAMU PPL+............ 44 TAB. 17 WSKAŹNIKI DO MONITOROWANIA KONCEPCJI TURYSTYKI ............................................................................. 73

SPIS RYCIN RYC. 1 LOKALIZACJA MIASTA I GMINY OKONEK ....................................................................................................5

SPIS FOTOGRAFII FOT. 1 DOŻYNKI I PÓŁMARATON LIPCOWY ........................................................................................................ 27 FOT. 2 LEŚNA KLASA................................................................................................................................. 38

ANEKS ZAŁĄCZNIK 1 LISTA PROJEKTÓW DO SCHEMATU II PPL+ ....................................................................................... 79 ZAŁĄCZNIK 2 WYNIKI BADAŃ ANKIETOWYCH MIESZKAŃCÓW MIASTA I GMINY OKONEK W 2008 R. ........................................ 86


78

ANEKS


79

Załącznik 1 Lista projektów do Schematu II PPL+

Lp. Tytuł projektu Krótki opis Termin Kwota całkowita

Kwota z Leadera

1. Szkolenie z zakresu sporządzania wniosków i zarządzania projektami

Celem projektu było uzyskanie umiejętności sporządzania projektów i ich realizacji. Projekt zakładał przeszkolenie 60 osób z obszaru działania Fundacji LGD Naszyjnik Północy.

22.01.2007, 23.03.2007, 19.04.2007

8996,68 9.000

2. Wykonanie dokumentacji projektowych modernizacji obiektów użyteczności publicznej, służących integracji społeczności wiejskiej w miejscowościach: Jęczniki Wielkie, Brzeźno Człuchowskie, Krępsk, Bukowo.

Opracowanie dokumentacji technicznej dotyczącej modernizacji obiektów użyteczności publicznej w miejscowościach znajdujących się na terenie Gminy Człuchów tj. Jęczniki Wielkie, Bukowo, Krępsk, Jaromierz i Brzeźno. Projekty dotyczyły głównie termomodernizacji obiektów, remontów jak również w niektórych przypadkach rozbudowy.

29.03.2007 - 16.07.2007

25.000

25.000

3. Informacja o źródłach finansowania, pomoc przy pisaniu wniosków, doradztwo w zarządzaniu projektami.

Projekt zakładał utworzenie jednego miejsca pracy dla osoby w charakterze doradcy. Zadania doradcy:

1. informowanie o źródłach i zasadach finansowania projektów, 2. pomoc przy pisaniu projektów, 3. udzielanie praktycznych porad w trakcie realizacji projektu.

02.01.2007 - 31.03.2008

24467,00 35.000

4. Opracowanie i wydanie informatora turystycznego „Perły Naszyjnika Północy”

LGD – Naszyjnik Północy w porozumieniu z partnerami opracował i wydał ok. 100-stronicowy trójjęzyczny (jęz. polski, angielski, niemiecki) informator turystyczny, którego celem jest dostarczanie informacji mieszkańcom i turystom przebywającym na obszarze objętym działaniem LGD i promowanie tego obszaru. Informator zawiera m.in. informacje dotyczące zasobów przyrodniczych i kulturowych, lokalnych produktów, imprez i zwyczajów, możliwości aktywnego wypoczynku i uprawiania turystyki. Ponadto w informatorze zamieszczono wszystkie informacje teleadresowe istotne z punktu widzenia turysty (np. punkty IT, baza noclegowa, restauracje, ośrodki zdrowia, bankomaty, itp.) oraz mapy ścieżek i szlaków turystycznych. Informator przekazywany jest nieodpłatnie.

07.05.2007 - 31.08.2007

59000,00 60.000

5. Opracowanie i wydanie wspólnej oferty inwestycyjnej dla obszaru działania Fundacji LGD Naszyjnik Północy

Celem było stworzenie wspólnej oferty promocyjno – inwestycyjnej zachęcającej potencjalnych przedsiębiorców do tworzenia na obszarze działania Fundacji LGD naszyjnik Północy nowych przedsięwzięć inwestycyjnych. W ramach projektu wydano 2000 prospektów zawierających informacje o terenach przeznaczonych pod inwestycje.

27.08.2007 - 31.12.2007

21004,00

20.000

6. Promocja LGD Naszyjnik Północy w ramach targów turystycznych – ITB Berlin

Udział w prestiżowych targach turystycznych ITB w Berlinie jest doskonałą okazją do promocji 11 gmin, które wchodzą w skład LGD Naszyjnik Północy. Tego typu imprezy targowe pozwalają ukazać walory przyrodnicze, możliwości wypoczynku oraz przedstawić bogate tradycje kulturowe i zabytki obszaru LGD Naszyjnik Północy.

07-11.03.2007 21833,62 22.000


80


Kwota z Leadera

Targi ITB w Berlinie to także możliwość pozyskania turysty zagranicznego. Oprócz prezentacji informatorów, na stoisku znalazły się również ciekawe propozycje kulinarne i kulturalne, wyroby rękodzieła artystycznego, a także upominki związane z prezentowanym regionem. Wszystko uzupełniła projekcja multimedialna.

7. Promocja LGD Naszyjnik Północy w ramach targów turystycznych Tour-Salon w Poznaniu

Udział w targach turystycznych Tour-Salon w Poznaniu w związku z pozycją targów oraz faktem, że teren działania LGD Naszyjnik Północy jest zapleczem turystycznym dla aglomeracji poznańskiej. Udział w prestiżowych targach jest doskonałą okazją do promocji 11 gmin, które wchodzą w skład LGD Naszyjnik Północy. Tego typu imprezy targowe pozwalają ukazać walory przyrodnicze, możliwości wypoczynku oraz przedstawić bogate tradycje kulturowe i zabytki obszaru LGD Naszyjnik Północy. Podczas targów prezentowano informatory turystyczne, ciekawe propozycje kulinarne i kulturalne, wyroby rękodzieła artystycznego, a także upominki związane z regionem. Wszystko uzupełniła projekcja multimedialna.

24-27.10.2007 9539,84 10.000

8. Promocja LGD Naszyjnik Północy w ramach targów turystycznych w Gdańsku

Udział w targach turystycznych w Gdańsku to doskonała okazja do promocji 11 gmin, wchodzących w skład LGD Naszyjnik Północy. Tego typu imprezy targowe pozwalają ukazać walory przyrodnicze, możliwości wypoczynku oraz przedstawić bogate tradycje kulturowe i zabytki obszaru LGD Naszyjnik Północy. Potencjalny turysta otrzymał bogatą ofertę różnych form wypoczynku. Oprócz prezentacji informatorów na stoisku znalazły się również ciekawe propozycje kulinarne i kulturalne, wyroby rękodzieła artystycznego, a także upominki związane z prezentowanym regionem. Wszystko to uzupełniła projekcja multimedialna.

13-15.04.2007 4988,49 5.000

9. Organizacja konkursu na Markę Lokalną „Naszyjnik Północy” (dojazd i wyżywienie uczestników, wynajem Sali, sprzętu i wyposażenia, opracowanie i druk katalogu produktów lokalnych, koszty obsługi)

Celem konkursu jest wyłonienie najlepszych towarów, usług i ważnych społecznie inicjatyw związanych z obszarem działania Fundacji LGD Naszyjnik Północy, a tym samym promocja regionu. Nagrodzone produkty zostaną oznaczone Marką Lokalną „Naszyjnik Północy”, a wytwórcom produktów tradycyjnych zostanie udzielona pomoc w ubieganiu się o przyznanie certyfikatów.

W trakcie realizacji

7.000

7.000

10. Koncert finałowy nad jeziorem Proboszczowskim – sfinansowanie udziału zespołów lokalnych

Zakrzewo, stolica polskości na krainie pod zaborem pruskim, w najnowszej historii, wyróżnia się wśród innych małych miejscowości regionu. Od 15 lat przyczynia się do tego koncert nad jeziorem Proboszczowskim, jedyna i niepowtarzalna impreza bluesowa w Polsce, odbywająca się na wsi. To święto promujące region, łączące edukację z zabawą i możliwością spędzenia wolnego czasu. Sposób realizacji:

14.07.2007

6.000

6.000


81


Kwota z Leadera

1) otwarty, bezpłatny koncert finałowy w plenerze nad jeziorem Proboszczowskim, 3) łączenie wielkopolski z Pomorzem.

11. Zagraniczne wyjazdy studyjne (Czechy, Niemcy, Finlandia)

Lokalna Grupa Działania Naszyjnik Północy zamierza korzystać z doświadczeń LGD Krajów UE.

3-7.11.2007, 12-17.11.2007

39758,10 40.000

12. Krajowe wyjazdy studyjne (udział w sieci)

Celem projektu jest współpraca i wymiana doświadczeń miedzy Lokalnymi Grupami Działania.

15.02.2007, 27.03.2007,

27-28.04.2007, 11.09.2007,

16-17-03-2008

7667,88 (na dzień dzisiejszy)

10.000

13. „Agroturystyka – sposób na lepsze jutro”

Trzydniowe szkolenie dla osób zamierzających podjąć działalność agroturystyczną. Program szkolenia przewidywał: 1. organizację i prowadzenie gospodarstw agroturystycznych (rodzaje

zakwaterowań, wymagane standardy, dodatkowe usługi, tworzenie oferty pobytu, współpraca z innymi podmiotami)

2. podstawy prawne funkcjonowania gospodarstw (formy działania, zagadnienia podatkowe, standaryzacja)

3. elementy marketingu i zarządzania (analiza SWOT, typy promocji) 4. rodzajów wsparcia finansowego (kredyt, fundusze unijne) 5. wizyty w istniejących gospodarstwach

10-11.12.2007

8.040 8.040

14. Przewodnik turystyczny. Pilot wycieczek i spływów kajakowych.

W ramach projektu przeprowadzono szkolenie, które objęło: 1. Poznanie historii obszaru, jego położenia geograficznego, zasobów

atrakcji turystycznych kulturalnych, przyrodniczych i innych. 2. Poznanie szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych, szlaków

kajakowych, szlaków pieszych. 3. Poznanie zasobów bazy noclegowej i gastronomicznej. 4. Wykorzystanie komputera i Internetu do celów marketingowych

(promocja, współpraca) 5. Nauka tworzenia banku informacji o regionie. 6. Psychologiczne podstawy obsługi klientów. 7. Obsługa grup zorganizowanych i turystów indywidualnych.

17.07.2007 - 25.07.2007

12794,02 12.800

15. Rolnik – gryka – gryczana turystyka. Projekt nasz skierowany do osób bezrobotnych posiadających podstawy wiedzy rolniczej. Zakres szkolenia przewiduje : 1. Podstawy uprawy gryki. 2. Przetwórstwo gryki. 3. Promocja produktów i usług.

18.04.2007, 20-

21.04.2007, 24.04.2007,

26-27.04.2007

11552,42 11.840


82


Kwota z Leadera

4. Imprezy gryczane. Wyroby pamiątkarskie, Piekarnictwo. Miód gryczany. 5. Gryka a medycyna naturalna. 6. Turystyka gryczana.

16. Uprawa i przetwórstwo ziół i runa leśnego

Szkolenie na temat: 1. Rodzaje ziół ,ich uprawa, zbiór, sposoby przechowywania , suszenie. 2. Przetwórstwo runa leśnego. 3. Rodzaje odbiorców (rynki zbytu), formy współpracy (duże firmy

zielarskie, farmaceutyczne, przedsiębiorstwa specjalistyczne, sklepy zielarskie.

4. Formy prowadzenia działalności, podstawy prawne, środki na rozpoczęcie działalności.

5. Promocja, nawiązywanie współpracy.

07.09.2007 5.320 5.320

17. Cykl trzech szkoleń podnoszących świadomość ekologiczną mieszkańców LGD

Celem projektu jest przygotowanie szkoleń mających na celu uwrażliwienie lokalnej społeczności na zagrożenia jakie niesie ze sobą nieracjonalne korzystanie ze środowiska naturalnego i jego zanieczyszczanie ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki odpadami.

11.03.2008, 12.03.2008, 14.03.2008

W trakcie rozliczania

3.000

18. Projekt renowacji cmentarzy wojennych na terenie gminy Czarne

Projekt zakłada opracowanie dokumentacji technicznej dotyczące renowacji trzech cmentarzy wojennych : -cmentarz wojenny STALAG NORD -cmentarz jeniecki LAGER III - cmentarz jeńców wojennych STALAG II B Hammerstein Dokumentacja powinna zawierać projekt renowacji terenu cmentarza: terenu i pomników tam usytuowanych.


18.000 18.000

19. Opracowanie projektu technicznego-architektura zieleni i projektu odrestaurowania gontyny dla parku podworskiego w Bińczu

Wieś Bińcze położona jest na trasie Szczecinek – Człuchów, park znajduje się w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Park posiada wiele gatunków drzew w wieku od 90 do 120 lat, alejki, które są zarośnięte krzakami, oraz gontynę średniowieczną w stanie zrujnowanym, która stanowi pozostałość po niemieckim Pałacu. Pałac został wybudowany w roku 1879 i w późniejszym okresie wykupiony przez Księży Misjonarzy Świętej Rodziny Prowincji Niemieckiej. Pałac przyjmuje charakter klasztoru. Działa w takiej funkcji do roku 1973, gdy zniszczył go pożar. Park o powierzchni 3,75 ha wpisany jest do rejestru zabytków województwa pomorskiego (nr decyzji PSOZ-I-5340/8/96).

23.04.2007 - 31.07.2007

7.000 7.000

20. Inkubator technologii rolno – spożywczych w miejscowości Cierznie studium wykonalności

Dominująca dziedzina gospodarki na obszarze LGD „Naszyjnik Północy” to rolnictwo. Główny problem obszaru stanowi brak przetwórstwa rolno – spożywczego. Gmina Debrzno to zagłębie owoców miękkich: porzeczka czerwona i czarna, truskawka, aronia oraz rzepak. Podobna sytuacja występuje u pozostałych partnerów. Obszar ZSROW „Naszyjnika Północy”

19.02.2007 – 07.05.2007

25.000 25.000


83


Kwota z Leadera

bogaty jest też w runo leśne. Wielu bezrobotnych utrzymuje się z pozyskiwania ziół. W związku z powyższym na obszarze Zielonego Parku Przemysłowego Cierznie planuje się uruchomić drugi obiekt Ośrodka/ Inkubatora Przedsiębiorczości w Debrznie o profilu rolno – spożywczym. Obiekt ma zapewnić zbyt na miejscowe produkty rolne i leśne oraz przyczynić się do stworzenia nowych miejsc pracy. W ramach niniejszego wniosku zamierzamy wykonać dokumentację - studium wykonalności przedsięwzięcia.

21. Projekt turystycznego zagospodarowania szlaków wodnych Rużycy, Piławy i Gwdy

Opracowanie dokumentacji technicznej na potrzeby wykorzystania turystycznego trzech rzek w Gminie Jastrowie, każda z nich byłaby szlakiem o innej tematyce. Opracowanie dokumentacji technicznej na adaptację kościoła poewangelickiego w Budach jako Centrum Turystyki Wodnej.


25.000 25.000

22. Projekt rozwoju infrastruktury turystycznej jako przedsięwzięcie służące tworzeniu nowych miejsc pracy

Opracowanie kompleksowego projektu zagospodarowania terenu nad jeziorem Mochel w Kamieniu Krajeńskim (modernizacja pola namiotowego – przebieralnie, sanitariaty – wyznaczenie terenu pod budowę kiosków handlowo-gastronomicznych, boisko do koszykówki, projekt budowy promenady z punktem widokowym, amfiteatr, zjeżdżalnia, parking dla samochodów i rowerów, wytyczenie ścieżki rowerowej i spacerowej).

15.06.2007-30.12.2007

25.000 25.000

23. Turystyczne zagospodarowanie terenów nad jeziorem Dymno – etap I: Opracowanie dokumentacji technicznej dla kąpieliska.

Gmina Koczała zamierza zagospodarować teren nad jeziorem Dymno jako teren rekreacyjno-parkowy z urządzeniami do rekreacji zorganizowanej oraz kąpielisko zgodnie z „Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego okolic jeziora Dymno”. Na terenie tym powstanie jeden budynek o powierzchni 300 m kw. jako zaplecze gastronomiczne, sanitarne i gospodarcze. Wokół budynku powstanie m.in. plac zabaw dla dzieci, boisko do gier, miejsce na ognisko. Planuje się doprowadzenie sieci wodno-kanalizacyjnej do budynku. W pobliżu obiektu rządzone zostanie ogólnodostępne kąpielisko. Pierwszy etap przewidywał opracowanie dokumentacji technicznej, dotyczącej kąpieliska nad jeziorem Dymno.

01.03.2007 – 30.04.2007

25.000 25.000

24. Szanujmy nasze dobra – Projekt zagospodarowania kompleksu sportowo-rekreacyjnego w Lipce

Wykonanie dokumentacji wstępnej oraz niezbędnych ekspertyz dotyczących zagospodarowania basenu w Lipce i terenów przyległych. Plan ma dotyczyć miejsc na wypoczynek dla dorosłych, zaplanowani terenów zielonych z naturalnym oczkiem wodnym oraz placów zabaw dla najmłodszych.


25.000 25.000

25. Opracowanie kompleksowej inwentaryzacji potencjału rekreacyjno – turystycznego obszaru Gminy Okonek

Bezpośrednim celem opracowania profesjonalnej analizy jest określenie potencjału rekreacyjno – turystycznego obszaru gminy. Głównym aspektem analizy będzie sprecyzowanie oraz charakterystyka szczegółowa walorów przyrodniczych i kulturowych, które w perspektywie czasu mogą zostać wykorzystane do rozwoju bazy służącej wypoczynkowi mieszkańców oraz


25.000 25.000


84


Kwota z Leadera

turystów. W projekcie zawarte zostaną także szczegółowe plany rozwiązań w zakresie zagospodarowania zbiorników wodnych oraz rzek, a także niezbędne analizy i plany zmierzające do utworzenia zbiornika wodnego po dawnym wyrobisku w miejscowości Lędyczek. Opracowanie inwentaryzacji wraz z planami szczegółowymi pozwoli na ocenę posiadanych zasobów w aspekcie możliwości ich zagospodarowania oraz określenia hierarchii ważności dla jak najlepszego rozwoju bazy rekreacyjno – turystycznej gminy.

26. Projekt budowy placów zabaw dla dzieci i młodzieży w gminie Przechlewo.

Opracowanie dokumentacji dot. projektu budowy placów zabaw dla dzieci i młodzieży na terenie gminy Przechlewo

18.04.2007 - 30.04.2007

5.000 5.000

27. Opracowanie kompleksowej strategii rozwoju turystyki w gminie Przechlewo

Opracowanie kompleksowej strategii rozwoju turystyki w gminie Przechlewo opartej na inwentaryzacji zasobów i prognozie turystycznych możliwości rozwojowych.

30.10.2007 - 28.12.2007

10.000 10.000

28. Projekt Budowy Centrum Rekreacyjno – Wypoczynkowego nad jez. Przechlewskim w Przechlewie

Opracowanie dokumentacji dot. projektu na zagospodarowanie terenów wokół jez. Przechlewskiego leżącego w centrum Przechlewa zawierającej projekt kąpieliska, placu zabaw dla dzieci ,alejek spacerowych, zespołu boisk sportowych, muszli koncertowej, infrastruktury zielonej

28.03.2007 – 28.04.2007

10.000 10.000

29. Projekt zagospodarowania Gminnego Centrum Rekreacji i Sportu „AtU” w Rzeczenicy.

Celem projektu jest wykonanie dokumentacji na budowę Tarasy Widokowego pn. ”AtU” położonego na śródleśnym wzniesieniu jeziora Krępsko oddalonym ok. 1,5 km na płd. wschód od miejscowości Gwieździn w gminie Rzeczenica. Dokumentacja objąć ma również: wykonanie drogi dojazdowej i miejsca parkingowe, zaprojektowanie infrastruktury na drobną gastronomię, wypożyczalnie sprzętu, wykonanie tablic informacyjnych, wytyczenie i oznakowanie Rowerowych Tras Zjazdowych (lokacji tych tras służy tamtejsze ukształtowanie terenu), oraz sieci tematycznych ścieżek i szlaków rowerowych łączących Rzeczenicę, ośrodek w Rzewnicy, Gwieździn i taras widokowy „AtU” – tematycznych bo związanych z wykorzystaniem symboli brydżowych oraz miejscowych atrakcji przyrodniczych jak: czarne bociany, bobry, wspaniały starodrzew bukowy oraz infrastrukturę tych szlaków: miejsca postoju, tablice informacyjne i oznakowania tras.


25.000 25.000

30. Centrum Kulturalno-Turystyczno-Wypoczynkowe w Zakrzewie (dokumentacja)

Celem zamierzonych działań jest rewaloryzacja i renowacja Domu Polskiego – miejsca tradycji i dziedzictwa kulturowego oraz zagospodarowanie terenów zielonych bezpośrednio przyległych do Domu Polskiego i położonych nad jeziorem Proboszczowskim w Zakrzewie. Remont budynku Domu Polskiego polegać będzie na wymianie okien, drzwi, dociepleniu dachu, ociepleniu budynku oraz nowej elewacji, wymianie centralnego ogrzewania, malowaniu wszystkich pomieszczeń, adaptacji


25.000 25.000


85


Kwota z Leadera

pomieszczeń poddasza na pokoje gościnne oraz renowacji zabytkowych fresków Janiny Kłopockiej – „Polski rok obrzędowy”. Na terenach zielonych znajdujących się za domem Polskim oraz nad jeziorem Proboszczowskim planuje się urządzenie terenów rekreacyjnych dla mieszkańców i turystów. Zostanie urządzone pole namiotowe wraz z zapleczem sanitarnym, modernizacja strzelnicy, uporządkowanie starego ewangelickiego cmentarza.

31. Ogólnopolski spływ kajakowy „Z Husarią po Czernicy” (wynajem i transport sprzętu, dojazd i wyżywienie uczestników, koszty obsługi)

Zapoznanie turystów – kajakarzy z walorami turystyczno –przyrodniczymi regionu – promocja regionu, popularyzacja czynnego wypoczynku poprzez uprawianie turystyki kajakowej, integracja miłośników turystyki wodnej.

17-19.2007 2961,33 3.000

RAZEM 537.800 543.000 Poza tym: - odbyła się konferencja wprowadzająca 19.02.2007 – 2976,79 zł (planowane – 3000 zł) - wydano plakaty informacyjne 09.05.2007 – 1098,00 zł (planowane 1100 zł) - wydano ulotki informacyjne 09.05.2007 – 2196,00 zł (planowane 2200 zł) - prowadzona jest strona internetowa 02.01.2007-31.02.2008 – 4800 zł - odbył się cykl11 imprez w 11 gminach pn. „Jedenaście pereł Naszyjnika Północy” - 01.05.2007, 23-24.06.2007, 30.06.2007, 15.07.2007, 04.08.2007, 11.08.2007, 18.08.2007, 25.08.2007, 01.09.2007, 08.09.2007, 9.11.11.2007 – 101 000 zł - planowana jest konferencja podsumowująca – 3000 zł - 97 100,00 zł stanowią koszty administracyjne (wynagrodzenia, utrzymanie biura, materiały biurowe, delegacje, zakup sprzętu IT, zakup wyposażenia biura). Opracowanie na podstawie danych Fundacji LGD Naszyjnik Północy


86

Załącznik 2 Wyniki badań ankietowych mieszkańców Miasta i Gminy Okonek w 2008 r.

A. INFORMACJE O BADANYCH

Badania ankietowe przeprowadzone na 108 przypadkowo wybranych mieszkańcach Miasta i Gminy Okonek, reprezentujących m.in.: Borki, Borucino, Chwalimie, Ciosaniec, Kruszkę, Lędyczek, Lotyń, Łomczewo, Okonek, Pniewo, Podgaje, Skoki i Węgorzewo.

1. Płeć badanych

19%

69%

12%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

mężczyzna kobieta brak odp.

% b

adan

ych

Źródło: badania własne

2. Wiek badanych

1%

11%

34%

41%

8%

0%

5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

do 19 lat 20-25 lat 26-36 lat 37-50 lat 51-60 lat powyżej 60 lat brak odp.

% b

adan

ych



87

3. Wykształcenie badanych

6%

19%

32%

22% 21%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

podstawowe zawodowe średnie wyższe brak odp.

% b

adan

ych


B. INFORMACJE NA TEMAT TURYSTYKI W GMINIE

1. Czy zdaniem badanych Miasto i Gmina Okonek są atrakcyjne dla turystów?

1%

34%

65%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

TAK NIE brak odp.

% b

adan

ych



88

2. Czy badani chcieliby, aby na terenie Miasta i Gminy Okonek rozwijała się turystyka?

6%

94%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

TAK NIE

% b

adan

ych


3. Rodzaje turystyki, które mogłyby się rozwijać na terenie Miasta i Gminy Okonek wg badanych

8%

6%

10%

12%

16%

20%

28%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

krajoznawcza

ekoturystyka

piesza

kajakowa

konna

agroturystyka

rowerowa

% wskazań



89

4. Czy w gminie byłyby osoby chętne do podjęcia pracy w turystyce?

0%6%

94%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

TAK NIE brak odp.

% b

adan

ych


5. Czy mieszkańcy zachęcają rodzinę, znajomych z innych stron, by przy okazji

pobytu w gminie Okonek zwiedzili miasto i jego okolice?

68%

20%

12%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

TAK NIE brak odp.

% b

adan

ych



90

6. Najciekawsze miejsca/obiekty w Mieście i Gminie Okonek wg badanych

Najciekawsze miejsca Ilość wskazań

Kościół w Brokęcinie 40 Kościoły (w Lotyniu, Okonku, Pniewie) 24 Wzgórze Tecława, wieża Bismarcka 62 Okonek (centrum, historia, fontanna) 5 Pomnik Pamięci Narodowej Podgaje, Izba Pamięci 7 Kurhany (grobowce) okolice Lotynia 1 Inne (Węgorzewo, Lędyczek, Podgaje, szkoły, pieczarkarnia, UM, gimnazjum, fasady budynków, Wał Pomorski)

9

Tereny przyrodnicze (Nadleśnictwo Okonek, mokradła, wrzosowiska) 9 Rzeki, doliny (rzeka Czarna, Gwda) 15 jeziora (Podgaje, Okonek, Leśne, Bąk, Borowe) 40 lasy 14 Park koło stadionu 4 Szlaki turystyczne (piesze, rowerowe, wodne, dydaktyczne) 58 Stanica harcerska w Podgajach 13 Gospodarka ekologiczna w Anielinie, stadnina koni, w Anielinie 6 Gospodarstwo agroturystyczne, w Chwalimiu 4 Plaże 2 Malownicze położenie gminy 1 Elektrownie wodne 11 Wędkarstwo, dobre warunki do wędkowania, 3 Obiekty sportowo-rekreacyjne (Skate Park w Okonku, stadion) 8 Kino, Podgaje kino samochodowe 3 Źródło: badania własne


91

7. Ocena atrakcyjności obiektów/miejsc/wydarzeń:

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

dolina rzeki Gwdy

dolina rzeki Czarnej

jeziora: Bak, Leśne

dobre warunki do wedkowania

chronione obszary przyrodnicze

dawny poligon wojskowy

mokradła, wrzosowiska

historia Okonka

drewniany kosciół w z XVI w. w Brokecinie

szachulcowy kosciół z XVIII w. w Lotyniu

4 elektrownie wodne

impreza „Lato na wsi”

zawody wedkarskie

góra Tecława, wieża obserwacyjna

szlaki rowerowe

szlaki piesze

szlaki wodne

kuchnia i rekodzieło Koła Gospodyn Wiejskich

% wskazań

brak odp. mało atrakcyjna atrakcyjna bardzo atrakcyjna Źródło: badania własne


92

8. Bariery rozwoju turystyki na terenie Miasta i Gminy Okonek wg badanych

Problemy Ilość wskazań

Niewystarczająca baza noclegowa, brak: hoteli, pensjonatów, domków kempingowych; słaby rozwój agroturystyki

49

Niedostateczna baza gastronomiczna, mało restauracji, kawiarni, mało miejsc z dobrym jedzeniem

29

Brak oferty kulturalno – rozrywkowej, dyskotek, kin, filmów 12 Brak kompleksowej oferty rekreacyjno-wypoczynkowej 2 Mało ścieżek rowerowych, z innymi miejscowościami (np. Szczecinkiem), zaniedbane i nieodnawialne szlaki rowerowe, brak szlaków

7

Brak bazy turystycznej: wypożyczalni rowerów, kajaków, brak sprzętu wodnego 8 Brak zagospodarowanych przystanków kajakowych 1 Brak zagospodarowania okolic jezior 3 Drogi dojazdowe, utrudniony dojazd do atrakcji, zły stan dróg, koleiny na drogach, fatalny stan dróg poza miastem

8

Mało parkingów, w Lotyniu 8 Brak infrastruktury komunalnej 1 Brak instalacji ściekowej 1 Brak dobrych połączeń PKS, przystanek PKS 2 Brak dobrych połączeń PKP, ograniczenie połączeń kolejowych, stacja PKP daleko od miasta

4

Brak komunikacji miejskiej 1 Problem z dostaniem się do kościoła w Brokęcinie i wejścia na wieżę Bismarcka 1 Brak dbałości o estetykę Okonka, zły stan chodników, mało zieleni w Okonku, śmieci na terenie gminy, brak zagospodarowania budynków popegerowskich

11

Brak alejek spacerowych 1 Brak toalet miejskich 9 Brak zabaw dla dzieci, mało atrakcji dla dzieci 5 Policja nie pilnuje porządku w Okonku, brak dozoru policji, złe zachowanie młodzieży 5 Nieprzyjemni mieszkańcy 1 Brak informacji turystycznej, brak informacji; Brak informacji na temat niektórych obiektów, dojazdu do nich, np. elektrowni wodnych

6

Brak oznakowania obiektów 1 Bardzo mała reklama regionu 2 Brak przewodnika 1 Brak sztandarowej imprezy, mało imprez 2 Brak korelacji działań, zarządzania turystyką 1 Targowisko 1 Mało sklepów 1 Rygorystyczne zakazy wstępu do lasu 1 Mało atrakcji turystycznych, brak interesujących miejsc do zwiedzania, na dłuższy pobyt

6



93

9. Opinie badanych na temat możliwości korzystania z obiektów/miejsc na terenie gminy

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

parkingi

toalety publiczne

pola biwakowe

wypożyczalnie rowerów

wypożyczalnie kajaków

szlaki rowerowe

scieżki rowerowe

szlaki piesze

szlaki wodne

przystanie kajakowe

pomosty

plaże nad jeziorami

miejsca do wedkowania

% wskazańbrak odp. NIE TAK



94

10. Polecane bary/restauracje oraz dania na terenie Miasta i Gminy Okonek

Restauracja/bar Danie Placek po węgiersku Zupa gulaszowa Zestaw obiadowy Świeżynka

Bar Wiktoria, Podgaje

Pierogi Schabowy BP Podgaje Flaki Zupa rybna Smażalnia ryb P. Bączkiewicz, Brokęcino Ryby smaczne i świeże

Dana w Lotyniu Pierogi Bar Miko w Lotyniu Schabowy Pierogi, ruskie Pierś z kurczaka Flaczki Kotlet schabowy Sałatki owocowe i warzywne, surówki Frytki, ryba

Restauracja w Podgajach, Szapiel

Pieczeń w sosie Pierogi Schabowy Golonka Flaki Ryba panga

Bar „U Czesia”

Czerwony barszcz z uszkami Restauracja Turystyczna Ryby z grilla

Bar Pod Baranami Kebab w bułce Pizza Kebab Pizzeria w Okonku Frytki Schabowy z frytkami Bar Piotruś w Okonku Pieczone ziemniaczki z boczkiem Gospodarstwo turystyczne Chwalimie Pierogi



95

11. Pomysły mieszkańców na pamiątkę z gminy

Pomysł widokówki prospekty pamiątki własnoręcznie zrobione przez mieszkańców przedmioty rękodzieła regionalnych artystów figurki, miniaturki figurki wieży Bismarcka, miniaturka figurka gryfa z herbu Okonka figurki historyczne odpowiednie do danej miejscowości i zabytku, kościoła w Brokęcinie rzeźba charakteryzująca gminę album ze zdjęciami zabytkowymi Miasta i Gminy Okonek, książeczka z najciekawszymi miejscami z regionu, książka przewodnik po Mieście i Gminie Okonek atlas Okonka od powstania do dziś foldery flagi i godło Okonka proporce czapeczki z barwami i godłem Okonka Zdjęcia na tle gminy, z lotu ptaka, gminy breloczek z logo Okonka smycz z logo Okonka W Okonku brak spokojnego, zamkniętego dla ruchu samochodowego ryneczku z cukierenką, kawiarnią i dużą ilością zieleni, gdzie można by coś dobrego i niedrogiego zjeść. kosz pieczarek ogłosić konkurs jagody i grzyby zebrane w lesie kubki z fot. Okonka i okolic suszone grzyby w ładnym opakowaniu, płócienny worek logo Okonka Źródło: badania własne


96

12. Propozycje badanych na rozwój turystyki w Mieście i Gminie Okonek

Propozycje Ilość odp. Zwiększenie bazy noclegowej 3 Powstali hoteli, pensjonatów 3 Ośrodki turystyczne przy jeziorach 1 Powstanie nowych pól biwakowych, dobrze wyposażonych domków kempingowych 4 Modernizacja stanicy harcerskiej w Podgajach 1 Rozwój agroturystyki 4 Powstanie bazy noclegowo-gastronomicznej w pobliżu rzek i jezior 8 Powstanie gastronomii i małej gastronomii, przytulnej restauracji z domowym jedzeniem, np. baru mlecznego, kawiarni

7

Odnowienie i utworzenie nowych szlaków pieszych i rowerowych; uporządkowanie, poprawienie oznakowania trasy rowerowej od Bornego Sulinowa

8

Ścieżka rowerowa Okonek - Szczecinek 1 Szlaki dla pojazdów dwukołowych 1 Więcej imprez kulturalnych, organizowanie imprez promujących gminę 1 Rozwijanie ośrodków kulturalno-młodzieżowych na terenach wiejskich 1 Więcej imprez dla dzieci i młodzieży 1 Budowanie hal sportowych i ośrodków rekreacyjnych, basenu 3 Modernizacja stadionu – inna nawierzchnia 1 Kort tenisowy 1 Może ośrodek rehabilitacji ze względu na piękne tereny leśne 1 Zagospodarowanie okolic jezior; sklepiki dla turystów i plażowiczów, mini bar, plac zabaw, wypożyczalnia sprzętu turystycznego; jezioro II – domki kempingowe, pole namiotowe, gastronomia

7

Zagospodarowanie terenu przy plaży jeziora Bąk w Okonku 3 Zagospodarowanie terenu wokół jeziora Kacko w Pniewie 1 Przystań i miejsca postojowe nad Gwdą Wypożyczalnie kajaków, rowerów wodnych 6 Organizowanie spływów kajakowych 1 Niezwykłe widoki na wrzosowiska, szczególnie jeśli by była jazda konna 1 Stadnina konna, wspomogłaby rehabilitację dzieci niepełnosprawnych 1 Zagospodarowanie byłego poligonu w ścieżki rowerowe i konne 3 Tereny popoligonowe są doskonałym miejscem do opracowania zlotów militarnych i motocrossu, pojazdów militarnych, quadów, motocykli

3

Opracowanie kompleksowego planu zagospodarowania dawnego poligonu 2 Udostępnienie mieszkańcom terenu poligonu 1 Dokonać rewitalizacji Wzgórza Tecława 1 Zwiedzanie okolic w pobliżu elektrowni 1 Zmienić sposób zagospodarowania po żwirowni w Lędyczku, z przeznaczeniem na rekreację i turystykę

1

Należy szkolić osoby i pomagać im w zakładaniu i prowadzeniu miejsc agroturystycznych 1 Nauka jazdy konnej 1 Nauka tańca 1 Przeznaczenie pieniędzy na poprawę dróg 2 Odnowienie elewacji 1 Więcej zieleni w mieście 1 Powstanie punktu informacji turystycznej 1 Lepsze oznakowanie do punktów informacji turystycznej 1 Właściwe oznakowanie gminy 1 Zarządzanie turystyką, chętni do promocji turystycznego wizerunku gminy 1 Lepsza współpraca miasta z nadleśnictwem 1 Zwiększenie nakładów na rozwój agroturystyki 1 Większa promocja 2 Źródło: badania własne

K G O NA LATA 2008-2018 - Aktualności - Gminny Portal ... · w kierunku wybrzeża, a szczególnie...

Documents

Transcript of K G O NA LATA 2008-2018 - Aktualności - Gminny Portal ... · w kierunku wybrzeża, a szczególnie...