Janusz Zimowski

Zakład Genetyki

Wiotkość,

brak postępu w rozwoju ruchowym dziecka,

niewydolność oddechowa lub też

postępujące osłabienie mięśni obręczy biodrowej

Sposób dziedziczenia

– recesywny, autosomalny (5q11.2-13.2)

Częstość zachorowania

– 1 : 6-7 tys.

Częstość nosicielstwa

– 1 : 38-40 osób

SMA1 choroba Werdniga Hoffmanna

SMA2 postać pośrednia

SMA3 choroba Kugelberga Welander

Utrata neuronów ruchowych rdzenia kręgowego

GTF2H2

NAIP

SMN1

SERF1A

SERF1B

SMN2

NAIPψ

GTF2H2

kopia telomerowa (mutacje chorobotwórcze)

geny:

NAIP - ang. neuronal apoptosis inhibitor protein

p44 - podjednostki p44 czynnika transkrypcyjnego TFIIH

SMN - ang. survival of motoneuron

H4F5

kopia centromerowa

E k s o n 7 E k s o n 8

1 2 3 1’ 2’ 3’

188 bp 188 bp

163 bp

126 bp

62 bp

25 bp

SMN1 SMN2

Ex 7 Ex 7

SMN1 SMN2

Ex 8 Ex 8

SMN2

SMN1

1 2 3 4 5 6 Kn

SMN1 SMN2

Choroba objawia się w dzieciństwie albo

wczesnej młodości i ma powolny, postępujący

przebieg.

Charakterystyczne dla CMT są: deformacje stóp – tak zwana stopa wydrążona (pes excavatum)

zanik mięśni strzałkowych

opadanie stopy przy chodzeniu – chód brodzący

osłabienie odruchów skokowych.

Chorzy zwykle zachowują zdolność chodzenia,

ale poszczególne postaci mogą mieć cięższy

przebieg i powodować poważne ograniczenie

sprawności ruchowej.

Neuropatia motoryczna i czuciowa

(zmniejszona szybkość przewodzenia

impulsów przez nerwy).

o CMT1 (typ demielinizacyjny, 5

genów),

o CMT2 (typ aksonalny, 17 genów), o CMT3 (nie wpływa na szybkość przewodzenia, 4 geny)

o CMT4 (typ rdzeniowy, 12 genów),

o CMTX (sprzężony z chr. X, 6 genów)

o Dziedziczenie:

autosomalne dominujące CMT1, CMT2;

autosomalne recesywne CMT4;

sprzężone z chr. X CMTX

o Częstość występowania 1/10000

80-85% przypadków to:

o CMT1A Gen PMP22 60-70%

o CMT1B Gen MPZ 5-10%

o CMTX1 Gen GJB1 ~10%

Mutacje: duplikacje, mutacje punktowe

Dawka genu

Gen PMP22

1 kopia genu – neuropatia dziedziczna z

predyspozycją do porażenia uciskowego

nerwu (HNPP)

2 kopie genu – osoba zdrowa

3 kopie genu – CMT1A

4 kopie genu – bardzo poważna neuropatia

z obwodową demielinizacją (model zwierzęcy)

o Gen PMP22 4 eksony - MLPA

o Gen MPZ 6 eksonów - sekwencjonowanie

o Gen GJB1 1 ekson – sekwencjonowanie

Analiza tych genów pozwala na

wykrycie do 90% mutacji w

CMT