Jaka przyszłość bibliotek?(i jak sprawić, by nastała)

Alek Tarkowski

Centrum cyfrowe / Creative Commons Polska

Dzień dobry.Nazywam się Alek Nazywam się Alek Tarkowski i jestem bibliotekarzem.

PROJEKT „SCENARIUSZE PRZYSZŁOŚCI BIBLIOTEK”

> Grupa ekspertów> Grupa ekspertów

> Perspektywa interdyscyplinarna, uŜytkownika

> Jakie będą biblioteki publiczne w roku 2030?

> Chcemy zaangaŜować takŜe Państwa!

BIBLIOTEKI DZISIAJDZISIAJ

BIBLIOTEKA?> czytelnictwo - ksiąŜka -udostępnianie - wolny dostęp -

Bibliotekidzisiaj

udostępnianie - wolny dostęp -> zasoby ludzkie - kadra -organizacja pracy - kultura bibliotekarek> przestrzeń - cisza -organizacja przestrzeni - kurz -zamknięcie

ALE TEś:> Biblioteka domowa> Biblioteka programistyczna

Bibliotekidzisiaj

> Biblioteka programistyczna> Biblioteka sampli> Biblioteka cyfrowa> „Internet to wielka biblioteka”

FUNKCJE BIBLIOTEK> dostęp do wiedzy / informacji / kultury

Bibliotekidzisiaj

/ kultury> hierarchizacja / selekcja / porządkowanie> miejsce publiczne> zasób / zbiór / digitalizacja / archiwizacja > wyrównywanie szans

v

ALTERNATYWY> serwisy społecznościowe i sieciowe, sieci znajomych, poŜyczanie, sieci znajomych, poŜyczanie, wymiana, inne instytucje kultury, podróŜe> szkoła, rodzina, krytycy kulturalni, Google, > kawiarnie, media publiczne> chomikuj.pl> organizacje pozarządowe

KONTEKST

Co z czytelnictwem (ksiąŜek)?(ksiąŜek)?

> czyta 38% Polaków, od 2000 roku spadek z ok. 50%, 7,5% czyta jedną ksiąŜkę + / mies.> polaryzacja czytających i nie czytającychosoby kupujące ksiąŜki, korzystające z bibliotek

Kontekst

osoby kupujące ksiąŜki, korzystające z bibliotek nadal czytają – spadek czytelnictwa wśród czytających okazjonalniespadek wykorzystania bibliotek (z 45% do 40% czytelników - ale teŜ spadek czytelnictwa); szczególnie wśród męŜczyzn, osób 60+, osób z wyŜszym wykształceniem> korzystanie z internetu nie ma wpływu> źródło ksiąŜek: własne, rodzina, znajomi, zakup

Jaka kultura?

> zmiany pokoleniowe> przemiany instytucji kultury> deinstytucjonalizacja

Kontekst

> deinstytucjonalizacja> przemiany technologiczne> konwergencja mediów> multimedialność

PRZYSZŁOŚĆ BIBLIOTEKBIBLIOTEK

Przewidywanie przyszłości nie

Przyszłość bibliotek

przyszłości nie jest proste

Digitalizacja kultury; cała

Przyszłość bibliotek

1

kultury; cała kultura dostępna w Sieci

Komercjalizacja / uspołecznienie

Przyszłość bibliotek

2

/ uspołecznienie kultury i przestrzeni publicznej?

Wzrost autonomii uŜytkownika

Przyszłość bibliotek

3

uŜytkownika (uczestnictwo na własnych zasadach)

Od treści liniowych do

Przyszłość bibliotek

4

liniowych do nieliniowych

Amatorzy?(i profesjonaliści)

Przyszłość bibliotek

5

(i profesjonaliści)

Janis Krums

Janis Krums

Janis Krums

Fot. twicepix@Flickr, CC BY-SA

Craft

Ochrona integralności

Przyszłość bibliotek

6

integralności utworu

Nadmiar kultury, hipertrofia form

Przyszłość bibliotek

7

hipertrofia form spędzania czasu.

Zanik czytelnictwa

Przyszłość bibliotek

8

czytelnictwa (ksiąŜek), śmierć ksiąŜki?

Sieciowe odpowiedniki

Przyszłość bibliotek

8

odpowiedniki tradycyjnych instytucji

Wzrost wartości bezpośrednich

Przyszłość bibliotek

9

bezpośrednich doświadczeń

Budynki?

Przyszłość bibliotek

10

Fot. MSN

Fot. warszawa.gazeta.pl

Prawo autorskie?

Przyszłość bibliotek

11

ORAZ:> wzrost nierówności społecznych> procesy demograficzne

Przyszłość bibliotek

12

> procesy demograficzne> wzrost świadomości ekologicznej> znaczenie regionalności / lokalności> wzrost mechanizmów kontroli> malejące nakłady na kulturę ze środków publicznych

Czy zmieni się wszystko, czy teŜ

Przyszłość bibliotek

wszystko, czy teŜ nic się nie zmieni?

Czy biblioteki zmienią się

Przyszłość bibliotek

zmienią się radykalnie, czy nie?

„Najlepszym sposobem na przewidzenie

Przyszłość bibliotek

na przewidzenie przyszłości jest jej stworzenie”

Alan Kay

„Najlepszym sposobem na przewidzenie

Przyszłość bibliotek

na przewidzenie przyszłości jest jej stworzenie”

Alan Kay

Dziękuję.