Spis treści

1. Grupy społeczne2. Rodzaje grup3. Rodzina4. Funkcje rodziny5. Grupa rówieśnicza 6. Szkoła7. Prawa dziecka. Konwencja Praw Dziecka8. Dobre komunikowanie się9.Komunikacja werbalna i niewerbalna10.Zasady dobrego słuchania.11. Słowniczek

Pasażer jako grupa społeczna

Człowiek chcąc zaspokoić swoje potrzeby musi funkcjonować w różnych zbiorowościach ludzkich i

grupach społecznych. Kiedy jedziemy autobusem, stajemy się członkiem (pasażerem) zbiorowości ludzkiej znajdującej się w autobusie. Więzi społeczne powstają, np. urodzenie się w

konkretnej rodzinie i miejscu stwarza więź naturalną. Ale więzi powstają również w wyniku

przynależności do określonej grupy np. towarzyskiej.

Rodzina jest naturalną grupą społeczną każdego człowieka. Dlatego nazywamy ją też podstawową grupą społeczną.

Składa się z rodziców i dzieci, także adoptowanych. Członkowie rodziny mają określone role : żona, mąż, matka,

ojciec, syn, córka, siostra, brat. Rodzina jest grupą społeczną, której członków łączą więzi osobiste oparte na uczuciach.

Wyróżniamy trojaki układ tych więzi :- między małżonkami- między rodzicami i dziećmi- między rodzeństwem

Rodzina jako naturalna grupa społeczna

Każda rodzina pełni wiele funkcji. Można je ująć w trzy najważniejsze grupy :

1. Funkcja prokreacyjna, czyli wydawanie na świat potomstwa.2. Funkcja opiekuńczo – wychowawcza3. Funkcja socjalizacyjna

W miarę wszechstronnego dojrzewania biologicznego, społecznego i psychicznego, zarówno mężczyzna jak

i kobieta poszukują partnera. Popęd seksualny i uczucie miłości wzbudzają potrzebę bliskości z partnerem

i stałości związku. Najczęściej młodzi ludzie zawierają związek małżeński. Małżeństwo jako instytucja powinna

zapewnić trwałość związku partnerskiego. W większości małżeństw wkrótce pojawiają sie dzieci.

Rodzina realizuje kolejne swoje funkcje.

W rodzinie zdobywasz wiedzę o samym sobie. Rodzice pierwsi przekazują Ci informacje o tym, kim jesteś, jaki

jesteś. Z rodzicami wchodzisz w pierwsze związki uczuciowe, uczysz jak kochać innych i uczysz się jak być

kochany. Przez pierwsze kilka lat życia rodzice zapewniają Ci byt

materialny i wykształcenie. Dają również wsparcie uczuciowe, bezpieczeństwo, opiekę i najważniejsze

wskazówki życiowe.

Rodzina nie może jednakże ograniczać się do zaspokajania własnych potrzeb. Jaj zadaniem jest również takie wychowanie dzieci, aby mogły one

prawidłowo funkcjonować w społeczeństwie, pracować, czuć się szczęśliwymi i wartościowymi ludźmi.

Wychowanie do życia w społeczeństwie – to proces socjalizacji. Rodzice, realizując zadania socjalizacyjne, przekazują dzieciom normy moralne, religijne, prawne. Wchodząc w rolę męża i żony, ojca, matki, spełniają

wobec siebie i dzieci różne obowiązki, przyjmują różne funkcje. Dzieci również postępują podobnie

Życie rodziny regulowane jest przez normy, czyli przepisy dotyczące tego, jak powinna

zachowywać się osoba należąca do rodziny. Normy regulują i określają sfery życia jej członków

na przykład:- prawa każdego z członków rodziny - zakres odpowiedzialności- sposoby okazywania uczuć - sposoby spędzania wolnego czasu - sposoby wzajemnego porozumiewania się

Sieroty oraz dzieci, wobec których rodzice nie spełniają funkcji rodzicielskich (z tego powodu

często następuje pozbawienie bądź ograniczenie przez sąd praw rodzicielskich), znajdują opiekę w domach dziecka lub w rodzinach zastępczych. Domy dziecka zaspokoją podstawowe potrzeby materialne swoich wychowanków, ale nie mogą tego uczynić w sferze psychiki. Nawet najlepsze

wychowawczynie nie zastąpią rodziców.

Grupy rówieśnicze i koleżeńskie wynikają z potrzeby kontaktu z rówieśnikami, wspólnej

zabawy, nauki, rozwijania swoich zainteresowań. Będąc w grupie postępujesz często w określony sposób. Najczęściej spotykane role grupowe to :

szef, ekspert, krytykant, buntownik, błazen, sierotka, luzak.

Szkoła – to miejsce dobrze Ci znane. Spędziłeś w jej murach jakąś część życia. Jakie to były lata – wesołe,

pracowite, smutne ? A może była to mieszanka wszystkiego po trochu ?

Do organów szkoły zaliczamy :

- dyrektora szkoły- radę pedagogiczną – wszyscy nauczyciele szkoły- radę szkoły – przedstawiciele nauczycieli, uczniów, i rodziców (w gimnazjum nie jest obowiązkowa)

Kompetencje dyrektora szkoły :- odpowiada za organizacje pracy w szkole i za poziom nauczania- sprawuje nadzór pedagogiczny nad nauczycielami- przewodniczy obradom rady pedagogicznej - zatrudnia i zwalnia nauczycieli i innych pracowników szkoły- decyduje o wydaniu pieniedzy na różne potrzeby szkolne np: zakup pomocy naukowych

Uprawnienia rady pedagogicznej:

- zatwierdza plan pracy szkoły - zatwierdza oceny semestralne i roczne uczniów- decyduje o promocji uczniów do następnej klasy- przygotowuje projekt statutu szkoły

Rada szkoły składa się z przedstawicieli nauczycieli, uczniów i rodziców. Rada szkoły

między innymi :

- uchwala statut szkoły - opiniuje sposób wydawania szkolnych pieniędzy - gromadzi fundusze na potrzeby szkoły

Każda szkoła (zgodnie z prawem) opracowuje swój statut, który określa szczegółowe zasady

funkcjonowania szkoły, a także prawa i obowiązki uczniów i nauczycieli. W opracowaniu statutu

powinni uczestniczyć nie tylko nauczyciele, ale też uczniowie i rodzice.

Samorząd uczniowski tworzą wszyscy uczniowie danej szkoły. Samorząd uczniowski ma prawo do:

-zapoznania się z treścią programu nauczania,-rozwijania własnych zainteresowań,-redagowania i wydawania gazetki szkolnej,-organizowania działalności kulturalnej, sportowej, rozrywkowej,- wyboru nauczyciela – opiekuna samorządu.

Wiesz już, że jako uczeń masz swoje prawa i obowiązki które określa statut szkoły. Przede

wszystkim jesteś człowiekiem w państwie demokratycznym. Twoje prawa określają inne dokumenty prawne, m.in. Konwencja Prawa

Dziecka. Została ona uchwalona przez ONZ 20 listopada 1989 r.

Konwencja ta w sposób całościowy określa prawa dziecka i tworzy niezbędne warunki jego

prawidłowego rozwoju (w Polsce obowiązuje od 1991 roku)

Według wymienionej konwencji masz prawo do :

Życia i rozwoju – nikomu nie można pozbawić bezprawnie Cię życia.

Wypowiedzi – w sprawach ważnych , Ciebie dotyczących, możesz wygłosić swoje zdanie,

opinie, oświadczyć swoja wolę.

Życia bez przemocy i poniżania – bicie, znęcanie się okrutne i poniżające traktowanie są

niedopuszczalne.

Wychowania w rodzinie – nikomu nie wolno zabrać Cię od rodziców, chyba że z bardzo ważnych powodów. Gdyby zdarzyło się, że

rodzice będą osobno, masz prawo do kontaktu z obojgiem rodziców.

Swobody myśli, sumienia i religii – gdy jesteś już wystarczająco świadomy (w wieku 16 lat), sam

decydujesz o swoim światopoglądzie. Wcześniej rodzice mają prawo Tobą kierować.

Tożsamości – musisz mieć nazwisko, obywatelstwo, poznać swoje pochodzenie. Gdy

masz 13 lat, musisz być zapytany o zgodę, gdybyś miał być adoptowany.

Prywatności – możesz dysponować swoimi rzeczami. Masz prawo do tajemnicy

korespondencji, nikomu nie wolno bez bardzo ważnych powodów wkraczać w Twoje sprawy

osobiste i rodzinne.

Nauki – możesz uczyć się tak długo, jak długo pozwalają na to twoje zdolności, możesz

pracować jak skończysz 15 lat.

Stowarzyszenia się – możesz należeć do organizacji młodzieżowych. Jeśli masz 16 lat, sam

decydujesz o swojej przynależności.

Informacji – powinieneś poznać swoje prawa, mieć dostęp do różnych źródeł wiedzy.

Poznaj swoje prawa i naucz się o nie upominać. Pamiętaj jednak, że oprócz praw masz także obowiązki, np. : dobrze się uczyć, rozwijać w

maksymalnym stopniu swoje zdolności, by zdobywać zawód. Masz więc obowiązki wobec siebie, ale także wobec rodziców i rodzeństwa.

Korzystając ze swoich praw, pamiętaj, że inni też mają prawa.

Z faktu, iż żyjemy wśród ludzi, wynika konieczność i potrzeby porozumiewania się. Porozumiewamy sie w różnych sprawach. W

miarę wzrastania człowiek kontaktuje się z coraz większą liczbą osób, stosując różne sposoby

nawiązywania kontaktów i rozwiązywania problemów.

Informacje czyli komunikat, może być przekazywana w różny sposób. Gdy informacja

przekazywana jest za pośrednictwem słowa, wtedy mówimy o komunikowaniu werbalnym. Gdy

zaś za pośrednictwem innych sygnałów, wtedy mówimy o komunikowaniu się niewerbalnym.

Komunikacja niewerbalna służy wyrażaniu emocji, postaw, ujawnia cechy osobowości, ułatwia

przekaz werbalny.

Aby skutecznie porozumiewać się, musisz umieć przede wszystkim słuchać swojego partnera.

Oto kilka zasad dobrego – aktywnego słuchania:

1. Pokazuj bez słów, że słuchasz i starasz sie zrozumieć rozmówcę.2. Staraj sie poznać intonację i uczucia rozmówcy.3. Wczuj się w sytuację Twojego rozmówcy, postaw sie na jego miejscu.4.Nie przerywaj, nie dawaj rad, nie ingeruj.

Wyróżniamy kilka sposobów rozwiązywania konfliktów :1. Walka, czyli dążenie do realizacji interesów za pomocą siły.2. Ustępstwa polegające na rezygnacji jednej ze stron ze swoich interesów w imię kompromisu.3. Negocjacja, czyli proces wzajemnego poszukiwania takiego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby zaangażowane w konflikt strony.

Jeśli w drodze negocjacji strony nie osiągną porozumienia, można zastosować :- mediację – udział trzeciej w rozwiązaniu konfliktu- arbitraż – osoba trzecia narzuca sposób rozwiązania konfliktu skłóconym partnerom.

Zbiorowość ludzka – to pewna grupa ludzi, między

którymi występują różnego rodzaju więzi w określonym czasie.

Socjologia – nauka o społeczeństwie, jego strukturze i prawach rozwoju.

Kodeks – zbiór przepisów prawnych, dotyczący danej dziedziny życia społecznego.

Grupa społeczna – to zbiorowość osób, które łączą więzi trwalsze, wynikające z uznania

wspólnych wartości, poglądów, przekonań, celów i zasad postępowania. Ludzie tworzący grupę

społeczną mają poczucie odrębności, odróżnienia sie od innych grup.

Rola społeczna – to postępowanie człowieka zgodnie z zasadami i obowiązkami przejętymi

w danej grupie np.: w rodzinie. Szczególnie ważne znaczenie w życiu człowieka mają role

zawodowe np.: nauczyciela, lekarza, policjanta.

Adopcja – uznanie obcego dziecka za własne na podstawie aktu prawnego. Adoptowany

przyjmuje wszystkie uprawnienia i obowiązki dziecka

w rodzinie, a adoptujący przyjmują uprawnienia i obowiązki rodziców.

Konwencja –Konwencja – międzynarodowa umowa, do której przestrzegania zobowiązują się kraje, które

ją podpisały.