7/26/2019 Jan Miodek

1/3

Jan Miodek: Studenci s inni, ale nie gorsi

W pitek gruchna wiadomo o zdciu z anten! "elewizi #olskie programu

z!koznawczego $Sownik polsko%polski$ pro&esora Jana Miodka' #owodem

takie dec!zi est (rak &undusz! na produkc kolen!ch odcink)w' *nternauci

nie da ednak za w!gran i sta murem za pro&esorem, organizuc list

poparcia dla programu na pro+lu ace(ook $Sownika polsko%polskiego$'

Kiedy tydzie temu rozmawialimy na Wrocawskich Targach Ksiki Naukowej z pro!"iodkiem# adna ze stron dyskusji nie zdawaa so$ie jeszcze sprawy# e jego audycja po% latach przestanie $y& nadawana! 'om(wilimy zatem o naj$ardziej irytujcychproesora $)dach j)zykowych# anglicyzmach# kt(re nieuchronnie zdo$ywaj so$ie wpolszczy*nie coraz wi)ksz popularno& oraz poziomie intelektualnym dzisiejszychstudent(w! +ynny polonista odpowiada na nasze pytania jak zwykle z typow dlasie$ie wielk swad,

dlaStudenta'pl: #ro&esor w programie -Sownik polsko%polski. odpowiada na

p!tania internaut)w niemal/e w 011 procentach z gow!' 2a pewn!m etapiewie si o z!ku u/ wsz!stko cz! zdarza si ednak #anu w codzienn!ch

s!tuacach zaglda do sownika3

Jan Miodek: "oja matka $ya polonistk i d$aa# e$ym od dziecistwa mia styczno&ze sownikiem ortogra-cznym! .czywicie# mnie te zdarza si) czasami zastanawia&nad pisowni niekt(rych wyraz(w / czasami miewam przysowiow 0cian)0# kiedy nicmi nie przychodzi do gowy! Nie ma ludzi $ez$)dnych j)zykowo# stylistycznie czygramatycznie!

Musi si #ro&esor powstrz!m!wa przed poprawianiem inn!ch os)(3

1eli to jest kto z rodziny# poprawiam $ez opor(w / mnie ona te zwraca uwag) napomyki! .$cych ludzi w zasadzie nie poprawiam! "nie irytuj nie tyle $)dygramatyczne# co te nieznone modne wyrazy# kt(rych kariera trwa maksymalnie kilkalat! 2zisiaj mao kto powie# e jaki pro$lem jest trudny czy skomplikowany / wszystko

jest ci)kie! "am mordercze uczucia# kiedy kto $ezpodstawnie naduywa takiegowyrazu# kt(ry w wielu sytuacjach nie pasuje do kontekstu zdania! Wiele os($ koczy teswoj wypowied* przecigym i denerwujcym 0taaak30! 4darza mi si) wtedy# do&ironicznie i teatralnie# przytakiwa& po kadym takim pytaniu! Kiedy pewnadziennikarka $ardzo mnie zirytowaa# chcc si) ode mnie dowiedzie& 0co ro$i e$y$y& modnym j)zykowo0! "odny to mona mie& garnitur# natomiast jeeli chce si) $y&

do$rym w j)zyku# naley $y& zawsze przeciwko modzie! Nie ma nic gorszego niza$ijanie wariantywnoci poprzez cige uywanie wyraz(w# kt(re przeywaj sw(jrenesans! .d$iorca zamiast skupia& si) na treci# jest przytoczony nieznoniepowtarzajc si) orm!

4astpienie swoskiego -przepraszam. angielskim -sorr!. est u/ nieznone3

4a czas(w mojej modoci m(wio si) 0pardon0 / nie $y to jednak aden sno$izm# tylkozastpienie trzysyla$owego 0przepraszam0 dwusyla$owym wyrazem! Teraz jestpodo$nie ze sowem 0sorry0# kt(re doro$io si) ju wariacji typu 0sorka0 czy 0sorewicz0!

1ednak jestem daleki od demonizowania tego sowa!

5 co #ro&esor sdzi o sowach pochodzc!ch wanie od nowpowsta!chtechnologii3 6atwo #anu zdzier/! sowo -googlowa.3

https://www.facebook.com/pages/S%C5%82ownik-polskopolski/130017820378254https://www.facebook.com/pages/S%C5%82ownik-polskopolski/130017820378254

7/26/2019 Jan Miodek

2/3

To zdecydowanie normalna sytuacja j)zykowa / jeli wzrasta cz)stotliwo& uywaniajakiego wyrazu# od razu pojawia si) przy nim czasownik! Niedawno mona $yo si)zyma& na popularno& s(w 5mailowa&6 czy 5esemesowa&6 / dzisiaj w og(le ju onenie ra i na stae zadomowiy si) w sowniku!

W *nternecie ludzie czsto (ardzo nie d(a o poziom swoich w!powiedzi 7 cz!

to nie przeszkadza #anu podczas sur&owania w sieci3

1est to irytujce# tym $ardziej# e nie m(g$ym y& $ez 7nternetu / w og(le za to nieogldam telewizji! 8dy$y kto za$ra mi dost)p do sieci# poczu$ym si) jak $ez r)ki!9zytaem niedawno ciekawy artyku specjalistki od psychologii spoecznej# kt(ra pytaa#dlaczego orma internetowej komunikacji ma si) a tak $ardzo r(ni& od ormytradycyjnej# $o wedug niej to przecie tylko kwestia szy$koci przepywu inormacji ilepszej techniki! Niekt(rzy modzi rozpoczynaj swoje maile do ludzi starszych odormuy 0witam0! 'rzecie tradycyjny list zaczyna$y si) od s(w 0+zanowny 'anie0 /dlaczego wi)c w 7nternecie miao$y $y& inaczej3 Nie rozumiem te nied$aoci oortogra-) i interpunkcj)! 8dy przestajemy d$a& o szczeg(y w sieci# wydaje nam si)# e

p(*niej nie musimy zwraca& na nie uwagi w sytuacjach o-cjalnych!8la dzisiesz!ch student)w to *nternet est g)wn pomoc d!dakt!czn' "o

niewtpliwie ogromne udogodnienie, ale niesie te/ ze so( r!z!ko po(ie/nego

lu( nawet ignoranckiego podecia do nauki' Jak #ro&esor zapatrue si na

sie ako 9r)do wiedz!3

+tudenci dzi nie czytaj duo# a ich kser(wkami s strony internetowe! W sieci jestduo chamu# kt(ry naley odrzuci jednak atwo& chocia$y sporzdzenia $i$liogra-ido pracy naukowej jest niepor(wnywalnie wi)ksza ni kilkanacie lat temu! W tymwzgl)dzie wsp(czeni studenci s lepsi ni ich starsi koledzy! + $ardziej samodzielni#po prostu inni! 7nni oczywicie nie znaczy gorsi / ich podejcie do wiata i zdo$ywaniawiedzy jest pewnie mniej erudycyjne# ale $ardziej pragmatyczne! 1estem zawsze dalekiod narzekania na modzie! W dziejach wiata s pewne niezmiennoci i starszym nigdynie podo$a si) kierunek# w jakim modzi zmieniaj ludzko&!

#olonist!ka od dawna nie est u/ o(legan!m kierunkiem studi)w' "o dla

#ro&esora pow)d do smutku3

Nie $y$ym a takim pesymist! Warto zwr(ci& uwag) na akt# e we Wrocawiu nadals zaoczne studia polonistyczne# podczas gdy w innych orodkach akademickich odparu lat sytuacja wyglda zupenie inaczej! We Wrocawiu co roku jest okoo pi)ciusetkandydat(w na polonistyk)# a na pierwszy rok dostaje si) okoo dwustu os($! W

Niemczech zawsze $)dzie germanistyka# w :nglii anglistyka# natomiast w naszym krajuwieczna $)dzie polonistyka! 1ako -lolog myl) natomiast z u$olewaniem o tym# ewykady j)zykowe dotyczce chocia$y historii miasta powinny ciekawi& student(w /dzi niestety wcale nie jest takim prostym zadaniem zainteresowa& dwudziestolatk(wsiedemnastowiecznymi starociami! Te studia ewoluuj w stron) widzeniaog(lnokulturowego i og(lnokomunikacyjnego ; i to w tym sensie jestem o nie spokojny!

1a za nieco ponad trzy lata odchodz) na emerytur)# ale myl)# e moi koledzyj)zykoznawcy $)d mieli cay czas r)ce pene ro$oty# nieco $ardziej za $oj) si) ohistoryk(w literatury!

Mo/e p)d #ask drog i poawi si na p!tach w!konawc)w muz!czn!ch

;miechz! mieszanie

akademickoci z popkultur to do(r! pom!s3

7/26/2019 Jan Miodek

3/3

"am na ten temat mieszane uczucia! 2o nagrania si) na pyt) !9!/awczeniej nie znaem# ale studenci i znajomi m(wili mi# e to kulturalny i pozytywnychopak# kt(ry ro$i ciekawe rzeczy! 4godziem si) wi)c nagra& historyczno/j)zykowywyw(d nazewniczy dotyczcy Wrocawia! 2zi jednak odrzucam ju wszelkie takiepropozycje / jestem ju starszym czowiekiem i nie chc) naraa& si) na mieszno&! Nie

zamierzam udawa& modego ani w j)zyku# ani w stroju# $o nie ma nic gorszego nim)czyzna w rednim wieku prze$ierajcy si) w kr(tkie spodenki! 'otra-em teodmawia& reklamom / gdy$ym przyjmowa wszystkie takie skadane mi oerty# $y$ym

ju pewnie milionerem! Nikogo pod tym wzgl)dem nie pot)piam# ale mnie jakonauczycielowi to po prostu nie wypada!

>z!talim! ednak, /e zdarza si panu prze(ra, gd! gra #an w pik z

wnukiem ;miech