Jak pomóc dziecku w radzeniu sobie z trudnymi emocjami?

Agnieszka Misiuk agnieszka.misiuk@interia.pl

2

I MODELOWANIE1. Naśladownictwo – „lustro”;

2. Style wychowawcze:

a) Autorytarny;

b) Pobłażliwy;

c) Autorytatywny;

d) Niezaangażowany*;

II USTALANIE GRANIC W ZACHOWANIU DZIECKA1. Cechy granic: Określają

akceptowalne zachowania oraz związki między ludźmi; Wspomagają rozwój dzieci; Dają poczucie bezpieczeństwa;

2. Dynamika wytyczania granic;

3. Rodzaje granic:• Zbyt wąskie – zbyt duża kontrola zachowań dziecka;• Zbyt szerokie - niedostateczna kontrola;• Niestabilne – zmienna kontrola;• Zrównoważone – zrównoważona kontrola**.

III KONTRAKT (spisany wspólnie z dzieckiem)*Szczegółowy opis stylów wychowawczych w: Boyd D., Bee H., Psychologia rozwoju człowieka. Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2008,s.238-239, Smykowski B., Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać. (W:) A. I. Brzezińska (red.) Psychologiczne portrety człowieka, Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2005,s.246-248;

** MacKenzie R., Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? Dzieciom od 2 do 16 lat. Jasne reguły pomagają wychowywać. Wyd. GWP, Gdańsk, 2001, s. 17-33.

3

I AKTYWNE SŁUCHANIE (gotowość werbalna i niewerbalna)

II PARAFRAZA„Jeśli dobrze cię zrozumiałam,…”

„Masz na myśli...”

III ODZWIERCIEDLENIE„Wydaje mi się, że się rozzłościłeś”

„Zdaje się, że jest ci przykro z tego powodu”

„Wydajesz się być zdenerwowana, gdy mówisz o tej sprawie”

IV KOMUNIKAT „JA”„Złości mnie, kiedy tak głośno słuchasz muzyki, ponieważ nie mogę rozmawiać przez telefon”

„Denerwuję się, kiedy widzę nieposprzątane zabawki na twoim biurku w trakcie odrabiania lekcji. Proszę abyś je pochowała”

V 6 KROKÓW METODY BEZ PORAŻEK1. Rozpoznanie i nazwanie konfliktu;

2. Znalezienie możliwych rozwiązań;

3. Krytyczna ocena możliwych rozwiązań;

4. Podjęcie decyzji – wybór najlepszego do przyjęcia rozwiązania;

5. Wypracowanie sposobów realizacji tego rozwiązania;

6. Ocena wybranego rozwiązania**Gordon T., Wychowanie bez porażek. Rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi. Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2003, s. 224-230;

4

I BAJKA TERAPEUTYCZNAKozłowska A. Zaczarowane bajki, które leczą. Dla dzieci i dorosłych.Kołyszko W. Smok Lubomił i tajemnice złości.Kołyszko W. Garść radości, szczypta złościKołyszko W. Pogromca potworów i magia strachu. Łaba A., Bajki rymowane w biblioterapii.Molicka M. Bajkoterapia. Molicka M. Bajki terapeutyczne. Moszyńska A. Hipopotam. Zubrzycka E. Po co się złościć?

II METODA INDUKCJI

1. Indukcja pozytywna Jestem dumna, że sam zaproponowałeś pomoc koledze w nauce. Dzięki temu łatwiej mu będzie narobić zaległości i opanować nowy trudny materiał.

2. Indukcja negatywna

Gdy będziesz przezywał kolegę będzie mu przykro i nie będzie już chciał siedzieć z tobą w ławce i wspólnie się bawić*.

III TECHNIKA PODRÓŻY W CZASIE

Podróż w przeszłość„Ostatnio udało nam się wyjść ze sklepu bez płaczu. Ale wtedy było miło”

Podróż w przyszłość

„Jak będziemy następnym razem robili zakupy to ustalimy, co będziesz mógł sobie kupić do zjedzenia” *** Misiuk A., Rozwój zdolności do współpracy dzieci w młodszym wieku szkolnym. (W:) I. Adamek, M. Grochowalska, E. Żmijewska (red.) Relacje i konteksty (w) edukacji elementarnej.

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2010, s.117;

** Poćwiardowska B., Wspomaganie rozwoju kompetencji wychowawczych rodziców dzieci w wieku przedszkolnym (w druku)

5

…Aby radzić sobie ze złością mojego dziecka mogę….

Podstawa- postawa… (spokój, zrozumienie, empatia, zgoda na wyrażanie złości, próba wczucia się w sytuację dziecka, skupienie się na wyborach i zachowaniu, czas…)

Zamiast karania… ( uczucia- oczekiwania- sposób na „naprawienie zła” – propozycja wyboru*)

W codzienności… (granice, mówienie o uczuciach, indukcja, chwalenie, „Jestem z siebie dumna, ponieważ…”, uprzedzanie, dawanie dziecku możliwości decydowania…)

Jeszcze inaczej…• „Rozdeptany gniew”• „Zabazgrana złość”• „Wykrzyczane emocje”

* Faber A., Mazlish E., Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły; Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 1992 s.124

6

Literatura, którą polecam:

Gordon T., Wychowanie bez porażek. Rozwiązywanie konfliktów między rodzicami a dziećmi; Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2003;Faber A., Mazlish E., Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły; Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 1992;MacKenzie R., Kiedy pozwolić? Kiedy zabronić? Dzieciom od 2 do 16 lat. Jasne reguły pomagają wychowywać; Wydawnictwo GWP, Gdańsk 2001;

Poćwiardowska B., Wspomaganie rozwoju kompetencji wychowawczych rodziców dzieci w wieku przedszkolnym (w druku)

Kast- Zahn A., Każde dziecko może się nauczyć reguł : jak ustanowić granice i wytyczyć zasady postępowania od niemowlaka do dziecka w wieku szkolnym; Wyd. Media Rodzina, Poznań 1999.

Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków

Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa

ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław

ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn

sekretariat@ud.edu.plwww.uniwersytetdzieci.pl

Dziękuję za uwagę!

8

Wykład został zrealizowany

dzięki pomocy finansowej przyznanej przez: